1. Στο Γ.Ε.ΜΗ. εγγράφονται υποχρεωτικά:
α. η Ανώνυμη Εταιρεία που προβλέπεται στο ν. 4548/2018 (Α΄ 104)
β. η Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης που προβλέπεται στο ν. 3190/1955 (Α΄ 91)
γ. η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία που προβλέπεται στο ν. 4072/2012 (Α΄ 86)
δ. η Ομόρρυθμη και Ετερόρρυθμη (απλή ή κατά μετοχές) Εταιρεία που προβλέπεται στο ν. 4072/2012 (Α΄ 86) καθώς οι ομόρρυθμοι εταίροι αυτών
ε. η Ναυτική Εταιρεία που συνιστάται κατά το ν. 959/1979 (Α΄ 192)
στ. η Ναυτιλιακή Εταιρεία πλοίων αναψυχής που συνιστάται κατά το ν. 3182/2003
(Α΄ 220)
ζ. ο Αστικός Συνεταιρισμός που προβλέπεται στο ν. 1667/1986 (Α΄ 196), στον οποίο περιλαμβάνεται ο αλληλασφαλιστικός, ο πιστωτικός και ο οικοδομικός
η. η Αστική Εταιρεία με οικονομικό σκοπό (άρθρα 784 ΑΚ και 270 του ν. 4072/2012)
θ. ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Οικονομικού Σκοπού που προβλέπεται από τον Κανονισμό 2137/1985/ΕΟΚ (ΕΕΕΚ L. 199, διορθωτικό L. 247) και έχει την έδρα του στην ημεδαπή
ι. η Ευρωπαϊκή Εταιρεία που προβλέπεται στον Κανονισμό 2157/2001/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 294) και έχει την έδρα της στην ημεδαπή
ια. η Ευρωπαϊκή Συνεταιριστική Εταιρεία που προβλέπεται στον Κανονισμό 1435/2003/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 207) και έχει την έδρα της στην ημεδαπή
ιβ. τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή οι αλλοδαπές εταιρείες που αναφέρονται στο άρθρο 29 της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1132 (ΕΕ L 169/30.06.2017) και έχουν έδρα σε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.)
ιγ. τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή οι αλλοδαπές εταιρείες που έχουν έδρα σε τρίτη χώρα και νομική μορφή ανάλογη με εκείνη των αλλοδαπών εταιριών που αναφέρεται στην περίπτωση ιβ΄
ιδ. τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία μέσω των οποίων ασκούν εμπορία στην ημεδαπή τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οι ενώσεις προσώπων που έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην αλλοδαπή και δεν εμπίπτουν στις περιπτ. ιβ΄ και ιγ΄
ιε. η Κοινοπραξία που καταχωρίζεται σύμφωνα με το άρθρο 293 παρ. 3 του ν. 4072/2012.
2. Στο Γ.Ε.ΜΗ. εγγράφονται υποχρεωτικώς φυσικά πρόσωπα, με εγκατάσταση στην ημεδαπή τα οποία, με σκοπό το κέρδος, :
α) διενεργούν εμπορικές πράξεις στο όνομά τους κατά σύνηθες επάγγελμα ή
β) διαθέτουν αγαθά ή υπηρεσίες ή διαμεσολαβούν στην διάθεση αυτών με επιχειρηματικό κίνδυνο, μέσω οργανωμένης υποδομής ή και μέσω εκμετάλλευσης της εργασίας τρίτων προσώπων.
Επί κληρονομικής διαδοχής φυσικού προσώπου που ήταν εγγεγραμμένο στο Γ.ΕΜΗ, υπάρχει υποχρέωση εγγραφής για τον κληρονόμο αυτού εφόσον ο κληρονόμος συνεχίζει τη δραστηριότητα του θανόντος και πληροί τις προϋποθέσεις των προηγουμένων εδαφίων. Αν οι καθολικοί διάδοχοι είναι πρόσωπα πέραν του ενός (κοινωνία κληρονόμων) και συνεχίζουν από κοινού την εμπορική επιχείρηση του θανόντος, πρέπει, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δώδεκα μηνών, από την, από κοινού, διενέργεια πράξεων που υποδηλώνουν τη συνέχεια, να υποβάλλουν αίτηση στην αρμόδια Υ.Γ.Ε.ΜΗ. Αυτή συνοδεύεται από ιδρυτικό καταστατικό έγγραφο εφαρμοζομένων, κατά τα λοιπά, των αντίστοιχων διατάξεων για το συγκεκριμένο εταιρικό τύπο.
3. Από την υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. ρητά εξαιρούνται:
α. τα Σωματεία (άρθρα 78-107 ΑΚ)
β. τα Ιδρύματα (άρθρα 108-121 ΑΚ)
γ. οι Επιτροπές Εράνων (άρθρα 122-126 ΑΚ)
δ. τα φυσικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή, υπό την επιφύλαξη της παρ. 2
ε. αστικές εταιρείες για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας δικηγόρων, συμβολαιογράφων και δικαστικών επιμελητών
4. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μπορεί να προβλέπεται η εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. φυσικών ή νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων, πέραν αυτών που αναφέρονται στις παρ. 1 και 2, ή να ορίζεται η εξαίρεση από την υποχρέωση εγγραφής κάποιων εκ των προσώπων που αναφέρονται στις ίδιες παραγράφους. Με όμοια απόφαση ορίζονται η διαδικασία, οι σχετικές προθεσμίες και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Στην παρ. 1, να προστεθούν και τα ακόλουθα εδάφια:
ιστ. Υποκαταστήματα ημεδαπών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων με δραστηριότητα που έχει υποχρέωση εγγραφής στο ΓΕΜΗ, ενώ η δραστηριότητα της έδρας δεν έχει υποχρέωση εγγραφής, (π.χ. έδρα Ιατρός και υποκατάστημα με ενοικιαζόμενα δωμάτια).
ιζ. Υποκαταστήματα ημεδαπών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων με έδρα σε διαφορετικό Νομό από το υποκατάστημα. Σε περίπτωση περισσότερων υποκαταστημάτων στον ίδιο Νομό, να εγγράφεται μόνο ένα ανά Νομό.
ιη. Υποκαταστήματα ημεδαπών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων που ασκούν διαφορετική δραστηριότητα από αυτή της έδρας ή/και από τα λοιπά υποκαταστήματα, να εγγράφεται κάθε υποκατάστημα.
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Σε συμφωνία με την από 8/5/2019 Γενική Συνέλευση της ΚΕΕΕ
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Στο άρθρο 2, παράγραφος 1 να προστεθεί εδάφιο ιστ ως εξής :
ιστ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση αναγγελίας και καταχώρισης στην μερίδα τους των υποκαταστημάτων που διατηρούν στην ημεδαπή.
Στην παρ. 1, να προστεθούν και τα ακόλουθα εδάφια:
ιστ. Υποκαταστήματα ημεδαπών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων με δραστηριότητα που έχει υποχρέωση εγγραφής στο ΓΕΜΗ, ενώ η δραστηριότητα της έδρας δεν έχει υποχρέωση εγγραφής, (π.χ. έδρα Ιατρός και υποκατάστημα με ενοικιαζόμενα δωμάτια).
ιζ. Υποκαταστήματα ημεδαπών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων με έδρα σε διαφορετικό Νομό από το υποκατάστημα. Σε περίπτωση περισσότερων υποκαταστημάτων στον ίδιο Νομό, να εγγράφεται μόνο ένα ανά Νομό.
ιη. Υποκαταστήματα ημεδαπών εταιρειών και ατομικών επιχειρήσεων που ασκούν διαφορετική δραστηριότητα από αυτή της έδρας ή/και από τα λοιπά υποκαταστήματα, να εγγράφεται κάθε υποκατάστημα.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί εαν απαλλάσονται οι Αστικές Εταιρίες οι οποίες όμως είναι μη κερδοσκοπικού σκοπού.
Άρθρο 2 παρ.2-3-4:
Όπως διατυπώνεται το άρθρο αντιλαμβανόμαστε ότι πλέον ΔΕΝ θα απαλλάσσονται της υποχρέωσης εγγραφής τα Ελευθέρια Επαγγέλματα του άρθρου 48 του Ν. 2238/94 (π.χ. Λογιστές, Σύμβουλοι Επιχειρήσεων κλπ) με την επιφύλαξη των αναφερόμενων σε οργανωση υποδομής και εκμετάλλευση εργασίας τρίτων.
Καθώς εμφανώς τροποποιείται η τρόπος αντιμετώπισης της υποχρέωσης εγγραφής από το ισχύον σύστημα όπου από το σύνολο των επαγγελμάτων εγγράφονται «αυτοί», πλέον πηγαίνει στο: εγγράφονται όλοι και εξαιρούνται «αυτοί».
Το ερώτημα είναι: αν κάποιος εκ των ανωτέρω την μία χρονιά διαθέτει προσωπικό και την άλλη χρονιά όχι, τι θα πρέπει να κάνει? την μία χρονιά θα εγράφεται και την άλλη να διακόπτει (με Υ.Δ. ή φορολογικό έγγραφο) και την μεθεπόμενη θα ξαναεγγράφεται?
Η εγγραφή των ατομικών στο ΓΕΜΗ είναι μέτρο εξαιρετικά κακό. Οι ατομικές δεν υποβάλλουν στο ΓΕΜΗ στοιχεία. Άρα σκοπός είναι η είσπραξη εσόδων για υπηρεσίες που δεν προσφέρονται. Αντίθετα οι εγγραφές των ατομικών θα μπορούσαν να κοινοποιηθούν στο ΓΕΜΗ από την ΑΑΔΕ.
1δ Να διαγραφεί «καθώς οι ομόρρυθμοι εταίροι αυτών».
Στην παρ.2 Για την κοινωνία κληρονόμων να διευκρινιστεί αν η καταχώριση θα είναι συστατική ή δηλωτική.
Στην παρ. 3 Να προστεθεί στ. Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί.
Να προστεθεί ιστ. Tα υποκαταστήματα που διατηρούν στην Ελλάδα όλοι οι ημεδαποί υπόχρεοι.
Δεν έχει περιληφθεί στην παρ. 2,γεγονός το οποίο θεωρούμε βασική παράλειψη, η υποχρέωση καταχώρισης των υποκαταστημάτων ημεδαπής των εταιρειών που η έδρα τους ή η κύρια εγκατάσταση ευρίσκεται στην Ελλάδα.
Σχετικά με το άρθρ.2 παρ. 2 και την υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. και σύμφωνα με την υπ. αριθμ. πρωτοκόλλου 8510 / 23-01-2017 απάντηση του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή, Γενική Δ/νση Αγοράς, Δ/νση Εταιρειών & ΓΕΜΗ, Τμήμα θεσμικών Ρυθμίσεων και ΓΕΜΗ, σε προσωπικό ερώτημα :
Η νομική θεωρία και η νομολογία έχουν κάνει δεκτό ότι, ακόμη κι αν δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο των απαριθμούμενων στο νόμο εμπορικών πράξεων, εμπορική πράξη είναι γενικά κάθε πράξη (συμπεριλαμβανομένης και της παροχής υπηρεσιών) που περιέχει διαμεσολάβηση στην κυκλοφορία των οικονομικών αγαθών, φέρει δε τα στοιχεία της αβεβαιότητας και του κινδύνου, αλλά και την ελπίδα του κέρδους, στην οποία ο ενεργών την πράξη αμέσως ή εμμέσως προσβλέπει. Συνεπώς, εάν ένα φυσικό πρόσωπο ασκεί δραστηριότητες με τα ανωτέρω χαρακτηριστικά θεωρείται έμπορος.
Ωστόσο, έχει επίσης γίνει δεκτό από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ότι υπηρεσίες οι οποίες συνιστούν ουσιαστική παροχή, με την οποία ικανοποιείται άμεσα μια ανθρώπινη ανάγκη, δηλ. αυτές που παραδοσιακά κατηγοριοποιούνται ως υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων όπως π.χ του δικηγόρου, του ηθοποιού ή του καθηγητή βρίσκονται εκτός εμπορίου και Εμπορικού Δικαίου λόγω του ιδιαίτερα στενού προσωπικού δεσμού των προσώπων αυτών με τους πελάτες τους αλλά και γιατί προέχει το επιστημονικό ή το καλλιτεχνικό στοιχείο. Σε άλλες δε γνωμοδοτήσεις, το ΝΣΚ έχει κρίνει επιπλέον ότι εμπορικές πράξεις που γίνονται στα πλαίσια άσκησης ελευθέριου επαγγέλματος μπορεί να μην προσδώσουν σε φυσικό πρόσωπο την εμπορική ιδιότητα εφόσον προέχει η προσωπική εργασία και τυχόν «κέρδος» αποτελεί ουσιαστικά αμοιβή για τη σωματική καταπόνηση του εν λόγω προσώπου.
Το επάγγελμα του ΕΚΤΕΛΩΝΙΣΤΗ – ΤΕΛ. ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ, διέπεται από τις διατάξεις του ν. 718/77 «περί Εκτελωνιστών» (ΦΕΚ 304Α’),όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω νόμου «Φυσικά πρόσωπα που ενεργούν κατά κύριο επάγγελμα εκτελωνιστικές εργασίες νοούνται ως εκτελωνιστές», ενώ ως εκτελωνιστικές εργασίες ορίζονται οι «κατά τις κείμενες διατάξεις και κανονισμούς απαιτούμενες πάσης φύσεως διατυπώσεις ενώπιον των Τελωνειακών Αρχών προκειμένου για την εισαγωγή και εξαγωγή εμπορευμάτων. Στις εκτελωνιστικές εργασίες συμπεριλαμβάνονται και οι διαδικασίες για την διακίνηση των υποκειμένων σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) και του Τέλους Ταξινόμησης». Στον ίδιο νόμο προσδιορίζεται επίσης ότι οι εκτελωνιστικές εργασίες ενεργούνται προκειμένου για εμπορεύματα που ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα από τον δικαιούχο αυτών αυτοπροσώπως ή από τρίτο πρόσωπο με ΕΓΓΡΑΦΗ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ, ενώ για εμπορεύματα που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα οι εκτελωνιστικές εργασίες ενεργούνται από τον νόμιμο εκπρόσωπο αυτών ή από τρίτο πρόσωπο με ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ.
Από το συνδυασμό όλων των ανωτέρω προκύπτει πως στο επάγγελμα του Εκτελωνιστή – Τελ. Αντιπροσώπου, εφόσον αυτό ασκείται από ένα φυσικό πρόσωπο μεμονωμένα (ατομική επιχείρηση χωρίς υπαλλήλους και ιδιαίτερη προσωπική σχέση με τους πελάτες), δεν υπερισχύει το στοιχείο της ριψοκίνδυνης διαμεσολάβησης με σκοπό το κέρδος στα πλαίσια οργανωμένης επιχείρησης (στην παροχή υπηρεσίας προέχει η εφαρμογή της κείμενης και ισχύουσας Τελ. Νομοθεσίας), αλλά αντίθετα υπερισχύει ο χαρακτήρας του ελευθέριου επαγγέλματος με κύριο στοιχείο αυτού την προσωπική εργασία του φυσικού προσώπου για την οποία και αμείβεται.
Κατά συνέπεια, από την υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ (άρθρ. 2 παρ. 3) , θα πρέπει να εξαιρεθούν και οι Εκτελωνιστές οι οποίοι διατηρούν ατομική επιχείρηση χωρίς να απασχολούν προσωπικό, οι οποίοι παρέχουν προσωπικά τις υπηρεσίες τους στους πελάτες τους.
(Ενδεικτικά αναφέρονται οι γνωμοδοτήσεις 774/1999 Γ’ Τμήματος ΝΣΚ, 378/2002 Β’ Τμήματος ΝΣΚ, 391/2010 Δ’ Τμήματος ΝΣΚ και 200/2010 ΣΤ’ Τμήματος ΝΣΚ. Οι εν λόγω γνωμοδοτήσεις μπορούν να αναζητηθούν στην ηλ. διεύθυνση http://www.nsk.gov.gr/webnsk/search.jsp )
Το άρθρο αυτό προσπαθεί να επιλύσει προβλήματα που υπήρχαν στο προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τους υπόχρεους εγγραφής στο ΓΕΜΗ, αλλά θεωρώ ότι δεν το επιτυγχάνει απόλυτα. Συγκεκριμένα:
α) ως προς τα φυσικά πρόσωπα της παρ. 2, η διάκριση των περιπτώσεων α και β δεν στέκει βάσει των γνωμοδοτήσεων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,το οποίο θεωρεί τόσο την εμπορία αγαθών όσο και την παροχή υπηρεσιών ως εμπορικές πράξεις, με τη δεύτερη υπό προϋποθέσεις. Άρα ουσιαστικά η διάταξη επαναλαμβάνει το σκεπτικό του ΝΣΚ χωρίς να λύνονται όμως τα προβλήματα τα οποία οι γνωμοδοτήσεις αυτές αντιμετωπίζουν στην πραγματική ζωή όπως πχ τι γίνεται με τους μικρεμπόρους, τους οποίους τόσο το ΝΣΚ όσο και η νομολογία δεν τους θεωρεί εμπόρους διότι για αυτούς υπερισχύει το στοιχείο της σωματικής καταπόνησης (πχ ατομικές επιχειρήσεις καφενείου, επιδιόρθωσης ενδυμάτων ή υποδημάτων, ιδιοκτήτες TAXI κλπ). Τα φυσικά πρόσωπα φορείς των επιχειρήσεων αυτών (οι μικρέμποροι) εγγράφονται στο ΓΕΜΗ; Η πρώτη ανάγνωση της διάταξης φαίνεται να απαντά θετικά, αλλά είναι όντως αυτός ο σκοπός της;
Επίσης δεν είναι σαφές τι γίνεται στις περιπτώσεις οργανωμένων γραφείων αρχιτεκτόνων, γιατρών, πολιτικών μηχανικών κλπ όπου παρέχεται μεν υπηρεσία, συχνότατα και με προσωπικό και με εγκαταστάσεις (πχ μηχανήματα), αλλά ως τώρα οι γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ θεωρούσαν τη συγκεκριμένη παροχή υπηρεσίας ως επιστημονικού περιεχομένου και όχι εμπορέα. Θα εγγράφονται και αυτοί στο ΓΕΜΗ; Επιπλέον, πώς θα διαπιστώνει η Υπηρεσία ΓΕΜΗ ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου για την παροχή υπηρεσιών;
β) ως προς τις κοινωνίες κληρονόμων, η διάταξη φαίνεται να ορίζει ότι θα πρέπει οι κληρονόμοι εντός έτους να μετατρέπουν την κοινωνία σε εταιρεία. Στο ενδιάμεσο διάστημα ποιος εγγράφεται στο ΓΕΜΗ; Ποιος θα ενημερώνει τους κληρονόμους για την υποχρέωση αυτή και ποιες θα είναι οι συνέπειες αν μετά την πάροδο του έτους οι κληρονόμοι δεν καταχωρίσουν εταιρεία;
Με βάση τη 2η παράγραφο του 2ου άρθρου, καλό θα είναι να συμπεριληφθεί παραδειγματικά και επεξηγηματικά πως υποχρεωτικά εγγράφονται ιατροί, δικηγόροι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί κ.λ.π., οι οποίοι ασκούν ελεύθερο επάγγελμα