Παρακαλούνται οι σχολιαστές των προτεινόμενων διατάξεων να αναφέρουν το άρθρο του νόμου στο οποίο αφορούν οι επισημάνσεις τους προκειμένου να είναι ευχερέστερη η επεξεργασία τους και να επιταχύνεται η διαδικασία έγκρισής της ανάρτησής τους.
Μπορείτε να μεταφορτώσετε ολόκληρο το σχέδιο νόμου εδώ.
|
Υπουργείο Ανάπτυξης Νίκης 5-7, 10180, Αθήνα email: public@mnec.gr Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων OpenGov.gr Ανοικτή Διακυβέρνηση |
Πολιτική Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Πολιτική Ασφαλείας και Πολιτική Cookies Όροι Χρήσης Πλαίσιο Διαλόγου |
Creative Commons License Με Χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ λογισμικού Wordpress. |
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΕΔΜΕΔΕ ΣΤΟ ΥΠΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΗΝ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Άρθρο 1 Ορισμοί – Τροποποίηση άρθρου 2 ν. 4412/2016 (παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 2)
Η παρ. 7 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής :
«7) ως «έργο» νοείται το αποτέλεσμα ενός συνόλου οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού το οποίο επαρκεί αυτό καθαυτό για την εκπλήρωση μίας οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας. Η εκτέλεση των εργασιών του προηγούμενου εδαφίου απαιτεί ιδίως την εφαρμογή μελέτης κατά την έννοια του παρόντος, με τη χρήση τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και αφορά νέες κατασκευές, επεκτάσεις, ανακαινίσεις, επισκευές – συντηρήσεις κατά τη λειτουργία, κατεδαφίσεις υποδομών, ιδίως στις κατηγορίες οδοποιίας, οικοδομικών, υδραυλικών, ηλεκτρομηχανολογικών, λιμενικών, βιομηχανικών – ενεργειακών, δικτύων, πρασίνου, καθαρισμού και επεξεργασίας νερού, υγρών, στερεών και αερίων αποβλήτων, γεωτρήσεων, ειδικών μονώσεων, ανελκυστήρων, ηλεκτρονικού εξοπλισμού, πλωτών έργων και εγκαταστάσεων, ναυπηγείων, αποκαλύψεις μεταλλείων ή όπως οι κατηγορίες αυτές διαμορφώνονται από τις κείμενες διατάξεις και των υποδομών εκ του συνδυασμού των ανωτέρω κατηγοριών,»
ώστε να είναι αναλυτικός και πλήρης ο ορισμός του έργου.
Η παρ 8 προτείνεται να τροποποιηθεί ι ως εξής :
«8) ως «δημόσιες συμβάσεις προμηθειών» και ως «συμβάσεις προμηθειών» νοούνται οι συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο την αγορά, τη χρηματοδοτική μίσθωση, τη μίσθωση ή τη μίσθωση-πώληση, με ή χωρίς δικαίωμα αγοράς, προϊόντων.»
δηλαδή να διαγραφθεί η φράση «Μια σύμβαση προμηθειών μπορεί να περιλαμβάνει, παρεμπιπτόντως, εργασίες τοποθέτησης και εγκατάστασης»
Ο συνδυασμός της τροποποίησης των δυο ορισμών είναι απολύτως απαραίτητος καθώς δημιουργείται πρόβλημα ερμηνείας και καταχρηστικής εφαρμογής εκ μέρους των αναθετουσών αρχών της χρήσης του όρου «προμήθεια» σε διαγωνισμούς, ενώ πρόκειται για καθαρές περιπτώσεις έργων, σύμφωνα με τους ορισμούς. Η τροποποίηση αυτή θα διευκολύνει και την πορεία των υποθέσεων που εκκρεμούν σε ενδικοφανείς προσφυγές
Άρθρο 5 Τροποποίηση άρθρου 36 Ν. 4412/2016- ΧΡΗΣΗ ΕΣΗΔΗΣ
Προτείνεται αλλαγή της παραγράφου ώστε οι αναθέτουσες αρχές να υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το ΕΣΗΔΗΣ σε όλα τα στάδια της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων του παρόντος νόμου, με εκτιμώμενη αξία ανώτερη των 60.000 ευρώ (ΑΝΤΙ 30.000 ευρώ), γιατί η διαδικασία είναι άκρως γραφειοκρατική και προκαλεί διοικητική επιβάρυνση και καθυστερήσεις.
Άρθρο 19 Υπεργολαβία – Αντικατάσταση άρθρου 58 ν. 4412/2016
Το Άρθρο 58 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής :
«Στα έγγραφα της σύμβασης, η αναθέτουσα αρχή ζητάει από τον προσφέροντα να αναφέρει στην προσφορά του το τμήμα της σύμβασης που προτίθεται να αναθέσει υπό μορφή υπεργολαβίας σε τρίτους, καθώς και τους υπεργολάβους που προτείνει.»
Ζητούμε την διαγραφή της φράσης «Η ανάθεση τμήματος σύμβασης σε υπεργολάβο ελέγχεται από την αναθέτουσα αρχή ως προς την τεχνική ικανότητα του υπεργολάβου να εκτελέσει το προς ανάθεση τμήμα, άλλως η προσφορά καθίσταται απαράδεκτη.»
Άρθρο 22 Εγγυήσεις– Αντικατάσταση άρθρου 72 ν. 4412/2016
Στην παρ. 2 το σημείο στ προτείνεται να αναδιατυπωθεί ως εξής :
«στ) δεν προσκομίσει εγκαίρως την αιτιολόγηση για προσφορά που κρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή ως ασυνήθιστα χαμηλή με τη διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 88,»
(Δηλαδή να είναι εφικτή η κατάπτωση της εγγυητικής του οικονομικού φορέα, μόνο εφόσον δεν προσκομίσει την αιτούμενη αιτιολόγηση)
Η παρ. 4 προτείνεται να αναδιατυπωθεί ως εξής , στο 1ο εδάφιο : «η εγγύηση καλής εκτέλεσης σε ποσοστό επί της αξίας της σύμβασης » δηλαδή να διαγραφεί η λέξη «εκτιμώμενης »
Δηλαδή η εγγύηση καλής εκτέλεσης να υπολογίζεται επί του ποσού της αξίας της υπό ανάθεσης /εκτέλεσης σύμβασης , όπως ορίζεται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι επί του προϋπολογισμού της διακήρυξης.
Η παρ. 10 προτείνεται να τροποποιηθεί και να αναδιατυπωθεί το 1ο εδάφιο ως εξής : « Το ύψος της «εγγύησης καλής λειτουργίας» καθορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 4% της αξίας της σύμβασης.»,
δηλαδή να διαγραφεί η λέξη «εκτιμώμενης » από το εδάφιο.
Επίσης η εγγυητική καλής εκτέλεσης στην παροχή υπηρεσιών να ανέρχεται στο 4%.Η λειτουργία είναι παροχή υπηρεσίας και όχι έργο όπου προβλέπεται το 5%.
Προτείνεται να απαλειφθεί το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2
«Προδικαστική προσφυγή ή ένσταση του συμμετέχοντος οικονομικού φορέα κατά της απόφασης δεν αναστέλλει την είσπραξη του ποσού της εγγύησης»
Άρθρο 23 Τροποποίηση του Άρθρου 73 Ν. 4412/2016 Λόγοι αποκλεισμού
Στην παρ 9 , στην συγκρότηση της Επιτροπής προτείνεται να προστεθεί:
«Στ). Ένας εκπρόσωπος του ΤΕΕ
Ζ). Ένας εκπρόσωπος των Πανελληνίων Εργοληπτικών Οργανώσεων»
Άρθρο 24 Αποκλεισμός οικονομικού φορέα από δημόσιες συμβάσεις – Αντικατάσταση άρθρου 74 ν.4412/2016
Η παρ 4 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής
Ζητούμε να διαγραφεί η φράση του 2ου εδαφίου της παρ. 4 :
«Μέχρι την ως άνω ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του καταλόγου αποκλεισθέντων, οι αναθέτουσες αρχές και οι αναθέτοντες φορείς υποχρεούνται να ζητούν από τον προσωρινό ανάδοχο, μαζί με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης, υπεύθυνη δήλωση περί μη επιβολής σε βάρος του της κύρωσης του αποκλεισμού, σύμφωνα τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.»
Άρθρο 25 Κριτήρια επιλογής σε διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης έργου – Αντικατάσταση του άρθρου 76 ν. 4412/2016
Η παρ. 3 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής :
Ζητούμε την διαγραφή της φράσης του τελευταίου εδαφίου της παρ. 3
«Με σύμφωνη γνώμη του τεχνικού συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής ή του κατά περίπτωση αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου, μπορεί η αναθέτουσα αρχή αιτιολογημένα να αποφασίζει την παρέκκλιση από την ανωτέρω απόφαση».
Δηλαδή να υπάρχει αποκλειστική αρμοδιότητα, για τη συμπερίληψη στα έγγραφα της σύμβασης απαιτήσεων οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, καθώς και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας μόνο από του αρμόδιου Τεχνικό Συμβουλίου της Γενικής Γραμματείας Υποδομών.
Άρθρο 28 τροποποίηση Άρθρoυ 79 Ν. 4412/2016
Προτείνεται να διατυπωθεί η παρ. 1 του άρθρου αυτού ως εξής:
1. «Κατά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής ή κατά την υποβολή προσφορών στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων, προϋπολογισμού κάτω του κοινοτικού ορίου, οι αναθέτουσες αρχές δέχονται το ΤΕΥΔ, ενώ κατά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής ή κατά την υποβολή προσφορών στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων, προϋπολογισμού άνω του κοινοτικού ορίου, οι αναθέτουσες αρχές δέχονται το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης (ΕΕΕΣ), το οποίο ισοδυναμεί με ενημερωμένη υπεύθυνη δήλωση, με τις συνέπειες του ν. 1599/1986 (Α’75), ως προκαταρκτική απόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ή τρίτα μέρη, επιβεβαιώνοντας ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:»
Η εν λόγω ρύθμιση προτείνεται προκειμένου να μην καταργηθεί το ΤΕΥΔ για διαγωνισμούς κάτω του κοινοτικού ορίου, καθώς διασφαλίζεται η αναθέτουσα αρχή για τον οικονομικό φορέα που διαγωνίζεται.
Άρθρο 33 Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές – Τροποποίηση άρθρου 88 ν. 4412/2016 [παρ 1,5,6 προστ. 7] SOS
Η παρ. 1 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής :
Να προστεθεί η φράση στο εδάφιο 1 «σε διαγωνισμούς άνω από τα όρια του σημ α του άρθρου 5 του ν. 4412/2016» , δηλαδή η εφαρμογή του άρθρου να αφορά σε έργα άνω του ποσού των 5.350.000 ευρώ,
Η παρ. 6 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής :
Να προστεθεί η φράση στο εδάφιο 1 «σε διαγωνισμούς άνω από τα όρια του σημ. α του άρθρου 5 του ν. 4412/2016» , δηλαδή η εφαρμογή του άρθρου να αφορά σε έργα άνω του ποσού των 5.350.000 ευρώ
Επίσης να διαγραφεί η φράση « Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές τεκμαίρονται και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο» καθώς για λόγους διαφάνειας και αντικειμενικότητας δεν επιτρέπεται καμία παρέκκλιση από τα οριζόμενα στο εδάφιο 1 του άρθρου.
Προτείνουμε να καταργηθεί στην παρ. 6 το όριο του 10% του μέσου όρου των προσφορών άνω του οποίου τεκμαίρεται και ορίζεται η ΑΧΠ, και να ορισθεί με Υπουργική Απόφαση, σε συνέχεια διαβούλευσης και με διαφάνεια και αντικειμενικότητα, η διαδικασία και πιθανώς το όριο εντοπισμού των ΑΧΠ καθώς και η αξιολόγηση των υποβαλλόμενων εξηγήσεων εκ μέρους των αναδόχων .
Διότι σας επισημαίνουμε ότι ο όρος του άρθρου 88§6 του Ν. 4412/2016 όπως είναι διατυπωμένος θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα (ομαδοποιήσεις, καθοδηγούμενες προσφορές κλπ.) και πρέπει να αναδιατυπωθεί.
Η παρ. 7 προτείνεται να τροποποιηθεί, με προσθήκη φράσης στο 1ο εδάφιο και με διαγραφή του τελευταίου εδαφίου και αναδιατύπωση του ως εξής:
Στο εδάφιο 1 να προστεθεί η φράση «που θα εκδοθούν εντός τριμήνου από την ισχύ του νόμου».
δηλαδή να προσδιοριστεί χρονικά η έκδοση των υπουργικών αποφάσεων ώστε να είναι λειτουργικό το σύστημα κρίσης και αξιολόγησης των ΑΧΠ, για να μην παρατηρηθούν οι αυθαιρεσίες του παρελθόντος σε σχέση με τις κρίσεις των ΑΧΠ. από τος αναθέτουσες αρχές.
Το τελευταίο εδάφιο αναδιατυπώνεται ως εξής :
«Με την ίδια απόφαση ορίζονται ρητώς τα απαρέγκλιτα κριτήρια βάσει των οποίων η αναθέτουσα αρχή υποχρεούται να κρίνει τις παρεχόμενες εξηγήσεις από τους οικονομικούς φορείς. Μέχρι την έκδοση των ως άνω υπουργικών αποφάσεων τίθεται σε αναστολή εφαρμογής το παρόν άρθρο ».
Η παρ 5 του άρθρου 47 προτείνεται να τροποποιηθεί στο εδάφιο 1 , και να προστεθεί η φράση ως εξής: «μετά από γνώμη του αρμοδίου οργάνου»
Παρ. 5. «Η αναθέτουσα αρχή διατηρεί, επίσης, το δικαίωμα, μετά από γνώμη του αρμοδίου οργάνου να αποφασίσει, παράλληλα με τη ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, και την επανάληψη οποιασδήποτε φάσης της διαδικασίας σύναψης, με αντικατάσταση ή μη των όρων της ή την προσφυγή στη διαδικασία των άρθρων 29 ή 32, εφόσον, στην τελευταία αυτή περίπτωση, πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις των άρθρων αυτών»
Άρθρο 46 Τροποποίηση άρθρου 105 Ν. 4412/2016 Κατακύρωση – σύναψη σύμβασης
Προτείνεται να απαλειφθεί το τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου : «Η αναθέτουσα μπορεί, στην περίπτωση αυτή, να αναζητήσει αποζημίωση, πέρα από την καταπίπτουσα εγγυητική επιστολή, δυνάμει των άρθρων 197 και 198 ΑΚ.»
Θεωρούμε ότι είναι ήδη σοβαρή ποινή η κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής.
Άρθρο 47 Ματαίωση διαδικασίας – Τροποποίηση άρθρου 106 ν. 4412/2016
Η παρ 5 του άρθρου 47 προτείνεται να τροποποιηθεί στο εδάφιο 1 , και να προστεθεί η φράση ως εξής: «μετά από γνώμη του αρμοδίου οργάνου»
Παρ. 5. «Η αναθέτουσα αρχή διατηρεί, επίσης, το δικαίωμα, μετά από γνώμη του αρμοδίου οργάνου να αποφασίσει, παράλληλα με τη ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, και την επανάληψη οποιασδήποτε φάσης της διαδικασίας σύναψης, με αντικατάσταση ή μη των όρων της ή την προσφυγή στη διαδικασία των άρθρων 29 ή 32, εφόσον, στην τελευταία αυτή περίπτωση, πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις των άρθρων αυτών»
Άρθρο 48 Επιλογή των διαδικασιών– Αντικατάσταση άρθρου 116 ν. 4412/2016
Προτείνουμε να προστεθεί παρ 2 στο άρθρο 48 ως εξής : «Στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων κάτω των ορίων δεν απαιτείται η γνώμη της ΕΑΑΔΗΣΥ».
Άρθρο 57 Διοίκηση του έργου – Παρακολούθηση και επίβλεψη– Αντικατάσταση άρθρου 136 ν. 4412/2016
Η παρ 5 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής : καταργείται το σημείο β΄ και αναριθμούνται οι υπόλοιποι παράγραφοι (κατάργηση της καθημερινής συμμετοχής της διευθύνουσας υπηρεσίας στην εκτέλεση του έργου, όταν η επίβλεψη έχει ανατεθεί σε ιδιώτη)
Είναι βέβαιο ότι η λειτουργία και της ιδιωτικής επίβλεψης παράλληλα με την διευθύνουσα υπηρεσία θα υπάρχουν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις , επικάλυψη αρμοδιοτήτων και τριβές μεταξύ αναδόχου, ιδιωτικής επίβλεψης και διευθύνουσας . Είναι πιο λειτουργικό, όπου αποφασίσει η διευθύνουσα να αναθέσει την επίβλεψη έργου σε ιδιώτη να απέχει από την καθημερινότητα του έργου και τις όποιες διαφωνίες να τις επιλύει η Προϊσταμένη Αρχή.
Άρθρο 58 Διοίκηση του έργου – Παρακολούθηση & Επίβλεψη έργων κάτω των ορίων – Μητρώο επιβλεπόντων ελεγκτών μηχανικών -– Προσθήκη άρθρου 136Α στον ν. 4412/2016
Η παρ. 4 προτείνεται να τροποποιηθεί με την προσθήκη φράσης «και των Πανελληνίων Εργοληπτικών Οργανώσεων,» ως εξής :
«4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Υποδομών και Μεταφορών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και των Πανελληνίων Εργοληπτικών Οργανώσεων, ρυθμίζονται οι διαδικασίες ελέγχου, διαπίστευσης και τήρησης του μητρώου ελεγκτών μηχανικών καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.».
Άρθρο 59 Γενικές υποχρεώσεις του αναδόχου – Αντικατάσταση άρθρου 138 ν. 4412/2016
Προτείνεται να καταργηθεί η παρ. 2 ,καθώς η εφαρμοσιμότητα της μελέτης είναι υποχρέωση του μελετητή και της υπηρεσίας που την αποδέχθηκε , και όχι ευθύνη του αναδόχου. Δεν είναι ρεαλιστικό πριν την έναρξη της εκτέλεσης της σύμβασης να υποχρεούται ο ανάδοχος να κρίνει και να δεσμευτεί με την μελέτη.
Άρθρο 63 Σύμπραξη του μελετητή στην κατασκευή – Πρόσθετες εγγυήσεις – Ευθύνη– Τροποποίηση άρθρου 144
Στην παρ. 2 προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής και να προστεθεί η φράση στο 4ο εδάφιο : «και μόνο για τα σημεία που χρήζουν τροποποίηση» αμέσως μετά την λέξη «προς τροποποίηση»
Επίσης να προστεθεί η φράση στο προτελευταίο εδάφιο «μέχρι την οριστική απόφαση» αμέσως μετά την λέξη «διαδικασίας»
Άρθρο 65 Ημερολόγιο του έργου – Αντικατάσταση άρθρου 146 ν. 4412/2016
Προτείνεται το άρθρο περί τήρησης ηλεκτρονικού ημερολογίου να έχει εφαρμογή σε έργα άνω από τα όρια του σημ α του αρθρου 5 του ν. 4412/2016» , δηλαδή η εφαρμογή του άρθρου να αφορά σε έργα άνω του ποσού των 5.350.000 ευρώ
Επίσης στην παρ. 1 στο εδάφιο 1 προτείνεται να προστεθεί η φράση «σε διπλότυπα αριθμημένα φύλλα»
Η παρ. 2 να αντικατασταθεί με το προτεινόμενο κείμενο
«2. Το ημερολόγιο τηρείται με μέριμνα του αναδόχου, υπογράφεται από τον εκπρόσωπο του και από εντεταλμένο όργανο της επίβλεψης όταν αυτό παρίσταται στο εργοτάξιο. Το ένα αποκοπτόμενο φύλλο περιέρχεται στη Διευθύνουσα Υπηρεσία εντός επτά (7) ημερών, με μέριμνα του εντεταλμένου οργάνου της επίβλεψης, εκτός αν άλλως ορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης. Οι εγγραφές στο ημερολόγιο αποτελούν πληροφοριακά στοιχεία για τις καιρικές συνθήκες, τη δύναμη απασχολούμενου προσωπικού και μηχανημάτων και γενικά για την παροχή εικόνας προόδου του έργου»
Άρθρο 66 Τροποποίηση άρθρου 147 Ν. 4412/2016 – Προθεσμίες
Προτείνεται αλλαγή της παρ. 4 που αφορά τον υπολογισμό της οριακής προθεσμίας, δηλαδή η οριακή προθεσμία να είναι το άθροισμα της συμβατικής πλέον του 1/3 (ΑΝΤΙ το ½)
Προτείνεται αλλαγή της παρ. 7 που αφορά σε γεγονότα ανωτέρας βίας, τα οποία αναστέλλουν την πάροδο των προθεσμιών του παρόντος, εφόσον ο ανάδοχος υποβάλλει σχετική αίτηση εντός προθεσμίας 5 ημερών (ΑΝΤΙ αμελλητί), ευθύς μόλις τούτα εμφανιστούν.
Άρθρο 68 Ρήτρα πρόσθετης καταβολής (πριμ) – Αντικατάσταση άρθρου 149 ν. 4412/2016
Προτείνεται στην παρ. 1 να προστεθεί στο εδάφιο 1 η λέξη «υποχρεωτικά»,
ώστε η ύπαρξη της δυνατότητας για τον ανάδοχο να λάβει πριμ να περιγράφεται στην διακήρυξη ως δεσμευτικός όρος για την αναθέτουσα αρχή, εφόσον ο ανάδοχος πληροί τις προϋποθέσεις για να λάβει το πριμ.
Άρθρο 70 Επιμετρήσεις – Αντικατάσταση άρθρου 151 ν. 4412/2016
Είναι αδιανόητο η Διευθύνουσα να μπορεί να διορθώνει στο διηνεκές επιμετρήσεις που θεωρεί η ίδια ως εκ προθέσεως αναληθείς. Να προστεθεί ρητώς χρονικό όριο 3 μηνών, για να εξασφαλιστούν οι αντισυμβαλλόμενοι.
Η σύνταξη αρνητικού λογαριασμού να γίνεται μόνο μετά την τελεσιδικία της περί εκ προθέσεως αναληθούς επιμέτρησης
Στις επιμετρήσεις να αναγράφονται σε ξεχωριστή στήλη οι εκτελεσμένες εξωσυμβατικές ή υπερσυμβατικές εργασίες που δεν έχουν ακόμη τακτοποιηθεί, όπως προβλέπεται και στις διατάξεις για την τελική επιμέτρηση (στην παρ. 9 του άρθρου 70).
Άρθρο 71 Λογαριασμοί – Αντικατάσταση άρθρου 152 ν. 4412/2016
Στην παρ. 10 του άρθρου 154 προτείνεται να διαγραφούν στο τελευταίο εδάφιο οι λέξεις « δέκα (10) ημέρες» ,
Δηλαδή ο ανάδοχος μπορεί να διακόψει άμεσα τις εργασίες από την κοινοποίηση ειδικής δήλωσης στην διευθύνουσα υπηρεσία
Άρθρο 73 Απολογιστικές εργασίες – Τροποποίηση άρθρου 154 ν. 4412/2016
Η παρ. 10 του άρθρου 154 τροποποιείται και προστίθεται φράση ως εξής: «Ως δαπάνη απολογιστικών εργασιών καταβάλλεται ξεχωριστά και η απόθεση προϊόντων εκσκαφών σε ΑΕΕΚ.
Άρθρο 74 Επείγουσες και απρόβλεπτες πρόσθετες εργασίες, οι οποίες εκτελούνται πριν από την έγκριση του Α.Π.Ε.– Αντικατάσταση άρθρου 155 ν. 4412/2016
Η μη έγκαιρη σύνταξη και έγκριση ΑΠΕ να αποτελεί ρητά νόμιμο λόγο διακοπής των εργασιών και υπερημερίας του Κυρίου του έργου.
Άρθρο 75 Ειδικά θέματα τροποποιήσεων συμβάσεων κατά τη διάρκειά τους. Αυξομειώσεις εργασιών – Νέες εργασίες – Τροποποίηση άρθρου 156 ν. 4412/2016 οι παρ. 1, 2, 3 και 7
Προτείνουμε να προβλεφθεί ότι η μη έγκαιρη σύνταξη και έγκριση ΑΠΕ να αποτελεί ρητά νόμιμο λόγο διακοπής των εργασιών και υπερημερίας του Κυρίου του έργου.
Στην παρ. 7 προβλέπεται ότι επί της ενστάσεως κατά του ΑΠΕ αποφαίνεται η Προϊσταμένη Αρχή. Αυτό είναι αντίθετο με το άρθρο 174 του Ν. 4412/2016. Θεωρούμε ότι σωστό είναι να αποφασίζει πρώτα η Προϊσταμένη Αρχή και ακολούθως να ασκείται ένσταση του άρθρου 174 . Προτείνουμε να προβλεφθεί ρητώς αυτή η δυνατότητα ενδικοφανούς προστασίας από το νόμο.
Άρθρο 76 Τροποποιήσεις στο Άρθρ. 157 Ν. 4412/2016 Βλάβες στα έργα – αποζημιώσεις
Προτείνεται να αλλάξει το άρθρο ως εξής, με επιμήκυνση των προθεσμιών :
«5. Η δήλωση υποβάλλεται σε ανατρεπτική προθεσμία δέκα (10) ημερών (ΑΝΤΙ 5 ) από την επέλευση της βλάβης. Αν πρόκειται για έργο που έχει περατωθεί και δεν έχει ακόμα παραληφθεί, η προθεσμία αυτή ορίζεται σε δεκαπέντε (15) (ΑΝΤΙ 10) ημέρες.»
Άρθρο 78 Έκπτωση αναδόχου – Τροποποίηση άρθρου 160 ν. 4412/2016
Στην περίπτωση της έκπτωσης θα πρέπει να εκδίδεται υποχρεωτικά απόφαση του Υπουργού ή του Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης προκειμένου να οριστικοποιηθεί η έκπτωση του αναδόχου.
Είναι αδιανόητο ένα γνωμοδοτικό όργανο να ανάγεται σε αποφασιστικό.
Πρόταση να παραμείνει για την έκπτωση όπως και για τις περιπτώσεις έγκρισης ΑΠΕ, και βλαβών από ανωτέρα βία η δυνατότητα άσκησης ενδίκου βοηθήματος ενώπιον της Προϊσταμένης Αρχής και ακολούθως να ασκείται ένσταση του άρθρου 174 του Ν. 4412/2016.
Άρθρο 79 – Τροποποίηση άρθρου 161 Ν. 4412/2016 Διακοπή εργασιών – Διάλυση της σύμβασης
Προτείνεται να προστεθεί και σημείο στ , ως λόγος που ο ανάδοχος μπορεί να ζητήσει τη διάλυση της σύμβασης:
«στ. Αν δεν συνταχθεί και εγκριθεί έγκαιρα ο ΑΠΕ»
Άρθρο 82 Βεβαίωση περάτωσης εργασιών – Αντικατάσταση άρθρου 168 ν. 4412/2016
Η προθεσμία περαίωσης του έργου είναι αδιανόητο να είναι μόνο η αρχική συμβατική + ½ και μετά να διαλύεται η σύμβαση. Θα γεμίσει η χώρα με ημιτελή έργα και θα κινδυνεύει να επιστρέψει στα κοινοτικά ταμεία χρήματα λόγω της μη λειτουργικότητας των έργων. Πρέπει να τροποποιηθεί το άρθρο .
Στην παρ. 2 στο τελευταίο εδάφιο προτείνεται να προστεθεί η φράση : «Με την έκδοση της βεβαίωσης περαίωσης ο ανάδοχος δικαιούται με αίτηση του να απομειώσει κατά 20% την εγγυητική επιστολής καλής εκτέλεσης του έργου που έχει καταθέσει»
Άρθρο 85 Τροποποίηση του άρθρου 171 Ν. 4412/2016 – Χρόνος υποχρεωτικής συντήρησης των έργων
Προτείνεται να αντικατασταθεί το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 και ο μεγαλύτερος χρόνος εγγύησης εκ μέρους του αναδόχου να συνδυαστεί ρητώς με ιδιαίτερο αντάλλαγμα.
«Σε εντελώς ειδικές περιπτώσεις μπορεί με τα συμβατικά τεύχη να ορίζεται μεγαλύτερος χρόνος εγγύησης με ιδιαίτερο αντάλλαγμα, όχι όμως μεγαλύτερος από πέντε (5) έτη.»
Άρθρο 87 Τροποποίηση του άρθρου 174 Ν. 4412/2016 – Διοικητική επίλυση συμβατικών διαφορών
Προτείνεται να αλλάξει η προθεσμία της ένστασης της παρ. 1α του άρθρου μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία ενός μήνα από την κοινοποίηση της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης, αντί για 15 ημέρες.
Άρθρο 88 Τροποποίηση του άρθρου 176 Ν. 4412/2016 Διαιτητική Επίλυση Διαφορών
Προτείνεται να τροποποιηθεί το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1, ως προς τα έργα προϋπολογισμού κατώτερου των δέκα εκατομμυρίων (10.000.000) ευρώ η δυνατότητα ύπαρξης ρήτρας διαιτητικής επίλυσης διαφοράς ως εξής :
«Προκειμένου για έργα κατώτερου προϋπολογισμού, απαιτείται για τη συμπερίληψη αντίστοιχης δυνατότητας η σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου».
Άρθρο 94 Έγκριση της μελέτης – Παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης – Αντικατάσταση άρθρου 189 ν. 4412/2016
Το πρόβλημα στην εκτέλεση των έργων δεν είναι μόνο οι πλημμελείς μελέτες αλλά και η ελλιπής σύνταξη του προϋπολογισμού. Η σύνταξη του προϋπολογισμού μπορεί να οφείλεται σε παράλειψη εργασιών από τον μελετητή, αλλά πολλές φορές και στην ίδια την Υπηρεσία που μειώνει τις ποσότητες εν γνώση της, για να δημοπρατήσει όσα περισσότερα έργα μπορεί.
Προτείνεται όπου αναφέρεται η λέξη μελέτη να συνοδεύεται και από τη λέξη προϋπολογισμός έργου. Ο μελετητής που έχει συντάξει τον προϋπολογισμό του έργου να φέρει οικονομική ευθύνη (η οποία θα καλύπτεται από την ασφάλεια της μελέτης του) με δεδομένο ότι υπάρχει και το 15% των απροβλέπτων το οποίο θεωρητικά θα πρέπει να υπερκαλύπτει τα τυχόν λάθη και ελλείψεις της μελέτης.
Άρθρο 108 Όργανα διενέργειας διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων– Τροποποίηση άρθρου 221 ν.4412/2016 (τροπ παρ. 1,3,8,9,10 προστ. παρ 12)
Προτείνεται η τροποποίηση του τελευταίου εδαφίου του σημ α της παρ. 8 με την διαγραφή της φράσης «χωρίς δικαίωμα ψήφου» και την αντικατάσταση της με την φράση «με δικαίωμα ψήφου»,
δηλαδή ο εκπρόσωπος των Εργοληπτών να συμμετέχει σε όλες τις επιτροπές διαγωνισμού με δικαίωμα ψήφου. Έχει αποδειχτεί όλα αυτά τα χρόνια ότι η συμμετοχή εκπρόσωπος των Εργοληπτών από τις πανελλήνιες Εργοληπτικές Οργανώσεις, στις εργασίες της επιτροπής με δικαίωμα ψήφου, εξασφαλίζει την διαφάνεια, την αντικειμενικότητα και σε κάθε περίπτωση την αρτιότερη διεξαγωγή της διαδικασίας
Άρθρο 138 Οικονομική Αυτοτέλεια – Αντικατάσταση άρθρου 350 ν. 4412/2016
Προτείνεται η παρ. 2 να τροποποιηθεί και να παραμείνει η χρηματοδότηση της ΑΕΠΠ στο ποσό ύψους μηδέν κόμμα μηδέν έξι τοις εκατό (0,06%) επί όλων των συμβάσεων που υπάγονται στον παρόντα νόμο
Άρθρο 148 Διαδικασία εξέτασης της προσφυγής – Τροποποίηση άρθρου 365 ν. 4412/2016 Τροποποιούνται οι παρ. 1, 2, 3, 4, 5 και 6 του άρθρου 365
Προτείνεται να προστεθεί στην παρ. 1 η φράση «Στην σύνθεση των κλιμακίων μετέχει υποχρεωτικά Μηχανικός με εργασιακή εμπειρία άνω της 15ετίας, όταν η υπόθεση προς κρίση αφορά διαφορά από διαγωνισμό ανάθεσης δημόσιου έργου».
ΤΕΛΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΜΕΡΟΥΣ Α
Άρθρο 152 Έναρξη ισχύος – Τροποποίηση άρθρου 379 ν. 4412/2016
Προτείνεται να καταργηθεί το άρθρο 152 , καθώς με το άρθρο αυτό παρατείνεται η υποχρέωση δημοσίευσης περίληψης σε τοπικό Τύπο (η οποία έληγε την 1/1/2021) έως την 1/1/2022 και επιβαρύνει με έξοδα δημοσιεύσεως ον Ανάδοχο, σε μια εποχή που όλα είναι πλέον ηλεκτρονικά.
Άρθρο 153 Μεταβατικές διατάξεις Μέρους Α΄
Στην παρ 4 (εκ λάθους αναγράφεται 2 στο προς διαβούλευση κείμενο) να προστεθεί και το ΤΜΕΔΕ στα οικεία τραπεζικά ιδρύματα τα οποία θα επιστρέψουν εγγυητικές.
Άρθρο 21
Ενημέρωση των υποψηφίων και των προσφερόντων – Τροποποίηση άρθρου 70 ν. 4412/2016
Στην παράγραφο 4 αναφέρεται ανάρτηση στην ιστοσελίδα για μελέτες έργων άνω του 1.000.000€ για τουλάχιστον δύο μήνες πριν από τη διενέργεια του διαγωνισμού.
Ο χρόνος αυτός πρέπει να μειωθεί το ανώτερο σε 10-15 ημέρες, οι οποίες είναι υπεραρκετές για όποιον ενδιαφέρεται. Οι δύο μήνες θα δημιουργήσουν μεγάλες καθυστερήσεις χωρίς λόγο, ειδικά σε περιπτώσεις που οι προτάσεις υποβάλλονται σε προγράμματα, είναι λοιπόν αντίθετη η πρόταση στην προσπάθεια συντόμευσης των διαδικασιών.
Άρθρο 2
Ρύθμιση ζητημάτων προσφυγής σε διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση– Αντικατάσταση άρθρου 32Α ν. 4412/2016
Κατόπιν «άγονου» διαγωνισμού ατυχώς οι ισχύουσες σήμερα ρυθμίσεις επιβάλλουν συνεχείς επαναλαμβανόμενες διαδικασίες ηλεκτρονικής διαπραγμάτευσης, χωρίς όριο έως το άπειρο, για τους διαγωνισμούς αξίας άνω των 60.000,00 € σήμερα και 30.000,00 € μετά την ψήφιση του νέου Νόμου, αντί της πιο ευέλικτης διαδικασίας της δια ζώσης διαπραγμάτευσης. Να προστεθεί στις εξαιρέσεις της υποχρεωτικής εφαρμογής από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 22, του άρθρου 36, της παρ. 1 του άρθρου 72 και των παρ. 1 έως 4 του άρθρου 79 και η περίπτωση της παραγράφου 2α του άρθρου 32 (άγονος διαγωνισμός) μετά από αναδιατύπωση, ως εξής:
Πρόταση: α) εάν, ύστερα από ανοικτή ή κλειστή διαδικασία, είτε δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά ή αίτηση συμμετοχής είτε καμία από τις υποβληθείσες προσφορές ή αιτήσεις συμμετοχής δεν είναι κατάλληλη, εφόσον δεν έχουν τροποποιηθεί ουσιωδώς οι αρχικοί όροι της σύμβασης και με την προϋπόθεση ότι διαβιβάζεται σχετική έκθεση στην Επιτροπή μετά από αίτημα της και μετά από μία φορά υποχρεωτικής διενέργειας διαδικασίας διαπραγμάτευσης μέσω του συστήματος ΕΣΗΔΗΣ.
Ι. Το υπό διαβούλευση σχέδιο Νόμου, είναι ένα ογκώδες νομοθέτημα, αποτελούμενο από πληθώρα διατάξεων, οι οποίες επιφέρουν δραστικές και εκτενέστατες τροποποιήσεις του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, μεταβάλλοντας αυτό ουσιωδώς. Συνεπώς, φαντάζει επιτακτική η ανάγκη παράτασης του χρονικού διαστήματος υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης.
ΙΙ. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, ο Ν.4412/2016 από την ψήφισή του έως και σήμερα, έχει υποστεί σωρεία τροποποιήσεων, γεγονός που τον κατέστησε δυσλειτουργικό. Με το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου, συντελείται μεν μια εκτενής τροποποίηση πληθώρας διατάξεων του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, αποσπασματική δε, γεγονός που ενδεχομένως να τον καταστήσει έτι περισσότερο δυσλειτουργικό. Γι’ αυτόν τον λόγο ενδεχομένως να ήταν ιδανικότερο η εξ αρχής κατάστρωση του Νόμου που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις. Άλλωστε, το εύρος των τροποποιήσεων, θα μπορούσε να δικαιολογήσει την ενσωμάτωση αυτών σε ένα νέο, ενιαίο, ορθά δομημένο νομοθετικό κείμενο.
ΙΙΙ. Περαιτέρω, όπως συνέβη και με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, αρκετά ζητήματα που αφορούν στην εκτέλεσή του, εναπόκεινται στην έκδοση περαιτέρω κανονιστικών πράξεων (όπως παραδείγματος χάριν το Μη.Πι.Υ.Δη.Συ. των άρθρων 344 & 221). Όπως αποδείχθηκε όμως, παρά το γεγονός ότι έχουν παρέλθει πλέον των 4 ετών από την ψήφιση του Ν.4412/2016, σωρεία επιμέρους εκτελεστικών, του Νόμου, πράξεων, δεν έχει ακόμη εκδοθεί, με αποτέλεσμα πλείστες διατάξεις να μένουν ανεφάρμοστες. Το ίδιο «ατόπημα» εμφανίζεται και σε πολλές διατάξεις του Σχεδίου Νόμου. Συνεπώς, ενδεχομένως να ήταν ορθότερο, ταυτόχρονα με την ψήφιση του Νομοσχεδίου ή σε κάθε περίπτωση εντός σαφώς ορισμένης σύντομης προθεσμίας, να εκδοθούν όλες οι απαραίτητες για την εκτέλεση του Νόμου, πράξεις (π.δ., ΚΥΑ, ΥΑ κλπ).
ΙV. Το γεγονός ότι οι διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων ήσσονος αξίας, ήτοι με εκτιμώμενη αξίας ίση ή μικρότερη των 2.500 ευρώ, θα διενεργούνται χωρίς διαδικασία επιλογής αναδόχου (αρχή της οικονομίας) ή υπό την τήρηση αρχών όπως η αρχής της δημοσιότητας, της διαφάνειας κλπ, μπορεί να οδηγήσει σε κάμψη ή ακόμη και σε καταστρατήγηση μέσω της καταχρηστικής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία.
V. Δυνάμει των άρθρων 49 και 127 του Σχεδίου Νόμου, καταργούνται τα άρθρα 117 (Βιβλίο Ι) και 327 (Βιβλίο ΙΙ) του ισχύοντος Ν.4412/2016, περί Συνοπτικών Διαγωνισμών. Παρά τα εν γένει ζητήματα που ανέκυπταν κατά την εφαρμογή των διατάξεων του Ν.4412/2016, είναι ευρέα η παραδοχή ότι η διαδικασία του Συνοπτικού Διαγωνισμού, συνετέλεσε καθοριστικά στην ευελιξία και την ταχύτητα διενέργειας δημοσίων συμβάσεων προς αντιμετώπιση επειγουσών και έκτακτων αναγκών των Αναθετουσών Αρχών. Συνεπώς, κρίνεται εσφαλμένη η κατάργηση μιας διαδικασίας που συντελεί καθοριστικά στην εύρυθμη λειτουργεία των Αναθετουσών Αρχών. Με την κατάργηση του Συνοπτικού Διαγωνισμού, είναι πολύ πιθανόν να ανακύψει δυσκολία στην αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, οι οποίες χρήζουν άμεσης παρέμβασης από τις Αναθέτουσες Αρχές. Γι΄ αυτό τον λόγο, ίσως θα ήτο ιδανικότερο αντί της κατάργησης να προκριθεί μια «μέση λύση», ήτοι ο ορισμός ενός συγκεκριμένου ποσοστού του ετήσιου προϋπολογισμού εκάστης Αναθέτουσας Αρχής, το οποίο η Αρχή να δύναται να διαθέσει μέσω της διαδικασίας του Συνοπτικού Διαγωνισμού.
VI. Περαιτέρω, με το άρθρο 50 του Σχεδίου Νόμου, συντελείται ένας άνισος διαχωρισμός (του υφιστάμενου πεδίο εφαρμογής των επιμέρους διαγωνιστικών διαδικασιών), με την υπαγωγή των συμβάσεων με εκτιμώμενη αξία ίση ή ανώτερη των 30.000,00€ έως 60.000,00€ στις διατάξεις της ανοικτής διαδικασίας και της υποχρεωτικής διενέργειας αυτών ηλεκτρονικά μέσω του ΕΣΗΔΗΣ.
Το γεγονός αυτό, ήτοι της διενέργειας όλων των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων, εκτιμώμενης αξίας ίσης ή ανώτερης των 30.000 ευρώ, ηλεκτρονικά, καθιστά αποτρεπτική τη συμμετοχή μικρών και μεσαίων οικονομικών φορέων. Είναι σύνηθες, οι μικρομεσαίοι οικονομικοί φορείς, να υστερούν σε εμπειρία και εξοικείωση ως προς τις ηλεκτρονικές διαδικασίες και συνεπώς, η ιδέα της εμπλοκής σε πολύπλοκες ηλεκτρονικές διαδικασίες, όπως είναι το ΕΣΗΔΗΣ, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα. Παρά τα ανωτέρω αναφερόμενα, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η προώθηση της χρήσης πληροφοριακών συστημάτων, του εκσυγχρονισμού και της ψηφιοποίησης των διαδικασιών διενέργειας δημοσίων συμβάσεων, συμβάλει στην διασφάλιση τήρησης θεμελιωδών αρχών του τομέα των δημοσίων συμβάσεων (όπως η αρχή της δημοσιότητας και της διαφάνειας), ενώ συμβάλει και στην ταχύτερη διεκπεραίωση των επιμέρους σταδίων της διαδικασίας.
VIΙ. Σχετικά με το άρθρο 42 του Σχεδίου Νόμου, δέον όπως διευκρινιστεί το διαδικαστικό ζήτημα εφαρμογής της δυνατότητας αντιστροφής των σταδίων αξιολόγησης στην ανοικτή διαδικασία.
VΙIΙ. To άρθρο που αφορά στην τροποποίηση του υφιστάμενου άρθρου 100 «Αποσφράγιση και αξιολόγηση προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και παροχής γενικών υπηρεσιών», δεν αποσαφηνίζει ποιοι οικονομικοί φορείς-προσφέροντες έχουν δικαίωμα πρόσβασης και σε ποια έγγραφα. Ειδικότερα, στο εδάφιο 1β) του υπό διαβούλευση άρθρου, ορίζεται ότι η επιτροπή δεν θα αποσφραγίσει τις οικονομικές προσφορές των οικονομικών φορέων που αποκλείστηκαν, ενώ στο τέλος του εδάφιου 1γ) αναφέρεται ότι «Μετά από την έκδοση και κοινοποίηση της απόφασης κατακύρωσης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 105, οι προσφέροντες λαμβάνουν γνώση των λοιπών συμμετεχόντων στη διαδικασία και των στοιχείων που υποβλήθηκαν από αυτούς». Δεν είναι λοιπόν αντιληπτό, εάν μεταξύ των προσφερόντων που λαμβάνουν γνώση, είναι και οι οικονομικοί φορείς των οποίων οι οικονομικές προσφορές αποκλείστηκαν.
ΙX. Σχετικά με το υπό διαβούλευση άρθρο που αφορά σε ισότιμες και ισοδύναμες προσφορές, εάν κριτήριο ανάθεσης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής, ισότιμες θεωρούνται οι προσφορές με την ίδια ακριβώς τιμή. Στην περίπτωση αυτή η αναθέτουσα αρχή επιλέγει τον ανάδοχο με κλήρωση μεταξύ των οικονομικών φορέων που υπέβαλαν ισότιμες προσφορές. Ωστόσο, η διαδικασία της κλήρωσης δεν αποβαίνει υπέρ της Αναθέτουσας Αρχής, καθόσον η τιμή παραμένει η ίδια, προ και μετά της κλήρωσης. Αντιθέτως, θα επέφερε θετικό αποτέλεσμα για την Αναθέτουσα Αρχή, εάν σε αυτές τις περιπτώσεις, ακολουθούσε ένα δεύτερο στάδιο υποβολής νέων οικονομικών προσφορών, οι οποίες θα ήταν μειωμένες (αρχή της οικονομίας).
Χ. Ως προς την τροποποίηση του άρθρου 73 του Ν. 4412/2016, που αφορά στους λόγους αποκλεισμού, δυνάμει του Σχεδίου Νόμου, προβλέπεται ότι η διακήρυξη μπορεί να προβλέπει ότι ο αποκλεισμός είναι δυσανάλογος για μικρά ποσά φόρων ή ασφαλιστικών εισφορών. Πρόκειται για ένα εδάφιο που υπάρχει και επί του παρόντος. Ωστόσο, καθώς είναι διατυπωμένο με τρόπο αόριστο, δεν τυγχάνει εφαρμογής, αφού οι Αναθέτουσες Αρχές, δεν διαθέτουν κάποιο κριτήριο, προκειμένου να καταλήξουν ότι η ασφαλιστική ή φορολογική οφειλή είναι «ήσσονος σημασίας». Γι’ αυτό τον λόγο, ίσως θα ήταν ορθότερο να εισαχθεί κάποιο κριτήριο/μετρήσιμο μέγεθος (όπως παραδείγματος χάριν, η οφειλή να μην ξεπερνά το 0,1% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης).
XI. Δυνάμει του άρθρου 55 του Σχεδίου Νόμου, ορίζεται ότι για δημόσιες συμβάσεις με εκτιμώμενη αξία κατώτερη ή ίση των ορίων του άρθρου 118, όποιος έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να ζητήσει την ακύρωση πράξης ή παράλειψης της αναθέτουσας αρχής και την αναστολή εκτέλεσης , ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου της έδρας της αναθέτουσας αρχής, κατά τα 104 οριζόμενα στο π.δ. 18/1989 (Α’ 8), το οποίο αποφαίνεται αμετακλήτως χωρίς να επιτρέπεται η προηγούμενη άσκηση άλλης ειδικής ή ενδικοφανούς διοικητικής προσφυγής, ενώ το παράβολο για την άσκηση της αίτησης ακύρωσης και της αίτησης αναστολής ορίζεται ίσο με το 5% επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης της. Εν προκειμένω όμως ανακύπτουν ζητήματα σχετικά με την ενεργητική νομιμοποίηση για την άσκηση αιτήσεως αναστολής και της αιτήσεως ακύρωσης, αφού για την άσκηση των ανωτέρω ενδίκων μέσων, απαιτείται η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος, η συνδρομή του οποίου εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το δικάζων Δικαστήριο. Η δυσχέρεια στην απόδειξη συνδρομής της διαδικαστικής προϋπόθεσης του εννόμου συμφέροντος και συνακόλουθα στη θεμελίωση της ενεργητικής νομιμοποίησης του αιτούντος, θα καταστήσει την διάταξη ανεφάρμοστη και συνεπώς, θα εκλείπει οποιαδήποτε μορφής προστασίας στην συγκεκριμένη περίπτωση.
1. Άρθρο 1 (Τροποποίηση άρθρου 2 Ν.4412/2016):
Στην περ. 9 τροποποιείται η έννοια του όρου «δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών». Ενώ στον Ν. 4412/2016 αρθρ.1 παρ.9 «….ως «δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών» και ως «συμβάσεις υπηρεσιών» νοούνται οι συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών πλην των αναφερόμενων στην περ. 6 (όπου περιγράφονται σαφώς οι συμβάσεις έργων)», στο σχέδιο νόμου αφαιρείται αυτή η εξαίρεση και αναφέρεται μόνο ότι «…ως «δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών» και ως «συμβάσεις υπηρεσιών» νοούνται οι συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών».
To νέο πλαίσιο θα πρέπει να αποσαφηνίζει το διαχωρισμό υπηρεσιών-μελετών και προμηθειών-έργων και όχι να τον αοριστικοποιεί περισσότερο, μετακυλίοντας αυτό το βάρος στις Αναθέτουσες Αρχές.
2. Άρθρο 5 (Τροποποίηση άρθρου 36 Ν.4412/2016)_ΕΣΗΔΗΣ:
Όλοι οι διαγωνισμοί άνω των 30.000,00€ θα διενεργούνται μέσω ΕΣΗΔΗΣ (ηλεκτρονικοί).
Το γεγονός αυτό ίσως δεν επηρεάζει ιδιαίτερα τις Αναθέτουσες Αρχές που πλέον είναι εξοικειωμένες με τη χρήση του ΕΣΗΔΗΣ, αλλά ενδεχομένως να επηρεάσει την δυνατότητα συμμετοχής μικρών επιχειρήσεων στις διαγωνιστικές διαδικασίες, που συμμετείχαν στους συνοπτικούς διαγωνισμούς (20.000 έως 60.000) και δεν διαθέτουν το υπόβαθρο να συμμετέχουν σε ηλεκτρονικές διαδικασίες.
3. Άρθρο 19 (Τροποποίηση άρθρου 58 Ν.4412/2016):
Διατηρείται η δυνατότητα χρησιμοποίησης υπεργολάβου από τον ανάδοχο (για μέρος της σύμβασης), ωστόσο στο σχέδιο νόμου προστίθεται η υποχρέωση της Αναθέτουσας Αρχής να ελέγχει και την τεχνική ικανότητα του υπεργολάβου.
Χρήζει αποσαφήνισης ή αλλαγής, καθώς οι όροι της υπεργολαβίας δεν μπορεί να προσδιορίζονται εξ αρχής στα έγγραφα της διακήρυξης (είναι επιλογή του αναδόχου ποιο μέρος/ύψος της σύμβασης θα αναθέσει σε υπεργολάβο και ο ανάδοχος αναλαμβάνει την ευθύνηγι αυτόν). Επίσης δεν θα ήταν λογικό να ελέγχεται ο υπεργολάβος με τα κριτήρια τεχνικής ικανότητας που αναφέρονται στη διακήρυξη και διέπουν το σύνολο της σύμβασης.
4. Άρθρο 136 (Τροποποίηση άρθρου 365 Ν.4412/2016):
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου με την κατάθεση προδικαστικής προσφυγής, η Αναθέτουσα Αρχηοφείλει«….υποχρεωτικά να την κοινοποιήσει την επόμενη εργάσιμη ημέρα (στο Ν. 4412/16 ήταν εντός 5 ημερών) σε κάθε ενδιαφερόμενο τρίτο…». Διατηρείται επίσης ότι «……Η παράλειψη των ανωτέρω κοινοποιήσεων και η μη διαβίβαση προς την ΑΕΠΠ του φακέλου της υπόθεσης και των απόψεων της αναθέτουσας αρχής συνιστούν ιδιαίτερο πειθαρχικό αδίκημα των αρμόδιων για τις ενέργειες αυτές υπαλλήλων….. Η ΑΕΠΠ, εφόσον κρίνει ότι η παράλειψη αποστολής των αναφερόμενων στην παρ. 1 στοιχείων ή η καθυστερημένη αποστολή τους είναι αδικαιολόγητη, καθιστά, δε, ιδιαιτέρως δυσχερή την ουσιαστική παροχή προδικαστικής προστασίας, μπορεί, με την απόφαση επί της προσφυγής, σταθμίζοντας τις συντρέχουσες σε κάθε περίπτωση συνθήκες, να επιβάλει αυτεπαγγέλτως χρηματική κύρωση στην αναθέτουσα αρχή. Το ποσό της κύρωσης αυτής μπορεί να ανέρχεται από εκατό (100) μέχρι πεντακόσια (500) ευρώ, …….Μνεία της κύρωσης αυτής γίνεται στον ατομικό φάκελο του υπεύθυνου της καθυστέρησης ή ελλιπούς αποστολής ή μη αποστολής του φακέλου και των απόψεων της υπηρεσίας υπαλλήλου».
Γενικά στο σχέδιο νόμου όλες οι προθεσμίες διατηρούνται ίδιες σε αριθμό ημερών ή διευρύνονται. Η εξάντληση της αυστηρότητας στο σημείο αυτό είναι υπερβολική και επισφαλής, καθώς για διάφορους διοικητικούς λόγους μπορεί να μην καταστεί εφικτό να κοινοποιηθεί την επόμενη εργάσιμη η προσφυγή. Σημειώνεται ότι η ΑΕΠΠ έχει προθεσμία να συνεδριάσει για την εξέταση της προσφυγής 40 ημέρες.
5. Γενική παρατήρηση:
Δεδομένου ότι ο Ν. 4412/2016 ακολουθείται από αναρίθμητες τροποποιήσεις και εφόσον ένας από τους στόχους του νέου νόμου είναι η απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων, ελπίζουμε ότι θα δημοσιευθεί ως ένας ολοκληρωμένος, αυτοτελής νόμος που θα περιλαμβάνει όλες τις διατάξεις και όχι ως μια τροποποίηση του Ν.4412/16, που θα περιλαμβάνει απλά τις αλλαγές και θα διαιωνίζει το δαιδαλώδες πλαίσιο.
ΑΡΘΡΟ 50
Προκειμένου η χαλάρωση των όρων για τις απευθείας αναθέσεις να γίνει σε συνδυασμό με την προστασία της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού, θα ήταν καλό να υπάρξουν κάποιοι περιορισμοί στην συμμετοχή εταιρειών «σφραγίδων» πχ με θέσπιση ορίων στο χρόνο δραστηριοποίησης κλπ
1) Άρθρο 2
Να διορθωθεί η διαδικασία και ο ρόλος του γνωμοδοτικού οργάνου και να γίνει εκτελεστικός, δηλαδή η προϊσταμένη αρχή να ορίζει τριμελές όργανο το οποίο θα έχει εκτελεστικό ρόλο και θα υλοποιεί τις συμβάσεις έως του ποσού των απ’ ευθείας αναθέσεων. Αυτές οι αποφάσεις ανάθεσης θα επικυρώνονται από την προϊσταμένη αρχή η οποία επιφορτίζεται με τον έλεγχο τήρησης των όρων υλοποίησης της σύμβασης.
2) Άρθρο 5
Να εξαλειφθεί το σημείο σύμφωνα με το οποίο επιβάλλεται κράτηση 0,02% υπέρ της ανάπτυξης και συντήρησης του ΕΣΗΔΗΣ από τις συμβάσεις και να οριστεί το εξής:
Υπολογίζεται από σύνολο των συμβάσεων το 0,02% της αξίας τους και το προκύπτων ποσό βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, το οποίο καταβάλλεται σύμφωνα με την καταβολή των λοιπών υποχρεώσεων του κράτους. Αυτό πρέπει γίνει καθώς τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά υιοθετείται η τακτική του παρελθόντος «επιβαρύνσεις λόγω τρίτων» με την αιτιολογία ότι αυτοί είναι ανεξάρτητες αρχές φορείς κλπ κλπ. Η προτεινόμενη τροποποίηση σε κάθε περίπτωση θα συμβάλει στο ζητούμενο από όλους που είναι η διαφάνεια, ενώ ταυτόχρονα θα αποτυπώνεται με ακρίβεια και αξιοπιστία το ολικό πραγματικό κόστος και η πραγματική ολική επιβάρυνση για την λειτουργία των αυτών των θεσμών, καθώς αυτά τα μεγέθη θα εμφανίζονται στον κρατικό προϋπολογισμό στον οποίο έχουν όλοι πρόσβαση.
3) Άρθρο 7
Να οριστεί με σαφήνεια ότι οι συμβάσεις που εξαιρούνται από την εφαρμογή του παρόντος άρθρου είναι αυτές που αφορούν την εθνική άμυνα και μόνον και δεν δύναται να μεταβληθεί ο όρος αυτός.
4) Άρθρο 15
Να αρθεί ο περιορισμός δέσμευσης ποσού 40% προκειμένου να εκκινήσει η διαδικασία και να τεθεί στην ευχέρεια της κάθε προϊσταμένης αρχής να ορίζει το ύψος του ποσού που θα δεσμεύει.
5) Άρθρο 57
Η πρόβλεψη για την ανάθεση καθηκόντων σε εξωτερικούς συνεργάτες να εξαφανιστεί σε διαφορετική περίπτωση να εφαρμοστεί μόνο για τα έργα τα οποία δεν χρηματοδοτούνται από ιδίους πόρους, έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται οι φορείς με πρόσθετα κόστη
6) Άρθρο 59
Οι παρατηρήσεις του αναδόχου για την μελέτη να μην είναι δεσμευτικές για τον φορέα καθώς με τον τρόπο αυτό ο ανάδοχος καθίσταται συν-μελετητής του έργου. Στην περίπτωση κατά την οποία υιοθετηθεί η παρούσα περιγραφή τότε υπάρχει ο κίνδυνος ο ανάδοχος συστηματικά και σκόπιμα να θέτει όρους και ενστάσεις προκειμένου να αποποιηθεί την υλοποίηση του έργου ιδιαίτερα δε αν έχει λάβει σχετική προκαταβολή.
Άρθρο 80 – Κρατήσεις
Δ). «4. Στα έγγραφα της σύμβασης καθορίζονται οι νόμιμες κρατήσεις υπέρ Δημοσίου, υπέρ νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ή οργανισμών, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, καθώς και άλλα τυχόν έξοδα που βαρύνουν τον ανάδοχο.» Προτείνεται η κατάργηση των κρατήσεων υπέρ τρίτων κατά την πληρωμή του τιμήματος Η πρακτική είναι αναχρονιστική και δεν προσφέρει κανένα όφελος στον δημόσιο φορέα καθώς οι προσφορές των αναδόχων αυξάνονται κατά το αντίστοιχο ποσό. Δεν προκύπτει δηλαδή όφελος για το δημόσιο, παρά μόνο διοικητικό κόστος χειρισμού και απόδοσης όλων αυτών των κρατήσεων.
Άρθρο 100 -Αποσφράγιση και αξιολόγηση προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και παροχής γενικών υπηρεσιών.
« Μετά από την έκδοση και κοινοποίηση της απόφασης κατακύρωσης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 105, οι προσφέροντες λαμβάνουν γνώση των λοιπών συμμετεχόντων στη διαδικασία και των στοιχείων που υποβλήθηκαν από »αυτούς».
Προτείνεται να προστεθεί, ότι η εταιρεία της οποίας η προσφορά έχει αποκλεισθεί στο στάδιο της αξιολόγησης των δικαιολογητικών και τεχνικής προσφοράς δεν θα πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση στα έγγραφα οικονομικής προσφοράς των λοιπών προσφερόντων.
Αρθρο 118 -Εγγυήσεις
Α) Υπάρχει πρόβλεψη για συμβάσεις ύψους μέχρι 30.000 ευρώ να μην χρειάζεται εγγυητική καλής εκτέλεσης (στην ευχέρεια του φορέα). Με δεδομένο ότι η γραφειοκρατική διαδικασία έκδοσης εγγυητικών είναι σημαντική, προτείνουμε να εξεταστεί το ενδεχόμενο κατάργησης υποχρέωσης υποβολής εγγυητικής για συμβάσεις ύψους πχ 10.000 ευρώ, με δεδομένο ότι και τα ποσά στις περιπτώσεις αυτές είναι χαμηλά.
Α2 επίσης προτείνουμε την επέκταση και στις εγγυητικές συμμετοχής του ίδιου όρου: Ο λόγος ύπαρξης των εγγυητικών (να προστατέψει από δόλια προσφορά / πλημμελή εκτέλεση) προφανώς δεν καλύπτεται από εγγυητικές ύψους 30 ευρώ, ακόμα και 100 ευρώ , καθώς το κόστος τους είναι αμελητέο. Από την άλλη η γραφειοκρατία για την έκδοσή τους από τον συμμετέχοντα και διαχείρισή τους από το νοσοκομείο είναι σημαντική και δυσανάλογη του οφέλους.
Β) ο νόμος αναφέρει την ελάχιστη διάρκεια ισχύος των εγγυητικών συμμετοχής (30 μέρες μετά την ημερομηνία λήξης της προσφοράς) αλλά όχι για των εγγυητικών καλής εκτέλεσης. Αναφέρει δε ότι θα επιστρέφονται με την οριστική ποσοτική και ποιοτική παραλαβή του συνόλου του αντικειμένου της σύμβασης (αρθρο 5). Προτείνουμε να οριστεί η διάρκεια των εγγυητικών καλής εκτέλεσης πχ 30 μερες μετά την λήξη της προθεσμίας παράδοσης καθώς και η μέγιστη διάρκεια σε πχ 90 μερες (ή να αφαιρεθεί το «ελάχιστη»). Σκοπός είναι να σταματήσει η πρακτική των φορέων να ζητάνε «αορίστου» διάρκειας εγγυητικές, καθώς αυτές δεν συνάδουν με τις διεθνείς τραπεζικές πρακτικές και κοστίζουν ακριβά στους συμμετέχοντες.
Γ) Η εγγυητική επιστολή ζητείται να περιλαμβάνει τον όρο (άρθρο 12) «(ii) ότι σε περίπτωση κατάπτωσης αυτής, το ποσό της κατάπτωσης υπόκειται στο εκάστοτε ισχύον τέλος χαρτοσήμου». Η πρακτική αυτή δεν συνάδει με τη διεθνή τραπεζική πρακτική ή την πρακτική των συμβάσεων του ιδιωτικού τομέα και περιπλέκει τις διαδικασίες έκδοσης των εγγυητικών. Δεν προσφέρει δε, κανένα ουσιαστικό όφελος στον φορέα, καθώς ο κύριος λόγος ύπαρξης της εγγυητικής είναι να «τιμωρείται» ο ανάδοχος που θα αθετήσει τις υποχρεώσεις του και όχι η αποζημίωση του φορέα για όποια βλάβη. Στη λογική αυτή το 2,5% του χαρτοσήμου επί του ποσού της εγγυητικής (δηλαδή 0,125% της σύμβασης) ούτε επιβαρύνει ουσιωδώς τον ανάδοχο, ούτε προσφέρει κέρδος στον φορέα. Αντιθέτως προσθέτει δυσκολία στη διαχείριση των εγγυητικών από τη μεριά της τράπεζας και του αναδόχου.
Δ) «Στην περίπτωση των εγγυήσεων που εκδίδονται ηλεκτρονικά, προσκομίζεται με ευθύνη του οικονομικού φορέα εντός του χρονικού διαστήματος του προηγούμενου εδαφίου, υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνεται ότι το σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο συμπεριλαμβάνεται στον φάκελο της προσφοράς του».
Να καταργηθεί η υποχρέωση του οικονομικού φορέα να προσκομίζει και υπεύθυνη δήλωση για το ότι το ηλεκτρονικό αρχείο της εγγυητικής συμπεριλαμβάνεται στον φάκελο της προσφοράς. Εφόσον το αρχείο φέρει ηλεκτρονική υπογραφή, όπως και τόσα άλλα αρχεία/έγγραφα περιλαμβάνονται στην προσφορά, παρέλκει η προσκόμιση και έντυπης υπεύθυνης δήλωσης από τον προσφέροντα, η οποία μόνο επιπλέον γραφειοκρατικό βάρος του δημιουργεί. Ο έλεγχος της μπορεί να γίνει όπως και στα λοιπά έγγραφα.
Άρθρο 40 – τροποποίηση του Άρθρου 97
Κάθε παράταση στο στάδιο της υποβολής προσφορών η οποία δίδεται να είναι το ελάχιστο 1 μήνας ώστε να προσαρμόζονται στις συνθήκες του διαγωνισμού όλοι οι ενδιαφερόμενοι.
Άρθρο 41 – τροποποίηση του Άρθρου 100
Προτείνεται να συμπεριληφθεί 10ημερη προθεσμία, μετά την άσκηση ένστασης ή προδικαστικής προσφυγής από τρίτο υποψήφιο για την συμπλήρωση ήδη υποβληθέντων δικαιολογητικών ή προσκόμιση ελλειπόντων δικαιολογητικών, κατ’ αναλογία του άρθρου 103 του ν. 4412/2016.
Άρθρο 69, Τροποποίηση άρθρου 150, Ν.4412/2016
Παρατήρηση Α:
Νέο άρθρο 150, παρ. 1. Στην τελευταία πρόταση αναφέρει : …. Το επιτόκιο μπορεί να αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών.
Επειδή δεν έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα ανάλογη ΚΥΑ όπως αναφέρεται και στο Ν4412/άρθρο 150, παρ. 1 να διευκρινιστεί αν το εφαρμοστέο επιτόκιο είναι το χαμηλότερο των τρεχουσών εντόκων επιτοκίων 52 εβδομάδων (έντοκα που έχουν εκδίδονται από το Μάρτιο 2018) και όχι το επιτόκιο 4,85% που ορίστηκε με τα έντοκα γραμμάτια δωδεκάμηνης διάρκειας την 14-4-2010.
Παρατήρηση Β:
Επίκειται νέα έκδοση εντόκων γραμματίων 52 εβδομάδων στις 9-12-2020. Αν το επιτόκιο είναι αρνητικό πως θα γίνεται ο υπολογισμός των τόκων;
Άρθρο 75, Τροποποίηση άρθρου 156, Ν.4412/2016
Παρατήρηση Α:
Νέο άρθρο 156, παρ. 3γ σχετικά με την «επί έλασσον δαπάνη», μπορεί να διευκρινιστεί στο νόμο το παρακάτω:
Έστω μια ομάδα εργασιών ενός έργου, αυξάνεται (αύξηση συμβατικών ποσοτήτων χωρίς νέες τιμές) στον προτεινόμενο ΑΠΕ πάνω από 20% σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό της.
Ερώτημα: Ολόκληρη η αύξηση μπορεί να γίνει από χρήση επί έλαττον άλλων ομάδων ή μόνο το ποσό που αντιστοιχεί μέχρι το ποσοστό 20% και το ποσό πάνω από το 20% να γίνει χρήση ποσού από τα απρόβλεπτα;
Παράδειγμα:
Ομάδα Α : 100.000 85.000 (-15%) Αποδεκτό
Ομάδα Β : 100.000 85.000 (-15%) Αποδεκτό
Ομάδα Γ : 100.000 100.000 ( 0%)
Ομάδα Δ : 100.000 130.000 (+30%) Είναι αποδεκτό;
——————-
400.000 400.000
Αθροιστικά επί έλαττον: 15.000+15.000=30000 < 40.000 (10% του 400.0000)
Ερώτημα: Είναι αποδεκτό το ποσοστό +30% της ομάδας Δ από χρήση επί έλαττον των ομάδων (Α + Β) ή υπάρχει περιορισμός στο +20%;
Παραθέτω και τη σχετική νομοθεσία:
Ν.4412/2016, (ΦΕΚ 147Α/8-8-2016), άρθρο 156, παρ. 3 & Πρότυπα τεύχη διακηρύξεων (ΑΔΑ: 60ΦΞΟΞΤΒ-ΒΕ4)
Ν3669/2008, Άρθρο 57, παρ. 4 & Πρότυπα διακηρύξεων ΦΕΚ_664Β/21-4-2015
Εγκύκλιος ΥΠΕΧΩΔΕ 20/26-07-2006, Αρ. Πρωτ. : Δ17γ/03/114/ΦΝ443
Εγκύκλιος ΥΠΕΧΩΔΕ 36/19-10-2005, Αρ. Πρωτ. : Δ17α/08/158/ΦΝ437
Εγκύκλιος της Ειδικής Υπηρεσίας Αρχή Πληρωμής με αρ. Πρωτ. 20204 Α.Πλ.2547 της 1-6-2005
Επειδή η διαχείριση της «επί έλασσον δαπάνης» είναι σύνθετη και ο έλεγχος δεν είναι ενιαίος σε όλη την επικράτεια μπορεί να δοθεί υπόδειγμα αλγορίθμου όπως είχε δοθεί αρχικά και με την Εγκύκλιο της Ειδικής Υπηρεσίας Αρχή Πληρωμής με αρ. Πρωτ. 20204 Α.Πλ.2547 της 1-6-2005;
Παρατήρηση Β:
Σχετικά με τις συμπληρωματικές εργασίες έως 50% υπόκεινται σε έλεγχο «επί έλασσον δαπάνης»;
Άρθρο 30, Παράγραφος 12(γ): η ισχύς των αποδεικτικών μέσων να επεκταθεί σε 70 εργάσιμες ημέρες αντί 30, εκτός αν στις ειδικές διατάξεις έκδοσης αυτών προβλέπεται συγκεκριμένος χρόνος ισχύος.
Άρθρο 30, Παράγραφος 12: Τυχόν παράταση προθεσμίας υποβολής φακέλου να μην επηρεάζει την ημερομηνία έκδοσης αποδεικτικών μέσων που είχε γίνει σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, ώστε να αποφευχθεί η υποχρέωση προς εκ νέου έκδοση των ίδιων αποδεικτικών μέσων.
Άρθρο 30, Παράγραφος 12(γ): η ισχύς των αποδεικτικών μέσων να επεκταθεί σε 70 εργάσιμες ημέρες αντί 30, εκτός αν στις ειδικές διατάξεις έκδοσης αυτών προβλέπεται συγκεκριμένος χρόνος ισχύος.
Άρθρο 30, Παράγραφος 12: Τυχόν παράταση προθεσμίας υποβολής φακέλου να μην επηρεάζει την ημερομηνία έκδοσης αποδεικτικών μέσων που είχε γίνει σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, ώστε να αποφευχθεί η υποχρέωση προς εκ νέου έκδοση των ίδιων αποδεικτικών μέσων.
Κάθε παράταση στο στάδιο της υποβολής προσφορών η οποία δίδεται να είναι το ελάχιστο 1 μήνας ώστε να προσαρμόζονται στις συνθήκες του διαγωνισμού όλοι οι ενδιαφερόμενοι.
Προτείνεται να συμπεριληφθεί 10ημερη προθεσμία, μετά την άσκηση ένστασης ή προδικαστικής προσφυγής από τρίτο υποψήφιο για την συμπλήρωση ήδη υποβληθέντων δικαιολογητικών ή προσκόμιση ελλειπόντων δικαιολογητικών, κατ’ αναλογία του άρθρου 103 του ν. 4412/2016.
Επί του άρθρου 1 (Τροποποίηση του άρθρου 2 του Ν.4412/2016):
Προτείνεται να επανεξεταστεί ο ορισμός του δημοσίου έργου, κάνοντας αναφορά σε συγκεκριμένα CPV και στην ύπαρξη μελέτης, ως εγκύκλιο 23/2017/ΥΠ.Υ.ΜΕ.ΔΙ (ΑΔΑ: Ω9Ξ0465ΧΘΞ-ΙΔ7)
Επί των άρθρων 43-44 (Τροποποίηση άρθρων 102-103 Ν. 4412/2016):
Κρίνεται σκόπιμη η αναφορά ως προς τις υποχρεώσεις – επακόλουθες ενέργειες εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής και των αρμόδιων υπηρεσιακών οργάνων ελέγχου, εκκαθάρισης και εξόφλησης δαπανών σε περίπτωση υπόνοιας ή διαπίστωσης παραποίησης δικαιολογητικών εγγράφων του οικονομικού φορέα, εφόσον έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάθεσης και έχει εκτελεσθεί τμήμα της σύμβασης (Γνωμοδότηση ΝΣΚ 333/2016 σε παρεμφερές θέμα).
Επί του άρθρου 48 (Τροποποίηση άρθρου 116 Ν. 4412/2016):
Προτείνεται να επανεξεταστεί η κατάργηση του συνοπτικού διαγωνισμού, καθορίζοντας ένα επαρκές μεταβατικό διάστημα καθόσον ως απλοποιημένη διαγωνιστική διαδικασία συμβάλλει στην επιτάχυνση των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων και στην ενίσχυση συμμετοχής των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων. Οι συνοπτικοί διαγωνισμοί αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο, ειδικά για τις αναθέτουσες αρχές της περιφέρειας όπου οι οικονομικοί φορείς είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας ή εμπειρίας αδυνατούν να συμμετέχουν σε ανοικτές η κλειστές ηλεκτρονικές διαδικασίες.
Επί του άρθρου 49 (Αντικατάσταση άρθρου 117 Ν. 4412/2016):
Απαιτείται επαναδιατύπωση του άρθρου ώστε να αναφέρεται ρητά η παρέκκλιση από τα καθοριζόμενα στις παρ. 5 και 6 του άρθρου 200, όπου καθορίζονται τα κατ’ ελάχιστον απαιτούμενα δικαιολογητικά για την πληρωμή συμβάσεων προμηθειών-υπηρεσιών.
Επί του άρθρου 84 (Αντικατάσταση άρθρου 170 Ν. 4412/2016):
Προτείνεται όπως εξεταστεί η διερεύνηση διαδικτυακών εφαρμογών (Παρατηρητήριο Τιμών, Σύστημα Αναλύσεων Τιμών και Προσδιορισμού Κόστους και Σύστημα Ενιαίων Τεχνικών Προδιαγραφών) και στις συμβάσεις προμηθειών-υπηρεσιών.
– Να προβλεφθεί και δημιουργηθεί άμεσα κατάλογος-μητρώο υποψήφιων οικονομικών φορέων δημοσίων συμβάσεων, με σκοπό την κατάργηση προσκόμισης των αποδεικτικών μέσων σε κάθε αναθέτουσα αρχή. Άπειρες εργατοώρες θα εξοικονομηθούν και παράλληλα θα επιτευχθεί μεγάλη ελάφρυνση για τους οικονομικούς φορείς. Παράλληλα, να προωθηθεί η κατάργηση των εγγυητικών επιστολών, αφού η «ποινή» του παρανομούντα οικονομικού φορέα θα είναι η κατάπτωση της εγγύησης που έχει προσκομίσει για την εγγραφή του στο μητρώο και η ενδεχόμενη αποβολή του από αυτό.
– Στο άρθρο 2 του προτεινόμενου νομοσχεδίου και στο τελευταίο εδάφιο αυτής αναφέρεται ότι «ως γνωμοδοτικό όργανο μπορεί να ορίζεται και η αρμόδια υπηρεσία της αναθέτουσας αρχής». Προτείνεται: «ως γνωμοδοτικό όργανο μπορεί να είναι και αρμόδια υπηρεσία της αναθέτουσας αρχής», προκειμένου να αποφεύγεται η επιπλέον έκδοση απόφασης ορισμού.
– Στο 2 του προτεινόμενου νομοσχεδίου να προβλεφθεί περίπτωση «δ) όπου μετά από ανοικτή ή κλειστή διαδικασία είτε δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά ή αίτηση συμμετοχής είτε καμία από τις υποβληθείσες προσφορές ή αιτήσεις συμμετοχής δεν είναι κατάλληλη».
– Στην παρ. 1 του άρθρου 5 και στο τέλος αυτής να προστεθεί «και 32».
– Στο άρθρο 22 να προβλεφθεί μειωμένη εγγύηση καλής εκτέλεσης σε μακροχρόνιες συμβάσεις (όχι συμβάσεις πλαίσιο) και ειδικότερα σε συμβάσεις προμήθειας πετρελαιοειδών, τροφίμων, ειδών καθαριότητας, γραφικής ύλης, κλπ.
– Λόγω του μεγάλου αριθμού και διασποράς μικρών αναθετουσών αρχών και αναθετόντων φορέων με ελάχιστο υπηρετούν προσωπικό, η κατάργηση του συνοπτικού διαγωνισμού, θα δημιουργήσει σημαντικό πρόβλημα για τον ομαλό εφοδιασμό τους σε αγαθά και υπηρεσίες. Προτείνω τη μη κατάργηση του συνοπτικού διαγωνισμού, ο οποίος ειδικά στις μικρές περιφερειακές τοπικές κοινωνίες ευνοεί τη συμμετοχή αρκετών μικροεπαγγελματιών και συνεπώς ενισχύει τον ανταγωνισμό. Σε διαφορετική περίπτωση, προτείνω την άμεση δημιουργία ηλεκτρονικών καταλόγων του άρθρου 35Α και την αύξηση του ποσού της παρ. 1 του άρθρου 51 σε 60.000 ευρώ (να μπορούν, δηλαδή, οι αναθέτουσες αρχές να αναθέτουν απευθείας μεγαλύτερα ποσά μέσω ηλεκτρονικών καταλόγων του άρθρου 35Α).
– Στο άρθρο 105 και στην παρ. 4 να αναφερθεί ότι σε περιπτώσεις συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας, ο χρόνος παράδοσης μετατίθεται για όσο χρονικό διάστημα συντρέχουν οι καταστάσεις αυτές.
– Σαφής διαχωρισμός των κριτηρίων επιλογής μ’ αυτών της ανάθεσης και κατηγοριοποίηση τους με συγκεκριμένους και οριοθετημένους συντελεστές βαρύτητας, προκειμένου να αποφεύγεται η σύγχυση μεταξύ αυτών, που επιφέρει σωρεία προδικαστικών προσφυγών.
Άρθρα 25 και 255 – “Δικαιούμενοι συμμετοχής – Προϋποθέσεις που σχετίζονται με την ΣΔΣ και άλλες διεθνείς συμφωνίες”
ΠΡΟΤΑΣΗ: Να τροποποιηθεί η περίπτωση 1.γ) των εν λόγω άρθρων ως εξής : 1.γ) σε τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει και κυρώσει τη ΣΔΣ, στο βαθμό που η υπό ανάθεση δημόσια σύμβαση καλύπτεται από τα Παραρτήματα 1,2,4 και 5 και τις γενικές σημειώσεις του σχετικού με την Ένωση Προσαρτήματος Ι της ως άνω Συμφωνίας καθώς και σε χώρες που είναι παρατηρητές ή/και είναι παρατηρητές και διαπραγματεύονται την ένταξη τους στην ΣΔΣ.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ: Η προτεινόμενη προσθήκη αποσαφηνίζει περαιτέρω τους δικαιούμενους προς συμμετοχή. Σε πολλούς διαγωνισμούς έχει παρατηρηθεί εσφαλμένη ερμηνεία των σχετικών άρθρων από τις Αναθέτουσες Αρχές με συνέπεια να αποκλείονται συμμετέχοντες από χώρες που δεν έχουν υπογράψει την ΣΔΣ αλλά έχουν το καθεστώς παρατηρητή, περιορίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο τον υγιή ανταγωνισμό. Σημειωτέον, πως η σχετική προσθήκη θα ωφελήσει την άνευ καθυστερήσεων διεξαγωγή των διαγωνισμών, αποφεύγοντας την άσκηση προδικαστικών προσφυγών και άλλων ένδικων μέσων.
Άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων με λειτουργία νέας πλατφόρμας στο GOV.GR με όλες τις διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων
Επιτάχυνση και αύξηση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών με διαφάνεια και ίση μεταχείριση όλων των οικονομικών φορέων με την Πρόσβαση στην πλατφόρμα
Αύξηση της συμμετοχής των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων λόγω της WEB εφαρμογής
Μείωση του διοικητικού βάρους στις διαδικασίες λόγω διασύνδεσης της εφαρμογής με
άλλες εφαρμογές του GOV.GR.
Αντιμετώπιση παθογενειών του συστήματος δημοσίων συμβάσεων όπως το ζήτημα των υπερβολικά χαμηλών προσφορών και η υπερβολική προσκόλληση στην τυπικότητα έναντι της ουσίας των προσφορών των οικονομικών φορέων με τα πεδία της WEB εφαρμογής να είναι αυστηρά καθορισμένα, να αναφέρονται σε ισχύουσες διατάξεις, εγκυκλίους και νόμους και η διαδικασία να μην προχωράει εάν δεν έχουν συμπληρωθεί με τις ζητούμενες ακριβείς τιμές από τον κάθε υπόχρεο.
Παρατήρηρη 1:
Στο άρθρο 27 παρ. 5 του Ν. 4412/2016 καθορίζονται οι προθεσμίες για την δημοσίευση των διαγωνιστικών διαδικασιών.
Στην ανοικτή διαδικασία, η ελάχιστη προθεσμία παραλαβής προσφορών ανέρχεται σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την ημερομηνία δημοσίευσης της προκήρυξης της σύμβασης στο ΚΗΜΔΗΣ.
Αντίστοιχα στο άρθρο 361 καθορίζονται οι προθεσμίες άσκησης των προδικαστικών προσφυγών.
Ειδικά για την άσκηση προσφυγής κατά προκήρυξης, η πλήρης γνώση αυτής τεκμαίρεται μετά την πάροδο δεκαπέντε (15) ημερών από τη δημοσίευση στο ΚΗΜΔΗΣ.(άρθρο 361 παρ.1 του Ν.4412/2016)
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, υπάρχει δυνατότητα ο οικονομικός φορέας να ασκήσει προσδικαστική προσφυγή κατά της διακήρυξης ακόμα και την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών.
Θεωρούμε ότι παραμένοντας οι ανωτέρω προθεσμίες θα προκύπτουν προβλήματα στην διαχείρηση των διαγωνιστικών διαδικασιών, καθώς σε περίπτωση άσκησης προδικαστικής προσφυγής κατά της διακήρυξης την τελευταία ημέρα της προθεσμίας, οι αναθέτουσες αρχές θα προβαίνουν στην αποσφάγιση των υποβληθέντων προσφορών την στιγμή που θα εκρεμμεί η έκδοση απόφασης από την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών πολύ σε περισσότερο όταν έχουν ζητηθεί προσωρινά μέτρα.
Παρατήρηση 2:
Θεωρούμε ότι θα πρέπει να αποσαφηνισθεί το ύψος της εγγυητικής συμμετοχής επί του οποίου η αναθέτουσα αρχή θα πρέπει να προβεί στην κατάπτωση,όταν ο προσωρινός ανάδοχος δεν υποβάλει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης σύμφωνα με το άρθρο 103 του Ν. 4412/2016, στην περίπτωση που ο διαγωνισμός διαιρείται σε τμήματα. Ειδικότερα σε περίπτωση που ο οικονομικός φορέας έχει υποβάλει προσφορά π.χ. σε πέντε (5) τμήματα εκ των οποίων αναδεικνύεται προσωρινός ανάδοχος για ένα (1) τμήμα για το οποίο δεν υπέβαλε τα ορθά δικαιολογητικά κατακύρωσης, πρέπει να αποσαφηνισθεί εαν η κατάπτωση της εγγυητικής θα γίνεται επί του συγκεκριμμένου τμήματος ή επί του συνόλου των τμημάτων.
Παρατήρηση 3:
Θεωρούμε ότι θα πρέπει να αποσαφινησθεί και νομοθετικά (υπάρχει αναλυτική κατeυθυντήρια οδηγία της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ) η διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 6 παρ. 10 του Ν. 4412/2016, καθώς σε πολλές περιπτώσεις επικρατεί η άποψη ότι για να προσφύγει η αναθετουσα αρχή στην ανωτέρω διαδικασία θα πρέπει να έχει προηγηθεί διαγωνιστική διαδικασία η οποία κατέστη άγονη.
Παρατήρηση 4:
Θεωρούμε ότι η πλατφόρμα του ΕΣΗΔΗΣ θα πρέπει να αναμορφωθεί για να υποστηρίξει την νέα διαδικασία που αφορά τον τρόπο ενημέρωσης των συμμετεχόντων ως προς τα δικαιολογητικά που υποβλήθηκαν στην διαγωνιστική διαδικασία.
Με το άρθρο 50 του νομοσχεδίου τροποποιείται το άρθρο 118 του Ν. 4412/2016 προς θετική κατεύθυνση. Ωστόσο, η παράγραφος 5 (που προβλέπει ότι ο προϋπολογισμός των συμβάσεων μελετών και έργων που μπορούν να ανατεθούν απευθείας δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10% των αντίστοιχων πιστώσεων του προϋπολογισμού της αναθέτουσας αρχής) δημιουργεί πρόβλημα σε φορείς με μικρό προϋπολογισμό (π.χ. μικροί νησιωτικοί Δήμοι) και επί της ουσίας τους στερεί το δικαίωμα να προβούν σε απευθείας αναθέσεις μελετών και έργων. Για παράδειγμα, αν ένας μικρός Δήμος έχει στον προϋπολογισμό του πιστώσεις της τάξης των 150.000 ευρώ για εκπόνηση μελετών, δεν δύναται να αναθέσει απευθείας μια μελέτη με προεκτιμώμενη αμοιβή 20.000 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.
Το πρόβλημα αυτό θα μπορούσε να λυθεί είτε με αύξηση του ποσοστού (π.χ. από 10% σε 20%), είτε με πρόβλεψη ότι μικροί φορείς που διαθέτουν πιστώσεις κάτω από κάποιο όριο (π.χ. για μελέτες πίστωση κάτω των 100.000€), δύνανται να προχωρούν σε απευθείας αναθέσεις χωρίς άλλες προϋποθέσεις.
Άρθρο 85
Χρόνος υποχρεωτικής συντήρησης των έργων
Ορίζεται ότι «Σε εντελώς ειδικές περιπτώσεις μπορεί με τα συμβατικά τεύχη να ορίζεται μεγαλύτερος χρόνος εγγύησης ενδεχομένως και με ιδιαίτερο αντάλλαγμα, όχι όμως μεγαλύτερος από πέντε (5) έτη».
Θα έπρεπε να είναι στην ευχέρεια των αναθετουσών αρχών να ορίζουν σε οποιοδήποτε έργο εκτελούν, χρόνο υποχρεωτικής εγγύησης έως πέντε ετών. Το γεγονός αυτό από μόνο του θα μείωνε τις μεγάλες εκπτώσεις διότι προφανώς θα απαιτούσε ακόμη καλύτερη ποιότητα έργων.
Να διευκρινιστεί τι εννοεί ο νόμος στο άρθρο αυτό «ενδεχομένως και με ιδιαίτερο αντάλλαγμα » όπως και ποιές είναι οι «εντελώς ειδικές περιπτώσεις».
Άρθρο 136
Η λειτουργία της ΑΕΠΠ επί της αρχής είναι θετική, η εξέλιξη της όμως θα πρέπει να προβληματίσει τον νομοθέτη, λαμβάνοντας υπόψη τα επίσημα αναρτημένα στοιχεία της Αρχής. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι ο αριθμός των προσφυγών βαίνει συνεχώς αυξανόμενος, με ρυθμό ετήσιας αύξησης της τάξεως του 20%.
Για ένα εξειδικευμένο όργανο κρίσης, η δημιουργούμενη νομολογία των αποφάσεων είναι αναμενόμενο να οδηγεί στην μείωση των υποβαλλόμενων προσφυγών. Η αναγνώριση του προβλήματος επιχειρείται να γίνει με την συγκρότηση μονομελών οργάνων κρίσης. Η επιλογή που γίνεται είναι αναμενόμενο να αυξήσει την υποκειμενικότητα των κρίσεων και την εμπιστοσύνη των χρηστών.
Παράλληλα σε αποφάσεις της ΑΕΠΠ παρατηρείται έλλειψη τεχνικών αναφορών και γνώση της λειτουργίας του ΣΠΔΕ, διότι στην σύνθεση της δεν συμμετέχουν κριτές με τεχνική κατάρτιση (π.χ. μηχανικοί). Η έλλειψη αυτή έχει οδηγήσει σε αναγόρευση της τυπολατρικής ερμηνείας και σε διαχείριση των έργων με πλήρως “νομικίστικη προσέγγιση”. Το ανωτέρω συμπέρασμα εντοπίζεται σε αρκετά σημεία του τεύχους Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης και διατυπώνεται η πρόθεση παρέμβασης του νομοθέτη.
Προτείνεται
• Δημιουργία βάσης δεδομένων της ΑΕΠΠ και κωδικοποίηση των αποφάσεων της ώστε να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τους χρήστες και θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την σημαντική μείωση του φόρτου των προσφυγών. Επισημαίνεται ότι η ΑΕΠΠ έχει εκδώσει περί τις 4.500 αποφάσεις πολλές εκ των οποίων είναι πανομοιότυπες.
• Εισαγωγή στην σύνθεση του οργάνου μέλους με τεχνική κατάρτιση.
• Διατήρηση της κατ’ ελάχιστον τριμελούς σύνθεσης.
Άρθρο 94 παράγραφος 2
Η παράγραφος 2 παραπέμπει στην παράγραφο 8, η οποία μάλλον έχει τεθεί εκ παραδρομής, διότι δεν υπάρχει εννοιολογική συνάφεια
Προτείνεται να ελεγχθεί η αναφορά στην ‘παράγραφο 8 του παρόντος άρθρου’
Άρθρο 94 παράγραφος 10
Στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 10, προβλέπεται η εφαρμογή μίας διαδικασίας για την οποία πρόκειται να εκδοθεί ΠΔ. Επειδή υπάρχουν πολλές ασάφειες, οι οποίες θα ρυθμιστούν με το ΠΔ (αμοιβές, στάδια ελέγχου, καθορισμός ευθυνών κλπ κλπ), θεωρείται ανέφικτο να καλούνται να το εφαρμόσουν οι αναθέτουσες αρχές, χωρίς καμία κατεύθυνση και με τις υπάρχουσες ασάφειες. Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, τροποποίησης του ν.4412/16, δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοιας μορφής και εκτάσεως λογικά άλματα και θεωρείται ότι έχει εισαχθεί η πρόβλεψη εκ παραδρομής.
Προτείνεται η διαγραφή του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 10, ως ανεφάρμοστου
Άρθρο 93 παράγραφος 9
Η ανάγκη προσδιορισμού της κατανομής αμοιβής μεταξύ των φορέων προκύπτει εφόσον υπάρχουν φορείς που εκπονούν από κοινού την ίδια κατηγορία μελέτης. Η πρόβλεψη αυτή τέθηκε με ΠΔ, που εκδόθηκε προς ρύθμιση θεμάτων του ν.716/77, καθώς υπήρξαν ΟΦ, που ανέπτυξαν αστικές διαφορές. Ο νομοθέτης ρύθμισε το θέμα με την εισαγωγή της υποχρεωτικής δήλωσης της κατανομής της αμοιβής μεταξύ των ΟΦ που εκπονούν την ίδια κατηγορία μελέτης. Είναι προφανές, ότι τέτοιο πρόβλημα δεν υφίσταται, όταν οι ΟΦ, εκπονούν διαφορετικές μελέτες στα πλαίσια μιας κοινής σύμβασης σύνθετου έργου ή μελέτης. Δυστυχώς η ‘τυπολατρική’ αντιμετώπιση που επισημαίνεται και στο τεύχος Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης, έχουν οδηγήσει σε αποκλεισμούς ΟΦ, διότι δεν δηλώθηκε το αυτονόητο (δηλαδή κατανομή 100% για κάθε ξεχωριστή μελέτη)
Σύμφωνα με την ανωτέρω αναφορά, η αλλαγή της κατανομής μεταξύ των μελών της ένωσης ΟΦ, ενδέχεται να δημιουργήσει αστικές διαφορές στις οποίες θα καλείται να λαμβάνει μέρος και θέση η αναθέτουσα αρχή (υπάρχουν παραδείγματα τέτοιων αντιδικιών). Μια τέτοια πιθανότητα δεν θα ήταν λογικό να εμπλέξει την αναθέτουσα αρχή.
Επιπρόσθετα, όπως έχει αναφερθεί, η κατανομή αμοιβής αποτελεί στοιχείο του φακέλου προσφοράς και μάλιστα έχουν καταγραφεί αποκλεισμοί ΟΦ, που κρίθηκε ότι δεν συμπλήρωσαν την λέξη ’κατανομή’ στην συμμετοχή ΟΦ που θα εκπονούσε κατά 100% την μελέτη (απόφαση ΑΕΠΠ)
Προτείνεται η διαγραφή της παραγράφου 9, διότι η αναθέτουσα αρχή δεν θα πρέπει να εμπλέκεται σε πιθανές διαφορές των ΟΦ, κατά την εκπόνηση της μελέτης
Άρθρο 90
Δεν γίνεται κατανοητή η εφαρμογή της πρόβλεψης επίβλεψης μελετών σε μεγαλύτερες συμβάσεις μελετών
Προτείνεται να επεκταθεί δυνητικά και σε υψηλότερης αξίας συμβάσεις
Άρθρο 86 παράγραφος 4
Η πρόβλεψη της συγκρότησης των επιτροπών παραλαβής με διαφορετική σύνθεση και με εκπροσώπους του ΤΕΕ, αποτελεί μια θετική και θεμελιώδη τομή. Για να λειτουργήσει, πέραν της ‘ευγενούς’ αναφοράς σε αμοιβή μελών αποτελεί ως συνήθως ένα κενό γράμμα του νόμου. Οι προβλεπόμενες αποφάσεις δεν εκδίδονται ποτέ και οι ‘ταλαίπωροι εκπρόσωποι του ΤΕΕ’ συμμετέχουν με γνώμονα και κριτήριο τον ‘πατριωτισμό’ τους. Για να υπάρχει αποτέλεσμα θα πρέπει να οριστεί η αμοιβή και η κατανομή της στην παρούσα τροποποίηση. Επισημαίνεται ότι θέματα που αφορούν στο 6 τοις χιλίοις (κατανομή, διαχείριση κλπ κλπ), αποτελούν ρυθμίσεις του παρόντος νόμου και κατά συνέπεια θεωρείται εύλογη και ορθή, η θεσμοθέτηση της αμοιβής των επιτροπών παραλαβής στον παρόντα νόμο
Προτείνεται να οριστεί αμοιβή
– Η αμοιβή της επιτροπής παραλαβής να είναι 0.15% της συμβατικής αμοιβής για συμβάσεις μέχρι των 10.000.000 ευρώ
– Η αμοιβή της επιτροπής παραλαβής να είναι 0.05% της συμβατικής αμοιβής για συμβάσεις άνω των 50.000.000 ευρώ
– Μεταξύ των ανωτέρω ποσών, η αμοιβή προσδιορίζεται αναλογικά
– Η κατανομή της αμοιβής ορίζεται στο 30% για τον πρόεδρο, 25% για τα μέλη του ΤΕΕ και 10%, για τα μέλη με υπαλληλική ιδιότητα που συμπληρώνουν την επιτροπή παραλαβής
Άρθρο 50 παράγραφος 4
Με βάση του δεδομένου ότι οι συμβάσεις με απευθείας ανάθεση, έχουν μικρό αντικείμενο με όριο τις 30.000 για τις μελέτες, θεωρείται ότι οι ΟΦ είναι εύλογο να αντιμετωπίσουν την ανατιθέμενη εργασία σε πολύ μικρότερο χρόνο από αυτό των 12 μηνών
Προτείνεται το χρονικό όριο για την μη ανάληψη άλλης σύμβασης από το ίδιο ΟΦ, να είναι οκτώ (8) μήνες για κάθε κατηγορία μελέτης που δύναται να αναλάβει ο ΟΦ
Άρθρο 39 παράγραφος 7
Η ανάγκη προσδιορισμού της κατανομής αμοιβής μεταξύ των φορέων προκύπτει εφόσον υπάρχουν φορείς που εκπονούν από κοινού την ίδια κατηγορία μελέτης. Η πρόβλεψη αυτή τέθηκε με ΠΔ, που εκδόθηκε προς ρύθμιση θεμάτων του ν.716/77, καθώς υπήρξαν ΟΦ, που ανέπτυξαν αστικές διαφορές. Ο νομοθέτης ρύθμισε το θέμα με την εισαγωγή της υποχρεωτικής δήλωσης της κατανομής της αμοιβής μεταξύ των ΟΦ που εκπονούν την ίδια κατηγορία μελέτης. Είναι προφανές, ότι τέτοιο πρόβλημα δεν υφίσταται, όταν οι ΟΦ, εκπονούν διαφορετικές μελέτες στα πλαίσια μιας κοινής σύμβασης σύνθετου έργου ή μελέτης. Δυστυχώς η ‘τυπολατρική’ αντιμετώπιση που επισημαίνεται και στο τεύχος Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης, έχουν οδηγήσει σε αποκλεισμούς ΟΦ, διότι δεν δηλώθηκε το αυτονόητο (δηλαδή κατανομή 100% για κάθε ξεχωριστή μελέτη)
Προτείνεται η διατύπωση της δεύτερης πρότασης της παραγράφου 7, ως εξής
‘ Στην προσφορά απαραιτήτως πρέπει να προσδιορίζεται η έκταση και το είδος της συμμετοχής του (συμπεριλαμβανομένης της κατανομής αμοιβής μεταξύ τους, προκειμένου περί εκπόνησης της ίδιας κατηγορίας μελέτης από περισσότερους του ενός ΟΦ), κάθε μέλους της ένωσης καθώς και ο εκπρόσωπος/συντονιστής αυτής’
Άρθρο 33
Το πρόβλημα των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών αποτελεί μία σημαντική παθογένεια του ΣΠΔΕ, η οποία αναγνωρίζεται και στην Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης των προτεινόμενων τροποποιήσεων. Ο νομοθέτης επιχειρεί να παρέμβει στο ΣΠΔΕ με κατασταλτικό τρόπο που περιλαμβάνει:
Την υποχρεωτική αιτιολόγηση των προσφορών που με τεχνικό και αυθαίρετο τρόπο ορίζονται ως ασυνήθιστα υψηλές
Την αύξηση της εγγυοδοσίας με ισχυρά τιμωρητικό χαρακτήρα.
Στην παρούσα παράγραφο, θα διατυπωθεί η προσέγγιση αναφορικά με τον πρώτο παράγοντα ενώ τα θέματα εγγυοδοσίας θα αναφέρονται στις παρατηρήσεις που έχουν γίνει για το άρθρο 22.
Πρέπει να αναφερθεί, ότι η επιχειρούμενη ρύθμιση δεν έχει λάβει υπόψη την υφιστάμενη πραγματικότητα, ούτε έχει εφαρμόσει την ρύθμιση σε διαγωνισμούς που έχουν διεξαχθεί πρόσφατα. Από την εφαρμογή της ρύθμισης σε πραγματικούς διαγωνισμούς προκύπτουν αντιφατικά και παράλογα αποτελέσματα. Χαρακτηριστικά, πρέπει να αναφερθεί ότι σε διαγωνισμούς μελετών οδοποιίας σε περιφέρεια με 12 προσφορές οι εκπτώσεις κυμάνθηκαν μεταξύ του 72% και του 84% με αποτέλεσμα καμία να μη κρίνεται ασυνήθιστα υψηλή. Αντιθέτως σε περιπτώσεις που συμμετέχουν 2 διαγωνιζόμενοι (προσφορά 5% και 26%) προκύπτει ότι η έκπτωση του 26%, κρίνεται με βάση την πρόβλεψη του νόμου, ως ασυνήθιστη υψηλή. Ο νομοθέτης πριν προβεί σε σχετικές ρυθμίσεις θα πρέπει να ‘εφαρμόζει’ τα αποτελέσματα σε πραγματικές συνθήκες.
Πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν πολλαπλές αποφάσεις ευρωπαϊκών δικαστηρίων, οι οποίες έχουν κρίνει ότι δεν αιτιολογείται ο αποκλεισμός ΟΦ από διαγωνιστική διαδικασία λόγω χαμηλής προσφοράς καθώς ενδέχεται ο ΟΦ να προσδοκά σε άλλα οφέλη, όπως απόκτηση εμπειρίας και πλεονεκτήματος αγοράς. Με τις αποφάσεις αυτές έχει κριθεί ότι η απόκτηση άμεσου οικονομικού οφέλους δεν είναι το μοναδικό κριτήριο στην λήψη των αποφάσεων του ΟΦ και υπό αυτήν την έννοια είναι θεμιτή, νόμιμη και αναμφισβήτητη.
Πρέπει να αναφερθεί ότι τόσο από την Ελληνική, αλλά και από την Ευρωπαϊκή εμπειρία, οι προσπάθειες που έχουν γίνει για την εφαρμογή των μέτρων της αιτιολόγησης χαμηλών προσφορών, έχει οδηγήσει σε δικαστικές εμπλοκές και σε αδιέξοδες καταστάσεις, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση υλοποίησης του ΠΔΕ το οποίο δηλώνεται ότι δεν είναι στις προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας και είναι σαφές ότι δεν ευνοεί την ανάπτυξη της χώρας.
Πρέπει να αναφερθεί ότι δεν υφίστανται συγκεκριμένες μεθοδολογίες για την αντικειμενική αξιολόγηση των υποβαλλόμενων αιτιολογήσεων και κατά συνέπεια υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να υπάρξουν υποκειμενικοί αποκλεισμοί και να ενταθεί το αίσθημα της αδικίας προς τον πολίτη.
Σε αντίθεση με την ανωτέρω προσέγγιση, προτείνεται η αντιμετώπιση του φαινομένου των υψηλών εκπτώσεων να γίνεται με τα εξής μέτρα.
• Μείωση της βαρύτητας της οικονομικής προσφοράς και κατά συνέπεια η πρόταση του νομοθέτη για αλλαγή του τύπου αξιολόγησης της ΟΠ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση
• Μείωση της βαρύτητας της οικονομικής προσφοράς με την εισαγωγή βαρύτητας 20% έναντι του προβλεπόμενου 30%
• Αύξηση των αναθέσεων δημοσίων συμβάσεων με αύξηση του κονδυλίου των μελετών και με την επιτάχυνση των διαδικασιών ανάθεσης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι υπάρχουν φορείς με διαθέσιμο προϋπολογισμό για την εκπόνηση μελετών, για τους οποίους η ύπαρξη του νομοθετικού πλαισίου αποτελεί τροχοπέδη.
Προτείνεται
– η διατήρηση της πρόβλεψης της Ευρωπαικής Οδηγίας κατά την οποία ο χαρακτηρισμός μιας προσφοράς ως ασυνήθιστα χαμηλής, με την επακόλουθη απαίτηση αιτιολόγησής της να είναι στην κρίση της αναθέτουσας αρχής, χωρίς την εισαγωγή ισχυρών τεχνικών ορίων.
– Εφόσον διατηρηθεί η πρόβλεψη του νομοθέτη για την εισαγωγή τεχνικού ορίου και με στόχο την άμβλυνση των προβλημάτων που είναι σίγουρο ότι θα προκύψουν θεωρείται ότι το όριο χαρακτηρισμού ως ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς να είναι η απόκλιση από τον μέσο όρο των προσφορών κατά 30%
Άρθρο 31 παράγραφος 12.
Εφόσον τίθενται κριτήρια προς βαθμολόγηση, πρέπει να ορίζονται σαφώς ποια είναι αυτά. Η έκφραση ‘πλήρωση των στοιχειωδών κριτηρίων της εργαλειοθήκης της ΕΕ για τις κατασκευές’ δεν ορίζει σαφώς.
Προτείνεται να αναφερθούν πλήρως τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη κατά την βαθμολόγηση
Άρθρο 31 παράγραφοι 10 και 13
Στο τεύχος Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης, τίθεται ως ένα από τα προβλήματα που επιχειρείται να θεραπευθούν με τις νομοθετούμενες τροποποιήσεις του ν.4412/16, είναι η αντιμετώπιση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών. Ένα ‘εργαλείο’ παρέμβασης είναι ο τύπος αξιολόγησης των οικονομικών προσφορών, για την αξιολόγηση της οποίας εισάγεται ο τύπος ΒΟΠ=(120*ε)/(20+ε). Ο τύπος ωθεί την καμπύλη μείωσης της ευαισθησίας στην περιοχή του 60%.
Παράλληλα εισάγεται ως γενικός δείκτης βαρύτητας της οικονομικής προσφοράς η τιμή 30%.
Οι ανωτέρω δύο ρυθμίσεις είναι αντιφατικές μεταξύ τους και δεν εξυπηρετούν μια σταθερή λογική για την καταπολέμηση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών. Με την μία ρύθμιση μειώνεται η βαρύτητα της οικονομικής προσφοράς, ενώ με την άλλη μειώνεται
Προτείνεται να εξορθολογιστεί η παρέμβαση με
– Την εισαγωγή του τύπου ΒΟΠ= (110*ε)/(10+ε), ο οποίος ωθεί την καμπύλη σε ορθολογικότερο επίπεδο προσφερόμενης έκπτωσης της τάξεως του 50%
– Τον ορισμός ως γενικού δείκτη βαρύτητας της οικονομικής προσφοράς την τιμή 20%.
Άρθρο 27 παράγραφος 3
Προτείνεται η επανεξέταση της πρόβλεψης εφαρμογής του παρόντος άρθρου της στήριξης στις ικανότητες άλλων φορέων (δάνεια ικανότητα) μόνο σε συμβάσεις άνω των ορίων για λόγους ενιαίας αντιμετώπισης
Άρθρο 26 παράγραφος 1γ
Προτείνεται η διαγραφή του εδαφίου 1γ. διότι έρχεται σε πλήρη αντίφαση με την παράγραφο 4 του άρθρου 26. Συγκεκριμένα, όταν ορίζεται με μέγιστη ισχύ η δυνατότητα μη εγγραφής στο μητρώο ενός ΟΦ, δεν είναι δυνατόν να μην μπορεί να συμμετέχει σε διαδικασία ανάθεσης δημόσιας σύμβασης ωε ένωση με κάποιο άλλο φορέα!!!
Άρθρο 25 παράγραφος 4
Η εισαγωγή της παραγράφου 4, αποτελεί επιτομή αντιφατικότητας καθώς οι επιτροπές αξιολόγησης θα πρέπει να μετατρέπονται σε επιτροπές αξιολόγησης (πιστοποίηση επιπέδου χορήγησης πτυχίου). Για να είναι συμβατή η κρίση της επιτροπής διαγωνισμού, με τους κατέχοντες και αξιολογηθέντες μελετητές ή γραφεία μελετών, θα πρέπει να εισάγεται στην διακήρυξη όλο το σύστημα αξιολόγησης που έχει αναπτύξει η αρμόδια επιτροπή του ΥΠΟΜΕ.
Προτείνεται η εφαρμογή της παραγράφου 4, να ισχύει για τους διαγωνισμούς άνω των ορίων, καθώς κάτω των ορίων είναι δυνατή η εφαρμογή εθνικών διατάξεων εφαρμογής
Άρθρο 24 παράγραφος 4
Προτείνεται
Να διαγραφεί το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 4, στα πλαίσια της αιτιολόγησης που έχει υποβληθεί στις παρατηρήσεις επί του άρθρου 23. Επιπρόσθετα υπάρχει μια ενδογενής ασάφεια στην ζητούμενη υπεύθυνη δήλωση (μάλλον από την κεκτημένη ταχύτητα περί εισαγωγής υπευθύνων δηλώσεων), καθώς ζητείται να δηλωθεί η μη καταχώρηση σε βάση δεδομένων που …….θα οριστεί !!!! με ΠΔ (δηλ.σε κάτι που δεν υπάρχει)
Επισημαίνεται ότι έχει δηλωθεί σε αρκετά σημεία της διαγωνιστικής διαδικασίας ότι οι ΟΦ δεν έχουν περιπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα
Άρθρο 23 παράγραφος 2
Στην παράγραφο 2, ορίζεται η αντιμετώπιση του αποκλεισμού από την συμμετοχή σε διαδικασία σύναψης σύμβασης, οποιοσδήποτε ΟΦ, εάν η αναθέτουσα αρχή
– Γνωρίζει ότι ο οικονομικός φορέας έχει αθετήσει τις υποχρεώσεις του όσον αφορά στην καταβολή φόρων….
– Μπορεί να αποδείξει με τα κατάλληλα μέσα ότι ο ΟΦ, έχει αθετήσει τις υποχρεώσεις του όσον αφορά ….
Η ανωτέρω διατύπωση ορίζει με σαφήνεια την διαδικασία γνώσης της αναθέτουσας αρχής, δηλαδή είτε με δική της αναζήτηση είτε από αρχεία/μητρώα κλπ είτε με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Τόσο η διατύπωση του νόμου, όσο και η απλή λογική δεν ορίζει ότι η γνώση προκύπτει από Υπεύθυνη Δήλωση του ενδιαφερόμενου.
Επειδή προσφάτως έχει αναπτυχθεί μια λογική, η οποία μάλιστα ευνοεί την διάχυση ευθύνης, με την υποβολή υπευθύνων δηλώσεων (από τους υπόχρεους πολίτες), θεωρείται ότι η τάση αυτή πρέπει να περιοριστεί σε μια ευνομούμενη πολιτεία. Σημειώνεται ότι αποτελεί ανορθόδοξη διαδικασία πιστοποίησης, η υποβολή στοιχείων μέσω ΕΕΕΣ και στην συνέχεια για τα ίδια στοιχεία που δηλώθηκαν με ισχύ υπεύθυνης δήλωσης, να ζητείται να πιστοποιούνται και πάλι με την υποβολή νέας υπεύθυνης δήλωσης, επειδή η πολιτεία δεν έχει δυνατότητα να πιστοποιήσει μέσω των δικών της μηχανισμών
Προτείνεται, να εξεταστεί ο περιορισμός των ζητουμένων υπευθύνων δηλώσεων στις απολύτως απαραίτητες και κυρίως να περιοριστεί η επανυποβολή υπευθύνων δηλώσεων για τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί με το ΕΕΕΣ (ισοδύναμη ισχύς και βαρύτητα)
Άρθρο 22 παράγραφος 1
Στο άρθρο 22 1. εισάγεται απαίτηση που θεωρείται ότι διέφυγε της προσοχής του νομοθέτη, καθώς έχουν δοθεί δείγματα βελτίωσης και απλοποίησης των διαδικασιών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται οι εγγυήσεις που εκδίδονται ηλεκτρονικά να συνοδεύονται από Υπεύθυνη Δήλωση στην οποία δηλώνεται ότι το Ηλεκτρονικό Αρχείο συμπεριλαμβάνεται στον φάκελο της προσφοράς. Αντίστοιχα προβλήματα έχουν προκύψει από παλαιότερες αποσπασματικές τροποποιήσεις του ν4412/16, με τις οποίες ζητήθηκε να δηλώνονται με ΥΔ τα αυτονόητα και μάλιστα με ποινή αποκλεισμού, ενώ ταυτόχρονα καταργήθηκε και η διαδικασία διόρθωσης (τροποποίηση άρθρο 103). Ο νομοθέτης του παρόντος είναι γνώστης του τραγέλαφου που δημιουργήθηκε και των στρεβλώσεων και αδικιών που έχουν καταγραφεί το τελευταίο χρόνο και για τον λόγο αυτό επαναφέρει με την παρούσα τροποποίηση το παλαιότερο status.
Προτείνεται η διαγραφή της απαίτησης υποβολής υπεύθυνων δηλώσεων για την αυτονόητη ύπαρξη της εγγυητικής συμμετοχής.
Άρθρο 22 παράγραφος 2 εδάφιο ε
Η αλλαγή του πλαισίου εγγυοδοσίας με την αύξηση των ορίων και την αύξηση των προβλεπόμενων καταπτώσεων, προτείνεται από τον νομοθέτη με στόχο την αύξηση της υπευθυνότητάς του ΟΦ και την αντιμετώπιση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών ή των πλασματικών προσφορών. Παρόλο που η ανωτέρω άποψη του νομοθέτη έχει μια θεωρητικά ορθολογική προσέγγιση, εντούτοις θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η πιθανή απόδοσή της θα είναι μακροπρόθεσμη (τουλάχιστον μια διετία) κατά την οποία πολλοί συνεπείς ΟΦ θα έχουν οδηγηθεί σε ανυπολόγιστη οικονομικά θέση έναντι των πιστωτικών ιδρυμάτων. Η ρύθμιση της αύξησης του ποσού της εγγύησης με θεώρηση την προεκτιμώμενη αξία της σύμβασης, πρόκειται να ευνοήσει όσους έχουν αποφασίσει να αναλάβουν τους κινδύνους της μεγάλης έκπτωσης (στόχος η διατήρηση υψηλού κύκλου εργασιών) και θα στραφεί εναντίων των «συνετών» ΟΦ που προσφέρουν με στόχο τη διατήρηση της ποιότητας έργου και μελέτης. Παράλληλα, υπάρχει η ισχυρή ένδειξη της αλλαγής της τιμολογιακής πολιτικής των πιστωτικών ιδρυμάτων, γεγονός που θα επιβαρύνει περαιτέρω την επισημαινόμενη κατάσταση. Σημαντική παράμετρος επίσης, η οποία θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά από την πολιτική ηγεσία, αποτελεί η λειτουργία του ΤΜΕΔΕ υπό τις νέες συνθήκες.
Ιδιαίτερη περίπτωση της ανωτέρω επιλογής αποτελεί η διοικητική αντιμετώπιση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών, διότι στην περίπτωση αυτή υπεισέρχεται και ο παράγοντας της υποκειμενικής κρίσης όσον αφορά την αποδοχή ή μη της αιτιολόγησης προσφοράς, η οποία ζητείται πλέον με δεσμευτικό τρόπο. Η στρεβλή αντιμετώπιση του θέματος των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών επιτείνεται ακόμη περισσότερο από την απαγόρευση δικαστικής προστασίας, καθώς η κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής προβλέπεται νομοθετικά και ανεξάρτητα από την υποβολή από τον προσφέροντα της οποιασδήποτε διαδικασίας επανάκρισης (προσφυγή σε δικαστήριο κλπ).
Η ανωτέρω ρύθμιση αιτιολογείται στην Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης, διότι εκτιμάται ότι θα μειώσει το διοικητικό βάρος, που θα επιφέρουν προσφυγές, πρακτικά δηλαδή καταργεί για τον προσφέροντα το δικαίωμα επανάκρισης. Επειδή στόχος ενός νομοθετικού πλαισίου είναι να καλλιεργήσει και την αίσθηση του δικαίου και της δίκαιης κρίσης προς τον πολίτη, θεωρείτε ότι η όποια πιθανή καθυστέρηση και επιθυμία μείωσης του διοικητικού βάρους δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία για την κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής. Αντιθέτως θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως αρκετά ‘ακραία’, αναφορικά με την μη εφαρμογή αρχών που θέτει η Ευρωπαική Οδηγία και θα πρέπει να επανεξετασθεί
Προτείνεται εναλλακτικά
– να μη καταπίπτει η εγγυητική σε περίπτωση υποβολής ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς, η διαπίστωση της οποίας επιβάλλεται από την εφαρμογή της κανονιστικής διάταξης του παρόντος νόμου (10%, υπέρβαση του μέσου όρου) ή
– να διατηρείται η δυνατότητα από τον προσφέροντα να προσφύγει στα αρμόδια δικαστικά όργανα, χωρίς την κατάπτωση εγγυητικής
Άρθρο 22 παράγραφος 4
Σε συνέχεια των παρατηρήσεων που τέθηκαν για την πολιτική εγγυοδοσίας του εδαφίου 2, ειδικά για την περίπτωση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, η οποία ορίζεται στο 5% της προεκτιμώμενης αξίας του έργου και πέραν των αιτιάσεων που αναφέρθηκαν πρέπει να επισημανθεί και μια πρόσθετη παράμετρος της δημιουργούμενης στρέβλωσης και αδικίας. Συγκεκριμένα, η πολιτεία θεωρεί ότι η εγγύηση του ΟΦ πρέπει να είναι επί της προεκτιμώμενης αμοιβής, ενώ στην συνέχεια ορίζει ότι η πιστοποίηση που χορηγεί είναι επί της συμβατικής αμοιβής. Επειδή η πρακτική αυτή δεν τιμά μια δίκαιη πολιτεία,
Προτείνεται εναλλακτικά
– Η διατήρηση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης επί του ποσού της συμβατικής αμοιβής ή
– Η χορήγηση πιστοποιητικού εμπειρίας, επί της προεκτιμώμενης αμοιβής (όπως και η ζητούμενη εγγυοδοσία)
Άρθρο 17 παρ.8 εδαφιο ε
Στους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς, υφίσταται πλατφόρμα οικονομικής προσφοράς και κατά συνέπεια δεν απαιτείται έντυπο συμπλήρωσης οικονομικής προσφοράς ή σχετικό υπόδειγμα.
Προτείνεται να επανεξεταστεί η υπάρχουσα διατύπωση
Άρθρο 17 παρ.10
Ο ορισμός δυνητικής σαφήνειας για την εφαρμογή θεωρείται ότι δεν είναι δόκιμος.
Προτείνεται να επανεξεταστεί η διατύπωση, χωρίς τον όρο σαφήνεια
Άρθρο 16 παρ.4
Προτείνεται να απαλειφθεί η έκφραση ‘αξιολογηση της μελέτης’, διότι αυτό ακριβώς διασαφηνίζεται στην συνέχεια της διατύπωσης.
Άρθρο 15 παρ.3.
Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην διατύπωση των προυποθέσων αποδοχής της δωρεάς έργου από ενδιαφερόμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, με δαπάνη του χωρίς καμία επιβάρυνση του δημοσίου.
Επειδή ένα έργο πέραν του κόστους μελέτης και κατασκευής, έχει κόστος συντήρησης και λειτουργίας, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για την αντιμετώπιση των ανωτέρω δαπάνων, ή συμφωνία αναφορικά με τον τρόπο διαχείρισης αυτών. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη θεωρείται ότι η πολιτεία ή ο φορέας υποδοχής, θα πρέπει να έχουν λόγο στην σκοπιμότητα υλοποίησης του έργου ώστε αυτό να συνάδει με το αναπτυξιακό πρόγραμμα του φορέα υποδοχής
Προτείνεται
Η εισαγωγή στο εδάφιο 3, διάταξης που να επεκτείνεται στην ανάληψη του κόστους λειτουργίας και συντήρησης από τον ενδιαφερόμενο, άλλως να υπάρχει τεκμηριωμένη απόφαση από την διοίκηση του φορέα υποδοχής για την συνάφεια της προτεινόμενης προσφοράς με τον προγραμματισμό του δέκτη και ο τρόπος κάλυψης του κόστους συντήρησης και λειτουργίας.
Άρθρο 15 παρ.2 εδάφιο δ.
Προβλέπεται, ως προυπόθεση για την εκκίνηση διαδικασίας σύναψης δημόσιας σύμβασης έργου ή μελέτης ότι είναι η ολοκλήρωση της κατά περίπτωση απαιτούμενης διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία….
Επειδή στις περιπτώσεις σύναψης δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών, συνήθως προβλέπεται η εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που είναι προαπαιτούμενο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, θεωρείται ότι η ανωτέρω πρόταση έχει γραφεί εκ παραδρομής. Σε ορισμένες περιπτώσεις που ανατίθεται το τελικό στάδιο μελέτης είναι δυνατόν να υπάρχει η απαίτηση περιβαλλοντική ς αδειοδότησης
Προτείνεται εναλλακτικά
– Η διαγραφή της απαίτησης περιβαλλοντικής αδειοδότησης για την εκκίνηση διαδικασίας δημόσιας σύμβασης
– Η αναφορά των προυποθέσεων που απαιτείται να πληρούνται (πχ τελικό στάδιο κλπ), για την απαίτηση ύπαρξης περιβαλλοντικής αδειοδότησης
Άρθρο 11
Στην παράγραφο 3α και 3β ορίζεται ότι
Ο φάκελος δημόσιας σύμβασης περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον
α) την τεκμηρίωση της σκοπιμότητας της σύμβασης
β) τον προυπολογισμό της σύμβασης και την τεκμηρίωσή του
Στη παράγραφο 8, με την κωδικοποίηση Α1 ζητείται να υπάρχει υποφάκελος, ο οποίος θα περιέχει
– Την τεκμηρίωση της σκοπιμότητας υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης σε σχέση με την προυπολογιζόμενη συνολική δαπάνη που θα απαιτηθεί
Οι ανωτέρω δύο απαιτήσεις, αφορούν και είναι ομόλογες του ιδίου θέματος δηλ. σκοπιμότητα και κόστος δράσης για την επιτυγχανόμενη ωφέλεια. Προβλέπεται να εμπεριέχονται στον ίδιο φάκελο δημόσιας σύμβασης
Προτείνεται να απαλειφθεί το Α1 της παραγράφου 8.
Άρθρο 5
Στην ανάλυση συνεπειών ρύθμισης, που αιτιολογεί την αναγκαιότητα της ρύθμισης αναφέρονται αντιφατικές προσεγγίσεις, οι οποίες δεν αιτιολογούν την πρόταση που νομοθετείται
– Η χρήση των εγγράφων είτε είναι ως hardcopy έγγραφα, είτε ως ηλεκτρονική υποβολή, συναρτάται από τον αριθμό και το είδος των δικαιολογητικών και όχι από το είδος της υποβολής. Επειδή δεν διαφοροποιείται με την προτεινόμενη τροποποίηση του νόμου η ποσότητα των απαιτούμενων δικαιολογητικών, με την προτεινόμενη ρύθμιση ωθείται η επέκταση των ζητούμενων δικαιολογητικών με μεγάλο μέγεθος, σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό συμβάσεων.
– Με την παρατήρηση αυτή δεν οφελούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, διότι αυξάνεται το διαχειριστικό κόστος για την εξυπηρέτηση συμβάσεων . Επισημαίνεται ότι το διαχειριστικό κόστος είναι υψηλότερο για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, διότι το μέγεθος του διοικητικού τους μηχανισμού εξυπηρετεί μικρότερο προυπολογισμό.
– Παρότι θα μπορούσαν να παρατεθούν πίνακες, με το κόστος σε ανθρωποημέρες για την δημιουργία ενός ‘φακέλου’ δικαιολογητικών κατακύρωσης δημόσιας σύμβασης, για χάρη συντομίας, θα αναφερθεί, ότι το κόστος είναι το ίδιο είτε πρόκειται περί συμβάσεως των 50.000, είτε περί συμβάσεως των 500.000 ευρώ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο ο φάκελος δικαιολογητικών κατακύρωσης δημόσιας σύμβασης είναι έγγραφο 150 – 250 σελίδες, το οποίο κάποιες φορές είναι δυνατόν να υπερβαίνει τον όγκο της μελέτης
– Η διατύπωση της δυνατότητας χρήσης της ρύθμισης ως εργαλείο στρατηγικού χαρακτήρα για την υλοποίηση αναπτυξιακών στρατηγικών που αφορούν στην ενίσχυση των ΜΜΕ (99% των επιχειρήσεων της χώρα) και στην προώθηση πολιτικών αύξησης του μεγέθους τους, επίσης είναι αντιφατική. Εάν η ρύθμιση γίνεται προς όφελος του σημερινού μεγέθους, δεν βοηθείται η μετάβαση σε μεγαλύτερα σχήματα. Εάν ασκούνται πολιτικές μεγέθυνσης των επιχειρήσεων δεν είναι δυνατόν να ευνοείται η σημερινή δομή που αποτελεί κατά την έκθεση το 99% των φορέων. Σε κάθε περίπτωση η αιτιολόγηση είσαι ασαφής και αντιφατική. Το ορθό θα ήταν η πολιτεία να θέσει υπόψη των οικονομικών φορέων την επιθυμητή πολιτική, ώστε να γνωρίζει ο πολίτης το καθεστώς που θα λειτουργεί το επόμενο χρονικό διάστημα και να κάνει τις κατάλληλες επιλογές – προσαρμογές
Λαμβάνοντας υπόψη την ανωτέρω συλλογιστική η προτεινόμενη ρύθμιση δεν τεκμηριώνει με κανένα τρόπο μία σαφή πρόθεση του νομοθέτη και κατά συνέπεια δεν είναι ώριμη προς θεσμοθέτηση
Επισημαίνεται επίσης ότι εάν εξυπηρετείται με την προτεινόμενη ρύθμιση η αύξηση της διαφάνειας σε μεγαλύτερο κύκλο συμβάσεων, δεν τεκμηριώνεται η παράλληλα η εξαίρεση αυτής της αύξησης διαφάνειας στις συμβάσεις του άρθρου 128, όπου έχει παρατηρηθεί έντονη ανάγκη εφαρμογής του σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Προβληματίζει το γεγονός ότι η χώρα απέκτησε σε ένα τρίμηνο την ‘ανάγκη συμβάσεων τεχνικών συμβούλων’ (αρκετές δεκάδες), κατ’ εφαρμογή του άρθρου 128 και κατά συνέπεια η πολιτεία και ο νομοθέτης θα πρέπει στις παρεμβάσεις που νομοθετεί να στοχεύει και σε αυτές που έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα για το δημόσιο συμφέρον.
Προτείνεται η διατήρηση του status της αλλαγής κλίμακας βάρους των διαδικασιών, όπως ήταν στον ν.4412, στον οποίο έστω ‘λεκτικά’, υπήρχε η έννοια του ΄συνοπτικού διαγωνισμού’ με κατώφλι εφαρμογής τις 60.000ευρώ , διότι δεν προσθέτει μεγαλύτερη γραφειοκρατία και διαχειριστικό κόστος στις μικρότερες συμβάσεις, όπως άλλωστε είναι και η διατύπωση της έκθεσης ανάλυση συνεπειών ρύθμισης
Άρθρο 3 παράγραφος 5.
Επισημαίνεται ότι τα εδάφια 2,3 και 4 αποτελούν επανάληψη των ορισμών 44, 45 και 46 του άρθρου 1
Προτείνεται να διαγραφούν
Άρθρο 1 παρ.1.44 και 1.45
Η κατηγοριοποίηση που γίνεται στους ορισμούς ‘μη κανονική’ και ‘απαράδεκτη’, λαμβάνει υπόψη το οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης.
Στον ορισμό 45 περί ‘απαράδεκτης’ προσφοράς κατατάσσεται η υπέρβαση του προτεινόμενου προυπολογισμού.
Στον ορισμό 44 περί ‘μη κανονικής προσφοράς’, κατατάσσονται όσες δεν πληρούν τα έγγραφα της σύμβασης, οι εκπρόθεσμες και οι έχουσες υπόνοιες συμπαιγνίας
Η μη αποδοχή ενός κανονιστικού ορίου από την αναθέτουσα αρχή, το οποία μάλιστα δεν ορίζεται με σταθερό τρόπο (να είναι εκ των προτέρων γνωστό στον προσφέροντα), αφορά όριο που συναρτάται με την οικονομική αξία της σύμβασης και είναι συναφές με τον ορισμό του ‘απαραδέκτου’ και όχι του ‘μη κανονικού’. Εάν η πολιτεία θέλει να κατατάξει την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά στην κατηγορία της ‘μη κανονικής’ προσφοράς, θα πρέπει να θέσει εκ των προτέρων σαφές όριο, η υπέρβαση του οποίου ορίζεται εκτός κανονικότητας.
Προτείνεται η κατάταξη της ‘ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς’, στην κατηγορία των ‘απαράδεκτων’, όπως εξάλλου είναι και νοητικά ορθό (δεν δέχεται η αναθέτουσα αρχή να κάνει τόσο ‘φθηνό’ έργο).
Άρθρο 1 παρ3. 10
Θα πρέπει να διορθωθεί η αβλεψία που υπάρχει και στον ν.4412/16, όπου καθορίζεται ως μονάδα φυσικού αντικειμένου αυτοτελείς δομικές κατασκευές (γέφυρες σήραγγες κλπ). Τόσο ο Κώδικας Προεκτιμώμενων Αμοιβών Υπηρεσιών, όσο και η κοινή λογική, θεωρούν ότι είναι διαφορετική μια γέφυρα 10μ και μία γέφυρα 300μ. και για τον λόγο αυτό έχει εισαχθεί ως μονάδα φυσικού αντικειμένου το εμβαδόν της κατασκευής εκφραζόμενο σε μ2 της δομικής κατασκευής.
Αυτή η λογική ακολουθείται και στην επόμενη πρόταση του ίδιου άρθρου, στην οποία αναφέρεται ότι η μονάδα φυσικού αντικειμένου είναι τα μ2 κτηρίου. Με την παραπάνω συλλογιστική δεν ορίζεται (ορθώς) ως μονάδα φυσικού αντικειμένου το ‘κτήριο’.
Προτείνεται η αναδιατύπωση του ορισμού 3.10, ώστε τα ‘τεχνικά έργα οδού’, να έχουν ως μονάδα φυσικού αντικειμένου, το εμβαδόν σε μ2, του έργου
Ειδικά για τα άρθρα 57,58,60 & 70 του σχεδίου νόμου στα οποία εμπλέκεται η επικείμενη ιδιωτική επίβλεψη των έργων:
Η προαιρετική άσκηση επίβλεψης κατασκευής δημοσίου έργου από πιστοποιημένο ιδιωτικό φορέα είναι ασύμβατη με την έννοια της άσκησης της χρηστής διοίκησης και της διαφύλαξης του δημοσίου συμφέροντος, τόσο σε σχέση με την έντεχνη, όσο και την εμπρόθεσμη και εντός του εγκεκριμένου προϋπολογισμού εκτέλεση ενός έργου.Με την παράλληλη δε κατάργηση των επιτροπών ΠΠΑΕ, η διευθύνουσα υπηρεσία αποκόπτεται πλήρως από την παρακολούθηση της κατασκευής του έργου και στερείται της ενδελεχούς παρακολούθησης και της λήψης όλων των κρίσιμων στοιχείων για την ομαλή και σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη κατασκευή του έργου.Εν ολίγοις παραχωρούνται συνταγματατικά κατοχυρωμένα δικαιώματα του Κράτους σε ιδιώτες. Προβλέπεται μεν με την παρ. 10 του άρθρου 57 η σύνταξη των τριμηνιαίων συνοπτικών ανακεφαλαιωτικών εκθέσεων με την συνδρομή της επίβλεψης προς ενημέρωση της προϊσταμένης αρχής (όπως και με τον ν4412/2016), αλλά σε περίπτωση κατά την οποία ο επιβλέπων θα είναι ιδιώτης και όχι δημόσιος υπάλληλος, το πιό πιθανό θα είναι να αναφύονται διαφωνίες μεταξύ του προϊσταμένου διεύθυνσης και του ιδιωτικού φορέα επίβλεψης κατά την σύνταξη των εκθέσεων.
Ειδικότερα για την συμμετοχή ιδιωτικών φορέων στην επίβλεψη κατασκευής δημοσίων έργων :
Ποιός φορέας θα επιβαρύνεται το κόστος αμοιβής του ιδιωτικού φορέα επίβλεψης; Δεν μπορεί να επιβαρύνει τι δαπάνες του έργου γιατί κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 53 και 116 (είτε ως Γενικά Έξοδα, είτε ως απολογιστικές εργασίες), ούτε μπορεί να προστεθεί ως «διακριτή δαπάνη» στον προϋπολογισμό δημοπράτησης όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση. Αν επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των αναθετουσών αρχών με επιπλέον ιδίες δαπάνες αντίστοιχες των δαπανών ελεγκτών δόμησης, δημιουργείται μεγάλο δημοσιονομικό κόστος. Αν επιβαρύνει τον ανάδοχο θα συμβαίνει το νομικά ασύμβατο, ο ελέγχων να αμοίβεται από τον ελεγχόμενο.
Μπορεί νομικά ένας ιδιώτης μηχανικός (είτε μονοπρόσωπα, είτε ως μισθωτός πιστοποιημένου οικονομικού φορέα) κατά την άσκηση των καθηκόντων επίβλεψης δημοσίου έργου να φέρει ποινικές ευθύνες αντίστοιχες δημοσίου υπαλλήλου;
Πώς θα είναι δυνατόν να ασκείται έλεγχος από την διευθύνουσα υπηρεσία; Ο μοναδικός ο οποίος δύναται να εισέρχεται σε εργοτάξιο έργου άνευ αδείας είναι ο προϊστάμενος διεύθυνσης ο οποίος σε κάθε περίπτωση εξακολουθεί να είναι (ή μήπως δεν θα είναι;;;;) ο «βασικός επιβλέπων» του έργου (σύμφωνα με την παρ. 2) και όλοι οι υπόλοιποι επιβλέποντες αποτελούν τους «άμεσους βοηθούς» του. Ο ιδιωτικός φορέας επίβλεψης πιθανόν θα δύναται νομικά να αρνείται στην είσοδο εντός τους εργοταξίου έστω και για απλή παρακολούθηση στον οποιοδήποτε υπάλληλο της διευθύνουσας υπηρεσίας.Υπάρχει βέβαια η πρόνοια της παρ. 11 για την διαδικασία αυτοψίας που ακολουθείται όταν υπάρχει η ανάγκη διαπίστωσης πραγματικών περιστατικών, αλλά δεν τίθεται η υποχρεωτική παρουσία του αναδόχου και δεν διασαφηνίζεται ως τί ορίζεται με τον όρο «πραγματικό περιστατικό».
Με δεδομένη την απουσία της διευθύνουσας υπηρεσίας από την επίβλεψη της κατασκευής και των πέραν κάθε λογικής προτεινόμενων διατάξεων των παρ. 1 & 3 του άρθρου 70 περί «δήλωσης αληθείας» (μέχρι τώρα δηλαδή οι επιμετρήσεις ήταν κατά τεκμήριο ψευδείς!!!) για την υποβολή των επιμετρήσεων είναι περίπου βέβαιο ότι θα αναφύονται συνεχόμενες διαφορές μεταξύ της διευθύνουσας υπηρεσίας, του ιδιωτικού φορέα επίβλεψης και του αναδόχου, με αποτέλεσμα την συνεχή παραπομπή διαφορών στην προϊσταμένη αρχή.
Αν η επίβλεψη ασκείται από ιδιωτικό φορέα και με δεδομένη την κατάργηση των επιτροπών ΠΠΑΕ, η συγκεκριμένη διάταξη είναι σχεδόν ανέφικτη να εφαρμοσθεί, καθότι η διευθύνουσα υπηρεσία δεν θα έχει άμεση εμπλοκή και παρακολούθηση της κατασκευής του έργου.
Σε περίπτωση κατά την οποία η επίβλεψη ασκείται από ιδιωτικό φορέα επίβλεψης είναι πραγματικά αστείο να λέμε ότι ή διευθύνουσα υπηρεσία θα ενημερώνεται με φωτογραφίες (λες και εφαρμόζουμε το VAR σε ποδοσφαιρικό αγώνα) για τις αφανείς εργασίες οι οποίες είναι ως επί τω πλείστον και οι πιο κρίσιμες στην έντεχνη και ποιοτική κατασκευή ενός έργου.
Τέλος επί του άρθρου 136Α και για την επικείμενη σύσταση του σώματος ιδιωτών επιβλεπόντων μηχανικών για την άσκηση επίβλεψης κατασκευής έργων μικρών αναθετουσών αρχών προϋπολογισμού 60.000Ε έως 1.000.000Ε, αντί διενέργειας προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ σε αυτές μικρές αναθέτουσες αρχές (δηλαδή μικροί δήμοι ως επί τω πλείστον με 1-2 ή και κανέναν μηχανικό), προσωπικά έχω να πω ότι θα είναι το επισφράγγισμα της ερημοποίησης της υπαίθρου. Κάθε μικρή πόλη η οποία είναι έδρα ενός μικρού δήμου παίρνει «ανάσες ζωής» από τον μηχανικό, τον γιατρό του ΚΥ, τον δασολόγο του δασαρχείου κλπ. που προσλαμβάνονται και ξεκινούν την επαγγελματική σταδιοδρομία τους.Πολλές φορές είναι και γηγενείς επιστήμονες που θέλουν να επιστρέψουν στην γενέτειρα τους και να προσφέρουν.Με την προτεινόμενη διάταξη μπαίνει ένα ακόμη λιθαράκι στον υδροκεφαλισμό των μεγάλων πόλεων και φυσικά δεν υπάρχει περίπτωση να επιτευχθεί σοβαρή επίβλεψη από ιδιώτη μηχανικό Ο οποίος πιθανόν δεν θα έχει χρόνο να κάνει δεκάδες χιλιόμετρα καθημερινά από την έδρα του (την πρωτεύουσα του νομού πιθανόν) και σε συνεννόηση με τον ανάδοχο θα υπογράφει «άλλα αντί άλλων» σε επιμετρήσεις και φύλλα ΠΠΑΕ.
Άρθρο 86
Να προβλεφθεί αδιάβλητος τρόπος επιλογής του προέδρου της επιτροπής (πχ ΜΗΜΕΔ), αλλιώς θα γίνει αντικείμενο οικονομικής συναλλαγής και βολέματος ημετέρων.
1. Να μην είναι απαραίτητη η συμπλήρωση των τιμών στην προκήρυξη για κάθε είδος (π.χ. προμήθειας αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό) από την αναθέτουσα αρχή παρά μόνο οι ενδεικτικές ποσότητες κάθε είδους και ο συνολικός προϋπολογισμός του τμήματος. Επίσης επειδή στους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας ο αριθμός παρακλινικών εξετάσεων ανά είδος δεν είναι σταθερός για κάθε έτος αλλά μεταβάλλεται ανάλογα με τα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα της ιατρικής πρακτικής να μη είναι υποχρεωτική η αναγραφή συγκεκριμένων ποσοτήτων για κάθε είδος αντιδραστηρίου στη σύμβαση παρά μόνο το είδος αυτών και το συνολικό κόστος της σύμβασης.
2. Να είναι δυνατή η έναρξη της διαδικασίας νέου διαγωνισμού αμέσως μόλις τελειώσει ο τελευταίος διαγωνισμός για το ίδιο είδος προμήθειας, έτσι ώστε παρά τη χρονοβόρα διαδικασία ενός διαγωνισμού να εξασφαλίζεται η προμήθεια ενός εργαστηρίου με αντιδραστήρια ανελλιπώς για να δίνονται εγκαίρως έγκυρα αποτελέσματα στους ασθενείς (π.χ. πανεπιστημιακού τμήματος νοσοκομείου (προμήθεια μέσω ΕΛΚΕ.
3. Επειδή φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας είναι και τα Πανεπιστήμια να είναι δυνατή η εφαρμογή διατάξεων που αφορούν τις υπηρεσίες υγείας του Υπουργείου Υγείας και στο Υπουργείο Παιδείας.
Άρθρο 77
Είναι απαιτητό ο έλεγχος των προδιαγραφών των ενσωματούμενων υλικών να γίνεται από υπηρεσιακούς παράγοντες. Αποτελούν βασικό συστατικό του έργου και δεν είναι δυνατόν να επαφιεμεθα στην καλή πρόθεση του αναδόχου. Σε αντίθετη περίπτωση και δεδομένων και των λοιπών προβλέψεων του παρόντος νομοσχεδίου, ουσιαστικά δεν υπάρχει επίβλεψη.
ΘΕΜΑ: Προτάσεις και απόψεις της ΠΕΔ Κρήτης για το ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο:
«ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ»
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιδιώκεται η αναμόρφωση του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου για τις Δημόσιες Συμβάσεις, του Ν.4412/2016, το οποίο παρουσιάζει πλήθος προβλημάτων που έχουν ήδη επισημανθεί από τις αναθέτουσες αρχές και τους οικονομικούς φορείς.
Εν γένει οι διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων χαρακτηρίζονται από αναποτελεσματικότητα, μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις, με μακροχρόνιες δικαστικές και προδικαστικές διαδικασίες.
Ιδιαίτερα στην σημερινή οικονομική συγκυρία, υφίσταται ανάγκη για αύξηση της αποτελεσματικότητας προκειμένου οι σχετικές διαδικασίες να επιταχυνθούν με όρους πλήρους διαφάνειας. Επιπρόσθετα, η αύξηση της αποτελεσματικότητας θα συμβάλει τα μέγιστα στην ταχύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση των ενωσιακών κονδυλίων, ιδίως ενόψει της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027.
Προκειμένου να συμβάλλουμε, μέσω της διαβούλευσης, στην επιτάχυνση και αποτελεσματικότητα των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, στα πλαίσια των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ, παραθέτουμε τις απόψεις μας στα παρακάτω κρίσιμα ζητήματα.
-Η προσθήκη νέων διαδικασιών πέρα από αυτές που προβλέπονται από την Οδηγία της ΕΕ δεν προσθέτει διαφάνεια αλλά απλά επιβαρύνει το χρονοδιάγραμμα των έργων:
1. Με το άρθρο 21 προστίθεται παρ.4 στο άρθρο 70 του Ν.4412/2016, με την οποία εισάγεται υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής για έργα εκτιμώμενης αξίας άνω του 1.000.000 ευρώ να αναρτούν τη μελέτη κατασκευής του έργου τουλάχιστον δύο μήνες πριν τη διενέργεια του διαγωνισμού. Η τροποποίηση αυτή δημιουργεί μια επιπρόσθετη χρονική καθυστέρηση τουλάχιστον δύο μηνών, χωρίς να προβλέπεται από το άρθρο 55 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, επιβραδύνοντας τον ήδη επιβαρυμένο χρόνο διενέργειας των διαγωνισμών. Επιπλέον, δεν υπάρχει κανένα όφελος στη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων καθώς στο υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο έχουν προβλεφθεί επαρκείς προθεσμίες που κατοχυρώνουν τη δημοσιότητα και διαφάνεια (άρθρο 61 επ.) και επιπλέον υπάρχει η διαδικασία διαβούλευσης (άρθρο 68) προ της καταληκτικής ημερομηνίας κατάθεσης προσφορών.
-Η ενίσχυση των αποκεντρωμένων αναθετουσών αρχών αποτελεί προϋπόθεση για την επιτάχυνση των έργων και δεν είναι επιτρεπτή η υπονόμευση της αυτοτέλειας τους:
2. Κοινή διαπίστωση όλων των εμπλεκομένων στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων είναι η ανάγκη αποκέντρωσης και ενίσχυσης των αναθετουσών αρχών όσον αφορά τους Δήμους και Περιφέρειες, προκειμένου να επισπευσθούν οι διαδικασίες, σύμφωνα με τις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες. Αντί αυτού με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, προβλέπονται διατάξεις που δημιουργούν πρόσθετες χρονικές καθυστερήσεις, όπως αυτές στα άρθρα 25 και 26. Συγκεκριμένα, με την παρ.3 του άρθρου 76 εισάγεται υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να ζητούν γνωμοδότηση του τεχνικού συμβουλίου της ΓΓΔΥ, με προθεσμία όχι μικρότερη των 60 ημερών, προκειμένου να συμπεριλάβουν απαιτήσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικήςεπάρκειας, καθώς και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, πέραν των προβλεπόμενων στο π.δ.71/2019. Αντίστοιχα και στην παρ.3 του άρθρου 77, εισάγεται ανάλογη ρύθμιση με μόνη διαφοροποίηση της προθεσμίας που ορίζεται σε 60 εργάσιμες ημέρες. Με τις ρυθμίσεις αυτές καταργείται η αυτοτέλεια των αναθετουσών αρχών και δη της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, στερώντας αφενός τη δυνατότητα που παρέχονται από τις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ για καθορισμό των κριτηρίων επιλογής και αφετέρου δημιουργούνται πρόσθετες καθυστερήσεις των διαγωνιστικών διαδικασιών, τουλάχιστον 3 μηνών και παραπάνω. Εξάλλου, υφίσταται η δυνατότητα προσφυγής κατά διακηρύξεων από τους οικονομικούς φορείς που θεωρούν ότι παραβιάζεται το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο και δεν υπάρχει κανένας λόγος συσσώρευσης πάρα πολλών υποθέσεων στο τεχνικό συμβούλιο της ΓΓΔΥ, που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις.
-Οι υφιστάμενοι μηχανισμοί προσυμβατικού ελέγχου χρήζουν απλοποίησης για να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα τους και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ανάθεσης:
3. Με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου και προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, πρέπει να υπάρχει ρητή πρόβλεψη και να γίνουν οι αναγκαίες τροποποιήσεις όσο αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο των αποφάσεων των αναθετουσών αρχών και δη της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Ο έλεγχος νομιμότητας της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, από την απόφαση έγκρισης των Τευχών Δημοπράτησης έως και την απόφαση κατακύρωσης, ασκείται πολλαπλώς από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, το Ελεγκτικό Συνέδριο, την ΑΕΠΠ, τα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια. Προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και χωρίς τον κίνδυνο αντίθετων αποφάσεων, προτείνεται η τροποποίηση των διατάξεων, έτσι ώστε να απλοποιηθεί και να καταστεί σαφής και αποτελεσματικός ο έλεγχος νομιμότητας των οργάνων της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης για τα θέματα που αφορούν τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων.
-Η αναμόρφωση του συστήματος δικαστικής προστασίας με δημιουργία ειδικού τμήματος ταχείας και οριστικής απόδοσης δικαιοσύνης αποτελεί το απαραίτητο βήμα για την αντιμετώπιση των ενστάσεων:
4. Το σύστημα έννομης προστασίας νοσεί και προκαλεί μεγάλες και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Χρειάζεται άμεση επανεξέταση ενώ οι προτεινόμενες «αλλαγές» δεν επιλύουν το πρόβλημα.
Ειδικότερα:
– παρόλο που η ενωσιακή νομοθεσία απαιτεί ταχεία δικαστική επίλυση των διαφορών, που αναφύονται στο στάδιο πριν από την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων, η Ελλάδα με τον ν.4412/16 αποφάσισε τη θέσπιση διοικητικής επίλυσης ενώπιον της ΑΕΠΠ (την οποία ίδρυσε ο ν.4412/16) η οποία προηγείται υποχρεωτικά της δικαστικής και στη συνέχεια προσωρινής δικαστικής προστασίας (Αίτηση αναστολής) και ακολούθως οριστικής (Αίτηση ακύρωσης).
– η διαδικασία άσκησης/εξέτασης της προσφυγής ενώπιον της ΑΕΠΠ και η έκδοση απόφασης απαιτεί τουλάχιστον 3-4 μήνες.
– η απόφαση της ΑΕΠΠ, αν και στο νόμο ορίζεται ότι είναι δεσμευτική για την Αναθέτουσα Αρχή, στην πράξη είναι αναποτελεσματική, αφού αν ασκηθεί Αίτηση αναστολής κατά της απόφασης αυτής ενώπιον του δικαστηρίου, υποχρεωτικά η Αρχή αναμένει τον προσδιορισμό, την εκδίκαση και την έκδοση της σχετικής Απόφασης, η οποία μπορεί να αναστείλει την απόφαση της ΑΕΠΠ, δηλαδή αναμένει μια διαδικασία, που συνήθως υπερβαίνει τους 6 μήνες (επί πλέον των παραπάνω 3-4 της ΑΕΠΠ). Επί πλέον, η αναποτελεσματική απόφαση της ΑΕΠΠ απλώς περιπλέκει και καθυστερεί τη δικαστική διαδικασία, αφού τα δικαστήρια πρέπει να αποφανθούν όχι μόνο για την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής αλλά και γι’ αυτήν της ΑΕΠΠ… τέλος η παραπάνω διαδικασία είναι και εξαιρετικά δαπανηρή αφού προβλέπεται παράβολο για την άσκηση της προσφυγής σε ποσοστό 0,50% του προϋπολογισμού της σύμβασης.
– όμως ούτε η έκδοση απόφασης επί της Αίτησης αναστολής από το δικαστήριο επιτρέπει στην Αναθέτουσα Αρχή να προχωρήσει, αφού αν ασκηθεί Αίτηση ακύρωσης, η παραπάνω είναι υποχρεωμένη να αναμένει τον προσδιορισμό, την εκδίκαση και της έκδοση απόφασης επ’ αυτής, διαδικασία που μπορεί να υπερβαίνει κατά πολύ το ένα έτος (επί πλέον των χρόνων που προαναφέρθηκαν…)
– η παραπάνω διαδικασία μπορεί να επαναλαμβάνεται σε πολλά στάδια ενός διαγωνισμού αλλά και να ασκείται από ποικίλους διαδίκους (υποψήφιους, Αναθέτουσα Αρχή) με αποτέλεσμα να είναι προφανώς ατέρμων….
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η θέσπιση μιας δικαστικής διαδικασίας, σε ειδικό τμήμα δικαστηρίου, που σε χρόνο όχι μεγαλύτερο των δύο μηνών θα αποφαινόταν οριστικά σε ένα μόνο στάδιο για την επίλυση της διαφοράς με ταυτόχρονη κατάργηση της προσφυγής κατά της ΑΕΠΠ, αποτελεί την μοναδική και ενδεδειγμένη λύση για την επιτάχυνση των διαδικασιών και την ασφάλεια δικαίου.
Είναι προφανές ότι στην εποχή μας η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να ενισχυθεί με αρμοδιότητες και πόρους για να αντιμετωπίσει τις αναπτυξιακές και κοινωνικές προκλήσεις που προκύπτουν.
Στο πλαίσιο αυτό ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις είναι αναγκαίο να κινηθεί με βάση τις σύγχρονες προσεγγίσεις για την προώθηση της τοπιοκεντρικής ανάπτυξης με ενίσχυση της αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να μην διαπνέεται από αντιλήψεις επιστροφής σε καθεστώς κηδεμονίας της από το κέντρο.
Για την
Περιφερειακή Ένωση Δήμων
Κρήτης
Ο Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Γιάννης Κουράκης Γιάννης Μαλανδράκης
Άρθρο 70
α)Ο δειγματοληπτικός έλεγχος να αφορά τουλάχιστον το 20% και να προβλέπεται και ένα υποχρεωτικό 10% κατά το στάδιο της παραλαβής του έργου.
β)Σε περίπτωση διαπίστωσης ανακριβών μετρήσεων, τότε να επιβάλλεται έλεγχος στο σύνολο του έργου.
γ)Ο δειγματοληπτικός έλεγχος και ο έλεγχος αφανών εργασιών να γίνονται από επιτροπή.
ΘΕΜΑ: Προτάσεις και απόψεις της ΠΕΔ Κρήτης για το ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο:
«ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ»
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιδιώκεται η αναμόρφωση του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου για τις Δημόσιες Συμβάσεις, του Ν.4412/2016, το οποίο παρουσιάζει πλήθος προβλημάτων που έχουν ήδη επισημανθεί από τις αναθέτουσες αρχές και τους οικονομικούς φορείς.
Εν γένει οι διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων χαρακτηρίζονται από αναποτελεσματικότητα, μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις, με μακροχρόνιες δικαστικές και προδικαστικές διαδικασίες.
Ιδιαίτερα στην σημερινή οικονομική συγκυρία, υφίσταται ανάγκη για αύξηση της αποτελεσματικότητας προκειμένου οι σχετικές διαδικασίες να επιταχυνθούν με όρους πλήρους διαφάνειας. Επιπρόσθετα, η αύξηση της αποτελεσματικότητας θα συμβάλει τα μέγιστα στην ταχύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση των ενωσιακών κονδυλίων, ιδίως ενόψει της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027.
Προκειμένου να συμβάλλουμε, μέσω της διαβούλευσης, στην επιτάχυνση και αποτελεσματικότητα των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, στα πλαίσια των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ, παραθέτουμε τις απόψεις μας στα παρακάτω κρίσιμα ζητήματα.
-Η προσθήκη νέων διαδικασιών πέρα από αυτές που προβλέπονται από την Οδηγία της ΕΕ δεν προσθέτει διαφάνεια αλλά απλά επιβαρύνει το χρονοδιάγραμμα των έργων
1. Με το άρθρο 21 προστίθεται παρ.4 στο άρθρο 70 του Ν.4412/2016, με την οποία εισάγεται υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής για έργα εκτιμώμενης αξίας άνω του 1.000.000 ευρώ να αναρτούν τη μελέτη κατασκευής του έργου τουλάχιστον δύο μήνες πριν τη διενέργεια του διαγωνισμού. Η τροποποίηση αυτή δημιουργεί μια επιπρόσθετη χρονική καθυστέρηση τουλάχιστον δύο μηνών, χωρίς να προβλέπεται από το άρθρο 55 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, επιβραδύνοντας τον ήδη επιβαρυμένο χρόνο διενέργειας των διαγωνισμών. Επιπλέον, δεν υπάρχει κανένα όφελος στη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων καθώς στο υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο έχουν προβλεφθεί επαρκείς προθεσμίες που κατοχυρώνουν τη δημοσιότητα και διαφάνεια (άρθρο 61 επ.) και επιπλέον υπάρχει η διαδικασία διαβούλευσης (άρθρο 68) προ της καταληκτικής ημερομηνίας κατάθεσης προσφορών.
-Η ενίσχυση των αποκεντρωμένων αναθετουσών αρχών αποτελεί προϋπόθεση για την επιτάχυνση των έργων και δεν είναι επιτρεπτή η υπονόμευση της αυτοτέλειας τους
2. Κοινή διαπίστωση όλων των εμπλεκομένων στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων είναι η ανάγκη αποκέντρωσης και ενίσχυσης των αναθετουσών αρχών όσον αφορά τους Δήμους και Περιφέρειες, προκειμένου να επισπευσθούν οι διαδικασίες, σύμφωνα με τις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες. Αντί αυτού με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, προβλέπονται διατάξεις που δημιουργούν πρόσθετες χρονικές καθυστερήσεις, όπως αυτές στα άρθρα 25 και 26. Συγκεκριμένα, με την παρ.3 του άρθρου 76 εισάγεται υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να ζητούν γνωμοδότηση του τεχνικού συμβουλίου της ΓΓΔΥ, με προθεσμία όχι μικρότερη των 60 ημερών, προκειμένου να συμπεριλάβουν απαιτήσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικήςεπάρκειας, καθώς και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, πέραν των προβλεπόμενων στο π.δ.71/2019. Αντίστοιχα και στην παρ.3 του άρθρου 77, εισάγεται ανάλογη ρύθμιση με μόνη διαφοροποίηση της προθεσμίας που ορίζεται σε 60 εργάσιμες ημέρες. Με τις ρυθμίσεις αυτές καταργείται η αυτοτέλεια των αναθετουσών αρχών και δη της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, στερώντας αφενός τη δυνατότητα που παρέχονται από τις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ για καθορισμό των κριτηρίων επιλογής και αφετέρου δημιουργούνται πρόσθετες καθυστερήσεις των διαγωνιστικών διαδικασιών, τουλάχιστον 3 μηνών και παραπάνω. Εξάλλου, υφίσταται η δυνατότητα προσφυγής κατά διακηρύξεων από τους οικονομικούς φορείς που θεωρούν ότι παραβιάζεται το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο και δεν υπάρχει κανένας λόγος συσσώρευσης πάρα πολλών υποθέσεων στο τεχνικό συμβούλιο της ΓΓΔΥ, που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις.
-Οι υφιστάμενοι μηχανισμοί προσυμβατικού ελέγχου χρήζουν απλοποίησης για να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα τους και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ανάθεσης
3. Με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου και προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, πρέπει να υπάρχει ρητή πρόβλεψη και να γίνουν οι αναγκαίες τροποποιήσεις όσο αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο των αποφάσεων των αναθετουσών αρχών και δη της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Ο έλεγχος νομιμότητας της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, από την απόφαση έγκρισης των Τευχών Δημοπράτησης έως και την απόφαση κατακύρωσης, ασκείται πολλαπλώς από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, το Ελεγκτικό Συνέδριο, την ΑΕΠΠ, τα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια. Προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και χωρίς τον κίνδυνο αντίθετων αποφάσεων, προτείνεται η τροποποίηση των διατάξεων, έτσι ώστε να απλοποιηθεί και να καταστεί σαφής και αποτελεσματικός ο έλεγχος νομιμότητας των οργάνων της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης για τα θέματα που αφορούν τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων.
-Η αναμόρφωση του συστήματος δικαστικής προστασίας με δημιουργία ειδικού τμήματος ταχείας και οριστικής απόδοσης δικαιοσύνης αποτελεί το απαραίτητο βήμα για την αντιμετώπιση των ενστάσεων
4. Το σύστημα έννομης προστασίας νοσεί και προκαλεί μεγάλες και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Χρειάζεται άμεση επανεξέταση ενώ οι προτεινόμενες «αλλαγές» δεν επιλύουν το πρόβλημα.
Ειδικότερα:
– παρόλο που η ενωσιακή νομοθεσία απαιτεί ταχεία δικαστική επίλυση των διαφορών, που αναφύονται στο στάδιο πριν από την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων, η Ελλάδα με τον ν.4412/16 αποφάσισε τη θέσπιση διοικητικής επίλυσης ενώπιον της ΑΕΠΠ (την οποία ίδρυσε ο ν.4412/16) η οποία προηγείται υποχρεωτικά της δικαστικής και στη συνέχεια προσωρινής δικαστικής προστασίας (Αίτηση αναστολής) και ακολούθως οριστικής (Αίτηση ακύρωσης).
– η διαδικασία άσκησης/εξέτασης της προσφυγής ενώπιον της ΑΕΠΠ και η έκδοση απόφασης απαιτεί τουλάχιστον 3-4 μήνες.
– η απόφαση της ΑΕΠΠ, αν και στο νόμο ορίζεται ότι είναι δεσμευτική για την Αναθέτουσα Αρχή, στην πράξη είναι αναποτελεσματική, αφού αν ασκηθεί Αίτηση αναστολής κατά της απόφασης αυτής ενώπιον του δικαστηρίου, υποχρεωτικά η Αρχή αναμένει τον προσδιορισμό, την εκδίκαση και την έκδοση της σχετικής Απόφασης, η οποία μπορεί να αναστείλει την απόφαση της ΑΕΠΠ, δηλαδή αναμένει μια διαδικασία, που συνήθως υπερβαίνει τους 6 μήνες (επί πλέον των παραπάνω 3-4 της ΑΕΠΠ). Επί πλέον, η αναποτελεσματική απόφαση της ΑΕΠΠ απλώς περιπλέκει και καθυστερεί τη δικαστική διαδικασία, αφού τα δικαστήρια πρέπει να αποφανθούν όχι μόνο για την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής αλλά και γι’ αυτήν της ΑΕΠΠ… τέλος η παραπάνω διαδικασία είναι και εξαιρετικά δαπανηρή αφού προβλέπεται παράβολο για την άσκηση της προσφυγής σε ποσοστό 0,50% του προϋπολογισμού της σύμβασης.
– όμως ούτε η έκδοση απόφασης επί της Αίτησης αναστολής από το δικαστήριο επιτρέπει στην Αναθέτουσα Αρχή να προχωρήσει, αφού αν ασκηθεί Αίτηση ακύρωσης, η παραπάνω είναι υποχρεωμένη να αναμένει τον προσδιορισμό, την εκδίκαση και της έκδοση απόφασης επ’ αυτής, διαδικασία που μπορεί να υπερβαίνει κατά πολύ το ένα έτος (επί πλέον των χρόνων που προαναφέρθηκαν…)
– η παραπάνω διαδικασία μπορεί να επαναλαμβάνεται σε πολλά στάδια ενός διαγωνισμού αλλά και να ασκείται από ποικίλους διαδίκους (υποψήφιους, Αναθέτουσα Αρχή) με αποτέλεσμα να είναι προφανώς ατέρμων….
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η θέσπιση μιας δικαστικής διαδικασίας, σε ειδικό τμήμα δικαστηρίου, που σε χρόνο όχι μεγαλύτερο των δύο μηνών θα αποφαινόταν οριστικά σε ένα μόνο στάδιο για την επίλυση της διαφοράς με ταυτόχρονη κατάργηση της προσφυγής κατά της ΑΕΠΠ, αποτελεί την μοναδική και ενδεδειγμένη λύση για την επιτάχυνση των διαδικασιών και την ασφάλεια δικαίου.
Είναι προφανές ότι στην εποχή μας η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να ενισχυθεί με αρμοδιότητες και πόρους για να αντιμετωπίσει τις αναπτυξιακές και κοινωνικές προκλήσεις που προκύπτουν.
Στο πλαίσιο αυτό ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις είναι αναγκαίο να κινηθεί με βάση τις σύγχρονες προσεγγίσεις για την προώθηση της τοπιοκεντρικής ανάπτυξης με ενίσχυση της αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να μην διαπνέεται από αντιλήψεις επιστροφής σε καθεστώς κηδεμονίας της από το κέντρο.
Για την
Περιφερειακή Ένωση Δήμων
Κρήτης
Ο Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Γιάννης Κουράκης Γιάννης Μαλανδράκης