Το άρθρο 165 του ν. 3852/2010 αντικαθίσταται ως εξής :
«Συγκρότηση – Εκλογή προεδρείου του Περιφερειακού Συμβουλίου
1. Το προεδρείο του περιφερειακού συμβουλίου αναδεικνύεται για διετή θητεία το πρώτο και το τρίτο έτος της περιφερειακής περιόδου.
Την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου του έτους έναρξης της περιφερειακής περιόδου , το περιφερειακό συμβούλιο συνέρχεται, προς τούτο, ύστερα από πρόσκληση του συμβούλου του επιτυχόντος συνδυασμού που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και, σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνου που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου. Στη συνεδρίαση αυτή προεδρεύει ο σύμβουλος που συγκάλεσε το συμβούλιο, ο οποίος αναθέτει τα καθήκοντα του ειδικού γραμματέα του συμβουλίου σε έναν από τους υπαλλήλους της περιφέρειας. Την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου του τρίτου έτους αυτής, το περιφερειακό συμβούλιο συνέρχεται για την ανάδειξη νέου προεδρείου, με πρόσκληση του προέδρου του, ενώ καθήκοντα ειδικού γραμματέα ασκεί ο γραμματέας του περιφερειακού συμβουλίου.
2. Το προεδρείο του περιφερειακού συμβουλίου συγκροτείται από τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο και τον γραμματέα, ως εξής :
α) Ο πρόεδρος προέρχεται από την παράταξη του εκλεγέντος περιφερειάρχη, είτε αναδείχθηκε πρώτη είτε δεύτερη σε εκλογική δύναμη.
β) Ο αντιπρόεδρος προέρχεται από την παράταξη που αναδείχθηκε, αντίστοιχα, δεύτερη ή πρώτη σε εκλογική δύναμη, αλλά δεν ανέδειξε τον περιφερειάρχη.
γ) Ο γραμματέας προέρχεται από την τρίτη σε εκλογική δύναμη παράταξη.
3. Ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος και ο γραμματέας του περιφερειακού συμβουλίου εκλέγονται κατά τη συνεδρίαση της παραγράφου 1, χωριστά και με μυστική ψηφοφορία, σύμφωνα με την ακόλουθη διαδικασία :
α) Πρώτα καλούνται οι περιφερειακοί σύμβουλοι που ανήκουν στην παράταξη του περιφερειάρχη και εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία έναν εξ αυτών, ως προτεινόμενο για το αξίωμα του προέδρου του περιφερειακού συμβουλίου. Υποψήφιος για το αξίωμα αυτό εκλέγεται όποιος συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της παράταξης. Εάν κανείς από τους ενδιαφερόμενους δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, τότε η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται. Εάν και κατά τη δεύτερη αυτή ψηφοφορία δεν συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της παράταξης ή υπάρξει ισοψηφία, τότε διενεργείται και τρίτη ψηφοφορία μεταξύ των δύο επικρατέστερων υποψήφιων. Κατά την τρίτη ψηφοφορία εκλέγεται όποιος συγκεντρώσει τη σχετική πλειοψηφία των παρόντων. Σε περίπτωση ισοψηφίας γίνεται κλήρωση. Την κλήρωση διενεργεί ο προεδρεύων σύμβουλος.
β) Έπειτα καλούνται οι περιφερειακοί σύμβουλοι που ανήκουν στην παράταξη της περ. β της προηγούμενης παραγράφου και εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία έναν εξ αυτών ως προτεινόμενο για το αξίωμα του αντιπροέδρου του περιφερειακού συμβουλίου, με την ίδια διαδικασία.
γ) Εν συνεχεία καλούνται οι περιφερειακοί σύμβουλοι που ανήκουν στην παράταξη της περ. γ της προηγούμενης παραγράφου και εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία έναν εξ αυτών ως προτεινόμενο για το αξίωμα του γραμματέα του περιφερειακού συμβουλίου, με την ίδια διαδικασία.
Σε περίπτωση που, για οποιαδήποτε από τις ανωτέρω θέσεις, δεν υπάρξει υποψηφιότητα προερχόμενη από την αντίστοιχη παράταξη, τότε καλείται το σύνολο του σώματος, προκειμένου να εκλέξει μεταξύ του συνόλου των περιφερειακών συμβούλων τον προτεινόμενο για το αξίωμα για το οποίο ελλείπει υποψήφιος, με την διαδικασία της περ. α’ του παρόντος.
δ) Μετά την εκλογή του προτεινόμενου υποψηφίου για καθένα από τα αξιώματα του προεδρείου του περιφερειακού συμβουλίου, το περιφερειακό συμβούλιο καλείται να επικυρώσει με ψηφοφορία την εκλογή του υποδειχθέντος υποψηφίου για κάθε αξίωμα.
Ο υποδειχθείς υποψήφιος για κάθε αξίωμα θεωρείται ότι εκλέχθηκε, αν δεν υποβληθεί διαφορετική πρόταση ή εάν καμία από τις διαφορετικές προτάσεις που τυχόν υποβληθούν, κατά τη μυστική ψηφοφορία που διεξάγεται και στην οποία μετέχει και ο αρχικώς υποδειχθείς υποψήφιος, δεν καταφέρει να συγκεντρώσει τα 2/3 του συνολικού αριθμού των μελών του περιφερειακού συμβουλίου.
4. Αν, για οποιονδήποτε λόγο, το συμβούλιο δεν συγκληθεί, όπως ορίζει η παράγραφος 1, συνέρχεται χωρίς πρόσκληση, για την πρώτη θητεία του Προέδρου περιφερειακού συμβουλίου, την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου του έτους έναρξης της περιφερειακής περιόδου στις 10:00 π.μ. στην αίθουσα συνεδριάσεων του περιφερειακού συμβουλίου και, για τη δεύτερη θητεία του Προέδρου περιφερειακού συμβουλίου, την πρώτη Κυριακή του μηνός Ιανουαρίου του τρίτου έτους αυτής, στις 10:00 π.μ. στη αίθουσα συνεδριάσεων του περιφερειακού συμβουλίου.
5. Αν δεν επιτευχθεί εκλογή για οποιονδήποτε λόγο ή η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν σχηματίστηκε απαρτία, η συνεδρίαση επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων.
Αν και στη δεύτερη συνεδρίαση δεν επιτευχθεί εκλογή ή η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν σχηματίστηκε απαρτία, θεωρείται ότι εκλέγονται, ανάλογα με την περίπτωση, οι σύμβουλοι που έλαβαν κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση που τους ανακήρυξε, από την αντίστοιχη παράταξη σύμφωνα με την παράγραφο 2. Αν δεν υπάρχουν σύμβουλοι των παρατάξεων που προβλέπονται στην παράγραφο 2, οι θέσεις καταλαμβάνονται από τους συμβούλους της παράταξης του περιφερειάρχη, που έλαβαν κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης, σύμφωνα με την ίδια δικαστική απόφαση.
6. Τα πρακτικά της εκλογής διαβιβάζονται μέσα σε προθεσμία πέντε (5) ημερών από τη διενέργεια της εκλογής στον Επόπτη ΟΤΑ, ο οποίος αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από προσφυγή δημότη ενώπιον του, η οποία ασκείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε (5) ημερών, από τη διενέργεια της εκλογής, αποφαίνεται, μέσα σε πέντε (5) ημέρες το αργότερο αφότου παρέλαβε τα πρακτικά, για τη νομιμότητα της εκλογής.
7. Αν ακυρωθεί οποιαδήποτε εκλογή για τα ανωτέρω αξιώματα, επαναλαμβάνεται την πρώτη Κυριακή, μετά την παραλαβή της ακυρωτικής απόφασης.
8. Η εκλογή στη θέση του αντιπροέδρου και του γραμματέα του περιφερειακού συμβουλίου δεν συνεπάγεται κώλυμα συμμετοχής στις επιτροπές του περιφερειακού συμβουλίου».
Στο σημερινό προσωποκεντρικό αυτοδιοικητικό καθεστώς τα μονοπρόσωπα όργανα (Περιφερειάρχης- Δήμαρχος) έχουν καταλυτικό ρόλο και λόγο στις επιλογές των προσώπων για την συγκρότηση των προεδρείων. Επιλογές, που αναπόφευκτα σηματοδοτούν σχέσεις εξάρτησης χειραγώγησης και ομηρείας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην εκπλήρωση του ρόλου των Συμβουλίων, ως τα κατ’ εξοχήν υπεύθυνα όργανα για «όλα» τα θέματα και τις αρμοδιότητες, που αφορούν την αυτοδιοίκηση, εκτός εκείνων που ανήκουν στις αρμοδιότητες άλλων οργάνων και ρητά ορίζονται με νόμο (άρθρα 65 και 163 του ν. 3852/10).
Οι εγγενείς και επίκτητες παθογένειες του αυτοδιοικητικού μας συστήματος επιτρέπουν στα μονοπρόσωπα αυτοδιοικητικά όργανα, να ηγεμονεύουν και να κυριαρχούν των Συμβουλίων λόγω της άδικης κατανομής των εδρών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στη λήψη αμερόληπτων και κατά συνείδηση αποφάσεων των Συμβούλων.
Μια νέα διαφανής και αμερόληπτη διαδικασία, μακράν της σημερινής, όπου κυρίαρχο ρόλο θα έχουν οι θεσμοί (Περιφερειακά και Δημοτικά Συμβούλια) και όχι τα πρόσωπα, (αρχηγοί των αυτοδιοικητικών παρατάξεων )κρίνεται κατά συνέπεια επιβεβλημένη.
Επικλήσεις ότι, με την συγκρότηση των προεδρείων και την κατανομή της εξουσίας από τα Συμβούλια, ο Περιφερειάρχης και ο Δήμαρχος θα πρόκειται για όργανα «μαριονέτες», αφού δεν θα μπορούν να ελέγχουν τα συμβούλια, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, καθόσον τα μονοπρόσωπα αυτά όργανα εκλέγονται για να υπηρετήσουν το θεσμό και όχι να ηγεμονεύσουν συμβουλίων. Η θεώρηση τους ως κυρίαρχα εκτελεστικά όργανα και όργανα ελέγχου της εξουσίας των επικουρικών οργάνων, χωρίς την έπαρση, αλαζονεία και τον ετσιθελισμό, που συντηρεί το σημερινό καθεστώς, καθιστά κυρίαρχο τον ρόλο και όχι τα πρόσωπα, που έρχονται και παρέρχονται. Ενδεχόμενες διαφωνίες των Συμβουλίων και των μονοπρόσωπων εκτελεστικών οργάνων μπορούν και πρέπει να επιλύονται με θεσμοθετημένες δημοκρατικές διαδικασίες που αναδεικνύουν τη δημοκρατία και όχι με ενισχύσεις αρμοδιοτήτων, που οδηγούν σε κυριαρχίες.
Για τη νέα διαδικασία συγκρότησης των αυτοδιοικητικών προεδρείων και της κατανομής της αυτοδιοικητικής εξουσίας από τα Συμβούλια προτείνονται:
Την πρώτη Κυριακή της έναρξης της αυτοδιοικητικής περιόδου και την πρώτη Κυριακή του τρίτου έτους, τα Περιφερειακά και Δημοτικά συμβούλια, θα συνέρχονται ύστερα από πρόσκληση του προέδρου μιας τριμελούς προσωρινής επιτροπής συγκρότησης προεδρείου που θα απαρτίζουν οι τρείς πρώτοι σύμβουλοι που έχουν εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους ανεξάρτητα της παράταξης που ανήκουν. Πρόεδρος της επιτροπής θα είναι ο πρώτος σε ψήφους σύμβουλος και σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνος που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου. Το σώμα εκλέγει, τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο και τον γραμματέα του Συμβουλίου χωριστά για το κάθε μέλος, με μυστική ψηφοφορία. Όλοι οι Σύμβουλοι έχουν Δικαίωμα υποψηφιότητας με αυτοπροτάσεις τους. Σε περίπτωση μη υπάρξεως αυτοπροτάσεων υποψηφίων, για θέση αιρετού οργάνου, το σύνολο των συμβούλων, που δεν έχουν εκλεγεί σε θέση ή αξίωμα, να θεωρούνται αυτοδίκαια υποψήφιοι για τη θέση, που δεν έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον και το συμβούλιο με την διαδικασία, που περιγράφεται να αναδεικνύει τον δικαιούχο, για τον οποίο η αποδοχή της θέσεως να είναι δεσμευτική. Άρνηση αποδοχής να συνεπάγεται τον αποκλεισμό του από κάθε αυτοδιοικητικό αξίωμα.
Με τις αυτοπροτάσεις των υποψηφιοτήτων των συμβούλων καταρτίζονται τα ψηφοδέλτια από το προσωρινό προεδρείο και αρχίζει η διαδικασία της ψηφοφορίας. Κάθε σύμβουλος να έχει δικαίωμα τριών επιλογών. Δικαιούχος αναδεικνύεται όποιος συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων των Συμβούλων σε πρώτη ψηφοφορία ή μεταξύ των δύο επικρατέστερων υποψηφίων σε επαναληπτική. Σε περίπτωση ισοψηφίας ο δικαιούχος θα αναδεικνύεται με κλήρωση, την οποία θα διενεργεί ο προεδρεύων σύμβουλος. Με την εκλογή γραμματέα του προεδρείου ολοκληρώνεται η διαδικασία συγκρότησης σε Σώμα του Συμβουλίου. Τα εκλεγέντα μέλη του προεδρείου αναλαμβάνουν τα καθήκοντα τους και καταλαμβάνουν τις θέσεις τους στα έδρανα του προεδρείου, για να συνεχιστεί από το νέο εκλεγμένο προεδρείο η διαδικασία κατανομής της εξουσίας στα επικουρικά όργανα αντιπεριφερειάρχες, αντιδημάρχους. Η διαδικασία κατανομής της αυτοδιοικητικής εξουσίας πραγματοποιείται χωριστά για κάθε επικουρικό όργανο και δεν διαφέρει της διαδικασίας συγκρότησης του προεδρείου.
Η θητεία των προεδρείων των Συμβουλίων να ορίζεται στο μισό της αυτοδιοικητικής περιόδου. Η θητεία των επικουρικών οργάνων να ορίζεται σε ένα έτος και χωρίς δικαίωμα συνεχόμενης θητείας στο ίδιο αξίωμα ή υπηρεσία.
Πρόταση μομφής κατά επικουρικού οργάνου, που θα υποστηρίζεται από τα 2/3 των μελών του Συμβουλίου και δεσμευτικά με την σύμφωνη γνώμη του Δημάρχου ή του Περιφερειάρχη να συνεπάγεται την ανάκληση του διορισμού του.
Σε χώρες της ΕΕ τα συμβούλια εκλέγουν ακόμη και τα μονοπρόσωπα όργανα των δομών Αυτοδιοίκησης ή των δομών τοπικής Αυτονομίας.Ευχαριστώ