Αρχική ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ:"ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ, ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ"ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣΣχόλιο του χρήστη ΓΕΩΡΓΙΑ ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΥ | 6 Δεκεμβρίου 2020, 10:39
Tο σχέδιο νόμου επαναφέρει ορισμένες παθογένειες του παλαιότερου συστήματος προ του Ν.4412/2016: 1. Τροποποίηση άρθρου 50 : Οι διαγωνισμοί με το σύστημα μελέτη - κατασκευή, τουλάχιστον για την περίπτωση των κτιριακών έργων και αναπλάσεων, είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία συμπαιγνιών μεταξύ των εργολάβων . Πρόκειται για αναχρονιστική διάταξη. Εκτός εάν αποσαφηνίζεται (σε συνδυασμό με την αναφορά στα προαπαιτούμενα της παρ. 45.2 του νόμου) ,ότι θα πρέπει να υπάρχουν πλήρεις μελέτες του έργου σε στάδιο μελέτης εφαρμογής και οι μελέτες που ζητούνται θα αφορούν μόνο σε μικρές τροποποιήσεις - ή βελτιώσεις των υφιστάμενων εγκεκριμένων μελετών, ούτως ώστε να αποφευχθούν τα φαινόμενα του παρελθόντος. Διαφορετικά θα πρέπει τουλάχιστον να επανέλθει η αρχική διατύπωση του νόμου που εξαιρούσε τις μελέτες κτιριακών έργων και αναπλάσεων από το σύστημα μελέτη-κατασκευή. Αντιστοίχως πρέπει να αναδιατυπωθεί και το άρθρο 94.1 (που αναφέρεται στην περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 50), σύμφωνα με το οποίο η τεχνική προσφορά μπορεί να εμπεριέχει τις Οριστικές μελέτες του έργου. 2. Τροποποίηση άρθρου 221 ν. 4412/2016 . Ο ορισμός της επιτροπής διαγωνισμού με κλήρωση βάσει του ΜΗΜΕΔ είχε ως αποτέλεσμα μια πιο αντικειμενική αξιολόγηση των προσφορών και είναι σαφώς προτιμότερος από την αναχρονιστική επαναφορά του παλιότερου συστήματος ορισμού της επιτροπής από την Αναθέτουσα Αρχή, που είχε δημιουργήσει σωρεία προβλημάτων (πχ σε πολλές περιπτώσεις η εντοπιότητα αποτελούσε το κύριο κριτήριο βαθμολόγησης των διαγωνιζομένων) αλλά και φαινομένων διαφθοράς στη Δημόσια Διοίκηση. Τα όποια προβλήματα που μπορεί να είχε το σύστημα (πχ ορίζονταν δασολόγοι ως μέλη επιτροπής για κτιριακά έργα) θα μπορούσαν να ελεγχθούν με τη λειτουργία επιμέρους μητρώων ανά περίπτωση έργου. Αλλα προβλήματα που εντοπίστηκαν στο σχέδιο νόμου είναι τα εξής: «Άρθρο 72 Εγγυήσεις – Εξουσιοδοτική διάταξη" Δεν είναι κατανοητό γιατί ζητείται η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης στην περίπτωση ηλεκτρονικής εγγύησης και δεν αποσαφηνίζεται επίσης σε τι μορφή θα υποβάλλεται: εντύπως με θεώρηση γνήσιου υπογραφής ή ηλεκτρονικά στον ιστότοπο του διαγωνισμού με ηλεκτρονική υπογραφή; Γιατί να περιπλέκεται περαιτέρω μια διαδικασία που το σχέδιο νόμου έχει στόχο να απλοποιήσει; 2. Είναι πρόβλημα να καταπίπτει η εγγυητική συμμετοχής σε περιπτώσεις όπως ο χαρακτηρισμός μιας προσφοράς ως ασυνήθιστα χαμηλής ή ως ακατάλληλης , που ενίοτε βασίζονται σε υποκειμενικά κριτήρια. Είναι επίσης πολύ σκληρό και άδικο να μην αναστέλλεται η είσπραξη του ποσού της εγγύησης με την προδικαστική προσφυγή ή ένσταση του οικονομικού φορέα. Κατάργηση συνοπτικών διαγωνισμών: Εσφαλμένα, κατά την άποψή μου , καταργήθηκαν οι συνοπτικοί διαγωνισμοί διότι υπάρχουν πράγματι απλά αντικείμενα (όπως π.χ. η μελέτη εφαρμογής μέτρων προσβασιμότητας Αμεα σε δημόσια κτίρια) τα οποία μπορούσαν να ανατεθούν με τη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού , χωρίς αξιολόγηση τεχνικής προσφοράς , αρκεί να ζητείται κάποια ειδική εμπειρία στο αντικείμενο ώστε να διασφαλίζεται η ποιοτική εκπόνηση της μελέτης. «Άρθρο 86 Κριτήρια ανάθεσης των συμβάσεων – Εξουσιοδοτικές διατάξεις (άρθρο 67 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ) Ειδικότερα κατά την ανάθεση σύμβασης μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών ορίζεται το ποσοστό βαρύτητας της οικονομικής προσφοράς ως 30% με δυνατότητα τροποποποίησής του μόνο με αιτιολογημένη απόφαση της αναθέτουσας αρχής. Το ποσοστό αυτό δημιουργεί μια υπεροχή στις προσφορές με χαμηλή τιμή. Θα μπορούσε ενδεχομένως να αναφέρεται η δυνατότητα διακύμανσης από 20% έως 30%. Αντιστοίχως ο τύπος βαθμολόγησης της οικονομικής προσφοράς ΒΟΠι=(120*ε) / (20+ε), δίνει και πάλι υπεροχή στις προσφορές με χαμηλή τιμή. Για παράδειγμα εάν προσφέρεται ποσοστό έκπτωσης 60% , η βαθμολογία της οικονομικής προσφοράς είναι 90 βαθμοί. Δεν πρέπει , κατά την άποψή μου, να τροποποιηθεί ο τρόπος βαθμολόγησης που εφαρμόζεται με το ισχύον καθεστώς. Δεν επιτυγχάνεται με τον προτεινόμενο από το σχέδιο νόμου τύπο η αντιμετώπιση του φαινομένου των υψηλών εκπτώσεων. «Άρθρο 88 Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές (άρθρο 69 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ) – Εξουσιοδοτική διάταξη "Οι παρεχόμενες εξηγήσεις του οικονομικού φορέα, ιδίως ως προς τον προσδιορισμό οικονομικών μεγεθών, με τις οποίες ο προσφέρων διαμόρφωσε την προσφορά του, αποτελούν δεσμευτικές συμφωνίες και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης που δεν μπορούν να μεταβληθούν καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης." Δεν είναι ρεαλιστική και υλοποιήσιμη η ανωτέρω αναφορά διότι γίνονται αλλαγές στην αγορά εργασίας, παροχής υπηρεσιών, υλικών , κατασκευών διαρκώς. Εκτιμώ ότι περισσότερο θα δημιουργήσει προβλήματα και γραφειοκρατία χωρίς όρια , παρά θα βελτιώσει το ισχύον καθεστώς. «Άρθρο 97 Χρόνος ισχύος προσφορών "Η ισχύς της προσφοράς μπορεί να παρατείνεται κατ’ ανώτατο όριο για χρονικό διάστημα ίσο με την προβλεπόμενη από τα έγγραφα της σύμβασης αρχική διάρκεια ισχύος της προσφοράς. Μετά από τη λήξη και του παραπάνω ανώτατου ορίου χρόνου παράτασης ισχύος της προσφοράς, τα αποτελέσματα της διαδικασίας ανάθεσης ματαιώνονται ..." Είναι πολύ πιθανό να γίνονται εσκεμμένα καθυστερήσεις στη διαδικασία , ώστε να ματαιωθεί ένας διαγωνισμός επειδή το αποτέλεσμα δεν ήταν σύμφωνο με τις αρχικές προθέσεις της Αναθέτουσας Αρχής. Δίδεται δηλαδή η δυνατότητα ματαίωσης διαγωνισμών χωρίς όρια. «Άρθρο 103 Πρόσκληση για υποβολή δικαιολογητικών "Αν, κατά τον έλεγχο των παραπάνω δικαιολογητικών διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία που δηλώθηκαν, σύμφωνα με το άρθρο 79 είναι εκ προθέσεως απατηλά ..." Ποιος θα κρίνει το "εκ προθέσεως απατηλά" με αντικειμενικά κριτήρια; «Άρθρο 184 Προθεσμίες - Χρονοδιάγραμμα "Αν ο ανάδοχος υποχρεωθεί να επανυποβάλει προς έγκριση μελέτη, επειδή η υπηρεσία έκρινε ότι η υποβληθείσα χρειάζεται διορθώσεις, ο χρόνος καθυστέρησης βαρύνει τον ανάδοχο και δεν δικαιολογεί παράταση της προθεσμίας, ούτε οδηγεί σε αναστολή της συνολικής προθεσμίας εκπόνησης της μελέτης.Αν η διευθύνουσα υπηρεσία ζητήσει την επανυποβολή μελέτης ή σταδίου αυτής λόγω αλλαγών ή συμπληρώσεων, που δεν εμπίπτουν στις συμβατικές υποχρεώσεις του αναδόχου, ορίζεται, με το ίδιο έγγραφο, και εύλογη προθεσμία για την επανυποβολή της μελέτης ή σταδίου αυτής και τηρείται, αν απαιτείται, η διαδικασία του άρθρου 186." Ενίοτε μια διευθύνουσα υπηρεσία αλλάζει απαιτήσεις , ή αλλάζει ο επιβλέποντας κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Δεν μπορεί λοιπόν να διασφαλιστεί ότι οι ζητούμενες διορθώσεις απαιτούνταν όντως ή οφείλονταν στις διαφορετικές κατά περίπτωση απόψεις της Υπηρεσίας και των επιβλεπόντων ή σε αλλαγή των απαιτήσεων. Eπίσης είναι πολύ δύσκολο να αποδεχθεί η Υπηρεσία ότι οι αλλαγές δεν εμπίπτουν στις συμβατικές υποχρεώσεις του αναδόχου. Κατά συνέπεια η ανωτέρω διάταξη βαρύνει τον ανάδοχο , είτε φταίει είτε όχι . «Άρθρο 189 Έγκριση της μελέτης - Παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης "2. Η υποβληθείσα μελέτη παραδίδεται στον ελεγκτή της παρ. 8 του παρόντος ή του άρθρου 183Α κατά περίπτωση, αμέσως μετά από την έκδοση, ρητή ή αυτοδίκαιη, της βεβαίωσης της παρ. 1, ο οποίος, το αργότερο μέσα σε δύο (2) μήνες..." Θα δημιουργηθούν μεγάλες καθυστερήσεις στην εξέλιξη μιας σύμβασης και δεν είναι ξεκάθαρο σε ποιες περιπτώσεις έργων απαιτείται ο ελεγκτής. Προτάσεις τροποποίησης - βελτίωσης «Άρθρο 49 Επάρκεια προϋπολογισμού, ωριμότητα, μελέτες Θα πρέπει να μην υπάρχει δυνατότητα η αναθέτουσα αρχή να δημοπρατήσει το έργο εάν έχει οικονομικές εκκρεμότητες με τους μελετητές του έργου. «Άρθρο 53 Περιεχόμενο εγγράφων της σύμβασης – Εξουσιοδοτικές διατάξεις 5. Πρότυπα ή υποδείγματα εγγράφων σύμβασης μπορούν να εκδίδονται από την ΕΑΑΔΗΣΥ σύμφωνα με την περ. ε’ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4013/2011 (Α’ 204), με την επιφύλαξη της παρ. 6. Θα πρέπει να είναι δεσμευτικής ισχύος τα έγγραφα της σύμβασης που εκδίδονται από την ΕΑΑΔΗΣΥ. «Άρθρο 187 Καταβολή της αμοιβής του αναδόχου "6. Στους λογαριασμούς περιλαμβάνονται η ανάλυση των διαφόρων ποσών... Το τιμολόγιο του αναδόχου που αφορά το ποσό του κάθε λογαριασμού που θα περιέλθει στον ίδιο και η φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητά του προσκομίζονται στην υπηρεσία που διενεργεί τις πληρωμές του κυρίου του έργου, μετά την ειδοποίησή του για την επικείμενη πληρωμή. Οι υπέρ τρίτων κρατήσεις γίνονται από την υπηρεσία αυτή και αποδίδονται απευθείας στους δικαιούχους." Προτείνεται να προστεθεί ότι η ειδοποίηση για την επικείμενη πληρωμή θα πρέπει να είναι έγγραφη. "7. Αν η πληρωμή λογαριασμού καθυστερήσει, χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, πέραν των δύο (2) μηνών από την υποβολή τους οφείλεται τόκος υπερημερίας που υπολογίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. Ζ` του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α`107)..." Πρέπει να υπάρχει κάποια πιο αυστηρή πρόβλεψη και πιο απλή διαδικασία (χωρίς δικαστικά έξοδα) για την αποπληρωμή του αναδόχου. Θα πρέπει να καταργηθούν οι δημοσιεύσεις. Πρόκειται για αναχρονιστική διάταξη.