Αρχική Εκσυγχρονισμός του δικαίου ανταγωνισμού για την ψηφιακή εποχή-Τροποποίηση ν. 3959/2011 & ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ – ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΝ Άρθρο 4 Κατάχρηση θέσης ισχύος σε οικοσύστημα δομικής σημασίας για τον ανταγωνισμό – Προσθήκη άρθρου 2Α στον ν. 3959/2011Σχόλιο του χρήστη ΜΠΕΡΝΙΤΣΑΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ | 3 Σεπτεμβρίου 2021, 17:33
Το νέο Άρθρο 2Α που προστίθεται στο ν. 3959/2011, ως ισχύει, με το Άρθρο 4 του Σχεδίου Νόμου παρέχει δυνατότητα εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού σε οικοσυστήματα, το οποίο αποτελεί κατ΄ αρχήν μια θετική εξέλιξη και συνάδει με την προσπάθεια που γίνεται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση προβλημάτων που εντοπίζονται ιδιαίτερα στον ψηφιακό τομέα. Κατωτέρω παραθέτουμε ορισμένες σκέψεις και προτάσεις μας, με σκοπό κυρίως την αποσαφήνιση του πλαισίου εφαρμογής της καινοτόμου αυτής διάταξης. 1) Εν είδει γενικού σχολίου, το νέο Άρθρο 2Α, κατά την άποψή μας, εισάγει μία σειρά πρωτότυπων εννοιών και ορισμών (βλ. ειδικότερα τις έννοιες του "οικοσυστήματος", της "πλατφόρμας", της "θέσης ισχύος" και της "δομικής σημασίας για τον ανταγωνισμό"), οι οποίες θα ήταν ίσως χρήσιμο να αποσαφηνισθούν στη νομοθεσία ώστε να επιτρέψουν στις ελληνικές ή διεθνείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα να συμμορφωθούν επιτυχώς και να αντιμετωπίσουν, ιδίως στα πλαίσια της ψηφιακής οικονομίας τη συνολική επίπτωση της εφαρμογής του άρθρου 2Α σε συνδυασμό με τα άρθρα 2 για την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και 11 για την κανονιστική παρέμβαση σε κλάδους της οικονομίας. 2) Θα ήταν σκόπιμο και θεωρούμε ότι θα συνέβαλε στην ασφάλεια δικαίου να περιληφθεί στο νέο Άρθρο 2Α κατάλογος παραβάσεων που θα μπορούσαν τουλάχιστον ενδεικτικά να συνιστούν καταχρηστική εκμετάλλευση της θέσης ισχύος που διαθέτει μια επιχείρηση σε οικοσύστημα δομικής σημασίας, κατά το παράδειγμα των Άρθρων 1 και 2 του ν. 3959/2011, ως ισχύει. Σχετικά, παραπέμπουμε στην από 19.01.2021 τροποποίηση του Γερμανικού Νόμου κατά των Περιορισμών του Ανταγωνισμού (German Act against Restraints of Competition) με την οποία εισήχθη κατάλογος με είδη συμπεριφοράς επιχειρήσεων με θέση ισχύος σε διαφορετικές αγορές (Paramount Significance for Competition Across Markets), τα οποία η Γερμανική Αρχή Ανταγωνισμού δύναται να απαγορεύσει (Άρθρο 19a του Γερμανικού Νόμου, βλ. εδώ: https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_gwb/englisch_gwb.html#p0069 ). 3) Στην παράγραφο 4, τρίτο εδάφιο, του Άρθρου 2Α εισάγεται, ως τεκμήριο περί της μη δομικής σημασίας ενός οικοσυστήματος για τον ανταγωνισμό, η παράλληλη λειτουργία στην αγορά άλλων τεσσάρων (4) τουλάχιστον ανεξαρτήτων οικοσυστημάτων, τα οποία συνιστούν βιώσιμη εναλλακτική επιλογή για τους χρήστες. Όσον αφορά τον αριθμό των τεσσάρων (4) άλλων οικοσυστημάτων, διερωτώμεθα εάν ο αριθμός αυτός ανταποκρίνεται στο μέγεθος της ελληνικής αγοράς. Η άποψή μας είναι ότι ο αριθμός αυτός, εφαρμοζόμενος αδιακρίτως σε όλους τους τομείς (ψηφιακούς και μη), είναι μάλλον υψηλός και θα πρέπει να αποσαφηνιστεί με ποια κριτήρια έχει οριστεί. Θα προτείναμε επίσης την αποσαφήνιση της ερμηνείας των εννοιών "ανεξάρτητα οικοσυστήματα" και "βιώσιμη εναλλακτική επιλογή", οι οποίες είναι πρωτότυπες έννοιες και σημαντικές για την εφαρμογή του τεκμηρίου που εισάγει το συγκεκριμένο εδάφιο. 4) Λόγω του ότι το Άρθρο 2Α εισάγει ένα νέο ex post εργαλείο διαπίστωσης αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών, θα ήταν ίσως ευκταίο να αποσαφηνιστεί ρητώς η σχέση της νέας διάταξης με το θεσμό των αγωγών αποζημίωσης για παραβάσεις του δικαίου ανταγωνισμού, όπως αυτός εξειδικεύεται με την Οδηγία 2014/104/ΕΕ και το ν. 4529/2018 για την ενσωμάτωση της τελευταίας στην ελληνική νομοθεσία. 5) Σημειώνουμε και ένα τελείως τυπικό θέμα ότι, δηλαδή σύμφωνα με την παράγραφο 6 του νέου Άρθρου 2Α, προβλέπεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού κινείται αυτεπαγγέλτως για τη διαπίστωση παραβάσεων της παραγράφου 1 αυτού, και το ίδιο προκύπτει από τη νέα παράγραφο 9 του Άρθρου 25 του ν. 3959/2011, ως τροποποιείται με το Άρθρο 17 του Σχεδίου Νόμου ενώ το τροποποιημένο Άρθρο 36, παράγραφος 1, του ν. 3959/2011 αναφέρει ότι είναι δυνατή η καταγγελία παραβάσεων του Άρθρου 2Α. Ίσως απαιτείται κάποια διευκρίνιση.