Υπουργείο Ανάπτυξης

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΣΕΒ και Συμβούλιο ΣΕβ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη' | 25 Ιουλίου 2017, 12:11

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΘΕΜΑ: «Διαβούλευση Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα» Κύριοι Υπουργοί, Σε απάντηση της πρόσκλησής σας για συμμετοχή στη διαβούλευση επί του «Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα», σας υποβάλλουμε τις γενικές παρατηρήσεις μας καθώς και ειδικότερα σχόλια. Το προτεινόμενο Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη & την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα είναι δυστυχώς πρόχειρο, ασύνδετο με τις διεθνείς εξελίξεις και τις εθνικές δεσμεύσεις και με γενικεύσεις εννοιών και όρων που δεν συνάδουν με την ουσία της ΕΚΕ αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Τα παραπάνω γενικά σχόλια, σε συνδυασμό με την απουσία συμμετοχής εκπροσώπων της Επιχειρηματικής Κοινότητας, όπως ο ΣΕΒ, κατά την προετοιμασία του, ιδιαίτερα εφόσον αφορά στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, καθιστούν αναγκαία την εκ νέου διαμόρφωση, αντί της διαβούλευσης προς βελτίωση. Ενδεικτικά παραδείγματα σημαντικών ασαφειών και ελλείψεων του Σχεδίου: 1)Ο ορισμός ΕΚΕ (σελ.4) δεν αντιστοιχεί στον ορισμό της Ευρωπαϊκής Επικοινωνίας [COM(2011) 681 final], ούτε με άλλους διεθνώς αναγνωρισμένους ορισμούς. Αποτελεί λανθασμένη βάση για το Σχέδιο στρατηγικής. Έννοιες όπως αειφορική (!) ανάπτυξη, καινοτομία και εξωστρέφεια είναι πιο γενικές από την ΕΚΕ. 2)Παρά την αναφορά σε «διακριτές διαφορές» από την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης, το Σχέδιο δεν ορίζει τις διαφορές αυτές. Αντιθέτως, υπάρχουν πολύ συχνές αναφορές στη βιώσιμη ανάπτυξη, κάποιες εκ των οποίων λανθασμένες. 3)Αποτέλεσμα μάλλον της παραπάνω ασάφειας είναι η απουσία αναφοράς ή διασύνδεσης με το υπό εκπόνηση Εθνικό Σχέδιο για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης – Ατζέντα 2030 του Ο.Η.Ε. 4)Το Σχέδιο περιέχει αναφορές και στόχους σε πληθώρα θεμάτων τα οποία, αν και σημαντικά, δεν είναι μέρος ενός σχεδιασμού ΕΚΕ. Ενδεικτικά: ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ψηφιακή τεχνολογία, εξαγωγές, κυκλική οικονομία, ανταγωνισμός, διανομή κερδών, κλπ. 5)Το Σχέδιο δεν αξιοποιεί υφιστάμενες εθελοντικές εθνικές και διεθνείς πρωτοβουλίες και πρότυπα για την διάχυση και υλοποίηση καλών πρακτικών ΕΚΕ παρότι αναγνωρίζει πως η εφαρμογή ΕΚΕ εξ ’ορισμού θα πρέπει να βασιστεί σε εθελοντικές συνέργειες των εταιρειών. Αναλυτικά τα σχόλια επί του σχεδίου παρατίθενται στο Παράρτημα που ακολουθεί. Με δεδομένη τη σημαντικότητα του θέματος, το δυναμικό συνεισφοράς της επιχειρηματικής κοινότητας στη Βιώσιμη Ανάπτυξη μέσω της ΕΚΕ και τη χρονική συγκυρία των εθνικών δεσμεύσεων για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ο.Η.Ε., είναι αναγκαία η εκπόνηση ενός νέου, πλήρους και εφαρμόσιμου πλαισίου εθνικής στρατηγικής ΕΚΕ. Ο ΣΕΒ και το Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη παραμένουν στη διάθεση του Υπουργείου για να συνδράμουν σε μια τέτοια προσπάθεια. Ειδικότερα σχόλια ΣΕΒ και Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη επί του «Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα» Η για οποιοδήποτε τομέα Εθνική Στρατηγική της χώρας θα έπρεπε να είναι προϊόν συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου τομέα, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα θέμα που αφορά την επιχειρηματικότητα. Αντί αυτού, το παρόν σχέδιο αποτελεί το αποτέλεσμα της εργασίας εν πολλοίς της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή , χωρίς να έχει προηγηθεί κανενός είδους συζήτηση ή διαβούλευση με τους εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας και χωρίς να ληφθεί υπ’ όψη η προσπάθεια για την εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής ΕΚΕ που είχε γίνει κατά το παρελθόν. Επί πλέον, δεδομένου ότι η χώρα μας έχει ήδη καθυστερήσει τρία χρόνια την εκπόνηση και υιοθέτηση της εν λόγω Εθνικής Στρατηγικής, το μικρό (ακόμα και μετά την παράτασή του) χρονικό διάστημα της διαβούλευσης, δεν επαρκεί να καλύψει τα κενά λόγω της μη συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην εκπόνηση της Στρατηγικής. Το υπό κρίση Σχέδιο, το οποίο δεν περιλαμβάνει αλλά ούτε προβλέπει την μελλοντική ύπαρξη κάποιου προγράμματος ενεργειών και δράσεων για την υλοποίησή του, αντίκειται στην Ευρωπαϊκή πολιτική για την ΕΚΕ (την οποία υποτίθεται ότι έρχεται για να υλοποιήσει) καθώς αναφέρεται σε «ρύθμιση του πεδίου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης» (παρ. 1, σελ. 3), ένα πεδίο κατ’ εξοχήν εθελοντικής δράσης, που διέπεται από κατευθυντήριες γραμμές διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ, ο ΟΗΕ κ.λπ. και όχι από σχετική Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Επιπροσθέτως, ο ορισμός της ΕΚΕ στο παρόν Σχέδιο καθιστά τις επιχειρήσεις υπεύθυνες, μεταξύ άλλων, για τη δημιουργία «υγιούς πεδίου επιχειρηματικής δραστηριότητας» (παρ. 2, σελ. 4), το οποίο αποτελεί ευθύνη του κράτους και των ρυθμιστικών αρχών ! Συχνά δε, η ΕΚΕ θεωρείται μέσο για την υλοποίηση άλλων κρατικών πολιτικών όπως η ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, η ενίσχυση της απασχόλησης κ.λπ. Γενικά, παρατηρείται σύγχυση μεταξύ διαφόρων εννοιών και όρων (ΕΚΕ, βιώσιμη ανάπτυξη, κυκλική οικονομία, πράσινη ανάπτυξη κ.λπ.) αλλά και απόψεις που δεν συνάδουν με την ουσία της ΕΚΕ αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Π.χ. στο διάγραμμα της σελ. 5, οι βιώσιμες, υπεύθυνες επιχειρήσεις αποτελούν προϋπόθεση για την ύπαρξη της έννοιας της ΕΚΕ (και όχι αποτέλεσμά της), το αποτέλεσμα δε όλων αυτών δεν μπορεί παρά να είναι το τρίπτυχο οικονομική ανάπτυξη – περιβαλλοντική προστασία – κοινωνική συνοχή που αποτελούν τους τρεις πυλώνες της Βιώσιμης Ανάπτυξης (και όχι η «μετάβαση σε μια κυκλική, ανταγωνιστική, βιώσιμη και εξωστρεφή οικονομία»). Ειδικότερα θέματα που καθιστούν το Σχέδιο ανεπίκαιρο, αποκομμένο από το ευρύτερο πλαίσιο που διαμορφώνουν οι δεσμεύσεις της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής και της διεθνούς κοινότητας και, τελικά, μη λειτουργικό είναι τα εξής: • Δεν υπάρχει σύνδεση της Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης της «Ατζέντας 2030» του ΟΗΕ, οι οποίοι υιοθετήθηκαν από 193 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η σύνδεση αυτή είναι εκ των ων ουκ άνευ, δεδομένου ότι η χώρα μας εκπονεί (εξ όσων έχουν δημοσίως ανακοινωθεί αρμοδίως) Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης από την Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης. • Κατ’ αναλογία, όχι απλώς δεν υπάρχει σύνδεση, αλλά αγνοούνται παντελώς όλα τα διεθνώς καθιερωμένα πλαίσια και πρότυπα ενσωμάτωσης από τις επιχειρήσεις των αρχών της ΕΚΕ, όπως οι κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, το Οικουμενικό Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών, η πρωτοβουλία για την σύνταξη εκθέσεων απολογισμού Global Reporting Initiative (GRI), το πρότυπο ISO26000 για την ΕΚΕ κ.λπ. • Η καινοφανής αναφορά περί «τεσσάρων πυλώνων» της ΕΚΕ (παρ. 5, σελ. 9) (η επιχείρηση, το περιβάλλον, η κοινωνία και η αγορά), δημιουργεί σύγχυση μεταξύ ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης, η οποία παγκοσμίως ορίζεται ως το τρίπτυχο οικονομική ανάπτυξη – περιβαλλοντική προστασία – κοινωνική συνοχή. Θα έπρεπε να διατυπώνεται η σαφής διασύνδεση της ΕΚΕ με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη καθώς η πρώτη αποτελεί τον πλέον καθιερωμένο τρόπο έκφρασης της συνεισφοράς των επιχειρήσεων στη δεύτερη. • Δεν προβλέπεται κανενός είδους συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων, σημαντικός παράγοντας τόσο για την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και κινητοποίηση των ενδιαφερομένων μερών, όσο και για την υλοποίηση πρακτικών ΕΚΕ. Επί πλέον, τα θέματα ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης, που είναι προαπαιτούμενο για την προαγωγή της ΕΚΕ δεν υπάρχουν στους επιχειρησιακούς στόχους του υπό κρίση Σχεδίου (σε αντίθεση μάλιστα με ό,τι συμβαίνει στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών). • Επίσης, καίριας σημασίας είναι η ουσιαστικότητα (materiality) των θεμάτων ΕΚΕ για τις επιχειρήσεις (δεδομένου του εθελοντικού χαρακτήρα της ΕΚΕ). Και το σημείο αυτό αγνοείται παντελώς στο παρόν Σχέδιο. • Παρεμβαίνει στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας μιας επιχείρησης, όπως διαπιστώνεται ήδη από το σκοπό του Σχεδίου (παρ. 1, σελ. 3) όπου αναφέρεται ότι η ΕΚΕ θα συμβάλει στη «βελτίωση των συνθηκών του εσωτερικού πλαισίου οργάνωσης και δράστης τους», και εξειδικεύεται στους επιχειρησιακούς στόχους όπου αναφέρονται η «μετάβαση από ιεραρχικό μοντέλο λήψης αποφάσεων σε σύγχρονα μοντέλα διοίκησης» (σελ. 14), η «λήψη αποφάσεων με διαδικασίες συναπόφασης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων» (σελ. 14), η «πολυδιάστατη εκπροσώπηση επιχείρησης» (σελ. 15), θέματα απολύτως ασύνδετα με την ΕΚΕ. • Εξ ορισμού, οι δημόσιοι φορείς δεν μπορούν να υλοποιήσουν δράσεις ΕΚΕ (παρ. 10.3.2, σελ. 22). Το ότι οφείλουν να εκπαιδεύουν το προσωπικό τους, να προσπαθούν συνεχώς να βελτιώσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο κ.λπ. αποτελεί την ουσία της ύπαρξής τους και υπηρετεί τους σκοπούς της σύστασής τους και δεν πρόκειται για δράσεις που υλοποιούνται σε εθελοντική βάση.