Άρθρο 2 Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1. «Αναγκαίος πρόσφορος όρος»: Απαιτούμενη προϋπόθεση για την αποτελεσματική και αποδοτική υλοποίηση των ειδικών στόχων.
2. «Ανάκτηση»: Η επιστροφή των αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθέντων ποσών από τον λαβόντα για μη νόμιμη αιτία.
3. «Αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό»: Κάθε δαπάνη στην οποία δεν αντιστοιχεί ίσης αξίας παραδοθέν προϊόν, έργο ή υπηρεσία, σύμφωνα με τους όρους της σχετικής σύμβασης ή απόφασης με την οποία αναλήφθηκε η υποχρέωση της δαπάνης.
4. «Δημόσια συνεισφορά»: Κάθε συνεισφορά για τη χρηματοδότηση πράξεων, η οποία προέρχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, τον προϋπολογισμό περιφερειακών ή τοπικών αρχών ή οποιονδήποτε ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) που έχει ιδρυθεί σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ), τον προϋπολογισμό της Ένωσης που διατίθεται στα Ταμεία, τον προϋπολογισμό οργανισμών δημοσίου δικαίου ή τον προϋπολογισμό ενώσεων δημόσιων αρχών ή οργανισμών δημοσίου δικαίου και, προκειμένου να προσδιοριστεί το ποσοστό συγχρηματοδότησης για τα προγράμματα ή τις προτεραιότητες του ΕΚΤ+, σε αυτήν είναι δυνατόν να περιλαμβάνονται τυχόν χρηματοδοτικοί πόροι στους οποίους συνεισφέρουν συλλογικά εργοδότες και εργαζόμενοι.
5. «Δημοσιονομική διόρθωση»: Η ακύρωση του συνόλου ή μέρους της ενωσιακής ή και εθνικής συμμετοχής σε ένα έργο η πράξη, στο πλαίσιο της συγχρηματοδότησής του από τα Προγράμματα, η οποία είναι ανάλογη της παράτυπης δαπάνης που διαπιστώνεται.
6. «Δικαιούχος»: α) Δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας, οντότητα με ή χωρίς νομική προσωπικότητα, ή φυσικό πρόσωπο που έχει την ευθύνη για την έναρξη ή για την έναρξη και την υλοποίηση πράξεων· β) στο πλαίσιο συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), ο δημόσιος φορέας που αρχίζει την πράξη ΣΔΙΤ ή ο ιδιωτικός φορέας-εταίρος που επιλέγεται για την υλοποίησή της· γ) στο πλαίσιο των καθεστώτων κρατικών ενισχύσεων, η επιχείρηση που λαμβάνει την ενίσχυση· δ) στο πλαίσιο των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που παρέχονται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (L 352/1) ή τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 717/2014 της Επιτροπής της 27ης Ιουλίου 2014, σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (L 190/45), το κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει ότι ο δικαιούχος είναι ο φορέας που χορηγεί την ενίσχυση, εφόσον είναι υπεύθυνος για την έναρξη ή για την έναρξη και την υλοποίηση της πράξης· ε) στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών μέσων, ο φορέας που υλοποιεί το ταμείο χαρτοφυλακίου ή, όταν δεν υπάρχει ταμείο χαρτοφυλακίου, ο φορέας που υλοποιεί το ειδικό ταμείο ή, όταν η Διαχειριστική Αρχή διαχειρίζεται το χρηματοδοτικό μέσο, η Διαχειριστική Αρχή.
7. «ΕΣΠΑ»: Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
8. «Εγχειρίδιο/α Διαδικασιών Συστήματος/ων Διαχείρισης και Ελέγχου»: Το σύνολο των εκδιδόμενων, από την Ειδική Υπηρεσία Θεσμικής Υποστήριξης της Εθνικής Αρχής Συντονισμού, εγγράφων που περιλαμβάνουν τις διαδικασίες εκτέλεσης εργασιών, τα πρότυπα έντυπα, τις οδηγίες και τις εγκύκλιους για την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή του/ων Συστήματος/Συστημάτων Διαχείρισης και Ελέγχου. Η εφαρμογή του/των Εγχειριδίου/ων Διαδικασιών είναι υποχρεωτική από τις Αρχές και τους φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση και την υλοποίηση των πράξεων.
9. «Ειδικό Ταμείο»: Ταμείο μέσω του οποίου μια διαχειριστική αρχή ή ένα ταμείο χαρτοφυλακίου προσφέρει χρηματοδοτικά προϊόντα σε τελικούς αποδέκτες.
10. «Ενδιάμεσος φορέας»: Δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας που ενεργεί υπό την ευθύνη μιας διαχειριστικής αρχής ή εκτελεί λειτουργίες ή καθήκοντα εξ ονόματος μιας τέτοιας αρχής.
11. «Επιχορήγηση υπό όρους»: Κατηγορία επιχορήγησης που υπόκειται σε όρους που συνδέονται με την αποπληρωμή της στήριξης.
12. «ΕΤΕπ»: Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων ή οποιεσδήποτε θυγατρικές της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
13. «Εφαρμοστέο δίκαιο»: Το ενωσιακό δίκαιο και το σχετικό με την εφαρμογή του εθνικό δίκαιο.
14. «Κανονισμός»: Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (L 231/159).
15. «Κανονισμός INTERREG»: Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2021/1059 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021, για τις ειδικές διατάξεις που διέπουν τον στόχο «Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» (INTERREG) ο οποίος υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τους μηχανισμούς εξωτερικής χρηματοδότησης (L 231/94).
16. «Λογιστική χρήση»: Η περίοδος από την 1η Ιουλίου έως την 30ή Ιουνίου του επόμενου έτους, εκτός από την πρώτη λογιστική χρήση της περιόδου προγραμματισμού, η οποία καλύπτει την περίοδο από την ημερομηνία έναρξης της επιλεξιμότητας των δαπανών έως την 30ή Ιουνίου 2022· η τελική λογιστική χρήση είναι η περίοδος από την 1η Ιουλίου 2029 έως τις 30 Ιουνίου 2030.
17. Μηχανισμός «Διευκόλυνση Συνδέοντας την Ευρώπη / Connecting Europe Facility», εφεξής ΔΣΕ/CEF: Χρηματοδοτικός Μηχανισμός για τη χρηματοδότηση δράσεων Διευρωπαϊκού Δικτύου στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών.
18. «Οικονομικός φορέας»: Οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή άλλη οντότητα που λαμβάνει μέρος στην υλοποίηση των στόχων των Ταμείων, με εξαίρεση τα κράτη μέλη κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας.
19. «Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ)»: Στρατηγικές που καθορίζουν ολοκληρωμένες δράσεις για την αντιμετώπιση οικονομικών, περιβαλλοντικών, κλιματικών, δημογραφικών και κοινωνικών προκλήσεων που θίγουν συγκεκριμένες χωρικές ενότητες και την ανάπτυξή τους μέσω αξιοποίησης και μεγιστοποίησης αναπτυξιακών δυνατοτήτων τους. Ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας της χωρικής στρατηγικής εξασφαλίζεται με τη συμπληρωματικότητα και συνεκτικότητα των δράσεων, καθώς και με την αντιπροσωπευτικότητα του συστήματος διακυβέρνησης.
20. «Στρατηγική Τοπικής Ανάπτυξης με την πρωτοβουλία Κοινοτήτων»: Ένα συνεκτικό σύνολο πράξεων για την ικανοποίηση τοπικών στόχων και αναγκών, το οποίο συμβάλλει στην επίτευξη της στρατηγικής της Ένωσης για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και η οποία σχεδιάζεται και εφαρμόζεται από μια ομάδα τοπικής δράσης.
21. «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ)», εφεξής «ΟΠΣ»: Το κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου καταχωρίζονται τα δεδομένα που αφορούν στο ΕΣΠΑ και σε άλλα αναπτυξιακά προγράμματα.
22. «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Δημοσίων Επενδύσεων», εφεξής «ΟΠΣ-Π.Δ.Ε» ή «e-pde»: Το πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου καταχωρίζονται τα δεδομένα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
23. «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Κρατικών Ενισχύσεων», εφεξής «ΟΠΣΚΕ»: Το πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου καταχωρίζονται τα δεδομένα που αφορούν στα επενδυτικά σχέδια των ιδιωτών που αιτούνται κρατική ενίσχυση.
24. «Ορόσημο»: Ενδιάμεση τιμή που πρέπει να επιτευχθεί σε ορισμένη χρονική στιγμή εντός της περιόδου επιλεξιμότητας σε σχέση με δείκτη εκροών που περιλαμβάνεται σε ειδικό στόχο.
25. «Πληροφοριακό Σύστημα Σώρευσης Κρατικών Ενισχύσεων Ήσσονος σημασίας», εφεξής «ΠΣΣΚΕΗΣ»: Το πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου καταχωρίζονται τα δεδομένα που αφορούν τον έλεγχο σώρευσης, όπως αυτή περιγράφεται στους Κανονισμούς Κρατικών Ενισχύσεων Ήσσονος Σημασίας (ΕΕ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (L 352/1), αριθ. 1408/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας («de minimis») στον γεωργικό τομέα (L 352/9), αριθ. 717/2014 της Επιτροπής, της 27ης Ιουλίου 2014, σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (L 190/45), και αριθ. 360/2012 της Επιτροπής της 25ης Απριλίου 2012 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας, οι οποίες χορηγούνται σε επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (L 114/8).
26. «Παρατυπία»: Κάθε παράβαση του εφαρμοστέου δικαίου, η οποία προκύπτει από πράξη ή παράλειψη οικονομικού φορέα και η οποία ζημιώνει ή ενδέχεται να ζημιώσει τον προϋπολογισμό της Ένωσης με καταλογισμό αδικαιολόγητων δαπανών στον εν λόγω προϋπολογισμό.
27. «Περατωθείσα πράξη»: Πράξη που έχει ολοκληρωθεί φυσικά ή υλοποιηθεί πλήρως και για την οποία έχουν καταβληθεί όλες οι σχετικές πληρωμές από τους δικαιούχους και έχει καταβληθεί στους δικαιούχους η αντίστοιχη δημόσια συνεισφορά.
28. «Πράξη»: α) Έργο, σύμβαση, δράση ή ομάδα έργων που επιλέγονται στο πλαίσιο των σχετικών προγραμμάτων, β) στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών μέσων, η συνεισφορά του προγράμματος σε ένα χρηματοδοτικό μέσο και η επακόλουθη χρηματοδοτική στήριξη που παρέχεται στους τελικούς αποδέκτες από το εν λόγω χρηματοδοτικό μέσο.
29. «Πράξη ΣΔΙΤ»: Πράξη που υλοποιείται με σύμπραξη μεταξύ δημόσιων φορέων και του ιδιωτικού τομέα βάσει συμφωνίας ΣΔΙΤ και που έχει ως στόχο την παροχή δημόσιων υπηρεσιών με επιμερισμό του κινδύνου, αξιοποιώντας την εμπειρογνωμοσύνη ή πρόσθετες πηγές κεφαλαίου από τον ιδιωτικό τομέα ή και τα δύο.
30. «Πράξη στρατηγικής σημασίας»: Πράξη η οποία συμβάλλει ουσιαστικά στην επίτευξη των στόχων ενός προγράμματος και η οποία υπόκειται σε ειδικά μέτρα παρακολούθησης και επικοινωνίας.
31. «Προτεραιότητα»: Στο πλαίσιο του ΕΤΘΑΥ, μόνο για τους σκοπούς του τίτλου VII του Κανονισμού, και στο πλαίσιο του ΤΑΜΕ, του ΤΕΑ και του ΜΔΣΘ, προτεραιότητα σημαίνει ειδικός στόχος.
32. «Σοβαρή ανεπάρκεια»: Ανεπάρκεια όσον αφορά την αποτελεσματική λειτουργία του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου, για την οποία απαιτούνται σημαντικές βελτιώσεις του συστήματος, και εφόσον οποιαδήποτε από τις βασικές απαιτήσεις 2, 4, 5, 9, 12, 13 και 15, όπως αναφέρονται στο παράρτημα XI του Κανονισμού, ή δύο ή περισσότερες από τις άλλες βασικές απαιτήσεις αξιολογούνται ότι εμπίπτουν στις κατηγορίες 3 και 4 του εν λόγω παραρτήματος.
33. «Στόχος»: Προσυμφωνημένη τιμή που πρέπει να επιτευχθεί έως το τέλος της περιόδου επιλεξιμότητας σε σχέση με δείκτη που περιλαμβάνεται σε ειδικό στόχο.
34. «Συμμετέχων»: Φυσικό πρόσωπο το οποίο επωφελείται άμεσα από μια πράξη χωρίς να έχει την ευθύνη για την έναρξη ή για την έναρξη και υλοποίηση της πράξης και το οποίο, στο πλαίσιο του ΕΤΘΑΥ, δεν λαμβάνει χρηματοδοτική στήριξη.
35. «Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου», εφεξής «ΣΔΕ»: Σύνολο διοικητικών αρχών που βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση, διαρθρωμένων με συγκεκριμένη οργανωτική δομή, οι οποίες αναπτύσσουν επιμέρους δραστηριότητες με αντικειμενικό σκοπό τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των πόρων.
36. «Συστημική παρατυπία»: Παρατυπία που έχει ενδεχομένως επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα, με μεγάλη πιθανότητα εμφάνισης σε παρεμφερείς τύπους πράξεων, η οποία προκύπτει από σοβαρή ανεπάρκεια, συμπεριλαμβανομένης της παράλειψης καθορισμού κατάλληλων διαδικασιών σύμφωνα με τον Κανονισμό και τους ειδικούς κανόνες για κάθε Ταμείο.
37. «Ταμείο χαρτοφυλακίου»: Ταμείο που συστήνεται υπό την ευθύνη Διαχειριστικής Αρχής στο πλαίσιο ενός ή περισσότερων προγραμμάτων, για την υλοποίηση ενός ή περισσότερων ειδικών ταμείων.
38. «Ταμεία»: α) Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), β) το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), γ) το Ταμείο Συνοχής, δ) το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), ε) το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ), στ) το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ), ζ) το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) και η) το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (ΜΔΣΘ).
39. «Τελικός αποδέκτης»: Νομικό ή φυσικό πρόσωπο που λαμβάνει στήριξη από τα Ταμεία μέσω δικαιούχου ταμείου μικρών έργων ή από ένα χρηματοδοτικό μέσο, και στο πλαίσιο των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΕΚΤ+, οι άποροι που λαμβάνουν στήριξη όπως ορίζεται στο στοιχείο ιγ) της παρ. 1 του άρθρου 64 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (EKT+) και καταργήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 (L 231/21).
40. «Φορέας υλοποίησης χρηματοδοτικού μέσου»: Φορέας ο οποίος διέπεται από το δημόσιο ή το ιδιωτικό δίκαιο και εκτελεί καθήκοντα ταμείου χαρτοφυλακίου ή ειδικού ταμείου.
41. «Χρηματοδοτικό μέσο»: Μορφή στήριξης που παρέχεται μέσω δομής διαμέσου της οποίας τα χρηματοδοτικά προϊόντα παρέχονται σε τελικούς αποδέκτες.
42. «Χρηματοδοτικός Μηχανισμός Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου» (ΧΜ ΕΟΧ): Χρηματοδοτικός Μηχανισμός για τη χρηματοδότηση δράσεων με στόχο να μειωθούν οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες στον ΕΟΧ, να ενισχυθούν οι διμερείς σχέσεις μεταξύ των δωρητών και των δικαιούχων χωρών και να βελτιωθεί η θέση των δικαιούχων χωρών εντός της εσωτερικής αγοράς.
43. «Χρηματοδοτικό προϊόν»: Επενδύσεις μετοχικού ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου, δανείων και εγγυήσεων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του Δημοσιονομικού Κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (L 193/1).