Αρχική Διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου: "Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης"ΜΕΡΟΣ Α’ Σκοπός και αντικείμενο Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΠΑΝΟΥΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ | 19 Οκτωβρίου 2021, 07:32
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΠΑΝΟΥΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ' | 19 Οκτωβρίου 2021, 07:32

    ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ “Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποιηση ΜΕΡΟΣ Β 1. Η παράγραφος 4 του άρθρου 15 που προβλέπει ότι: “....... Η Εταιρεία δεν ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δεν υπάγεται στην κατηγορία των οργανισμών και επιχειρήσεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και δεν εφαρμόζονται σ’ αυτήν οι διατάξεις, που διέπουν εταιρείες που άμεσα ή έμμεσα ανήκουν στο Δημόσιο. …… “ έρχεται σε αντίφαση με την υποχρέωση που καθορίζεται στις παραγράφους 8 και 9 όπου αναφέρεται ότι: “......8. Όλες οι εργασίες που εκτελούνται από την Εταιρεία έχουν άμεση προτεραιότητα έναντι οποιωνδήποτε άλλων εργασιών που εκτελούνται από δημόσιες επιχειρήσεις ή οργανισμούς(όπως ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΔΕΠΑ). 9. Όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες και οργανισμοί του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα υποχρεούνται να παρέχουν κατά προτεραιότητα στην Εταιρεία κάθε αναγκαία συνδρομή, πληροφορία και διευκόλυνση για την πραγματοποίηση του σκοπού της…..” Δεν είναι δυνατόν δημόσιοι φορείς ή φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα να λειτουργούν ώστε να εξυπηρετούν κατά προτεραιότητα το σκοπό και τους στόχους ιδιωτικής ανώνυμης εταιρείας στην οποία φαίνεται ότι κανένα ουσιαστικό έλεγχο δεν θα έχει το δημόσιο. 2. Η παράγραφος 6 του άρθρου 15 αναφέρει ότι: “ ……. 6. Κάθε δικαιοπραξία, που αφορά σε κτήση κυριότητας και εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων από την Εταιρεία, απαλλάσσεται από την καταβολή φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων και από όλους τους συνεισπραττόμενους φόρους, τέλη και δικαιώματα, καθώς και από οποιονδήποτε άλλο φόρο ή τέλος υπέρ του Δημοσίου ή οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή τρίτων. Εξαιρούνται μόνο τα ανταποδοτικά τέλη για παρεχόμενες προς την Εταιρεία υπηρεσίες…… “. Η απαλλαγή από τους αναφερόμενους φόρους αφενός δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης μεταξύ των φορέων του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου φορέα και αφετέρου προκαλεί σε αυτούς απώλειες εσόδων από την μη είσπραξη των φόρων αυτών. ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ 3. Στο άρθρο 1, παρ. 1α η περιγραφή του σκοπού είναι γενικόλογη, περιγράφοντας τις προφανείς υποχρεώσεις των μελών του υπουργικου΄συμβουλίου που έχουν τοποθετηθεί στην αρμόδια συντονιστική επιτροπή. Εφόσον υπάρχει υποτίθεται η συντονιστική επιτροπή που ορίστηκε με την πράξη ΠΥΣ 37/29.07.2021, τότε προς τι είναι απαραίτητη η σύσταση καθαρά ιδιωτικής ανώνυμης εταιρείας ? 4. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του σχεδίου καταστατικού προβλέπεται ότι: “ …….Για την επίτευξη των σκοπών της, η Εταιρεία προβαίνει σε κάθε σχετική ενέργεια και ιδίως: α) Αναλαμβάνει την ιδιοκτησία των εδαφών εντός των Ζ.ΑΠ. και συντονίζει τη διαδικασία αναβάθμισης των εδαφών αυτών μέσω της προγραμματικής σύμβασης της παρ. 3 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 ….” . Η προαναφερόμενη παράγραφος όμως του νόμου 4759/2020 αναφέρει ότι: “ …. Με προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η. Α.Ε.), δύναται να ανατίθεται στη Δ.Ε.Η. Α.Ε. η διενέργεια διαγωνισμών για την εκπόνηση των μελετών των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) εντός των ανωτέρω Ζ.ΑΠ. με δαπάνες της εταιρείας και να καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι της συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των αρμοδιοτήτων των Ειδικών Γνωμοδοτικών Επιτροπών του επόμενου εδαφίου κατά την προετοιμασία, ανάθεση και εκτέλεση των συμβάσεων μελετών. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας συγκροτούνται Ειδικές Γνωμοδοτικές Επιτροπές από στελέχη του Υπουργείου για να υποστηρίζουν τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Η. Α.Ε. ως αναθέτουσας αρχής κατά την προετοιμασία και υλοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών και την εκτέλεση των συμβάσεων μελετών. Η παραλαβή των μελετών για τα Ε.Π.Σ. των Ζ.ΑΠ. διενεργείται μετά τη σύμφωνη γνώμη των ως άνω Ειδικών Γνωμοδοτικών Επιτροπών……” Τίθενται τα ερωτήματα: (α) Μήπως καταρχήν αντί για ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. εννοούμε ΔΕΗ Α.Ε. ? , (β) Με ποιο δικαίωμα και αρμοδιότητα η ΔΕΗ Α.Ε. ή η ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. θα έχει δικαίωμα εκπόνησης Ειδικών Πολεοδομικών σχεδίων εντός περιοχών αρμοδιότητας των αντιστοίχων Δήμων ? και (γ) Η σύναψη των αναφερόμενων προγραμματικών συμβάσεων για την ανάληψη της ιδιοκτησίας των εδαφών έχει υποχρεωτικό ή προαιρετικό χαρακτήρα ? 5. Στην παράγραφο 2(στ) του άρθρου 1 του σχεδίου καταστατικού προβλέπεται μεταξύ άλλων και ότι: “…… στ) Μεριμνά για τη διενέργεια κάθε προπαρασκευαστικής πραξης με σκοπό την ένταξη πράξεων/έργων στο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης ή και σε λοιπά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από ενωσιακούς ή εθνικούς πόρους και υποστηρίζει τους αρμόδιους φορείς στη διαχείριση και υλοποίηση αυτών, ιδίως την ωρίμανση, την εκτέλεση μελετών, τη λήψη των απαραίτητων αδειών και τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, καθώς και την ευθύνη της ανάθεσης και της εκτέλεσης έργων…..” . Πως συνάδει αυτό με την υλοποίηση των έργων του Μνημονίου κατανόησης και Στρατηγικής συνεργασίας ? 6. Στην παράγραφο 3(ε) του άρθρου 1 του σχεδίου καταστατικού προβλέπεται μεταξύ άλλων και ότι: “ ………… να εκπονεί για λογαριασμό τρίτων, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αντί αμοιβής, μελέτες οποιουδήποτε τύπου και σταδίου, μελέτες οργάνωσης και διαχείρισης, επίβλεψη, ερευνητικά προγράμματα, καθώς και να παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης και διαχείρισης αντίστοιχων έργων σε τρίτους ….. “ Επομένως γιατί οι δημοτικοί φορείς φορείς σήμερα επιβαρύνονται με την ανάληψη εκπόνησης των απαιτούμενων μελετών των έργων που απαιτούνται για την μετάβαση αφού εμπίπτει στις αρμοδιότητες της εν λόγω εταιρείας ? 7. Στο άρθρο 2 του σχεδίου καταστατικού η χρονική διάρκεια της εταιρείας ορίζεται σε 20 χρόνια. Ο χρόνος υπερβαίνει κάθε εκτίμηση του χρόνου μετάβασης της περιοχής, άρα που αποσκοπεί η ίδρυση της εταιρείας ουσιαστικά ? 8. Από το κείμενο διαφαίνεται ότι το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο καταβάλλεται εξ ολοκλήρου από το Δημόσιο. Κατά συνέπεια εξ’ αρχής στο άρθρο 9 όταν αναφερόμαστε στην Γενική συνέλευση των Μετόχων αναφερόμαστε αποκλειστικά στο Δημόσιο. Δεν διευκρινίζεται Με ποιον τρόπο προβλέπεται να γίνεται αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και πως θα γίνεται η διάθεση των μετοχών ? 9Άρθρο20 Υλοποίηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης εντός Ζωνών Παρ. 2Α:«2Α. Η έκδοση των Α.Ε.Π.Ο. ή η υπαγωγή σε Πρότυπες ΠεριβαλλοντικέΔεσμεύσει(Π.Π.Δ.) για τα έργα της παρ. 2 δεν κωλύεται από Α.Ε.Π.Ο. που βρίσκονταισεισχύκατά τη δημοσίευση του παρόντος, οι οποίες αφορούν άλλες δραστηριότητες εντόςτωνΠυρήνωνΖ.ΑΠ.» Στην περίπτωση του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας υφίσταται ήδη απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων σε ισχύ, για την εκμετάλλευση λιγνίτη συνολικής έκτασης 147.925.860 τ.μ. + 61.830.603 τ.μ. = 209.756.463 τ.μ. (203.756,463 στρεμμάτων), όπως προκύπτει από τις ΑΕΠΟ Αρ. Πρ. οικ.133314/2929/09-11-2011(ΑΔΑ:45ΒΖ0-ΦΨΠ)καιΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/33466/2301/07-04-2021 (ΑΔΑ:ΨΠΘΞ4653Π8-4Γ0), Σημαντικό μέρος των εκτάσεων αυτών καλύπτεται από εσωτερικές και εξωτερικές αποθέσεις στείρων υλικών της εκμετάλλευσης (μάργες, άργιλοι, αμμοχάλικα κλπ), αποθέσεις τέφρας των ΑΗΣ, παραπροϊόντα και απόβλητα αποθείωσης, αποσκλήρυνσης και αφαλάτωσης των υδάτων των ΑΗΣ (ενώσεις που περιέχουν κυρίως γύψο) κλπ. Κύριος σκοπός των ΜΠΕ που εκπονήθηκαν είναι η οπτική και περιβαλλοντική αποκατάσταση, η δημιουργία δασικών εκτάσεων και η απόδοσή σημαντικού μέρους τους στην τοπική κοινωνία για ήπιεςχρήσεις(κτηνοτροφία,γεωργίακλπ). Η αλλαγή χρήσης που προβλέπεται από το άρθρο αυτό, αλλά και το γενικότερο πνεύμα του Νόμου, δεν λαμβάνει υπόψη τη σταθερότητα και συνεκτικότητα των εδαφών αυτών για τη θεμελίωση και εγκατάσταση τέτοιων βιομηχανικών μονάδων, αλλά και την επίπτωση που θα έχουν αυτές οι αστάθειες στην κυκλοφορία του επιφανειακού και υπόγειου νερού και πως αυτή η κυκλοφορία θα επηρεάσει την ποιότητα του νερού, ιδιαίτερα στην περιοχή του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας. Θεωρείται, απαραίτητος ο έλεγχος εφαρμογής και τήρησης της υφιστάμενης ΑΕΠΟ για την εκμετάλλευση λιγνίτη, πριν την χορήγηση ΑΕΠΟ για έργα ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ και εν συνεχεία να διαπιστωθεί αν τα εδάφη είναι κατάλληλα από γεωτεχνικής άποψης για την υλοποίηση τέτοιων έργων. Είναι αποδεδειγμένο ότι σε τέτοιες αποθέσεις πάντα εμφανίζονται καθιζήσεις και ρηγματώσεις της επιφάνειασεμεσοπρόθεσμοχρονικόορίζοντα. 10Άρθρο21(http://www.opengov.gr/ypoian/?p=12749) Δυνατότητα απόθεσης των υλικών κατεδάφισης εντός των ορυχείων και Χαρακτηρισμόςτηςτέφραςσυναπόθεσηςωςυποπροϊόντος. «Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η παραγόμενη από καύση λιγνίτη τέφρα χρησιμοποιείται ως υλικό συναπόθεσης για τη βελτίωση της ευστάθειας πρανών, ιδίως σε εφαρμογές οδοποιίας και στην κατασκευή δομικών υλικών, όπως ρείθρα πεζοδρομίων και αγωγών, καθώς και ως προσθήκη σε ειδικά σκυροδέματα και σε διάφορα κονιάματα και ενέματα, λογίζεται ως υποπροϊόν τουάρθρου5τουν.4819/2021(Α’129).» Δεν γνωρίζουμε με ποιες μελέτες είναι κατάλληλη η τέφρα για την βελτίωση της ευστάθειας των πρανών κλπ. Σίγουρα όμως πρόκειται για ένα απόβλητο το οποίο δεν είναι προϊόν και ούτε αποτελεί πρωταρχικό σκοπό της παραγωγικής διαδικασίας. Αν ληφθεί υπόψη επίσης ότι η τέφρα παρουσιάζει τελείως διαφορετική συμπεριφορά και ορυκτολογική και χημική σύσταση κατά τη διάρκεια παραγωγής, διακίνησης και απόθεσης της (πχ αν αφεθεί να ψυχθεί σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος ή αν προηγηθεί διαβροχή της), τότε θα πρέπει λοιπόν σε κάθε περίπτωση να διασφαλιστεί η ποιότητα της παραγόμενης τέφρας με τις απαραίτητες μετρήσεις και ερευνητικές εργασίες. Αυτό θεωρούμε ότι αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, ειδικά όταν πρόκειται για πολύ σοβαρές και κρίσιμες χρήσεις, όπως αυτή της παραγωγής τσιμέντου. 11Στο άρθρο 26 του σχεδίου νόμου προβλέπεται η απόσχιση του Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ Α.Ε. και η μεταβίβαση σε νέα εταιρεία. Στα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνονται : “ …..τα πάσης φύσεως δικαιώματα επί των ακινήτων που περιλαμβάνονται στις εκτάσεις των Ορυχείων Πτολεμαΐδας, του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίες προσδιορίζονται στα τοπογραφικά διαγράμματα που επισυνάπτονται στην Προγραμματική Σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020,...” . (α) Τι γίνεται με τις υποχρεώσεις περιβαλλοντικής ανάπλασης των εκτάσεων που η ΔΕΗ μέχρι σήμερα εκμεταλλεύτηκε για την εξόρυξη του λιγνίτη ? 12 ΑΡΘΡΘΟ24 ,25 ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Τ/Θ Επί του άρθρου 24 του σχεδίου νόμου παρ. 1, επισημαίνεται ότι κατά την άποψη μας δεν είναι σκόπιμη η ίδρυση της Διαδημοτικής επιχείρησης. Το αντικείμενο της είναι δυνατό να καλυφθεί μέσω π.χ. προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ των δημοτικών επιχειρήσεων. Η διαμεσολάβηση της Διαδημοτικής μεταξύ της παραγωγής και διανομής θερμικής ενέργειας (ως αγοραστή και πωλητή αυτής στις επιχειρήσεις τηλεθέρμανσης σε κάθε περίπτωση θα επιβαρύνει το κόστος προς τον τελικό καταναλωτή, προκειμένου να καλυφθούν τα λειτουργικά κόστη της. Επί του άρθρου 24 του σχεδίου νόμου παρ. 2, δεν αναλύεται και δεν καθίσταται σαφές το θεσμικό καθεστώς της υπό ίδρυση επιχείρησης και δεν παρουσιάζεται αναλυτικά το καταστατικό ίδρυσης, κατά τρόπο αντίστοιχο τουλάχιστον της ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ Α.Ε. Δεν αποτυπώνεται καθόλου το επιχειρησιακό σχέδιο της υπό ίδρυσης επιχείρησης, ο τρόπος ορισμού του ΔΣ της επιχείρησης, η έδρα της επιχείρησης, η οργανωτική δομή & στελέχωση της, η διασφάλιση των απαραίτητων οικονομικών και άλλων πόρων και πως τα παραπάνω θα διασφαλιστούν. Γίνεται μόνο μία απλή αναφορά ότι αυτά μπορούν να ρυθμιστούν με “μία κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας” . Τα θέματα αυτά θα έπρεπε να είναι εκ των προτέρων γνωστά. Με βάση το νόμο 4548/2018 (ΦΕΚ 104/Α/13-6-2018) κάθε ανώνυμη εταιρεία είναι εμπορική. Στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι θα είναι κοινωφελούς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Υφίσταται αντίφαση μεταξύ των δύο ρόλων της επιχείρησης. Δεν προσδιορίζονται η προέλευση της χρηματοδότησης και της στελέχωσης της Διαδημοτικής επιχείρησης ή οποία κατά κανένα τρόπο δεν μπορεί να προέλθει με απόσπαση προσωπικού ή χρηματοδότησης από τους μετόχους της (Δήμους και τα νομικά τους πρόσωπα) που είναι ήδη υπο στελεχωμένοι και με αυξημένες οικονομικές ανάγκες δοθέντων των συνθηκών του εξωτερικού περιβάλλοντος. Τόσο το κόστος ίδρυσης όσο και το λειτουργικό κόστος αυτής – εφόσον η επιχείρηση συσταθεί – θα πρέπει να καλυφθεί από Δημόσιους και κοινοτικούς πόρους που χρηματοδοτούν την Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή της Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας.