Υπουργείο Ανάπτυξης Νίκης 5-7, 10180, Αθήνα email: public@mnec.gr Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων OpenGov.gr Ανοικτή Διακυβέρνηση |
Πολιτική Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Πολιτική Ασφαλείας και Πολιτική Cookies Όροι Χρήσης Πλαίσιο Διαλόγου |
Creative Commons License Με Χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ λογισμικού Wordpress. |
α. Η χωροθέτηση των Ε.Π. αποτελεί ζήτημα κομβικής σημασίας καθότι πρόκειται για μεγάλης έκτασης παρεμβάσεις στο χώρο, οι οποίες συνοδεύονται από έργα υποδομής, εντός και εκτός αυτών, και δύνανται να φιλοξενούν ιδιαίτερα οχλούσες δραστηριότητες. Η σχετική διάταξη, όμως, του άρθρου 9 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου είναι πολλαπλώς προβληματική. β. Καταρχάς, ενώ όπως αναφέρεται ρητά στην παρ. 2 του ως άνω άρθρου “Τα Ε.Π. αποτελούν Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 8 του ν. 4447/2016”, ώστε θα απαιτούνταν σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία η σύνταξη Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ)[13] και να εγκριθούν με π.δ., εισάγεται ειδική διαδικασία έγκρισης με κ.υ.α. που εκδίδουν οι υπουργοί Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας (άρθρο 10 παρ. 1 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου). Η διάταξη όμως αυτή, κατά το μέρος που προβλέπει ότι θεσπίζονται με κ.υ.α. ρυθμίσεις πολεοδομικού χαρακτήρα, και μάλιστα όχι μόνο στα οριοθετημένα Ε.Π αλλά και σε ζώνες περιμετρικά των Ε.Π. (παρ. 7), δεν είναι σύμφωνη με τα άρθρα 24 παρ. 2 και 43 παρ. 2 του Σ. γ. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τις προβλέψεις αφενός της οδηγίας για τη Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (ΣΠΕ) 2001/42/ΕΚ όπως αυτή έχει ενσωματωθεί στην ελληνική έννομη τάξη με την κ.υ.α. υπ΄ αριθμ. 107017/2006 (Β’ 1225), και αφετέρου των οδηγιών για τη φύση 92/43/ΕΟΚ και 2009/147/ΕΚ και τις κ.υ.α. ενσωμάτωσής τους υπ΄ αριθμ. 33318/3028/1998 (ΦΕΚ Β’ 1289) και 37338/1807/E.103/2010 (ΦΕΚ Β’ 1495) αντίστοιχα, ως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, υφίσταται υποχρέωση στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης καθώς και δέουσας εκτίμησης των επιπτώσεων κάθε “σχεδίου” μη άμεσα συνδεόμενου ή αναγκαίου για τη διατήρηση των οικοτόπων του δικτύου Natura 2000 που είναι δυνατό να επηρεάζει σημαντικά οικοτόπους που βρίσκονται είτε εντός, είτε εκτός των ορίων του Ε.Π. (άρθρα 7 και 29 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου). Ώστε, για την ίδρυση Ε.Π. θα έπρεπε να εκπονηθεί ΣΜΠΕ, αλλά και Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ), όπου απαιτείται. δ. Επιπλέον, η παρ. 6 εδ. α΄ του άρθρου 9 προβλέπει ότι “Κατά τις διαδικασίες εκπόνησης, τροποποίησης ή αναθεώρησης των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων του ν. 4447/2016, ενσωματώνονται τα όρια, οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης και οι λοιπές ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις που διέπουν την οργάνωση και ανάπτυξη των Ο.Υ.Μ.Ε.Δ.” [επισήμανση των γραφόντων]. Τα ΕΠΣ εντάσσονται, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 1 περ. δ΄ του ν. 4447/2016, στο ίδιο επίπεδο σχεδιασμού με τα ΤΠΣ. Ωστόσο, για την τροποποίηση ή αναθεώρησή τους, εφαρμόζονται οι ειδικές προβλέψεις του ν. 4447/2016. Η αναφορά στην ως άνω διάταξη του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου για την υποχρέωση ενσωμάτωσης συνιστά παρέκκλιση διαρρηγνύοντας τον απαραίτητο ολοκληρωμένο χαρακτήρα του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Περαιτέρω διάρρηξη του συστήματος αυτού προκαλεί και η πρόβλεψη ότι επιτρέπεται η οικοδόμηση εντός του Ε.Π. χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η πολεοδόμηση αυτού υπό προϋποθέσεις (άρθρο 11 παρ. 8 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου), η οποία βέβαια φαίνεται να εισήχθη πρώτα με το άρθρο 40 παρ. 3 του ν. 4759/2020 για τον εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας κ.α. διατάξεις. ε. Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 9 του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου για τη χωροθέτηση Ε.Π. εντός των περιοχών του ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου Natura 2000. Η διατύπωση είναι δυσνόητη και χρειάζεται να υπάρξει σαφής παραπομπή στα νομικά καθεστώτα προστασίας των περιοχών του ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου Natura 2000 (άρθρο 6 παρ. 1 της οδηγίας για τους οικοτόπους) και την υποχρέωση να προηγηθεί δέουσα εκτίμηση (άρθρο 6 παρ. 3 της οδηγίας για τους οικοτόπους), η δε παραπομπή στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (ν. 998/1979, άρ. 45, παρ. 15) είναι εξόχως προβληματική καθώς αφορά αποκλειστικά σε επεμβάσεις σε περιοχές που υπάγονται στην δασική νομοθεσία. στ. Σημειώνουμε ότι η παραπάνω υποχρέωση θα πρέπει να ισχύει για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 που βρίσκονται τόσο εντός, όσο και εκτός των ορίων του Ε.Π. εφόσον επηρεάζονται σημαντικά. Η σχετική διάταξη του άρθρου 44 παρ. 2 του ν. 3982/2011 που ισχύει σήμερα, προβλέπει την απαγόρευση οργάνωσης Ε.Π. «στους οικότοπους προτεραιότητας, στις περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης που καθορίζονται κατά τις διατάξεις των άρθρων 19 παράγραφοι 1 και 2 και 21 του ν. 1650/1986, όπως εκάστοτε ισχύει, καθώς επίσης και στους πυρήνες εθνικών δρυμών, στα διατηρητέα μνημεία της φύσης και στα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους». Όμοιες είναι και οι πρόνοιες του ΕΧΠΣΑΑ για τη βιομηχανία (άρθ. 8, παρ. 2, περ. γ’): “Σε περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ (NATURA) 2000 περιλαμβανομένων των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (Ζ.Ε.Π.) της ορνιθοπανίδας της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ η εγκατάστασή τους είναι δυνατή, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται από τα νομικά καθεστώτα προστασίας τους. Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων στους οικοτόπους προτεραιότητας, στις περιοχές απολύτου προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης που καθορίζονται κατά τις διατάξεις των άρθρων 19 παρ. 1 και 2 και 21 του ν. 1650/1986 καθώς επίσης και στους πυρήνες εθνικών δρυμών, στα διατηρητέα μνημεία της φύσης, στα Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου το σύνολο της εδαφικής περιφέρειας ενός Ο.Τ.Α. ή ενός νησιού χαρακτηρίζεται τοιουτοτρόπως και στα αισθητικά δάση που δεν περιλαμβάνονται στην προηγούμενη περίπτωση”. Οι απαγορεύσεις αυτές θα πρέπει να διατηρηθούν, στη δε περίπτωση των προβλέψεων του 3982/2011 θα πρέπει, αντί των περιοχών απόλυτης προστασίας της φύσης, να γίνει αναφορά στις ζώνες απόλυτης προστασίας της φύσης και τις ζώνες προστασίας της φύσης, κατά τις διακρίσεις του άρθρου 46 του ν. 4685/2020 (Α΄92) για τον εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας κ.α., που τροποποίησε το άρθρο 19 του ν. 1650/1986. ζ. Τέλος, οι προβλέψεις του σχεδίου νόμου σχετικά με το μεταβατικό καθεστώς έως τη θεσμοθέτηση των κανονιστικών διαταγμάτων για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 κρίνονται άκρως ανεπαρκείς. Με δεδομένη την χρόνια αδυναμία της Πολιτείας να προβεί στη λήψη των αναγκαίων μέτρων διατήρησης -ανάμεσα στα οποία και των κανονιστικών ρυθμίσεων- σε συμμόρφωση με το άρθρο 6(1) της οδηγίας για τους οικοτόπους και την, για τον λόγο αυτό καταδικαστική απόφαση του ΔΕΕ για την Ελλάδα (υπόθεση C-849/19), προτείνουμε την απαγόρευση της χωροθέτησης κάθε είδους υποδοχέων, έργων και δραστηριοτήτων κατηγορίας Α του ν. 4014/2011 μέχρι την έκδοση των π.δ. χαρακτηρισμού των προστατευόμενων περιοχών. [13] Το άρθρο 6 παρ. 3 περ. β΄ και γ΄ του ΕΧΠΣΑΑ για τη βιομηχανία προβλέπει ρητά ότι “οι οργανωμένοι υποδοχείς υπάγονται σε διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης, η οποία ενσωματώνεται στη διαδικασία χαρακτηρισμού και οριοθέτησης του υποδοχέα, με τήρηση όλων των σχετικών διατάξεων. Η εγκριτική απόφαση χαρακτηρισμού και οριοθέτησης επέχει και θέση έγκρισης της Σ.Μ.Π.Ε.”, η οποία τελευταία αποτελεί στοιχείο του φακέλου για την ίδρυση οργανωμένου υποδοχέα.