1. Αρχή Ελέγχου της παρ. 4, του άρθρου 123, του Κανονισμού (ΕΚ) 1303/2013 για όλα τα ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020 και του ΕΠ «Αλιεία και Θάλασσα 2014-2020» ορίζεται η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών. Η ΕΔΕΛ αποτελείται από τον Γενικό Διευθυντή Δημοσιονομικών Ελέγχων ως Πρόεδρο, από τους Προϊσταμένους των Διευθύνσεων Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Ελέγχων, Ελέγχου Διαχείρισης Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων και Εκτάκτων και Ειδικών Ελέγχων, καθώς και από δύο εμπειρογνώμονες από το δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, με εμπειρία σε θέματα εφαρμογής δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και ελέγχου συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή δημοσίων έργων ή κρατικών ενισχύσεων, από τους οποίους ένας προτείνεται από τον Υπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και ένας από τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας. Με την ίδια ή όμοια απόφαση ορίζονται τα αναπληρωματικά μέλη της ΕΔΕΛ και η γραμματεία αυτής, η οποία στελεχώνεται από υπαλλήλους των ανωτέρω Διευθύνσεων. Ανάλογα με το θέμα το οποίο εξετάζεται, εισηγητής της ΕΔΕΛ είναι ο καθ’ ύλη αρμόδιος Προϊστάμενος εκ των μελών, ο οποίος μετέχει στη σύνθεση της Επιτροπής χωρίς δικαίωμα ψήφου.
2. Η ΕΔΕΛ έχει την ευθύνη για τον έλεγχο της ουσιαστικής λειτουργίας του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου των ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020 και του ΕΠ «Αλιεία και Θάλασσα 2014-2020». Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΔΕΛ αναλαμβάνει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
(α) Διασφαλίζει τη διενέργεια ελέγχων για την επαλήθευση της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου των ΕΠ.
(β) Διασφαλίζει ότι οι έλεγχοι των πράξεων πραγματοποιούνται σε κατάλληλο δείγμα για την επαλήθευση των δηλωθεισών στην Επιτροπή δαπανών. Για το σκοπό αυτό διαμορφώνει, κατά κανόνα, μεθοδολογία στατιστικής δειγματοληψίας πράξεων. Μη στατιστική μέθοδος δειγματοληψίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την επαγγελματική κρίση της Αρχής Ελέγχου, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, σύμφωνα με τα διεθνή ελεγκτικά λογιστικά πρότυπα, καθώς και σε κάθε περίπτωση όταν ο αριθμός των πράξεων μιας λογιστικής χρήσης δεν είναι επαρκής, ώστε να επιτρέπει τη χρήση στατιστικής μεθόδου.
(γ) Καταρτίζει, εντός οκτώ μηνών από την έγκριση του ΕΠ, στρατηγική ελέγχου που καλύπτει τη μεθοδολογία ελέγχου που θα χρησιμοποιηθεί, τη μέθοδο δειγματοληψίας για τους ελέγχους των πράξεων, καθώς και τον προγραμματισμό των ελέγχων για την τρέχουσα λογιστική χρήση και τις δύο επόμενες λογιστικές χρήσεις. Η στρατηγική λογιστικού ελέγχου επικαιροποιείται σε ετήσια βάση από το 2016 μέχρι και το 2024. Στην περίπτωση που εφαρμόζεται κοινό σύστημα διαχείρισης και ελέγχου σε περισσότερα του ενός ΕΠ, είναι δυνατόν να καταρτίζεται ενιαία στρατηγική ελέγχου. Η Αρχή Ελέγχου υποβάλλει στην Επιτροπή τη στρατηγική ελέγχου, κατόπιν σχετικού αιτήματος.
(δ) Μέχρι την 15η Φεβρουαρίου κάθε έτους από το 2016 έως το 2025 υποβάλλει στην Επιτροπή:
i) Γνωμοδότηση, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο, του στοιχείου β, της παρ. 5, του άρθρου 59, του Κανονισμού (ΕΕ, ΕΥΡΑΤΟΜ) 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, βάσει των ελέγχων που έχει πραγματοποιήσει δια των Διευθύνσεων του άρθρου 22 ή έχουν διενεργηθεί υπό την ευθύνη της.
ii) Ετήσια έκθεση ελέγχου, στην οποία παρατίθενται τα βασικά ευρήματα των ελέγχων που αφορούν το προηγούμενο λογιστικό έτος που λήγει στις 30 Ιουνίου σύμφωνα με τη στρατηγική ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των ευρημάτων σε σχέση με τυχόν ανεπάρκειες των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και των διορθωτικών μέτρων που προτάθηκαν και εφαρμόστηκαν.
Στην περίπτωση που ισχύει κοινό σύστημα για περισσότερα του ενός επιχειρησιακά προγράμματα, η ετήσια έκθεση του σημείου (ii) ανωτέρω, δύναται να καλύπτει όλα τα σχετικά ΕΠ.
(ε) Συνεργάζεται με την Επιτροπή για το συντονισμό των σχεδίων και των μεθόδων του δημοσιονομικού ελέγχου και ανταλλάσσει τα αποτελέσματα των ελέγχων των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου, καθώς και απόψεις επί θεμάτων που αφορούν τη βελτίωση των εν λόγω συστημάτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 128, του Κανονισμού.
3. Έχει την ευθύνη της σύνταξης έκθεσης και της διατύπωσης γνώμης που αναφέρονται στην παρ. 2, του άρθρου 124 του Κανονισμού. Το έργο αυτό η ΕΔΕΛ δύναται να το αναθέσει και σε φορέα λειτουργικά ανεξάρτητο από τις Διαχειριστικές Αρχές και την Αρχή Πιστοποίησης. Η ανωτέρω έκθεση και διατύπωση γνώμης συντάσσεται κατόπιν αξιολόγησης που διενεργείται σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά ελεγκτικά πρότυπα και διαβιβάζεται στην εθνική αρχή συντονισμού. Εφόσον η ΕΔΕΛ ή ο λειτουργικά ανεξάρτητος φορέας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το τμήμα του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, που αφορά τις Διαχειριστικές Αρχές ή την Αρχή Πιστοποίησης, είναι κατ’ ουσία ίδιο με της προηγούμενης περιόδου προγραμματισμού και τεκμηριώνεται, βάσει ελεγκτικών εργασιών που επιτελέσθηκαν σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου και του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1198/2006 του Συμβουλίου, η ουσιαστική λειτουργία τους κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, δύναται να συμπεράνει ότι πληρούνται τα Κριτήρια του Παραρτήματος ΧΙΙΙ, του Κανονισμού, χωρίς να απαιτούνται πρόσθετες ελεγκτικές εργασίες.
4. Η ΕΔΕΛ αναλαμβάνει τις αρμοδιότητες της Αρχής Ελέγχου, όπως αυτές περιγράφονται στους εκάστοτε Κανονισμούς για την υλοποίηση του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού (ΧΜ) του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ).
5. Η ΕΔΕΛ διασφαλίζει ότι το έργο του ελέγχου ασκείται λαμβάνοντας υπόψη διεθνώς αποδεκτά πρότυπα ελέγχου.
6. Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της η ΕΔΕΛ μεριμνά ιδιαιτέρως για τη διαφύλαξη δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και εμπιστευτικών πληροφοριών, των οποίων λαμβάνουν γνώση τα όργανα αυτής.
7. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύναται να συγκροτούνται επιτροπές ή ομάδες εργασίας για την υποβοήθηση του έργου της ΕΔΕΛ. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται οι αμοιβές των μελών των επιτροπών ή των ομάδων εργασίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 7, του άρθρου 46, του παρόντος νόμου.
8. Η ΕΔΕΛ ασκεί και τις αρμοδιότητες των άρθρων 15 και 16 του Ν.3614/2007, όπως ισχύει, για τους ελέγχους και τις δηλώσεις κλεισίματος των ΕΠ του ΕΣΠΑ 2007-2013, καθώς και του ΕΠ «Αλιεία 2007-2013». Επίσης, η ΕΔΕΛ είναι αρμόδια για τις ενέργειες που απαιτείται να αναληφθούν, κατά λόγο αρμοδιότητας, για τη δημοσιονομική εκκαθάριση ΕΠ του ΚΠΣ 2000-2006, καθώς και ορισμένων έργων του Ταμείου Συνοχής 2000-2006, σε συνέχεια των υποβληθεισών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Δηλώσεων Κλεισίματος.
9. Η ΕΔΕΛ κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, εφαρμόζει τις πράξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση των παρ. 6 και 7, του άρθρου 127, του Κανονισμού.