- Για τις ανάγκες της εκτέλεσης των ελέγχων και της λειτουργίας της Ε.Δ.ΕΛ. έχουν συσταθεί στη Γενική Διεύθυνση Ελέγχων Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων (ΓΔΕΣΠ) της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών οργανικές μονάδες (Διευθύνσεις και Αυτοτελή Τμήματα), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο π.δ. 142/2017 (Α’ 181).
- Οι υπάλληλοι που υπηρετούν στις οργανικές μονάδες της παρ. 1 και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Δημοσιονομικών Ελεγκτών και Ελεγκτών της Ε.Δ.ΕΛ., θεωρούνται, κατά την έννοια του νόμου αυτού, ελεγκτές.
- Οι έλεγχοι της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 12, πραγματοποιούνται επιτόπου στον ελεγχόμενο φορέα ή στην έδρα της Αρχής Ελέγχου βάσει εγγράφων και αρχείων που τηρούνται από τον δικαιούχο ή σε πληροφοριακά συστήματα διαχείρισης και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Εγχειρίδιο Ελέγχου της Ε.Δ.ΕΛ..
- Οι τακτικοί έλεγχοι διενεργούνται βάσει ετήσιου προγραμματισμού, που εγκρίνεται από την Ε.Δ.ΕΛ. στο πλαίσιο της στρατηγικής ελέγχου. Η Ε.Δ.ΕΛ. διενεργεί και έκτακτους ελέγχους κατόπιν καταγγελιών και εντολών ελέγχου.
5.α) Οι έλεγχοι διενεργούνται από ελεγκτικές ομάδες οι οποίες αποτελούνται από υπαλλήλους που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Δημοσιονομικών Ελεγκτών και Ελεγκτών της Ε.Δ.ΕΛ.. Για την έκδοση της απόφασης συγκρότησης των ελεγκτικών ομάδων και μετακίνησής τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 4 της υποπαρ. Δ9 της παρ. Δ του άρθρου 2 του Μέρους Β΄ του ν. 4336/2015 (Α΄ 94), αρμόδιος είναι ο Πρόεδρος της Ε.Δ.ΕΛ.. Στις ανωτέρω ελεγκτικές ομάδες δύναται να συμμετέχουν ως μέλη εμπειρογνώμονες που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπειρογνωμόνων σε Δημοσιονομικούς Ελέγχους και Ελέγχους της Ε.Δ.ΕΛ.. Μέχρι την κατάρτιση του ανωτέρου Μητρώου Εμπειρογνωμόνων, ως Εμπειρογνώμονες ορίζονται υπάλληλοι του Δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και ιδιώτες, που διαθέτουν σχετικές με τον εκάστοτε διενεργούμενο έλεγχο ειδικές γνώσεις και εμπειρία.
β) Για τους συμμετέχοντες στις ελεγκτικές ομάδες διασφαλίζεται η λειτουργική ανεξαρτησία τους από τις Διαχειριστικές Αρχές, τους Ενδιάμεσους Φορείς, την αρμόδια Αρχή για τη λογιστική λειτουργία του άρθρου 11 και τους ελεγχόμενους.
- Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μέρος των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η Γενική Διεύθυνση Ελέγχων Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων (Γ.Δ.Ε.Σ.Π.) δύναται να ανατεθεί με σύμβαση παροχής υπηρεσιών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον ν. 4412/2016 (Α΄ 147) σε ελεγκτικές εταιρείες που δεν σχετίζονται, με οποιονδήποτε τρόπο, με τη διαχείριση των προγραμμάτων, την υλοποίηση των έργων και την πιστοποίηση των δαπανών. Οι υπηρεσίες που ανατίθενται σε εξωτερικούς συνεργάτες, τελούνται υπό την εποπτεία της αρμόδιας οργανικής μονάδας της Γ.Δ.Ε.Σ.Π.. Για την κάλυψη του κόστους των ανωτέρω συμβάσεων διατίθενται οι απαραίτητοι πόροι από το Πρόγραμμα «Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξης Δικαιούχων».
7.α) Μετά το πέρας του ελέγχου, το όργανο ελέγχου των παρ. 5 και 6, συντάσσει έκθεση προσωρινών αποτελεσμάτων ελέγχου, στην οποία περιλαμβάνει και τυχόν συστάσεις για τη λήψη αναγκαίων δημοσιονομικών διορθώσεων, και την υποβάλλει στην αρμόδια ελεγκτική οργανική μονάδα. Η μονάδα αυτή, αφού διενεργήσει έλεγχο ποιότητας της έκθεσης, την κοινοποιεί στον ελεγχόμενο, στην οικεία Διαχειριστική Αρχή και στον κατά περίπτωση Ενδιάμεσο Φορέα, στην αρμόδια Αρχή για τη λογιστική λειτουργία του άρθρου 11 και στην Εθνική Αρχή Συντονισμού. Οι ανωτέρω φορείς έχουν δικαίωμα να υποβάλουν εγγράφως αντιρρήσεις ή παρατηρήσεις εντός αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την ημέρα επίδοσης της έκθεσης ελέγχου. Μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας, οι εκθέσεις προσωρινών αποτελεσμάτων ελέγχου με τις τυχόν αντιρρήσεις ή παρατηρήσεις των ανωτέρω φορέων και η σχετική εισήγηση της εκάστοτε αρμόδιας ελεγκτικής οργανικής μονάδας εξετάζονται από την Ε.Δ.ΕΛ., η οποία εγκρίνει και οριστικοποιεί τα αποτελέσματα των ελέγχων. Στη συνεδρίαση της Ε.Δ.ΕΛ. δύναται να παρευρίσκονται, μετά από πρόσκλησή της, οι φορείς που υπέβαλαν αντιρρήσεις ή παρατηρήσεις, για την υποστήριξη των θέσεων τους. Τα οριστικά αποτελέσματα των ελέγχων της Ε.Δ.ΕΛ. κοινοποιούνται σε όλους τους ανωτέρω φορείς, στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας καθώς και σε όποιο φορέα κρίνεται από την Ε.Δ.ΕΛ. αναγκαία η κοινοποίηση. Στις περιπτώσεις διαπίστωσης σημαντικού ευρήματος με δημοσιονομική επίπτωση ή υπόνοιας απάτης, τα οριστικά αποτελέσματα των ελέγχων της Ε.Δ.ΕΛ. κοινοποιούνται επιπλέον στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες του ΣΔΕ που διέπει το εκάστοτε ελεγχόμενο Ταμείο-Μηχανισμό Χρηματοδότησης. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθείσα δαπάνη, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στο άρθρο 33 του ν. 4314/2014 (Α’ 265). Η αρμοδιότητα για την έκδοση των αποφάσεων δημοσιονομικής διόρθωσης και ανάκτησης των αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθεισών δαπανών ανήκει στην Ε.Δ.ΕΛ., εφαρμοζόμενης της παρ. 8 του άρθρου 15 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α΄ 45).
β) Η Ε.Δ.ΕΛ., σε συνέχεια αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των ελέγχων της, και ύστερα από εισήγηση της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Ελέγχων (Δ.Σ.Α.Ε.) της Γ.Δ.Ε.Σ.Π., μπορεί να απευθύνει συστάσεις για οριζόντιες δημοσιονομικές διορθώσεις και λοιπά διορθωτικά μέτρα στην οικεία Διαχειριστική Αρχή και στον κατά περίπτωση Ενδιάμεσο Φορέα Διαχείρισης, στην Αρχή Πιστοποίησης και στους ελεγχόμενους φορείς. Οι σχετικές συστάσεις της Ε.Δ.ΕΛ. κοινοποιούνται στους εμπλεκόμενους φορείς, καθώς και στην Ειδική Υπηρεσία Θεσμικής Υποστήριξης της Εθνικής Αρχής Συντονισμού, με έγγραφο της Δ.Σ.Α.Ε. Οι εν λόγω φορείς έχουν δικαίωμα να υποβάλουν στην Ε.Δ.ΕΛ., εγγράφως, αντιρρήσεις ή παρατηρήσεις εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση του εγγράφου σε αυτούς. Μετά την εξέταση των αντιρρήσεων ή παρατηρήσεων ή την άπρακτη παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας, η Ε.Δ.ΕΛ., εφόσον θεωρεί ότι συντρέχει περίπτωση να γίνουν οριζόντιες δημοσιονομικές διορθώσεις ή να ληφθούν λοιπά διορθωτικά μέτρα, προβαίνει στην έκδοση σχετικής απόφασης. Η απόφαση αυτή λαμβάνεται υπόψη για τη σύνταξη από την Ε.Δ.ΕΛ. της γνωμοδότησης της υποπερ. δα της περ. δ’ της παρ. 2 του άρθρου 14.
- Για τον καθορισμό αποζημίωσης για τους ελέγχους του παρόντος έχουν εφαρμογή η παρ. 4 του άρθρου 65 του ν. 4646/2019 (Α΄ 201) και η υπό στοιχεία 2/10018/ΔΕΠ/22.4.2020 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών (Υ.Ο.Δ.Δ. 326, διορθ. σφαλμ. Υ.Ο.Δ.Δ. 362). Για την αποζημίωση των δαπανών μετακίνησης εφαρμόζεται η παρ. 8 του άρθρου 48 του ν. 4314/2014.
9.α) Το εν γένει προσωπικό των οργανικών μονάδων της Γ.Δ.Ε.Σ.Π. δεν διώκεται ποινικά για τα διαλαμβανόμενα σε έκθεση ελέγχου που συνέταξε ή συνυπέγραψε κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Εξαιρούνται των ανωτέρω η περίπτωση κατά την οποία το προσωπικό ενήργησε με δόλο, η παραβίαση του απορρήτου των πληροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν σε γνώση του κατά την άσκηση των καθηκόντων του και η παράβαση του καθήκοντος εχεμύθειας των ελεγκτικών οργάνων. Η παρούσα περίπτωση έχει εφαρμογή και για τους Ελεγκτές του Μητρώου Δημοσιονομικών Ελεγκτών και Ελεγκτών της Ε.Δ.ΕΛ. και για τους εμπειρογνώμονες που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπειρογνωμόνων, όταν συμμετέχουν σε ελέγχους των οργανικών μονάδων της Γ.Δ.Ε.Σ.Π..
β) Το εν γένει προσωπικό των οργανικών μονάδων της Γ.Δ.Ε.Σ.Π., εφόσον εξετάζεται ή διώκεται για αποδιδόμενες σε αυτό πράξεις ή παραλείψεις, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων, μπορεί να εκπροσωπείται από μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.), κατόπιν έγγραφου αιτήματος του προϊσταμένου της Γ.Δ.Ε.Σ.Π. προς το Ν.Σ.Κ., στο οποίο, κατόπιν σχετικής προκαταρκτικής έρευνας, βεβαιώνεται ότι ο εξεταζόμενος ή διωκόμενος ενήργησε προς το δημόσιο συμφέρον και έγκρισης του αιτήματος αυτού από τον Υπουργό Οικονομικών.
γ) Τα μέλη της Ε.Δ.ΕΛ. και το εν γένει προσωπικό των οργανικών μονάδων της Γ.Δ.Ε.Σ.Π., δεν υπέχουν προσωπικά αστική ευθύνη έναντι οποιουδήποτε για πράξεις ή παραλείψεις τους κατά την άσκηση των προβλεπόμενων από την κείμενη νομοθεσία καθηκόντων και αρμοδιοτήτων τους. Η διάταξη αυτή δεν απαλλάσσει τους ανωτέρω από ευθύνη τους έναντι του Ελληνικού Δημοσίου για πράξεις ή παραλείψεις από δόλο ή βαριά αμέλεια.
Οι περ. β΄ και γ΄ έχουν εφαρμογή και για τους Ελεγκτές του Μητρώου Δημοσιονομικών Ελεγκτών και Ελεγκτών της Ε.Δ.ΕΛ. και για τους εμπειρογνώμονες που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπειρογνωμόνων και φέρουν την υπαλληλική ιδιότητα, όταν συμμετέχουν σε ελέγχους των οργανικών μονάδων της Γ.Δ.Ε.Σ.Π..
