1. Οι επιμέρους αρμοδιότητες που αφορούν στη διαχείριση, στην παρακολούθηση και στον έλεγχο των ΤΠΑ και ΠΠΑ ανατίθενται σε Υπηρεσίες Διαχείρισης που υποδεικνύονται ειδικά για το σκοπό αυτόν από το αρμόδιο Υπουργείο ή Περιφέρεια κατά την υποβολή του οικείου προγράμματος. Ως Υπηρεσίες Διαχείρισης μπορούν να ορίζονται και οι Ειδικές Υπηρεσίες του άρθρου 16 του ν. 4314/2014 (Α΄ 265), καθώς και η αρμόδια διεύθυνση της ΜΟΔ Α.Ε. Στην πρόταση του οικείου φορέα κατάρτισης κατά την υποβολή του ΤΠΑ / ΠΠΑ περιλαμβάνονται κατ’ ελάχιστον η υπηρεσία / ο φορέας ο οποίος αναλαμβάνει τη διαχείριση, οι κατηγορίες έργων και δράσεων που αναλαμβάνονται και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός αυτών. Με την απόφαση έγκρισης του προγράμματος από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης κατανέμεται στο Υπουργείο ή την Περιφέρεια ο προϋπολογισμός του οικείου προγράμματος και ορίζονται οι Υπηρεσίες Διαχείρισης στις οποίες ανατίθεται η διαχείριση των αντίστοιχων πόρων.
2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εκδίδεται μετά από πρόταση του οικείου Υπουργού ή Περιφερειάρχη, δύναται να ανακαλείται ολικά ή μερικά ή να τροποποιείται η απόφαση ορισμού υπηρεσίας / φορέα διαχείρισης. Με όμοια απόφαση, η οποία περιλαμβάνει όσα αναφέρονται στην παρ. 1, μπορεί να ορίζονται άλλες υπηρεσίες ή / και φορείς, που αναλαμβάνουν, με την κατανομή των αντίστοιχων πόρων, τη διαχείριση προγραμμάτων ή / και ταμείων αποθεματικών του ΕΠΑ ή συγκεκριμένα καθήκοντα διαχείρισης.
3. Αρμοδιότητες των Υπηρεσιών Διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ είναι ιδίως:
α) Η ενεργοποίηση των προγραμμάτων σύμφωνα με το άρθρο 12 ανωτέρω, η σύνταξη των προσκλήσεων και η μέριμνα για την έκδοση και δημοσιοποίησή τους.
β) Η συγκέντρωση των αιτημάτων των δικαιούχων για την ένταξη έργων στο Πρόγραμμα.
γ) Η παροχή πληροφόρησης και διευκρινίσεων επί του συστήματος διαχείρισης.
δ) Ο έλεγχος της πληρότητας και αρτιότητας των αιτημάτων για ένταξη των δράσεων στο Πρόγραμμα που κατατίθενται από τους δικαιούχους, η αξιολόγησή τους και η εισήγηση της ένταξης αυτών στο Πρόγραμμα.
ε) Η μέριμνα για την ένταξη των έργων στο ΠΔΕ και τη χρηματοδότησή τους, με βάση την ισχύουσα διαδικασία.
στ) Η παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων/δράσεων από τους δικαιούχους και η σύνταξη ετήσιων εκθέσεων προόδου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα αντίστοιχα άρθρα του παρόντος νόμου.
ζ) Η ενημέρωση και ο συντονισμός των ενεργειών των φορέων υλοποίησης και των εμπλεκόμενων αρχών) στην υλοποίηση του Προγράμματος.
η) Η μέριμνα για τη δημοσιοποίηση και προβολή των δράσεων και των στόχων του Προγράμματος με βάση το ΣΔΕ.
θ) Η μέριμνα για την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων προκειμένου να παρακολουθείται η εξέλιξη του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου και οι χρηματορροές των έργων και των μελετών.
ι) Η διενέργεια διοικητικών επαληθεύσεων και επιτόπιων επιθεωρήσεων, σύμφωνα με το άρθρο 12 ανωτέρω.
ια) Η αξιολόγηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ, καθώς και της πρότασης αναθεώρησής τους, όταν διαπιστώνεται σχετική ανάγκη.
ιβ) Η σύνταξη εκθέσεων ολοκλήρωσης των ΤΠΑ και ΠΠΑ
Όλοι αναγνωρίζουμε την εμπειρία και τεχνογνωσία που έχουν οι Υπηρεσίες Διαχείρισης στην διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχο των Ε.Π.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν Υπηρεσίες του Δημοσίου (Δ/νσεις Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Δ/νσεις Τεχνικών Έργων κλπ) οι οποίες έχουν εμπειρία στην διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχο έργων, ιδιαιτέρως όσον αφορά το Εθνικό Σκέλος.
Θα πρέπει, θεωρώ, να στελεχωθούν οι ήδη υπάρχουσες και λειτουργούσες Υπηρεσίες του Δημοσίου και να εκπαιδευτούν τα στελέχη τους, προκειμένου να εκτελέσουν χρέη Υπηρεσιών Διαχείρισης.
Επειδή το ΕΠΑ δε θα διέπεται από τους κανόνες προγραμματισμού της ΕΕ (θεσμικό πλαίσιο ΕΣΠΑ), η διαχείρισή του δε θα πρέπει να γίνεται από τις ίδιες Υπηρεσίες που διαχειρίζονται το ΕΣΠΑ, γιατί τότε κινδυνεύει να μη δοθεί η απαιτούμενη βαρύτητα και να συνεχίσει να αποτελεί δορυφόρο του ΕΣΠΑ, λόγω τόσο του διαφορετικού θεσμικού πλαισίου, όσο και του ήδη υπάρχοντος φόρτου εργασίας στις υπηρεσίες που διαχειρίζονται τα συγχρηματοδοτούμενα. Πρέπει το ΕΠΑ αποτελέσει μοναδικό αντικείμενο Δημόσιων Υπηρεσιών που θα συσταθούν για αυτό, στελεχωμένες με στελέχη του δημοσίου με τα κατάλληλα προσόντα, ώστε να μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά και αυτόνομα τα κονδύλια του ΠΔΕ.
Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να αξιοποιηθούν ή και να ιδρυθούν και να στελεχωθούν αξιοκρατικά Ειδικές Υπηρεσίες του Δημοσίου για τη διαχείριση του ΠΔΕ, με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, μετακινήσεις και σχετική επιμόρφωση δημοσίων υπαλλήλων.
Στην παράγραφο 1 προτείνεται να συμπεριληφθούν για τις Υπηρεσίες Διαχείρισης των ΠΠΑ και οι Διευθύνσεις Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, καθώς και τα Περιφερειακά Ταμεία Ανάπτυξης.
Σε κάθε περίπτωση δεδομένου ότι οι Υπηρεσίες Διαχείρισης αποτελούν το κλειδί επιτυχίας για την αποτελεσματική εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης, προτείνεται για τα ΠΠΑ να εξεταστεί η δυνατότητα σύστασης ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης στις Περιφέρειες κατ’ αναλογία των Ειδ. Υπηρεσιών Διαχείρισης των συγχρηματοδοτούμενων προγρραμμάτων.