Η ΕΚΕ είναι εθελοντική και δομημένη δέσμευση. Αν όλοι οι ενδιαφερόμενοι αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί και συνενώσουν τις δυνάμεις τους, τότε θα είναι δυνατή η ανταπόκριση στις προκλήσεις που θέτει το παρόν Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ.
Σήμερα οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα, αισθάνονται τις συνέπειες μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης. Για το λόγο αυτό χρειάζεται μια πολιτική που θα αναστρέψει την παρούσα δυσχερή οικονομική κατάσταση, ιδιαίτερα τώρα που προκύπτει το ερώτημα κατά πόσο οι επιχειρήσεις έχουν το χρόνο και τους πόρους για να δαπανήσουν για την ΕΚΕ.
Άποψη της Πολιτείας είναι ότι η προσπάθεια για εμπέδωση των αρχών και αξιών της ΕΚΕ πρέπει να είναι διαρκής και συστηματική ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα.
Αρχές που αναφέρονται στην Υπευθυνότητα, στη Διαφάνεια, στην Ηθική Συμπεριφορά, στο Σεβασμό των συμφερόντων των ενδιαφερόμενων μερών, Σεβασμό των Κανόνων Δικαίου, των Διεθνών Κανόνων Συμπεριφοράς των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων μπορούν να έχουν μακροχρόνια θετική επίδραση, να είναι καινοτόμες και οικονομικά επιτυχημένες μόνον όταν σχεδιάζονται με σύστημα και συνδέονται με το όραμα των επιχειρήσεων. Έχοντας υπεύθυνη σχέση με τους εργαζομένους, τους καταναλωτές, τους επιχειρηματικούς συνεργάτες και την ευρύτερη κοινωνία, οι επιχειρήσεις μπορούν να ενισχύσουν την μακροχρόνια ανταγωνιστικότητα και ύπαρξη τους.
Με αυτόν τον τρόπο η ΕΚΕ όχι μόνον δεν δημιουργεί αντιθέσεις αλλά αντίθετα φέρνει κοντά επιχειρήσεις, δημόσιες αρχές, κοινωνικούς και άλλους φορείς και την κοινωνία ευρύτερα.
Στόχος επομένως της διαμόρφωσης μιας Εθνικής Στρατηγικής για την προώθηση της ΕΚΕ είναι η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών που θα επιτρέπουν τη στενή συνεργασία επιχειρήσεων, επιχειρηματικών φορέων, Πολιτείας, κοινωνίας και άλλων φορέων, η οποία θα προσβλέπει στην ανάπτυξη ενός οράματος για το μέλλον της χώρας λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές και αξίες της.
Η ύπαρξη ενός προγράμματος δράσης συμβάλει σημαντικά στην εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ και στη μετάβαση από τις Αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης σε ουσιαστικές δράσεις.
Ένας σημαντικός στόχος του προγράμματος δράσης είναι η ενίσχυση της αντίληψης ότι η πρακτική εφαρμογή της ΕΚΕ λειτουργεί προς όφελος τόσο της κοινωνίας όσο και των επιχειρήσεων. Για την Ελλάδα, η ΕΚΕ προσφέρει τρόπους ώθησης της μακροχρόνιας ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων με παράλληλη ανεύρεση λύσεων σε κοινωνικές προκλήσεις οι οποίες δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν με μόνη τη λήψη πολιτικών μέσων. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης το πρόγραμμα δράσης είναι σημαντικό για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης τόσο προς τον ιδιωτικό όσο και προς τον δημόσιο τομέα.
Ένας άλλος στόχος του προγράμματος δράσης είναι η αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που αναγνωρίζουν και χρησιμοποιούν την ΕΚΕ για διαμόρφωση των στρατηγικών τους σύμφωνα με τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, διότι προληπτικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιχειρηματικές πρακτικές μειώνουν τους κινδύνους και δίνουν στις επιχειρήσεις πλεονεκτήματα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Για τη δημιουργία αυτού του περιβάλλοντος, η Πολιτεία θα προχωρήσει στη διαμόρφωση κοινωνικών στόχων μέσα από ανοικτό διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη για διασφάλιση εκείνων των συνθηκών που θα κάνουν την εταιρική κοινωνική ευθύνη ελκυστική στις επιχειρήσεις και την κοινωνία. Μέσα στους ευρύτερους στόχους της εθνικής στρατηγικής για την εταιρική κοινωνική ευθύνη (βλ. κείμενο εθνικής στρατηγικής) είναι και ο καθορισμός εθνικών προτεραιοτήτων.
ΣΧΟΛΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΕΚΕ-ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ: ΡΑΝΙΑ ΣΟΥΛΑΚΗ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΟΜΙΛΟΥ ΕΛΠΕ
1. Να αποσαφηνιστεί ο ορισμός της έννοιας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης για την Ελλάδα.
2. Η Εθνική Στρατηγική ΕΚΕ δεν μπορεί να αναφέρεται κυρίως στις επιχειρήσεις χωρίς να ορίζεται σαφώς και ο ρόλος του δημοσίου (περιφέρειες, δήμοι, δημόσιες υπηρεσίες κλπ). Θα πρέπει εκτός της εφαρμογής κριτηρίων για τις δημόσιες προμήθειες, να υπάρχουν στόχοι-βήματα ενσωμάτωσης της ΕΚΕ από τους φορείς του δημοσίου.
3. Θα πρέπει να τονιστεί ο εθελοντικός χαρακτήρας της ΕΚΕ, εφόσον πρόκειται για πρωτοβουλίες και δράσεις πέρα και πλέον της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας, συνεπώς δεν θα πρέπει να θεσπιστούν ελεγκτικοί μηχανισμοί και όργανα με αυτό τον χαρακτήρα.
4. Οι επιχειρήσεις και κυρίως οι μεγάλες που έχουν υιοθετήσει στρατηγικές ΕΚΕ μπορούν να λειτουργούν σαν solution providers για τις ΜμΕ.
5. Οι στόχοι της εθνικής στρατηγικής για την Ελλάδα είναι πολύ γενικοί και θα πρέπει να γίνουν πιο συγκεκριμένοι με χρονοδιάγραμμα πενταετίας και συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για την υλοποίησή τους.
6. Όσον αφορά το κείμενο, θα πρέπει να είναι πιο λιτό με περιορισμό της ιστορικής αναδρομής και της περιγραφής των συνθηκών που επικρατούν στο διεθνές περιβάλλον και η νομοθεσία όπου αναφέρεται να περιληφθεί σε κάποιο παράρτημα και να γίνει σαφές ότι αφορά όλους και δεν είναι μόνο υποχρέωση των επιχειρήσεων να συμμορφώνονται προς αυτές.
7. Να γίνει αντιληπτό από το κείμενο ότι οι εταιρείες και οι φορείς έχουν να ωφεληθούν από την υιοθέτηση καλών πρακτικών ΕΚΕ.
Τέλος θέλουμε να επισημάνουμε ότι προκειμένου να υπάρξουν σημαντικά οφέλη, από το διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη ο διάλογος πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά :
– Να είναι αντιπροσωπευτικός : να υπάρχει συμμετοχή από όλα τα μέρη (εταιρείες, Φορείς, καταναλωτές) έτσι ώστε να υπάρχει ουσιαστική εμπλοκή όλων και να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές προτεραιότητες των μερών.
– Να είναι ρεαλιστικός : κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με τα εμπλεκόμενα μέρη και την ανταλλαγή απόψεων ενδυναμώνεται η εμπιστοσύνη και η συμμετοχή σε ένα κοινό όραμα στο οποίο όλοι συμμετέχουν.
– Να είναι ολοκληρωμένος (ευρύτεροι στόχοι εθνικής στρατηγικής για την ΕΚΕ vs καθορισμός εθνικών προτεραιοτήτων) : είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει κοινή αντίληψη των προτεραιοτήτων μέσα στα πλαίσια της υλοποίησης των εθνικών στόχων προκειμένου να υπάρξει συγκερασμός των εθνικών με τις επιμέρους προτεραιότητες των εμπλεκόμενων μερών.
Συγκεκριμένοι στόχοι (και δείκτες) αντί ευχών.
Συγκεκριμένα κίνητρα διαμορφωμένα ανάλογα με τις διαφορετικές ανάγκες.
Ενημέρωση, εκπαίδευση εταιρειών/ δημοσίου/ προμηθευτών/ συνεργατών πάνω στις ανάγκες που επιβάλουν τα νέα δεδομένα.
Διαφάνεια αλλά και διασπορά βέλτιστων πρακτικών.
Ειδική μέριμνα για τη σταδιακή ένταξη – με ειδικά διαμορφωμένους όρους – της συντριπτικής πλειοψηφίας των ελληνικών επιχειρήσεων (πολύ μικρές, μικρές, μικρομεσαίες).
Πρώτο βήμα: ο δημόσιος τομέας, πριν να «δώσει το ρυθμό», οφείλει να δώσει συγκεκριμένα θετικά δείγματα γραφής (σε αντίθετη περίπτωση, το όλο εγχείρημα θα ναυαγήσει πριν καν λυσει κάβους).
«η Πολιτεία θα προχωρήσει στη διαμόρφωση κοινωνικών στόχων μέσα από ανοικτό διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη για διασφάλιση εκείνων των συνθηκών που θα κάνουν την εταιρική κοινωνική ευθύνη ελκυστική στις επιχειρήσεις και την κοινωνία»
To πρώτο βήμα λοιπόν, δεν μπορεί να είναι άλλο από την Εκπαίδευση.
Υποχρέωση Φορέων που θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την δικτύωση και τις «δεξαμενές» ανθρώπινου κεφαλάιου και επιχειρήσων προκειμένου να ενημερώσουν και να καταρτίσουν, υπέυθυνα, για το «Αύριο» που είναι ήδη εδώ!
Αναλαμβάνοντας και υλοποιώντας αυτή τη βασική τους υποχρέωση θα είναι και έτοιμοι να αναζητήσουν και να χρησιμοποιήσουν πόρους σωστά, παράγοντας αξία, ενθσχύοντας πρωτίστως τον τομέα της απασχόλησης.
Ευελπιστώ πως στις επόμενες ημέρες, Κράτος, Φορείς και στελέχη επιχειρήσεων, μαζί με εμπειρογνώμονες και συμβούλους με αποδεδειγμένη πείρα θα καταφέρουν να παράξουν ένα Σχέδιο με όραμα, ευθύνη, αποτελεσματικότητα που να μπορεί να κατευθύνει επιχειρήσεις και εμπλεκόμενους φορείς σε ένα Αειφόρο, Υπεύθυνο, παγκοσμιοποιημένο «επιχειρείν» με ευκαιρίες και δυνατότητες που ξεπερνούν σύνορα και τωρινές διαστάσεις και αντιλήψεις σχετικά με το τι μπορεί να σημαίνει «Ανάπτυξη».
Δεν αρκούμαι σε ευχολόγια και πιστέυω ειλικρινά πως πρόκειται για μια ιστορική ευκαιρία διαφοροποίησης, ανενέωσης μέσα από μια δυναμική που καθημερινά μας εκπλήσει.