Το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ανακοινώνουν την πρόθεση να αναλάβουν πρωτοβουλία δημόσιας διαβούλευσης για τα θέματα, τις δυνατότητες ανάπτυξης, τις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα μέσα διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας στην Ελλάδα.
Στόχος είναι η διαφάνεια και οι καθαροί κανόνες για τη δημιουργία ενός πλαισίου λειτουργίας και ανάπτυξης των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας, τη θεμελίωση της πολυφωνίας, την έννομη σχέση με την πολιτεία και την κοινωνία, την τήρηση της δεοντολογίας και της ελεύθερης έκφρασης.
Η πρόσκληση συμμετοχής απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο, από τον απλό ιδιώτη μέχρι τις επαγγελματικές ενώσεις Μέσων Ενημέρωσης, την ΠΟΕΣΥ και τις Ενώσεις συντακτών. Τις προσεχείς ημέρες θα ανακοινωθεί ο τόπος και ο χρόνος της εναρκτήριας εκδήλωσης της διαβούλευσης. Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να αποστέλλει μέχρι τις 15 Νοεμβρίου τις προτάσεις του για την οργάνωση της διαβούλευσης στην παρακάτω φόρμα.
Θεωρώ απαραίτητο την θέσπιση ενός νομικού πλαισίου που θα ορίζει μετά απο εξαντλητική συζήτηση με τους άμεσα εμπλεκόμενους την λειτουργία των ενημερωτικών site με τέτοιον τρόπο που θα κατοχυρώνει τον ιδιοκτήτη του μέσου, αλλά και του αναγνώστη – χρήστη του διαδικτύου για τις πληροφορίες και τις υπηρεσίες που του παρέχονται. Επιπλέον θα κατοχυρώνει και θα προστατεύει (μέσω της υφιστάμενης νομοθεσίας) τους εργαζόμενους σε αυτά.
Κατα την προσωπικη μου αποψη ακομη και τα blogs ειναι η ελευθερια του λογου για τον καθενα.Ειναι η προσωπικη αποψη του καθενος που μπορει να εχει για οτιδηποτε.Δεν ειναι ολοι δημοσιογραφοι, ειναι και απλοι ανθρωποι που θελουν να πουν την αποψη τους καπου, γιατι τις περισσοτερες φορες κανεις δεν τους δινει το λογο.Αντι λοιπον να γινει η κουβεντα στο δρομο γινεται στο διαδυκτιο.Γιατι πρεπει να μπουν ονοματα;
ΕΦΟΣΟΝ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΧΟΛΙΑ ΠΟΥ ΝΑ ΔΙΑΣΥΡΟΥΝ,ΠΡΟΣΒΑΛΟΥΝ,`Η ΚΑΤΙ ΠΑΡΕΜΦΕΡΕΣ,τοτε δεν υπαρχει λογος να μπουν στο ιδιο καθεστως με τα ΜΜΕ.
Ο «Οργανισμός Διαδραστικής Επικοινωνίας» / “IAB Hellas” ο οποίος εκπροσωπεί μια σειρά σημαντικών επιχειρήσεων στο χώρο της online επικοινωνίας, θεωρεί ιδιαίτερα θετική κάθε πρωτοβουλία ανοιχτού διαλόγου και συμμετοχής η οποία λειτουργεί και ως ευκαιρία διαφάνειας και ανάπτυξης, καταθέτει τις απόψεις του για την Οργάνωση της επικείμενης «Ανοιχτής Διαβούλευσης» ακλουθώντας τη σχετική διαδικασία και τους κανόνες που τη διέπουν.
Ως προς τη διαδικασία, προσέγγισης των ήδη τεθέντων ζητημάτων προτείνεται τόσο η οριζόντια όσο και η κάθετη τοποθέτηση τους, η δημιουργία δηλ. ανεξάρτητων θεματικών ενοτήτων / κύκλων όπως αυτά προκύπτουν από τον ανωτέρω τίτλο.
Όσον αφορά στους φορείς που θα τοποθετηθούν στην «Ανοιχτή Διαβούλευση» προτείνεται η δημιουργία τριών διαφορετικών τομέων με κριτήριο την «αφετηρία» του κάθε ενδιαφερομένου. Ειδικότερα, στον πρώτο τομέα προτείνεται η συμμετοχή εκείνων που το ενδιαφέρον τους προκύπτει εκ της άμεσης επαγγελματικής τους δραστηριοποίησης στο χώρο. Στον δεύτερο τομέα προτείνεται η συμμετοχή όσων το ενδιαφέρον προκύπτει εκ του θεσμικού τους ρόλου (Βλ. Ανεξάρτητες Αρχές, ΓΣΕΕ, κλπ). Ο τρίτος τομέας θα πρέπει να επιφυλαχθεί σε κάθε ενδιαφερόμενο δηλ. στο ευρύ κοινό.
Σχετικά με τις θεματικές ενότητες, όπως έχουν τεθεί στον ανωτέρω κύκλο, θα πρέπει και εκεί – δεδομένου και του πλήθους των τεθέντων ζητημάτων – να ληφθεί υπόψη ένας σαφής θεματικός διαχωρισμός. Η κοινή προσέγγιση νομικών, οικονομικών και τεχνολογικών θεμάτων σε μια ενιαία πλατφόρμα θα πρέπει να λειτουργήσει ενιαία ως προς τα συμπεράσματα και όχι ως προς την επεξεργασία των ανωτέρω.
Ως προτεινόμενοι βασικοί πυλώνες της δημόσιας διαβούλευσης για τη θεσμική οργάνωση των διαδικτυακών μέσων μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας στην Ελλάδα προτείνονται:
Α) Η διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών «νέων» μέσων μαζικής ενημέρωσης. Έννομες ασφαλιστικές δικλείδες για την επίτευξη της συνιστούν:
Α 1) Η εναρμόνιση του εννοιολογικού περιεχομένου του όρου «διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης και επικοινωνίας» με την κοινοτική νομοθεσία ή τη σχετική νομοθεσία άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα πλαίσια της σκοπούμενης δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας και της δημιουργίας διεθνικών δομών των μέσων ενημέρωσης. Η επιχειρούμενη θεσμική παρέμβαση για τη δημιουργία του βασικού πλαισίου λειτουργίας των «διαδικτυακών ΜΜΕ» θα πρέπει, ειδικότερα, να συνδυάζει τυχόν προηγούμενες ευρωπαϊκές προσπάθειες, τα σύγχρονα τεχνολογικά δεδομένα, το ποσοστό ανάπτυξης των ευρυζωνικών υπηρεσιών στην Ελλάδα και τη θέση μας στο διεθνές περιβάλλον.
Α 2) Η οριοθέτηση της «σχετικής» αγοράς των εγχώριων διαδικτυακών μέσων μαζικής επικοινωνίας, δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός του κλάδου τους αναπτύσσεται πλέον εντός ενός διεθνούς περιβάλλοντος. Η οποιαδήποτε απόπειρα χαρακτηρισμού των εγχώριων «διαδικτυακών ΜΜΕ», χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν τα ανωτέρω, ελλοχεύει τον κίνδυνο καθιέρωσης κανόνων άνισου ανταγωνισμού μεταξύ των ελληνικών ιστοσελίδων, κυρίως δε μεταξύ των ελληνικών και των αντίστοιχων «διεθνών» που ήδη έχουν επιτύχει σημαντικού βαθμού διείσδυση στην εγχώρια αγορά.
Β) Η ανάπτυξη του κλάδου της διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας στην Ελλάδα με την παροχή φορολογικών κινήτρων στους δραστηριοποιούμενους στον οικείο κλάδο (που παράγουν το «Ελληνικό διαδικτυακό» προϊόν και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας).
Γ) Η θέσπιση ειδικού νομοθετικού πλαισίου για τη διαδικτυακή διαφήμιση, λαμβανομένων υπ’ όψη των στοιχείων που τη διακρίνουν από τη διαφήμιση στα παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης και των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων της κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας. Παράλληλα οι τεχνολογικές εξελίξεις επιβάλλουν την τροποποίηση της ισχύουσας αναχρονιστικής νομοθεσίας.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να εξεταστούν οι ομοιότητες και οι διαφορές της διανομής του ψηφιακού περιεχομένου σε σχέση με τα «παραδοσιακά ΜΜΕ» και κυρίως τη διαφορετική λειτουργία της διαφήμισης στην κάθε περίπτωση.
Το θέμα του αγγελιοσήμου, δεν πρέπει να μονοπωλήσει την επικείμενη Διαβούλευση, καθώς αποτελεί επιμέρους ζήτημα, αλλά θα πρέπει να εξεταστεί λαμβανομένων υπ’ όψιν όλων των ανωτέρω καθώς και της πρόσφατης αναδιάρθρωσης της κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας.
Η περαιτέρω ανάπτυξη του διαδικτύου στη χώρα μας δεν πρέπει να αναχαιτιστεί από τα ιδιαίτερα συμφέροντα συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων. Αντίθετα, η Διαβούλευση θα πρέπει να επικεντρωθεί στην αξιοποίηση όλων εκείνων των χαρακτηριστικών που γιγάντωσαν τη χρήση του διαδικτύου διεθνώς.
Ειδικότερα, οι θέσεις μας θα αναπτυχθούν εκτενώς την κατάλληλη χρονική περίοδο και στα πλαίσια που θα μας υποδειχθούν αρμοδίως κατά τη διαδικασία της Διαβούλευσης.
H ΕΔΕΕ αποτελεί τον αντιπροσωπευτικό θεσμικό φορέα της Διαφήμισης και Επικοινωνίας στη χώρα. Η διαφήμιση, όπως είναι γνωστό, αποτελεί το βασικό έσοδο των ΜΜΕ σε ολόκληρο τον κόσμο, προκειμένου αυτά να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν, τόσο στην έντυπη και αναλογική μορφή τους όσο και στην ψηφιακή. Οι εταιρίες επικοινωνίας δεν διαχειρίζονται απλώς διαφημιστικά κονδύλια. Επενδύουν σε τεχνογνωσία και δημιουργικό δυναμικό που προωθεί την ανάπτυξη της Ψηφιακής Επικοινωνίας σε όλες της τις μορφές. Συμμετέχουν, έτσι, ενεργά στην αύξηση της εμπορικής αξίας όχι μόνο των Διαδικτυακών Μέσων αλλά και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, των Μηχανών Αναζήτησης και εν τέλει κάθε ψηφιακής προσπάθειας που έχει επιχειρηματικό χαρακτήρα και δεν πωλεί απευθείας τις υπηρεσίες της στους χρήστες του διαδικτύου.
Πέραν του ότι η ψηφιακή ανάπτυξη αποτελεί δεδηλωμένο στρατηγικό στόχο της Κυβέρνησης, η επιχειρηματικότητα στο διαδίκτυο και μέσω αυτού αναδεικνύεται σε έναν από τους κύριους μοχλούς ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία. Γιατί δεν απαιτεί υψηλές επενδύσεις και επιτρέπει άμεση διείσδυση στο καταναλωτικό και επαγγελματικό κοινό. Η δημόσια και ιδιωτική οικονομία στην Ελλάδα χρειάζεται, σήμερα, επενδύσεις στο διαδίκτυο που θα δημιουργήσουν παραγωγική δραστηριότητα, θέσεις εργασίας και δημοσιονομικό έσοδο. Αν όλοι συμφωνούν ότι αυτός είναι ο κοινός στόχος, τότε ο χώρος του διαδικτύου οφείλει να είναι ο πρώτος όπου επαγγελματικοί και συνδικαλιστικοί φορείς στην Ελλάδα θα συναινέσουν σε πολιτικές κοινής αποδοχής που θα προστατεύσουν αποκλειστικά και μόνο το καθολικό, δημόσιο συμφέρον.
Με αυτή την οπτική, η ΕΔΕΕ κρίνει θετικά την πρωτοβουλία της Κυβέρνησης για οργάνωση διαβούλευσης. Υπό την προϋπόθεση ότι η διαβούλευση αυτή θα γίνει με όρους ισότητας και πολυφωνίας. Και λαμβάνοντας υπ΄ όψιν ότι οι όποιες απόπειρες ρύθμισης απαιτούν, πρωτίστως, σεβασμό της ίδιας της φύσης του ψηφιακού κόσμου, που εξελίσσεται ταχύτερα από το νομοθέτη.
Για την οργάνωση της διαβούλευσης η πρότασή μας είναι, προφανώς, να συμμετάσχουν όλοι οι κοινωνικοί εταίροι: Οι επαγγελματικοί φορείς των Ψηφιακών Μέσων, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων – και όχι μόνο οι ενώσεις συντακτών, – οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο, οι φορείς των επιχειρήσεων που προβάλλονται στο διαδίκτυο, οι εκπρόσωποι της Επικοινωνίας στο διαδίκτυο (εν προκειμένω το Συμβούλιο Ψηφιακής Επικοινωνίας της ΕΔΕΕ), εκπρόσωποι των bloggers και των πολιτών – χρηστών του διαδικτύου.
Παράλληλα, θεωρούμε εξαιρετικά σημαντική την πρόσκληση συμμετοχής εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με αντικείμενο την Ψηφιακή Ατζέντα στην ΕΕ. Είναι βέβαιο, ότι η εμπειρία από πολιτικές που ήδη έχουν εφαρμοστεί ή/και αποφευχθεί, σε χώρες που προηγούνται της Ελλάδας στην ψηφιακή ανάπτυξη, μόνο επωφελής μπορεί να αποδειχθεί για αυτή.
Με την ολοκλήρωση της παρούσας προκαταρκτικής φάσης, προτείνουμε:
• Την καταγραφή των θεμάτων από τα Υπουργεία και την πρόσκληση των εταίρων να τοποθετηθούν τεκμηριωμένα, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και με παράλληλη δημοσιοποίηση των οικονομικών στοιχείων των επωφελούμενων από το αγγελιόσημο ταμείων και συνδικαλιστικών φορέων.
• Την ανάρτηση σε δημόσια διαβούλευση της κοινά αποδεκτής ατζέντας που θα έχει προκύψει από την προηγούμενη φάση.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το αγγελιόσημο και την επέκτασή του στο διαδίκτυο, όπως επιχειρείται με την τοποθέτηση της ΠΟΕΣΥ, θεωρούμε ότι, σε αυτό το στάδιο, κάθε συζήτηση μεταξύ αναγνωρισμένων φορέων και της Πολιτείας είναι τουλάχιστον πρώιμη.
Γιατί, το αγγελιόσημο είναι, με αντικειμενικά στοιχεία, ο επαχθέστερος κοινωνικός πόρος (έμμεσος φόρος υπέρ τρίτων), που απομυζά συστηματικά το 1/5 της διαφημιστικής επένδυσης στην Ελλάδα, για να συντηρεί «ευγενή και πλεονασματικά»(*) ταμεία τύπου, με επιδίωξη περαιτέρω επέκτασής του και στα διαδικτυακά ΜΜΕ, σε αντίθεση με την κοινωνικοασφαλιστική ισονομία καθώς και την συνταγματικότητα και το Ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο.
Πολύ περισσότερο, στη σημερινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, είναι πλέον φανερό ότι το αγγελιόσημο, εν γένει, αναδεικνύει το μέγεθος της υπερβολής ενός συντεχνιακού κεκτημένου το οποίο, πέραν του ότι πάσχει από έλλειψη κοινωνικής νομιμοποίησης, στρέφεται εν τέλει κατά της ίδιας της επιχειρηματικότητας των ΜΜΕ.
Δεδομένου ότι η πρόσκληση των Υπουργείων, όπως σαφώς αναφέρεται σε αυτή, αφορά την οργάνωση της διαβούλευσης και μόνο, η ΕΔΕΕ περιορίζεται, προς το παρόν, στην ως άνω τοποθέτησή της και αναμένει πρόσκληση «για τον τόπο και το χρόνο της εναρκτήριας εκδήλωσης της διαβούλευσης» ώστε να αναλύσει διεξοδικά τα πολιτικά, οικονομικά και νομικά επιχειρήματά της επί του ζητήματος, πέραν όσων έχει δημοσιοποιήσει από τον Ιούλιο 2010 και βρίσκονται διαθέσιμα στον ιστότοπο http://www.edee.gr
ΕΝΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ(ΕΔΕΕ)
(*) Σύμφωνα με δήλωση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Συνέντευξη στο Flash Μάιος 2010)
To ζήτημα της ρύθμισης του Ιντερνετ θα έπρεπε να τεθεί συνολικά και όχι ώς κάτι που γίνεται για να εξηπηρετήση τα «ορθόδοξα μέσα» .Μην ξεχνάμε ότι η χρήση του σε ηλικίες 15-25 έχει προ πολού ξεπεράσει αυτή των άλλων μέσων. Αρα προτείνεται καταρχήν η ρυθμισιτκή αναγνώριση του Διαδυκτίου ως μέσο αυτόνομο το οποιό δεν θα ήταν δυνατόν να ρυθμιστει για τις ανάγκες των υπολοίπων. Προς αυτόν τον σκοπό προτείνονται τα παρακάτω (τα οποία και είναι μέρος ενός πολύ πιο λεππτρομερους σχεδίου στην περίπτωση που ενδιαφερουν κάποιον!)
Προς ένα Διαδύκτιο Δημοσίου Συμφέροντος
Το πεδίο των μέσων στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από συγκέντρωση και δομήτε μέσα από πελατιακές σχέσεις. Ένα ανοιχτό πλαίσιο λειτουργίας του Ιντερνετ μπορεί να θεραπεύσει την υπάρχουσα κατάσταση. Με αυτόν τον επιμέρους στόχο μα κυρίως για την ανάπτυξη ενός Ιντερνετ δημοσίου συμφεροντος, προτείνεται η οιοθέτηση χαρακτηριστικών του αμερικάνικού μοντέλου χρηματοδότησης και ευρωπαικού μοντέλου ανάπτυξης των μέσων. Πιο συγκεκριμένα προτείνεται: από την μία καμία οικονομική και λογοκριτική παρέμβαση και από την άλλη μερία αυξημένη συμβολή φορέων δημόσιας υπηρεσίας.
Απλα βήματα για την επιτευχηξη αυτού του διπλού στόχου:
1) Ενοποίηση των φορέων και ρυθμιστικών πλαισίων για το Ιντερνετ. Αυτήν την στιγμή λειτουργούν 5-6 φορείς που εκτός των άλλων έχουν δικάιωμα ρύθμισης στο ΙΝτερνετ (ΑΔΑε, DPA, ΕΕΤΤ, ΕΣΡ, Αρχή Διωξής Ηλεκτρονικού Εγληματος κλπ). Θα πρέπει αυτές να μην έχουν ποια ρυθμιστικό ρόλο ή/και να συσταθεί μία αρχή που θα έχει ρυθμίζει τις επικοινωνίες και τα μέσα συνολικά. Η διαφοροποίηση ρύθμισης της υποδομής και του περιεχωμένου πολύ απλά δεν λειτουργεί παρα μόνο σαν τρόπος έκφρασης κλαδικών πιέσεων από κάθε επιμέρους μέσο. Ας πάρουμε το παράδειγμα του αγγελιόσημού:το αγγελιόσημο λείνει στρεβλά τον πρόβλημα καταβολής των εισφορών των εργόδοτων των ΜΜΕ στα εκτός διαδυκτίου μέσα. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει αυτή η στρεβλώτητα να ισχύσει για τον Διαδύκτιο, μόνο που μέσα από πιέσεις σε φορείς που καμία σχέση με την ρύθμισης οτυ Ιντερνετ δεν θα έπρεπε να έχουν, αυτό είναι που ζητήθηκε.
2) Ανάπτυξη ποιοτικών και στοχευμένων υπηρεσίων προστασίας ανηλίκων
3) Η υπέρβαση του σημερινού πλαισίου αυθαίρετης παρέμβασης: π.χ. των παρεμβάσεων της Αρχής Δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος στο Ιντερνετ.
4) Διευθέτηση πλαισίου για την ιδωιτικότητα πχ. Μέσα απο μία υποχρεωτική “do not track me” επιλογή σε κάθε ιστότοπο (συζητήτε τώρα στις ΗΠΑ)
5) Ανάπτυξη ποιοτικού και στοχευμένου περιεχομένου δημόσιας υπηρεσίας
Για παράδειγμα υπάροχυν συγκεκριμένες δράσεις με ελάχιστο κόστος που θα συνέβαλαν δραστικά στην δημιουργία ένος Ίντερνετ δημόσιου συμφέροντος Ελλάδα όπως:
Η επανα-διάθεσηη του αρχείου της ΕΡΤ σε άδεια Creative Commons
Η χρήση open office, και VLC στα κρατικά μέσα (και φυσικά αρόγτερα στα σχολεία)
Η ανάρτηση που ακολουθεί είναι περισσότερο ΄΄ανθρωποκεντρική΄΄ και επικεντρωμένη στις σχέσεις εργασίας των επαγγελματιών δημοσιογράφων με τις επιχειρήσεις που παράγουν και μεταδίδουν ενημερωτική ύλη, για τα Νέα Μέσα και στα Νέα Μέσα.
Ίσως λίγοι έλληνες πολίτες γνωρίζουν -πραγματικά- πόσο περίπλοκη και δαιδαλώδης, είναι για έναν δημοσιογράφο η ασφαλιστική κάλυψη από την αρχή που ξεκινάει να εργαστεί μέχρι την συνταξιοδότησή του.
Νόμοι και διατάξεις αντιφατικές μεταξύ τους, ταλαιπωρούν καθημερινά χιλιάδες συναδέλφους που γυρίζουν από ταμείο σε ταμείο για να συλλέξουν τις διάσπαρτες εισφορές-με τις ανάλογες απώλειες-
Με αφορμή τα Νέα Μέσα ίσως ακολουθήσουν και πρέπει να ακολουθήσουν οι αντίστοιχες ρυθμίσεις ώστε να πάψει αυτός ο κλάδος να είναι ΄΄ Νομάδας΄΄ του ασφαλιστικού.
Σε μια από τις πρόσφατες συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών κατέθεσα στους συναδέλφους την παρακάτω προσέγγιση που προέκυψε από την συμμετοχή μου στην Επιτροπή Νέων Τεχνολογιών και Μέσων της ΠΟΕΣΥ από το 2004 και την θέτω στη διάθεσή σας
18-10-2010
Νατάσα Μποζίνη
Προς το Δ.Σ της ΠΟΕΣΥ
Αγαπητοί συνάδελφοι με αφορμή τη συζήτηση στο Δ.Σ της ΠΟΕΣΥ για τα Νέα Μέσα, το πώς αυτά λειτουργούν, ποια είναι η δυναμική τους και πως πρέπει ο κλάδος να ρυθμίσει ζητήματα όπως η ασφάλιση των δημοσιογράφων και η είσπραξη Αγγελιοσήμου, κατέληξα στην ανάγκη να σας παραθέσω μερικές πληροφορίες και εμβόλιμα απόσπασμα της έρευνας, που έχει προηγηθεί και παρουσιαστεί στην Ημερίδα, που διοργανώσαμε, ως Ομοσπονδία, για το θέμα.
Το νέο περιβάλλον
Με απλούς όρους και για την ανάγκη της συζήτησης, ας προσδιορίσουμε το Internet όχι σαν μέσο αλλά σαν ένα περιβάλλον που αναπτύσσονται όλες οι δραστηριότητες -από εμπορίου μέχρι ψυχαγωγίας και ενημέρωσης-.
Σε αυτό το περιβάλλον ο κλάδος μας έχει την δική του ουσιώδη θέση με τάση να γίνει κυρίαρχη αφού:
Κλασικές και νεοσύστατες επιχειρήσεις τύπου έχουν δημιουργήσει ηλεκτρονικές ΄΄εκδοχές΄΄ (χωρίς να έχουν γίνει ακόμη οι ρυθμίσεις)
• Οι κλασικές είναι γνωστές με όλα τους τα πρόσφατα προβλήματα.
• Οι νεοσύστατες βιώνουν ένα παράδεισο καθώς ξεφεύγουν από κάθε υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στο ΕΤΑΠ ΜΜΕ αλλά και τήρηση συμβάσεων.
• Μάλιστα πολλές κλασικές αναθέτουν στις νεοσύστατες να παράγουν το έργο ώστε να ξεφεύγουν και αυτές.
Θύματα της αρρύθμιστης κατάστασης είναι οι δημοσιογράφοι που και εδώ συνεχίζουν να είναι νομάδες του ασφαλιστικού.
(Παραθέτω ένα απόσπασμα από τα πρακτικά της ημερίδας που διοργανώσαμε πέρσι με θέμα Τα Νέα Μέσα και είχα ως εισαγωγή τον ασφαλιστικό πολυκερματισμό που δεν πρέπει να συνεχιστεί με τις επικείμενες ρυθμίσεις στο διαδίκτυο)
(Απόσπασμα πρακτικού 10-12-2009)
«Κάποτε τα νέα τα έλεγε τελάλης, στη συνέχεια η οικογένεια συγκεντρωνόταν γύρω από το ραδιόφωνο με κουμπιά από βακελίτη.
Σήμερα στο κινητό ακούτε ελληνικούς σταθμούς. Δεκάδες άλλοι λειτουργούν στο διαδίκτυο.
Σύντομα το αυτοκίνητό σας θα διαθέτει δορυφορικό ραδιόφωνο.
Δεν ξέρω το συνδικαλιστικό και ασφαλιστικό καθεστώς των τελάληδων.
Σε ότι αφορά όμως στους δημοσιογράφους εκτιμώ ότι εάν παράγουν δημοσιογραφικό έργο και είναι αυτό το επάγγελμά τους πρέπει να ασφαλίζονται στον φορέα που καλύπτει τον συγκεκριμένο κλάδο
Την τελευταία εικοσαετία, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώθηκαν και οι περισσότερες αλλαγές έχουμε φαινόμενα όπως:
• Δημοσιογράφοι ξεκινούν ως μισθωτοί σε εφημερίδα έχουν ΤΣΠΕΑΘ αλλά όχι ΕΔΟΕΑΠ, μέχρι να γίνουν μέλη της Ένωσης.
• Εάν γίνουν αποκτούν και ΕΔΟΕΑΠ. Εάν φύγουν από την εφημερίδα και βρούνε δουλειά σε περιοδικό τύπο αντί για ΤΣΠΕΑΘ έχουν ΤΑΙΣΥΤ .
• Εάν τώρα κλείσει το περιοδικό και εργαστούν σε Web ραδιόφωνο, τηλεόραση ή επιχείρηση που παράγει ενημερωτικά προγράμματα ή έντυπα –και δεν έχει παραδοσιακό μέσο ή είναι θυγατρική παραδοσιακού μέσου-θα ασφαλιστούν ως υπάλληλοι γραφείου ή κάτι άλλο στο ΙΚΑ, που δεν καλύπτει δημοσιογράφους.
• Έχουν όμως επιλογή εάν δεν θέλουν να απολέσουν τον τίτλο της επαγγελματικής τους ιδιότητας χάριν του ΙΚΑ
• Μπορούν να αυτασφαλιστούν στο ταμείο εμπόρων και ελεύθερων επαγγελματιών.
• Εκεί που ασφαλίζεσαι όταν έχεις εταιρεία απεντόμωσης ή είσαι εργολάβος καθαριότητας, πουλάς ελαστικά και εισάγεις στυλό διαρκείας για να υπογράφουν οι πολιτικοί ασφαλιστικές διατάξεις που επιτρέπουν την ύπαρξη αυτής της φυλής ασφαλισμένων που σας περιέγραψα.
Έδωσα και όνομα στη φυλή
Είναι οι ασφαλισμένοι τρανσφόρμερς ή κάτι σαν χόβερκραφτ ή εάν επιθυμείτε οι ασφαλισμένοι-νομάδες.
Όλα τα προηγούμενα συνοδεύονται από ένα ελληνικό βουνό προβλημάτων και προστίμων που πάντα προκύπτουν από θολές και ευκαιριακές ρυθμίσεις τις οποίες διαχειρίζονται στην συνέχεια οι δημόσιες υπηρεσίες.
Οι νομάδες που λέγαμε πάντα επιζητούν την μισθωτή εργασία που θα τους επιτρέψει να επιστρέψουν στον κύριο φορέα ασφάλισης του κλάδου.
Είναι ο ίδιος που έχει κλάδο για ιδιοκτήτες εφημερίδων που έτυχαν και κάποιων πρόσφατων καλών ρυθμίσεων για την διαδοχική τους ασφάλιση.
Το ερώτημα που προκύπτει και συνδέεται με τις επικείμενες ρυθμίσεις στα διαδικτυακά μέσα είναι:
Γιατί η ασφάλιση στο ταμείο των δημοσιογράφων κρίνεται από την πιστοποίηση του εργοδότη και όχι του δημοσιογράφου και της εργασίας του που δημοσιοποιείται, όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ε.Ε;
Επίσης πως πιστοποιείτε ο εργοδότης; μόνο με την έναρξη στην εφορία και τη λειτουργία του μέσου;
Στοιχείο πιστοποίησης δεν είναι η συνέπεια στην καταβολή εισφορών;
Τι πρέπει να κάνει ο δημοσιογράφος το 2010 να ζητά το καταστατικό της εταιρείας που τον προσλαμβάνει για να δει ότι της επιτρέπεται να τον ασφαλίζει ως δημοσιογράφο;
Η δική του προϋπηρεσία, η υπογραφή, αξιοπιστία και τα επαγγελματικά του δικαιώματα δεν αποτελούν κριτήριο ώστε να πληρώνεται σύμφωνα με τις συμβάσεις και να επιβάλλεται στον εργοδότη, η καταβολή ασφαλιστικών εισφορών στο ταμείο το οποίο ανήκει ο ασφαλισμένος, εφόσον δημοσιογραφική ύλη παράγει για ενημερωτικό μέσο (όποιας μορφής;)
Απορία εάν αύριο ζητούσε η πολιτεία ασφαλιστική ενημερότητα από όλους όσους έχουν παραδοσιακά ΜΜΕ ώστε εάν είναι εντάξει να έχουν δικαίωμα σε ισολογισμούς του δημοσίου και κρατική διαφήμιση δεν θα είχε πολύ ενδιαφέρον;
Χάριν της μυθοπλασίας κάνω ένα ακόμη βήμα.
Σκεφτείτε στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης να δημοσίευε αυτά τα στοιχεία ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες, που πηγαίνουν τα δικά τους χρήματα .
Διευκρινίζω ότι δε θεωρώ τους εργοδότες δαίμονες, εχθρούς ή κάτι άλλο που πρέπει να εξαλειφθεί.
Αντίθετα επιθυμώ ισχυρές, υγιείς- οικονομικά- επιχειρήσεις Μέσων Ενημέρωσης ικανές να απορροφήσουν μεγάλο αριθμό πλήρως ασφαλισμένων εργαζομένων και να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία της ενημέρωσης.
Και εδώ είναι που εμφανίζεται πάλι η εικόνα της εξπρεσιονιστικής ελληνικής πραγματικότητας, στο επιχειρώ…
Ασταθές φορολογικό περιβάλλον. Νομοθετήματα one stand, αλληλεξαρτήσεις εξουσιών, ραδιοτηλεοπτικά μέσα με μόνιμα …προσωρινές άδειες και καμία συνέχεια κράτους ποτέ.
Είναι δείγμα πολιτικού πολιτισμού για μια χώρα να διαθέτει έγκυρα, αξιόπιστα και υγιή μέσα ενημέρωσης, νέα και παλιά όπου θα εργάζονται με αξιοπρέπεια και συνέπεια οι δημοσιογράφοι.
Είναι θέμα πολιτικής βούλησης η κάθε νομοθετική ρύθμιση να γίνεται με αφετηρία την εξυγίανση και ανάπτυξη του χώρου των ΜΜΕ και όχι την εξυπηρέτηση συγκυριακών αναγκών, οποιασδήποτε πλευράς και μέσω φωτογραφικών διατάξεων.
Η ανάγνωση της ανάρτησης θα κρατούσε εβδομάδες εάν παραθέταμε τις εκατοντάδες ΄΄ρυθμισούλες΄΄ από την εποχή του Μεταξά μέχρι σήμερα και αφορούν τον τύπο.
Ανήκοντας σε μια γενιά που έχει διανύσει τον μισό της επαγγελματικό βίο και ανησυχεί για τον υπόλοιπο μισό και τις ΄΄μαύρες τρύπες΄΄, που έχουν προκαλέσει η πρόχειρες κατά καιρούς ρυθμίσεις, αλλά και η μετατροπή της ενημέρωσης σε αναπαραγωγή κατευθυνόμενων πληροφοριών, εκτιμώ ότι μεταφέρω την αγωνία όσων ασκούν, αξιοπρεπώς, αυτό το επάγγελμα και επιθυμούν να το συνεχίσουν Ασφαλισμένοι και …αξιοπρεπώς.
Σε προηγούμενο άρθρο σας ανέφερα μερικά βασικά και θα ήθελα να προσθέσω για λόγους διαφάνειας ότι η γνώσεις μου για το Ελληνικό κράτος είναι ανα πάσα στιγμή διαθέσιμες δωρεάν. Σας είχα αναφέρει σχετικά με το BackBone και τον έλεγχο ροής. Το πιό απλό θα ήταν να ενημερωθούν οι υπουργοί για την τρέχουσα κατάσταση αναλυτικά πριν μπορέσουν να πάνε στα υπόλοιπα. Μην θεωρούμε ότι οι υπουργοί είναι παντογνώστες σε όλα τα θέματα και να μην θεωρούμε ότι οι σύμβουλοι(ειδικοί επιστήμονες) πάντα μπορούν να ενημερώσουν έναν υπουργό σωστά. Κάθε άτομο έχει δικό τρόπο αντίληψης και θέλει το δικό του τρόπο προσέγγισης… Άρα και σε όσους κάνουν ανάρτηση θα πρέπει να μιλάτε σε γλώσσα που ένας που δεν γνωρίζει να σας κατανοεί να είναι σύντομο και όχι βαρετό. (Γνώμη μου)
Σας Ευχαριστώ Ξανά και συγνώμη
Κάποιοι σας είπαν οτι το θέμα έπρεπε να μιλήσει για το καθολικό δίκτυο και όχι ένα μέρος ατού το λεγόμενο (Infrastructure) άλλοι το λένε BACKBONE κτλπ. Τι σημαίνει αυτό, φαντάζομαι οτι το κράτος θέλει να ελέγχει την ροή των δεδομένων που μεταδίδονται απο τα ΜΜΕ, ένα είδος αστυνόμευσης ορθής λειτουργίας και χρήσης αυτού του δικτύου χωρίς κανένας να το κακομεταχειρίζεται(ABUSE). Και να υπάρχει εμπιστοσύνη κράτους και ΜΜΕ κτλπ. Αυτό που θέλετε είναι δυνατόν με κάποιες προϋποθέσεις που δεν προσβάλουν το δικαίωμα της Ελευθερίας και της ελεύθερης έκφρασης.
Και για να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε αυτο το θέμα πρέπει πρώτα το κράτος να ελέγχει την εγχώρια ροή όλων των δικτύων. Κάτι που αυτή την στιγμή δεν υπάρχει…. (εάν σας πούνε το αντίθετο τότε λένε ψέματα).
εάν θέλετε περισσότερες πληροφορίες 6946781960 ή με SMS να είσαστε καλά.
(Συμβουλή, μην το πασπατεύεστε πολύ και μην το φιλοσοφείτε, γρήγορες λύσεις μπαμ μπαμ)
Σας Ευχαριστώ.
Όταν τίθεται ζήτημα για νομοθεσία στη διαδικτυακή ενημέρωση και επειδή αυτή έχει συνδεθεί άρρηκτα με τους φορείς του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου (ραδιόφωνο και τηλεόραση), πολύ εύκολα το μυαλό κάθε σκεπτόμενου Έλληνα πάει στο θέμα της νομοθεσίας της ραδιοτηλέορασης. 21 έτη παρήλθαν από την περιβόητη ‘απελευθέρωση’ των ερτζιανών και οι άδειες εξακολουθούν να είναι ‘προσωρινές’.
Από όσα λέγονται και γράφονται στα συμβατικά ΜΜΕ, πολλά είναι αυτά που αποτελούν στυγνά ψέματα και πολύ λίγα από αυτά αποκαλύπτονται με τον καιρό. Πολλές αλήθειες αποκρύπτονται σκόπιμα και δεν αποκαλύπτονται ποτέ.
Δε βρίσκω λοιπόν κανένα λόγο να μπουν σε κάποια νομοθετικά πλαίσια τα όποια διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, τη στιγμή που τα ‘επίσημα’ δεν έχουν μπει ουσιαστικά ποτέ.
Όσοι άλλωστε ενημερώνονται εναλλακτικά ή αποκλειστικά από διαδικτυακά ΜΜΕ γνωρίζουν καλά τον απόλυτο πλουραλισμό που χαρακτηρίζει το διαδίκτυο και αυτός είναι και ο λόγος που το προτιμούν ως πηγή ενημέρωσης.
Τα media προχωρούν στη γενιά των «New Media»
Η Επιτροπή Νέων Τεχνολογιών, για τα Μέσα Ενημέρωσης στο Διαδίκτυο, που συνέστησε η ΠΟΕΣΥ προς διερεύνηση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργούν στη χώρα μας τα «New Media», μετά και τη γνωμοδότηση του νομικού της συμβούλου κ. Τάσου Πετρόπουλου ότι πρόκειται περί μίας ακόμη μορφής διανομής, τονίζει ότι είναι αναγκαία η έκδοση ερμηνευτικής εγκυκλίου του υπουργείου Εργασίας για την πλήρη εφαρμογή του αγγελιοσήμου σε αυτά τα Μέσα Ενημέρωσης και την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων τους.
Αφορμή της πρωτοβουλίας της Ομοσπονδίας, στάθηκε η εκρηκτική ανάπτυξη του συγκεκριμένου επιχειρηματικού ‐ εκδοτικού χώρου τους τελευταίους μήνες και η αντιστρόφως ανάλογη πορεία της απασχόλησης και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων στο δημοσιογραφικό κλάδο.
Καταρχήν και καταρχάς η Επιτροπή της ΠΟΕΣΥ διερεύνησε τις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες που λειτουργούν, είτε συμπληρωματικά είτε ως απεικόνιση των εντύπων κάποιας εκδοτικής μονάδας σε ηλεκτρονικό χαρτί, καθώς και τα αμιγή ενημερωτικά New Media, όπως αυτοπροσδιορίζονται ως «Επιχειρήσεις Ενημέρωσης».
Δύο στοιχεία ενδυνάμωσαν την έρευνα. Η επικράτηση μιας παγκόσμιας λογικής ότι το διαδίκτυο «θα σώσει τον Τύπο από την κρίση» και η αποκάλυψη ότι η νομοθεσία, αν και ατελής, εντούτοις έχει προβλέψει το πλαίσιο λειτουργίας των «νέων μέσων».
Το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο αναγνωρίζει τις ενημερωτικές ιστοσελίδες1 και τη μετάδοση ραδιοτηλεοπτικού σήματος μέσω ευρυζωνικών δικτύων2 ως ΜΜΕ, ενώ και οι φορολογικές διατάξεις οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις βασίζονται και σε κοινοτικές οδηγίες ενσωματωμένες μάλιστα στον κώδικα περί ΦΠΑ3, αναφέρονται με μεγάλη σαφήνεια στο καθεστώς της διαδικτυακής διανομής των ΜΜΕ και της διαφήμισης που δημοσιεύουν.
Η έρευνα κατέδειξε ότι το διαδίκτυο και τα New Media είναι, μεταφορικά και κυριολεκτικά, η «επόμενη μέρα» για τα ελληνικά ΜΜΕ. Ωστόσο, η νομοθεσία που τα διέπει, σε ότι αφορά το εργασιακό και ασφαλιστικό σκέλος χρήζει διευκρινίσεων και ερμηνειών που θα καλύπτουν το σύνολο της λειτουργίας τους, και κυρίως θα ορίζουν με σαφήνεια υποχρεώσεις και δικαιώματα, εκδοτών και εργαζομένων.
Η ερμηνευτική εγκύκλιος για τον ΦΠΑ σχετικά με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ενημέρωσης και διαφήμισης4, είναι πιλότος και για το υπουργείο Εργασίας και τη διοίκηση του ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ που θα πρέπει να σταματήσουν το συντομότερο δυνατό την αιμορραγία του αγγελιοσήμου.
Οι υπηρεσίες δεν μπορούν να συνεχίσουν να εθελοτυφλούν για τις εργασιακές σχέσεις στα new media. Εν προκειμένω, αντί της ασφάλισης στο ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ, η σύμβαση εργασίας με ασφάλιση ΙΚΑ εμφανίζεται ως «προνομιακή» στους συγκεκριμένους εργασιακούς χώρους, καθώς κυριαρχεί το Δ.Π.Υ. με αναξιοπρεπή αμοιβή και τα εβδομαδιαία ωράρια εργασίας ξεπερνούν κατά πολύ τις 40 ώρες.
Ειδικότερα, στα συγκροτήματα Τύπου, εντοπίστηκε μεγάλης έκτασης εισφορο‐αποφυγή του αγγελιοσήμου από εκδότες και διαφημιστές, μέσω της εγγραφής διαφημιστικών «πακέτων» στα ενημερωτικά site του ομίλου τους, τα οποία είχαν τελικό προορισμό τα… παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης των ίδιων επιχειρήσεων.
Με συντηρητικούς υπολογισμούς, από την αυθαίρετη ερμηνεία του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, εκτιμάται ότι διαφεύγει ποσό αγγελιοσήμου πολλών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, ενώ οι ακάλυπτοι συνάδελφοι (εργασιακά, ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά) ξεπερνούν τους 1.000 στην ευρύτερη περιοχή των νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης.
Η αβελτηρία των υπηρεσιών να ελέγξουν και να διασφαλίσουν τον πόρο, και να ασφαλίσουν τους εργαζόμενους, καθώς και η πρακτική που ακολουθούν οι επιχειρηματίες των ΜΜΕ, επιχειρεί να επιβάλλει τετελεσμένα για μια ολόκληρη νέα αγορά μέσων ενημέρωσης.
Πρόκειται για μια αγορά η οποία συγκεντρώνει έτσι κι αλλιώς τεράστια ποσά ιδιωτικής και κρατικής διαφημιστικής δαπάνης, ανεξάρτητα του λογιστικού τεχνάσματος για την εισφοροδιαφυγή. Μια αγορά ΜΜΕ, η οποία λειτουργεί χωρίς τους κανόνες που διέπουν τα παραδοσιακά ΜΜΕ, αλλά που διασφαλίζει για τον εαυτό της λιγότερες εργοδοτικές υποχρεώσεις, «απαλλαγή» από το αγγελιόσημο και συνδικαλιστική «ασυλία».
Αυτή όμως η στρέβλωση που απειλείται να εμφανιστεί ως «δεδομένο πλεονέκτημα του επιχειρείν στα new media», αποτελεί συνάμα και το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανάπτυξη των «νέων μέσων», έναντι των προσωπικών ιστολογίων, των σελίδων ηλεκτρονικού εμπορίου και των εταιρικών ιστοσελίδων, τα οποία διεκδικούν το δικό τους μερίδιο στην ενημέρωση και τη διαφήμιση.
Προς επίρρωση, η στρέβλωση οδήγησε τα μεγάλα πολιτικά κόμματα στις δύο πρόσφατες διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις καταρχήν σε διάθεση μεγάλων ποσών για διαφήμιση στο διαδίκτυο5 σε νόμιμες αλλά και παράνομες καταχωρήσεις που αφορούσαν έως και blogs, ενώ διέθεσαν μεγάλα ποσά και για καταχωρήσεις μέσω «Google AdWords». Σε καμία από όλες αυτές τις περιπτώσεις οι διαφημιζόμενοι πολιτικοί και τα κόμματα δεν πλήρωσαν αγγελιόσημο, ενώ σε ότι αφορά στις τελευταίες εκλογές, πλήρωσαν σίγουρα το νέο ειδικό τέλος6 του ΣΕΕ ύψους 0,02% σε κάθε τιμολόγιο διαφήμισης, ακόμη και εάν προτίμησαν μια πλατφόρμα του εξωτερικού (πρόκειται για τη θεσμοθέτηση ενός είδους διευρυμένου «αγγελιοσήμου» για τη στήριξη του Συμβουλίου Ελέγχου Επικοινωνίας).
Σημειώνουμε ότι πλέον όλες οι προβλέψεις, ακόμη και για την Ελλάδα, αναφέρονται σε αύξηση της διαδραστικής λειτουργίας των ΜΜΕ, ιδιαίτερα σε αυτό που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε σήμερα «εφημερίδα» και «τηλεόραση». Σε αυτά τα μέσα η iab Hellas7 προβλέπει σημαντική αύξηση των μεριδίων διαφήμισης, έναντι όσων παραμείνουν σε πιο συμβατικές μεθόδους διανομής.
Σημαντικό στοιχείο είναι ότι στην αγορά π.χ. της Αγγλίας, φέτος το καλοκαίρι, η διαφημιστική δαπάνη στο διαδίκτυο ξεπέρασε για πρώτη φορά τη δαπάνη για την τηλεόραση. Και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί αυξητικά τα επόμενα χρόνια όπως προβλέπει και η Microsoft.
Σημειώνεται ότι στα new media οι γνωστές έννοιες της εσωτερικής σύνταξης, των περιφερειακών μέσων, των ανταποκριτών και του είδους του μέσου αλλάζουν ή έχουν καταργηθεί. Για παράδειγμα, εφημερίδα, περιοδικό, τηλεόραση και ραδιόφωνο συνυπάρχουν στην ίδια ηλεκτρονική διεύθυνση. Επίσης, η έννοια της αίθουσας σύνταξης σε αρκετές περιπτώσεις διαφέρει από τις αντίστοιχες αίθουσες των παραδοσιακών ΜΜΕ, καθώς μπορεί να λειτουργήσει και υπό το καθεστώς της τηλεργασίας, χωρίς να απαιτεί τη φυσική παρουσία του συνόλου των εργαζομένων στον ίδιο χώρο.
Η αμφίδρομη υπόσταση των New Media, η δυνατότητα παρέμβασης από οποιοδήποτε σημείο του παγκόσμιου ιστού, σε ότι αφορά τις εργασιακές σχέσεις μπορεί να είναι και ένα μεγάλο μειονέκτημα. Και όσο παραμένουν σε «γκρίζες ζώνες», πολλές θέσεις εργασίας κινδυνεύουν ‐ ιδιαιτέρως οι εξωτερικοί συνεργάτες, οι ρεπόρτερς και οι ανταποκριτές.
Στην πιο ακραία της μορφή αυτή η δυνατότητα λειτουργίας σε «γκρίζες περιοχές» οδήγησε πρόσφατα τον αγγλικό όμιλο Guardian να αναζητήσει με αγγελία συνεργασία με bloggers σε ορισμένες πόλεις της περιφέρειας, στην Ιρλανδία, για κάλυψη των τοπικών ειδήσεων (αφού νωρίτερα απέλυσε τους ανταποκριτές της…).
Τεκμηρίωση: «Επιχείρηση Μέσων Ενημέρωσης»
Οριοθετώντας τα media πρέπει να ξεκινήσουμε από τον φορέα που έχει την ευθύνη έκδοσης, την «Επιχείρηση Μέσων Ενημέρωσης». Σύμφωνα με το νόμο ν. 3414/2005 (ΦΕΚ Α’ 279/2005), για το «βασικό μέτοχο», …«Επιχείρηση Μέσων Ενημέρωσης» είναι η με οποιαδήποτε νομική μορφή οντότητα ή επιχείρηση, ανεξαρτήτως του κοινωφελούς ή μη σκοπού της, η λειτουργία της οποίας υπάγεται στη δικαιοδοσία του Ελληνικού Κράτους εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 3 του π.δ. 100/2000 (ΦΕΚ 98 Α΄) και έχει ως δραστηριότητα, αποκλειστική ή μη8:
α) την έκδοση εφημερίδων ή περιοδικών, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, ή εντύπων που περιέχουν ύλη, πολιτικού ή οικονομικού χαρακτήρα, σε οποιαδήποτε μορφή εκδίδονται, διαδίδονται ή διανέμονται, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής, ή
β) την εγκατάσταση και λειτουργία ή τη διαχείριση τηλεοπτικού σταθμού ή την εκπομπή ή μετάδοση τηλεοπτικού σήματος, με οποιαδήποτε μορφή ή τρόπο, όπως είναι η ελεύθερη λήψη, καλωδιακή, συνδρομητική, δορυφορική, ψηφιακή, ενσύρματη, ασύρματη, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία9, ή
γ) την εγκατάσταση και λειτουργία ή τη διαχείριση ραδιοφωνικού σταθμού ή εκπομπής ραδιοφωνικού σήματος με οποιαδήποτε μορφή, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, ή
δ) την παροχή μέσω του διαδικτύου υπηρεσιών οπτικού ή/και ακουστικού περιεχομένου, εφόσον το περιεχόμενο αυτό έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και ειδικότερα περιλαμβάνει, κατά το πρότυπο των έντυπων εφημερίδων, ειδήσεις για πολιτικά ή κοινωνικά ή οικονομικά γεγονότα και εκδηλώσεις, καθώς και άρθρα, σχόλια, συνεντεύξεις ή συζητήσεις για τα θέματα αυτά.
Η επιχείρηση η οποία έχει ως δραστηριότητα την παροχή υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο δεν θεωρείται επιχείρηση μέσων ενημέρωσης (σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία10).
Αγγελιόσημο
Σε ότι αφορά την υποχρέωση καταβολής, το ν.δ. 1344/1973 (ΦΕΚ 36 Α’/10.2.1973), στο άρθρο 2 ξεκαθαρίζει ότι στην υποχρέωση καταβολής αγγελιοσήμου υπάγονται όλα τα μέσα δημοσιότητας που αναφέρονται στον α.ν. 248/196711.
Τόσο με αυτή τη διάταξη, όσο και με άλλες ανάλογες αναφορές σε άλλους νόμους, είναι εμφανές ότι ο νομοθέτης δεν εστιάζει στη μορφή του μέσου δημοσιότητας, αλλά στο περιεχόμενο. Σε αντίθετη περίπτωση, θα είχε ορίσει σαφείς προδιαγραφές των υλικών στα οποία θα μπορούσαν να εκτυπώνονται τα έντυπα ώστε να θεωρούνται μέσα δημοσιότητας, ή σαφείς προδιαγραφές συχνοτήτων για τη μετάδοσή τους.
Ο νομοθέτης, στο ίδιο το άρθρο με το οποίο επέβαλε την υποχρέωση καταβολής αγγελιοσήμου στα περιοδικά και στις εφημερίδες, ημερήσιες ή μη (στο άρθρο 15 του α.ν. 248/1967), έδωσε τον ορισμό της έννοιας «μη ημερήσια εφημερίδα ή περιοδικό», ορισμός που για την ταυτότητα του νομικού λόγου ισχύει ασφαλώς και στις ημερήσιες εφημερίδες, με μόνη διαφοροποίηση ως προς την περιοδικότητα έκδοσης (βλ. άρθρο 15 παρ. 2 του α.ν. 248/1967). Έτσι, όρισε ότι εφημερίδα ή περιοδικό θεωρείται κάθε έντυπο που εκδίδεται με οποιαδήποτε μορφή ή εμφάνιση.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι τον ορισμό αυτό επανέλαβε μόλις πρόσφατα, στο άρθρο 14 παρ. 9 του ν. 3232/2004, διάταξη η οποία αντικατέστησε την προαναφερόμενη του α.ν. 248/1967 και με την οποία προσδιορίστηκε λεπτομερέστερα η έννοια της περιοδικότητας. Η γενική αυτή γραμματική διατύπωση της εν λόγω διάταξης δεν αφήνει αμφιβολία ότι, στο ρυθμιστικό της πεδίο, υπάγονται και οι εφημερίδες που, κάνοντας χρήση των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων, παρουσιάζουν την ύλη τους, όχι στο χαρτί, αλλά στην οθόνη του υπολογιστή ή σε άλλα παρόμοια μέσα. Το internet, στην περίπτωση αυτή, δεν αποτελεί νέο μέσο ενημέρωσης, αλλά παρέχει τη δυνατότητα στην εκδοτική επιχείρηση κατά την παραδοσιακή έννοια του όρου, να «εμφανίζει» την ύλη της μέσω του διαδικτύου12.
Αποτελεί επομένως μια (νέα) μορφή αποτύπωσης της εφημερίδας και του περιοδικού (και δεν πρόκειται για νέο μέσο ενημέρωσης) και ως εκ τούτου δημιουργείται υποχρέωση καταβολής του αγγελιοσήμου και για τις διαφημίσεις που καταχωρίζονται στις εν λόγω ιστοσελίδες, καθώς εμπίπτουν στο πεδίο ρύθμισης του α.ν. 248/1967. Το ίδιο συμβαίνει και με τις άλλες μορφές διανομής των ραδιοτηλεοπτικών μέσων, ανεξαρτήτως μορφής και τρόπου λειτουργίας τους.
Τύπος και διαδίκτυο
Μια προσεκτική παρατήρηση σχετικά με τη φύση του, μπορεί να μας πείσει ότι ένα μεγάλο μέρος του υλικού που διακινείται μέσω διαδικτύου πρέπει να περιβληθεί με την προστασία του τύπου13. Σημειώνεται ότι και ο ν. 3021/200214, στο άρθρο 1 παρ. 1 δ περιλαμβάνει στην έννοια του ΜΜΕ και όποιον παρέχει «μέσω του διαδικτύου υπηρεσίες οπτικοακουστικού περιεχομένου – ενημερωτικού χαρακτήρα – κατά το πρότυπο των εφημερίδων, δηλαδή ειδήσεις για πολιτικά ή κοινωνικά ή οικονομικά ή πολιτιστικά ή αθλητικά γεγονότα και εκδηλώσεις, καθώς και άρθρα, σχόλια, συνεντεύξεις κ.λπ.»
Ο τύπος κατά την έννοια του άρθρου 14 παρ. 2 εδ. 1 του Συντάγματος περιλαμβάνει όλα τα έντυπα που είναι κατάλληλα και προορισμένα για διάδοση. Επίσης, κατά το άρθρο 1 εδ. 1 του α.ν.1092/1938 είναι «παν ό,τι εκ τυπογραφίας ή οιουδήποτε άλλου μηχανικού ή χημικού μέσου παράγεται εις όμοια αντίτυπα και χρησιμεύει εις πολλαπλασιασμόν ή διάδοσιν χειρογράφων, εικόνων, παραστάσεων…».
Ανάλογη είναι η διατύπωση και στον α.ν. 248/1967, αλλά και σε σειρά άλλων μεταγενέστερων νόμων, οι οποίοι αν και δεν ήταν δυνατόν να έχουν προβλέψει αυτή τη μέθοδο διανομής, παραμένουν στην περιγραφή των χαρακτηριστικών του περιεχομένου, αδιαφορώντας για τη μορφή και το μέσο διάδοσης.
Με δεδομένο ότι οι ενημερωτικές ιστοσελίδες περιέχουν συνήθως κείμενα που παράγονται με ένα συνδυασμό μηχανικής, φυσικοχημικής και ηλεκτρονικής διαδικασίας και προορίζονται για διάδοση μέσω του διαδικτύου, καθώς και ότι κάθε ανάκληση του συγκεκριμένου υλικού από κάποιον χρήστη ουσιαστικά συνιστά «αντίτυπο», γίνεται σαφές ότι ένα σημαντικό τμήμα του υλικού που διακινείται στο διαδίκτυο συνιστά «τύπο»15.
Πολύ σημαντική λειτουργία του διαδικτύου είναι και η δυνατότητα που παρέχει για ραδιοφωνικές / τηλεοπτικές εκπομπές, οι οποίες υπάγονται αναμφισβήτητα στο άρθρο 15 του Συντάγματος. Συνεπώς οφείλει να εξομοιωθεί η διαδικτυακή με τη συμβατική «εκπομπή», αν και πολλές από τις διατάξεις του ν. 2328/1995 (κυρίως τα άρθρα 6‐8) δυσχερώς μπορούν να εφαρμοστούν, ενώ δεν απαιτείται και το καθεστώς ειδικής διοικητικής άδειας, αφού δεν χρησιμοποιούνται ραδιοσυχνότητες.
Η ψηφιακή εφημερίδα, η ipTV, το ιντερνετικό ραδιόφωνο, είναι το καθένα μόνο του και όλα μαζί το νέο περιβάλλον στα media. Αυτά τα νέα διαδραστικά πολύ‐μέσα ουσιαστικά ενοποιούν όλες τις μορφές ΜΜΕ, καταργούν τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ περιοδικού, εφημερίδας, ραδιοφώνου και τηλεόρασης.
Φορολογική νομοθεσία, ατελής εργατική νομοθεσία
Το ζήτημα της αναγνώρισης της διαδικτυακής διανομής των μέσων ενημέρωσης έχει διατυπωθεί και επιλυθεί επαρκώς, σε ότι αφορά το σκέλος των συναλλαγών και της φορολόγησης, αλλά σε ότι αφορά την αντίστοιχη αποδοχή της κατάστασης από τη ΓΓΕ‐ΓΓΕ και τους σχετικούς ασφαλιστικούς φορείς, η σχετική νομοθεσία είναι ατελής και απαιτεί ερμηνεία.
Για παράδειγμα, τα οικονομικά Υπουργεία γνωρίζουν πολύ καλά τους όρους π.χ. Google Adsense/Adwords, Adbrite, Text‐link‐ads, e‐book κ.λπ., έχοντας ερμηνεύσει εγκαίρως για αυτά τα ζητήματα.
Ενδεικτικά, η ΠΟΛ. 1144/2003 μεταφέρει λεπτομερώς στο εσωτερικό μας δίκαιο, τις διατάξεις της οδηγίας 2002/38/ΕΚ της 7ης Μαΐου 2002 (L128/41) με τις οποίες τροποποιείται η οδηγία 77/388/ΕΟΚ όσον αφορά το σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας που εφαρμόζεται στις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες και σε ορισμένες υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά.
Πιο συγκεκριμένα, η εγκύκλιος ορίζει ότι «ως ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες θεωρούνται τα ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα τα οποία εκπέμπονται μέσω καλωδίου, κεραίας ή δορυφόρου. Η μετάδοση τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού προγράμματος από ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ενσύρματο ή ασύρματο με παράλληλη μετάδοση του προγράμματος μέσω internet ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου αποτελεί ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία. Επίσης, η συνδρομή για δορυφορική ή καλωδιακή τηλεόραση εμπίπτει στην έννοια των ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών.»
Έχει ληφθεί δε μέριμνα ώστε η αναφορά των ηλεκτρονικών υπηρεσιών να μην είναι περιοριστική, αλλά ενδεικτική και δεν αποκλείει και άλλες υπηρεσίες από το να θεωρηθούν ηλεκτρονικές, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που αναλύονται στην εγκύκλιο. Αναφέρει δε συγκεκριμένες περιπτώσεις απαλλαγής (κυρίως όταν αποτελούν π.χ. ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία που έχει ήδη φορολογηθεί, λόγω παράλληλης εκπομπής από παραδοσιακό ΜΜΕ).
Σε αυτή την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών καταγράφονται, ενδεικτικά:
• Το ψηφιοποιημένο περιεχόμενο βιβλίων και άλλων ηλεκτρονικών εκδόσεων • Συνδρομή σε διαδικτυακές (on line) εφημερίδες και τύπο • Διαδικτυακές (on line) ειδήσεις, πληροφορίες και δελτία καιρού • Διαφήμιση σε ηλεκτρονικά δίκτυα συμπεριλαμβανομένης και της Παροχής διαφημιστικού χώρου (π.χ. διαφημιστικά μηνύματα σε ιστότοπο ή ιστοσελίδα) • Εκπομπές που παρέχονται μόνο μέσω του διαδικτύου ή παρόμοιου ηλεκτρονικού δικτύου και που δεν μεταδίδονται ταυτόχρονα μέσω του παραδοσιακού δικτύου ραδιοφωνίας ή τηλεόρασης, κ.α. Είναι φανερό ότι ένα μέρος του κρατικού μηχανισμού έδρασε εγκαίρως για να διασφαλίσει τα δημόσια έσοδα (ΦΠΑ, φορολογία) και μάλιστα με ιδιαιτέρως λεπτομερή τρόπο, αλλά οι αρμόδιοι φορείς δεν έδειξαν το ίδιο ενδιαφέρον να διασφαλίσουν τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στον Τύπο, ούτε το βασικό έσοδο των ασφαλιστικών ταμείων τους, το αγγελιόσημο.
Οι αλλαγές αυτές δεν έγιναν εγκαίρως αντιληπτές στις υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας / Απασχόλησης και του υπουργείου Επικρατείας ‐ Εσωτερικών (ΓΓΕ‐ΓΓΕ).
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχετική επίκαιρη ερώτηση του Φώτη Κουβέλη στη Βουλή (το 2005) ο τότε υπουργός Εργασίας και δημοσιογράφος Πάνος Παναγιωτόπουλος, απάντησε ότι «προαπαιτούμενο είναι ο χαρακτηρισμός από τις αρμόδιες Γενικές Γραμματείες, των εν λόγω σελίδων ως Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (έντυπων ή ηλεκτρονικών) καθώς και των απασχολούμενων σε αυτές ως δημοσιογράφων, δεδομένου ότι ο προσδιορισμός και η σαφής οριοθέτηση του εργασιακού τομέα αποτελεί πρόκριμα για τον καθορισμό του αρμόδιου φορέα ασφάλισης κάθε κατηγορίας εργαζομένου».
«Φωτοτυπία» ήταν και η πρόσφατη απάντηση (καλοκαίρι 2009) της πρώην υπουργού κας Φάνης Πάλλη‐Πετραλιά, σε επίκαιρη ερώτηση του πρώην προέδρου της Βουλής Απόστολου Κακλαμάνη, εμφανίζοντας και πάλι τις υπηρεσίες του υπουργείου Απασχόλησης / Εργασίας να μην έχουν αρμοδιότητα σε αυτό το ζήτημα.
Στην απάντησή της η κα Πετραλιά σημείωσε ότι «για την υπαγωγή στην ασφάλιση των οικείων Τομέων του ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ και του προσωπικού που απασχολείται σε επιχειρήσεις που διατηρούν ειδησεογραφικές σελίδες ή πύλες στο διαδίκτυο, προαπαιτούμενο είναι ο χαρακτηρισμός, από τις αρμόδιες Γενικές Γραμματείες Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, των εν λόγω σελίδων ως μέσων μαζικής ενημέρωσης (έντυπων ή ηλεκτρονικών), δεδομένου ότι ο προσδιορισμός και η σαφής οριοθέτηση του εργασιακού τομέα αποτελεί πρόκριμα για τον καθορισμό του αρμόδιου φορέα ασφάλισης κάθε κατηγορίας εργαζομένων».
Εκτός του ότι είναι σαφές ότι οι δύο πρώην υπουργοί διαβίβασαν στη Βουλή το ίδιο κείμενο των υπηρεσιών του υπουργείου Εργασίας, η πρώην υπουργός υποστηρίζει επίσης ότι «πρόβλεψη, για επιβολή αγγελιοσήμου στις διαφημίσεις και τα δημοσιεύματα που προβάλλονται ή καταχωρούνται σε ηλεκτρονική σελίδα ή πύλη του διαδικτύου, κάτοχος της οποίας είναι επιχείρηση που εδρεύει στην Ελλάδα, δεν υφίσταται. Τυχόν επέκτασή του, προϋποθέτει τη θέσπιση διάταξης νόμου, μετά από ενδελεχή εξέταση της δυνατότητας αναλογικής εφαρμογής και στο διαδίκτυο, των όρων και των λεπτομερειών μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων που προβλέπονται για τα έντυπα και τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης.»
Επιπτώσεις από τις ατελείς νομοθετικές ρυθμίσεις
Οι επί μέρους ρυθμίσεις της περασμένης δεκαετίας που ρύθμισαν την επέκταση του αγγελιοσήμου στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο έγιναν αντιληπτές από όλους τους ενδιαφερόμενους ως φυσική εξέλιξη της αναγνώρισης αυτών των μορφών διανομής. Ήταν απλά η αναγνώριση της ιδιωτικής επιχειρηματικής δράσης σε περιβάλλον κρατικού μονοπωλίου, από τη δημόσια Ραδιοτηλεόραση.
Μόνο που στην περίπτωση του διαδικτύου τα ζητήματα είναι πιο απλά και μπορούν να ερμηνευτούν άμεσα με την υφιστάμενη νομοθεσία.
Όμως, η διατήρηση νομικής ατέλειας έχει επιτρέψει σε ορισμένους εκδότες να «κρύβουν» τις συναλλαγές τους σε θαμπά μονοπάτια, χρεώνοντας μεγάλα διαφημιστικά πακέτα στα διαδικτυακά τους ΜΜΕ, τα οποία στη συνέχεια κατευθύνουν στα παραδοσιακά τους ΜΜΕ, επιχειρώντας να παραπλανήσουν τους πελάτες τους ότι με αυτό τον τρόπο «θα γλυτώσουν αγγελιόσημο»16.
Πρόκειται για μεγάλο ψέμα, καθώς ουσιαστικά ο διαφημιζόμενος «δεν κερδίζει».
Τα ίδια πληρώνει. Απλά οι εκδότες εισπράττουν χρήματα που δεν τους αναλογούν, κρατώντας σε νομική ομηρία τους διαφημιζόμενους και τις διαφημιστικές εταιρείες.
Το πρόβλημα είναι ότι οι διαφημιστικές εταιρείες αποδεχόμενες αυτές τις πρακτικές γίνονται (τουλάχιστον) συνένοχοι σε εισφοροδιαφυγή, χωρίς στην ουσία να κερδίζουν κάτι – αναλαμβάνουν δε τον κίνδυνο να κληθούν στο μέλλον να καλύψουν αναδρομικά (και με επιβαρύνσεις) τις υποχρεώσεις τους.
Η πρακτική της απόκρυψης αγγελιοσήμου, ελάχιστα διαφέρει από την κλοπή ΦΠΑ. Κι αυτό το γνωρίζουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Ο μόνος που ενδεχομένως δεν γνωρίζει, είναι ο διαφημιζόμενος, ο οποίος καλείται να πληρώσει ένα συνολικό ποσό.
Η παράταση αυτής της κατάστασης έχει δημιουργήσει ήδη καθεστώς πολλαπλών ταχυτήτων για τους εργαζόμενους, καθώς μόνο όσοι απασχολούνται σε κάθετα συγκροτήματα ΜΜΕ (και μόνο εφόσον το διαδικτυακό μέσο ανήκει στην ίδια εταιρεία) αναγνωρίζονται ως δημοσιογράφοι, ασφαλίζονται στο οικείο ασφαλιστικό ταμείο και οι αμοιβές τους καθορίζονται με βάση τις οικείες συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Όσοι εργάζονται π.χ. σε επιχειρήσεις με μέσα ενημέρωσης που διανέμονται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου ή σε εταιρείες παραγωγής οπτικοακουστικού περιεχομένου για τα μέσα ενημέρωσης, δεν μπορούν να ασφαλιστούν στο ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ, δεν αναγνωρίζονται ως δημοσιογράφοι (καθώς δεν υπάρχει τέτοια ειδικότητα σε άλλα ασφαλιστικά ταμεία) και δεν υπάγονται στις οικείες συλλογικές συμβάσεις.
Ακόμη χειρότερα, μεγάλος αριθμός συναδέλφων εξαναγκάζονται να εργάζονται με μη συμβατικές μορφές απασχόλησης, πρακτικά ανασφάλιστοι, χωρίς δικαιώματα, ως εργολάβοι με «μπλοκάκι» (Δ.Π.Υ.), με αμοιβές σε πολλές περιπτώσεις κατώτερες ακόμη και από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε..
Αυτό το «παράθυρο» διαφυγής αγγελιοσήμου και καταστρατήγησης των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, πρέπει να κλείσει άμεσα. Σε αντίθετη περίπτωση, πολύ γρήγορα θα οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία το ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ, μετατρέποντας ένα καταρχήν υγιές ταμείο σε προβληματικό, που θα αναγκαστεί να αναζητήσει ενισχύσεις και τελικά τριμερή χρηματοδότηση.
Η επίλυση αυτή της ατέλειας θα αποκαταστήσει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση του ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ, θα επιβάλλει την ασφάλιση των εργαζομένων στα New Media, θα επιτρέψει την απρόσκοπτη συνδικαλιστική τους κάλυψη από τις δημοσιογραφικές ενώσεις, την εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και γενικά τη ρύθμιση ενός πλήρως ανεξέλεγκτου τοπίου.
Blogs και διαφημιστές
Τα blogs και οι κάθε είδους άλλες δραστηριότητες στο διαδίκτυο (π.χ. εταιρικές ιστοσελίδες, επικοινωνία κ.λπ.) δεν είναι ΜΜΕ και είναι προφανές ότι δεν έχουν ανάλογες υποχρεώσεις, παρά μόνο την τήρηση της φορολογικής νομοθεσίας, εφόσον έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα και απευθύνονται σε Έλληνες αναγνώστες.
Σε ότι αφορά το αγγελιόσημο, υπενθυμίζουμε ότι οι διαφημιστικές εταιρείες ενορχηστρώνοντας την αντίδραση στην καταβολή αγγελιοσήμου επί διαφημίσεων στα διαδικτυακά ΜΜΕ, κατάφεραν μέσα στο καλοκαίρι 2009, να επιβάλλουν το δικό τους πρόσθετο «αγγελιόσημο», διευρυμένο μάλιστα σε κάθε μορφή διαφήμισης και διανομής, πανελλαδικά (με την εξαίρεση της κρατικής διαφήμισης)17.
Σύμφωνα δε με το Σ.Ε.Ε., στο Τέλος αυτό υπόκειται τόσο ο Έλληνας Διαφημιζόμενος που διαφημίζεται σε διεθνή ιστοσελίδα (ανεξάρτητα από την έδρα του Μέσου), όσο και Διαφημιζόμενος με έδρα εκτός Ελλάδος που διαφημίζεται στην Ελλάδα18.
Το Σ.Ε.Ε. υπολογίζει ότι τα ετήσια έσοδα αυτού του πόρου μπορεί να φθάσουν ακόμη και τα 300.000 ευρώ, υποδηλώνοντας ευθέως ότι αφορούν τιμολόγια τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ ‐ χωρίς σε αυτά να υπολογίζεται η κρατική διαφήμιση.
Τα νούμερα μας αποκαλύπτουν ένα μέτρο σύγκρισης για να υπολογίσουμε την εισφοροδιαφυγή, αφού το ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ19 φέτος αναμένεται να εισπράξει αγγελιόσημο περίπου 90 εκατ. ευρώ. Συνολικά, τα τιμολόγια διαφήμισης σε ΜΜΕ αναμένεται να φθάσουν τα 620 ‐ 670 εκατ. ευρώ. Τα τιμολόγια outdoor διαφήμισης υπολογίζονται περίπου διπλάσιας αξίας από αυτά των ΜΜΕ και το διαδίκτυο20 αναμένεται να απορροφήσει φέτος περίπου 50‐55 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα από το διαφημιστικό χώρο έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια αμφισβήτησης του αγγελιοσήμου και αντίκρουσης της επιχειρηματολογίας της ΠΟΕΣΥ, χωρίς ωστόσο να έχουν δημοσιοποιήσει επιχειρήματα και κυρίως χωρίς να απαντήσουν δημοσίως στη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλου της ΠΟΕΣΥ.
Αν και το Ειδικό Τέλος που τους αφορά εφαρμόζεται όπως ορίζει ο νόμος και στα New Media, την ίδια ώρα συστήνουν στα μέλη τους να αντιδρούν με εξώδικη διαμαρτυρία για κάθε τιμολόγιο διαδικτυακού Μέσου που συμπεριλαμβάνει αγγελιόσημο (η αναφορά αγγελιοσήμου στο τιμολόγιο είναι μόνο πληροφοριακή ‐ η όποια σχετική υποχρέωση καταβολής παραμένει και χωρίς την αναφορά αυτή…).
Η διεθνής εμπειρία
Οι νέες τεχνολογίες δεν θα ανατρέψουν τα δεδομένα ‐ το έχουν ήδη κάνει.
Η προσπάθεια δημιουργίας ενός σχεδίου αντιμετώπισης των ραγδαίων αλλαγών, θα πρέπει να λαμβάνει συνεχώς υπόψην τις εξελίξεις στην τεχνολογία και να προλαμβάνει αντί να «θεραπεύει». Πιλότος είναι οι διεθνείς εξελίξεις, οι οποίες με μια μικρή χρονική διαφορά επηρεάζουν πλέον και την Ελλάδα.
Καθημερινά παρουσιάζονται καινοτόμα προϊόντα, τα οποία διαμορφώνουν το προφίλ του νέου καταναλωτή ενημέρωσης, με αμφίδρομες λειτουργίες. Ουσιαστικά, η σχέση τηλεθεατή, αναγνώστη, ακροατή, με το Μέσο Ενημέρωσης και την δημοσιογραφική ύλη έχει μεταλλαχθεί από παθητική και γραμμική, σε διαδραστική και διαρκή, μέσω του διαδικτύου και του συνόλου των νέων μέσων.
Ο χρήστης έχει πρόσβαση σε όλα τα μέσα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, όλο το 24ωρο όπου και εάν βρίσκεται και με δυνατότητα να παρεμβαίνει, σχολιάζοντας και διαμορφώνοντας ενεργά το περιεχόμενο.
Μια μικρή απόπειρα καταγραφής των πραγμάτων που έρχονται:
Mobile TV: Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την «κινητή» τηλεόραση που θα προβάλλεται σε ασύρματες συσκευές. Οι πρώτες προβλέψεις για το 2013 υπολογίζουν τον ετήσιο κύκλο εργασιών στα 7,8 δισ. ευρώ. Η Ε.Ε. ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ τηλεπικοινωνιακών επιχειρήσεων και παρόχων υπηρεσιών πρόσβασης, με παρόχους περιεχομένου, κυρίως τα τηλεοπτικά κανάλια, ώστε να συστήσουν κοινές επιχειρηματικές πλατφόρμες («Επιχειρήσεις ΜΜΕ») που θα συστεγάζουν παράλληλες δραστηριότητες. Οι νέοι ισχυρότεροι επεξεργαστές των Smartphones, σε συνδυασμό με κατάλληλο λογισμικό21, προγράμματα «flat rate» πρόσβασης στο διαδίκτυο και συνδέσεις «peer ‐ to ‐ peer», θεωρούνται ιδανικές πλατφόρμες για «mobile TV».
Φόρος Πνευματικών Δικαιωμάτων: Στην Αμερική δοκιμάζεται η ιδέα της επιβάρυνσης των φορητών συσκευών που έχουν δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο (e‐readers, ipod κ.λπ.) με κάποιο μικρό φόρο κατά την αγορά τους (π.χ. 4%) ώστε να αντισταθμιστούν τυχόν απώλειες πνευματικών δικαιωμάτων που προκύπτουν από μη συμβατική χρήση αυτών των συσκευών.
Ειδήσεις «On Demand»: H Thomson Reuters επενδύει σε παραγωγές ειδήσεων και ντοκιμαντέρ, στα δικά της στούντιο σε όλο τον κόσμο, προωθώντας αυτό το υλικό για πώληση σε Μέσα Ενημέρωσης ή απευθείας σε ιδιώτες (videocast, podcast κ.λπ.)
Σύγκλιση τηλεόρασης ‐ διαδικτύου: Οι νέες τηλεοράσεις ενσωματώνουν στοιχειώδεις υπολογιστές που έχουν δυνατότητα πλήρους πρόσβασης στο διαδίκτυο, για ειδήσεις, ipTV κ.λπ. Αντίστοιχα, δημιουργείται λογισμικό που επιτρέπει την πρόσβαση σε τηλεοπτικά προγράμματα μέσω διαδικτύου, από κάθε είδους υπολογιστές.
Δορυφορικό και διαδικτυακό ραδιόφωνο: Η μόδα ξεκίνησε από την Αμερική, πριν από μια δεκαετία. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί σχετική αγορά στην Ασία και σύντομα αναμένεται και στην Ευρώπη, δίνοντας δυνατότητα ακρόασης δεκάδων χιλιάδων διαδικτυακών ραδιοφωνικών σταθμών π.χ. στο αυτοκίνητο22.
Ψηφιακά βραβεία: Η διαδικτυακή δημοσιογραφία πλέον μπορεί να διεκδικήσει ακόμη και βραβείο Pulitzer ή το Ευρωπαϊκό Βραβείο Νέου Δημοσιογράφου για το 2010.
EuraNet: «Η (Ευρωπαϊκή) Κοινότητα στο διαδίκτυο» είναι και αυτή πραγματικότητα. Πρόκειται για κοινοπραξία ραδιόφωνων της Ευρώπης. Οι σταθμοί παράγουν εκπομπές που μεταφράζονται σε πολλές γλώσσες και είναι στη διάθεση του Ευρωπαϊκού κοινού. Ήδη υπάρχει και ελληνική (ιδιωτική) συμμετοχή.
ipTV και συνδρομητική τηλεόραση: Το 2008 στη Δυτ. Ευρώπη (περιλαμβάνεται και η Ελλάδα) καταγράφηκε αύξηση συνδρομητών συνδρομητικής τηλεόρασης κατά 13% (συνολικά 62 εκατ. τηλεθεατές). Το ποσοστό αύξησης ενδιαφέροντος για ipTV ήταν 49% το 2008.
Διαδικτυακή διαφήμιση: Στην Αγγλία η διαδικτυακή διαφήμιση ξεπέρασε φέτος το 1,5 δις. λίρες και στη Γερμανία το 1 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν αύξηση άνω του +36% κατ’ έτος, τα δύο τελευταία χρόνια.
Νέες Ευρωπαϊκές Οδηγίες: Πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκε η δημόσια διαβούλευση23 για το επόμενο στάδιο της εμπορικής επικοινωνίας στις ραδιοτηλεοπτικές υπηρεσίες και τα ψηφιακά ΜΜΕ στην Ευρώπη. Τα αποτελέσματα αναμένονται με ενδιαφέρον, καθώς σύντομα θα κληθούμε να τα εντάξουμε και στο ελληνικό δίκαιο.
Ισολογισμοί εταιρειών: Η Ελλάδα κέρδισε μια ολιγόμηνη παράταση για την υποχρεωτική δημοσίευση ισολογισμών στις έντυπες εφημερίδες, αλλά δεν κέρδισε ακόμη τη μάχη. Το επόμενο στάδιο προβλέπει δημοσίευση στο διαδίκτυο.
Αλλαγές στο Copyright: Οι ρευστοί κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας και ηθικού δικαιώματος σταδιακά μετατρέπονται σε δεσμευτική νομοθεσία. Εξετάζονται διάφορα λειτουργικά μοντέλα για το διαδίκτυο, ώστε ο αρχικό δημιουργός να ελέγχει τη διακίνηση και να παρακολουθεί αποτελεσματικά τη χρήση. (link vs copy).
Εφημερίδες και ενημέρωση στα κινητά τηλέφωνα: Είναι μια πραγματικότητα και στην Ελλάδα, αν και πολλοί δείχνουν να μην το έχουν αντιληφθεί. Η δυνατότητα εντοπισμού της θέσης24 προσφέρει ένα άριστο εργαλείο για κατανάλωση τοπικών ειδήσεων και προώθηση στοχευμένης διαφήμισης. Στις αρχές Νοεμβρίου η Google ανακοίνωσε ότι επενδύει 750 εκατ. δολ. σε αυτή την αγορά και προφανώς περιμένει να τα πάρει πίσω στο πολλαπλάσιο.
Επενδύσεις από Venture Capital fund: Επιχειρηματικά κεφάλαια αναζητούν επενδύσεις στο διαδίκτυο και στην Ελλάδα. Πρόσφατα η οικογένεια Ρέστη μαζί με άλλους επενδυτές ανακοίνωσαν ότι στηρίζουν την ανάπτυξη ελληνικής ιστοσελίδας μικρών αγγελιών με 750.000 ευρώ25.
Ενοποιημένο «super desk» ειδήσεων: Με αφορμή την κρίση και στα ΜΜΕ, μεγάλοι ξένοι όμιλοι προχωρούν στην ενοποίηση των τμημάτων ρεπορτάζ, δημιουργώντας περιεχόμενο και ειδήσεις για το σύνολο των μέσων ενημέρωσης που ελέγχουν26.
Πρόνοια για ΑμΕΑ: Οι ειδικές ομάδες κοινού που έχουν διαφορετικές ικανότητες αντίληψης από το μέσο ακροατή / τηλεθεατή, διεκδικούν πρόσβαση στην πληροφορία και τη διασκέδαση με ίσους όρους. Η Ε.Ε. εκπονεί συνεχώς νέες νομοθεσίες οι οποίες σταδιακά γίνονται υποχρεωτικές για τους παρόχους περιεχομένου. Η ΠΟΕΣΥ έχει ήδη διερευνήσει τα σχετικά ζητήματα και πριν από μερικούς μήνες σχεδίασε και συμμετείχε στη διοργάνωση διεθνούς συνεδρίου για τα «ΑμΕΑ και ΜΜΕ».
e‐reader και e‐paper: Νέες φορητές συσκευές που μοιάζουν με ψηφιακά βιβλία μπορεί να αντικαταστήσουν σύντομα το διάβασμα της χάρτινης εφημερίδας. Έχουν ενσωματωμένες δυνατότητες χρέωσης του υλικού που «διαβάζουν».
Πιστοποίηση αναγνωσιμότητας: Οι πρώτες υπηρεσίες πιστοποίησης αναγνωσιμότητας στο διαδίκτυο ξεκίνησαν και στην Ελλάδα27.
Η νέα γενιά είναι «καλωδιωμένη»: Όσο κι αν δεν το έχουμε αντιληφθεί, τα σημερινά παιδιά στην Ελλάδα χρησιμοποιούν σε ποσοστό 80% το διαδίκτυο αρκετές ώρες την εβδομάδα. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να προσεγγίσει το 100% στην επόμενη τριετία, καθώς το πρόγραμμα παροχής netbook στα σχολεία θα εξαπλώνεται. Από πού νομίζετε ότι όλοι αυτοί θα μαθαίνουν τα νέα;
Social Media και ενημέρωση: Τα κοινωνικά δίκτυα28 διεκδικούν αυξημένο ρόλο και στην ενημέρωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πρόσφατα σημαντικά γεγονότα η ενημέρωση διαδόθηκε πρώτα μέσα από το Twitter.
Τοπική φορολογία σε διεθνή διαφήμιση: Η απαίτηση της Τουρκίας να πληρώσει η Google φόρο περίπου 32 εκατ. ευρώ για τις διαφημιστικές της δραστηριότητες στη γειτονική χώρα αντιμετωπίστηκε αρχικά με χαμόγελο, αλλά φαίνεται να έχει γερές νομικές βάσεις. Όμως, ανάλογες προβλέψεις έχουν δυνατότητα να ενεργοποιήσουν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα29, εφόσον η διαφήμιση αφορά τοπικές εταιρείες ή τοπικούς αναγνώστες.
Τα media είναι πια online: Ελάχιστα Μέσα Ενημέρωσης έχουν παραμείνει μόνο στην παραδοσιακή διανομή, χωρίς κάποιας μορφής παρουσία και στο διαδίκτυο.
Aggregators (συναθροιστές περιεχομένου): Διαδικτυακές υπηρεσίες που δεν παράγουν ενημέρωση, αλλά παρουσιάζουν την επικαιρότητα με αυτοματοποιημένες διαδικασίες30, κάνοντας χρήση των ειδήσεων ή άλλου περιεχομένου των Μέσων Ενημέρωσης (συνάπτοντας σχετικές συμφωνίες, σε ορισμένες περιπτώσεις). Ο επισκέπτης τους μπορεί π.χ. να επιλέξει να διαβάσει τα σημαντικότερα θέματα που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ σε κάποια χώρα ή για κάποιο συγκεκριμένο τομέα.
Ανεπαρκείς έλεγχοι: Η Ελλάδα έχει πλούσια νομοθεσία, επαρκώς ενημερωμένη στις περισσότερες περιπτώσεις με τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά δεν έχει επαρκείς θεσμούς για τον έλεγχο εφαρμογής. Στο χώρο των ΜΜΕ υπάρχουν σημαντικά προβλήματα από εκκρεμότητες αγγελιοσήμου του παρελθόντος π.χ. από πρώην ΔΕΚΟ31 και εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Οι μηχανισμοί ελέγχου χρειάζονται επανεξέταση.
Μοντέλα εσόδων για τη διαδικτυακή ενημέρωση: Οι μεγάλοι όμιλοι ΜΜΕ διεθνώς επανεξετάζουν τα μοντέλα εσόδων που θα τους επιτρέψουν να επιβιώσουν εάν στηριχθούν μόνο στη διαδικτυακή διανομή των Μέσων τους. Εξετάζονται μοντέλα «μικροχρεώσεων» ή «ημερήσιας πρόσβασης», αναζήτηση εσόδων από παράλληλες δραστηριότητες κ.λπ. Στην Ελλάδα η σχετική συζήτηση δεν έχει ξεκινήσει δημόσια, αν και όλοι προβληματίζονται για το μέλλον της ενημέρωσης.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που απασχολούν ή θα απασχολήσουν άμεσα τον κλάδο. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και μόνο μια συνεχής καταγραφή των σχετικών ζητημάτων, η συνεχής ενημέρωση και συνεχής επιμόρφωση των εργαζομένων στα ΜΜΕ θα βοηθήσει να μην μας ξεπεράσει η πραγματικότητα.
Πόρισμα
Οι εργαζόμενοι στα Μέσα Ενημέρωσης ζητούν απλώς τα αυτονόητα: Την άμεση εφαρμογή του αγγελιοσήμου για τις διαφημίσεις στα ΜΜΕ που διανέμονται μέσω διαδικτύου (New Media). Δηλαδή στις ιστοσελίδες που οι ίδιες προβάλλονται ως ΜΜΕ (κυρίως κάθετες μονάδες ΜΜΕ με παρουσία και στο διαδίκτυο ή αμιγή διαδικτυακά ΜΜΕ).
Οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να αναγνωρίσουν επίσης ως «Επιχείρηση Μέσων Ενημέρωσης» τα «πρακτορεία ειδήσεων» και τις «εταιρείες παραγωγής οπτικοακουστικού περιεχομένου για τα μέσα ενημέρωσης», ώστε μαζί με τη ρύθμιση του ζητήματος της εργασίας με μη συμβατικές / ελαστικές μορφές (Δ.Π.Υ. κ.λπ.), να κλείσουν όλες οι «τρύπες» καταστρατήγησης εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Αυτή η εξέλιξη θα απαιτήσει θεσμικές αλλαγές και συστηματικούς ελέγχους, τόσο για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας στα ΜΜΕ, όσο και για την είσπραξη του αγγελιοσήμου. Οι δε συνδικαλιστικοί φορείς του κλάδου οφείλουν να επανακτήσουν τον έλεγχο της πλειοψηφίας στη διοίκηση του ΕΤΑΠ‐ΜΜΕ, ώστε να διασφαλιστεί η διαχρονική αποτελεσματικότητα αυτών των ελέγχων.
Άμεσα επίσης θα πρέπει να αναγνωριστεί η προϋπηρεσία των εργαζομένων στα «New Media», ώστε να καλυφθούν συνδικαλιστικά οι εργαζόμενοι.
Στο εργασιακό σκέλος, πρέπει να επαναπροσδιοριστεί η έννοια της εξαρτημένης σχέσης εργασίας με κριτήρια όπως η αποκλειστικότητα της απασχόλησης υπέρ συγκεκριμένου Μέσου Ενημέρωσης, το κύριο εισόδημα και να θεωρηθεί ότι όσοι πληρούν τα συγκεκριμένα κριτήρια και δεν έχουν έγγραφη σύμβαση, είναι εργαζόμενοι αορίστου χρόνου.
Ήδη οι εκδότες περιοδικών (Σ.Ε.Π.Τ.) έχουν συμφωνήσει σε σχετική ρήτρα, υπογράφοντας το περασμένο καλοκαίρι τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας 2009.
Σε κάθε περίπτωση ο δημοσιογραφικός κλάδος συνδέει πολύ στενά τα συμφέροντά του με την οικονομική ανάπτυξη των επιχειρήσεων ΜΜΕ κάθε μορφής διανομής.
Ειδικότερα, για τα New Media, ο δημοσιογράφος αντιλαμβάνεται ως πλεονέκτημα την ανάπτυξη της συγκεκριμένης επιχειρηματικής δράσης, η οποία μέχρι σήμερα έχει προσφέρει εκατοντάδες θέσεις εργασίας ‐ αν και στην πλειονότητά τους αυτές οι θέσεις εργασίας δεν έχουν συμβατική μορφή.
Η μορφή της απασχόλησης στα New Media συνάδει με την καθημερινή παραγωγή της δημοσιογραφικής ύλης και την ευρεία χρήση του διαδικτύου από τους συντάκτες, δίνοντας τη δυνατότητα συνεχούς επιμόρφωσης και παρακολούθησης όλων των εξελίξεων που προκύπτουν από τη χρήση νέων τεχνολογιών.
Ο κλάδος έχει έννομο συμφέρον να παρακολουθεί στενά αυτές τις εξελίξεις και τις συγκλίσεις που προτείνονται διαρκώς από την Κοινοτική νομοθεσία, καθιστώντας κάθε φορά ως πλεονέκτημα την κάθε καινοτομία.
Η ΠΟΕΣΥ βρίσκεται σε διαδικασία εμπλουτισμού της Επιτροπής Νέων Τεχνολογιών με ειδικο
Καλή σας μέρα.
Καταρχήν δέχομαι καλόπιστα αυτή την προσπάθεια.
Οι απόψεις οι δικές μου και όλων των συντακτών στο blog μας είναι ξεκάθαρες και ταυτίζονται με πολλών προηγουμένων.
Ήδη στα blogs και sites που είναι στον «αέρα» υπαρχει ένας άτυπος διαχωρισμός.
Σε αυτούς που θέλουν να έχουν επωνυμία στα blogs τους (και σε αυτούς είμαστε και εμείς) και σε αυτούς που τα θεωρούν «προσωπικά ημερολόγια» τους και επιθυμούν την ανωνυμία.
Φυσικά και «οι της πρώτης κατηγορίας» είναι λογικό να «εργάζονται» κάτω από κάποιες «συνθήκες και προϋποθέσεις»: απουσία υβρισμού, χυδαιότητας, συκοφαντίας, σκόπιμης παραπληροφόρησης,έκφραση χαράς για θανάτους ή προβλήματα υγείας άλλων ανθρώπων – δημόσια γνωστών ή μη, δυσφήμισης άνευ αποδείξεων, και αυτό για τους εμφανείς λόγους. Βέβαια όλοι εμείς δεν κατοχυρωνόμαστε από πουθενά για: λογοκρισία, νομική κάλυψη, εκβιασμό, απειλές, προστασία από «εξωτερικούς κινδύνους».
Επανειλημμένα οι εταιρίες που μας δίνουν χώρο στο διαδίκτυο και ειδικά η google, «ρίχνει» τα blogs που «ενοχλούν» (με αστείς δικαιολογίες πάντα) και μετά χρειάζεσε κωδικούς μέσω κινητών τηλεφώνων για να το «ξαναανοίξεις». Με αυτό θέλω να πώ πως είναι πανεύκολη η ταυτοποιήση του καθενός μας…ειδικά τώρα που όλα τα κινητά είναι δηλωμένα!
Όσον αφορά «τους» της δεύτερης κατηγορίας, δεν καταλαβαίνω για ποιό λόγο θα πρέπει να «υπαχθούν» κάπου, εφόσον είναι απαραβίαστες οι προσωπικές τους σκέψεις και φυσικά εφόσον δεν κάνουν κάτι άνομο ή μη θεμιτό.
Επομένως θεωρώ πως ένας νόμος – πλαίσιο σχετικά με όλα αυτά θα πρέπει να έχει εθελοντικό χαρακτήρα. Εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να ενταχθούν όλα τα blogs και sites σε κάτι τέτοιο. Μην ξεχνάτε πως υπάρχουν ομογενείς σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη και μπορούν να ανοίξουν ένα blog και να υπάγονται στη νομοθεσία της χώρας που ζούν. Όπως επίσης πολύ εύκολα μπορώ και εγώ να ανοίξω σε όποια χώρα θέλω με server εκεί και να το λειτουργώ από εδώ.
Όλα αυτές μου οι σκέψεις είναι για τα blogs και sites που δεν ανήκουν σε δημοσιογραφικούς οργανισμούς και οίκους, που δεν ανήκουν σε καναλάρχες και σε ραδιοφωνικούς σταθμούς. Που δεν έχουν μέρισμα στην «οικονομική πίτα».
Και για να τελειώσω:
Οποιοδήποτε μέτρο, νόμος ή πλαίσιο, θα πρεπει να ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ.
Εξάλλου αυτό είναι η Δημοκρατία.
Με εκτίμηση
Τιπούρτης Τρύφωνας,
εκ των διαχειριστών και ιδιοκτήτης του ΗΠΕΙΡΟΣ-ΕΛΛΑΣ (http://epirus-ellas.blogspot.com)
Τα Νέα Μέσα Ενημέρωσης, η διαφάνεια και οι αναγκαίες ρυθμίσεις
Σε αυτή την εποχή της απόλυτης επικυριαρχίας των ΜΜΕ ο κορυφαίοι της παγκόσμιας ενημέρωσης κυριαρχούν και στο Internet παρέχοντας πληροφόρηση σε κείμενο, ήχο και εικόνα. Το BBC και το CNN είναι οι απόλυτοι κυρίαρχοι στο χώρο της web πληροφορίας και κανείς στον κόσμο ολόκληρο δεν είναι σε θέση να τους αμφισβητήσει για την εγκυρότητα και το έγκαιρο των ειδήσεών τους. Περίπου 70 εκατομμύρια μοναδικούς χρήστες το μήνα έχουν το BBC και το CNN.
Γενικότερα στη Βόρεια Ευρώπη και παλαιότερα στις ΗΠΑ μεγάλα ΜΜΕ και κυρίως εφημερίδες διατήρησαν ζωντανό τον παρεμβατισμό τους μέσα από το web και παρά τις δυσκολίες ( κλοπή – άρνηση της επι πληρωμή δημοσίευσης) προχώρησαν στη χρέωση και σε πολλές περιπτώσεις στη συνδρομητική διάθεση της δημοσιογραφικής τους ύλης μέσω των πολυμέσων τους.
Στην Ελλάδα ακόμη και σήμερα γίνονται παιδικά και ως εκ τούτου ασταθή βήματα.
Νομική σχέση
Στην Ευρώπη τα new media στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν ενταχθεί πλήρως εδώ και πολλά χρόνια στο κανονιστικό πλαίσιο της ενημέρωσης, το οποίο δεν χαρακτηρίζεται από αγκυλώσεις, απαγορεύσεις και γκρίζες ζώνες.
Το παράδειγμα της Σουηδίας είναι εντυπωσιακό, καθώς διαθέτει ένα μοντέρνο νομικό πλαίσιο που συνδυάζει την εποπτεία και την εγγύηση της ανεξαρτησίας του λόγου σε όσα ΜΜΕ εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του. Ένα πλαίσιο που μπορεί να υιοθετηθεί από την Ελλάδα.
Όπως αναφέρει η Σουηδική Αρχή Εποπτείας ΜΜΕ (rtvv / http://www.rtvv.se/se/Internet/), «το internet είναι μια νέα μορφή media». Η δε εκπομπή ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών προγραμμάτων μέσω internet (webcasts) θεωρείται ένα είδος ενσύρματης μετάδοσης (by wire) [http://www.rtvv.se/_upload/uk/download/MU2009_eng.pdf].
Εάν οι μεταδόσεις γίνονται σε πραγματικό χρόνο (direct playback – streaming) και είναι διαθέσιμες σε όποιον θέλει να ακούσει, τότε πρέπει να γίνονται αντιληπτές όπως οποιαδήποτε ραδιοφωνική μετάδοση.
Σημαντική είναι η αναφορά στις εφημερίδες που εκδίδονται ή διανέμονται και μέσω διαδικτύου. Σύμφωνα με τους κανονισμούς [database rule of the fundamental law, the Freedom of Expression Act (Chapter 1, article 9)] πρέπει να ορίζεται ένας υπεύθυνος «κατά νόμο» (εκδότης) και να πιστοποιείται από την πολιτεία.
Η πιστοποίηση (χωρίς επιβάρυνση και δεν έχει την έννοια της αδειοδότησης) δίνει την απαραίτητη συνταγματική προστασία και εγγυάται την ελευθερία του λόγου (οι αρχές δεν επιτρέπεται να λογοκρίνουν το περιεχόμενο που υπάγεται στο πεδίο της συνταγματικής προστασίας). Με την πιστοποίηση ενημερώνεται η Αρχή Ελέγχου Ραδιοφώνου και Τηλεόρασης (κάτι σαν το δικό μας ΕΣΡ με πρόσθετες αρμοδιότητες από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων).
Ο κατά νόμο υπεύθυνος είναι το πρόσωπο που ευθύνεται για το εκπεμπόμενο υλικό και το περιεχόμενο αυτό πρέπει να φυλάσσεται για 6 μήνες. Η λογική που διαπνέει τη νομοθεσία τους, λέει λοιπόν, ότι εφαρμόζονται οι διατάξεις για τα παραδοσιακά ΜΜΕ αντιστοίχως για κάθε κατηγορία εκπεμπόμενου υλικού.
Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι θα πρέπει το ΕΣΡ να έχει την αρμοδιότητα ελέγχου των new media, ενώ επιτελικά είναι απαραίτητη και μια πολιτειακή αρχή όπως μια υπηρεσία με μόνιμο υφυπουργό τεχνολογίας και αρμοδιότητες που θα κινούνται οριζόντια σε όλο το φάσμα των πληροφοριακών συστημάτων και των νέων τεχνολογιών.
Τα ελληνικά Web Media
Στη χώρα μας, αφέθηκε να προκύψει αποτέλεσμα χωρίς μέθοδο, όρους και προϋποθέσεις. Οι δε συμμετέχοντες στον πρωταθλητισμό των web media θεωρούν ότι οι ίδιοι είναι τα πρότυπα, είτε στο web radio είτε στην web tv.
Αρνούνται επίμονα οι περισσότεροι να δουν την πραγματικότητα και κομπάζουν για την επισκεψιμότητά τους και όχι για την αξιοπιστία τους, επικαλούμενοι αποτελέσματα ερευνών που εστιάζουν στην ευθύνη των χρηστών για την προτίμησή τους στο εμπορικά έγκαιρο παρά στο έγκυρο!
Η ευθύνη ωστόσο, για την προτίμηση των χρηστών στο ροζ και την πικάντικη γαρνιτούρα, η αδιαφορία τους ενίοτε για την έγκυρη ενημέρωση, ανήκει κατά σειρά σε πολιτεία, εκδότες και διαφημιστές οι οποίοι αυθαιρετούν σε τέτοιο βαθμό, που η ανωνυμία στα new media γίνεται χείμαρρος χυδαιότητας με όρια συμπεριφοράς σαφώς χαμηλότερα της κοινωνικής ανεκτικότητας.
Με αυτό τον τρόπο όμως, ένα έγκυρο Νέο ΜΜΕ απαξιώνεται. Ειδικά όταν διαπιστώνει κανείς ότι πουλώντας ενημέρωση, προστατεύει σκανδαλωδώς έναν επίορκο παράγοντα, ενώ ταυτόχρονα δυο μόνο brands μπορούν όταν διαφημίζονται σε οποιοδήποτε, site, να δίνουν κύρος σε κάποιο new media που δεν τηρεί καμία αρχή δεοντολογίας.
Αυτό συνέβη εσχάτως στις δυο εκλογικές αναμετρήσεις του 2009 και επαναλαμβάνεται μέσω google ads στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010, ανάγοντας ως ΜΜΕ ακόμη και προσωπικά ιστολόγια.
Κόμματα και πολιτευτές που διαφημίστηκαν σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες πλήρωσαν ασμένως φόρο τόσο στην… Ιρλανδία (google ads, in-text κλπ) όσο και στους εμπλεκόμενους στο χώρο της διαφήμισης (βάσει του Ν.3801/2009), ενώ αρνήθηκαν επίμονα να συζητήσουν καν το ενδεχόμενο να πληρώσουν αγγελιόσημο και ΦΠΑ στην Ελλάδα, διεκδικώντας μια ιδιότυπη φορολογική ασυλία.
Επίσης site παραδοσιακών και άλλων ΜΜΕ, βρέθηκαν να παίρνουν πακέτα διαφημίσεων δυσανάλογα των τιμολογίων στο site τους, με σκοπό την απαλλαγή αυτών των διαφημίσεων από το αγγελιόσημο! Ασφαλώς, οι ίδιοι δεν δέχθηκαν ποτέ κουβέντα για ασφάλιση των εργαζομένων τους στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ.
Ωστόσο, όπως ερμηνεύει ο νομοθέτης του Ν.3801 για το τέλος υπέρ ΣΕΕ, αντίστοιχα θα πρέπει σε κάθε τιμολόγιο διαφήμισης να συμπεριλαμβάνεται αγγελιόσημο. Οι ίδιοι οι διαφημιστές που αντιστάθηκαν στο διαδικτυακό αγγελιόσημο, σημειώνουν ότι στον πόρο του Ν.3801/2009 «υπόκεινται όλες οι διαφημίσεις που γίνονται στην Ελληνική Επικράτεια ανεξάρτητα από τον ∆ιαφημιζόμενο. Διαφημίσεις νοούνται οι ενέργειες για προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών εφόσον γι’ αυτές εκδίδεται τιμολόγιο και μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κρίσης από τις Επιτροπές του Ελληνικού Κώδικα ∆ιαφήμισης-Επικοινωνίας».
Και συνεχίζουν, διευκρινίζοντας ότι:
Έλληνας ∆ιαφημιζόμενος που διαφημίζεται σε διεθνή ιστοσελίδα υπόκειται στο Τέλος (υπέρ ΣΕΕ ή αγγελιόσημο κατ’ επέκταση) ανεξάρτητα από την έδρα του Μέσου.
Διαφημιζόμενος με έδρα εκτός Ελλάδος που διαφημίζεται στην Ελλάδα είναι υπόχρεος σε Τέλος (υπέρ ΣΕΕ ή αγγελιόσημο κατ’ επέκταση).
Έλληνας Διαφημιζόμενος για το κόστος της διαφήμισης του εκτός της ελληνικής επικράτειας δεν υπόκειται σε Τέλος (υπέρ ΣΕΕ ή αγγελιόσημο κατ’ επέκταση).
Για χρόνια η πολιτική εξουσία υποκρίνονταν ότι δεν έχει καν αντιληφθεί το ζήτημα, το οποίο όμως εισήγαγε λεπτομερώς ο νόμος περί βασικού μετόχου και προς εφαρμογή θα αρκούσε μια απλή ερμηνευτική εγκύκλιος ή μια απλή απόφαση του ΔΣ του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ!
Τεκμηρίωση
Η επιχειρηματολογία της Επιτροπής Νέων Τεχνολογιών της ΠΟΕΣΥ (http://newmediagr.files.wordpress.com/2009/12/091210newmedia.pdf), η άποψη του ΕΔΟΕΑΠ (http://newmediagr.wordpress.com/2010/07/02/edoeap4aggeliosimo) και της ΠΟΕΣΥ (http://newmediagr.files.wordpress.com/2009/06/090519poesy.pdf) και η γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου της ΠΟΕΣΥ Τάσου Πετρόπουλου (http://newmediagr.files.wordpress.com/2009/06/090519petropoulos.pdf) είναι μέχρι στιγμής πολύτιμη προίκα των δημοσιογράφων, καθώς η ημιμάθεια απειλεί συνεχώς τη λογική και υπονομεύει τη συλλογική έκφραση του κλάδου.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, σύμφωνα με το νόμο ν. 3414/2005 (ΦΕΚ Α’ 279/2005), για το «βασικό μέτοχο», …«Επιχείρηση Μέσων Ενημέρωσης» είναι η με οποιαδήποτε νομική μορφή οντότητα ή επιχείρηση, ανεξαρτήτως του κοινωφελούς ή μη σκοπού της, η λειτουργία της οποίας υπάγεται στη δικαιοδοσία του Ελληνικού Κράτους εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 3 του π.δ. 100/2000 (ΦΕΚ 98 Α΄) και έχει ως δραστηριότητα, αποκλειστική ή μη:
α) την έκδοση εφημερίδων ή περιοδικών, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, ή εντύπων που περιέχουν ύλη, πολιτικού ή οικονομικού χαρακτήρα, σε οποιαδήποτε μορφή εκδίδονται, διαδίδονται ή διανέμονται, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής, ή
β) την εγκατάσταση και λειτουργία ή τη διαχείριση τηλεοπτικού σταθμού ή την εκπομπή ή μετάδοση τηλεοπτικού σήματος, με οποιαδήποτε μορφή ή τρόπο, όπως είναι η ελεύθερη λήψη, καλωδιακή, συνδρομητική, δορυφορική, ψηφιακή, ενσύρματη, ασύρματη, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, ή
γ) την εγκατάσταση και λειτουργία ή τη διαχείριση ραδιοφωνικού σταθμού ή εκπομπής ραδιοφωνικού σήματος με οποιαδήποτε μορφή, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, ή
δ) την παροχή μέσω του διαδικτύου υπηρεσιών οπτικού ή/και ακουστικού περιεχομένου, εφόσον το περιεχόμενο αυτό έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και ειδικότερα περιλαμβάνει, κατά το πρότυπο των έντυπων εφημερίδων, ειδήσεις για πολιτικά ή κοινωνικά ή οικονομικά γεγονότα και εκδηλώσεις, καθώς και άρθρα, σχόλια, συνεντεύξεις ή συζητήσεις για τα θέματα αυτά.
Από την ισχύουσα νομοθεσία οι διαφημίσεις σε όλες τις μορφές ΜΜΕ χρεώνονται και με αγγελιόσημο. Αυτό το ξεκαθαρίζει με σαφήνεια ο νόμος 1344/1973, σημειώνοντας ότι στην υποχρέωση καταβολής αγγελιοσήμου υπάγονται όλα τα μέσα δημοσιότητας που αναφέρονται στον α.ν. 248/1967.
Τόσο με αυτή τη διάταξη, όσο και με άλλες ανάλογες αναφορές σε άλλους νόμους, είναι εμφανές ότι ο νομοθέτης δεν εστιάζει στη μορφή του μέσου δημοσιότητας, αλλά στο περιεχόμενο. Ο νομοθέτης, στο ίδιο το άρθρο με το οποίο επέβαλε την υποχρέωση καταβολής αγγελιοσήμου στα περιοδικά και στις εφημερίδες, ημερήσιες ή μη, έδωσε τον ορισμό της έννοιας «μη ημερήσια εφημερίδα ή περιοδικό», ορισμός που για την ταυτότητα του νομικού λόγου ισχύει ασφαλώς και στις ημερήσιες εφημερίδες, με μόνη διαφοροποίηση ως προς την περιοδικότητα έκδοσης. Έτσι, όρισε ότι εφημερίδα ή περιοδικό θεωρείται κάθε έντυπο που εκδίδεται με οποιαδήποτε μορφή ή εμφάνιση.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι τον ορισμό αυτό επανέλαβε πρόσφατα, στο άρθρο 14 παρ. 9 του ν. 3232/2004, διάταξη η οποία αντικατέστησε την προαναφερόμενη του α.ν. 248/1967 και με την οποία προσδιορίστηκε λεπτομερέστερα η έννοια της περιοδικότητας. Η γενική αυτή γραμματική διατύπωση της εν λόγω διάταξης δεν αφήνει αμφιβολία ότι, στο ρυθμιστικό της πεδίο, υπάγονται και οι εφημερίδες που, κάνοντας χρήση των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων, παρουσιάζουν την ύλη τους, όχι στο χαρτί, αλλά στην οθόνη του υπολογιστή ή σε άλλα παρόμοια μέσα. Το internet, στην περίπτωση αυτή, δεν αποτελεί νέο μέσο ενημέρωσης, αλλά παρέχει τη δυνατότητα στην εκδοτική επιχείρηση κατά την παραδοσιακή έννοια του όρου, να «εμφανίζει» την ύλη της μέσω του διαδικτύου.
Αποτελεί επομένως μια (νέα) μορφή αποτύπωσης της εφημερίδας και του περιοδικού (και δεν πρόκειται για νέο μέσο ενημέρωσης) και ως εκ τούτου δημιουργείται υποχρέωση καταβολής του αγγελιοσήμου και για τις διαφημίσεις που καταχωρίζονται στις εν λόγω ιστοσελίδες, καθώς εμπίπτουν στο πεδίο ρύθμισης του α.ν. 248/1967. Το ίδιο συμβαίνει και με τις άλλες μορφές διανομής των ραδιοτηλεοπτικών μέσων, ανεξαρτήτως μορφής και τρόπου λειτουργίας τους, όπως σημειώνει στη γνωμοδότησή του ο κ. Τάσος Πετρόπουλος, για λογαριασμό της ΠΟΕΣΥ.
Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να τίθεται επί τάπητος το ζήτημα σήμερα από τους πολιτικά υπεύθυνους. Αυτό βέβαια συμβαίνει επειδή όλοι δέχονται τώρα πια, ότι επειδή πρόκειται για μια νέα μορφή διανομής δημοσιογραφικής ύλης, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη για νομοθεσίες από περισπούδαστους συνταγματολόγους. Μέχρι τώρα δηλαδή αποδεικνύεται ότι χρειαζόταν μια επίφαση για να γίνει το αυτονόητο.
Το αύριο των δημοσιογράφων, των εκδοτών και της πολυφωνίας
Ξεπερνώντας αυτές τις παραδοχές ο καθένας πρέπει να συμφωνήσει ότι σε αυτή τη νέα εποχή πρέπει να βρεθεί λύση για την κρίση στα ΜΜΕ. Ανεξάρτητα από την οικονομική κρίση, το διαδίκτυο, έχει επιδεινώσει την κατάσταση για τα παραδοσιακά Μέσα τα οποία υποφέρουν ακόμη περισσότερο επειδή απομείωσαν την αξία της υπογραφής του συντάκτη τους.
Όμως η αξία της υπογραφής του συντάκτη, αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένας τρόπος ενίσχυσης της εγκυρότητας αλλά και της αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας. Στις προηγμένες χώρες πιστεύουν, με πρώτα τα αμερικανικά ΜΜΕ, ότι η υπογραφή θα ξαναδώσει ζωή, θα αυξήσει την αναγνωσιμότητα ενός site και θα αφυπνίσει το ενδιαφέρον των πολιτών για συμμετοχή. Θεωρούν ότι θα οδηγήσει σίγουρα σε μια πιο αποκαλυπτική δημοσιογραφία. Αποτέλεσμα αυτών, είναι η δημιουργία fund χρηματοδότησης της ανεξάρτητης έρευνας, και οι επιτυχίες διαφόρων (σοβαρών) αμερικανικών ιστολογίων που έχουν πρωτοστατήσει σε αποκαλύψεις.
Σε αυτό το περιβάλλον οι μετρήσεις αναγνωσιμότητας δεν αφορούν μόνον τις επισκέψεις μοναδικών χρηστών και τη συχνότητά τους αλλά και την παραμονή τους στην ιστοσελίδα και την ανάγνωση ενός αριθμού θεμάτων, κατηγοριών ειδήσεων και συντακτών. Με άλλα λόγια το ίχνος της υπογραφής είναι η τελευταία άμυνά τους στην κλοπή της δημοσιογραφικής τους ύλης. Τούτο γιατί το θέμα της αναδημοσίευσης άνευ αδείας δημοσιογραφικής ύλης σε συναθροιστές και προσωπικά ιστολόγια είναι ζήτημα πνευματικών δικαιωμάτων.
Η οπτική των δημοσιογράφων
Δυστυχώς στην Ελλάδα υπάρχει η εντύπωση ότι οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν με φόβο την εξέλιξη. Σε πείσμα αυτής της άποψης οι δημοσιογράφοι είτε εργάζονται σε new media, είτε αλλού, δηλώνουν ότι δεν φοβούνται το internet διότι πρόκειται για την επαγγελματική κατηγορία εργαζομένων ιδιαίτερα εξοικειωμένων με την τεχνολογία, που μάλιστα τη χρησιμοποιούν για να χτίσουν την καριέρα τους και μέσα στην κρίση αποδεικνύεται ως το σημαντικότερο εισοδηματικό μαξιλάρι, καίτοι ανασφάλιστοι και με μαύρες αποδοχές.
Σε κάθε περίπτωση, οι δημοσιογράφοι επιδιώκουν με ζέση την, με κίνητρα (μειωμένο ΦΠΑ;), ενίσχυση των πιστοποιημένων new media με επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές, την ασφάλιση των εργαζομένων, την καταβολή αγγελιοσήμου, τη ρύθμιση της λειτουργίας τους και το δικαίωμα αυτών των ΜΜΕ στην κρατική διαφήμιση, ειδικώς εάν εμφανίζονται σε περισσότερες γλώσσες, σε μορφές για τηλέφωνα και ταμπλέτες και διαθέτουν εκδόσεις για ΑμΕΑ.
New Media εργαστήρια
Είναι απαραίτητη η λειτουργία ειδικών πανεπιστημιακών εργαστηρίων πολυμέσων στις σχολές ΜΜΕ των ΑΕΙ, η οποία θα δώσει στους φοιτητές (και της πληροφορικής) πιστοποιημένη γνώση, στα πρότυπα πολλών πανεπιστημίων στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.
Σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να βοηθήσουν οι Διευθύνσεις Πολυμέσων της ΕΡΤ και του ΑΠΕ, καθώς και άλλα αναγνωρισμένα και πιστοποιημένα New Media, όπου αν και δεν λειτουργούν συστήματα συλλογής επεξεργασίας διάθεσης και χρήσης της γνώσης των πληροφοριακών συστημάτων, εντούτοις κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι αυτή υπάρχει, είναι προπληρωμένη και αδικαιολογήτως αχρησιμοποίητη από την παιδεία και ευρύτερα την κοινωνία. Επιπρόσθετα, οι παραπάνω δύο κοινωφελείς φορείς μπορούν να πραγματοποιήσουν προγράμματα επιμόρφωσης και των ενδιαφερόμενων επαγγελματιών δημοσιογράφων στις νέες τεχνολογίες.
Υ.Γ. Είναι προφανές ότι αυτή η διαβούλευση είναι εστιασμένη στην ενημέρωση και στα επαγγελματικά δικαιώματα των εργαζομένων στα Νέα Μέσα Ενημέρωσης, δηλαδή σε αυτά που δημοσιεύουν ή αναδημοσιεύουν δημοσιογραφική ύλη. Είναι επίσης αυτονόητο ότι τα προσωπικά ιστολόγια δεν είναι εμπορικές επιχειρήσεις (άλλωστε υπάρχει σχετική, ρητή απαγόρευση στους όρους χρήσης των χώρων φιλοξενίας – blogger, wordpress κ.λπ.), δεν κόβουν τιμολόγια και αποτελούν βήμα διαλόγου. Ο διάλογος, είναι βασικό συστατικό της δημοκρατίας και αποτελεί το στοιχείο που ξεχωρίζει ένα προσωπικό ιστολόγιο από μια «παράγκα». Όταν τηρείται η προϋπόθεση του διαλόγου, τυχόν επιθυμία τους για ανωνυμία δεν προβληματίζει κανέναν.
Βασίλης Βασιλόπουλος
δημοσιογράφος
μέλος ΕΣΗΕΑ
Γιάννης Πλαχούρης
δημοσιογράφος
μέλος ΕΣΠΗΤ
Σε αυτή την χώρα συνεχώς προσπαθούμε να εφεύρουμε ξανά τον τροχό με το προφανές αποτέλεσμα να μας παίρνει μήνες και χρόνια να διευθετήσουμε θέματα τα οποία μπορούν να λυθούν άμεσα…
Στις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική, τα θέματα τα οποία εμείς ακόμα δεν έχουμε λύσει και διαβουλευόμαστε για το πως να τα κάνουμε, έχουν λυθεί εδώ και χρόνια…
Τι θέλουμε?
– Διαφάνεια στην δημόσια διοίκηση? Εφαρμόστε το μοντέλο της Νορβηγίας
– Σύγχρονη παιδεία? το μοντέλο της Σουηδίας
– Τα θέματα, τις δυνατότητες ανάπτυξης, τις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα μέσα διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας στην Ελλάδα? (επί του παρόντος) το μοντέλο της Αμερικής
Οι απλές διαδικασίες είναι και οι πιο διαφανείς… Όταν θέλουμε να μαγειρέψουμε τα πράγματα βγάζουμε περίπλοκους νόμους, εγκυκλίους, ερμηνείες και «παραθυράκια» (π.χ. δείτε ΕΕΤΤ και κατοχυρώσεις ονομάτων .gr)