Άρθρο 03 – Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης
- Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης καταρτίζει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), αντικείμενο του οποίου αποτελεί ο μεσοπρόθεσμος αναπτυξιακός προγραμματισμός που αφορά στην αξιοποίηση των εθνικών πόρων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (εφεξής ΠΔΕ), με βάση τις κατευθύνσεις και τις εκάστοτε ανάγκες που προκύπτουν από την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
- Το ΕΠΑ, για κάθε προγραμματική περίοδο, καθορίζει τις προτεραιότητες ανά τομέα πολιτικής στο πλαίσιο των εθνικών αναπτυξιακών στόχων, τους ειδικούς στόχους και δράσεις, τη διάρκεια της εφαρμογής του, τον συνολικό και ανά πρόγραμμα προϋπολογισμό, καθώς και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα από την εφαρμογή του.
- Ο αναπτυξιακός προγραμματισμός διέπεται από τις αρχές της συμπληρωματικότητας, της επικουρικότητας, της αναλογικότητας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών, των προγραμμάτων και των δράσεων και λαμβάνει υπόψη του και εξειδικεύει τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τη χώρα για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, καθώς και τις ανάγκες που έχουν προκύψει από όλα τα στάδια διαβούλευσης. Στο πλαίσιο των αρχών αυτών, το κάθε επίπεδο προγραμματισμού μεριμνά ώστε να επιτυγχάνεται ο τομεακός και ο χωρικός συντονισμός των παρεμβάσεων του ΕΠΑ με τις ενωσιακές πολιτικές με στόχο την βέλτιστη αξιοποίηση κάθε πηγής πόρων.
- Αναπόσπαστα τμήματα του ΕΠΑ είναι τα Τομεακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΤΠΑ) και τα Περιφερειακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΠΠΑ).
Πλοήγηση στη Διαβούλευση
- Άρθρο 03 – Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τις παρακάτω επιταγές/απαιτήσεις/κατευθύνσεις/διαπιστώσεις:
1. Την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας»,
2. Τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, και πιο συγκεκριμένα:
-σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 «Γενικές Υποχρεώσεις», τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν:
« […] γ. Να λάβουν υπόψη την προστασία και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες, σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματά τους […],
ε. Να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να εξαλειφθούν οι διακρίσεις βάσει της αναπηρίας, από οποιοδήποτε πρόσωπο, οργανισμό ή ιδιωτική επιχείρηση,
στ. Να αναλάβουν ή να προάγουν την έρευνα και ανάπτυξη των καθολικά σχεδιασμένων αγαθών, υπηρεσιών, εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 2 της παρούσας Σύμβασης, που θα πρέπει να απαιτήσουν την ελάχιστη δυνατή προσαρμογή και το λιγότερο κόστος, προκειμένου να ικανοποιούνται οι συγκεκριμένες ανάγκες ενός ατόμου με αναπηρίες, να προάγουν τη διαθεσιμότητα και τη χρήση τους και να προάγουν τον καθολικό σχεδιασμό κατά την ανάπτυξη των προτύπων και κατευθυντήριων οδηγιών,
ζ. Να αναλάβουν ή προάγουν την έρευνα και ανάπτυξη και να προάγουν τη διαθεσιμότητα και χρήση των νέων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών της πληροφορίες και των επικοινωνιών, των βοηθημάτων κινητικότητας, των συσκευών και υποβοηθητικών τεχνολογιών, τα οποία είναι κατάλληλα για τα άτομα με αναπηρίες, δίνοντας προτεραιότητα στις τεχνολογίες με προσιτό κόστος […]».
-σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα», τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα « […] προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, των κατοικιών, των ιατρικών εγκαταστάσεων και των εργασιακών χώρων, β. τις πληροφορίες, τις επικοινωνίες και λοιπές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης […]».
Επιπρόσθετα:
ii) σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρο 61 του ν.4488/2017 «Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα ΑμεΑ την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ΑμεΑ, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του»,
ii) σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4067/2012 (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) «1. Στους χώρους όλων των νέων κτιρίων εκτός των κτιρίων με χρήση κατοικίας […] επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η οριζόντια και κατακόρυφη αυτόνομη και ασφαλής προσπέλαση από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα και η εξυπηρέτηση αυτών σε όλους τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους των κτιρίων σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής “Σχεδιάζοντας για Όλους”, όπως αυτές τροποποιούνται και ισχύουν κάθε φορά. […] Ειδικά για τα κτίρια με χρήση κατοικίας επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η αυτόνομη και ασφαλής οριζόντια και κατακόρυφη προσπέλαση από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα σε όλους τους εξωτερικούς και εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους των κτιρίων κατοικίας, καθώς επίσης και η διασφάλιση συνθηκών εύκολης μετατρεψιμότητας των κατοικιών σε κατοικίες μελλοντικών χρηστών με αναπηρία/εμποδιζόμενων ατόμων, χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου» και ότι «3. Οι κοινής χρήσης υπαίθριοι χώροι των οικοπέδων, στα οποία κατασκευάζονται τα κτίρια που αναφέρονται στην παράγραφο 1, επιβάλλεται να διαμορφώνονται κατάλληλα, εφόσον το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους ώστε να χρησιμοποιούνται και από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα. 4. Στα υφιστάμενα πριν από την ισχύ του παρόντος νόμου κτίρια που στεγάζονται […] ή έχουν χρήσεις […] προσωρινής διαμονής, […] επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα. Οι διαμορφώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο αυτή γίνονται σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που αναφέρονται στην παραπάνω παράγραφο 1 και θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2020, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου, άλλως τα κτίρια θα θεωρούνται αυθαίρετα.».,
3. Τον ν. 4443/2016 (Αρ. ΦΕΚ 232 Α’/9.12.2016) -με τον οποίο ενσωματώνεται στην εθνική μας νομοθεσία η Οδηγία 78/2000- ο οποίος προωθεί την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στην απασχόληση και την εργασία, απαγορεύοντας τις «άμεσες» και «έμμεσες» διακρίσεις σε βάρος των υποψήφιων εργαζομένων και των εργαζομένων με αναπηρία (άρθρο 2). Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, η μη εφαρμογή «εύλογων προσαρμογών» συνιστά διάκριση (άρθρο 2),
4. Τα άρθρα 33, 34 και 35 του Κανονισμού (ΕΕ) υπ’ αριθ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014 για την απασχόληση εργαζόμενων με αναπηρία και την παροχή σε αυτά εύλογων προσαρμογών,
5. Το άρθρο 7 του Κανονισμού (ΕΕ) 1303/2013 (Κανονιστικό Πλαίσιο Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την προγραμματική περίοδο 2014 – 2020), επιβάλλει στα κράτη μέλη τη λήψη των κατάλληλων μέτρων προκειμένου «[…] να αποτρέψουν κάθε διάκριση εξαιτίας του φύλου, της […] αναπηρίας, της ηλικίας ή του γενετήσιου προσανατολισμού κατά την εκπόνηση και υλοποίηση των προγραμμάτων. Ειδικότερα, η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρίες λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της εφαρμογής των προγραμμάτων [..]»,
6. Τον αναπτυξιακό ν. 4399/2016, στον οποίο περιλαμβάνεται η παρ. 5 του άρθρου 4 που αφορά στην εφαρμογή του «Κανόνα μη διάκρισης και της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία»,
7. Η εφαρμογή των 17 στόχων που περιλαμβάνονται στην «Ατζέντα 2030» για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη – η οποία υιοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η Ελλάδα- φιλοδοξούν να συμβάλλουν στην αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης. Από τη μια μεριά η δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας, όπως αυτή κατοχυρώνεται από τη Σύμβαση των ΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η οποία εστιάζει στην άρση όλων των εμποδίων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών και περιβαλλοντικών, και από την άλλη το νέο μοντέλο ανάπτυξης, που προωθείται μέσω της «Ατζέντας 2030», με επίκεντρο τον άνθρωπο, τα δικαιώματά του και το περιβάλλον, πρέπει να αποτελέσουν τη βάση πάνω στην οποία η ελληνική Πολιτεία οφείλει να στηρίξει τον νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό της, ο οποίος πρέπει να «αποτυπωθεί» και στο συγκεκριμένο σχεδίου νόμου,
η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία αιτείται τη συμπερίληψη στο παρόν σχέδιο νόμου των παρακάτω :
1. Η παρ. 3 του άρθρου 3 να συμπληρωθεί ως ακολούθως:
«Ο αναπτυξιακός προγραμματισμός διέπεται από τις αρχές της συμπληρωματικότητας, της επικουρικότητας, της αναλογικότητας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών, των προγραμμάτων και των δράσεων, προωθεί την αρχή της ίσης μεταχείρισης συμβάλλοντας στην καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, σεξουαλικού προσανατολισμού κατά την εκπόνηση και υλοποίηση των προγραμμάτων και στην προώθηση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία και λαμβάνει υπόψη του και εξειδικεύει τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τη χώρα για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, καθώς και τις ανάγκες που έχουν προκύψει από όλα τα στάδια διαβούλευσης. Στο πλαίσιο των αρχών αυτών, το κάθε επίπεδο προγραμματισμού μεριμνά ώστε να επιτυγχάνεται ο τομεακός και ο χωρικός συντονισμός των παρεμβάσεων του ΕΠΑ με τις ενωσιακές πολιτικές με στόχο την βέλτιστη αξιοποίηση κάθε πηγής πόρων».
Άρθρο 4:
Σε αντίθεση με τον ισχύοντα μονοετή σχεδιασμό του εθνικού ΠΔΕ, η προβλεπόμενη πενταετούς διάρκειας προγραμματική περίοδος του ΕΠΑ, με δυνατότητα επιμήκυνσης ή συρρίκνωσης της, κινείται στο πλαίσιο του ορθολογικότερου προγραμματισμού και της αντικειμενικότερης αξιολόγησης των παραγόμενων αποτελεσμάτων. Κύριο μέλημα πρέπει να αποτελέσει η άρση της ευμεταβλητότητας και η χάραξη μίας συνεκτικής/σταθερής διαχρονικά πορείας που θα οδηγήσει σε απτά οφέλη.
Άρθρο 3.1:
Για τη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του ΑΠΕ θα πρέπει να αναβαθμιστεί ο ρόλος και η συνδρομή των κοινωνικών φορέων, έτσι ώστε η προκύπτουσα ωφέλεια να διαχέεται στο σύνολο της κοινωνίας και της πραγματικής οικονομίας. Ευελπιστούμε στα επόμενα στάδια εξειδίκευσης των αξόνων και των περιεχομένων των δράσεων να υλοποιηθεί η παραπάνω επισήμανση.
Ο Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια της εκάστοτε Κυβέρνησης, προκειμένου να υλοποιηθούν δράσεις κυρίως αναπτυξιακού χαρακτήρα που συνεισφέρουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να τεθεί ως προτεραιότητα η αύξηση των προς διάθεση πόρων του εθνικού σκέλους του ΠΔΕ (περίπου 1 δις ευρώ βάσει Προϋπολογισμού 2019). Είναι δεδομένο πως οι θετικές πολλαπλασιαστικές επιδράσεις, σε επίπεδο αναπτυξιακής αλλά και κοινωνικής πολιτικής, θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό περιβάλλον, θα μειώσουν την ανεργία διασφαλίζοντας περισσότερα κρατικά έσοδα και θα συμβάλλουν στην εν γένει άνοδο του ΑΕΠ.