Αρχική Στρατηγικές επενδύσεις και βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσειςΆρθρο 2 Κατηγορίες και κριτήρια Στρατηγικών ΕπενδύσεωνΣχόλιο του χρήστη WWF Ελλάς | 8 Σεπτεμβρίου 2021, 19:22
Παρότι κρίνονται θετικά οι προβλέψεις των παρ. 1 (βγ’) και 1 (εβ’), οι οποίες ενδυναμώνουν τα ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων καθώς και τις επενδύσεις εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, είναι εντούτοις εξαιρετικά ελλείπεις δεδομένης της άμεσης ανάγκης περιορισμού και σταδιακής κατάργησης της εκτός σχεδίου βιομηχανικής δραστηριότητας, η οποία χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα όπως αναδεικνύει μεταξύ άλλων το Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία της Επιτροπής Πισσαρίδη (ενότητα 4.5.) Καταρχάς, παρότι παρέχονται ειδικά κίνητρα, το νομοσχέδιο αποτυγχάνει να θεσπίσει σοβαρά αντικίνητρα για επιχειρηματικές επενδύσεις εκτός σχεδίου καθώς οι τελευταίες δύναται να υπαχθούν σε άλλες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων. Παρότι είναι προφανές πως τα χωροταξικά προβλήματα δεν αποτελούν άμεσο αντικείμενο του παρόντος νόμου, θα έπρεπε να είναι επίσης προφανές πως είναι αδιανόητο να επιδοτείται από τους φορολογούμενους η εκτός σχεδίου δραστηριότητα όταν η τελευταία χαρακτηρίζεται από βαρύτατα εξωτερικά περιβαλλοντικά κόστη. Όπως αναφέρει η έκθεση Πισσαρίδη, «[…] νομοθετικές πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης, θα μπορούσαν να συνοδευτούν από την παροχή θετικών κινήτρων σε κάποιες περιπτώσεις. Παράγοντες που αποτρέπουν τις επιχειρήσεις από το να εγκατασταθούν σε κάποια βιομηχανικά ή επιχειρηματικά πάρκα περιλαμβάνουν την ποιότητα των υποδομών που αυτά προσφέρουν καθώς και το ύψος των χρεώσεων. Θα μπορούσε, ενδεχομένως να δοθεί περισσότερο βάρος σε αυτούς τους παράγοντες παράλληλα με τα αρνητικά κίνητρα για την εγκατάσταση σε περιοχές εκτός σχεδίου […]». Ένα σοβαρό αντικίνητρο είναι η απαγόρευση παροχής οποιασδήποτε μορφής κρατικής βοήθειας για επενδύσεις εκτός σχεδίου ξεκινώντας από τις στρατηγικές επενδύσεις. Εντούτοις το νομοσχέδιο αγνοεί πλήρως αυτή τη διάσταση. Δεύτερον, τα κίνητρα για επενδύσεις που στοχεύουν στην ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων δεν συνοδεύονται από επιπλέον ειδικά κίνητρα για επενδύσεις σε πράσινα επιχειρηματικά πάρκα βασισμένα στις αρχές της βιομηχανικής συμβίωσης, της κυκλικής οικονομίας, και των μηδενικών εκπομπών. Θεωρούμε κομβικής σημασίας την παροχή ειδικών κίνητρων για περιβαλλοντικά πρότυπες επενδύσεις με σκοπό την αύξηση της ανταγωνιστικότητας αφενός, και τη μετάβαση σε επιχειρηματικά μοντέλα χαμηλού οικολογικού αποτυπώματος αφετέρου. Πέραν των παραπάνω ζητημάτων, οι διατυπώσεις της παρ. 1 (γ’) είναι εξαιρετικά γενικόλογες, καθώς το νομοσχέδιο δεν παρέχει ορισμούς της «πράσινης οικονομίας. Προτείνουμε την αντικατάσταση της παραγράφου με την εξής διατύπωση: «γ) «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας», οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων [ιδίως όσων προωθούν την πράσινη οικονομία καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος μέσω επενδύσεων που είναι αποδεδειγμένα ευθυγραμμισμένες με τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852], καθώς και την καινοτομία και την τεχνολογία, και ειδικά τις επενδύσεις της περ. α)της παρ. 3 και ενισχύουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητα αυτής σε διεθνές επίπεδο.» Επιπλέον, δεν είναι σαφής ο λόγος για τον οποίο, στην κατηγορία «στρατηγικών επενδύσεων 2» (παρ. 1 (βα’)), περιλαμβάνονται μόνο «επενδύσεις για τη διαχείριση απορριμμάτων και αποβλήτων» (χωρίς περαιτέρω εξειδίκευση και σαφή ορισμό ως προς την περιβαλλοντική βιωσιμότητα τους) και όχι το σύνολο των επενδύσεων που συμβάλλουν στον πράσινο μετασχηματισμό, όπως αυτές ορίζονται ξεκάθαρα από τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 (σύστημα ταξινόμησης βιώσιμων επενδύσεων). Κατ’ ελάχιστο, η υφιστάμενη διατύπωση σε ό,τι αφορά ειδικά τη διαχείριση απορριμμάτων και αποβλήτων, οφείλει να εισαγάγει μια ελάχιστη δικλίδα ασφαλείας για την αποφυγή επενδύσεων που είναι ασύμβατες με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα (βλ. μονάδες καύσης απορριμμάτων) προσθέτοντας την εξής διατύπωση στην παρ. 1 (βα’): «βα) ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης (i) είναι μεγαλύτερος από είκοσι εκατομμύρια (20.000.000) ευρώ και αφορά σε έναν ή περισσότερους από τους τομείς της αγροδιατροφής, έρευνας και καινοτομίας, βιοτεχνολογίας, πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, ρομποτικής, τεχνητής νοημοσύνης, ιατρικού τουρισμού, διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων [σε ό,τι αφορά αποκλειστικά επενδύσεις που είναι πλήρως συμβατές με τα κριτήρια μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852], διαστημικής βιομηχανίας ή (II) είναι μεγαλύτερος από είκοσι εκατομμύρια (20.000.000) ευρώ και έχει ως σκοπό τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης ή την παροχή υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud computing). Οι επενδύσεις της παρούσας υποπερίπτωσης δύνανται να λάβουν ένα ή περισσότερα από τα κίνητρα των άρθρων 11, 12, καθώς και των περ. α) και β) της παρ. 1 του άρθρου 13.» Συνολικότερα, εκτός από την ανάγκη ξεκάθαρου ορισμού του τι νοείται ως «πράσινη επένδυση» με βάση βέλτιστα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, το νομοσχέδιο οφείλει κατά τη γνώμη μας να διασφαλίσει ex ante πως το σύνολο των επενδύσεων που υπάγονται στον νόμο τηρούν, ως ελάχιστο προαπαιτούμενο, αποδεδειγμένα και απαρέγκλιτα τα κριτήρια μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης, όπως αυτά ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852.