Αρχική Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιώνΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄ Γενικές διατάξεις Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ | 18 Οκτωβρίου 2022, 10:00
Η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), ο επίσημος Κοινωνικός Εταίρος της Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ), στο πλαίσιο της διαβούλευσης του σχεδίου νόμου «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών για τα άτομα με αναπηρίες» (Ευρωπαϊκή Πράξη Προσβασιμότητας) σας αποστέλλει τις παρακάτω προτάσεις: • Επιβάλλεται σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία η ενσωμάτωση ελληνικής φωνής σε ομιλούντα τεχνικά ιατρικά βοηθήματα που θα εξυπηρετήσουν άτομα με προβλήματα όρασης και τρίτης ηλικίας, όπως πιεσόμετρα, θερμόμετρα σώματος και χώρου, μετρητές σακχάρου, οξύμετρα, ζυγαριές σώματος (για άτομα παχύσαρκα που επιβάλλεται να απωλέσουν βάρος) κ.λπ., τα οποία θα χορηγεί ο ΕΟΠΥΥ δωρεάν κατόπιν ιατρικής συνταγογράφησης, άλλως να υπάρξει μέριμνα για την επιδότησή τους, προκειμένου να πωλούνται σε λογική τιμή στους λοιπούς χρήστες. • Ομοίως, ενσωμάτωση ελληνικής φωνής σε ασύρματα τηλέφωνα για την αναγγελία αριθμού του καλούντος ή καλούμενου αριθμού, καθώς και την εν γένει χρήση τους. Επίσης, υποχρέωση των κατασκευαστών κινητών τηλεφώνων να διαθέτουν στην αγορά ένα μίνιμουμ ποσοστό συσκευών, οι οποίες να διαθέτουν μεγάλα πλήκτρα και φωνή στην ελληνική για περιορισμένες χρήσεις π.χ. κλήση, αναγνώριση κλήσης καλούντος, πρόσθεση νέου προσώπου στις επαφές κ.λπ. για άτομα με προβλήματα όρασης και τρίτης ηλικίας που αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν smartphones με οθόνη αφής. • Ομοίως, υποχρέωση των κατασκευαστών οικιακών συσκευών για παραγωγή ποσοστού αυτών, ιδίως ηλεκτρικών κουζινών, πλυντηρίων ρούχων και πιάτων, κλιματιστικών, αφυγραντήρων κ.λπ. με συμβατικό πληκτρολόγιο ή δυνατότητα προσαρμογής της συσκευής αφής με την επιπρόσθετη τοποθέτηση πληκτρολογίου ούτως ώστε να είναι προσβάσιμη σε άτομα με προβλήματα όρασης και τρίτης ηλικίας. • Οι αυτόματες ταμειακές μηχανές (ΑΤΜ) και τα φορητά τερματικά POS να διαθέτουν λογισμικό ανάγνωσης οθόνης και υποδοχή για ακουστικά καθώς και κατάλληλο πληκτρολόγιο για χρήση από άτομα με προβλήματα όρασης και άτομα τρίτης ηλικίας. Επιπλέον, να υπάρχει ένδειξη σε γραφή Braille στις πιστωτικές και τις χρεωστικές κάρτες. • Στα προϊόντα με ημερομηνία λήξης να αναγράφεται με γραφή Braille και μεγαλογράμματη γραφή στη συσκευασία η αντίστοιχη ημερομηνία και το σημείο με τον κώδικα QR να είναι ανάγλυφο ώστε να μπορεί ο τυφλός χρήστης με το κινητό του να διαβάζει τα συστατικά του προϊόντος και άλλες πληροφορίες. Ειδικά στα φάρμακα, όταν η συσκευασία δεν περιέχει αρκετό χώρο για την αναγραφή ημερομηνίας λήξης, γεγονός πολύ σημαντικό για το λήπτη του φαρμάκου, αυτή να προστίθεται στο εσωτερικό της συσκευασίας σε ξεχωριστό χαρτί. • Όλες οι πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και πώλησης εισιτηρίων για πάσης φύσεως παραστάσεις κ.λπ. να κατασκευάζονται με απολύτως προσβάσιμο τρόπο για άτομα με προβλήματα όρασης, προκειμένου να έχουν άδεια λειτουργίας. • Οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι υποχρεούνται να διαθέτουν τα εγχειρίδια χρήσης των προϊόντων στα ελληνικά και σε προσβάσιμη μορφή για τυφλούς, Braille ή κείμενο αναγνώσιμο από λογισμικό ανάγνωσης οθόνης για τυφλούς. • Ο αντιπρόσωπος προϊόντων που προορίζονται αποκλειστικά για χρήση από τυφλούς να υποχρεούται με την πώληση για τη διεξοδική εφάπαξ επίδειξη του τρόπου λειτουργίας του προϊόντος, τη διάθεση εγχειριδίου στα ελληνικά σε προσβάσιμη μορφή για τυφλούς, Braille ή κείμενο αναγνώσιμο από λογισμικό ανάγνωσης οθόνης για τυφλούς και την ανάληψη της υποχρέωσης service του μηχανήματος στην Ελλάδα από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. • Οι οργανισμοί κοινής ωφέλειας να διαθέτουν υποχρεωτικά τηλεφωνικό αριθμό για τη δήλωση βλαβών από τους καταναλωτές, δεδομένου ότι τα άτομα με προβλήματα όρασης και τρίτης ηλικίας δεν είναι πάντα σε θέση να δηλώνουν ηλεκτρονικά τις τυχόν βλάβες στο δίκτυο ενέργειας, ύδρευσης, τηλεφωνίας κλπ. Οι δε βλάβες των καταναλωτών αυτών να επισκευάζονται κατά άμεση προτεραιότητα. • Η τοποθέτηση φωτεινών σηματοδοτών με ηχητική σήμανση να είναι πιστοποιημένη από τον ΕΛΟΤ και να είναι η ίδια που τοποθετείται σε όλες τις πόλεις της Επικράτειας. Η τοποθέτησή τους να είναι υποχρεωτική εντός έτους από της δημοσίευσης του παρόντος σε όλες τις κεντρικές διαβάσεις των πόλεων και εντός πενταετίας σε όλες τις υπάρχουσες διαβάσεις. • Όταν το προϊόν διαθέτει φωτεινή ένδειξη για την ομαλή λειτουργία ή αλλαγή χρώματος για κάποια από τις λειτουργίες του να συνοδεύεται από ανάγλυφη εξερχόμενη ακίδα αφής για τους τυφλούς ή να προμηθεύονται δωρεάν οι ως άνω καταναλωτές, συνοδευτικά με το προϊόν, δωρεάν αισθητήρα φωτός ή χρώματος. • Για το παράρτημα ΙΙ κεφάλαιο 3, που αφορά υπηρεσίες υποστήριξης, προτείνουμε σε κάθε υπηρεσία να υπάρχει ένας εξειδικευμένος εκπρόσωπος προσβασιμότητας, ώστε το άτομο με πρόβλημα όρασης να συνδέεται μαζί του απευθείας τηλεφωνικά και να μπορεί να του παρέχει εξειδικευμένες πληροφορίες. Το άτομο αυτό θα πρέπει να έχει γνώση και εμπειρία από όλες τις τεχνολογίες προσβασιμότητας, ούτως ώστε να μπορεί αποτελεσματικά να εξυπηρετεί, ιδιαίτερα σε περίπτωση όπου δε βοηθούν οι τεχνολογίες προσβασιμότητας λόγω βλάβης ή δυσλειτουργίας τους ή σε περίπτωση ελλιπών πληροφοριών. Ένα ακόμη μέτρο το οποίο θα μπορούσε να εφαρμοστεί είναι η βιντεοκλήση ή και η απομακρυσμένη πρόσβαση -remote access- σε συστήματα των ατόμων με προβλήματα όρασης που χρήζουν υποστήριξης και ρυθμίσεις ή ακόμα και παροχή πληροφοριών. Εξυπακούεται ότι το άτομο που θα συνδέεται ή θα βιντεοσκοπεί τα αντικείμενα ενδιαφέροντος και ίσως και προσωπικά δεδομένα του ατόμου με πρόβλημα όρασης, θα είναι ένα άτομο φερέγγυο και το άτομο με πρόβλημα όρασης θα διατηρεί κάθε του νόμιμο δικαίωμα. • Επιπλέον, στο παράρτημα 3 κεφάλαιο δ μπορούν επίσης να εφαρμοστούν τα ίδια και σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η επίτευξη των παραπάνω να παρέχεται από τους παρόχους υπηρεσίας δωρεάν on-site τεχνικός υποστήριξης ο οποίος και πάλι θα είναι εξειδικευμένος σε θέματα προσβασιμότητας, για να μπορέσει να παρέχει αποτελεσματικά τεχνική υποστήριξη στα άτομα με πρόβλημα όρασης. • Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει για την ακουστική περιγραφή σε κάθε μορφής εικαστικό δρώμενο, είτε πρόκειται για μουσεία είτε για έργα τέχνης είτε για ταινίες, σήριαλ στην τηλεόραση και κινηματογράφο. Όπως στην περίπτωση των κωφών, με τη χρήση υποτίτλων και διερμηνέα νοηματικής γλώσσας, έτσι και στην περίπτωση των ατόμων με προβλήματα όρασης, για να μπορέσουν να γίνουν και αυτοί δέκτες της τέχνης σε οποιαδήποτε μορφή της, είναι απολύτως αναγκαία η θέσπιση του θεσμού της ακουστικής περιγραφής, σε οποιαδήποτε μορφή τέχνης. Στην Ελλάδα σήμερα αυτός ο θεσμός είναι σχεδόν ανύπαρκτος και τα ελάχιστα έργα τα οποία περιλαμβάνουν ακουστική περιγραφή εκπονούνται μόνο από μεμονωμένους φορείς και έχουν αποδέκτες ελάχιστα άτομα με προβλήματα όρασης. Επίσης, στις εκπομπές υψηλής τηλεθέασης θα πρέπει απαραιτήτως να υπάρχει κάλυψη και για τα άτομα με προβλήματα όρασης με ακουστική περιγραφή καθώς και υπότιτλους και διερμηνεία νοηματικής για κωφούς. Στα παραπάνω επιβάλλεται να τεθεί μίνιμουμ ποσόστωσης ακουστικής περιγραφής στα έργα τέχνης (κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικά σήριαλ κ.λπ.) που δημιουργούνται από τη δημοσίευση του παρόντος και μετά. Επιβάλλεται η θέσπιση ακουστικής περιγραφής σε θεατρικές παραστάσεις, όπου αυτό είναι δυνατό, και κατά κανόνα σε παραστάσεις με μεγάλο budget ή μεγάλη χωρητικότητα θεατών. Επίσης, σε κάθε πόλη, ανά 10.000 κατοίκους, να λειτουργεί κινηματογράφος όπου θα προβάλλονται ταινίες με ακουστική περιγραφή. • Σε χώρους μουσείων με εκθέματα σε βιτρίνες μεγάλης κλίμακας ή τοποθετημένα πολύ ψηλά θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα ακουστικής περιγραφής ή/και κατάλληλη σήμανση στη γραφή Braille, καθώς και σε χώρους εκθέσεων και γκαλερί όπου εκτίθενται πίνακες ζωγραφικής. Επιπλέον, στα μεγάλα μουσεία τα σπουδαιότερα εκθέματα θα πρέπει να υπάρχουν σε πιστό αντίγραφο, έτσι ώστε τα άτομα με προβλήματα όρασης να μπορούν με την αφή να αντιληφθούν το έργο τέχνης.