Σκοπός της Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου δράσης για την εμπέδωση, διάδοση και εφαρμογή των αρχών της ΕΚΕ στην Ελλάδα για την περίοδο 2014-2020. Οι Ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και οι φορείς του Δημοσίου καλούνται να ενσωματώσουν την ΕΚΕ στην επιχειρησιακή στρατηγική τους και να αναπτύξουν δράσεις και πρακτικές εταιρικής υπευθυνότητας. Στόχος αυτών των δράσεων είναι η αύξηση του θετικού αντίκτυπου της λειτουργίας των επιχειρήσεων προς την κοινωνία, σε συνάρτηση με το εύρος και τη φύση της οικονομικής δραστηριότητάς τους.
Η τρέχουσα οικονομική κρίση αφενός αναδεικνύει ακόμη περισσότερο την ανάγκη αναμόρφωσης του αναπτυξιακού υποδείγματος της Ελλάδας και αφετέρου κάνει ακόμη πιο απαραίτητη τη συμβολή των επιχειρήσεων στην αντιμετώπιση των ιδιαίτερα αυξημένων κοινωνικών αναγκών. Η προσπάθεια επανόδου της χώρας σε αναπτυξιακή πορεία απαιτεί αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ της κοινωνίας, των επιχειρήσεων και του δημοσίου τομέα.
Η Εθνική Στρατηγική ΕΚΕ, ενισχύοντας την κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, συμβάλλει στο κτίσιμο σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ κοινωνίας, επιχειρήσεων και δημοσίου τομέα. Η θετική ανταπόκριση των επιχειρήσεων στην Εθνική Στρατηγική ΕΚΕ και η κοινωνικά υπεύθυνη δράση τους θα αποτελέσει το βασικό όχημα εξόδου της χώρας από την κρίση και θα συνεισφέρει στην επίτευξη μακροχρόνιων αναπτυξιακών αποτελεσμάτων, μεγιστοποιώντας το θετικό αντίκτυπο για την απασχόληση, το περιβάλλον, την κοινωνία και την ίδια την επιχειρηματικότητα.
Σε αυτή τη βάση, η Εθνική Στρατηγική για την ΕΚΕ αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σταθερού πλαισίου συνεργασίας μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών που θα συμβάλει στην ανάπτυξη στρατηγικών, πολιτικών και δράσεων ΕΚΕ στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή. Ιδιαίτερη σημασία λοιπόν έχει η δέσμευση και συμμετοχή όλων των συντελεστών για το σχεδιασμό, την διάδοση και την υλοποίηση δράσεων και παρεμβάσεων ΕΚΕ.
Για τη διαμόρφωση της Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ λήφθηκαν υπόψη η Ευρωπαϊκή και διεθνής πρακτική και ιδιαίτερα το οικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας. Στόχος αυτής της προσπάθειας είναι η προώθηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου βασισμένου στη συμμετοχική διαδικασία. Για το σκοπό αυτό, η Ολοκληρωμένη Εθνική Στρατηγική ΕΚΕ περιλαμβάνει τρείς βασικούς άξονες (διαστάσεις) (Εικόνα 1 1):
(α) ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ και ΠΡΟΤΥΠΑ για την προώθηση της ΕΚΕ που μπορούν να εφαρμοστούν από τους δημόσιους φορείς:
– Ενημέρωση για την έννοια και την αναγκαιότητα της ΕΚΕ
– Ενίσχυση των δυνατοτήτων των επιχειρήσεων για την εφαρμογή ΕΚΕ
– Υποστήριξη και ενίσχυση διαδικασιών διαφάνειας στις επιχειρηματικές συναλλαγές
– Υποβοήθηση για την ανάπτυξη και εφαρμογή δράσεων ΕΚΕ σε εφοδιαστικές αλυσίδες, ονοματοσήμανση (branding / labelling)
– Επικοινωνία για την διάχυση και επιβράβευση δράσεων ΕΚΕ
– Κοινωνικά Υπεύθυνες Δημόσιες Προμήθειες
(β) ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ δημόσιας πολιτικής που διευκολύνουν την εφαρμογή πολιτικών και δράσεων ΕΚΕ από τις επιχειρήσεις. Τα μέτρα αυτά μπορεί να είναι:
– Νομοθετικού χαρακτήρα (νόμοι, οδηγίες)
– Οικονομικού χαρακτήρα (φορολογία, επιδοτήσεις),
– Πληροφόρησης (εκστρατείες ενημέρωσης, επιμορφωτικές δραστηριότητες),
– Δικτύωσης (δημιουργία δικτύων ενδιαφερομένων μερών) και
– Υβριδικά, δηλαδή συνδυασμός των παραπάνω εργαλείων/μέτρων,ο οποίος είναι και ο συνηθέστερος.
(γ) ΠΕΔΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΚΕ σε συνάρτηση με εθνικές προτεραιότητες, που μπορούν να αφορούν:
– το ανθρώπινο δυναμικό (ανάπτυξη δεξιοτήτων και εκπαίδευση προσωπικού, προστασία εργασιακών δικαιωμάτων, υγιεινή και ασφάλεια, εξισορρόπηση εργασιακής και προσωπικής ζωής),
– την ηγεσία της επιχείρησης (ενίσχυση επιχειρησιακής κουλτούρας ΕΚΕ, ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης και διαφάνειας με ενδιαφερόμενα μέρη),
– την αγορά (ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που ενσωματώνουν αρχές ΕΚΕ, εφαρμογή αρχών ΕΚΕ στην εφοδιαστική αλυσίδα),
– το φυσικό περιβάλλον (βελτίωση ενεργειακού αποτυπώματος, ενσωμάτωση περιβαλλοντικών κριτηρίων), και
– το κοινωνικό περιβάλλον (ανάπτυξη καλών σχέσεων με τοπικές κοινότητες, υποστήριξη κοινωνικών ομάδων σε ανάγκη).
Εικόνα 1‑1:Ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαμόρφωση δημόσιων πολιτικών / δράσεων ΕΚΕ
Το ολοκληρωμένο Σχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ αναπτύχθηκε από Ομάδα Εργασίας που συστάθηκε στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι αρμόδιων Υπουργείων, επιχειρηματικών φορέων, μη κυβερνητικών οργανώσεων και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Η συνεργατική προσέγγιση στη διαμόρφωση του Σχεδίου της Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ αποτελεί βασικό πυλώνα της ίδιας της στρατηγικής. Προάγοντας τη συμμετοχική διαδικασία, διοργανώθηκαν συναντήσεις στρογγυλής τραπέζης για την αξιολόγηση των προτεραιοτήτων της Εθνικής Στρατηγικής, ενώ το αποτέλεσμα της συνεργασίας των μελών της Ομάδας Εργασίας τέθηκε υπόψη των κύριων συμμετόχων και ενδιαφερομένων προς διαβούλευση και περαιτέρω ανάπτυξη δράσεων.
Κοινή προσέγγιση όλων των φορέων είναι πως η εθνική στρατηγική για την ΕΚΕ απαιτεί συνεχή συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών, ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών και τακτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.
Η ΑΕ ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΤΙΤΑΝ, καλωσορίζει τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη η οποία αποτελεί μια από τις έξι εταιρικές αρχές του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και είναι άμεσα συνυφασμένη με τη στρατηγική μας για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Στην Εθνική Στρατηγική ΕΚΕ είναι απαραίτητο να αποσαφηνιστεί ο ρόλος της πολιτείας με στόχο να καλύψει το κενό που υπάρχει μέχρι σήμερα ανάμεσα στις δράσεις μιας επιχείρησης στο πνεύμα της ΕΚΕ από τη μία και την ανυπαρξία δράσεων της πολιτείας για την ενίσχυση της ΕΚΕ και την ενημέρωση του κοινού από την άλλη.
– Καταρχήν κρίνεται θετικό το ότι υπάρχει πλέον και στην Ελλάδα ένα εθνικό σχέδιο στρατηγικής για την ΕΚΕ. Δείχνει ότι αναγνωρίζεται θεσμικά ο ρόλος της ΕΚΕ και δημιουργείται η βάση για την έναρξη διαλόγου γύρω από την ΕΚΕ και στη χώρα μας.
– Κατά τα λοιπά, το εν λόγω σχέδιο είναι κατά την άποψή μας συγκεχυμένο, χωρίς σαφή δομή, χωρίς σαφή παρουσίαση των εθνικών στόχων ΕΚΕ, χωρίς ουσιαστική αναγνώριση του εθελοντικού χαρακτήρα της ΕΚΕ (παρά τις περί τούτου αναφορές), χωρίς αναγνώριση της έως σήμερα εξαιρετικά επιτυχημένης και καθαρά εθελοντικής επιχειρηματικής πρωτοβουλίας για την υιοθέτηση πολιτικών ΕΚΕ. Κυρίως όμως δημιουργεί σύγχυση ως προς το ρόλο της Πολιτείας σε θέματα ΕΚΕ, ενώ ταυτόχρονα δεν περιλαμβάνει καμία δέσμευση για την εφαρμογή αντίστοιχων με την ΕΚΕ πολιτικών από τους Δημόσιους φορείς, και κυρίως για την εφαρμογή πολιτικών διοικητικής μεταρρύθμισης, διαφάνειας και αποτελεσματικότητας στη δημόσια διοίκηση, οι οποίες είναι οι απαραίτητες ελάχιστες προϋποθέσεις ώστε να αναπτυχθεί καταρχήν η επιχειρηματικότητα και κατά συνέπεια και η ΕΚΕ στη χώρα μας.
– Υπάρχει σύγχυση ανάμεσα στην ΕΚΕ και στην οικονομική και αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί η ΕΚΕ να υποκαταστήσει κυβερνητικές οικονομικές και πολιτικές επιλογές. Είναι λάθος να γίνεται προσπάθεια να επιτευχθούν μέσω ΕΚΕ οι στόχοι της κυβέρνησης για επίτευξη εξόδου από την κρίση, ευμάρεια, καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας κλπ. Είναι τουλάχιστον ατυχής η αναφορά ότι η ΕΚΕ «θα αποτελέσει το βασικό όχημα εξόδου από την κρίση». Η ΕΚΕ μπορεί να απαλύνει τα συμπτώματα της πολιτικής και οικονομικής κρίσης στην ελληνική κοινωνία. Μπορεί να βοηθήσει την Πολιτεία, όχι να την υποκαταστήσει.
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η διαβούλευση που διοργάνωσε το Ελληνικό Δίκτυο ΕΚΕ και το Συμβούλιο Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΣΕΒ για το σχέδιο εθνικής στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.
Το Σχέδιο καταρτίσθηκε από Επιτροπή την οποία συγκάλεσε και συντόνισε η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.
Στη διαβούλευση συμμετείχαν περισσότερες από 60 (εξήντα) επιχειρήσεις, επιχειρηματικοί φορείς, εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά και της κοινωνίας των πολιτών.
Τα κύρια συμπεράσματα όπως αναπτύχθηκαν και καταγράφηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής συνοψίζονται στα ακόλουθα κύρια σημεία :
1. Η υιοθέτηση Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) και στη χώρα μας, είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό και θετικό βήμα.
2. Το όραμα του σχεδίου για την εθνική στρατηγική ξεκαθαρίζει και υπογραμμίζει σωστά την αναγκαιότητα η Πολιτεία να συμβάλλει έτσι ώστε οι επιχειρήσεις και οι πολίτες, να συμπράξουν για μία ανάπτυξη που στηρίζεται στην ισόρροπη οικονομική μεγέθυνση, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στην κοινωνική συνοχή (triple bottom line).
3. Η συνεργατική προσέγγιση στην οποία στηρίχθηκε ο αρχικός σχεδιασμός και προβλέπεται ως προϋπόθεση για την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής είναι καταλυτικός παράγοντας για το νέο, σύγχρονο αναπτυξιακό πρότυπο που περιγράφεται από το σχέδιο.
4. Έτσι, το σχέδιο συμπερασματικά θα πρέπει να αποτελεί καταρχήν μία δήλωση αυτοδέσμευσης της Πολιτείας για την προώθηση και στην Ελλάδα ενός νέου, σύγχρονου αναπτυξιακού προτύπου, με συνεργατική προσέγγιση.
5. Στο πλαίσιο αυτό η αξιοποίηση της υφιστάμενης γνώσης και εμπειρίας που προέρχεται από το Ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, αλλά πρωτίστως και από όσες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν μέχρι σήμερα πρωτοστατήσει και ηγηθεί στην ενσωμάτωση των αρχών και πρακτικών της ΕΚΕ με προσανατολισμό τη βιώσιμη ανάπτυξη, οφείλει να αποτελεί ένα από τα κύρια μέτρα εφαρμογής του σχεδίου.
6. Η υιοθέτηση και αποσαφήνιση του πιο πρόσφατου ορισμού της έννοιας «ΕΚΕ» σύμφωνα με την αναθεωρημένη Ευρωπαϊκή πολιτική 2011 – 14 είναι αναγκαία ώστε να τεκμηριώνεται ο «εθελοντικός χαρακτήρας» της για τις επιχειρήσεις και η σημασία της προσαρμογής της επιχειρηματικής στρατηγικής ανάλογα με τη φύση, το εύρος και τον κλάδο δραστηριότητας κάθε επιχείρησης. Δεδομένου ότι η εφαρμογή της ΕΚΕ προϋπόθέτει τη συμμόρφωση με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, οριοθετείται από το πώς κάθε επιχείρηση (ή οργανισμός) μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων πέραν των των όποιων υποχρεώσεων για συμμόρφωση. Για το σκοπό αυτό, κάθε επιχείρηση καλείται να αξιολογήσει τα θέματα που είναι ουσιώδη και στα οποία θα εστιάσει κατά προτεραιότητα αναλαμβάνοντας σχετικές πρωτοβουλίες. Δεν υπάρχει ένα «μοντέλο που να ταιριάζει σε όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς» – «No one size fits all».
7. Η ανάδειξη και επεξήγηση της σημασίας που έχει η ΕΚΕ για τις επιχειρήσεις ως εθελοντική δέσμευση για συνεισφορά στην αντιμετώπιση κοινωνικών και περιβαλλοντικών θεμάτων που είναι ουσιώδη για την επιχειρηματική λειτουργία και για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων σε βάθος χρόνου (μακρόχρονη προσέγγιση) θα πρέπει να αποσαφηνίζεται σε αντιπαραβολή με το ρόλο και την ευθύνη της Πολιτείας που αποτελεί η ίδια «πρότυπο» με τον τρόπο που λειτουργεί.
προσβάσιμο και κατανοητό
Όπως ορθά αναγνωρίζεται στο κείμενο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) αποτελεί μία εθελοντική δέσμευση των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό άποψη του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης είναι ότι ο ρόλος των κρατικών οργανισμών στο πεδίο της ΕΚΕ είναι σκόπιμο να περιορίζεται αποκλειστικά στη στήριξη των μέσων προώθησής της, που θα επιλέξει και αποφασίσει η ίδια η επιχειρηματική κοινότητα. Δεδομένου του παραπάνω, είμαστε υπέρ της πρόβλεψης ενός Εθνικού Συμβουλίου με γνωμοδοτικό χαρακτήρα, εκτιμώντας παράλληλα ότι δεν υφίσταται λόγος ύπαρξης Αρχής Εφαρμογής.
Παράλληλα, τασσόμαστε υπέρ της ξεκάθαρης διατύπωσης της έννοιας του εθελοντικού χαρακτήρα για τις επιχειρήσεις και της απάλειψης αναφορών σε νέα επιπλέον πρότυπα και κώδικες. Είναι μείζονος σημασίας να αποφευχθεί η δημιουργία τυχόν νέων κανονιστικών υποχρεώσεων για τις ελληνικές επιχειρήσεις, σε σχέση με την ΕΚΕ, οι οποίες θα καθιστούν ακόμη πολυπλοκότερο το ήδη σύνθετο πλαίσιο του επιχειρείν στη χώρα μας.
Ταυτόχρονα, λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα, δε θεωρούμε ότι βρίσκονται εντός του πλαισίου της ΕΚΕ μέτρα ή και διατάξεις, οι οποίες εξασφαλίζουν την υιοθέτηση των αρχών και αντιλήψεων της ΕΚΕ μέσα από την ανταπόκριση των επιχειρήσεων σε θεσπιζόμενα φορολογικά κίνητρα ή επιδοτήσεις. Ειδικότερα, η προτεινόμενη σύνδεση της ΕΚΕ με την αξιολόγηση εκ μέρους των τραπεζών των σχεδίων που υποβάλλονται προς δανειοδότηση κατά πάσα πιθανότητα θα έχει αμφιλεγόμενα αποτελέσματα: είναι ιδιαίτερα πιθανό τα προτεινόμενα σχέδια να περιλαμβάνουν πλήθος προσχηματικών ιδεών σχετιζόμενων με την εφαρμογή αρχών της ΕΚΕ, το δε τραπεζικό σύστημα να αξιολογεί αυτές χωρίς να είναι σε θέση να διασφαλίζει την οποιαδήποτε εφαρμογή τους, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μιας κακής πρακτικής που οπωσδήποτε θα δημιουργήσει στρεβλώσεις στην αγορά.
Επιπλέον, θα θέλαμε να προτείνουμε μία επιφυλακτικότερη εφαρμογή της συμπερίληψης των απολογισμών ΕΚΕ που θα ανακοινώνονται στο ΓΕΜΗ. Είναι σαφές ότι οι απολογισμοί των δράσεων ΕΚΕ δεν έχουν την ίδια τυποποίηση με τη δημιουργία και δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων των επιχειρήσεων. Κατά συνέπεια, το βάρος που θα επωμιστούν οι υπηρεσίες ΓΕΜΗ μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλο και να οδηγήσει σε δυσανάλογα υψηλά κόστη για τις επιχειρήσεις, με δυσάρεστα αποτελέσματα. Για τον παραπάνω λόγο θεωρούμε ότι η αναφορά προς το ΓΕΜΗ θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα συνοπτική και κωδικοποιημένη, όπως π.χ.: «η εταιρεία πραγματοποίησε κατά το έτος …. Δράσεις ΕΚΕ ο απολογισμός των οποίων μπορεί να αναζητηθεί στην ιστοσελίδα της» .
Τέλος, θεωρούμε καθοριστικής σημασίας την υιοθέτηση μιας συνεργατικής αντίληψης της υλοποίησης της στρατηγικής ΕΚΕ στη χώρα μας, μέσω της ανάληψης κοινών πρωτοβουλιών, συνεργασιών διακλαδικού χαρακτήρα και της ουσιαστικής υποστήριξης των μικρότερων επιχειρήσεων από τις μεγαλύτερες.
Καλό θα ήταν στην 3η παράγραφο της Εισαγωγής να μην ανάγεται η Στρατηγική για την ΕΚΕ και η αποδοχή της σαν «το βασικό όχημα» εξόδου της χώρας από την κρίση
Θέσεις της ΕΣΕΕ για την Εθνική Στρατηγική για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ)
Η Ε.Σ.Ε.Ε., στο πλαίσιο της Διαβούλευσης για την Εθνική Στρατηγική Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, κατέθεσε τις θέσεις και τις προτάσεις του ελληνικού εμπορίου, οι οποίες συνοψίζονται σε τρείς άξονες.
1) Με δεδομένο ότι η ελληνική αγορά απαρτίζεται, στη συντριπτική της πλειοψηφία, από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη θα πρέπει να διεισδύσει και στην μικρή επιχειρηματικότητα, ώστε να αποτελέσει «υπόθεση των πολλών». Είναι λοιπόν περισσότερο από αναγκαίο, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις να γίνουν κοινωνοί της ΕΚΕ.
2) Η εφαρμογή της ΕΚΕ από τις μικρές επιχειρήσεις έχει τη δυνατότητα να συμβάλλει στην αναπτυξιακή τους ανάκαμψη και να δημιουργήσει βιώσιμες νέες θέσεις εργασίας. Είναι απαραίτητο να δοθεί προτεραιότητα στη νέα γενιά επιχειρηματιών, η οποία θα εισφέρει στην έξοδο της χώρας από την κρίση και θα εμπλουτίσει τον εγχώριο ανταγωνισμό με πρωτότυπες ιδέες. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω η επιχειρηματική εκπαίδευση με θέματα κοινωνικά υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, όπως και να προωθηθούν ή να ανανεωθούν ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για τους επιχειρηματίες, και ιδιαίτερα για τους νέους, προκειμένου να αποκτήσουν την κατάλληλη γνώση για να διαμορφώσουν το επιχειρηματικό τους σχέδιο για την εφαρμογή της ΕΚΕ στην επιχείρησή τους. Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό είναι να υπάρχει ειδικό προνομιακό καθεστώς, αλλά και ένα ελκυστικό σύστημα κινήτρων για τους επιχειρηματίες με στόχο να τους ενθαρρύνουν να μπουν στη διαδικασία ενσωμάτωσης της ΕΚΕ στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα.
Ειδικά δε για τους αυτοαπασχολούμενους ή για τις επιχειρήσεις πολύ μικρού μεγέθους, θα πρέπει να υπάρξει μια ειδική μέριμνα όπως μηχανισμοί στήριξης, προκειμένου να μην απομονωθούν λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων τους. Η ΕΣΕΕ έχει την πρόθεση και τη διάθεση να βοηθήσει στα συναφή εγχειρήματα, τόσο της κλαδικής καταγραφής, όσο και της διάχυσης της πληροφόρησης, αξιοποιώντας τις βάσεις δεδομένων της, όπως και τη σχετική της εμπειρία. Ωστόσο, είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι η μη επιλεξιμότητα της εμπορικής δραστηριότητας, για τη δυνατότητα λήψης κρατικών ενισχύσεων ή άλλων κινήτρων για την προώθηση της ΕΚΕ στις ΜμΕ αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα.
3) Τέλος, είναι απαραίτητα να καταστεί σαφής ο τρόπος με τον οποίο θα στηριχτεί η εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την ΕΚΕ. Μόνο εάν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος χρηματοδότησης των εφαρμοστικών δράσεων το Σχέδιο μπορεί να χαρακτηριστεί ρεαλιστικό και να μην αφεθεί στην τύχη του. Για το λόγο αυτό, η ΕΣΕΕ, τίθεται στη διάθεση της πολιτείας, προκειμένου να συμβάλλει στο σκοπό αυτό, τόσο μέσω της οργανωτικής της δομής, όσο και μέσω κλιμάκωσης των υφιστάμενων πιλοτικών δράσεων που υλοποιεί στο συγκεκριμένο τομέα.
Η διαβούλευση πραγματοποιείται εν μέσω μιας πραγματικότητας η οποία, μεταξύ των άλλων, περιλαμβάνει:
– Οικονομική κρίση η οποία έχει οδηγήσει σε ασφυξία σημαντικό κομμάτι επιχειρήσεων και πολιτών.
– Υπάρχουσες οργανωμένες πρωτοβουλίες ΕΚΕ (είτε μέσω φορέων είτε μέσω ιδιωτικών μηχανισμών) που εμπλέκουν ορισμένες από τις λίγες μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας.
– Εκατοντάδες χιλιάδες πολύ μικρές, μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αδυνατούν να δουν πώς η ΕΚΕ μπορεί να συμβάλλει βραχυπρόθεσμα στην επιβίωσή τους (που προηγείται του οράματος για ένα καλύτερο αύριο).
– Ο τομέας του δημοσίου παρουσιάζει χαμηλή αξιοπιστία ιδίως σε τομείς όπως η διαφάνεια, το reporting, οι διαδικασίες προμηθειών, οι περιβαλλοντικές επιδόσεις κοκ.
Εκτιμώ ότι τα παραπάνω δεν πρέπει να αγνοηθούν αλλά να υπάρξει η απαραίτητη μέριμνα.
Ειδικότερα για τον δημόσιο τομέα, εφόσον αποφασίσει να αναλάβει ενεργό ρόλο στην ΕΚΕ, καλείται να επιδείξει παραδειγματική συμπεριφορά. Αυτή δεν μπορεί να εξαντληθεί σε ευχές και δεσμεύσεις αλλά να συνοδεύεται από διαφάνεια και σαφώς ορισμένους δείκτες επιδόσεων (KPIs). Μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει τις υπάρχουσες βέλτιστες πρακτικές (και γιατί όχι, να τις βελτιώσει) του ιδιωτικού τομέα.
Σε κάθε περίπτωση, η δημιουργία συντονιστικού σχήματος δράσεων και προγραμμάτων ΕΚΕ (η χρησιμότητά του συνεχίζει να αποτελεί ζητούμενο και όχι αυταπόδεικτη ανάγκη) οφείλει να λάβει υπόψη τις υπάρχουσες προσπάθειες και παράλληλα να αναζητήσει τρόπους για να τις διευρύνει σε νέες επιχειρήσεις. Το πιο κρίσιμο ίσως στοιχείο της όλης πρωτοβουλίας είναι η ανάγκη να μην προσθέσει κάποιο νέο επίπεδο γραφειοκρατίας, γεγονός που θα λειτουργήσει αποθαρρυντικά για τις επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ήδη προγράμματα ΕΚΕ (ανεξαρτήτως ποιότητας).
Προσωπικά, εκτιμώ ότι η ημέρα κατά την οποία θα υπάρχει ένα ενιαίο εθνικό, αξιόπιστο, ευέλικτο και λειτουργικό σύστημα αξιολόγησης εκθέσεων ΕΚΕ, το οποίο θα λειτουργεί συμβουλευτικά και θα φροντίζει για τη διάχυση των βέλτιστων πρακτικών είναι πολύ μακριά. Προτείνω, αντί μεγαλόσχημων υποσχέσεων, νέων επιπέδων γραφειοκρατίας, αντιπαραθέσεων της πλέον κατάλληλης μεθοδολογίας, να ξεκινήσουμε με κάποια συγκεκριμένα μικρά βήματα.
Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) αποτελεί τον φορέα εκπροσώπησης του κλάδου πλοιοκτησίας – εφοπλισμού επιβατηγών πλοίων στην Ελλάδα.
Τα μέλη μας περιλαμβάνουν ελληνικές και ευρύτερα κοινοτικές πλοιοκτήτριες και διαχειρίστριες εταιρείες επιβατηγών οχηματαγωγών / επιβατηγών εν γένει πλοίων, τα οποία δραστηριοποιούνται στον χώρο της ακτοπλοΐας, των διεθνών γραμμών και της κρουαζιέρας οι οποίες στην πλειονότητα τους κατατάσσονται στις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις.
Ο κλάδος της επιβατηγού ναυτιλίας τυπικά εκπροσωπείται ελάχιστα στον τομέα της ΕΚΕ καθώς έως σήμερα μόνο μία εταιρία-μέλος μας δημοσιεύει κοινωνικό απολογισμό. Ουσιαστικά όμως, οι εταιρείες επιβατηγών πλοίων έχουν να επιδείξουν πλούσιο κοινωνικό έργο σε όλους τους τομείς ΕΚΕ, δηλαδή σε σχέση με τον ανθρώπινο παράγοντα, την κοινωνία, το περιβάλλον και την αγορά. Ιδιαίτερα οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ακτοπλοΐας και βρίσκονται σε καθημερινή επαφή με τις τοπικές κοινωνίες των νησιών μας και ειδικά των πιο απομακρυσμένων από αυτά, γνωρίζουν από πρώτο χέρι και αντιλαμβάνονται εξ ιδίας αντίληψης τα δεκάδες θέματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της νησιωτικής Ελλάδας και συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειες αντιμετώπισής τους, «ζώντας» μαζί με τις τοπικές κοινωνίες.
Δυστυχώς, η πλειονότητα των μελών μας δεν αντιλαμβάνεται ότι οι εν λόγω πρωτοβουλίες και δράσεις που αναπτύσσουν και εφαρμόζουν ανελλιπώς επί δεκαετίες αποτελούν δράσεις ΕΚΕ, ενώ δεν αποκλείεται πολλές από τις επιχειρήσεις να μην έχουν καν σαφή και ολοκληρωμένη εικόνα για το τι σημαίνει ΕΚΕ. Το γεγονός αυτό δε, δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο του δικού μας κλάδου αλλά αποτελεί κοινό τόπο για τις περισσότερες από τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις της χώρας μας.
Το υπό διαβούλευση Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ αποτελεί ένα θετικό και αναγκαίο βήμα προς την ενημέρωση όλων για το τι είναι ΕΚΕ και γιατί είναι απαραίτητη στη σύγχρονη εποχή γενικά, και στην Ελλάδα ειδικότερα. Για τους λόγους αυτούς προτείνουμε τα παρακάτω ώστε το Σχέδιο να ανταποκριθεί καλύτερα στις ως άνω απαιτήσεις.
1. Εθνικές Προτεραιότητες: από το κείμενο δεν προκύπτει σαφώς ποιοι είναι οι εθνικοί στόχοι, ειδικά για τους λιγότερα μυημένους στη λογική της ΕΚΕ. Η αναφορά στις εθνικές προτεραιότητες 2020 δεν μπορεί παρά να θέτει τον παρανομαστή επί του οποίου θα τεθούν οι εθνικοί στόχοι για την ΕΚΕ, οι οποίοι πρέπει να είναι σαφείς και συγκεκριμένοι. Η ανεργία και η φτώχεια π.χ. δεν μπορεί να είναι αντικείμενο της ΕΚΕ καθώς η αντιμετώπισή τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους στην οποία η ΕΚΕ μόνον επικουρικά μπορεί να λειτουργεί.
Οι επιχειρήσεις θα συμβάλλουν στην καταπολέμηση των θλιβερών αυτών καταστάσεων εφόσον οι ίδιες είναι σε θέση να εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητά τους ώστε να συνεχίσουν να απασχολούν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων και να βρεθούν σταδιακά στην εξαιρετικά ευχάριστη για κάθε επιχείρηση θέση ανάπτυξης και επένδυσης ώστε να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ: για να καταστεί τούτο δυνατό, θα πρέπει η Πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες της. Πρωτίστως να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκές για το επιχειρείν που επί δεκαετίες στη χώρα μας αντιμετωπίζεται σχεδόν ως «θανάσιμο αμάρτημα». Απαιτούνται άμεσα πολιτικές ανάπτυξης από την κυβέρνηση, δημιουργία επιχειρηματικών συνθηκών που ευνοούν την επιχειρηματικότητα και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων επενδύσεων και κατά συνέπεια νέων θέσεων απασχόλησης. Επίσης απαιτείται ρηξικέλευθη αντιμετώπιση του παρωχημένου, αλληλοκαλυπτόμενου και πολλές φορές αλληλοσυγκρουόμενου νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων, της σχεδόν εχθρικής προς το επιχειρείν λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, της στήριξης της διαφάνειας, την πάταξη της γραφειοκρατίας αλλά και της εκτεταμένης διαφθοράς στον δημόσιο τομέα που καθημερινά πλέον αποκαλύπτεται.
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο κεφάλαιο, στο οποίο θα αναφέρονται ρητά οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνει το ίδιο για την υιοθέτηση αρχών και πολιτικών ΕΚΕ από τις επιχειρήσεις του και τις υπηρεσίες του σε όλο τους το εύρος, συμπεριλαμβανομένης της τοπικής αυτοδιοίκησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αποσαφηνιστούν οι ρόλοι όλων και θα είναι σαφείς οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις του κάθε εμπλεκόμενου, είτε δημοσίου είτε ιδιωτικού φορέα.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Το Σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένες ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν από την πλευρά της Πολιτείας ώστε να ενημερωθεί η ελληνική κοινωνία για την ΕΚΕ και τη σημασία της συνολικά. Από τους μαθητές στα σχολεία μέχρι – και μάλιστα κυρίως – τους δημοσίους υπαλλήλους και τους έλληνες επιχειρηματίες. Τις δύο πρώτες ομάδες όπως και το ευρύ καταναλωτικό κοινό θα πρέπει να εκπαιδεύσει η Πολιτεία. Για τον επιχειρηματικό κόσμο η Πολιτεία θα πρέπει να συνεργαστεί με κλαδικούς αντιπροσωπευτικούς φορείς, επιμελητήρια κλπ. ώστε η διάδοση της πληροφόρησης να γίνει μέσα από αυτούς προς τα μέλη τους και να ενισχυθούν κοινές πρωτοβουλίες και δράσεις, οι οποίες θα στηρίζονται και στην κατανόηση των εμπορικών πλεονεκτημάτων της ΕΚΕ για μία επιχείρηση.
ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΕΚΕ (BUSINESS CASE): Να γίνει πιο ευκρινής αναφορά και να τονισθεί στο Σχέδιο το λεγόμενο «business case» της ΕΚΕ, η εμπορική της σημασία για την επιχείρηση. Δεν πρέπει να παραλείπεται σε κάθε αναφορά που γίνεται στην ΕΚΕ εκτός από τον εθελοντικό και ο εμπορικός της χαρακτήρας. Σε αντίθετη περίπτωση κινδυνεύει να γίνει αντιληπτή ως φιλανθρωπία και μόνον. Η ΕΚΕ αναμφίβολα μπορεί να αποτελέσει συγκριτικό πλεονέκτημα των ελληνικών επιχειρήσεων, ειδικά των πιο εξωστρεφών και εν γένει να βοηθήσει στη δημιουργία θετικού κλίματος και εντυπώσεων για τη χώρα μας. Θα πρέπει όμως να αναχθεί και σε συγκριτικό πλεονέκτημα για το εσωτερικό της χώρας. Εφόσον οι καταναλωτές είναι ευαισθητοποιημένοι, οι ίδιοι θα δημιουργήσουν πιέσεις προς τις εταιρίες να υιοθετήσουν πολιτικές και δράσεις ΕΚΕ. Θα πρέπει επομένως να ενισχυθεί η έννοια της ΕΚΕ ως «ανταποδοτική επένδυση».
ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ: Είτε γνωρίζοντας ότι επιτελούν ΕΚΕ είτε όχι όπως συμβαίνει με την πλειονότητα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων όπως προαναφέρθηκε, είναι απαραίτητο το Σχέδιο να τονίζει και να εγγυάται τον εθελοντικό χαρακτήρα της ΕΚΕ. Όχι με την μάλλον ατυχή ταυτοσημία «εθελοντική αυτοδέσμευση», αλλά αποφεύγοντας τις διαρκείς αναφορές σε «ποινές», «τιμωρία», «έλεγχο». Ο έλεγχος από την Πολιτεία είναι εκ των ων ουκ άνευ. Πρέπει όμως να γίνεται προσεκτική αναφορά ώστε να μη δημιουργηθεί ιδέα «καταστολής» η οποία δυστυχώς έχει την τάση να επικρατεί στη νομοθεσία περί επιχειρείν στη χώρα μας, γεγονός που αναμφίβολα αποτελεί τροχοπέδη στην επιχειρηματική δραστηριότητα και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και όχι να διευρυνθεί. Επιπλέον, επισημαίνουμε το προφανές, ότι η ΕΚΕ επί πάνω από μία δεκαετία λειτουργεί εξαιρετικά στη χώρα μας από αρκετές επιχειρήσεις, αποκλειστικά στηριζόμενη στην ιδιωτική εθελοντική πρωτοβουλία, χωρίς κανένα κίνητρο από την πλευρά της Πολιτείας. Η επιβολή κυρώσεων και γενικά η νομοθετική καταστολή θα πρέπει να αποφευχθεί, αλλιώς διακινδυνεύεται η αναγνωρισμένη και αποτελεσματική κοινωνική συνεισφορά της που μέχρι σήμερα έχει λειτουργήσει υποδειγματικά σε καθαρά εθελοντική βάση.
ΚΙΝΗΤΡΑ: Προκειμένου η ΕΚΕ να διευρυνθεί σε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για την υιοθέτησή της. Το Σχέδιο θα πρέπει να κάνει ρητή αναφορά σε συγκεκριμένα μέτρα κατά τρόπο που να γίνεται αντιληπτό και από εταιρίες που δεν έχουν ασχοληθεί με την ΕΚΕ. Συγκεκριμένα θεωρούμε πολύ θετικά τα ακόλουθα μέτρα οικονομικού χαρακτήρα : Προτίμηση των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν ΕΚΕ στις δημόσιες συμβάσεις και στις προμήθειες του Δημοσίου. Εισαγωγή περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραμέτρων στα Κριτήρια Πιστωτικής Αξιολόγησης των επιχειρήσεων από τις Ελληνικές Τράπεζες. Επίσης θα πρέπει να θεσπισθούν μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν ΕΚΕ.
ΚΟΣΤΟΣ: Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αποφευχθεί η επιβάρυνση των επιχειρήσεων και ειδικά των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων με γραφειοκρατικές υποχρεώσεις και επιβάρυνση λειτουργικού κόστους. Θεωρούμε ότι η προτεινόμενη καταγραφή δεν παρουσιάζει όφελος παρά ενδεχομένως μόνο για τις μεγάλες επιχειρήσεις που ούτως ή άλλως υποχρεούνται σε καταγραφή και αναφορά στο ΓΕΜΗ. Επίσης, είναι βασικό σε σχέση με τα πρότυπα αναφοράς να μην γίνουν υποχρεωτικά για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις πρότυπα που θα απαιτούν την απασχόληση συμβούλων και κατά συνέπεια θα επιβαρύνουν οικονομικά τις επιχειρήσεις.
ΚΛΑΔΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ: πέραν των εθνικών στόχων θα πρέπει το Σχέδιο να δώσει έμφαση στην κλαδική προσέγγιση θέσης προτεραιοτήτων και στόχων, ανάλογα με τον τύπο επιχειρηματικής δραστηριότητας και τη γεωγραφική παρουσία της κάθε επιχείρησης. Οι δύο αυτοί παράγοντες επηρεάζουν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό τις προτεραιότητες ΕΚΕ μιας επιχείρησης και δεν είναι απαραίτητο η ιεράρχησή τους να είναι ίδια με εκείνη άλλων κλάδων. Π.χ. αναφερόμενοι στο δικό μας κλάδο είναι τεράστιας σημασίας για τις τοπικές κοινότητες, η συμβολή των ακτοπλοϊκών πλοίων στη μεταφορά ασθενών από νησιά χωρίς νοσοκομειακές υποδομές σε κεντρικά ή περιφερειακά νοσοκομεία, η οποία γίνεται δωρεάν και πολλές φορές με αλλαγή του δρομολογίου του πλοίου, ανεξάρτητα από τις επιπτώσεις που αναμφίβολα έχει για τη συνολική λειτουργία του. Η παροχή της μεταφοράς αυτής είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου για τους νησιώτες και θα πρέπει ενδεχομένως να τεθεί ως προτεραιότητα ΕΚΕ για τις εταιρίες του κλάδου μας, και όχι π.χ. η ανεργία που έχει τεθεί ως πρώτη προτεραιότητα εθνικής πολιτικής.
ΕΠΟΠΤΕΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: Θεωρούμε ότι είναι περιττή η ύπαρξη δύο φορέων υλοποίησης , δηλαδή και του Εθνικού Συμβουλίου ΕΚΕ και της Αρχής Εφαρμογής. Προτείνουμε την κατάργηση της Αρχής καθώς το Εθνικό Συμβούλιο είναι απολύτως επαρκές για το σύνολο των δραστηριοτήτων και τομέων που περιγράφονται στο Σχέδιο.
Ο ΣΕΕΝ είναι έτοιμος να αναλάβει δράση ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των μελών του σε κλαδικό επίπεδο και σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους κοινωνικούς εταίρους να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για διάλογο και σύμπραξη σε εθνικό αλλά και κατά τη γνώμη μας κυρίως, σε τοπικό επίπεδο.
1. Ο όρος Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη- ΕΚΕ είναι άστοχος και ξεπερασμένος:
α) Διεθνώς, χρησιμοποείται πλέον ο όρος Social Responsibility -SR, διότι η Κοινωνική Υπευθυνότητα- ΚΥ αφορά σε όλους τους οργανισμούς, κερδοσκοπικούς (Εταιρείες) ή όχι (Δημόσιο, Τοπική Αυτοδιοίκηση, ακόμη και ΜΚΟ!).
β) Επιπλέον η μετάφραση του Responsibility ως «Ευθυνη» είναι άστοχη, διότι παραπέμπει λεκτικά σε κάτι «υποχρεωτικό», σε αντίθεση με το Υπευθυνότητα: Ποιο «ακούγεται» συνειρμικά καλύτερο; Το , ή το ;
γ) Οι εταιρείες στην Ελλάδα, σε κάποιο βαθμό έχουν υιοθετήσει, ή τουλάχιστον έχουν ακούσει για την ΚΥ. Ο ευρύτερος Δημόσιος Τομέας είναι ο μεγάλος ασθενής στο πεδίο αυτό, με αρνητικούς πρωταθλητές την Τοπική και Περιφερεακή Αυτοδιοίκηση στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Οι δράσεις λοιπόν, «θα πρέπει» (βλ. 2γ παρακάτω» να απευθυνθούν τουλάχιστον ισομερώς και στα δύο πεδία (Εταιρικό – Δημόσιο).
2. Έχει εκδοθεί από τον ISO το Διεθνές Πρότυπο «ISO 26000:2010 – Guidance on social responsibility», το οποίο είναι σε φάση μετάφρασης από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποπόιησης- ΕΛΟΤ.
α) Θεωρώ απαραίτητη την καθοριστική αναφορά σε αυτό το Πρότυπο (καθώς και σε άλλα συνδεδεμένα), την υιοθέτηση της ορολογίας και των οδηγιών και όχι η «ανακάλυψη εκ νέου του τροχού», η οποία μόνο συγχύσεις προκαλεί.
β) Ας ξεκινήσουμε από την υιοθέτηση του όρου «social responsibility» (βλ. 1α ως άνω), καθώς και άλλων καθοριστικών όρων (βλ. 2γ παρακάτω).
γ) Σε οιοδήποτε πρότυπο, σχέδιο δράσης Υπουργείου κ.λπ., όπου είναι σαφής ο εθελοντικός χαρακτήρας «απαγορεύεται» η χρήση του όρου «πρέπει» (must στα Αγγλικά), ο οποίος αντικαθίσταται με έναν από τους όρους «θα πρέπει», ή «συνιστάται όπως» (should στα Αγγλικά).
Tο πρόβλημα έγκειται στην αμεσότητα των δράσεων!! Μπορεί να γίνεται εξαιρετικά περίπλοκο σχέδιο αντιμετώπισης για την κοινωνική ευθύνη, όμως σαν έρχεται η ώρα της δράσης δεν υπάρχει κάποια διέξοδος ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ. Αλλά όλα τα χρήματα που αφιερώνονται στις δράσεις, τελικά καταλήγουν σε εσωτερικούς κύκλους ροών, και όχι στους πραγματικούς απολήκτες-δικαιούχους των δράσεων. Η δυσκινησία της Ελληνικής κοινωνίας δεν χρειάζεται ένα τόσο περίπλοκο μοντέλο, ΑΛΛΑ απλές και ρητώς άμεσες λύσεις. Φέρω συγκεκριμένο παράδειγμα : Άστεγοι. Εργάζομαι πάνω σε αυτό το κοινωνικό πρόβλημα από τις αρχές του 2014 . http://www.astegia.webnode.gr. Και με την ομάδα Cocoon Solidarity Network. Όταν ήρθε η στιγμή να ενταχθούμε σε δράση , και να λάβουμε χρήματα για τους αστέγους, ο Δήμος ήταν τόσο δυσκίνητος στη συμμετοχή, που δεν μπορέσαμε να συμμετέχουμε σε Ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
Πρέπει να εστιαστούν Περιφέρειες και Δήμοι για συμμετοχή, και όχι να χτίζονται Διαγραμμάτα επί των Διαγραμμάτων , τα οποία μόνο Ιδιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να τα μοντελοποιησουν και υλοποιήσουν, και εντέλει να καρπώνονται αυτές τα οικονομικά μερίσματα, ενώ οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες μένουν άπραγες, και φτωχές.
Tα θέματα είναι απλά, και γίνονται στοχευμένα περίπλοκα, λόγω συμφερόντων ιδιοτελών.
Για ποιο λόγο χρειάζεται Ελληνική στρατηγική για την ΕΚΕ, αφού είναι εθελοντική πιστοποίηση και υπάρχει σχετικό διεθνές πρότυπο, το ISO 26000;
http://www.iso.org/iso/home/standards/iso26000.htm
Είναι σαν να βγάζει το Ελληνικό Δημόσιο δικό του βιβλίο για τα ..θρησκευτικά, ενώ υπάρχει η βίβλος (ISO 26000).
Συμπέρασμα: Δεν χρειάζεται τίποτα από όλα αυτά, η ΕΚΕ είναι εθελοντική και έτσι πρέπει να μείνει, και αυτό που γίνεται εδώ είναι σε δουλειά να βρισκόμαστε.