Αρχική Ρύθμιση των Χρεών Υπερχρεωμένων ΚαταναλωτώνΆρθρο 1. Πεδίο ΕφαρμογήςΣχόλιο του χρήστη Φάνης Ζαχαρής (για την ανάρτηση F.Z.) | 29 Οκτωβρίου 2009, 15:04
  • Σχόλιο του χρήστη 'Φάνης Ζαχαρής (για την ανάρτηση F.Z.)' | 29 Οκτωβρίου 2009, 15:04

    Αγαπητοί Φίλοι, θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω από κάποιες σκέψεις που μου ήρθαν στο μυαλό μετά από την ανάγνωση χθες το πρωί (5:30 το πρωί) της Πρότασης Νόμου αλλά και όλων των σχολίων που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν καταθέσει οι διάφοροι φίλοι. Η αίσθησή μου ήταν πως διαμορφώνονταν 2,5 κυρίαρχα μπλοκ, οι υμνητές του σχεδίου, οι “νομοταγείς-κορόιδα” πολίτες που τα έβαλαν με εκείνους που “έβγαλαν” τα πόδια έξω από το πάπλωμα και μία μικρή μερίδα που προσπαθούσαν να υποστηρίξουν την πλευρά των τραπεζών. Θεωρώ, πως καθώς η δημόσια διαβούλευση είναι καινό δαιμόνιο για την ελληνική κοινωνία ο στόχος θα πρέπει να είναι παιδευτικός και να διαμορφώνει τη διαρκώς εξελισσόμενη κουλτούρα της κοινωνίας μας. Καλό θα ήταν να είναι ένα πεδίο όπου θα επιτυγχανόταν συγκλήσεις από τα διάφορα εμπλεκόμενα μέρη σε μια win-win situation (νικώ-νικώ κατάσταση επί τω ελληνικότερον) αλλά και αναδιαμόρφωση του χάρτη υπέρ των πολιτών όπως η κυβέρνηση. Πράγμα ουδόλως εύκολο σε μία κοινωνία με μέλη ή ομάδες με τεράστια, αντιτιθέμενα και εν πολλοίς αντικρουόμενα συμφέροντα (η ισχύς και η χρήση αυτής, των τραπεζών και γενικότερα του λεγόμενου “έξυπνου χρήματος” έναντι των κρατικών κυβερνήσεων υπερεθνικά φαντάζει σαν ελέφαντας μπροστά στο ποντικάκι της διαφοράς των υπερχρεωμένων νοικοκυριών απέναντι στις ελληνικές τράπεζες). Τα μέρη που άμεσα εμπλέκονται στο θέμα της ρύθμισης των υπερχρεωμένων καταναλωτών είναι : τα υπερχρεωμένα (πραγματικά ή δυνητικά ή κατά δήλωση) νοικοκυριά, στα οποία θα πρέπει να βρεθεί μία μακροπρόθεσμη λύση που θα τους δώσει τη δυνατότητα να σταθούν στα πόδια τους, να ανακτήσουν την αυτοπεποίθησή και την αυτοεκτίμησή τους (πετυχημένοι επιχειρηματίες στο παρελθόν ή άνεργοι με σημαντικές σπουδές ή εμπειρία δεν είναι δυνατόν να “σπρωχθούν” στο περιθώριο και να μείνουν αναξιοποίητοι από την κοινωνία μας) οι τράπεζες που πρέπει να βρουν μία ισορροπία που θα διασφαλίζει τα μέγιστο των κεφαλαίων σε βάθος χρόνου χωρίς να απειλείται η σημερινή τους επιβίωση, αλλά που θα πρέπει να λειτουργήσουν ως ιατροί που έχουν απέναντί τους έναν “άρρωστο” όπου είτε θα τον οδηγήσουν σε χειρουργείο με σημαντική πιθανότητα να μην ανανήψει ποτέ ή θα ακολουθήσουν εναλλακτική προσέγγιση με πιθανότητες να τους ξαναεπισκεφθεί ο ασθενής και στο μέλλον. Να πω εδώ πως προσωπική μου εκτίμηση είναι πως οι τράπεζες ήταν αυτές που δημιούργησαν το πρόβλημα στην παγκόσμια οικονομία, διατηρούν και επιτείνουν το πρόβλημα στην ελληνική αγορά διατηρώντας τη ρευστότητα σε πολύ χαμηλά επίπεδα (άλλωστε η μόνη περίπτωση μία επιχείρηση να κλείσει είναι να μείνει από ρευστό και να κινηθούν οι πιστωτές εναντίον της, και να είναι σίγουροι πως πολλές καλές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα σήμερα με αποτέλεσμα επιχειρηματίες και εργαζόμενοι να οδηγούνται στην υπερχρέωση) αλλά και επειδή σήμερα ασχολούνται περισσότερο πως θα κερδίσουν από ομόλογα, πολλές φορές αδύναμων κρατών όπως το δικό μας παρά από την τραπεζική λειτουργία, το κράτος που οφείλει να επιληφθεί ενός σημαντικού προβλήματος (ας αναλογιστεί κανείς το κραχ του ’29 που αντιμετωπίστηκε σε άλλη βάση μήπως ήταν το αίτιο αφ’ ενός να αργήσει η παγκόσμια οικονομία να επανέρθει και αφ’ ετέρου να δημιουργήσει όλα τα φασιστικά πολιτεύματα που οδήγησαν στον ΙΙ Παγκόσμιο Πόλεμο) που δεν μπορεί να αφήσει στην τύχη του δεκάδες συμπολίτες μας (όλοι αυτοί οι φίλοι που μιλάνε για το πάπλωμα τι τους κάνει να νοιώθουν πως είναι ανεπηρέαστοι από εξωγενείς παράγοντες πχ ένας κλέφτης, ένας σεισμός, κλπ σε ποιον θα προστρέξουν για αλληλεγγύη; στο κράτος φυσικά! και σε ποιόν θα πάνε για να αναπληρώσουν τα απολεσθέντα; στις τράπεζες) τα Ειρηνοδικεία και τα Πτωχευτικά Δικαστήρια που θα κληθούν να βρουν ποιοι είναι οι συμπολίτες μας που έχουν πραγματική ανάγκη και τα οποία θα πρέπει να φιλτράρουν τη διαδικασία από “μπαταχτσήδες” όπως φοβούνται μερικοί και καλά κάνουν αφού εμμέσως μπορεί και να θιγούν από τη ανακύπτουσα συμπεριφορά των τραπεζών, μεγαλύτερα επιτόκια, υψηλότερες προβλέψεις επισφαλειών, κλπ. Ειρηνοδικεία όμως που πρέπει να έχουν τη στελέχωση και την επάρκεια να οδηγήσουν σε δίκαιες αλλά και τελεσίδικες αποφάσεις (ερώτημα 1: οι τράπεζες ή ο καταναλωτής θα έχουν δικαίωμα έφεσης; Ερώτημα 2: η στελέχωση με εμπειρογνώμονες επί των θεμάτων αυτών έχουν αντιμετωπισθεί; Μπορεί η πρόταση Νόμου να αναφέρει ότι εγκρίνονται οι φορείς αλλά πρέπει άμεσα να επανδρωθεί και να είναι πλήρως λειτουργικό. Ερώτημα 3: τι αποτελεί ρευστοποιήσιμη περιουσία; ) Ο συνήγορος του Καταναλωτή και οι ενώσεις καταναλωτών, μια εξαιρετική κατά την ταπεινή μου γνώμη πρόνοια, που αφ’ ενός εισάγει ή αναπτύσσει και εμπλέκει περαιτέρω στην ελληνική κοινωνία νέους θεσμούς σε κρίσιμα θέματα και αφ’ ετέρου απελευθερώνει από τη “δυνάστευση” (sic) των δικηγόρων, κάποιοι εκ των οποίων με αμφίβολη ηθική. Όμως και οι θεσμοί αυτοί πρέπει να στελεχωθούν με άξιους και άτεγκτους συνεργάτες αλλιώς η όποια προσπάθεια θα ναρκοθετηθεί εν τη γενέσει της και θα καταντήσει να γίνει μία αντίστοιχη υπηρεσία σημερινής πολεοδομίας Οι υπόλοιποι συνάνθρωποι της κοινωνίας μας που αναμένουν σε ένα τόσο σημαντικό θέμα να δουν μια νέα, σοσιαλιστική κυβέρνηση πως θα χειρισθεί ένα εξαιρετικά κοινωνικό θέμα. Συγχωρήστε μου ακόμη μία παρένθεση καθώς νοιώθω πως μπορεί να κουράζω ή να ξεφεύγω από τα όρια των κανόνων αυτής της διαβούλευσης αλλά όπως είδα διατηρείτε το δικαίωμα να περικόψετε μέρος των αναγραφόμενών μου και παρακαλώ κάντε το, αν νομίζετε. Το κάνω όμως γιατί θέλω να δώσω ένα υπόβαθρο σε αυτά που θα προτείνω παρακάτω. Πιστεύω πως οδηγούμαστε μέσα στην επόμενη γενιά σε μια κοινωνία, ενδεχομένως μετα-μεταμοντέρνα (βασισμένη στη μαζική κουλτούρα όπως εκφράζεται από παραδοσιακές πηγές διαμόρφωσης της όπως η τηλεόραση αλλά πλέον εκκινούμενη από τις ατομικές ή συλλογικές προσπάθειες που αναπτύσσονται στον κυβερνοχώρο όπως οι κοινωνικής και άλλης μορφής διαδικτύωσης), οικο-φιλική και πάντως εξόχως ψηφιακή, όπου ο ύστερος καπιταλισμός δίνει τη θέση του σε μια σχεδόν αταξική και κυβερνοχωρική εποχή και όπου οι συντελεστές της παραγωγής θα κυριαρχούνται πλέον από την ατομική ευφυΐα και μόνο. Οι εφαρμογές στις υπηρεσίες που θα αναπτυχθούν, η τηλε-εργασία και η κοινωνική συμπεριφορά θα είναι πρωτόγνωρες. Βασικό όμως χαρακτηριστικό μίας σοσιαλιστικής διακυβέρνησης πιστεύω πως πρέπει να είναι η δωρεάν παροχή πρόσβασης στο ανοικτό διαδίκτυο, η δωρεάν υγεία, η υψηλότατου επιπέδου παιδεία, η διασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης - περιουσίας στην οποία να συμπεριλαμβάνεται η ιδιοκτησία κατοικίας (σήμερα στην Ελλάδα είμαστε στο 85%, σε μία γενιά μπορούμε να φθάσουμε στο απόλυτθ) και όλα αυτά για να μπορέσει να αποδώσει τα μέγιστα ο πολίτης συνεισφέροντας στην κοινωνία του και λαμβάνοντας την αλληλεγγύη της όταν απαιτηθεί. Θέλω να καταλήξω πως θα επιθυμούσα έναν βορειοευρωπαίο γείτονα από κάποιον που ευχόταν να ψοφήσει η κατσίκα μου, για να μάθω να μην απλώνω τα πόδια μου. Αναμένω να δω τι προβλέπεται και για τις επιχειρήσεις και τη ρύθμιση των χρεών τους αφού σε μεγάλο βαθμό ο ¨Έλληνας μικροεπιχειρηματίας μπερδεύει την ατομική με την εταιρική τσέπη και πολλά χρέη δημιουργήθηκαν και εξ’ αυτού του λόγου. Και θα ήθελα πραγματικά να δω στη χώρα μας ο επιχειρηματίας να έχει τη δυνατότητα να ξαναδημιουργεί και όχι να στιγματίζεται ως αποτυχημένος, ιδιαίτερα αν κάτι δεν πάει καλά σε περίοδο γενικευμένης κρίσης. Σχετική έρευνα στις ΗΠΑ έδειξε πως μεγάλοι επιχειρηματίες “πτώχευσαν” και μια και δύο φορές στη ζωή τους προτού δημιουργήσουν κάτι μεγάλο και σημαντικό. Εδώ τους πετροβολάμε και νομίζω πως γενικά η κοινωνία μας πρέπει να αλλάξει γνώμη για την επιχειρηματικότητα. Οι προτάσεις μου είναι υπό το πρίσμα και των δύο περιπτώσεων, δηλαδή ρύθμισης χρεών νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Α. σε μακροσκοπικό πεδίο στα πλαίσια μίας νέας παγκόσμιας διακυβέρνησης 1. Καθώς δυστυχώς, εκτός από υπερχρεωμένα νοικοκυριά, έχουμε και υπερχρεωμένα κράτη, το αποδυνάμωμα του έξυπνου χρήματος και των τραπεζών (ιδιαίτερα εκείνων που επιδίδονται στο εμπόριο χρέους κρατών)με την απ’ ευθείας διαπραγμάτευση με Οργανισμό που θα προέλθει από τη σύμπλευση ενδιαφερόμενων κρατών (χωρίς να χρειάζεται πχ η γερμανική ή άλλη συμμετοχή) και θα διαπραγματεύεται με κεφάλαια που σήμερα υποχρεωτικά αγοράζουν τράπεζες στις ανά τον κόσμο χρηματαγορές, σπάζοντας μεταξύ άλλων και καθεστώς χειραγώγησης κρατικών αξιών μέσω βαθμονομήσεων τύπου Morgan Stanley από αναλυτές γ’ σειράς. Funds μπορούν να ενδιαφερθούν για στήριξη μίας χώρας ή ευρύτερης περιοχής χωρίς ενδιάμεσους 2. Ο διαχωρισμός των τραπεζών σε εκείνα τα ιδρύματα που ασχολούνται με την κλασσική τραπεζική από εκείνη που ασχολούνται με το χρηματιστήριο, την αγορά ομολόγων και τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Όπως πχ είναι αντιδεοντολογικό ο Σύμβουλος Επιχειρήσεων να είναι και Ελεγκτής (auditor) καθώς φοράει δυο καπέλα έτσι να συμβαίνει και με τις τράπεζες 3. Η ανάπτυξη και υποστήριξη τραπεζών καθαρά μέσω e-banking με μικρά λειτουργικά έξοδα και δυνατότητα πρόσβασης όπου γης (το credit profile κάθε καταναλωτή θα μπορούσε να γίνεται μέσω δημόσιων Οργανισμών διαθέσιμο σε πιστοποιημένους ενδιαφερόμενους και όχι να είναι αποκλειστικότητα τραπεζικών ιδρυμάτων όπως συμβαίνει με τον Τειρεσία) αλλά και τράπεζες των φτωχών τύπου Grameen bank 4. Η θεσμοθετημένη δυνατότητα της λειτουργίας Ιδιωτικής Δανειοδότησης και Κεφαλαίων Επιχ. Κεφαλαίων με την ανάπτυξη των θεσμών business angel που δεν υπάρχει στη χώρα μας και του venture capitalist (πάλι εδώ οι τράπεζες έχουν εμπλακεί με πενιχρά αποτελέσματα) 5. Η διαμόρφωση σύγχρονου πτωχευτικού δίκαιου στη χώρα μας όπου η ΕΠΕ και η ΑΕ είναι πραγματικά περιορισμένης ευθύνης και δεν εγγράφουν προσημειώσεις σε ατομική περιουσία στις τράπεζες αλλά οι τελευταίες αξιολογούν τα επιχειρηματικά σχέδια τους Κάποια εύκολα κάποια δύσκολα, όλα όμως νομίζω δυνατά. Τα περισσότερα έχουν να κάνουν με τη διαπραγματευτική ισχύ των τραπεζών που νομίζω υποσκάπτει την κοινωνία μας και πρέπει να διορθωθεί. Β. σε μικροσκοπικό πεδίο στα πλαίσια της πρότασης Νόμου 1. τη δημιουργία μίας “Τράπεζας Διαχείρισης Υποχρεώσεων” στην οποία θα έχει το δικαίωμα να προσφεύγει ο κάθε υπερχρεωμένος καταναλωτής και θα λειτουργεί παράλληλα με τη διάρκεια της διαδικασίας ή και μετά από την τελική διευθέτηση, η οποία θα αγοράζει χρέη υπό το καθεστώς του νέου Νόμου. Αυτό προτείνεται σε περιπτώσεις όπου η κρίση οδήγησε υγιείς ή νεογέννητες επιχειρήσεις και τους επιχειρηματίες τους σε κρίση και θέλουν μια ανάσα για να μπορέσουν να επανέλθουν. Αυτή η τράπεζα μπορεί να ιδρυθεί είτε σε είτε αποκλειστικά από δημόσια είτε μεικτά με ιδιωτικά κεφάλαια. Η τράπεζα υποχρεώσεων και όχι χρεών θα προσβλέπει στην υποχρέωση των ωφελούμενων να επιστρέψουν τμηματικά τη διαφορά του χρέους από την επιδικασμένη υποχρέωση πέραν της δεδικασμένης οφειλής. Από την άλλη πλευρά όποιος μπαίνει σε μία τέτοια διαδικασία δεν θα αναφέρεται σε καμία λίστα τύπου Τειρεσία. 2. Δυνατότητα υπαγωγής των λοιπών ακινήτων του οφειλέτη πέραν της α’ κατοικίας (ή αυτής στην περίπτωση που ξεπερνά τα 240 τμ) σε νέα δανειακή σύμβαση με προκαθορισμένο ύψος, πχ 80% εμπορικής αξίας, με την οποία θα αποπληρώνει υφιστάμενες υποχρεώσεις. Με το να οδηγήσουμε στη σημερινή κατάσταση άλλες 30-50.000 ακίνητα στην πώληση όχι μόνο θα καταστρέψουμε την κτηματαγορά αλλά και πιθανότατα να μπούμε σε “αποπληθωριστική” συμπεριφορά τύπου Ιαπωνίας προ 10ετίας, χάνοντας τεράστιες αξίες ως κοινωνία. Ενώ το παράδειγμα των ΗΠΑ που “έσπρωξαν” λεφτά στην αγορά κράτησε την κτηματαγορά – πτώση 11,3% από πέρυσι αλλά αύξηση 1,2% τον Αύγουστο για τέταρτο συνεχόμενο μήνα. 3. αν και όπως διαφαίνεται η θέση μου δεν είναι φιλικά διακείμενη στις τράπεζες, δεν παύουν να είναι μέρος της λύσης και πάντως κάθε καταναλωτής που υπογράφει μαζί τους οφείλει να τιμά την υπογραφή του (εξαιρώ τις λεόντειες συμπεριφορές, τις μονομερείς αποφάσεις, κλπ.) Θα πρότεινα οι τράπεζες ανάλογα βεβαίως και την περίπτωση, να προσφέρουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εξωδικαστικού συμβιβασμού, τουλάχιστον ετήσια περίοδο χάριτος και χρήση ως ανώτατου επιτοκίου για τα επίμαχα χρέη το δικαιοπρακτικό επιτόκιο που είναι στο 6,75% ώστε πολλά να λυθούν στο εξωδικαστικό επίπεδο. Το θέμα πρέπει να είναι μία έντιμη λύση και η ανάληψη της κοινωνικής ευθύνης των τραπεζών στην ελληνική κοινωνία.