1. Μέχρι την ολοκλήρωση του Προγράμματος Πιστοποιήσεων της παρ. 9 του άρθρου 9, η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου στελεχώνεται από υπαλλήλους κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ βάσει των οικείων οργανικών διατάξεων κάθε φορέα.
2. Η Επιτροπή Ελέγχου του άρθρου 8 συγκροτείται το αργότερο εντός ενός έτους από τη σύσταση της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου του φορέα. Οι υφιστάμενες Επιτροπές Ελέγχου εξακολουθούν να λειτουργούν, μέχρι τη συγκρότησή τους σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Επιπλέον αρμοδιότητες της Επιτροπής Ελέγχου που της είχαν ανατεθεί βάσει ειδικών διατάξεων του οικείου φορέα, πέραν των προβλεπομένων στο άρθρο 8, εξακολουθούν να ισχύουν.
3. Μέχρι την επιλογή και τοποθέτηση Προϊσταμένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, στις Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου, ο επικεφαλής του φορέα τοποθετεί με απόφασή του μεταβατικά στις οργανικές μονάδες αυτών τους υπηρετούντες Προϊσταμένους. Σε περίπτωση που ο αριθμός των θέσεων ευθύνης υπερβαίνει τον αριθμό των υπηρετούντων Προϊσταμένων ή δεν υφίσταται Προϊστάμενος, ο επικεφαλής του οικείου φορέα επιλέγει και τοποθετεί Προϊσταμένους πέραν αυτών του προηγούμενου εδαφίου, οι οποίοι πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις επιλογής σε θέσεις αντίστοιχου επιπέδου και κατέχουν τα τυπικά προσόντα που τίθενται από τις οικείες διατάξεις.
4. Οι συμβάσεις παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών που έχουν ήδη συναφθεί, βάσει ειδικών διατάξεων, μεταξύ φορέων της γενικής κυβέρνησης και φυσικών προσώπων/νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, για την άσκηση της λειτουργίας Εσωτερικού Ελέγχου στους φορείς αυτούς, διατηρούνται σε ισχύ μέχρι τη λήξη των συμβατικών υποχρεώσεων χωρίς δυνατότητα ανανέωσής τους.
5. Οικονομικοί και διαχειριστικοί έλεγχοι δημοσίων υπολόγων και δημοσίων διαχειρίσεων που υπάγονται στον φορέα, καθώς και τακτικοί έλεγχοι των παγίων προκαταβολών που έχουν συσταθεί στον φορέα, που εκκρεμούν στις Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, διενεργούνται από την αρμόδια υπηρεσία του διατάκτη, καθώς και από τα λοιπά κατά περίπτωση αρμόδια όργανα του ν. 4270/2014 (Α’ 143) ή από τις αρμόδιες, βάσει ειδικών διατάξεων, οργανικές μονάδες κάθε φορέα, στις οποίες διαβιβάζεται ο σχετικός φάκελος.
6. Εκκρεμείς εσωτερικοί έλεγχοι (διαβεβαιωτικά έργα), καθώς και εκκρεμή συμβουλευτικά έργα και σχετικές με τα έργα αυτά διαδικαστικές πράξεις ή ενέργειες, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, συνεχίζουν και εκτελούνται από τις Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου του παρόντος.
7. Ειδικά για τους φορείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 39 του ν. 4622/2019 (Α’ 133), οι ρυθμίσεις του παρόντος νόμου ισχύουν συμπληρωματικά για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από το άρθρο αυτό. Για τα Υπουργεία στα οποία υπάγονται οι Ένοπλες Δυνάμεις ή τα Σώματα Ασφαλείας εξακολουθούν να ισχύουν η περ. α) της παρ. 4 του άρθρου 35 του ν. 4622/2019, καθώς και οι κανονιστικές πράξεις που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού.
8. Το άρθρο 4 του ν. 3429/2005 (Α’ 314), ως προς τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας και τον εσωτερικό έλεγχο των δημοσίων επιχειρήσεων, των οργανισμών και των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου που είναι φορείς Γενικής Κυβέρνησης με προϋπολογισμό που υπερβαίνει το όριο της υπουργικής απόφασης της παρ. 2 του άρθρου 147 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), εξακολουθεί να ισχύει.
Στην παράγραφο 7. Η παράγραφος αυτή εξασφαλίζει απόλυτα τη λειτουργία των ήδη συστημένων Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου που έχουν συσταθεί με το άρθρο 39 του νόμου 4622/2019. Θεωρούμε, εκ των αποτελεσμάτων της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου του Υπουργείου Οικονομικών και της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου της Α.Α.Δ.Ε., πολύ σημαντική την αμφίδρομη σχέση των Τμημάτων Εσωτερικού Ελέγχου και Εσωτερικών Υποθέσεων, δεδομένου ότι παρέχεται ακριβής, αξιόπιστη, απρόσκοπτη και τεκμηριωμένη τροφοδότηση υποθέσεων μεταξύ των Υπηρεσιών χωρίς την εμπλοκή άλλων φορέων και επιτάχυνση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών.
Το άρθρο 39 του ν. 4622/2019 πρέπει να καταργηθεί τουλάχιστον όσον αφορά στις αρμοδιότητες του Τμήματος Ερευνών και Διερεύνησης Καταγγελιών που αναφέρονται στην παρ.3 περ(β) υποπερ. ββ και γγ του εν λόγω άρθρου, διότι έρχεται σε σύγκρουση με τις διατάξεις των άρθρων 125 και 126 του Υπαλληλικού Κώδικα, οι οποίες προβλέπουν για το ποιός θα διεξάγει προανάκριση και ΕΔΕ. Επίσης, θα πρέπει να υπάρξουν και μεταβατικές διατάξεις για το ποιος θα αναλάβει τις πειθαρχικές υποθέσεις που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. Σε κάθε περίπτωση, με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο τίθενται τα θεμέλια για ένα ολοκληρωμένο εσωτερικό έλεγχο,η διατήρηση όμως του άρθρου 39 και ιδίως των αρμοδιοτήτων του ως άνω Τμήματος, εκτός του ότι θα δημιουργήσει πολλά ερμηνευτικά ζητήματα σε σχέση με άρθρα του πειθαρχικού δικαίου του ΥΚ, θα έχει σαν συνέπεια να υπάρχουν δύο παράλληλα συστήματα Εσωτερικού Ελέγχου, αφενός εκείνου που θα λειτουργεί στα Υπουργεία με βάση κυρίως το άρθρο 39 και το οποίο θα έχει και πειθαρχικές κλπ αρμοδιότητες και αφετέρου εκείνο που θα λειτουργεί σε όλους τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αποκλειστικά με βάση το υπό ψήφιση νομοσχέδιο και το οποίο, πολύ σωστά,θα είναι επικεντρωμένο καθαρά στον εσωτερικό έλεγχο (συμβουλευτική-διαβεβαιωτική-ελεγκτική λειτουργία).
Προτείνουμε, προκειμένου να λειτουργήσουν απρόσκοπτα οι Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου χωρίς να εμπλέκονται στο έργο τους οι αρμοδιότητες των λεγόμενων «Εσωτερικών Υποθέσεων» (Ε.Δ.Ε, πειθαρχικά κλπ), την πλήρη απάλειψη-κατάργηση του άρθρου 39 του ν.4622/2019.
Η νέα διάταξη είναι σωστή, επικεντρωμένη αποκλειστικά στο αντικείμενο του εσωτερικού ελέγχου (συμβουλευτική-διαβεβαιωτική-ελεγκτική λειτουργία), σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Εσωτερικού Ελέγχου.
Επιπρόσθετα προτείνουμε οι Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου να διαρθρώνονται σε δύο Τμήματα ως εξής: α)Τμήμα Σχεδιασμού και Μεθοδολογίας Εσωτερικών Ελέγχων και β)Τμήμα Διενέργειας Εσωτερικών Ελέγχων.
Στο σημείο αυτό αρμόζει η λαϊκή ρήση «δεν χωράνε δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη», με την έννοια ότι εάν ψηφιστεί η διάταξη ως έχει, θα συμβαίνει το εξής παράδοξο: η μία αρμοδιότητα του Τμήματος Β΄(Τμήμα Εσωτερικών Ερευνών και Διενέργειας Καταγγελιών)του άρθρου 39 του ν.4622/19 να υπονομεύει την αρμοδιότητα του Τμήματος Α΄.
Οι εσωτερικοί ελεγκτές του μητρώου του Υπουργείου Οικονομικών είναι εξειδικευμένοι επαγγελματίες ,αξιολογημένοι και έμπειροι να ξεκινήσουν την οργάνωση του εν λόγω αντικειμένου μέχρι την πιστοποίηση και απόκτηση εμπειρίας από τους δημοσίους υπαλλήλους. Δεδομένου ότι οι υπάλληλοι ΠΕ ή ΤΕ δεν έχουν εμπειρία των τεχνικών εσωτερικού ελέγχου με αποτέλεσμα η εργασία των προηγουμένων εσωτερικών ελεγκτών να ατονήσει και δεδομένου ότι θα περάσουν χρόνια μέχρι να επανασυσταθεί και λειτουργήσει κανονικά το τμήμα εσωτερικού ελέγχου με βάση τα πρότυπα ελέγχου αφού δεν θα υπάρχει πρότερη εμπειρία στο αντικείμενο .
Επομένως θεωρώ απαραίτητο να συμπεριληφθούν στις εν λόγω διατάξεις τουλάχιστον αρχικά και ανεξάρτητοι επαγγελματίες του Μητρώου Εσωτερικών Ελεγκτών μέχρι την απόκτηση εμπειρίας από τους υπαλλήλους του δημοσίου (ΠΕ ή ΤΕ).
Προτείνω :
Α)την συμπλήρωση της παρ.1 ως εξής :1. Μέχρι την ολοκλήρωση του Προγράμματος Πιστοποιήσεων της παρ. 9 του άρθρου 9, η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου στελεχώνεται από υπαλλήλους κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ βάσει των οικείων οργανικών διατάξεων κάθε φορέα με εμπειρία στον Εσωτερικό Έλεγχο ή εάν δεν είναι εφικτό στελεχώνεται και από ανεξάρτητους επαγγελματίες του Μητρώου Εσωτερικού Ελεγκτών του Υπουργείου Οικονομικών μετά από πρόσκληση ενδιαφέροντος του οργανισμού, με σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών έως και μια τριετία .
B) την συμπλήρωση της παρ.3 ως εξής: 3 Μέχρι την επιλογή και τοποθέτηση Προϊσταμένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, στις Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου, ο επικεφαλής του φορέα τοποθετεί με απόφασή του μεταβατικά στις
οργανικές μονάδες αυτών τους υπηρετούντες Προϊσταμένους. Σε περίπτωση που ο αριθμός των θέσεων ευθύνης υπερβαίνει τον αριθμό των υπηρετούντων Προϊσταμένων ή δεν υφίσταται Προϊστάμενος, ο Eπικεφαλής του οικείου φορέα επιλέγει και τοποθετεί Προϊσταμένους πέραν αυτών του προηγούμενου
εδαφίου με εμπειρία στον Εσωτερικό Έλεγχο ή εάν δεν είναι εφικτό στελεχώνεται και από ανεξάρτητους επαγγελματίες του Μητρώου Εσωτερικού Ελεγκτών του Υπουργείου Οικονομικών μετά από πρόσκληση ενδιαφέροντος του οργανισμού, με σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών έως και μια τριετία , οι οποίοι πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις επιλογής σε θέσεις αντίστοιχου επιπέδου και
κατέχουν τα τυπικά προσόντα που τίθενται από τις οικείες διατάξεις.
Γ) την συμπλήρωση της παρ.4 ως εξής : Οι συμβάσεις παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών που έχουν ήδη συναφθεί, βάσει ειδικών διατάξεων, μεταξύ φορέων της γενικής κυβέρνησης και φυσικών προσώπων/νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, για την άσκηση της λειτουργίας Εσωτερικού Ελέγχου στους φορείς αυτούς, διατηρούνται σε ισχύ μέχρι τη λήξη των συμβατικών υποχρεώσεων με δυνατότητα ανανέωσής τους μετά από αιτιολογημένη απόφαση του φορέα .
Κρίνεται υπερβολικό το ένα έτος για να συστήσουν οι Οντότητες Επιτροπές Ελέγχου. Δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει το εξάμηνο.
Στις Μεταβατικές Διατάξεις στην Παρ. 3. Μέχρι την επιλογή και τοποθέτηση Προϊσταμένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, στις Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου, ο επικεφαλής του φορέα ή η Επιτροπή Ελέγχου ορθότερα θα πρέπει να τοποθετεί με απόφασή του μεταβατικά στις οργανικές μονάδες αυτών τους υπηρετούντες Προϊσταμένους ή αναθέτει σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, με σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών.
Η Επιτροπή Ελέγχου και μόνο αυτή θα πρέπει να κρίνει την πιθανή συνεργασία με ανεξάρτητους συμβούλους (φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες) για την καλή άσκηση του Εσωτερικού Ελέγχου.
με την υφιστάμενη κατάσταση θα πρέπει να προετοιμαστούν τα σχετικά μητρώα και οι Ελεγκτικές επιτροπές, ασχέτως εάν είναι εξωτερικοί συνεργάτες, και οι όποια μετάβαση να είναι ομαλή- να δοθεί χρόνος ακόμα και με ορισμένη παράταση συμβολαίων για εξωτερικές αναθέσεις ή συμβουλευτικές εσωτερικού ελέγχου.
Νέες δεν πρέπει να καταρτιστούν πριν την οριστικοποίση του παρόντος.
Η διατύπωση της παρ. 7 του άρθρου 32 και δεδομένου ότι στο άρθρο 9 «Σύσταση, Οργάνωση και Στελέχωση της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου» δεν αναφέρεται τίποτα για τα τμήματα(γραφεία) της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου αφήνει ανεπηρέαστο το σχήμα Διεύθυνση με δύο Τμήματα που εισάγει το άρθρο 39 του ν.4622/2019 στο οποίο άρθρο άλλωστε η παρ. 7 αναφέρει ότι λειτουργούν συμπληρωματικά οι ρυθμίσεις του παρόντος νόμου για όσα θέματα δε ρυθμίζονται από αυτό. Να επισημανθεί άλλωστε ότι δεν καταργείται η παρ.3β του άρθρου 39 του ν. 4622/2019