1. Ο παρών εφαρμόζεται στα ακόλουθα προϊόντα, τα οποία διατίθενται στην αγορά μετά την 28η Ιουνίου 2025:
α) τα υλικά συστήματα πληροφορικής γενικής χρήσης από τους καταναλωτές και λειτουργικά συστήματα για τα εν λόγω υλικά συστήματα,
β) τα ακόλουθα τερματικά αυτοεξυπηρέτησης:
βα) τερματικά πληρωμών,
ββ) τα ακόλουθα τερματικά αυτοεξυπηρέτησης που προορίζονται ειδικά για την παροχή υπηρεσιών που καλύπτονται από τον παρόντα:
i) αυτόματες ταμειακές μηχανές,
ii) μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων,
iii) μηχανήματα ελέγχου εισιτηρίων,
iv) διαδραστικά τερματικά αυτοεξυπηρέτησης που παρέχουν πληροφορίες, εκτός από τα τερματικά που εγκαθίστανται ως αναπόσπαστα τμήματα οχημάτων, αεροσκαφών, πλοίων ή τροχαίου υλικού,
γ) τον τερματικό εξοπλισμό καταναλωτών με διαδραστικές υπολογιστικές δυνατότητες που χρησιμοποιείται για την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών,
δ) τον τερματικό εξοπλισμό καταναλωτών με διαδραστική υπολογιστική δυνατότητα που χρησιμοποιείται για την πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, και
ε) τις συσκευές ανάγνωσης ηλεκτρονικών βιβλίων.
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 28, ο παρών εφαρμόζεται στις ακόλουθες υπηρεσίες, οι οποίες παρέχονται στους καταναλωτές μετά την 28η Ιουνίου 2025:
α) τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών πλην των υπηρεσιών μετάδοσης οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παροχή υπηρεσιών μεταξύ μηχανών,
β) τις υπηρεσίες που παρέχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων,
γ) τα ακόλουθα στοιχεία των υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών με αεροπορικά μέσα, λεωφορεία, σιδηροδρομικά και πλωτά μέσα, με εξαίρεση τις υπηρεσίες αστικών, προαστιακών και περιφερειακών υπηρεσιών μεταφορών για τις οποίες ισχύει μόνο η υποπερ. γε):
γα) δικτυακούς τόπους. Ειδικότερα για τους δικτυακούς τόπους των οργανισμών του δημόσιου τομέα, όπως αυτοί ορίζονται στην περ. 1 του άρθρου 38 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), ισχύουν τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 22 του παρόντος.
γβ) υπηρεσίες για φορητές συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των φορητών εφαρμογών. Ειδικότερα για τις εφαρμογές για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα, όπως αυτοί ορίζονται στην περ. 1 του άρθρου 38 του ν. 4727/2020, ισχύουν τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 22 του παρόντος.
γγ) ηλεκτρονικά εισιτήρια και υπηρεσίες ηλεκτρονικής έκδοσης εισιτηρίων,
γδ) μετάδοση πληροφοριών σχετικά με υπηρεσίες μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των ταξιδιωτικών πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο. Ειδικά ως προς τις οθόνες πληροφοριών, αφορά μόνον τις διαδραστικές οθόνες που βρίσκονται εντός της ελληνικής Επικράτειας, και
γε) διαδραστικά αυτοεξυπηρέτησης που βρίσκονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), πλην όσων είναι εγκατεστημένα ως αναπόσπαστα τμήματα οχημάτων, αεροσκαφών, πλοίων ή τροχαίου υλικού που χρησιμοποιείται στην παροχή οποιουδήποτε τμήματος των εν λόγω υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών,
δ) τραπεζικές υπηρεσίες για καταναλωτές,
ε) ηλεκτρονικά βιβλία και υλικό εξοπλισμό που προορίζεται ειδικά για αυτά, και
στ) υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου.
3. Ο παρών εφαρμόζεται στη διαχείριση των εισερχόμενων και εξερχόμενων επικοινωνιών έκτακτης ανάγκης προς και από τον ενιαίο ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης «112», μετά την 28η Ιουνίου 2027.
4. Ο παρών δεν εφαρμόζεται στο ακόλουθο περιεχόμενο δικτυακών τόπων και φορητών εφαρμογών:
α) στα προεγγεγραμμένα μέσα με διάσταση χρόνου που δημοσιεύθηκαν πριν την 28η Ιουνίου 2025,
β) στους μορφότυπους αρχείου γραφείου που δημοσιεύθηκαν πριν από την 28η Ιουνίου 2025,
γ) στους επιγραμμικούς χάρτες και υπηρεσίες χαρτογράφησης, εφόσον παρέχονται αναγκαίες πληροφορίες με προσβάσιμο ψηφιακό τρόπο και προορίζονται για χρήσεις πλοήγησης,
δ) στο περιεχόμενο τρίτου μέρους το οποίο ούτε χρηματοδοτείται, ούτε αναπτύσσεται από τον οικονομικό φορέα, ούτε είναι υπό τον έλεγχό του,
ε) στο περιεχόμενο των δικτυακών τόπων και των φορητών εφαρμογών που χαρακτηρίζονται ως αρχεία, και περιέχουν αποκλειστικά περιεχόμενο που δεν επικαιροποιείται ή τίθεται υπό δημοσίευση μετά την 28η Ιουνίου 2025.
5. Ο παρών εφαρμόζεται με την επιφύλαξη του ν. 4672/2020 (Α΄ 48), περί επιτρεπόμενων χρήσεων προστατευόμενων έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας, δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, προς όφελος των τυφλών, αμβλυώπων και των ατόμων με προβλήματα ανάγνωσης εντύπων, καθώς και του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1563 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2017 «για τη διασυνοριακή ανταλλαγή μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών αντιγράφων σε προσβάσιμο μορφότυπο ορισμένων προστατευόμενων έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας δυνάμει δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων προς όφελος των τυφλών, των αμβλυώπων ή ατόμων με άλλα προβλήματα ανάγνωσης εντύπων» (L 242).
Όπως είναι γνωστό η προσβασιμότητα αποτελεί αφενός αυτοτελές δικαίωμα στο οποίο η Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία αφιερώνει ειδικό άρθρο (άρθρο 9-Προσβασιμότητα), αφετέρου προϋπόθεση-κλειδί για την διασφάλιση ισότιμης απόλαυσης όλων των άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα άτομα με αναπηρία.
Λαμβάνοντας υπόψη:
α) την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας»,
β) τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, η οποία κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον ν. 4074/2012, ιδιαιτέρως δε το άρθρο 9 «Προσβασιμότητα» αυτής και ειδικότερα: i) την παρ. 1 του άρθρου 9 όπου προβλέπονται τα εξής: «1. Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, των κατοικιών, των ιατρικών εγκαταστάσεων και των εργασιακών χώρων, β. τις πληροφορίες, τις επικοινωνίες και λοιπές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης».
γ) τα άρθρα 61-66 του ν.4488/2017, ο οποίος περιλαμβάνει τις κατευθυντήριες και οργανωτικές διατάξεις υλοποίησης της Σύμβασης, ιδίως δε: i) την παρ. 1 του άρθρου 61 στην οποία αναφέρεται ότι: «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα άτομα με αναπηρία την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του» και ii) την παρ. 1 του άρθρου 64 στην οποία αναφέρεται ότι: «1. Τα διοικητικά όργανα και οι αρχές στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς τους μεριμνούν για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, τόσο σε συνήθεις συνθήκες όσο και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.».
δ) την εθνική πολεοδομική νομοθεσία για την προσβασιμότητα και ειδικότερα το άρθρο 26 του ν.4067/2012 «Νέος Οικοδομικός κανονισμός» όπως τροποποιήθηκε με τους ν.4759/2020 και 4782/2021 και ισχύει σήμερα, την Υ.Α. με αριθμ. ΥΠΕΝ/ ΔΕΣΕΔΠ/ 65826/ 699 (ΦΕΚ Β’ 2998/20.07.2020) «Τεχνικές οδηγίες προσαρμογής υφιστάμενων κτιρίων και υποδομών για την προσβασιμότητα αυτών σε άτομα με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα σύμφωνα με την ισχύ-ουσα νομοθεσία» και τις λοιπές σχετικές Υ.Α. του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
ε) το Κεφάλαιο Η΄ του ν.4727/2020, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην εθνική μας νομοθεσία η Οδηγία (ΕΕ) 2016/2102 για την προσβασιμότητα των ιστότοπων και των εφαρμογών για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα και το οποίο θεσπίζει τους κανόνες, όρους, προϋποθέσεις και απαιτήσεις για την κατασκευή, το περιεχόμενο και τη λειτουργία των ιστότοπων και των εφαρμογών για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα προκειμένου να καταστούν προσβάσιμοι/ες στους χρήστες με αναπηρία, και την ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης», όπου στο Παράρτημα Ι (στην ενότητα 7 «Προσβασιμότητα», ΚΥ. 49 -Βλ. επίσης ΚΠ.27), στην οποία ορίζεται ότι οι δημόσιοι διαδικτυακοί τόποι πρέπει να συμμορφώνονται με το πρότυπο «Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού» (WCAG) έκδοση 2.0, επίπεδο προσβασιμότητας τουλάχιστον «ΑΑ», το οποίο αποτελεί το de facto πρότυπο ηλεκτρονικής προσβασιμότητας,
στ) το άρθρο 9 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 (Κανονιστικό Πλαίσιο Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την προγραμματική περίοδο 2021 – 2027), σύμφωνα με το οποίο: «[…] Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν κάθε διάκριση λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού κατά την προετοιμασία, υλοποίηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων, καθώς και κατά την υποβολή των σχετικών εκθέσεων. Ειδικότε-ρα, η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρίες λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια της προ-ετοιμασίας και της υλοποίησης των προγραμμάτων. [..]»,
Η Ε,Σ.Α.μεΑ. προτείνει να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως εξής:
«1. Ο παρών εφαρμόζεται στα ακόλουθα προϊόντα, τα οποία διατίθενται στην αγορά μετά την 28η Ιουνίου 2025:
α) […]
β) τα ακόλουθα τερματικά αυτοεξυπηρέτησης:
βα) τερματικά πληρωμών,
ββ) τα ακόλουθα τερματικά αυτοεξυπηρέτησης που προορίζονται ειδικά για την παροχή υπηρεσιών που καλύπτονται από τον παρόντα:
i) […]
iv) διαδραστικά τερματικά αυτοεξυπηρέτησης που παρέχουν πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των τερματικών (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: προτείνεται η διαγραφή των λέξεων «εκτός από τα τερματικά») που εγκαθίστανται ως αναπόσπαστα τμήματα οχημάτων, αεροσκαφών, πλοίων ή τροχαίου υλικού,
γ) […]
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 28, ο παρών εφαρμόζεται στις ακόλουθες υπηρεσίες, οι οποίες παρέχονται στους καταναλωτές μετά την 28η Ιουνίου 2025:
α) […]
γ) τα ακόλουθα στοιχεία των υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών με αεροπορικά μέσα, λεωφορεία, σιδηροδρομικά και πλωτά μέσα, (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: προτείνεται η διαγραφή του εδαφίου «με εξαίρεση τις υπηρεσίες αστικών, προαστιακών και περιφερειακών υπηρεσιών μεταφορών για τις οποίες ισχύει μόνο η υποπερ. γε)»)
γα) [….] και
γε) διαδραστικά αυτοεξυπηρέτησης που βρίσκονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), συμπεριλαμβανομένων (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: προτείνεται η διαγραφή της λέξης «πλην») όσων είναι εγκατεστημένα ως αναπόσπαστα τμήματα οχημάτων, αεροσκαφών, πλοίων ή τροχαίου υλικού που χρησιμοποιείται στην παροχή οποιουδήποτε τμήματος των εν λόγω υπηρεσιών επιβατικών μεταφορών,
δ) τραπεζικές υπηρεσίες για καταναλωτές και εργαζόμενους στον τραπεζικό τομέα,
ε) ηλεκτρονικά βιβλία και υλικό εξοπλισμό που προορίζεται ειδικά για αυτά, και
στ) υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου,
ζ) υπηρεσίες υγείας όλων των βαθμίδων και κατηγοριών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα,
η) υπηρεσίες εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων και κατηγοριών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα,
θ) υπηρεσίες τουρισμού.
3. Ο παρών εφαρμόζεται στη διαχείριση των εισερχόμενων και εξερχόμενων επικοινωνιών έκτακτης ανάγκης προς και από τον ενιαίο ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης «112», μετά την 28η Ιουνίου 2027.
4. […]»
ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ
i. Στη βάση των επιταγών του Συντάγματος και των άρθρων 9-Προσβασιμότητα, 19- Ανεξάρτητη διαβίωση και ένταξη στην κοινωνία και 20-Κινητικότητα του ατόμου της Σύμβασης των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, σύμφωνα με τα οποία: «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», «τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές» και «τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν αποτελεσματικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν την κινητικότητα του ατόμου, με τη μέγιστη δυνατή ανεξαρτησία για τα άτομα με αναπηρίες, συμπεριλαμβανόμενης και: α. της διευκόλυνσης της κινητικότητας των ατόμων με αναπηρίες, με τον τρόπο και κατά το χρόνο της επιλογής τους και με προσιτό κόστος,[…]»: α) Τα διαδραστικά τερματικά αυτοεξυπηρέτησης που παρέχουν πληροφορίες, και εγκαθίστανται ως αναπόσπαστα τμήματα οχημάτων, αεροσκαφών, πλοίων ή τροχαίου υλικού, θα πρέπει και αυτά να είναι προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία για να είναι δυνατή η ουσιαστική διασφάλιση πρόσβασης των ατόμων αυτών στην πληροφόρηση, όπως π.χ. στα infokiosks σε πλοία ή τρένα, εκδοτήρια ή ακυρωτικά εισιτηρίων κ.λπ. και β) Οι υπηρεσίες αστικών, προαστιακών και περιφερειακών υπηρεσιών μεταφορών απαιτείται επίσης να είναι προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρίες.
ii. Σύμφωνα με τον ν.4443/2016 απαγορεύεται τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα η διάκριση σε βάρος εργαζομένων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση (άρθρα 3, 5 και 7), όπως και με το άρθρο 27- Εργασία και Απασχόληση της Σύμβασης των ΗΕ, όπου προβλέπεται ότι «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην εργασία των ατόμων με αναπηρίες, σε ίση βάση με τους άλλους. Αυτό συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα στην ευκαιρία να ζουν από εργασία που επιλέγεται ελεύθερα ή είναι αποδεκτή σε μια αγοράς εργασίας και σε ένα εργασιακό περιβάλλον που είναι ανοικτό, ενιαίο και προσβάσιμο στα άτομα με αναπηρίες» και «[…]Να διασφαλίζουν ότι παρέχεται εύλογη προσαρμογή στα άτομα με αναπηρίες στον εργασιακό χώρο». Κατά συνέπεια οι προβλέψεις αυτές ισχύουν και για τον τραπεζικό τομέα και τους εργαζόμενους σε αυτόν, γεγονός που οδηγεί στην υποχρέωση επέκτασης της προσβασιμότητας των τραπεζικών υπηρεσιών για καταναλωτές και στους εργαζόμενους στον τραπεζικό τομέα.
iii. Στη βάση των απαιτήσεων των άρθρων 9-Προσβασιμότητα, 24-Εκπαίδευση, 25- Υγεία και 30- Συμμετοχή στην πολιτιστική ζωή, την αναψυχή, τον ελεύθερο χρόνο και τον αθλητισμό της Σύμβασης των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες προτείνεται η επέκταση του πεδίου εφαρμογής κατ’ ελάχιστον στους κρίσιμους τομείς υγείας (σε όλες τις βαθμίδες και κατηγορίες δομών υγείας, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα), εκπαίδευσης (σε όλες των βαθμίδες και κατηγορίες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα) και τουρισμού (σε όλη την τουριστική αλυσσίδα). Επισημαίνεται ότι πέραν των παραπάνω επιταγών της Σύμβασης η παράλειψη επέκτασης του πεδίου εφαρμογής σε αυτούς τους κρίσιμους τομείς έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες (βλ. στόχους 12, 13 και 30 αντίστοιχα) που αποτελεί τη «βίβλο» της Πολιτείας για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών με αναπηρία στην κατεύθυνση της πλήρους και ισότιμης ένταξης αυτών.
Με δεδομένο δε ότι οι παραπάνω προτάσεις συνδέονται άμεσα με τις προβλέψεις του Παραρτήματος Ι, που συνοδεύει το παρόν κυρίως κείμενο του νόμου, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει κατ’ αντιστοιχία τη συμπλήρωση/τροποποίηση αυτού ως εξής:
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Τμήμα IV «Πρόσθετες απαιτήσεις προσβασιμότητας για ειδικές υπηρεσίες»
Η παροχή υπηρεσιών προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η προβλεπόμενη χρήση τους από άτομα με αναπηρία επιτυγχάνεται με λειτουργίες, πρακτικές, πολιτικές και διαδικασίες, καθώς και αλλαγές στη λειτουργία της υπηρεσίας για την αντιμετώπιση των αναγκών των ατόμων με αναπηρία και τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας με υποστηρικτικές τεχνολογίες:
α) υπηρεσίες ηλεκτρονικής επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των επικοινωνιών έκτακτης ανάγκης του άρθρου 217 του ν. 4727/2020 (Α΄ 184):
[…]
γ) υπηρεσίες επιβατικών μεταφορών με αεροπορικά μέσα, λεωφορεία, σιδηροδρομικά και πλωτά μέσα, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών αστικών και προαστιακών μεταφορών και περιφερειακών μεταφορών (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: προτείνεται η διαγραφή του εδαφίου «με εξαίρεση τις υπηρεσίες αστικών και προαστιακών μεταφορών και περιφερειακών μεταφορών»).
γα) εξασφάλιση της παροχής πληροφοριών σχετικά με την προσβασιμότητα των οχημάτων, της περιβάλλουσας υποδομής και του δομημένου περιβάλλοντος και της βοήθειας για άτομα με αναπηρία,
γβ) εξασφάλιση της παροχής πληροφοριών σχετικά με την έξυπνη έκδοση εισιτηρίων (ιδίως ηλεκτρονική κράτηση, κράτηση εισιτηρίων), τις ταξιδιωτικές πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο (ιδίως πίνακες δρομολογίων, πληροφορίες σχετικά με τις διακοπές κυκλοφορίας, υπηρεσίες ανταπόκρισης, συνέχιση του ταξιδιού με άλλα μέσα μεταφοράς, αναγγελία βλαβών στο δίκτυο ή το όχημα, αναγγελία στάσεων επί του οχήματος), και συμπληρωματικές πληροφορίες για τις υπηρεσίες (ιδίως προσωπικό των σταθμών, ανελκυστήρες που είναι εκτός λειτουργίας ή υπηρεσίες που είναι προσωρινά μη διαθέσιμες),
δ) (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: προτείνεται η διαγραφή του σημείου δ) στο οποίο αναφέρεται το εξής: «δ) υπηρεσίες αστικών και προαστιακών μεταφορών και περιφερειακών μεταφορών: εξασφάλιση της προσβασιμότητας των τερματικών αυτοεξυπηρέτησης που χρησιμοποιούνται για την παροχή της υπηρεσίας σύμφωνα με το Τμήμα I του παρόντος Παραρτήματος»).
ε) τραπεζικές υπηρεσίες καταναλωτών και εργαζόμενων στον τραπεζικό τομέα:
εα) με την παροχή μεθόδων ταυτοποίησης, ηλεκτρονικών υπογραφών, ασφάλειας και υπηρεσιών πληρωμής που μπορούν να γίνουν αντιληπτές και είναι εύχρηστες, κατανοητές, προσβάσιμες σε όλους και αξιόπιστες,
εβ) να εξασφαλίζεται ότι οι πληροφορίες είναι κατανοητές, χωρίς να υπερβαίνουν το επίπεδο πολυπλοκότητας Β2 (καλή γνώση) του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες του Συμβουλίου της Ευρώπης,
εγ) να εξασφαλίζεται η παροχή εύλογων προσαρμογών που τυχόν απαιτούνται για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών εργαζομένων με αναπηρία,
στ) ηλεκτρονικά βιβλία:
στα) να εξασφαλίζεται ότι, όταν ένα ηλεκτρονικό βιβλίο περιέχει και ήχο επιπλέον του κειμένου, τότε παρέχει συγχρονισμένο κείμενο και ήχο,
στβ) να εξασφαλίζεται ότι τα ψηφιακά αρχεία των ηλεκτρονικών βιβλίων δεν εμποδίζουν την ορθή λειτουργία της υποστηρικτικής τεχνολογίας,
στγ) να εξασφαλίζονται η πρόσβαση ατόμων με αναπηρία στο περιεχόμενο, η πλοήγηση στο περιεχόμενο και τη διάταξη του αρχείου, συμπεριλαμβανομένης της δυναμικής διάταξης, η παροχή της δομής, της ευελιξίας και της επιλογής όσον αφορά την παρουσίαση του περιεχομένου,
στδ) να επιτρέπονται εναλλακτικές αποδόσεις του περιεχομένου και η διαλειτουργικότητά του με διάφορες υποστηρικτικές τεχνολογίες κατά τρόπο αντιληπτό, κατανοητό, εύχρηστο, προσβάσιμο σε όλους και αξιόπιστο,
στε) να είναι ανευρέσιμα με την παροχή πληροφοριών μέσω μεταδεδομένων σχετικά με τα χαρακτηριστικά προσβασιμότητάς τους,
στζ) να διασφαλίζεται ότι τα μέτρα διαχείρισης ψηφιακών δικαιωμάτων δεν εμποδίζουν τη λειτουργία των χαρακτηριστικών προσβασιμότητας,
ζ) υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου:
ζα) με την παροχή και σε προσβάσιμες μορφές των πληροφοριών που αφορούν την προσβασιμότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών που πωλούνται, όταν οι πληροφορίες αυτές παρέχονται από τον αρμόδιο οικονομικό φορέα,
ζβ) με τη διασφάλιση της προσβασιμότητας της λειτουργίας ταυτοποίησης, ασφάλειας και πληρωμής, όταν παρέχεται ως μέρος υπηρεσίας αντί προϊόντος, καθιστώντας την αντιληπτή, εύχρηστη, κατανοητή, προσβάσιμη σε όλους και αξιόπιστη,
ζγ) με την παροχή μεθόδων ταυτοποίησης, ηλεκτρονικών υπογραφών και υπηρεσιών πληρωμής που μπορούν να γίνουν αντιληπτά και είναι εύχρηστα, κατανοητά, προσβάσιμα σε όλους και αξιόπιστα,
η) υπηρεσίες υγείας:
ηα) να διασφαλίζεται η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης κατά τρόπο αντιληπτό, κατανοητό, εύχρηστο και αξιόπιστο ατόμου με οποιαδήποτε αναπηρία στην πληροφόρηση που αφορά θέματα υγείας σε επίπεδο πρόληψης και άμεσης αντιμετώπισης θεμάτων υγείας που απευθύνονται στο γενικό πληθυσμό,
ηβ) να διασφαλίζεται η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης κατά τρόπο αντιληπτό, κατανοητό, εύχρηστο και αξιόπιστο ατόμου με οποιαδήποτε αναπηρία στην πληροφόρηση σχετικά με τις διαθέσιμες μονάδες υγείας, τα τμήματα αυτών και τη στελέχωσή τους, τους παρόχους υγείας, ωράρια λειτουργίας και επισκέψεων και λοιπές πληροφορίες που παρέχονται στο ευρύ κοινό,
ηγ) να διασφαλίζεται η σε πραγματικό χρόνο άμεση και προσωπική επικοινωνία ασθενούς με αναπηρία με τον θεράποντα ιατρό και το νοσηλευτικό προσωπικό,
ηγ) να διασφαλίζεται η εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία στη δομή παροχής των υπηρεσιών ή εναλλακτικά σε αντίστοιχη προσβάσιμη δομή από τον ίδιο όμως πάροχο ή με οποιαδήποτε άλλο τρόπο με το ίδιο κόστος
θ) υπηρεσίες εκπαίδευσης:
θα) να διασφαλίζεται η δυνατότητα ισότιμης συμμετοχής εκπαιδευόμενων με αναπηρία σε όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα, εκπαιδευτικό υλικό, διαδικασίες, εκδηλώσεις και λοιπές δράσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας, συμβατικού ή ψηφιακού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας πληροφόρησης σε προσβάσιμες μορφές σχετικά με όλες τις ανακοινώσεις που αφορούν την εκπαιδευτική κοινότητα,
θβ) να διασφαλίζεται η δυνατότητα επικοινωνίας σε πραγματικό χρόνο και σε προσβάσιμες μορφές κάθε εκπαιδευόμενου με αναπηρία με τους εκπαιδευτές,
θγ) να εξασφαλίζεται η παροχή εύλογων προσαρμογών που τυχόν απαιτούνται για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών εργαζομένων με αναπηρία,
ι) υπηρεσίες τουρισμού:
ια) να διασφαλίζεται η παροχή σε προσβάσιμες μορφές όλων των αναγκαίων πληροφοριών για το σχεδιασμό και υλοποίηση ταξιδιού/επίσκεψης τουριστικού χαρακτήρα από τους παρόχους τουριστικών υπηρεσιών,
ιβ) να διασφαλίζεται η πρόσβαση και ισότιμη συμμετοχή του ατόμου με αναπηρία σε όλα τα στάδια της αλυσίδας τουρισμού (συλλογή πληροφοριών για την προετοιμασία του ταξιδιού, σχεδιασμός και υλοποίηση ταξιδιού/προγράμματος επισκέψεων, μετακινήσεις, διαμονή/ εστίαση, ξεναγήσεις, αξιολόγηση υπηρεσιών κ.λπ.)