Αρχική Διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου: "Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης"ΜΕΡΟΣ Α’ Σκοπός και αντικείμενο Άρθρο 1 Σκοπός

ΜΕΡΟΣ Α’ Σκοπός και αντικείμενο Άρθρο 1 Σκοπός

Σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση των περιοχών της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης που εξαρτώνται από την εξόρυξη και χρήση του λιγνίτη και των Περιφερειών Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης που εξαρτώνται από τη χρήση πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως οι περιοχές αυτές αναφέρονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ), που συνοδεύουν το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ ΔΑΜ 2021-2027. Η δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση θα πραγματοποιηθεί μέσω της οικονομικής διαφοροποίησης της παραγωγικής βάσης των περιοχών του πρώτου εδαφίου βάσει του Εθνικού Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan ΔΑΜ) και του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΕΣΠΑ ΔΑΜ 2021-2027 με τα συνοδά αυτού ΕΣΔΙΜ.

Σχόλια
  • 19 Οκτωβρίου 2021, 09:40 | WWF Ελλάς

    Σχόλιο επί της αρχής

    Δεδομένης της κομβικής σημασίας της διαδικασίας μετάβασης, θεωρούμε πως ο χρόνος που διατίθεται για δημόσια διαβούλευση είναι αδικαιολόγητα μικρός. Εκφράζουμε δε έντονη αμφιβολία εάν μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο με δεδομένες τις σε πολλά σημεία δυσνόητες ρυθμίσεις θα είναι εύκολη η συμμετοχή φορέων και πολιτών από τις περιοχές που βρίσκονται σε διαδικασία απολιγνιτοποίησης. Επισημαίνουμε για άλλη μια φορά ότι η κοινωνικά δίκαιη και συμπεριληπτική μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της χώρας στη μεταλιγνιτική εποχή αποτελεί εθνικό χρέος προς τις κοινότητες που επί δεκαετίες σήκωσαν το βάρος του εξηλεκτρισμού της χώρας, με τεράστιο κόστος για το περιβάλλον, την υγεία και την ποιότητα ζωής τους.

    Λαμβάνοντας επίσης υπόψη και τα σημαντικά οικονομικά μεγέθη που πρέπει να κινητοποιηθούν, αλλά κυρίως την επίδραση στις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, της Μεγαλόπολης και δευτερευόντως των μη διασυνδεδεμένων νησιών, θα περιμέναμε από την Κυβέρνηση μία ουσιαστική και διαφανή διαδικασία δημόσιου διαλόγου και πολύ περισσότερο την ενεργητική ενθάρρυνση της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών.

    Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου περιλαμβάνει πολλές και κρίσιμες διατάξεις που θα έπρεπε να ενισχύσουν αποφασιστικά το δύσκολο έργο της απολιγνιτοποίησης με όρους που ενδυναμώνουν τις τοπικές κοινωνίες και θωρακίζουν την οικονομία επιταχύνοντας την απεξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα. Η δημόσια διαβούλευση για μόλις επτά ημέρες μίας τόσο σημαντικής πρωτοβουλίας είναι δυστυχώς δηλωτική της απροθυμίας του επισπεύδοντος υπουργείου να συνδιαλλαγεί ουσιαστικά με την κοινωνία και να θέσει τους πολίτες στο επίκεντρο της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης ως ορόσημο στην προσπάθεια για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας.

    Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου επί της ουσίας διαμορφώνει ένα νέο, συγκεντρωτικό και αδιαφανές σύστημα διακυβέρνησης της μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή, υπό τη σχεδόν αποκλειστική ευθύνη του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στερώντας τη δυνατότητα ουσιαστικού συντονισμού και συνεργασίας με τα συναρμόδια υπουργεία και βεβαίως τους φορείς της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.

    Από το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου απουσιάζει κάθε πρόθεση να ενσωματωθούν περαιτέρω οι τοπικές κοινωνίες της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης στην προσπάθεια. Χαρακτηριστικά, συστήνονται νέοι οργανισμοί με συγκεντρωτικές υπερεξουσίες (Άρθρο 3: Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ, άρθρο 15: ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.) και μεγάλο εύρος αρμοδιοτήτων, από τους οποίους όχι μόνο απουσιάζει η εκπροσώπηση των τοπικών κοινωνιών, αλλά δεν προβλέπονται καν οι όροι συμμετοχής και διαλόγου μαζί τους.

    Τέλος, απουσιάζει κάθε αναφορά στη διαδικασία απολιγνιτοποίησης και τη δίκαιη μετάβαση ως συστατικό στοιχείο της προσπάθειας επίτευξης του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας. Ως εκ τούτου απουσιάζουν όλες οι ρυθμίσεις που θέτουν όρους και προϋποθέσεις για την επίτευξη της απολιγνοτοποίησης με τρόπο που δεν βλάπτει τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους, όπως αυτοί τίθενται από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία.

    Λαμβάνοντας πολύ σοβαρά υπόψη την πρόκληση της δίκαιης μετάβασης ως κορυφαίου κοινωνικού και περιβαλλοντικού διακυβεύματος, επιφυλασσόμαστε για την υποβολή λεπτομερέστερων σχολίων επί του νομοσχεδίου στα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 07:31 | The Green Tank

    • Το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζει ολιστικά το ζήτημα του μηχανισμού διακυβέρνησης της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών, αλλά περιορίζεται σε ορισμένες ρυθμίσεις για τη διαχείριση της νέας προγραμματικής περιόδου 2021- 2027, βάσει των δομών που απαιτεί το ΕΣΠΑ. Ωστόσο ο μετασχηματισμός των τοπικών οικονομιών θα διαρκέσει πολύ περισσότερο από την προγραμματική περίοδο και επομένως ο μηχανισμός διακυβέρνησης θα έπρεπε να έχει τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά.
    • Ο χαρακτήρας του μηχανισμού διακυβέρνησης που παρουσιάζεται στο νομοσχέδιο παραμένει συγκεντρωτικός και αρκετά περίπλοκος, με πιθανές αλληλεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ δομών.
    • Από τις δομές διακυβέρνησης που παρουσιάζονται στο νομοσχέδιο απουσιάζει η συμμετοχή εκπροσώπων φορέων των τοπικών κοινωνιών, των εργαζομένων, και της κοινωνίας των πολιτών.
    • Η σχέση μεταξύ των νέων δομών διακυβέρνησης που θεσπίζονται και των υφιστάμενων δομών όπως και αυτών που προτείνονται στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ), είναι ασαφής. Για παράδειγμα, δεν διευκρινίζεται το μέλλον της Συντονιστικής Επιτροπής ΔΑΜ που μέχρι σήμερα λειτουργεί. Μοιάζει να υποκαθίσταται από τη νέα δομή της Επιτελικής Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Συντονισμού Χρηματοδότησης, χωρίς αυτό όμως να είναι ξεκάθαρο.
    • Το νομοσχέδιο νομοθετεί σχετικά με τις μεταβιβάσεις λιγνιτικών εδαφών από τη ΔΕΗ στο ελληνικό δημόσιο δίχως ωστόσο να υπάρχει δημόσια πληροφόρηση για την αξία των εδαφών αυτών, το κόστος αποκατάστασής τους (καθώς και σχετικές μελέτες), το περιεχόμενο των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων που θα προσδιορίζουν τις χρήσεις γης αλλά και τα οφέλη και τα βάρη των υπό μεταβίβαση εδαφών. Κατά συνέπεια, παραμένει ασαφές αν οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου είναι συμβατές με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 07:27 | ΜΑΛΟΥΤΑΣ ΛΑΖΑΡΟΣ ,ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

    Συμμετοχή του Δήμου Κοζάνης στη Διαβούλευση επί του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο: «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και Ρύθμιση Ειδικότερων Ζητημάτων Απολιγνιτοποίησης».

    Εισαγωγικό σχόλιο
    Η περιοχή του Δήμου Κοζάνης, πέρα από τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει, καλείται να αντιμετωπίσει και μια σειρά κοινωνικών επιπτώσεων, όπως η σταθερή μείωση του πληθυσμού της, η κατάρρευση του τοπικού εισοδήματος καθώς και του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αλλά και η εκτίναξη της ανεργίας. Ταυτόχρονα η δραματική μείωση της λιγνιτικής δραστηριότητας οδήγησε στην οριζόντια παύση εργασιακών κλάδων που συνδέονται με την τελευταία καθώς και στη μείωση άλλων αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, όπως την οικοδομική.

    Για το λόγο αυτό, πέρα από τα όσα αναφέρονται στο σχέδιο νόμου για την «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και Ρύθμιση Ειδικότερων Ζητημάτων Απολιγνιτοποίησης», είναι αναγκαίο να διασφαλιστούν:

    ● Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που θα προέλθουν από την προσέλκυση και τη διασφάλιση νέων επενδύσεων προτού αποσυρθούν πλήρως οι λιγνιτικές μονάδες.
    ● Εμπροσθοβαρής στήριξη των απασχολούμενων, πέραν αυτής που προβλέπεται από τα υφιστάμενα Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, με εθνικούς πόρους καθώς ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία μετάβασης. Άλλωστε κάτι τέτοιο αποτελούσε και υποχρέωση του «Ειδικού Μεταβατικού Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2020-2023».
    ● Ειδική αναπτυξιακή ρήτρα, στο πλαίσιο ενός αναθεωρημένου στόχου για τον χρονικό ορίζοντα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων, που θα διασυνδέεται με το ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ των ενεργειακών Δήμων. Συγκεκριμένα, εφόσον το τοπικό ΑΕΠ μειώνεται ή παραμένει σταθερό, τότε θα μετατίθεται ανάλογα και ο χρονικός ορίζοντας πλήρους απένταξης του λιγνίτη για το μέλλον, ενώ σε περίπτωση αύξησης του τοπικού ΑΕΠ, ο χρονικός ορίζοντας θα παραμένει σταθερός (στο έτος που θα προσδιορίσει ο νέος αναθεωρημένος στόχος). Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο της ανωτέρω ρήτρας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων έτσι ώστε να διασφαλίζεται η λειτουργία και η βιωσιμότητα της τηλεθέρμανσης.
    ● Ανάπτυξη και ενίσχυση των δομών για την παιδεία. Προώθηση εκπαιδευτικού υλικού για θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, οργάνωση εκπαιδευτικών και άλλων δραστηριοτήτων με συναφές περιεχόμενο, ενίσχυση υφιστάμενων και χρηματοδότηση νέων εκπαιδευτικών δομών.
    ● Στήριξη της έρευνας στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στήριξη και χρηματοδότηση της έρευνας στο νέο Πανεπιστήμιο και στα ερευνητικά κέντρα της Δυτικής Μακεδονίας. Θεσμοθέτηση και χρηματοδότηση ερευνών και υποτροφιών διδακτορικών διατριβών. Στήριξη δράσεων που προάγουν την ανάπτυξη της εφαρμοσμένης έρευνας και της τεχνογνωσίας (συνέδρια, ημερίδες κ.ά.). Ανάπτυξη της Κοζάνης ως περιφερειακού πόλου έρευνας και καινοτομίας με έμφαση στην κοινωνία της γνώσης και την ενέργεια.
    ● Ταυτόχρονα με την ενεργειακή, θα πρέπει να διασφαλιστεί με εμπροσθοβαρή μέτρα και η ψηφιακή μετάβαση του Δήμου Κοζάνης, καθώς αυτό αποτελεί στρατηγικό στόχο τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2021-2027, όσο και εθνικό στόχο στο πλαίσιο των όσων προβλέπει η Εθνική Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025.

    Τέλος, καθώς οι μέχρι σήμερα διαθέσιμοι πόροι για την μετάβαση της περιοχής προέρχονται μόνο από τους πόρους του Πράσινου Ταμείου ή τις ενεργειακές επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ, και στο βαθμό που η τελική έγκριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027 και η σχετική διαθεσιμότητα των χρηματοδοτικών εργαλείων του νέου ΕΣΠΑ αναμένεται κατά το δεύτερο μισό του 2022, κρίνεται αναγκαία η στήριξη των λοιπών κατατεθειμένων προτάσεων του Δήμου Κοζάνης οι οποίες είναι προς αυτή την κατεύθυνση, όπως είναι το έργο ΣΔΙΤ που αφορά: α) την ανάπτυξη ενός Εθνικού Πόλου Καινοτομίας και Αειφορίας με έμφαση στις ενεργειακές εφαρμογές, β) στη Συμπλήρωση – ολοκλήρωση των εκπαιδευτικών υποδομών και γ), στην Ενίσχυση των υποδομών αθλητισμού.

    Επιμέρους παρατηρήσεις επί του σχεδίου νόμου

    Παρατηρείται πως το σχέδιο νόμου ρυθμίζει πολλά και εξειδικευμένα τεχνικής φύσεως ζητήματα αναφορικά με το μηχανισμό διακυβέρνησης του Προγράμματος ΔΑΜ, τα οποία ωστόσο απαιτούν προσεκτική ανάλυση, κάτι που στο σύντομο χρονικό διάστημα της διαβούλευσης είναι δύσκολο να επισημανθούν.

    Συγκροτείται μηχανισμός σχεδιασμού και υλοποίησης απόλυτα συγκεντρωτικός, εξαρτώμενος από την εκάστοτε Κυβέρνηση, με έδρα την Αθήνα, χωρίς πρόβλεψη συμμετοχής των τοπικών φορέων (εκπροσώπηση ιδίως σε αποφασιστικά όργανα και στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Προγράμματος).

    Η συμμετοχή των εκπροσώπων των πληττόμενων περιοχών δεν αναφέρεται σε κανένα σημείο του νομοσχεδίου υποβαθμίζοντας έτσι και αγνοώντας τόσο τις ανάγκες όσο και τις δυνατότητες των τοπικών και περιφερειακών φορέων οι οποίοι εκπροσωπούν τους κατοίκους του εργαζόμενους και τους ανέργους των περιοχών.

    Οι διατάξεις που αφορούν στις διαδικασίες ίδρυσης νέων εταιρειών (απόσχιση κλάδου ΔΕΗ και Μετάβαση Α.Ε.) , στις προβλέψεις για την διάθεση των εδαφών και την σύναψη απ’ ευθείας συμβάσεων, εκτός της πιθανής επισφάλειας τους για λόγους διασφάλισης ανταγωνισμού και διαφάνειας (το Δημόσιο πλέον δεν κατέχει την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ) δεν λαμβάνουν υπόψη το ενδεχόμενο εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη πλευρά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για διεκδίκηση παραχώρησης και δεν ρυθμίζουν ανάλογα θέματα.

    Δεν διαφαίνονται διασφαλίσεις για την δυνατότητα κάλυψης λειτουργικού κόστους της προβλεπόμενης Διαδημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης, ούτε δυνατότητα ελέγχου των τιμών διάθεσης θερμικής ενέργειας και επομένως τίθεται σε κίνδυνο το όλο εγχείρημα της συνέχισης της λειτουργίας των τηλεθερμάνσεων καθώς η ρευστότητα της αγοράς και η άνοδος των τιμών μπορεί να καταστήσουν σε σύντομο χρόνο μη ανταγωνιστικά και μη βιώσιμα τα επιμέρους συστήματα.
    Προστίθεται μια νέα δημόσια υπηρεσία η ειδική υπηρεσία ΔΑΜ η οποία θα σχεδιάζει, θα γνωμοδοτεί, θα ελέγχει κλπ όλες τις ενέργειες, έργα και δράσεις που θα υλοποιηθούν στις λιγνιτικές περιοχές. Αν λάβουμε υπόψη ότι τα ίδια έργα και δράσεις εμπλέκονται και με άλλες υπηρεσίες του δημοσίου για εγκρίσεις ή αδειοδοτήσεις, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι στόχος της ίδρυσης της ειδικής υπηρεσίας, πρέπει να είναι η αποτελεσματικότητα και η ώθηση του ρυθμού ανάπτυξης της περιοχή μας και όχι η αύξηση της γραφειοκρατίας. Επίσης διαφαίνεται κίνδυνος επικαλύψεων αρμοδιοτήτων μεταξύ επιτελικής δομής, Διοικητή (γραφείου) και ειδικής υπηρεσίας τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση. Δεν γίνεται μνεία για την συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και δομές ούτε για την ενδυνάμωσή τους. Διαφαίνεται μια απολύτως συγκεντρωτική προσέγγιση στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των παρεμβάσεων.
    Η σύσταση της ‘’Μετάβαση Α.Ε.’’, κρίνεται θετικά καθώς εκτιμάται ότι θα διασφαλίζει ταχύτητα και ευελιξία στην υλοποίηση και ολιστική προσέγγιση (αδειοδοτήσεις, μελέτες, διαδικασίες ανάθεσης, επίβλεψης, παραλαβής κλπ). Όμως δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά για την συμμετοχή εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η διοίκηση και συνεπώς η εξέλιξη του προγράμματος θα υλοποιούνται μακριά από τις πληττόμενες περιοχές, γεγονός που δημιουργεί τουλάχιστον ανασφάλεια στην τοπική κοινωνία.
    Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το νέο χαρακτηριστικό της νέας ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής και του νέου ΕΣΠΑ, είναι η εδαφική προσέγγιση διακυβέρνησης ώστε να αξιοποιηθεί η τοπική γνώση και το τοπικό κεφάλαιο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, αλλά και η έδρα λήψης αποφάσεων και υλοποίησης των πολιτικών να μεταφερθεί όσο το δυνατόν πιο κοντά στους πολίτες τους οποίους αφορούν. Ο συγκεντρωτισμός του συστήματος διακυβέρνησης δεν ευνόησε ούτε τη γρήγορη, ούτε την αποτελεσματική υλοποίηση της αναπτυξιακής πολιτικής. Η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα, ζητά ενίσχυση της εδαφικής προσέγγισης στην περιφερειακή ανάπτυξη και ενίσχυση της αποκέντρωσης και ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχεία για την αποτελεσματική λειτουργία του όποιου συστήματος διακυβέρνησης είναι το γεγονός ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η ιδιοκτησία του προγράμματος θα είναι ισχυρή σε τοπικό επίπεδο, κάτι που απαιτεί συμμετοχή στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση. Στο Σύστημα διακυβέρνησης πρέπει υπάρχει ισχυρή τοπική συνιστώσα. Για τον λόγο αυτό, προτείνεται η ουσιαστική συμμετοχή των εκπροσώπων των τοπικών παραγωγικών, κοινωνικών και επιστημονικών φορέων των πληττόμενων περιοχών, σε όλα τα στάδια σχεδιασμού και υλοποίησης του Προγράμματος ΔΑΜ.

    Κατόπιν των ανωτέρω:
    1. Προτείνεται η Έδρα της ειδικής υπηρεσίας ΔΑΜ, αλλά και η έδρα της «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» να είναι η έδρα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, εφόσον η ίδρυσή της αφορά κύρια την περιοχή και αυτή πρέπει να εξυπηρετήσει. Επίσης η στελέχωση της υπηρεσίας ΔΑΜ, αλλά και της Εταιρίας «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» να γίνει κυρίως με τοπικά στελέχη της δημόσιας διοίκησης ή της επιστημονικής και επαγγελματικής κοινότητας, εφόσον γνωρίζουμε ότι η περιοχή πλήττεται από ανεργία και φυγή του νέου επιστημονικού δυναμικού της, γεγονός που θα βελτίωνε κατά ένα μέρος το θέμα της απασχόλησης και του “brain drain”.
    2. Διεκδικούμε τη συμμετοχή στο ΔΣ της «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης των λιγνιτικών περιοχών. Συγκεκριμένα προτείνεται η συμμετοχή ενός εκπρόσωπου του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων στο ΔΣ της Εταιρείας, καταλαμβάνοντας μία από τις τρείς άλλες (πλην του Προέδρου και του Δ/ντος Συμβούλου) έδρες.
    3. Ζητούμε την άμεση ενεργοποίηση του Παρατηρητηρίου για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σ’ αυτό. Στο βαθμό που η σχετική πρόβλεψη απορρέει ήδη από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, η πρόβλεψη ενεργοποίησης του Παρατηρητηρίου στο σχέδιο νόμου και η απονομή σ’ αυτό εποπτικής φύσεως αρμοδιοτήτων, αποτελεί προϋπόθεση δημοκρατικής διακυβέρνησης που θα ενισχύσει τη λογοδοσία και την διαφάνεια.
    4. Δεν γίνεται αναφορά στην δέσμευση χαμηλής τιμής της θερμικής ενέργειας για τους καταναλωτές, εφόσον είναι ισχυρό το ενδεχόμενο να αυξηθεί πολύ και το κόστος παραγωγής ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να διασφαλιστεί μια ανταγωνιστική τιμή που θα εγγυάται την βιωσιμότητα της νέας Επιχείρησης αλλά και θα είναι προς όφελος των καταναλωτών και κατοίκων της περιοχής. Επίσης στη μεταβατική περίοδο πρέπει να διασφαλιστεί τουλάχιστον κατά την πρώτη φάση της περιόδου αυτής η κάλυψη του λειτουργικού κόστους της νέας Επιχείρησης.
    5. Δεν φαίνεται να υπάρχει όφελος από την μεταβίβαση της περιουσίας της ΔΕΗ στην «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στους «πυρήνες» ουσιαστικά μπορούν να γίνουν μόνο ενεργειακά έργα. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η παραχώρηση των εδαφών και για άλλα αναπτυξιακά έργα και ιδιωτικές επενδύσεις πλην των ενεργειακών.
    6. Σε κάθε περίπτωση και δεδομένου ότι οι τοπικοί φορείς και ιδίως η Τοπική και Περιφερειακή αυτοδιοίκηση θα επωμιστούν αντικειμενικά την ευθύνη υλοποίησης σημαντικού μέρους των δράσεων και έργων επιβάλλεται η ουσιαστική στήριξη και ενίσχυση της τεχνικής και διοικητικής ικανότητας και επομένως προτείνεται να συμπεριληφθεί σχετική διάταξη που να προβλέπει την ενίσχυση των ΟΤΑ με ειδικό επιστημονικό προσωπικό και την κάλυψη των σχετικών δαπανών.
    Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ
    ΜΑΛΟΥΤΑΣ ΛΑΖΑΡΟΣ

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 07:32 | ΠΑΝΟΥΣΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

    ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ “Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποιηση

    ΜΕΡΟΣ Β
    1. Η παράγραφος 4 του άρθρου 15 που προβλέπει ότι: “……. Η Εταιρεία δεν ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δεν υπάγεται στην κατηγορία των οργανισμών και επιχειρήσεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και δεν εφαρμόζονται σ’ αυτήν οι διατάξεις, που διέπουν εταιρείες που άμεσα ή έμμεσα ανήκουν στο Δημόσιο. …… “ έρχεται σε αντίφαση με την υποχρέωση που καθορίζεται στις παραγράφους 8 και 9 όπου αναφέρεται ότι: “……8. Όλες οι εργασίες που εκτελούνται από την Εταιρεία έχουν άμεση προτεραιότητα έναντι οποιωνδήποτε άλλων εργασιών που εκτελούνται από δημόσιες επιχειρήσεις ή οργανισμούς(όπως ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΔΕΠΑ). 9. Όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες και οργανισμοί του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα υποχρεούνται να παρέχουν κατά προτεραιότητα στην Εταιρεία κάθε αναγκαία συνδρομή, πληροφορία και διευκόλυνση για την πραγματοποίηση του σκοπού της…..” Δεν είναι δυνατόν δημόσιοι φορείς ή φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα να λειτουργούν ώστε να εξυπηρετούν κατά προτεραιότητα το σκοπό και τους στόχους ιδιωτικής ανώνυμης εταιρείας στην οποία φαίνεται ότι κανένα ουσιαστικό έλεγχο δεν θα έχει το δημόσιο.

    2. Η παράγραφος 6 του άρθρου 15 αναφέρει ότι: “ ……. 6. Κάθε δικαιοπραξία, που αφορά σε κτήση κυριότητας και εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων από την Εταιρεία, απαλλάσσεται από την καταβολή φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων και από όλους τους συνεισπραττόμενους φόρους, τέλη και δικαιώματα, καθώς και από οποιονδήποτε άλλο φόρο ή τέλος υπέρ του Δημοσίου ή οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή τρίτων. Εξαιρούνται μόνο τα ανταποδοτικά τέλη για παρεχόμενες προς την Εταιρεία υπηρεσίες…… “. Η απαλλαγή από τους αναφερόμενους φόρους αφενός δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης μεταξύ των φορέων του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου φορέα και αφετέρου προκαλεί σε αυτούς απώλειες εσόδων από την μη είσπραξη των φόρων αυτών.
    ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ
    3. Στο άρθρο 1, παρ. 1α η περιγραφή του σκοπού είναι γενικόλογη, περιγράφοντας τις προφανείς υποχρεώσεις των μελών του υπουργικου΄συμβουλίου που έχουν τοποθετηθεί στην αρμόδια συντονιστική επιτροπή. Εφόσον υπάρχει υποτίθεται η συντονιστική επιτροπή που ορίστηκε με την πράξη ΠΥΣ 37/29.07.2021, τότε προς τι είναι απαραίτητη η σύσταση καθαρά ιδιωτικής ανώνυμης εταιρείας ?

    4. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του σχεδίου καταστατικού προβλέπεται ότι: “ …….Για την επίτευξη των σκοπών της, η Εταιρεία προβαίνει σε κάθε σχετική ενέργεια και ιδίως: α) Αναλαμβάνει την ιδιοκτησία των εδαφών εντός των Ζ.ΑΠ. και συντονίζει τη διαδικασία αναβάθμισης των εδαφών αυτών μέσω της προγραμματικής σύμβασης της παρ. 3 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 ….” . Η προαναφερόμενη παράγραφος όμως του νόμου 4759/2020 αναφέρει ότι: “ …. Με προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η. Α.Ε.), δύναται να ανατίθεται στη Δ.Ε.Η. Α.Ε. η διενέργεια διαγωνισμών για την εκπόνηση των μελετών των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) εντός των ανωτέρω Ζ.ΑΠ. με δαπάνες της εταιρείας και να καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι της συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των αρμοδιοτήτων των Ειδικών Γνωμοδοτικών Επιτροπών του επόμενου εδαφίου κατά την προετοιμασία, ανάθεση και εκτέλεση των συμβάσεων μελετών. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας συγκροτούνται Ειδικές Γνωμοδοτικές Επιτροπές από στελέχη του Υπουργείου για να υποστηρίζουν τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Η. Α.Ε. ως αναθέτουσας αρχής κατά την προετοιμασία και υλοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών και την εκτέλεση των συμβάσεων μελετών. Η παραλαβή των μελετών για τα Ε.Π.Σ. των Ζ.ΑΠ. διενεργείται μετά τη σύμφωνη γνώμη των ως άνω Ειδικών Γνωμοδοτικών Επιτροπών……” Τίθενται τα ερωτήματα: (α) Μήπως καταρχήν αντί για ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. εννοούμε ΔΕΗ Α.Ε. ? , (β) Με ποιο δικαίωμα και αρμοδιότητα η ΔΕΗ Α.Ε. ή η ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. θα έχει δικαίωμα εκπόνησης Ειδικών Πολεοδομικών σχεδίων εντός περιοχών αρμοδιότητας των αντιστοίχων Δήμων ? και (γ) Η σύναψη των αναφερόμενων προγραμματικών συμβάσεων για την ανάληψη της ιδιοκτησίας των εδαφών έχει υποχρεωτικό ή προαιρετικό χαρακτήρα ?

    5. Στην παράγραφο 2(στ) του άρθρου 1 του σχεδίου καταστατικού προβλέπεται μεταξύ άλλων και ότι: “…… στ) Μεριμνά για τη διενέργεια κάθε προπαρασκευαστικής πραξης με σκοπό την ένταξη πράξεων/έργων στο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης ή και σε λοιπά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από ενωσιακούς ή εθνικούς πόρους και υποστηρίζει τους αρμόδιους φορείς στη διαχείριση και υλοποίηση αυτών, ιδίως την ωρίμανση, την εκτέλεση μελετών, τη λήψη των απαραίτητων αδειών και τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, καθώς και την ευθύνη της ανάθεσης και της εκτέλεσης έργων…..” . Πως συνάδει αυτό με την υλοποίηση των έργων του Μνημονίου κατανόησης και Στρατηγικής συνεργασίας ?

    6. Στην παράγραφο 3(ε) του άρθρου 1 του σχεδίου καταστατικού προβλέπεται μεταξύ άλλων και ότι: “ ………… να εκπονεί για λογαριασμό τρίτων, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αντί αμοιβής, μελέτες οποιουδήποτε τύπου και σταδίου, μελέτες οργάνωσης και διαχείρισης, επίβλεψη, ερευνητικά προγράμματα, καθώς και να παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης και διαχείρισης αντίστοιχων έργων σε τρίτους ….. “ Επομένως γιατί οι δημοτικοί φορείς φορείς σήμερα επιβαρύνονται με την ανάληψη εκπόνησης των απαιτούμενων μελετών των έργων που απαιτούνται για την μετάβαση αφού εμπίπτει στις αρμοδιότητες της εν λόγω εταιρείας ?

    7. Στο άρθρο 2 του σχεδίου καταστατικού η χρονική διάρκεια της εταιρείας ορίζεται σε 20 χρόνια. Ο χρόνος υπερβαίνει κάθε εκτίμηση του χρόνου μετάβασης της περιοχής, άρα που αποσκοπεί η ίδρυση της εταιρείας ουσιαστικά ?

    8. Από το κείμενο διαφαίνεται ότι το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο καταβάλλεται εξ ολοκλήρου από το Δημόσιο. Κατά συνέπεια εξ’ αρχής στο άρθρο 9 όταν αναφερόμαστε στην Γενική συνέλευση των Μετόχων αναφερόμαστε αποκλειστικά στο Δημόσιο. Δεν διευκρινίζεται Με ποιον τρόπο προβλέπεται να γίνεται αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και πως θα γίνεται η διάθεση των μετοχών ?
    9Άρθρο20
    Υλοποίηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής
    Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης εντός Ζωνών
    Παρ. 2Α:«2Α. Η έκδοση των Α.Ε.Π.Ο. ή η υπαγωγή σε Πρότυπες
    ΠεριβαλλοντικέΔεσμεύσει(Π.Π.Δ.) για τα έργα της παρ. 2 δεν κωλύεται από Α.Ε.Π.Ο. που
    βρίσκονταισεισχύκατά τη δημοσίευση του παρόντος, οι οποίες αφορούν άλλες δραστηριότητες εντόςτωνΠυρήνωνΖ.ΑΠ.»

    Στην περίπτωση του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας υφίσταται ήδη
    απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων σε ισχύ, για την εκμετάλλευση
    λιγνίτη συνολικής έκτασης 147.925.860 τ.μ. + 61.830.603 τ.μ. = 209.756.463
    τ.μ. (203.756,463 στρεμμάτων), όπως προκύπτει από τις ΑΕΠΟ Αρ. Πρ.
    οικ.133314/2929/09-11-2011(ΑΔΑ:45ΒΖ0-ΦΨΠ)καιΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/33466/2301/07-04-2021 (ΑΔΑ:ΨΠΘΞ4653Π8-4Γ0),
    Σημαντικό μέρος των εκτάσεων αυτών καλύπτεται από εσωτερικές και
    εξωτερικές αποθέσεις στείρων υλικών της εκμετάλλευσης (μάργες, άργιλοι,
    αμμοχάλικα κλπ), αποθέσεις τέφρας των ΑΗΣ, παραπροϊόντα και απόβλητα
    αποθείωσης, αποσκλήρυνσης και αφαλάτωσης των υδάτων των ΑΗΣ (ενώσεις
    που περιέχουν κυρίως γύψο) κλπ. Κύριος σκοπός των ΜΠΕ που εκπονήθηκαν
    είναι η οπτική και περιβαλλοντική αποκατάσταση, η δημιουργία δασικών
    εκτάσεων και η απόδοσή σημαντικού μέρους τους στην τοπική κοινωνία για
    ήπιεςχρήσεις(κτηνοτροφία,γεωργίακλπ).
    Η αλλαγή χρήσης που προβλέπεται από το άρθρο αυτό, αλλά και το
    γενικότερο πνεύμα του Νόμου, δεν λαμβάνει υπόψη τη σταθερότητα και
    συνεκτικότητα των εδαφών αυτών για τη θεμελίωση και εγκατάσταση
    τέτοιων βιομηχανικών μονάδων, αλλά και την επίπτωση που θα έχουν
    αυτές οι αστάθειες στην κυκλοφορία του επιφανειακού και υπόγειου
    νερού και πως αυτή η κυκλοφορία θα επηρεάσει την ποιότητα του νερού,
    ιδιαίτερα στην περιοχή του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας.
    Θεωρείται, απαραίτητος ο έλεγχος εφαρμογής και τήρησης της υφιστάμενης
    ΑΕΠΟ για την εκμετάλλευση λιγνίτη, πριν την χορήγηση ΑΕΠΟ για έργα ΑΠΕ &
    ΣΗΘΥΑ και εν συνεχεία να διαπιστωθεί αν τα εδάφη είναι κατάλληλα από
    γεωτεχνικής άποψης για την υλοποίηση τέτοιων έργων. Είναι αποδεδειγμένο
    ότι σε τέτοιες αποθέσεις πάντα εμφανίζονται καθιζήσεις και ρηγματώσεις της
    επιφάνειασεμεσοπρόθεσμοχρονικόορίζοντα.

    10Άρθρο21(http://www.opengov.gr/ypoian/?p=12749)
    Δυνατότητα απόθεσης των υλικών κατεδάφισης εντός των ορυχείων και
    Χαρακτηρισμόςτηςτέφραςσυναπόθεσηςωςυποπροϊόντος.
    «Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η παραγόμενη από καύση λιγνίτη τέφρα
    χρησιμοποιείται ως υλικό συναπόθεσης για τη βελτίωση της ευστάθειας
    πρανών, ιδίως σε εφαρμογές οδοποιίας και στην κατασκευή δομικών υλικών,
    όπως ρείθρα πεζοδρομίων και αγωγών, καθώς και ως προσθήκη σε ειδικά
    σκυροδέματα και σε διάφορα κονιάματα και ενέματα, λογίζεται ως υποπροϊόν
    τουάρθρου5τουν.4819/2021(Α’129).»

    Δεν γνωρίζουμε με ποιες μελέτες είναι κατάλληλη η τέφρα για την βελτίωση
    της ευστάθειας των πρανών κλπ. Σίγουρα όμως πρόκειται για ένα απόβλητο
    το οποίο δεν είναι προϊόν και ούτε αποτελεί πρωταρχικό σκοπό της
    παραγωγικής διαδικασίας. Αν ληφθεί υπόψη επίσης ότι η τέφρα παρουσιάζει
    τελείως διαφορετική συμπεριφορά και ορυκτολογική και χημική σύσταση
    κατά τη διάρκεια παραγωγής, διακίνησης και απόθεσης της (πχ αν αφεθεί να
    ψυχθεί σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος ή αν προηγηθεί διαβροχή της), τότε
    θα πρέπει λοιπόν σε κάθε περίπτωση να διασφαλιστεί η ποιότητα της
    παραγόμενης τέφρας με τις απαραίτητες μετρήσεις και ερευνητικές εργασίες.
    Αυτό θεωρούμε ότι αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, ειδικά όταν πρόκειται
    για πολύ σοβαρές και κρίσιμες χρήσεις, όπως αυτή της παραγωγής τσιμέντου.

    11Στο άρθρο 26 του σχεδίου νόμου προβλέπεται η απόσχιση του Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ Α.Ε. και η μεταβίβαση σε νέα εταιρεία. Στα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνονται : “ …..τα πάσης φύσεως δικαιώματα επί των ακινήτων που περιλαμβάνονται στις εκτάσεις των Ορυχείων Πτολεμαΐδας, του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίες προσδιορίζονται στα τοπογραφικά διαγράμματα που επισυνάπτονται στην Προγραμματική Σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020,…” . (α) Τι γίνεται με τις υποχρεώσεις περιβαλλοντικής ανάπλασης των εκτάσεων που η ΔΕΗ μέχρι σήμερα εκμεταλλεύτηκε για την εξόρυξη του λιγνίτη ?

    12 ΑΡΘΡΘΟ24 ,25 ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Τ/Θ

    Επί του άρθρου 24 του σχεδίου νόμου παρ. 1, επισημαίνεται ότι κατά την άποψη μας δεν είναι σκόπιμη η ίδρυση της Διαδημοτικής επιχείρησης. Το αντικείμενο της είναι δυνατό να καλυφθεί μέσω π.χ. προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ των δημοτικών επιχειρήσεων. Η διαμεσολάβηση της Διαδημοτικής μεταξύ της παραγωγής και διανομής θερμικής ενέργειας (ως αγοραστή και πωλητή αυτής στις επιχειρήσεις τηλεθέρμανσης σε κάθε περίπτωση θα επιβαρύνει το κόστος προς τον τελικό καταναλωτή, προκειμένου να καλυφθούν τα λειτουργικά κόστη της.

    Επί του άρθρου 24 του σχεδίου νόμου παρ. 2, δεν αναλύεται και δεν καθίσταται σαφές το θεσμικό καθεστώς της υπό ίδρυση επιχείρησης και δεν παρουσιάζεται αναλυτικά το καταστατικό ίδρυσης, κατά τρόπο αντίστοιχο τουλάχιστον της ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ Α.Ε. Δεν αποτυπώνεται καθόλου το επιχειρησιακό σχέδιο της υπό ίδρυσης επιχείρησης, ο τρόπος ορισμού του ΔΣ της επιχείρησης, η έδρα της επιχείρησης, η οργανωτική δομή & στελέχωση της, η διασφάλιση των απαραίτητων οικονομικών και άλλων πόρων και πως τα παραπάνω θα διασφαλιστούν. Γίνεται μόνο μία απλή αναφορά ότι αυτά μπορούν να ρυθμιστούν με “μία κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας” . Τα θέματα αυτά θα έπρεπε να είναι εκ των προτέρων γνωστά.

    Με βάση το νόμο 4548/2018 (ΦΕΚ 104/Α/13-6-2018) κάθε ανώνυμη εταιρεία είναι εμπορική. Στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι θα είναι κοινωφελούς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Υφίσταται αντίφαση μεταξύ των δύο ρόλων της επιχείρησης.

    Δεν προσδιορίζονται η προέλευση της χρηματοδότησης και της στελέχωσης της Διαδημοτικής επιχείρησης ή οποία κατά κανένα τρόπο δεν μπορεί να προέλθει με απόσπαση προσωπικού ή χρηματοδότησης από τους μετόχους της (Δήμους και τα νομικά τους πρόσωπα) που είναι ήδη υπο στελεχωμένοι και με αυξημένες οικονομικές ανάγκες δοθέντων των συνθηκών του εξωτερικού περιβάλλοντος. Τόσο το κόστος ίδρυσης όσο και το λειτουργικό κόστος αυτής – εφόσον η επιχείρηση συσταθεί – θα πρέπει να καλυφθεί από Δημόσιους και κοινοτικούς πόρους που χρηματοδοτούν την Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή της Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας.

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 04:25 | Αλεβίζος Παναγιώτης

    Όπως πολύ σωστά αναφέρεται στα έγγραφα, μιλάμε για ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ , όμως τα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης πάνω στα οποία στηρίζεται το νομοσχέδιο είναι ακριβώς το αντίθετο. Χωρίς καμία αιτιολόγηση, χωρίς στοιχεία, με μελέτες εντελώς αβάσιμες, το εδαφικό σχέδιο Μεγαλόπολης αλλοιώνει τον σκοπό της μετάβασης και ανακαλύπτει όμορες επηρεαζόμενες περιοχές. Μοναδικός στόχος να κατευθυνθούν κίνητρα και χρηματοδοτήσεις εκτός της περιοχής της Μεγαλόπολης στους όμορους δήμους Τρίπολης, Γορτυνίας και Οιχαλίας.
    Αυτή η μετάβαση που σχεδιάστηκε είναι ότι πιο άδικο και επικίνδυνο έχει γίνει ποτέ και καταδικάζει την Μεγαλόπολη.
    Δυστυχώς δεν έχει ληφθεί υπόψιν η γνώμη της τοπικής κοινωνίας η οποία είναι σαφέστατα αντίθετη.
    Χωρίς μελέτες, χωρίς αιτία, χωρίς την συμφωνία της τοπικής κοινωνίας, όλο αυτό το νομοσχέδιο πως μπορεί να γίνει αποδεκτό;

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 01:59 | Δημοτική Κίνηση «Κοζάνη Τόπος να Ζεις»

    Το σχέδιο νόμου αποτελεί ένα τεχνοκρατικό κείμενο υπερβολικά λεπτομερούς ρύθμισης τυπικών διαδικασιών και προκλητικής απουσίας ουσιαστικών θεμάτων. Από το κείμενο απουσιάζουν 3 λέξεις-έννοιες η «κοινωνία», η «αυτοδιοίκηση» και το «Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας».
    Η απαξίωση των τοπικών εκλεγμένων θεσμικών οργάνων, των τοπικών ακαδημαϊκών δομών αλλά κυρίως η απαξίωση της τοπικής κοινωνίας είναι εξόφθαλμη. Δεν είναι μόνο ο ελάχιστος χρόνος των έξι ημερών που το σχέδιο τέθηκε σε διαβούλευση αλλά η αίσθηση ελιτισμού που αποπνέει γεγονός που δεν επέτρεψε στους συντάκτες του να προβλέψουν ούτε καν ένα παράρτημα των νεοσύστατων δομών τους για την Δυτική Μακεδονία, την πρώην ενεργειακή καρδιά της χώρας.
    Προτείνουμε την απόσυρση του σχεδίου νόμου συνολικά γιατί δεν ανταποκρίνεται τόσο ηθικά όσο και ουσιαστικά στις ανάγκες αλλά και στις υποχρεώσεις απέναντι σε ένα τόπο που στήριξε για 71 χρόνια με μεγάλο τίμημα τον εξηλεκτρισμό και την πρόοδο αυτής της χώρας.

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 00:18 | ΙΣΑΑΚ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

    Εν μέσω πανδημίας πιστεύω πως δεν δόθηκε ο κατάλληλος χρόνος και τα περιθώρια για σωστή ενημέρωση και διαβούλευση.
    Ο χρόνος της διαβούλευσης δύστυχος είναι πολύ λίγος για να μπορούν οι τοπικές κοινωνίες να αφομοιώσουν το σχεδιασμό και να εκφράσουν μέσω των θεσμικών τους οργάνων τις θέσεις τους.

  • 19 Οκτωβρίου 2021, 00:12 | ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ

    Ως Δημοτική Αρχή Μεγαλόπολης, συμμετέχοντας στη διαβούλευση επί του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων με τίτλο «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και Ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης» παραθέτουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις – προτάσεις μας επί του περιεχομένου του, με την βασική επισήμανση ότι η χρονική προθεσμία που τέθηκε για την ολοκλήρωση της διαβούλευσης είναι ιδιαίτερα μικρή, η δε συνθετότητα των διατάξεων ορισμένων άρθρων του δε συνοδεύεται από επαρκή ανάλυση, γεγονός που δεν επιτρέπει τη σε βάθος κατανόησή τους.
    • Επί του άρθρου 1 «Σκοπός»:
    Να διευκρινίζεται ρητώς ότι η αναφορά στα ΕΣΔΙΜ και το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ ΔΑΜ 2021-2027 αφορά στα εγκεκριμένα ΕΣΔΙΜ και το εγκεκριμένο Πρόγραμμα ΕΣΠΑ ΔΑΜ 2021-2027 από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
    • Επί του άρθρου 6 «Επιτελική Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού και Συντονισμού Χρηματοδότησης»:
    Η περίπτωση (β) να διατυπωθεί ως εξής: «ο σχεδιασμός και η επικαιροποίηση των υποκείμενων Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης, σε συνεργασία με τους φορείς των περιοχών που εντάσσονται σε αυτά».
    • Επί του άρθρου 14 «Χαρακτηρισμός Έργων Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης και Μισθώσεις Δημόσιων Ακινήτων»:
    Η παρ. 3 να διατυπωθεί ως εξής: «Έργα, επενδύσεις και αναπτυξιακά σχέδια, τα οποία χαρακτηρίσθηκαν ως Έργα ΔΑΜ βάσει της παρ. 2 και τα οποία υλοποιούνται α) εντός των πυρήνων Ζ.ΑΠ. της παρ. 1 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020, και β) εκτός των ως άνω πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), αλλά εντός των λοιπών περιοχών των Ζ.ΑΠ. και έχουν προϋπολογισμό άνω των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) ευρώ, λαμβάνουν το κίνητρο της ταχείας αδειοδότησης των στρατηγικών επενδύσεων το οποίο προβλέπεται στο οικείο νομοθετικό πλαίσιο περί στρατηγικών επενδύσεων».
    • Επί του άρθρου 15 «Σύσταση Εταιρείας «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.»:
    Η περίπτωση ζζ. της παρ. 1 του άρθρου 1 «Σκοπός» του προτεινόμενου καταστατικού της ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. να διατυπωθεί ως εξής: «η λειτουργία ως επισπεύδων φορέας για τη σύνταξη των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) και των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων των περιοχών Ζ.ΑΠ., καθώς και ως αναθέτουσα αρχή, ως προς τις σχετικές μελέτες».
    Η παρ. 2 του άρθρου 2 «Διάρκεια – Έδρα» του προτεινόμενου καταστατικού της ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε. να διατυπωθεί ως εξής: «Έδρα της Εταιρείας είναι η Αθήνα. Για την ικανοποίηση των σκοπών της Εταιρείας απαιτείται η ίδρυση παραρτημάτων, υποκαταστημάτων και γραφείων της στις περιοχές Ζ.ΑΠ. και στο εξωτερικό.
    Στην παρ. 1 του άρθρου 3 «Μετοχικό – Μετοχές» να υπάρξει πρόβλεψη για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας, πέρα από το Ελληνικό Δημόσιο, και των ΟΤΑ Α΄ Βαθμού των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης, με συνολικό ποσοστό συμμετοχής έως 49%, το οποίο θα κατανεμηθεί μεταξύ τους με σχετική υπουργική απόφαση του εποπτεύοντος την Εταιρεία Υπουργού.
    Η παρ. 1 του άρθρου 7 «Διοίκηση – Εκπροσώπηση» να προβλέπει τη σύνθεση επταμελούς (7) Διοικητικού Συμβουλίου και τη συμμετοχή δύο (2) εκπροσώπων από τους ΟΤΑ Α΄ Βαθμού των Ζ.ΑΠ., εκ των οποίων ο ένας από το Δήμο Μεγαλόπολης (Ζ.ΑΠ. Μεγαλόπολης) και ο έτερος από τις Ζ.ΑΠ. Κοζάνης και Ζ.ΑΠ. Φλώρινας.
    • Επί του άρθρου 17 «Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης – Τροποποίηση του άρθρου 155 του ν. 4759/2020»
    Στην παρ. 2 του αναδιαμορφωμένου άρθρου 155 του ν. 4759/2020 να αναφέρεται ρητώς ότι από της ψήφισης του παρόντος Σχεδίου Νόμου, η Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και της Δ.Ε.Η. Α.Ε. θα συναφθεί εντός δύο (2) μηνών. Επίσης, να αναφερθεί ρητώς ότι το υπό εκπόνηση Ε.Π.Σ. στη Ζ.ΑΠ. Μεγαλόπολης θα περιλαμβάνει τουλάχιστον α) τον Πυρήνα Ζ.ΑΠ. Μεγαλόπολης και β) την υπό χωροθέτηση βιομηχανική περιοχή Μεγαλόπολης, εκτός Πυρήνα Ζ.ΑΠ., στη θέση Λεύκτρο Μεγαλόπολης.
    Η παρ. 3 του αναδιαμορφωμένου άρθρου 155 του ν. 4759/2020 να διατυπωθεί ως εξής: «Με προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» (ΕΛ. Ε. Δ. Α. Μ. Α.Ε.) και τον διακριτό τίτλο « ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» και της Δ.Ε.Η. Α.Ε., η οποία κυρώνεται από τη Βουλή, ανατίθεται στη Δ.Ε.Η. Α.Ε. …..».
    • Επί του άρθρου 21 «Δυνατότητα απόθεσης των υλικών κατεδάφισης εντός των ορυχείων – Χαρακτηρισμός της τέφρας συναπόθεσης ως υποπροϊόντος».
    Η παραγόμενη από καύση λιγνίτη τέφρα να λογίζεται ως υποπροϊόν του άρθρου 5 του ν. 4819/2021, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο αυτό και παράλληλα εφόσον χρησιμοποιείται για τους λόγους που αναφέρονται στην παρ. 2 του προτεινόμενου άρθρου και δεν αποτίθεται σε μη αδειοδοτημένους χώρους.
    • Μετά το άρθρο 23 να προστεθεί άρθρο 24 με τίτλο «Αποχαρακτηρισμός και αναγκαστική απαλλοτρίωση έκτασης στη θέση Λεύκτρο Μεγαλόπολης για τη δημιουργία Βιομηχανικής Ζώνης», με δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου υπέρ του Δήμου Μεγαλόπολης, κατά παρέκκλιση των υφιστάμενων κείμενων διατάξεων.
    • Επί του άρθρου 26 «Απόσχιση Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού»
    Να ορίζεται ρητώς ότι στον Κλάδο Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Ζ.ΑΠ. Δ.Ε.Η. Α.Ε. στον οποίο περιλαμβάνονται τα πάσης φύσεως δικαιώματα επί των ακινήτων που περιλαμβάνονται στις εκτάσεις των ορυχείων Μεγαλόπολης πρόκειται να μεταβιβασθούν από τη Δ.Ε.Η. Α.Ε. στο Ελληνικό Δημόσιο.
    Να προσδιορίζεται ήδη στο Σχέδιο Νόμου και λεπτομερώς ο σκοπός της Εταιρείας στην οποία θα περιέλθει ο Κλάδος Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζ.ΑΠ. Δ.Ε.Η. Α.Ε.
    • Επί του άρθρου 27 «Ειδικότερες ρυθμίσεις για τη μεταβίβαση του Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού»
    Να προβλέπεται ρητώς ότι οι πάσης φύσεως άδειες, εγκρίσεις και συναφείς υποδομές που σχετίζονται με τη λιγνιτική δραστηριότητα, θα περιέλθουν στην Εταιρεία που θα ενσωματωθεί ο Κλάδος Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζ.ΑΠ. Δ.Ε.Η. Α.Ε., όταν παύσει η λιγνιτική δραστηριότητα στους πυρήνες Ζ.ΑΠ.
    • Επί του άρθρου 28 «Εκτάσεις κυριότητας και εκμετάλλευσης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης».
    Στην παρ. 4 οι δραστηριότητες α), β) & γ) να είναι ενδεικτικές και όχι δεσμευτικές.

  • 18 Οκτωβρίου 2021, 23:24 | ΛΑΖΑΡΟΣ ΜΑΛΟΥΤΑΣ, ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

    Συμμετοχή του Δήμου Κοζάνης στη Διαβούλευση επί του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο: «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και Ρύθμιση Ειδικότερων Ζητημάτων Απολιγνιτοποίησης».

    Εισαγωγικό σχόλιο
    Η περιοχή του Δήμου Κοζάνης, πέρα από τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει, καλείται να αντιμετωπίσει και μια σειρά κοινωνικών επιπτώσεων, όπως η σταθερή μείωση του πληθυσμού της, η κατάρρευση του τοπικού εισοδήματος καθώς και του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αλλά και η εκτίναξη της ανεργίας. Ταυτόχρονα η δραματική μείωση της λιγνιτικής δραστηριότητας οδήγησε στην οριζόντια παύση εργασιακών κλάδων που συνδέονται με την τελευταία καθώς και στη μείωση άλλων αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, όπως την οικοδομική.

    Για το λόγο αυτό, πέρα από τα όσα αναφέρονται στο σχέδιο νόμου για την «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και Ρύθμιση Ειδικότερων Ζητημάτων Απολιγνιτοποίησης», είναι αναγκαίο να διασφαλιστούν:

    ● Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που θα προέλθουν από την προσέλκυση και τη διασφάλιση νέων επενδύσεων προτού αποσυρθούν πλήρως οι λιγνιτικές μονάδες.
    ● Εμπροσθοβαρής στήριξη των απασχολούμενων, πέραν αυτής που προβλέπεται από τα υφιστάμενα Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, με εθνικούς πόρους καθώς ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία μετάβασης. Άλλωστε κάτι τέτοιο αποτελούσε και υποχρέωση του «Ειδικού Μεταβατικού Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2020-2023».
    ● Ειδική αναπτυξιακή ρήτρα, στο πλαίσιο ενός αναθεωρημένου στόχου για τον χρονικό ορίζοντα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων, που θα διασυνδέεται με το ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ των ενεργειακών Δήμων. Συγκεκριμένα, εφόσον το τοπικό ΑΕΠ μειώνεται ή παραμένει σταθερό, τότε θα μετατίθεται ανάλογα και ο χρονικός ορίζοντας πλήρους απένταξης του λιγνίτη για το μέλλον, ενώ σε περίπτωση αύξησης του τοπικού ΑΕΠ, ο χρονικός ορίζοντας θα παραμένει σταθερός (στο έτος που θα προσδιορίσει ο νέος αναθεωρημένος στόχος). Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο της ανωτέρω ρήτρας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων έτσι ώστε να διασφαλίζεται η λειτουργία και η βιωσιμότητα της τηλεθέρμανσης.
    ● Ανάπτυξη και ενίσχυση των δομών για την παιδεία. Προώθηση εκπαιδευτικού υλικού για θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, οργάνωση εκπαιδευτικών και άλλων δραστηριοτήτων με συναφές περιεχόμενο, ενίσχυση υφιστάμενων και χρηματοδότηση νέων εκπαιδευτικών δομών.
    ● Στήριξη της έρευνας στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στήριξη και χρηματοδότηση της έρευνας στο νέο Πανεπιστήμιο και στα ερευνητικά κέντρα της Δυτικής Μακεδονίας. Θεσμοθέτηση και χρηματοδότηση ερευνών και υποτροφιών διδακτορικών διατριβών. Στήριξη δράσεων που προάγουν την ανάπτυξη της εφαρμοσμένης έρευνας και της τεχνογνωσίας (συνέδρια, ημερίδες κ.ά.). Ανάπτυξη της Κοζάνης ως περιφερειακού πόλου έρευνας και καινοτομίας με έμφαση στην κοινωνία της γνώσης και την ενέργεια.
    ● Ταυτόχρονα με την ενεργειακή, θα πρέπει να διασφαλιστεί με εμπροσθοβαρή μέτρα και η ψηφιακή μετάβαση του Δήμου Κοζάνης, καθώς αυτό αποτελεί στρατηγικό στόχο τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2021-2027, όσο και εθνικό στόχο στο πλαίσιο των όσων προβλέπει η Εθνική Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025.

    Τέλος, καθώς οι μέχρι σήμερα διαθέσιμοι πόροι για την μετάβαση της περιοχής προέρχονται μόνο από τους πόρους του Πράσινου Ταμείου ή τις ενεργειακές επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ, και στο βαθμό που η τελική έγκριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027 και η σχετική διαθεσιμότητα των χρηματοδοτικών εργαλείων του νέου ΕΣΠΑ αναμένεται κατά το δεύτερο μισό του 2022, κρίνεται αναγκαία η στήριξη των λοιπών κατατεθειμένων προτάσεων του Δήμου Κοζάνης οι οποίες είναι προς αυτή την κατεύθυνση, όπως είναι το έργο ΣΔΙΤ που αφορά: α) την ανάπτυξη ενός Εθνικού Πόλου Καινοτομίας και Αειφορίας με έμφαση στις ενεργειακές εφαρμογές, β) στη Συμπλήρωση – ολοκλήρωση των εκπαιδευτικών υποδομών και γ), στην Ενίσχυση των υποδομών αθλητισμού.

    Επιμέρους παρατηρήσεις επί του σχεδίου νόμου

    Παρατηρείται πως το σχέδιο νόμου ρυθμίζει πολλά και εξειδικευμένα τεχνικής φύσεως ζητήματα αναφορικά με το μηχανισμό διακυβέρνησης του Προγράμματος ΔΑΜ, τα οποία ωστόσο απαιτούν προσεκτική ανάλυση, κάτι που στο σύντομο χρονικό διάστημα της διαβούλευσης είναι δύσκολο να επισημανθούν.

    Συγκροτείται μηχανισμός σχεδιασμού και υλοποίησης απόλυτα συγκεντρωτικός, εξαρτώμενος από την εκάστοτε Κυβέρνηση, με έδρα την Αθήνα, χωρίς πρόβλεψη συμμετοχής των τοπικών φορέων (εκπροσώπηση ιδίως σε αποφασιστικά όργανα και στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Προγράμματος).

    Η συμμετοχή των εκπροσώπων των πληττόμενων περιοχών δεν αναφέρεται σε κανένα σημείο του νομοσχεδίου υποβαθμίζοντας έτσι και αγνοώντας τόσο τις ανάγκες όσο και τις δυνατότητες των τοπικών και περιφερειακών φορέων οι οποίοι εκπροσωπούν τους κατοίκους του εργαζόμενους και τους ανέργους των περιοχών.

    Οι διατάξεις που αφορούν στις διαδικασίες ίδρυσης νέων εταιρειών (απόσχιση κλάδου ΔΕΗ και Μετάβαση Α.Ε.) , στις προβλέψεις για την διάθεση των εδαφών και την σύναψη απ’ ευθείας συμβάσεων, εκτός της πιθανής επισφάλειας τους για λόγους διασφάλισης ανταγωνισμού και διαφάνειας (το Δημόσιο πλέον δεν κατέχει την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ) δεν λαμβάνουν υπόψη το ενδεχόμενο εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη πλευρά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για διεκδίκηση παραχώρησης και δεν ρυθμίζουν ανάλογα θέματα.

    Δεν διαφαίνονται διασφαλίσεις για την δυνατότητα κάλυψης λειτουργικού κόστους της προβλεπόμενης Διαδημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης, ούτε δυνατότητα ελέγχου των τιμών διάθεσης θερμικής ενέργειας και επομένως τίθεται σε κίνδυνο το όλο εγχείρημα της συνέχισης της λειτουργίας των τηλεθερμάνσεων καθώς η ρευστότητα της αγοράς και η άνοδος των τιμών μπορεί να καταστήσουν σε σύντομο χρόνο μη ανταγωνιστικά και μη βιώσιμα τα επιμέρους συστήματα.
    Προστίθεται μια νέα δημόσια υπηρεσία η ειδική υπηρεσία ΔΑΜ η οποία θα σχεδιάζει, θα γνωμοδοτεί, θα ελέγχει κλπ όλες τις ενέργειες, έργα και δράσεις που θα υλοποιηθούν στις λιγνιτικές περιοχές. Αν λάβουμε υπόψη ότι τα ίδια έργα και δράσεις εμπλέκονται και με άλλες υπηρεσίες του δημοσίου για εγκρίσεις ή αδειοδοτήσεις, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι στόχος της ίδρυσης της ειδικής υπηρεσίας, πρέπει να είναι η αποτελεσματικότητα και η ώθηση του ρυθμού ανάπτυξης της περιοχή μας και όχι η αύξηση της γραφειοκρατίας. Επίσης διαφαίνεται κίνδυνος επικαλύψεων αρμοδιοτήτων μεταξύ επιτελικής δομής, Διοικητή (γραφείου) και ειδικής υπηρεσίας τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση. Δεν γίνεται μνεία για την συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και δομές ούτε για την ενδυνάμωσή τους. Διαφαίνεται μια απολύτως συγκεντρωτική προσέγγιση στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των παρεμβάσεων.
    Η σύσταση της ‘’Μετάβαση Α.Ε.’’, κρίνεται θετικά καθώς εκτιμάται ότι θα διασφαλίζει ταχύτητα και ευελιξία στην υλοποίηση και ολιστική προσέγγιση (αδειοδοτήσεις, μελέτες, διαδικασίες ανάθεσης, επίβλεψης, παραλαβής κλπ). Όμως δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά για την συμμετοχή εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η διοίκηση και συνεπώς η εξέλιξη του προγράμματος θα υλοποιούνται μακριά από τις πληττόμενες περιοχές, γεγονός που δημιουργεί τουλάχιστον ανασφάλεια στην τοπική κοινωνία.
    Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το νέο χαρακτηριστικό της νέας ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής και του νέου ΕΣΠΑ, είναι η εδαφική προσέγγιση διακυβέρνησης ώστε να αξιοποιηθεί η τοπική γνώση και το τοπικό κεφάλαιο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, αλλά και η έδρα λήψης αποφάσεων και υλοποίησης των πολιτικών να μεταφερθεί όσο το δυνατόν πιο κοντά στους πολίτες τους οποίους αφορούν. Ο συγκεντρωτισμός του συστήματος διακυβέρνησης δεν ευνόησε ούτε τη γρήγορη, ούτε την αποτελεσματική υλοποίηση της αναπτυξιακής πολιτικής. Η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα, ζητά ενίσχυση της εδαφικής προσέγγισης στην περιφερειακή ανάπτυξη και ενίσχυση της αποκέντρωσης και ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχεία για την αποτελεσματική λειτουργία του όποιου συστήματος διακυβέρνησης είναι το γεγονός ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η ιδιοκτησία του προγράμματος θα είναι ισχυρή σε τοπικό επίπεδο, κάτι που απαιτεί συμμετοχή στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση. Στο Σύστημα διακυβέρνησης πρέπει υπάρχει ισχυρή τοπική συνιστώσα. Για τον λόγο αυτό, προτείνεται η ουσιαστική συμμετοχή των εκπροσώπων των τοπικών παραγωγικών, κοινωνικών και επιστημονικών φορέων των πληττόμενων περιοχών, σε όλα τα στάδια σχεδιασμού και υλοποίησης του Προγράμματος ΔΑΜ.

    Κατόπιν των ανωτέρω:
    1. Προτείνεται η Έδρα της ειδικής υπηρεσίας ΔΑΜ, αλλά και η έδρα της «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» να είναι η έδρα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, εφόσον η ίδρυσή της αφορά κύρια την περιοχή και αυτή πρέπει να εξυπηρετήσει. Επίσης η στελέχωση της υπηρεσίας ΔΑΜ, αλλά και της Εταιρίας «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» να γίνει κυρίως με τοπικά στελέχη της δημόσιας διοίκησης ή της επιστημονικής και επαγγελματικής κοινότητας, εφόσον γνωρίζουμε ότι η περιοχή πλήττεται από ανεργία και φυγή του νέου επιστημονικού δυναμικού της, γεγονός που θα βελτίωνε κατά ένα μέρος το θέμα της απασχόλησης και του “brain drain”.
    2. Διεκδικούμε τη συμμετοχή στο ΔΣ της «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης των λιγνιτικών περιοχών. Συγκεκριμένα προτείνεται η συμμετοχή ενός εκπρόσωπου του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων στο ΔΣ της Εταιρείας, καταλαμβάνοντας μία από τις τρείς άλλες (πλην του Προέδρου και του Δ/ντος Συμβούλου) έδρες.
    3. Ζητούμε την άμεση ενεργοποίηση του Παρατηρητηρίου για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σ’ αυτό. Στο βαθμό που η σχετική πρόβλεψη απορρέει ήδη από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, η πρόβλεψη ενεργοποίησης του Παρατηρητηρίου στο σχέδιο νόμου και η απονομή σ’ αυτό εποπτικής φύσεως αρμοδιοτήτων, αποτελεί προϋπόθεση δημοκρατικής διακυβέρνησης που θα ενισχύσει τη λογοδοσία και την διαφάνεια.
    4. Δεν γίνεται αναφορά στην δέσμευση χαμηλής τιμής της θερμικής ενέργειας για τους καταναλωτές, εφόσον είναι ισχυρό το ενδεχόμενο να αυξηθεί πολύ και το κόστος παραγωγής ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να διασφαλιστεί μια ανταγωνιστική τιμή που θα εγγυάται την βιωσιμότητα της νέας Επιχείρησης αλλά και θα είναι προς όφελος των καταναλωτών και κατοίκων της περιοχής. Επίσης στη μεταβατική περίοδο πρέπει να διασφαλιστεί τουλάχιστον κατά την πρώτη φάση της περιόδου αυτής η κάλυψη του λειτουργικού κόστους της νέας Επιχείρησης.
    5. Δεν φαίνεται να υπάρχει όφελος από την μεταβίβαση της περιουσίας της ΔΕΗ στην «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στους «πυρήνες» ουσιαστικά μπορούν να γίνουν μόνο ενεργειακά έργα. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η παραχώρηση των εδαφών και για άλλα αναπτυξιακά έργα και ιδιωτικές επενδύσεις πλην των ενεργειακών.
    6. Σε κάθε περίπτωση και δεδομένου ότι οι τοπικοί φορείς και ιδίως η Τοπική και Περιφερειακή αυτοδιοίκηση θα επωμιστούν αντικειμενικά την ευθύνη υλοποίησης σημαντικού μέρους των δράσεων και έργων επιβάλλεται η ουσιαστική στήριξη και ενίσχυση της τεχνικής και διοικητικής ικανότητας και επομένως προτείνεται να συμπεριληφθεί σχετική διάταξη που να προβλέπει την ενίσχυση των ΟΤΑ με ειδικό επιστημονικό προσωπικό και την κάλυψη των σχετικών δαπανών.

    Ο Δήμαρχος Κοζάνης
    Λάζαρος Μαλούτας

  • 18 Οκτωβρίου 2021, 21:46 | WWF Ελλάς

    Σχόλιο επί της αρχής

    Δεδομένης της κομβικής σημασίας της διαδικασίας μετάβασης, θεωρούμε πως ο χρόνος που διατίθεται για δημόσια διαβούλευση είναι αδικαιολόγητα μικρός. Εκφράζουμε δε έντονη αμφιβολία εάν μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο και με δεδομένες τις σε πολλά σημεία δυσνόητες ρυθμίσεις, θα είναι εύκολη η συμμετοχή φορέων και πολιτών από τις περιοχές που βρίσκονται σε διαδικασία απολιγνιτοποίησης. Επισημαίνουμε για άλλη μια φορά ότι η κοινωνικά δίκαιη και συμπεριληπτική μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της χώρας στη μεταλιγνιτική εποχή αποτελεί εθνικό χρέος προς τις κοινότητες που επί δεκαετίες σήκωσαν το βάρος του εξηλεκτρισμού της χώρας, με τεράστιο κόστος για το περιβάλλον, την υγεία και την ποιότητα ζωής τους.

    Λαμβάνοντας επίσης υπόψη και τα σημαντικά οικονομικά μεγέθη που πρέπει να κινητοποιηθούν, αλλά κυρίως την επίδραση στις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, της Μεγαλόπολης και δευτερευόντως των μη διασυνδεδεμένων νησιών, θα περιμέναμε από την Κυβέρνηση μία ουσιαστική και διαφανή διαδικασία δημόσιου διαλόγου και πολύ περισσότερο την ενεργητική ενθάρρυνση της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών. Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου περιλαμβάνει πολλές και κρίσιμες διατάξεις που θα έπρεπε να ενισχύσουν αποφασιστικά το δύσκολο έργο της απολιγνιτοποίησης με όρους που ενδυναμώνουν τις τοπικές κοινωνίες και θωρακίζουν την οικονομία επιταχύνοντας την απεξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα. Η δημόσια διαβούλευση για μόλις επτά ημέρες μίας τόσο σημαντικής πρωτοβουλίας είναι δυστυχώς δηλωτική της απροθυμίας του επισπεύδοντος υπουργείου να συνδιαλλαγεί ουσιαστικά με την κοινωνία και να θέσει τους πολίτες στο επίκεντρο της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης ως ορόσημο στην προσπάθεια για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας.

    Το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου επί της ουσίας διαμορφώνει ένα νέο, συγκεντρωτικό και αδιαφανές σύστημα διακυβέρνησης της μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή, υπό τη σχεδόν αποκλειστική ευθύνη του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στερώντας τη δυνατότητα ουσιαστικού συντονισμού και συνεργασίας με τα συναρμόδια υπουργεία και βεβαίως τους φορείς της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.

    Από το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου απουσιάζει κάθε πρόθεση να ενσωματωθούν περαιτέρω οι τοπικές κοινωνίες της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης στην προσπάθεια. Χαρακτηριστικά, συστήνονται νέοι οργανισμοί με συγκεντρωτικές υπερεξουσίες (άρθρο 3: Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ, άρθρο 15: ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.) και μεγάλο εύρος αρμοδιοτήτων, από τους οποίους όχι μόνο απουσιάζει η εκπροσώπηση των τοπικών κοινωνιών, αλλά δεν προβλέπονται καν οι όροι συμμετοχής και διαλόγου μαζί τους.

    Τέλος, απουσιάζει κάθε αναφορά στη διαδικασία απολιγνιτοποίησης και τη δίκαιη μετάβαση ως συστατικό στοιχείο της προσπάθειας επίτευξης του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας. Ως εκ τούτου απουσιάζουν όλες οι ρυθμίσεις που θέτουν όρους και προϋποθέσεις για την επίτευξη της απολιγνιτοποίησης με τρόπο που δεν βλάπτει τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς στόχους, όπως αυτοί τίθενται από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία.

    Λαμβάνοντας πολύ σοβαρά υπόψη την πρόκληση της δίκαιης μετάβασης ως κορυφαίου κοινωνικού και περιβαλλοντικού διακυβεύματος, επιφυλασσόμαστε για την υποβολή λεπτομερέστερων σχολίων επί του νομοσχεδίου στα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

  • 18 Οκτωβρίου 2021, 20:21 | Χρήστος Λαβδάς

    ΑΡΘΡΟ 8
    Στην παράγραφο γ), δεν είναι σαφές ποιοι θα είναι οι εμπλεκόμενοι στην καταγραφή και πώς θα γίνει η καταγραφή των μέτρων. Επιπλέον, όσον αφορά στην αξιολόγηση, δεν είναι σαφή τα κριτήρια τα οποία ορίζουν την καταλληλότητα των μέτρων.
    ΑΡΘΡΟ 9
    Στην παράγραφο 5, προκύπτουν ασάφειες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η σύσταση/επιλογή των ομάδων εργασίας.
    ΑΡΘΡΟ 12
    Στην παράγραφο 1, «Για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών των υπηρεσιών της κεντρικής διοίκησης», δεν εμπίπτει στο πλαίσιο της ΕΥΔΑΜ, αλλά σε πιθανές ανάγκες της κεντρικής διοίκησης.
    ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ-ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’
    ΑΡΘΡΟ 1-Σκοπός
    Όπως γίνεται αντιληπτό, η εταιρεία αναλαμβάνει όλη τη διαχείριση του έργου κατά τρόπο που καθιστά «σχεδόν» αχρείαστη την ΕΥΔΑΜ.
    ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ-ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
    ΑΡΘΡΟ 3-Μετοχικό κεφάλαιο/Μετοχές
    Το γεγονός ότι η Εταιρεία δεν ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (βλ.αρθ. 15), έρχεται σε αντίθεση με το ότι το κεφάλαιο καλύπτεται εξολοκλήρου από το Ελληνικό Δημόσιο.
    ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ- ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’
    ΑΡΘΡΟ 7-Δοίκηση/Εκπροσώπηση
    -Δεν είναι σαφές από ποιο όργανο γίνεται ο έλεγχος της Διοίκησης.
    -Παρ.11 Υπάρχει κίνδυνος σύγκρουσης αρμοδιοτήτων των μελών. Επίσης, είναι ασαφές το κριτήριο ορισμού εντεταλμένου συμβούλου.
    ΑΡΘΡΟ 20
    Δεδομένου ότι ο σχεδιασμός και η οργάνωση έχουν ήδη αποτυπωθεί, δεν διαφαίνεται αφενός το αντικείμενο σχεδιασμού και αφετέρου η πηγή χρηματοδότησής του [π.χ. μέσω επιχορηγήσεων (αρ.4)]. Αυτό δεν αντιβαίνει στην «ιδιωτικής οικονομίας» λειτουργία της εταιρείας;
    ΑΡΘΡΟ 21
    Παρ.2 «Για τις διαδικασίες ανάθεσης προμηθειών, υπηρεσιών μελετών και έργων, με αξία άνω των ορίων που ορίζονται στο άρθρο 5 του ν. 4412/2016 εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4412/2016.» Εφόσον η Εταιρεία δεν εμπίπτει στους οργανισμούς που λειτουργούν υπό το σχήμα των οργανισμών που ανήκουν στον 4412/2016 (βλ.αρ.15), οι διαδικασίες ανάθεσης δε θα έπρεπε να γίνονται μέσω του νόμου αυτού.

  • 18 Οκτωβρίου 2021, 19:04 | Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας – Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας

    Ελληνική Δημοκρατία
    Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας
    Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας
    Μπουσίου & Εστίας 3
    ΤΚ 50100, Κοζάνη

    A. Γενικές επισημάνσεις

     Σύντομο και πάρα πολύ μικρό χρονικό διάστημα για δημόσια διαβούλευση σε ένα τόσο σημαντικό και καίριο νομοσχέδιο για το Ελληνικό Κράτος.
     Fast Track διαδικασίες εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων, εντός των τεράστιων σε μέγεθος και με πλήθος ιδιαίτερων δραστηριοτήτων, εκτάσεων των ορυχείων της ΔΕΗ Α.Ε. έκτασης περίπου 247.000 στρεμμάτων.
     Το γεγονός ότι δεν υπάρχει μέριμνα για τη συμμετοχή της Τοπικής Κοινωνίας των πολιτών όλων των Περιφερειακών Ενοτήτων της Δυτικής Μακεδονίας στις συμμετοχικές διαδικασίες (σχεδιασμός, διακυβέρνηση, σχεδιασμός δράσεων, πολεοδομικός σχεδιασμός στις ιδιαίτερες περιοχές των ορυχείων, κλπ) στο υπόψη νομοσχέδιο είναι εμφανές και ομοίως δεν υπάρχει πρόνοια για η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού).
     Η συμμετοχή των νήσων Βόρειου, Νότιου Αιγαίου και Κρήτης στη διαδικασία «απολιγνιτοποίησης» είναι προσχηματική και ανεδαφική. Είναι περιοχές με διαφορετική μορφή ανάπτυξης και σίγουρα διαφορετικής ποιότητας περιβάλλοντος λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας, ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη τα σοβαρά θέματα υγείας που έχουν «αποκτήσει»: α) οι κάτοικοι που διαμένουν εντός των χώρων των αναπτυσσόμενων ορυχείων (βλέπε Ακρινή, Ποντοκώμη), β) οι κάτοικοι των πλησιέστερων οικισμών-πόλεων στους χώρους των ορυχείων και γ) το εργατικό δυναμικό που απασχολείται και απασχολούνταν εντός των ορυχείων, δεν μπορούν να μη ληφθούν σοβαρά υπόψη για την ανάπτυξη αποκλειστικά και μόνο της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
     Η ανυπαρξία αναφοράς, στο υπόψη νομοσχέδιο, των δύο Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, των Περιφερειακών Ενοτήτων Γρεβενών και Καστοριάς, οδηγεί στη δημιουργία μίας Δυτικής Μακεδονίας δύο ταχυτήτων, στη γεωγραφική θέση της οποίας (σύνορα της Ελλάδας με δύο όμορα κράτη) επιβάλλεται να υπάρχει ισόρροπη ανάπτυξη σε όλους τους επιμέρους τομείς (οικονομικός, πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής, παροχής υπηρεσιών, κλπ).
     Διαφαίνεται στο σύνολο των άρθρων, ότι δεν ζητείται η γνώμη και η συμβολή του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από το Υπουργείο Ανάπτυξης ως αρμόδιο για τη διαβούλευση του εν λόγω νομοσχεδίου. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι το καθ’ ύλην αρμόδιο για τις περιβαλλοντικές και πολεοδομικές διατάξεις που αφορούν τις περιοχές ΖΑΠ και τις ευρύτερες εμπλεκόμενες-επηρεαζόμενες περιοχές αυτών, τόσο της Δυτικής Μακεδονίας, όσο και της Μεγαλόπολης.
     Όπως επίσης δεν αποτυπώνονται συνεργασίες με συναρμόδια υπουργεία για τυχόν απαιτητές ενέργειες για τα εξειδικευμένα αναφερόμενα αντικείμενα του παρόντος νομοσχεδίου (βλέπε Κώδικας Μεταλλευτικών Εργασιών εντός των ιδιαίτερων χώρων των ορυχείων).
     Γίνεται χωρικός σχεδιασμός χωρίς να υπάρχει δέσμευση συμφωνίας Χωροταξικού.
     Ακόμη, θα πρέπει να γίνει αισθητό ότι θα δημιουργηθεί μια «τρύπα» ευνομούμενη ρυθμιστικά κ νομοθετικά χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η όμορη έκταση της Ζ.ΑΠ. Ουσιαστικά Μιλάμε για «τρύπα» στρατηγικού χαρακτήρα και επεκτάσεων και
    εγκλωβισμού ανάπτυξης εντός Ζ.ΑΠ. (ελκυστικοί όροι δόμησης έναντι «έξω από την τρύπα» άλλων εκτάσεων). Ασυμβατότητα χρήσεων ή και προσδοκιών εκμετάλλευσης είναι το λιγότερο σε σχέση με την εδαφική υποβάθμιση πέριξ, που θα επιφέρει μια τέτοια καταστρατηγημένη διαφοροποίηση. .
     Η απαλλοτρίωση (Ποντοκώμης Μαυροπηγής) έγινε από το δημόσιο υπέρ ΔΕΗ για τις ανάγκες ηλεκτροπαραγωγής της χώρας. Έτσι αναφέρει η κήρυξη της απαλλοτρίωσης. Μήπως θα υπάρξει κώλυμα με την αλλαγή της χρήσης;
     Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία ειδική πρόβλεψη ή πρόνοια για τις περιοχές των λοιπών ορυχείων λιγνίτη τα οποία λειτουργούν ακόμη ή λειτούργησαν στο παρελθόν από ιδιωτικές εταιρίες. Τα εν λόγω ορυχεία εντοπίζονται στον νομό Φλώρινας (λιγνιτωρυχεία Αχλάδας, Βεύης και Βεγόρας) και καταλαμβάνουν σημαντικού μεγέθους εκτάσεις. Στο γενικότερο πλαίσιο της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης και απολιγνιτοποίησης θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξουν ειδικές χωρικές ρυθμίσεις και για τις εκτάσεις αυτές.
     Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, επικαλούμενο την έννοια της «ΔΙΚΑΙΗΣ και ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ» μετάβασης μην επιβεβαιώσει το γνωστό «κόλπο» με προξενιό που όταν η νύφη ήταν άσχημη, τη στόλιζαν με χίλια-δυο κοσμητικά επίθετα, για να αποφύγουν να αποκαλύψουν την πραγματικότητα και με διάφορα προσχήματα, δεν την παρουσίαζαν στο γαμπρό, παρά μόνο εντός της εκκλησίας, μετά την τέλεση του μυστηρίου.

    B. Επισημάνεις κατά άρθρο:

    • Άρθρα 1 και 2
    Στο άρθρο 1 – Σκοπός, συγχέει τις παραγωγικές περιοχές που υφίστανται τις βίαιες συνέπειες της απολιγνιτοποίησης, με αυτές που υφίστανται απλώς οι καταναλωτές πετρελαίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για την οποία επιβαρυνόταν για πάρα πολλά χρόνια πανελληνίως οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.
    Συνεπώς, η εξ αρχής προσέγγιση με επίκληση της ιδιότητας «ΔΙΚΑΙΗΣ», συγχέοντας ανόμοια ποιοτικά δεδομένα, αυτοαναιρείται. Οι δύο περιπτώσεις είναι εντελώς διαφορετικές και πρέπει να αντιμετωπιστούν αυτοτελώς.
    «Η δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση θα πραγματοποιηθεί μέσω της οικονομικής διαφοροποίησης της παραγωγικής βάσης των περιοχών του πρώτου εδαφίου βάσει του Εθνικού Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan ΔΑΜ) και του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΕΣΠΑ ΔΑΜ 2021-2027 με τα συνοδά αυτού ΕΣΔΙΜ.»
    Επισημαίνουμε ότι περιγράφεται μία μελλοντική ενέργεια «θα πραγματοποιηθεί» και όχι μία ενέργεια που προβλέπεται να νομοθετηθεί στον παρόντα χρόνο, που θεσμοθετείται το παρόν νομοσχέδιο.

    • Άρθρο 8
    Στο άρθρο 8, από τις τέσσερις αρμοδιότητες της νομικής υπηρεσίας, η πρώτη είναι δεδομένη για κάθε αντίστοιχη υπηρεσία και οι υπόλοιπες τρεις άπτονται ζητημάτων των περιοχών απολιγνιτοποίησης, ενώ, το υπό στοιχείο γ) «στριμώχνονται» και οι περιοχές «κατανάλωσης πετρελαίου», που δεν έχουν καν εδάφη προς αποκατάσταση ή «αξιοποίηση» και συνεπώς στέκουν εντός του σχεδίου νόμου ως «απρόσκλητοι επισκέπτες».
    Από το άρθρο αυτό αποδεικνύεται η επ’ ευκαιρία απολιγνιτοποίησης διάθεση διαμοιρασμού κονδυλίων και σε περιοχές παντελώς ξένες προς αυτό που θα έπρεπε να είναι το πραγματικό αντικείμενο του νομοσχεδίου.

    • Άρθρο 3 έως 16
    Παρατίθεται αναλυτική περιγραφή της υπόψη δημιουργίας της νέας εταιρείας και της Ειδικής Υπηρεσίας ΔΑΜ.
    Όμως πουθενά δεν καταγράφεται-αναφέρεται ότι τα άτομα του στελεχιακού – επιστημονικού και εργατικού δυναμικού που πρόκειται να στελεχώσει αυτούς νέους φορείς, αν αυτοί τελικά δημιουργηθούν και δεν έχουν ασυμβίβαστο ύπαρξης σε σχέση με το Ελληνικό Δημόσιο, να επιβάλλεται δεσμευτικά να προέρχονται από το τοπικό στελεχιακό δυναμικό της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας (για τις ΖΑΠ Κοζάνης και Φλώρινας) και αντίστοιχα από το Δήμο Μεγαλόπολης (για τη ΖΑΠ Μεγαλόπολης).
    Η Περιφερειακή διάρθρωση της Χώρας δέχεται βαρύ πλήγμα όταν υπεύθυνος διαχείρισης ενός Αναπτυξιακού Προγράμματος για την Περιφέρεια, αντί του αιρετού Περιφερειάρχη, ορίζεται κυβερνητικό στέλεχος, Γενικός Γραμματέας, υπαγόμενο απευθείας στον Υπουργό. Σχεδιασμός, Συντονισμός, Διαχείριση και Παρακολούθηση του Προγράμματος, όλα συγκεντρωμένα στον Υπουργό.
    Είναι τουλάχιστον απαξιωτικό και προκλητικό και για τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης Β΄ βαθμού και τον αιρετό Περιφερειάρχη, άλλα και για το επιστημονικό δυναμικό της Περιφέρειας, να αφαιρείται ακόμη και η αρμοδιότητα της Διαχείρισης και να μη δίνεται η δυνατότητα να στελεχωθούν η Υπηρεσία Διαχείρισης του ΕΠΔ ΔΑΜ από ανθρώπινο επιστημονικό δυναμικό της πληττόμενης από την απολιγνητοποίηση περιοχής.
    Διαχείριση σημαίνει σχεδιασμός του προγράμματος, προσκλήσεις και εντάξεις σύμφωνα με την ωριμότητα υποβολής προτάσεων των τελικών δικαιούχων, προκηρύξεις, πληρωμές και παρακολούθηση της υλοποίησης του προγράμματος. Όλα τα παραπάνω είναι αδύνατο να λειτουργήσουν ομαλά και ταχύρυθμα από απόσταση και να επιτευχθούν οι στόχοι του Επιχειρησιακού Προγράμματος.
    Η διαχείριση της Μετάβασης δεν μπορεί να γίνεται συγκεντρωτικά από την Αθήνα. Αποτελεί κατάργηση κάθε έννοιας επιτελικού κράτους και παραπέμπει σε τριτοκοσμικά μοντέλα διοίκησης. Κατ΄αυτόν τον τρόπο αναιρείται ο βασικός στόχος του προγράμματος της Δίκαιης Μετάβασης που είναι η εξασφάλιση των θέσεων εργασίας στις πληττόμενες από την απολιγνιτοποίηση περιοχές.
    Η διοικητική οργάνωση της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης είναι πολύπλοκη και πολυεπίπεδη, προδιαγράφοντας το μέλλον της μετάβασης στη μετά λιγνίτη εποχή από αναπτυξιακή σε καθαρά γραφειοκρατική, με τις γνωστές σε όλους συνέπειες. Το συμπεραίνουμε διαβάζοντας το κείμενο που δόθηκε σε διαβούλευση, στο οποίο προτείνονται να συσταθούν 5 διαφορετικές υπηρεσίες, επιχειρήσεις κ.λπ., οι οποίες θα εδρεύουν όλες στην Αθήνα με τη δυνατότητα κάποιες να μπορούν να ιδρύουν παραρτήματα, υποκαταστήματα και γραφεία στις περιοχές ΔΑΜ και στο εξωτερικό (!).
    Οι εν λόγω υπηρεσίες είναι οι εξής:
    1.«Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» (Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ – Άρθρο 3)
    2.Συστήνονται Επιτροπές Αξιολόγησης Έργων Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Επιτροπές Αξιολόγησης Έργων ΔΑΜ Άρθρο 14)
    3.Συστήνεται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου (ν.π.ι.δ.) με τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε.(ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ.)» και διακριτικό τίτλο «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» (Εταιρεία – Άρθρο 15)
    Στο Άρθρο 5, σχετικά με τη σύσταση Διαχειριστικής Αρχής, να προβλεφθεί ρητά ότι η Διαχειριστική Αρχή του ΕΠΔ ΔΑΜ θα εδρεύει στις έδρες των Περιφερειών του Προγράμματος και θα στελεχώνεται κυρίως από το επιστημονικό προσωπικό της περιοχής (κριτήρια εντοπιότητας) με αντικείμενο τη διαχείριση των πόρων που προβλέπονται για κάθε αντίστοιχη Περιφέρεια.
    Προτείνεται να συσταθούν δύο υπηρεσίες μια στην Δυτική Μακεδονία και μια στην Μεγαλόπολη, για να είναι εφικτή η συνεργασία με τις τοπικές αναπτυξιακές εταιρίες, με τις δημοτικές επιχειρήσεις, τα πανεπιστήμια, τις τεχνικέ υπηρεσίες των τελικών δικαιούχων, τα τοπικά γραφεία μελετών και συναφών ειδικοτήτων καθώς και με τα αρμόδια υπουργεία. Επιπλέον, εάν παραστεί ανάγκη σύναψης συμβάσεων με επιστήμονες ή επιχειρήσεις να υπάρχει δέσμευση για επιλογή αποκλειστικά του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού με διαδικασίες που θα λαμβάνουν χώρα αποκλειστικά στη Δυτική Μακεδονία.

    Στο Άρθρο 11, αναφορικά με την κατανομή των θέσεων του Προσωπικού Ειδικής Υπηρεσίας, θα πρέπει τουλάχιστον να διπλασιαστούν οι προβλεπόμενες θέσεις του κλάδου ΠΕ Μηχανικών (προβλέπονται μόνο τρεις (3)), καθώς η ειδικότητα των Μηχανικών είναι η πλέον κατάλληλη να διαχειριστεί ορθά όλες τις περιπτώσεις των Δημοσίων Συμβάσεων (έργα υποδομών, προμήθειες, Γενικές υπηρεσίες, Μελέτες κ.ο.κ) που θα περιλαμβάνονται στο ΕΠΔ ΔΑΜ.

    Στο Άρθρο 12, αναφορικά με τη Στελέχωση Υπηρεσιών για την παρακολούθηση και την υλοποίηση των έργων ΔΑΜ, θα πρέπει να προβλεφθεί η στελέχωση Υπηρεσιών σε Περιφερειακό επίπεδο, τόσο για τις Μονάδες που αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο, όσο και για τις Υπηρεσίες των Περιφερειών που θα επιφορτιστούν με την ωρίμανση των έργων ΔΑΜ (Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Διευθύνσεις Τεχνικών Υπηρεσιών κ.α.). Κατά συνέπεια είναι αναγκαία η αύξηση του αριθμού του προσωπικού που δύναται να προσληφθεί σε τουλάχιστον 50 άτομα, έναντι των προβλεπόμενων 30 κατά μέγιστο.

    Άρθρο 14
    1.Προτείνεται η παράγραφος 3β να αντικατασταθεί ως κάτωθι:
    «Εκτός των ως άνω πυρήνων Ζ.ΑΠ. αλλά εντός των περιοχών, οι οποίες καλύπτουν τα Ε.ΣΙ.ΔΙΜ και έχουν προϋπολογισμό άνω του 1.000.000 ευρώ».
    2.Επίσης ανάμεσα στα έργα δίκαιης μετάβασης θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει ΒΙΠΕ στην Περιοχή της Κοζάνης προκειμένου να είναι ένας οργανωμένος και αδειοδοτημένος χώρος υποδοχής επενδυτών.
    Όσον αφορά την λειτουργία των τηλεθερμάνσεων λόγω της ιλιγγιώδους αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου προτείνεται η επανεξέταση του κλεισίματος των μονάδων ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου 3,4 και 5 καθώς και του ΑΗΣ Μελίτης τόσο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για την λειτουργία των Τηλεθερμάνσεων.
    Αν παρόλα τα παραπάνω η λειτουργία του ΑΗΣ Αγ.Δημητρίου και του ΑΗΣ Μελίτης κριθούν μη συμφέρουσες τότε για την κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης τόσο κατά το μεταβατικό στάδιο όσο και μετά την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων των εξαρτημένων περιοχών θα πρέπει να παραταθεί η λειτουργία των απαραίτητων λιγνιτικών μονάδων μέχρι την έλευση του φυσικού αερίου και την λειτουργία της μονάδος ΣΥΘΗΑ και την διασύνδεση αυτών με την τροφοδοσία των εξαρτημένων περιοχών.
    Ως προς τον χαρακτηρισμό έργων Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης στην παρ.2 να μην υπάρχει συσχετισμός αυτών με τις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης, που για
    την Περιφέρειά μας είναι οι εκτάσεις των Περιφερειακών Ενοτήτων Κοζάνης και Φλώρινας, αλλά να αφορούν το σύνολο της Δυτικής Μακεδονίας.
    Άρθρο 15
    Στο άρθρο 15 του νομοσχεδίου συστήνεται ανώνυμη εταιρείας με την επωνυμία: «Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε. (ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ.)» και διακριτικό τίτλο «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.». Το πλαίσιο των σκοπών της Α.Ε. (άρθρ.1§1.α.αα.) επικεντρώνεται (επί λέξει), στη «διαφοροποίηση της παραγωγικής βάσης των περιοχών δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης», στην «αναβάθμιση και αξιοποίηση των εδαφών» και την εν γένει εκμετάλλευση εδαφών των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.).
    Το ερώτημα, που γεννάται και ενισχύει προηγηθείσες ενστάσεις, είναι, που θα βρεθούν Ζ.ΑΠ. πέραν της Δυτικής Μακεδονίας και Αρκαδίας; Υπάρχουν τέτοιες στα νησιά; Θα μεταβληθεί το νησιωτικό παραγωγικό μοντέλο; Προφανώς όχι.
    Καταστατικό
    1. Σύμφωνα με το (άρθρ.1§3.α) του καταστατικού μπορεί να συμμετέχει σε οποιαδήποτε επιχείρηση οποιουδήποτε εταιρικού τύπου, με όμοιους, ή παρεμφερείς προς τους παραπάνω σκοπούς. Επίσης, να συνεργάζεται με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με οποιονδήποτε τρόπο (άρθρ.1§3.β).
    1.1 Εάν υπάρχουν ήδη επιχειρήσεις με όμοιους, ή παρεμφερείς σκοπούς, ποιος ο λόγος ίδρυσης ακόμη μιας;
    1.2 Η συνεργασία με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, υπό το πρίσμα των εξαιρετικών προνομίων της και του ελέγχου της Α.Ε., κατ’ ουσίαν μόνο από τον αρμόδιο υπουργό, αποτελεί τον καλύτερο όρο αδιαφάνειας και τη δημιουργία του κατάλληλου οχήματος για εκμετάλλευση δημοσίων εδαφών από ιδιώτες και με όρους που οι ίδιοι θα ορίζουν ως «συνεργαζόμενα πρόσωπα».
    Προτείνεται η δημιουργία Παραρτημάτων/Μονάδων της εταιρείας ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ στις Περιοχές ΔΑΜ και να προβλεφθεί η στελέχωση αυτών με επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό της περιοχής.
    Επίσης, στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας θα πρέπει να προβλεφθεί η εκπροσώπηση κάθε περιοχής ΔΑΜ που έχει Ζώνη Απολιγνιτοποίησης.

    • Άρθρο 17, 18 και 19
    Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος της Χώρας και ειδικότερα στην παρ.2:
    «H χωροταξική αναδιάρθρωση της Xώρας, η διαμόρφωση, η ανάπτυξη, η πολεοδόμηση και η επέκταση των πόλεων και των οικιστικών γενικά περιοχών υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και τον έλεγχο του Kράτους, με σκοπό να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη των οικισμών και να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης. Οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης. Η σύνταξη εθνικού κτηματολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους.»

    Ο υποκείμενος σχεδιασμός (πολεοδομικός σχεδιασμός) δεν προβλέπεται να προχωράει αν δεν έχει ολοκληρωθεί ο Υπερκείμενος Χωροταξικός Σχεδιασμός. Στην περίπτωσή μας, ΔΕΝ έχει εγκριθεί το υπό Αναθεώρηση Χωροταξικό της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας από το 2008. Πως είναι δυνατόν να εγκρίνονται τα υπό σχεδιασμό Εδαφικά Σχέδια, που βρίσκονται και ανήκουν στον υποκείμενο σχεδιασμό και ειδικότερα επίσης πως μπορούν να εγκρίνονται Χρήσεις Γης εντός των ΖΑΠ από ιδιωτικό φορέα (ΔΕΗ Α.Ε. και ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.).

    Ουσιαστικά αντίκειται στο άρθρο 24 του Συντάγματος της Χώρας μας «ΣYNΤAΓMA ΤHΣ ΕΛΛAΔAΣ» (ΦΕΚ 211Α’/24-12-2019) η οποιαδήποτε αύτη ενέργεια, που αναφέρεται στην υπόψη διαδικασία διαβούλευσης του παρόντος νόμου και αφορά το χωροταξικό σχεδιασμό.

    Είναι δυνατόν να ανατίθεται σε Ανώνυμη Εταιρεία, σε ιδιώτη δηλαδή, διενέργεια διαγωνισμών για εκπόνηση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) εντός των ΖΑΠ και να καθορίζονται Χρήσεις Γης χωρίς να λαμβάνει γνώση το Κράτος και ο απλός πολίτης;

    Όπως πολύ καλά γνωρίζουμε απαιτείται ανάρτηση των πολεοδομικών σχεδίων, όπως προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και δημόσια διαβούλευση με συμμετοχικές διαδικασίες από τους πολίτες, διαδικασίες δημοσιότητας του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου που στο παρόν νομοσχέδιο καταστρατηγούνται και παραβλέπονται εσκεμμένα (βλέπε άρθρο 18, παρ.2, εδ.γ), γεγονός που καταστρατηγεί την Αρχή της Χρηστής Διοίκησης.

    Ουσιαστικά έχουμε ιδιωτική πολεοδόμηση με φορέα υλοποίησης του σχεδίου, έργου ή προγράμματος όπου καταστρατηγείται το δικαίωμα του απλού πολίτη να λάβει γνώση επί της διαδικασίας διαμόρφωσης του πολεοδομικού ιστού της χώρας και της περιοχής που διαμένει και δραστηριοποιείται.

    Προτείνεται παρανόμως νέα κατάτμηση εντός ιδιωτικών εκτάσεων (σε πάρα πολύ μικρή αναλογία για το συνολικό μέγεθος των εκτάσεων που είναι υπό τη διαχείριση της νυν ΔΕΗ ΑΕ) ανά τέσσερα στρέμματα σε εκτός σχεδίου περιοχές και μάλιστα χωρίς πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο για να έχει πρόσβαση η κάθε επί μέρους νέα δραστηριότητα, γεγονός που αφήνει το περιθώριο στη ΔΕΗ ΑΕ να πραγματοποιεί αγοραπωλησίες και εκτάσεων προς τυχόν άλλους ιδιώτες, χωρίς καν να έχει προηγηθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός.

    Αναφέρεται στο άρθρο 19, παρ.2 του παρόντος νομοσχεδίου ότι: «Με τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (Ε.Π.Σ.) εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), το προβλεπόμενο στην παρ.2 ποσοστό για τον καθορισμό ευνοϊκότερων συντελεστών δόμησης, κάλυψης, ύψους και όγκου, μπορεί να ανέρχεται κατ’ εξαίρεση έως τριάντα τοις εκατό (30%) εντός των Πυρήνων Ζ.ΑΠ. και εκτός Πυρήνων Ζ.ΑΠ. αλλά εντός Ζ.ΑΠ. έως είκοσι τοις εκατό (20%). Η παρέκκλιση εγκρίνεται στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης του Ε.Π.Σ.»

    Ουσιαστικά καταστρατηγούνται όλα τα θεσμοθετημένα για διαδικασίες παρεκκλίσεων όρων δόμησης από τις πολεοδομικές διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόμηση σύμφωνα με το Ν.4759/2020.

    Πρόκειται για την κατ’ επίφαση προίκα ( +30% ή +20%) που δίνεται για δόμηση εντός και εκτός Πυρήνων Ζ.ΑΠ. (άρθρο 32§3 του ν. 4759/2020), περιορίζεται από την αντίστοιχη διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου που προηγείται άρθρο 32§2 του ν. 4759/2020 [Σε κάθε περίπτωση, οι όροι αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι, δηλαδή να καθιστούν ευχερέστερη τη δόμηση, σε σχέση προς τους ισχύοντες στις περιοχές εντός σχεδίου, εντός ορίων οικισμών και εντός οργανωμένων μορφών ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή ή να οδηγούν στην εν τοις πράγμασι δημιουργία νέων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο.];

    Επίσης δεν αναφέρεται πουθενά ότι απαιτείται επί μέρους περιβαλλοντική αδειοδότηση για την κάθε δραστηριότητα, όπως νομοθετικά προβλέπεται από το Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209Α’/21.9.2011) «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος», όπως αυτός ισχύει.
    Η ΔΕΗ Α.Ε.μεταβιβάζει σε τρίτους εδάφη που δεν τις ανήκουν. Το άρθρο 17 για την μεταφορά των εκτάσεων της ΔΕΗ και των υποχρεώσεων της στη Μετάβαση Α.Ε. πρέπει να καταργηθεί.
    Δεν είναι δυνατόν να δίνονται περιβαλλοντικοί όροι σε υπάρχοντες εκτάσεις και να εγκρίνονται φωτοβολταϊκά σε εδάφη που έπρεπε να αποκατασταθούν και να δοθούν σε άλλη χρήση.

    • Άρθρο 20
    Πως μπορούν να συνυπάρχουν η διαδικασία αναστολής μέχρι τη έναρξη ισχύος του προεδρικού διατάγματος για την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Ε.Π.Σ.) της Ζ.ΑΠ. και ταυτόχρονα η αναστολή του προηγούμενου εδαφίου να μην κωλύει την υποβολή και έγκριση περιβαλλοντικής αδειοδότησης των αναφερόμενων έργων, όταν δεν γνωρίζουμε τη χρήση γης της περιοχής αδειοδότησης.

    Φυσικά και υπάρχει αδυναμία συνύπαρξης των παραπάνω. Για αυτό επιβάλλεται πρώτα από όλα η έγκριση του περιφερειακού χωροταξικού πλαισίου και στη συνέχεια η έγκριση των ειδικών πολεοδομικών σχεδίων, ως υποκείμενος χωροταξικός σχεδιασμός και ειδικά σε τόσο ευαίσθητες περιοχές ενδιαφέροντος όπως τα ορυχεία και οι περιοχές εξορυκτικών δραστηριοτήτων της ΔΕΗ Α.Ε.

    • Άρθρο 21
    Βασικό ερώτημα είναι πως μπορεί η διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) έργων και δραστηριοτήτων της κατηγορίας Α’ του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), αποσκοπεί στη μέγιστη δυνατή αξιοποίησή τους για τις ανάγκες του έργου ή της δραστηριότητας και δύναται να γίνεται κατά προτεραιότητα, εντός των χώρων του έργου ή της δραστηριότητας του παραγωγού, από τον ίδιο τον παραγωγό, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.), εφόσον ακόμα δεν έχει ορισθεί το ορθό νομοθετικό πλαίσιο στο οποίο επιβάλλεται να υπόκεινται οι δραστηριότητες της κατηγορίας Α ειδικά μέσα στους χώρους των ορυχείων και δεν καθορίζεται εξειδικευμένα.

    • Άρθρο 22
    Η απόληψη λιγνιτικού κοιτάσματος εντός των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.) επιβάλλεται να γίνεται αποκλειστικά και μόνο βάσει του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (Β’ 1227/2011), με όλες τις δεσμεύσεις που απαιτούνται και όχι κατά γενική διαχείριση.

    • Άρθρο 23
    Βασική παρατήρηση είναι πως μπορεί να γίνεται οριοθέτηση ρεμάτων, ενόσω ισχύουν ΑΕΠΟ που έχουν δεσμευτικούς όρους για τη διαχείριση της ευρύτερης περιοχής των ορυχείων και ταυτόχρονα να αλλάζουν οι περιβαλλοντικοί όροι εκ νέου.
    Δηλαδή δεν μπορούν να ισχύουν τα αναφερόμενα στο υπό διαβούλευση: «Η οριοθέτηση των υδατορεμάτων εντός της περιοχής των υπό λειτουργία λιγνιτωρυχείων εντός των πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), της παρ. 1 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 (Α’ 245) πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση της μεταλλευτικής δραστηριότητας και την οριστικοποίηση του αναγλύφου, με τις διαδικασίες που καθορίζονται στις σχετικές Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.).».

    • Άρθρο 24 και 25
    Σύσταση Διαδημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης (Άρθρο 24)
    Απόσχιση του Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού όπως προβλέπεται στο άρθρο 26, με σκοπό να μεταβιβαστεί ο κλάδος Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Πυρήνων Ζ.ΑΠ. Δ.Ε.Η. Α.Ε., σε νέα ή υφιστάμενη ανώνυμη εταιρεία (επωφελούμενη εταιρεία Άρθρο 26).
    Προτείνεται να συσταθούν δύο υπηρεσίες μια στην Δυτική Μακεδονία και μια στην Μεγαλόπολη, η οποία θα είναι αυτοτελής δημόσια υπηρεσία που θα συνεργάζεται με τις τοπικές αναπτυξιακές εταιρίες, δημοτικές επιχειρήσεις, πανεπιστήμιο, τοπικά γραφεία μελετών και συναφών ειδικοτήτων καθώς και με τα αρμόδια υπουργεία. Επιπλέον, εάν παραστεί ανάγκη συμβάσεων με επιστήμονες ή επιχειρήσεις να υπάρχει δέσμευση για επιλογή αποκλειστικά του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού με διαδικασίες που θα λαμβάνουν χώρα αποκλειστικά στη Δυτική Μακεδονία.
    Είμαστε επιφυλακτικοί στο ν’ ακολουθήσουμε το δρόμο που μας δείχνει το άρθρο 24, ώστε να συσταθεί «Διαδημοτική» (μία) επιχείρηση τηλεθερμάνσεων, έστω κι αν θα μπορούν να προμηθεύονται τη θερμική ενέργεια από τη ΔΕΗ (μόνο), η οποία θα παράγεται από το πανάκριβο φυσικό αέριο και πάντα θα «λαμβάνουν υπόψη τους κανόνες λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», που «τραβάει την ανηφόρα» (βλ.. άρθρ.24§3.β.).
    Ήδη υφίστανται αρκετές Διαδημοτικές Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης στην περιοχή μας και όχι μόνο μία επιχείρηση Δυτικής Μακεδονίας.
    Το γεγονός ότι δεν αναφέρεται πουθενά η υπό διαδικασία σύνδεση των τηλεθερμάνσεων με το φυσικό αέριο που προβλέπεται να έρθει στη Δυτική Μακεδονίας είναι ένα βασικό ερώτημα.
    Επιπρόσθετα, δεν φαίνεται να υπάρχει καμία πρόνοια για την ενδεχόμενη δημιουργία νέων δικτύων τηλεθέρμανσης σε περιοχές άλλων δήμων της Δυτικής Μακεδονίας, πέραν αυτών στους οποίους ήδη λειτουργούν δίκτυα.

    • Άρθρο 26 και 27
    Δημιουργείται νέα εταιρεία-νέος φορέας δραστηριότητας της ΔΕΗ Α.Ε.- ως «Κλάδος Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Πυρήνων ΖΑΠ ΔΕΗ Α.Ε.», καθώς επίσης προβλέπονται και ειδικές παρεκκλίσεις για τις οποίες δεν καταγράφεται πως αυτό θα πραγματοποιηθεί θεσμικά και νομοθετικά.
    Στην παρ.4 του άρθρου 27 του του παρόντος νομοσχεδίου αναφέρεται ότι: «Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτων εντός των Πυρήνων Ζ.ΑΠ. από και προς τη Δ.Ε.Η Α.Ε. και την επωφελούμενη εταιρεία, επιτρέπονται κατατμήσεις ακινήτων με ελάχιστο όριο τέσσερα (4) στρέμματα, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης περί αρτιότητας και οικοδομησιμότητας γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Το εναπομένον αρχικό γήπεδο και το μεταβιβαζόμενο τμήμα του, θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα όπως έχουν μετά την πράξη κατάτμησης, εφόσον έχουν κατ’ ελάχιστο όριο τέσσερα (4) στρέμματα. Σε περίπτωση γηπέδου που στερείται πρόσβασης σε κοινόχρηστο δρόμο λόγω της κατάτμησης, με την ίδια πράξη συστήνεται και δουλεία διόδου σε βάρος του τμήματος του αρχικού ακινήτου που έχει πρόσβαση σε κοινόχρηστο δρόμο, η οποία νοείται ως «πρόσωπο» κατά τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις».

    Ουσιαστικά έχουμε ιδιωτική πολεοδόμηση και κατάτμηση εντός ιδιωτικών εκτάσεων, ανά τέσσερα στρέμματα σε εκτός σχεδίου περιοχές και μάλιστα χωρίς πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο για να έχει πρόσβαση η κάθε δραστηριότητα. Βέβαια αυτό που προτείνεται δεν εντάσσεται σε καμία νόμιμη πολεοδομική διάταξη και φυσικά νομοθετικά είναι παράνομο. Επίσης δεν αναφέρεται πουθενά ότι απαιτείται επί μέρους περιβαλλοντική αδειοδότηση για την κάθε δραστηριότητα, όπως νομοθετικά προβλέπεται από το Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209Α’/21.9.2011) «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος».

    Ειδικότερα θα συντάξουν με διαδικασίες fast track Ειδικά Πολεοδομικά σχέδια εντός ιδιωτικών εκτάσεων και κανείς δεν μπορεί να το απαγορέψει. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν οι περιοχές αυτές με τα ιδιωτικά πολεοδομικά θα πρέπει να συνδεθούν με ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΔΟΜΕΣ, δηλαδή οι δρόμοι με τους δημόσιους, το υδροδοτικό και αποχετευτικό σύστημα των ΔΕΥΑ και στην τελική την οικονομική επιβάρυνση στους Δήμους που θα ανήκουν χωρίς να είναι οικονομικά προετοιμασμένοι. Σε όλο αυτό θα «εκβιαστούν» οι δημόσιες Υπηρεσίες να εντάξουν τις υποδομές των ιδιωτών (που δεν ξέρουμε πως θα έχουν κατασκευαστεί δηλαδή αν έχει τηρηθεί η νομοθεσία και οι προδιαγραφές) στις δημόσιες. Η προχειρότητα αυτή φαίνεται στο εξής παρ. 4 άρθρο 27 «4. Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτων εντός των Πυρήνων Ζ.ΑΠ. από και προς τη Δ.Ε.Η Α.Ε. και την επωφελούμενη εταιρεία, επιτρέπονται κατατμήσεις ακινήτων με ελάχιστο όριο τέσσερα (4) στρέμματα, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης περί αρτιότητας και οικοδομησιμότητας γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Το εναπομένον αρχικό γήπεδο και το μεταβιβαζόμενο τμήμα του, θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα όπως έχουν μετά την πράξη κατάτμησης, εφόσον έχουν κατ’ ελάχιστο όριο τέσσερα (4) στρέμματα. Σε περίπτωση γηπέδου που στερείται πρόσβασης σε κοινόχρηστο δρόμο λόγω της κατάτμησης, με την ίδια πράξη συστήνεται και δουλεία διόδου σε βάρος του τμήματος του αρχικού ακινήτου που έχει πρόσβαση σε κοινόχρηστο δρόμο, η οποία νοείται ως «πρόσωπο» κατά τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις». Το συγκεκριμένο είναι φρικτό. Δείχνει προχειρότητα, καταπατά οποιαδήποτε νομοθετική διάταξη και νομολογία και θα είναι κάτι εκτός Περιβαλλοντικών όρων αφού θα γίνεται μετά τις εγκρίσεις και δεν προβλέπεται, με αυτή την ενέργεια, η τροποποίηση αυτών.

    Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να γίνει Απόσχιση του Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, όπως προβλέπεται στο άρθρο 26, με σκοπό να μεταβιβαστεί ο κλάδος Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Πυρήνων Ζ.ΑΠ. Δ.Ε.Η. Α.Ε., σε νέα ή υφιστάμενη ανώνυμη εταιρεία (επωφελούμενη εταιρεία). Υπάρχει δυνατότητα να διοχετεύεται στην ελληνική αγορά ο λιγνίτης, αφενός ως πρώτη ύλη σε εταιρίες παραγωγής προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας και αφετέρου να παράξει η Δ.Ε.Η. Α.Ε. προϊόντα αξιοποιώντας τον λιγνίτη ως πρώτη ύλη. Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η ευκαιρία να αξιοποιηθούν τα αποθέματα λιγνίτη και να επανεκπαιδευτεί το υφιστάμενο ανθρώπινο δυναμικό σε νέες διαδικασίες παραγωγής δημιουργώντας ένα μοντέλο βασισμένο στην ευέλικτη και έξυπνη εξειδίκευση που θα δώσει μια νέα αναπτυξιακή πορεία στην περιφέρεια προσελκύοντας νέους εργαζομένους και επενδυτές.

    • Άρθρο 28
    Βασικό ερώτημα είναι πως εκτάσεις κυριότητας και εκμετάλλευσης της ΔΕΗ Α.Ε. που από εκτάσεις του Ελληνικού Δημοσίου «γίνονται» εκτάσεις ιδιωτικού δικαίου, που πρώτα από όλα υπόκεινται σε υποχρέωση αποκατάστασης δυνάμει των εκάστοτε εν ισχύ αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.).

    Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος της Χώρας και ειδικότερα στην παρ.1: «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον.».
    Ως εκ τούτου η διαχείριση και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος υπόκεινται στο Κράτος και σε καμία περίπτωση σε ιδιωτικό φορέα.

    Επίσης στη συνέχεια δεν ξεκαθαρίζεται ο τρόπος διαχείρισης αυτών των εκτάσεων και για άλλους σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, είτε εισφερόμενες κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, είτε παραμένουσες προς χρήση και εκμετάλλευση στη ΔΕΗ Α.Ε., υπό την επιφύλαξη του ν. 998/1979, για δραστηριότητες που αφορούν:
    α) την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω Α.Π.Ε.,
    β) την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας,
    γ) τις εγκαταστάσεις παραγωγής πράσινου υδρογόνου, βιομάζας και παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα.

    • Άρθρο 29 και 30
    Εύλογο ερώτημα προκύπτει πως μόνο με εξουσιοδοτική διάταξη για τους όρους δόμησης στο πλαίσιο της απόσχισης του Κλάδου Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης των Πυρήνων Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, δύναται να χορηγείται παρέκκλιση από τους υφιστάμενους όρους δόμησης για τα συγκεκριμένα ακίνητα για έργα κοινής ωφέλειας τηρουμένων των περιορισμών της παρ. 4 του άρθρου 27, χωρίς να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη: α) η κατάσταση των εδαφών, β) η ισχύοντες περιβαλλοντικοί όροι, γ) ο εν ισχύ ΚΜΛΕ και σίγουρα δ) η χρήση γης της περιοχής ενδιαφέροντος, όταν αυτή δε συνάδει με το χωροταξικό σχεδιασμό της περιφέρειας και της χώρας.

    Για τη Δ.Ε. του Τμήματος
    Ο Πρόεδρος
    Νικόλαος Συλλίρης

  • 18 Οκτωβρίου 2021, 18:36 | ΑΙΟΛΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Γ.Ε.Π.Θ.

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΛΙΓΝΙΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ

    1. Σύγχρονο Αθλητικό Κέντρο
     Κλειστό προπονητήριο στίβου.
     Κλειστό γυμναστήριο αθλοπαιδιών.
     Γήπεδο Ρίψεων.
     Στάδιο ποδοσφαίρου με βοηθητικό γήπεδο.
     Γήπεδο στίβου με ελαστικό τάπητα.
    2. Μεταφορά του γηπέδου ποδοσφαίρου από το κέντρο της Πτολεμαΐδας και δημιουργία στη θέση του αθλητικού πάρκου.
    3. Σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο Καστοριάς-Πτολεμαΐδας-Νάουσας-Βέροιας (μέσω Βερμίου).
    4. Αξιοποίηση της π. ΑΕΒΑΛ σε ΒΙΟ.ΠΑ. με προσέλκυση νέων επενδύσεων και δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας.
    5. Ανάπτυξη Σχολών Υγείας.
    (Ιατρική – Φυσιοθεραπεία – Μαιευτική – Φαρμακευτική – Οδοντιατρική – Εργοθεραπείας – Λογοθεραπείας – Νοσηλευτικής – Ιατρικών εργαστηρίων – Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Υγείας – Διατροφής και Διαιτολογίας – Ακτινολογίας και Ακτινοθεραπείας – ΤΕΦΑΑ) και δημιουργία Πανεπιστημιούπολης στην Πτολεμαΐδα.
    6. Αναβάθμιση Μποδοσάκειου Νοσοκομείου σε Πανεπιστημιακό.
    7. Αποκατάσταση εδαφών από την εξόρυξη του λιγνίτη και η αξιοποίησή τους με τα παρακάτω:
     Κατασκευή δρόμου Ανατολικής Εορδαίας.
     Δημιουργία Πάρκου αναψυχής (το μεγαλύτερο στην Ελλάδα).
     Κατασκευή πίστας Μηχανοκίνητου Αθλητισμού.
     Κατασκευή πίστας Ανωμάλου δρόμου.
     Δημιουργία για διαδρομές με ποδήλατο.
     Κατασκευή σύγχρονου Πανδυτικομακεδονικού Σταδίου με σύγχρονο Κολυμβητήριο και Κλειστό Στάδιο Στίβου και Αθλοπαιδιών.
     Δημιουργία τεχνητής λίμνης.
    8. Αξιοποίηση των Εργατικών Κατοικιών στο Προάστιο Πτολεμαΐδας με την μετατροπή του σε Φοιτητικές Εστίες.
    9. Δημιουργία Μουσείου Λιγνίτη σε έκταση που έχει δεσμευτεί 75 στρεμμάτων.
    10. Προτάσεις αξιοποίησης φράγματος του ΤΔ Περδίκκα.
     Κατασκευή Υδατοδρομίου λίμνης Χειμαδίτιδας.
     Ανάπλαση του Πάρκου στο Κουρί Πτολεμαΐδας.

  • 18 Οκτωβρίου 2021, 14:16 | ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΦΑΚΗΣ

    Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση και λειτουργία ενός πολυδαίδαλου μηχανισμού για τη διαχείριση των πόρων και την εφαρμογή του προγράμματος της ΔΑΜ. Από την εμπειρία σε ανάλογες περιπτώσεις, τέτοιου είδους οργανωτικά σχήματα με αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, προκαλούν ανυπέρβλητα προβλήματα που αφενός χρειάζονται υπέρμετρο χρόνο και ανθρώπινους πόρους για την επίλυσή τους, αφετέρου καθιστούν δυσχερή έως και αδύνατη την υλοποίηση του Προγράμματος και την απορρόφηση των πόρων. Κατά τούτο, προτείνεται μία πιο απλή δομή, η οποία άλλωστε ακολουθείται σε όλες τις Ειδικές Υπηρεσίες του ΕΣΠΑ.

  • 14 Οκτωβρίου 2021, 18:40 | Στέλιος Θεοδωρίδης

    Προσωπικά πιστεύω πως είναι μία σωστή πρωτοβουλία διότι γίνεται με οργανωμένο πλάνο και στρατηγική. Ελπίζω να συνεχιστούν τέτοιου είδους αποφασιστικές ενέργειες για το καλό αυτού του τόπου.

  • 14 Οκτωβρίου 2021, 13:50 | Παναγιώτης

    Τα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ) αποτελούν Σχέδια που υπόκεινται σε έλεγχο και έγκριση από αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βεβαίως δύναται να επικαιροποιούνται, να επαν-ελέγχονται και επαν-εγκρίνονται από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
    Δεν έπεται λοιπόν ότι τα προτεινόμενα ΕΣΔΙΜ που έχει υποβάλλει το ελληνικό Κράτος πρόκειται να εγκριθούν ως έχουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
    Κι αυτό γιατί ΠΑΣΧΟΥΝ σοβαρά για ΤΥΠΙΚΟΥΣ και ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ, κυρίως ως προς τον προσδιορισμό των περιοχών που προτείνονται να ενταχθούν σε αυτά.
    Π.χ. στην περίπτωση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, έχει υποβληθεί ΕΣΔΙΜ Δυτικής Μακεδονίας, όταν ο Κανονισμός του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης ορίζει σαφώς ότι τα ΕΣΔΙΜ καταρτίζονται είτε σε επίπεδο Νομών είτε σε περιοχές αυτών, όχι όμως σε ευρύτερες περιοχές αυτών.
    Επίσης, στην περίπτωση του (προτεινόμενου) ΕΣΔΙΜ Δήμου Μεγαλόπολης το ελληνικό Κράτος έχει συμπεριλάβει το Δήμο Μεγαλόπολης, Δήμο Γορτυνίας, Δήμο Τρίπολης και Δήμο Οιχαλίας, δηλαδή μέρος του Ν. Αρκαδίας και Δήμο του Ν. Μεσσηνίας, γεγονός που δε συνάδει με τον Κανονισμό του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, πέραν του γεγονότος ότι το συγκεκριμένο ΕΣΔΙΜ πάσχει και στην ουσία του, καθώς περιλαμβάνει Δήμους (Τρίπολης και Γορτυνίας) πέρα του Δήμου Μεγαλόπολης Ν. Αρκαδίας, χωρίς να τεκμηριώνεται η ένταξή τους σε αυτό με ικανά και αξιόπιστα πειστήρια (στατιστικά δεδομένα κοκ).

    Συνεπώς, στα προτεινόμενα εδάφια του παρόντος άρθρου (1), αλλά και ό,που αλλού γίνεται λόγος για τα ΕΣΔΙΜ στο παρόν Ν/Σ, πρέπει να διευκρινίζεται σαφώς ότι νοούνται τα «εγκεκριμένα» από την Ε.Ε. «ΕΣΔΙΜ» και ΟΧΙ τα προτεινόμενα (μη εγκεκριμένα ακόμα) ΕΣΔΙΜ.

  • 14 Οκτωβρίου 2021, 00:28 | Μαρίνης Μπερέτσος

    ..περιοχή Μεγαλόπολης Δήμοι (Μεγαλόπολης Τρίπολης Γορτυνίας Οιχαλίας )

  • 12 Οκτωβρίου 2021, 11:11 | Βασίλης

    Μπράβο συνεχίστε

Σχόλια