Αρχική Ανάθεση και Εκτέλεση Συμβάσεων Έργων, Μελετών, Προμήθειας Αγαθών και Υπηρεσιών - Βιβλίο ΙΆρθρο 69 – Αποκλεισμός οικονομικού φορέα από δημόσιες συμβάσεις (άρθρο 57 παράγραφος 7 Οδηγίας 2014/24/ΕΕ)Σχόλιο του χρήστη Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος | 26 Μαρτίου 2016, 12:37
(α) Εσφαλμένος προσδιορισμός περιόδου αποκλεισμού Σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24 τα κράτη μέλη έχουν διακριτική ευχέρεια να καθορίσουν τους όρους εφαρμογής των διατάξεων περί αποκλεισμού των οικονομικών φορέων, τηρώντας όμως το ενωσιακό δίκαιο. Ωστόσο, η περίοδος αποκλεισμού, εφόσον δεν καθορίζεται με τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίου, δεν μπορεί να υπερβεί τα πέντε έτη από την ημερομηνία της καταδίκης με τελεσίδικη απόφαση στις περιπτώσεις της παρ. 1 του άρθρου 57 δηλ. περιπτώσεις καταδίκης με τελεσίδικη δικαστική απόφαση για τα αναφερόμενα σε αυτήν ποινικά αδικήματα, και τα τρία έτη από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παρ. 4 του ιδίου άρθρου, μεταξύ των οποίων και η περίπτωση που ο οικονομικός φορέας έχει διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, το οποίο θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητα του. Εν τούτοις, στο άρθρο 69 παρ. 1 του σχεδίου νόμου ορίζεται ότι η «μέγιστη περίοδος αποκλεισμού ανέρχεται σε έως πέντε (5) έτη από την έκδοση της απόφασης αποκλεισμού της παραγράφου 1, στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 68 και σε έως τρία (3) έτη από την έκδοση της σχετικής απόφασης αποκλεισμού στις περιπτώσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 4 και 6 του άρθρου 68.», με αποτέλεσμα να υπάρχει πλήρης αναντιστοιχία με τον τρόπο υπολογισμού της μέγιστης περιόδου αποκλεισμού κατά την Οδηγία και άρα σοβαρός κίνδυνος υπέρβασης αυτής, κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου. Επί παραδείγματι στην περίπτωση του επαγγελματικού παραπτώματος, ενδέχεται να κριθεί ότι κάποιος τέλεσε σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα το έτος 2012 και η απόφαση αποκλεισμού να ληφθεί σήμερα. Με βάση το σχέδιο νόμου, η περίοδος αποκλεισμού μπορεί να είναι έως τρία χρόνια από σήμερα, ενώ κατά την Οδηγία δε μπορεί να επιβληθεί ποινή αποκλεισμού, διότι η τριετία από την τέλεση του παραπτώματος έχει ήδη παρέλθει κατά το έτος 2015. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αγγλία, σύμφωνα με το Public Contract Regulations Act 102/2015, με το οποίο ενσωματώθηκε στο αγγλικό δίκαιο η εν λόγω Οδηγία, κατά το άρθρο 57 παρ. 11 και 12 ορίζεται ως μέγιστη διάρκεια αποκλεισμού ακριβώς αυτή που αναφέρει η Οδηγία, δηλαδή στην πρώτη περίπτωση πέντε χρόνια από την καταδίκη (5 years from the date of the conviction) και 3 χρόνια από το γεγονός (3 years from the date of the relevant event). Κατά συνέπεια, είναι απολύτως αναγκαίο να γίνει η σχετική διόρθωση, ώστε να διασφαλισθεί η συμβατότητα της ρύθμισης αυτής με το ενωσιακό δίκαιο. (β) Εσφαλμένη απόπειρα ορισμού του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος Η Οδηγία δεν περιέχει ορισμό του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, πράγμα που μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά ερμηνευτικά προβλήματα. Ωστόσο, στο σχέδιο νόμου επιχειρείται να δοθεί ένας ορισμός, με την εξής διατύπωση: «Ως σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα νοούνται ιδίως τα αδικήματα του Αγορανομικού Κώδικα, που σχετίζονται με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας του οικονομικού φορέα, της υπεξαίρεσης, της απάτης, της εκβίασης, της πλαστογραφίας, της ψευδορκίας, της δωροδοκίας και της δόλιας χρεωκοπίας.» Έτσι, όμως, με την ενδεικτική αναφορά ποινικών αδικημάτων, που μπορεί να είναι και εντελώς επουσιώδη (αγορανομικά) ή εξαιρετικά ουσιώδη, για τα οποία όμως απαιτείται η έκδοση προηγούμενης τελεσίδικης δικαστικής απόφασης (π.χ. για τη δωροδοκία) η προτεινόμενη διάταξη όχι μόνον δεν επιλύει, αλλά επιτείνει την σύγχυση. Με την απόφαση Forposta της 13-12-2012 στην υπόθεση C-465/11, του Δικαστηρίου της Ε.Ε. ότι η έννοια του «επαγγελματικού παραπτώματος» καλύπτει κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία του συγκεκριμένου φορέα και όχι μόνον τις παραβάσεις των κανόνων δεοντολογίας υπό τη στενή έννοια του επαγγέλματος στο οποίο ανήκει ο εν λόγω φορέας, οι οποίες διαπιστώνονται από το προβλεπόμενο στο πλαίσιο του επαγγέλματος αυτού πειθαρχικό όργανο ή από δικαστική απόφαση που έχει αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου. Ενόψει των ανωτέρω, θα ήταν προτιμότερο να αποφευχθεί οποιαδήποτε ενδεικτική αναφορά σε συγκεκριμένα αδικήματα και να αξιοποιηθεί η διατύπωση του Δικαστηρίου, ορίζοντας το επαγγελματικό παράπτωμα ως εξής: Κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία του συγκεκριμένου φορέα και που έχει διαπιστωθεί είτε από εκτελεστή απόφαση αρμόδιου πειθαρχικού οργάνου είτε από δικαστική απόφαση που έχει αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου.