Αρχική Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή ΑνάπτυξηΜΕΡΟΣ Β ΄ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ (άρθρα 29-116)Σχόλιο του χρήστη WWF Ελλάς | 17 Νοεμβρίου 2021, 17:27
  • Σχόλιο του χρήστη 'WWF Ελλάς' | 17 Νοεμβρίου 2021, 17:27

    Άρθρο 38 -- Σκοπός Με βάση το Παράρτημα Α δεν υπάγεται σε καθεστώς ενισχύσεων ο τομέας των μεταφορών. Σημειώνουμε ότι ο κανονισμός ΕΚ αριθ.651/2014 και πιο συγκεκριμένα το άρθρο 36 (Επενδυτικές ενισχύσεις προς επιχειρήσεις για την υπέρβαση ενωσιακών προτύπων ή για την αύξηση της προστασίας του περιβάλλοντος ελλείψει ενωσιακών προτύπων), αναφέρει ότι ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται στον τομέα των μεταφορών. Προτείνουμε στο άρθρο να προστεθούν και οι πράσινες μεταφορές όπως ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του 2022 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του κλίματος, της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας. Αυτό μπορεί να αφορά ενισχύσεις για την αγορά και τη χρηματοδοτική μίσθωση καθαρών οχημάτων μεταφορών - μηδενικές άμεσες εκπομπές CO2- (που χρησιμοποιούνται για τις αεροπορικές, οδικές, σιδηροδρομικές, εσωτερικές πλωτές καθώς και θαλάσσιες και παράκτιες μεταφορές επιβατών και εμπορευμάτων), ενισχύσεις για τη μετασκευή οχημάτων μεταφορών, η οποία εξασφαλίζει τη δυνατότητα χαρακτηρισμού τους ως καθαρών οχημάτων μεταφορών - μηδενικές άμεσες εκπομπές CO2 - και ενισχύσεις για καθαρό εξοπλισμό υπηρεσιών, καθώς και ενισχύσεις για την ανάπτυξη υποδομών επαναφόρτισης ή ανεφοδιασμού για καθαρά οχήματα μεταφορών μηδενικών εκπομπών. Σχετικό παράδειγμα προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί η πρόσφατη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διαπίστωσε ότι τα πολωνικά σχέδια για επενδύσεις σε υποδομές ηλεκτρικής φόρτισης και ανεφοδιασμού υδρογόνου για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών ρύπων είναι σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Το μέτρο θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών CO2 και άλλων ρύπων χωρίς αδικαιολόγητη στρέβλωση του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά, σύμφωνα με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας της Επιτροπής. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_5662 Άρθρο 43 -- Διαδικασία Αξιολόγησης Κατά κανόνα η άμεση αξιολόγηση είναι ταχύτερη κατά τη διεκπεραίωση των διαδικασιών της, και επιτρέπει στους δυνητικούς δικαιούχους που διαθέτουν ετοιμότητα υποβολής προτάσεων (και πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις της Πρόσκλησης) να χρηματοδοτηθούν χωρίς σημαντικές καθυστερήσεις, αφού κάθε πρόταση αξιολογείται μόλις υποβληθεί. Όμως, δεν επιτρέπει σύγκριση και ιεράρχηση μεταξύ των προτάσεων προκειμένου να επιλεγούν αυτές οι οποίες συνεισφέρουν περισσότερο στα επιδιωκόμενα αποτελέσματα της πρόσκλησης. Αντιθέτως, κατά κανόνα η συγκριτική αξιολόγηση είναι περισσότερο χρονοβόρα και σύνθετη διαδικασία, απαιτεί μεγαλύτερη επεξεργασία για την εξειδίκευσή της στις ιδιαίτερες απαιτήσεις της κάθε πρόσκλησης, αλλά πλεονεκτεί σημαντικά στην τεκμηρίωση της επιλογής των πλέον κατάλληλων πράξεων, αφού κάθε πρόταση συνοδεύεται από αναλυτική κλιμακούμενη βαθμολόγηση των κριτηρίων, βάσει της οποίας επιλέγονται τελικά οι προτάσεις με τη μεγαλύτερη συνολική βαθμολογία. Και στις δύο περιπτώσεις τα κριτήρια της αξιολόγησης των επενδύσεων θα πρέπει να είναι τέτοια που θα επιτρέπουν τη μέγιστη απόδοση όσων αφορά τη βελτίωση περιβαλλοντικών δεικτών. Με άλλα λόγια οι επενδύσεις που ενισχύονται θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα «καλύτερα της κατηγορίας τους» (‘best in class’ technologies/approach). Μια άλλη εναλλακτική θα ήταν η επιπρόσθετη μοριοδότηση στο πλαίσιο αξιολόγησης για τις επενδύσεις αυτές. Οι κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας και όποιες αναθεωρήσεις αυτών, καθώς και τα τεχνικά κριτήρια του συστήματος ταξινόμησης της ΕΕ (technical screening criteria) οφείλουν να αποτελέσουν τη βάση πάνω στην οποία αξιολογούνται τα εν λόγω επενδυτικά σχέδια με δύο τρόπους: Πρώτον, καθορίζοντας τον βαθμό στον οποίο οι πρακτικές που υιοθετούνται είναι συμβατές με (ή κατ’ ελάχιστον ουδέτερες ως προς) την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, όπως αυτή ορίζεται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852, μέσω αντικειμενικών ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων που περιέχονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852. Δεύτερον, διασφαλίζοντας, ως ελάχιστο προαπαιτούμενο για την ένταξη μιας επένδυσης, πως οι εν λόγω επενδύσεις δεν υποσκάπτουν τους περιβαλλοντικούς στόχους, τηρώντας πλήρως τα τεχνικά κριτήρια μη πρόκλησης σημαντικής περιβαλλοντικής βλάβης όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852. ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ΄ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Το συγκεκριμένο καθεστώς επενδύσεων αφορά μεγάλες επενδύσεις κάποιες από τις οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως στρατηγικές. Είναι άκρως ανησυχητικό όμως ότι οι φορείς των υπαγόμενων στο παρόν καθεστώς επενδυτικών σχεδίων δύνανται να κάνουν χρήση της διαδικασίας ταχείας αδειοδότησης (δείτε και ειδικό σχόλιο παρακάτω) μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπως αυτή προβλέπεται στον νόμο των στρατηγικών επενδύσεων, χωρίς τις προβλεπόμενες στον νόμο αυτό διαδικασίες υπαγωγής. Είναι εμφανές ότι υπάρχει δυσαναλογία των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων μεταξύ των δύο καθεστώτων, υπονομεύοντας με αυτό τον τρόπο τη διαδικασία ένταξης και χαρακτηρισμού επενδύσεων ως στρατηγικές και κατ’ επέκταση τη λήψη μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος. Η αίτηση για κάθε τέτοια επένδυση κατ' ελάχιστο θα πρέπει να περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρονται στο Άρθρο 16, σημεία 1α,γ,δ του νόμου των στρατηγικών επενδύσεων. Άρθρο 102 -- Διαδικασία ταχείας αδειοδότησης Επιγραμματικά, το «κίνητρο» που παρέχεται είναι ένας τρόπος για να αποδυναμωθεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση, και κατ’ επέκταση η λήψη μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος. Η προθεσμία των 45 ημερολογιακών ημερών, μέσα στην οποία πρέπει να ολοκληρωθεί η «έκδοση οποιασδήποτε απαιτούμενης άδειας ή έγκρισης» είναι αδύνατο να τηρηθεί. Για τα μεγάλα επενδυτικά προγράμματα απαιτείται έκδοση διάφορων αδειών (Α.Ε.Π.Ο, οικοδομικές άδειες, άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας, άδειες Seveso, και πολλές ακόμα). Τέτοιες ασφυκτικές προθεσμίες δεν είναι απλώς εξωπραγματικές – είναι εικονικές, και ισοδυναμούν με κατάργηση όλων των άλλων απαιτήσεων. Πόσο μάλλον που στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης πρέπει να διεκπεραιωθούν και άλλες διαδικασίες – όπως η ειδική οικολογική αξιολόγηση [με συμμετοχή του ΟΦΥΠΕΚΑ, πρβλ. 27 παρ. 5 περ. ιστ) ν. 4685/2020], οι ενέργειες των υπηρεσιών που εμπλέκονται στα συνοδά έργα και οι γνωμοδοτήσεις αρχαιολογικών και δασικών υπηρεσιών. Δεν είναι σαφές με ποια βάση και με ποια τεχνογνωσία το Υπουργείο Ανάπτυξης θα εγκρίνει έργα, και ιδίως όσα έχουν πολύπλοκες αδειοδοτικές απαιτήσεις (εντός προστατευόμενων περιοχών, πλησίον αρχαιολογικών χώρων, με επικίνδυνα απόβλητα ή λύματα, κοκ.). Παραθέτουμε και το αντίστοιχο σχόλιό μας για το κίνητρο ταχείας αδειοδότησης κατά τη διαβούλευση του Νομοσχεδίου «Στρατηγικές επενδύσεις και βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις» https://wwfeu.awsassets.panda.org/downloads/opengov_commentsonstrategicinvestmentsbillsept2021.pdf