Αρχική Εκσυγχρονισμός της Εξωτερικής Πολιτικής: Οργανισμός Υπουργείου Εξωτερικών, Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού και άλλες διατάξειςΕκσυγχρονισμός της Εξωτερικής Πολιτικής: Οργανισμός Υπουργείου Εξωτερικών, Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού και άλλες διατάξειςΣχόλιο του χρήστη ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΤΣΗΣ | 30 Απριλίου 2019, 20:08
Το ΣΑΕ ιδρύθηκε με τον Νόμο 1867/1989, άρθρο 17 (επί θητείας ως Γεν. Γραμματέα του κ. Δ, Φίλη). Στην πορεία προς την Α’ οργανωτική διάσκεψη 1995 παρατηρήθηκαν εκτροπές ανάγνωσης, παρερμηνείες και παραποίηση του ρόλου του ΣΑΕ, σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού (ΓΓΑΕ) και τον προαναφερόμενο ιδρυτικό Νόμο, ο οποίος καθόριζε τον ρόλο του ΣΑΕ ως συμβουλευτικό όργανο της Ελληνικής Πολιτείας . Οι παραποιήσεις αυτές σε βάρος του εξ ορισμού συμβουλευτικού ρόλου του ΣΑΕ οδήγησαν σε συγχύσεις με καταλυτικές αρνητικές επιδράσεις στην διαμόρφωση των δομών, των συντελεστών και του κόστους λειτουργίας του οργανισμού, συγκρινόμενου με αντίστοιχους συμβουλευτικούς οργανισμούς άλλων χωρών. Οι συγχύσεις και παραποιήσεις αυτές είναι αποτέλεσμα: 1. Της εκπροσώπησης όλων των μορφών οργάνωσης του Απόδημου Ελληνικού με ειδικό βάρος στην εκπροσώπηση κοινοτήτων. 2. Στις πιέσεις της Εκκλησίας και τις ενστάσεις της για την συμμετοχή των αυτοτελών κοινοτήτων και ειδικά όσων δεν συντάσσονται με την Εκκλησία και δεν συμμετέχουν στις υπό αυτή κληρικολαϊκές συνελεύσεις. Ενστάσεις που, σημειωτέον, οδήγησαν μάλιστα στον αποκλεισμό της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Αυστραλίας. Οι παραποιήσεις αυτές οδήγησαν 1. Στην πρόσληψη του ΣΑΕ, κατ` εξοχήν, ως ενός οργάνου εξουσίας για την εκπροσώπηση και τον έλεγχο της Ομογένειας, παρά συμβουλευτικού και την μεταβολή της λειτουργίας του σε παίγνιο ισχύος στη διαμόρφωση των κοινών της Ομογένειας. 2. Στην εκπροσώπηση και μάλιστα σε παραταξιακή βάση του οργανωμένου μόνον Απόδημου Ελληνισμού το οποίο αποτελεί στην καλύτερη περίπτωση σήμερα το 4% του συνόλου του Ελληνισμού της Διασποράς. 3. Στην συγκρότηση ενός πολυπληθούς οργάνου που ξεπερνούσε και την Ελληνική Βουλή, Στην πράξη, η εξέλιξη αυτή, νόθευσε τον συμβουλευτικό ρόλο που προέβλεπε ο αρχικός για τη λειτουργία του Νόμος 1867/1989, κατευθύνοντας το, υπό την κρατούσα σύγχυση αλλά και τις ευνοούμενες από τη σύγχυση φιλοδοξίες, σε ένα όργανο εξουσίας ολόκληρης της Ομογένειας, μη περιοριζόμενο στον συμβουλευτικό του ρόλο, που θα μπορούσε να εκπληρωθεί με σχετικά μικρό κόστος επιβάρυνσης του κράτους. Η σύγχυση για το ρόλο του επιτάθηκε αργότερα, με την αντιφατική πρόβλεψη στο Ν. 3480/2006 ότι εκτός των άλλων αποτελεί όργανο «διεκδικητικό» και «υποστηριχτικό» προς την Ελληνική Πολιτεία. Πρόβλεψη, που προέκυψε από τις προτάσεις των οργανώσεων-μελών του ΣΑΕ. Επιπρόσθετα το ΣΑΕ εισήγαγε και υιοθέτησε προτάσεις και απαιτήσεις για την διενέργεια και την παροχή από το ΣΑΕ «υπεργολαβιών», προγραμμάτων και υπηρεσιών άσχετων με την εξυπηρέτηση του εξ ορισμού συμβουλευτικού του ρόλου του, εμπλεκόμενο με τις υπηρεσίες του κράτους. Αλλά και με την λειτουργία των παραδοσιακών ομογενειακών εκκλησιαστικών και λαϊκών οργανώσεων, που διενεργούν και παρέχουν ανέκαθεν προγράμματα και υπηρεσίες στην Ομογένεια. Τα αίτια της παραποίησης του ρόλου του και της επιφόρτισης του με εξουσιαστικούς και άλλους ρόλους στα πράγματα της Ομογένειας, με πολλές επί μέρους «συνονθυλευματικές» ερμηνευτικές εκδοχές, στρατηγικές και τακτικές, παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου είναι συνδυαστικά πολλά. Η σύγχυση πάντως αυτή επιτάθηκε με την ατυχή «σιβυλλική» συνταγματική διάταξη ότι το ΣΑΕ «… έχει ως αποστολή την έκφραση όλων των δυνάμεων του απανταχού ελληνισμού» (άρθρο 108, παρ. 2). Διατύπωση, η οποία εκτρέπει σε ερμηνείες άσχετες με το συμβουλευτικό ρόλο της αποστολής του που είχε σχεδιαστεί, στους κόλπους της ΓΓΑΕ και αποκρυσταλλωθεί στον προαναφερόμενο ιδρυτικό του νόμο (Ν. 1867/1989, άρθρο 17), πολύ πριν από την εν λόγω συνταγματική διάταξη, αλλά και με την μεταγενέστερη σχετική νομοθεσία. Η επικρατούσα σύγχυση έχει επιφέρει μια ζημιογόνα σειρά «κακοδαιμονιών». Αυτές είναι: Πρώτο, η πληθωριστική και, ως εκ τούτου, μεγάλου λειτουργικού κόστους συγκρότηση του ΣΑΕ. Σύνθεση, διαμορφούμενη κυρίως βάσει ενός κατ` επίφαση «αναλογικού» μέτρου και εν μέρει βάσει επιλογής. Ακραία πληθωρική, χωρίς συγκεκριμένο όριο οροφής αριθμού εκπροσώπων, που έχει οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες αυξήσεις του αριθμού των εκπροσώπων. Ειδικά, η διαμόρφωση της σύνθεσης του με πολυμελείς εκπροσωπήσεις των ομοσπονδιών κοινοτήτων και των κληρικολαϊκών συνελεύσεων, και εκ παραλλήλου μεγάλου αριθμού οργανώσεων με την ιδιότητα των δήθεν «οργανώσεων στρατηγικής σημασίας». Δεύτερο, οι παρουσιαζόμενες αποκλίσεις από τον συμβουλευτικό του ρόλο με την διενέργεια προγραμμάτων, άσχετων με τον συμβουλευτικό του ρόλο. Προγραμμάτων, όπως τα ιατρικά κέντρα σε χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, ή όπως τα γνωστά προγράμματα φιλοξενίας της ΓΓΑΕ και άλλα, που δεν συνάδουν με το συμβουλευτικό του ρόλο. Τρίτο, οι παράγωγες παρενέργειες από τις παραπάνω άσχετες με το ρόλο του δραστηριότητες σε ότι έχει να κάνει με τον υπάρχοντα οργανωτικό ιστό της Ομογένειας, τις σχέσεις εξουσίας και τη κατανομή των ρόλων μεταξύ των μεγάλων παροικιακών οργανώσεων. Ο ρόλος των οποίων παρουσιάζεται να απαξιώνεται και υποκαθίσταται, κατά ένα μέρος, με τις δραστηριότητες και τα προγράμματα του ΣΑΕ. Τέταρτο, και τέλος, οι προβλέψεις που εισήχθησαν στο Νόμο 3480/2006 μετά από προτάσεις των οργανώσεων-μελών του ΣΑΕ, ότι το ΣΑΕ εκτός των άλλων αποτελεί και «διεκδικητικό» αλλά και εντούτοις κατ` αντίφαση, «υποστηριχτικό» προς την Ελληνική Πολιτεία όργανο. Ρόλοι καθ` όλα αντιφατικοί, αντικρουόμενοι, εκτρέποντας το σε ρόλο «εκκρεμούς» προς τη μια ή στην άλλη κατεύθυνση, οι οποίοι για να υπηρετηθούν προϋποθέτουν και συνεπάγονται υπέρογκες δαπάνες για το κράτος. Η επανασυγκρότηση του ΣΑΕ που επιχειρείται με το σχέδιο νόμου προσπαθεί να αποφύγει τις παθογένειες του παλιού ΣΑΕ. Είναι σημαντικό να παραμείνει ο ρόλος του ΣΑΕ συμβουλευτικός προς την Ελληνική Πολιτεία. Στο νόμο αναφέρονται οι όροι Απόδημος και Ομογενειακός Ελληνισμός. Χρειάζεται περαιτέρω διευκρίνιση των όρων αυτών. Προσωπικά εκλαμβάνω τον όρο “Απόδημος Ελληνισμός” ως το το τμήμα εκείνο του Ελληνισμού της Διασποράς, το οποίο διατηρεί ενεργή την πολιτική του σχέση με την Ελλάδα, είναι δηλ. Έλληνες πολίτες. Αντιλμβανομαι δε τον όρο “Ομογενειακός Ελληνισμός” ως το τμήμα εκείνο του Ελληνσιμού της Διασποράς το οποίο έχει σχέση μόνον καταγωγής, γένους με την Ελλάδα και την Κύπρο. Ως εκ τούτου θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως στον όρο “Ομογενειακός Ελληνισμός” συμπεριλαμβάνεται και ο Κυπριακός Ελληνισμός καθώς και ο Ελληνισμός άλλων εστιών Ελληνισμού άλλων επικρατειών, οι οποίοι διαβιούν εκτός των πατρογονικών του εστιών και εκτός των δύο ελληνικών κρατών Ελλάδας και Κύπρου. Η Γενική Συνέλευση προτείνω αντί ”Αμφικτυονία Απόδημου Ελληνισμού” να ονομασθεί ”Αμφικτυονία Ελληνισμού της Διασποράς”