1.α)Τα όργανα, τα οποία είναι αρμόδια για τη διενέργεια των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων του παρόντος Βιβλίου, διακρίνονται σε όργανα με γνωμοδοτική αρμοδιότητα («γνωμοδοτικά όργανα») και όργανα με αποφασιστική αρμοδιότητα («αποφαινόμενα όργανα»).
β) Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των γνωμοδοτικών και αποφαινόμενων οργάνων της αναθέτουσας αρχής ασκούνται σύμφωνα με τις κείμενες και τις οργανωτικές διατάξεις τους.
γ) Τα γνωμοδοτικά όργανα εισηγούνται προς τα αποφαινόμενα όργανα για κάθε θέμα της αρμοδιότητάς τους προκειμένου τα τελευταία να αποφασίσουν σχετικά. Τα αποφαινόμενα όργανα μπορούν να είναι είτε μονομελή είτε συλλογικά.
δ) Τα γνωμοδοτικά όργανα συγκροτούνται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής για συγκεκριμένη σύμβαση, ή σε ετήσια βάση για τις συμβάσεις που συνάπτει η αναθέτουσα αρχή. Στην περίπτωση της διενέργειας συγκεντρωτικών αγορών από κεντρικές αρχές αγορών, σύμφωνα με τα άρθρα 40 και 41, τα αντίστοιχα γνωμοδοτικά όργανα συγκροτούνται με απόφασή τους.
ε) Με την απόφαση αυτή καθορίζονται οι αρμοδιότητες, ο αριθμός και οι ιδιότητες των μελών, η λειτουργία των επιτροπών, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια.
στ) Ενδεικτικά, τα ανωτέρω γνωμοδοτικά όργανα, αξιολογούν τις προσφορές ή αιτήσεις συμμετοχής των προσφερόντων ή υποψηφίων, ελέγχουν την καταλληλότητα των προσφερόντων ή υποψηφίων για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία ανάθεσης, ελέγχουν και αξιολογούν τις προσφορές και διαπραγματεύονται με τους προσφέροντες ή υποψηφίους, στο πλαίσιο διαδικασίας ανταγωνιστικού διαλόγου ή διαπραγμάτευσης, εισηγούνται τον αποκλεισμό των προσφερόντων ή υποψηφίων από τη διαδικασία ανάθεσης, την απόρριψη των προσφορών, την κατακύρωση των αποτελεσμάτων της διαδικασίας ανάθεσης, την αποδέσμευση των εγγυήσεων, τη ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης και γνωμοδοτούν για κάθε άλλο θέμα που ανακύπτει κατά τη διαδικασία ανάθεσης
ζ) Επίσης στις συμβάσεις προμηθειών γνωμοδοτούν και για κάθε θέμα που ανακύπτει κατά εκτέλεση της σύμβασης, πλην των θεμάτων επί των οποίων γνωμοδοτεί η Επιτροπή παρακολούθησης και παραλαβής κατά την περίπτωση (στ) και ιδίως επί της παράτασης του συμβατικού χρόνου, κάθε άλλης τροποποίησης της σύμβασης και της έκπτωσης του αναδόχου.
η) Με τις αποφάσεις της περίπτωσης (δ) δύνανται να συγκροτούνται κατά περίπτωση και έκτακτες επιτροπές ή ομάδες εργασίας για την αντιμετώπιση ειδικών θεμάτων που αφορούν τις διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης.
θ) Ως γνωμοδοτικά όργανα στο στάδιο που ακολουθεί την ανάθεση της σύμβασης δύναται να είναι ή συλλογικά όργανα κατά τα οριζόμενα στις προηγούμενες περιπτώσεις (α) έως και (ε) ή και οργανωτικές μονάδες ενταγμένες στη διοικητική δομή της αναθέτουσας αρχής που ορίζονται με απόφασή της.
ι) Για τη συγκρότηση και τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων στις αναθέτουσες αρχές, που εμπίπτουν στο πεδίο εφ3αρμογής του ν. 2690/1999 «Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας», εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του ως άνω νόμου.
ια) Στη σύνθεση των γνωμοδοτικών οργάνων του παρόντος άρθρου μετέχει υποχρεωτικά ένα μέλος του Μη.Π.Υ.Δη.Συ. του άρθρου 392 κατ’ ελάχιστον.
2. Ειδικά στις δημόσιες συμβάσεις έργων, πέραν των ανωτέρω ισχύουν και τα ακόλουθα:
α) Όταν ως κριτήριο ανάθεσης χρησιμοποιείται η χαμηλότερη τιμή και ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου δεν υπερβαίνει το 1.000.000 ευρώ χωρίς να συνυπολογίζεται το κονδύλιο του ΦΠΑ, η επιτροπή διαγωνισμού αποτελείται από τρεις τεχνικούς υπαλλήλους της αναθέτουσας αρχής που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο της περίπτωσης ι’ της παρούσας παραγράφου και που ορίζονται από το αρμόδιο όργανο μετά από κλήρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν 4024/2011 (Α΄ 226). Με την απόφαση ορισμού ορίζονται οι πρόεδρος, ο αναπληρωτής του και αριθμός αναπληρωματικών μελών που αναπληρώνουν, κατά τη σειρά που διορίζονται, τα τακτικά μέλη που τυχόν λείπουν, απουσιάζουν ή κωλύονται. Τα μέλη της επιτροπής διαγωνισμού μπορεί να ορίζονται για τη διενέργεια περισσότερων διαγωνισμών. Στις εργασίες της επιτροπής παρίσταται χωρίς να μετέχει στις διαδικασίες του διαγωνισμού εκπρόσωπος των εργοληπτών, που υποδεικνύεται μαζί με τον αναπληρωτή του, από τις πανελλήνιες εργοληπτικές οργανώσεις.
β) Όταν ως κριτήριο ανάθεσης χρησιμοποιείται η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά ή ο προϋπολογισμός υπερβαίνει το όριο της προηγούμενης παραγράφου, η επιτροπή διαγωνισμού αποτελείται από:
βα) Τέσσερις (4) τεχνικούς υπαλλήλους φορέων του δημοσίου τομέα, κατόχους τίτλου σπουδών ανωτάτου εκπαιδευτικού ιδρύματος πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με ειδικότητες που προσιδιάζουν στις κατηγορίες εργασιών εγγεγραμμένους στο μητρώο της περίπτωσης ι’ της παρούσας παραγράφου.
ββ) Έναν (1) εκπρόσωπο των Ο.Τ.Α. που υποδεικνύεται με τον αναπληρωτή του από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων της έδρας της αναθέτουσας αρχής εγγεγραμμένους στο μητρώο της περίπτωσης (στ).
βγ) Έναν (1) εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας (TEE), που υποδεικνύεται με τον αναπληρωτή του από τα αρμόδια όργανα του TEE εγγεγραμμένους στο μητρώο της περίπτωσης (στ).
βδ) Έναν (1) εκπρόσωπο των εργοληπτικών οργανώσεων εγγεγραμμένους στο μητρώο της περίπτωσης (στ), που υποδεικνύεται μαζί με τον αναπληρωτή του, από τις πανελλήνιες εργοληπτικές οργανώσεις, όταν πρόκειται για έργα των οποίων ο προϋπολογισμός εκτός ΦΠΑ και αναθεώρησης, ισούται ή υπερβαίνει το όριο εφαρμογής της οδηγίας, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 5, ή και οργανώσεις σε επίπεδο Περιφέρειας, εφόσον υπάρχουν, στις λοιπές περιπτώσεις.
γ) Η επιτροπή διαγωνισμού της περίπτωσης (β), συγκροτείται από την αναθέτουσα αρχή του φορέα κατασκευής του έργου. Από τα μέλη της περίπτωσης (βα) της περίπτωσης (β) ορίζεται ο πρόεδρος της επιτροπής με τον αναπληρωτή του. Στην επιτροπή ορίζεται και αριθμός αναπληρωματικών μελών της περίπτωσης (βα) της προηγούμενης περίπτωσης που αναπληρώνουν κατά τη σειρά που διορίζονται οποιαδήποτε από τα τακτικά αυτά μέλη που τυχόν λείπουν, απουσιάζουν ή κωλύονται.
δ) Στις περιπτώσεις της περίπτωσης (β) καθώς και στις περιπτώσεις ανάθεσης με τα συστήματα προσφορών των άρθρων 93, 95 και 96, καθώς και σε κάθε άλλη περίπτωση διαγωνισμού, στον οποίο πρόκειται να διενεργηθεί αξιολόγηση τεχνικών προσφορών, τα μέλη της επιτροπής διαγωνισμού, πλην του Προέδρου αυτής και του αναπληρωτή του που προέρχονται από την υπηρεσία που διενεργεί το διαγωνισμό, ορίζονται από την προϊσταμένη αρχή του φορέα κατασκευής του έργου, κατόπιν επιλογής με δημόσια κλήρωση. Της κληρώσεως αυτής προηγείται η δημοσιοποίηση των στοιχείων της σύμβασης, της ημέρας και ώρας της κλήρωσης στην ιστοσελίδα του κυρίου του έργου και του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η κλήρωση διενεργείται μεταξύ των προσώπων που έχουν την κατοικία τους στην Περιφέρεια όπου εδρεύει ο φορέας κατασκευής του έργου, διαθέτουν τα προσόντα της περίπτωσης (βα) της περίπτωσης (β). Άρνηση εκτέλεσης των ανωτέρω καθηκόντων συνιστά πειθαρχικό αδίκημα του υπαλλήλου και διώκεται κατά τις οικείες διατάξεις.
ε) Για τον ορισμό των μελών της επιτροπής διαγωνισμού, η αρμόδια για τη διεξαγωγή του υπηρεσία ζητά εγκαίρως την υπόδειξη των μελών και των εκπροσώπων των κοινωνικών φορέων (ΤΕΕ ή άλλου Επιμελητηρίου, Περιφερειακής Ένωσης Δήμων και των εργοληπτικών οργανώσεων), κατά την επόμενη περίπτωση (στ). Οι φορείς στους οποίους υπηρετούν οι υπάλληλοι και οι λοιποί εκπρόσωποι παρέχουν τις αναγκαίες διευκολύνσεις για την άσκηση των καθηκόντων τους.
στ) Για τον ορισμό του εκπροσώπου τους, τα Επιμελητήρια, οι Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων και οι εργοληπτικές οργανώσεις διενεργούν με ευθύνη τους δημόσια κλήρωση, ύστερα από έγκαιρη δημοσιοποίηση της ημέρας και ώρας διενέργειας της, από σχετικούς καταλόγους (μητρώα) προσώπων, κατά την κείμενη νομοθεσία που τηρούνται με ευθύνη των παραπάνω φορέων. Η προϊσταμένη αρχή ορίζει τα υποδειχθέντα μέλη, αφού λάβει υπόψη της τυχόν αιτήματα εξαίρεσης, λόγω κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων στο συγκεκριμένο διαγωνισμό. Στην περίπτωση αυτή υποδεικνύονται αντικαταστάτες των εξαιρεθέντων μελών, κατά τη διαδικασία της προηγούμενης περίπτωσης (ε).
ζ) Εφόσον οι επιτροπές της περίπτωσης (α) συγκροτούνται σε ετήσια βάση, οι διαδικασίες δημοπρασιών που άρχισαν μέσα στο έτος συνεχίζονται και ολοκληρώνονται από την ίδια επιτροπή. Η ύπαρξη επιτροπών σε ετήσια βάση δεν αποκλείει τη συγκρότηση επιτροπής διαγωνισμού συγκεκριμένου έργου ή έργων. Στις επιτροπές ετήσιας βάσης, το μέλος που εκπροσωπεί το φορέα χρησιμοποίησης του έργου, μπορεί να ορίζεται από την αρχή ή σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με αντίστοιχο προσδιορισμό και του μέλους αντί του οποίου συμμετέχει στη επιτροπή. Οι αποφάσεις συγκρότησης των επιτροπών διαγωνισμού κοινοποιούνται στα διοριζόμενα μέλη και τις ενδιαφερόμενες υπηρεσίες και ανακοινώνονται και με τοιχοκόλληση στο κατάστημα της εκδούσας υπηρεσίας.
η) Οι επιτροπές διαγωνισμού υποβάλλουν έγκαιρα τα πρακτικά και τις γνωμοδοτήσεις τους, λαμβανομένου υπόψη του χρόνου ισχύος των προσφορών.
θ) Για τη συγκρότηση και λειτουργία των ανωτέρω επιτροπών διαγωνισμού εφαρμόζονται συμπληρωματικά οι διατάξεις των άρθρων 13 έως 15 του ν. 2690/1999 (Α΄45).
ι) Συνιστάται και τηρείται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών Μητρώο Μελών Επιτροπών Διαγωνισμών. Στο Μητρώο αυτό εγγράφονται τεχνικοί υπάλληλοι όλων των αναθετουσών αρχών ή αναθετόντων φορέων, των Ανεξάρτητων Αρχών, της Βουλής των Ελλήνων. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων ρυθμίζονται τα θέματα εγγραφής στο Μητρώο, η διαδικασία κατάρτισης και τήρησης αυτού, εκτέλεσης καθηκόντων, πειθαρχικά αδικήματα και κάθε άλλο σχετικό θέμα ή αναγκαία λεπτομέρεια σχετικά με τα ανωτέρω. Μέχρι την έκδοση της υπουργικής απόφασης του προηγούμενου εδαφίου στην οποία προσδιορίζεται και ο χρόνος έναρξης λειτουργίας του Μητρώου οι επιτροπές διαγωνισμών συγκροτούνται κατά τις κείμενες διατάξεις.
3. Ειδικά στις δημόσιες συμβάσεις μελετών και παροχής τεχνικών υπηρεσιών, πέραν των ανωτέρω στην παράγραφο 1, ισχύουν και τα ακόλουθα:
α) Για τη διεξαγωγή των διαγωνισμών του νόμου αυτού η αναθέτουσα Αρχή συγκροτεί με απόφασή της Επιτροπή Διαγωνισμού μετά από κλήρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν.4024/2011, που αποτελείται από τρία μέλη. Δύο από τα μέλη είναι τεχνικοί υπάλληλοι, με τους αναπληρωτές τους, εγγεγραμμένοι στο μητρώο της παραγράφου 2.(ι) του παρόντος άρθρου που έχουν εμπειρία και προσόντα σχετικά με το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης και ένας εξ αυτών ορίζεται ως πρόεδρος με τον αναπληρωτή του.
β) Κατ’ εξαίρεση η Επιτροπή Διαγωνισμού μπορεί να συγκροτείται από πέντε μέλη, αν κατά την κρίση της αναθέτουσας Αρχής η προς ανάθεση σύμβαση είναι πολύπλοκη και απαιτεί εξειδικευμένη εμπειρία. Τέσσερα από τα μέλη είναι τεχνικοί υπάλληλοι, με τους αναπληρωτές τους εγγεγραμμένοι στο μητρώο της περίπτωσης (ι) της προηγούμενης παραγράφου και με εμπειρία και προσόντα σχετικά με το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης, , εκ των οποίων ένας ορίζεται ως πρόεδρος με τον αναπληρωτή του.
γ) Ένα από τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού με τον αναπληρωτή του υποδεικνύεται σε κάθε περίπτωση από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, μετά από σχετικό αίτημα της αναθέτουσας Αρχής. Ο εκπρόσωπος του Τ.Ε.Ε. προκύπτει από ηλεκτρονική κλήρωση που διενεργείται στο Τ.Ε.Ε με βάση κατάλογο που συντάσσεται κατόπιν σχετικής πρόσκλησης ανά κατηγορία κύριας μελέτης κατ΄ έτος. Αν το Τ.Ε.Ε. δεν ανταποκριθεί μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της πρόσκλησης, επιλέγεται από την αναθέτουσα αρχή πρόσωπο μέλος του Τ.Ε.Ε. Με την απόφαση συγκρότησης μπορεί να ορίζεται γραμματέας της Επιτροπής. Για τη συγκρότηση, λειτουργία και τις αποφάσεις της Επιτροπής ισχύουν συμπληρωματικά οι διατάξεις των άρθρων 13 έως 15 του Ν. 2690/1999.
δ) Σε περιπτώσεις ανάθεσης συμβάσεων με ιδιαίτερα σύνθετο, πολύπλοκο και εξειδικευμένο αντικείμενο, μπορεί με απόφαση του Υπουργού που έχει τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών να καθορίζονται πρόσθετα προσόντα που πρέπει να πληρούν τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού, κατά παρέκκλιση των περιπτώσεων (α) και (β).
ε) Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού που έχει τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών καθορίζονται οι αμοιβές των μελών των Επιτροπών Διαγωνισμού και του γραμματέα αυτών, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
στ) Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στην παράγραφο 2.(ι) του παρόντος άρθρου.
4. Στις δημόσιες συμβάσεις προμήθειας αγαθών και παροχής υπηρεσιών, πέραν των ανωτέρω, ισχύουν και τα ακόλουθα:
α) Ως γνωμοδοτικό όργανο για την εξέταση ενστάσεων και προσφυγών, στο στάδιο ανάθεσης και εκτέλεσης της σύμβασης ορίζεται τριμελής ή πενταμελής Επιτροπή αξιολόγησης ενστάσεων, τα μέλη της οποίας είναι διάφορα από τα μέλη της Επιτροπής της περίπτωσης (στ) της παρ. 1.
β) Για την παρακολούθηση και την παραλαβή της σύμβασης προμήθειας συγκροτείται τριμελής ή πενταμελής Επιτροπή παρακολούθησης και παραλαβής με απόφαση του αρμόδιου αποφαινομένου οργάνου του φορέα που εκτελεί τη σύμβαση. Το όργανο αυτό εισηγείται για όλα τα θέματα παραλαβής του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, προβαίνοντας, σε μακροσκοπικούς, λειτουργικούς ή και επιχειρησιακούς ελέγχους του προς παραλαβή αντικειμένου της σύμβασης, εφόσον προβλέπεται από τη σύμβαση ή κρίνεται αναγκαίο, συντάσσει τα σχετικά πρωτόκολλα, παρακολουθεί και ελέγχει την προσήκουσα εκτέλεση όλων των όρων της σύμβασης και την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του αναδόχου και εισηγείται τη λήψη των επιβεβλημένων μέτρων λόγω μη τήρησης των ως άνω όρων. Με απόφαση του αρμόδιου αποφαινομένου οργάνου μπορεί να συγκροτείται δευτεροβάθμια επιτροπή παρακολούθησης και παραλαβής με τις παραπάνω αρμοδιότητες.
γ) Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται οι αρμοδιότητες των πρωτοβάθμιων, μόνιμων ή μη, και των δευτεροβάθμιων επιτροπών παραλαβής, οι όροι για τη συγκρότηση δευτεροβάθμιων επιτροπών παραλαβής, η σύνθεση των επιτροπών, η διαδικασία επιλογής των μελών τους, ο τρόπος λειτουργίας τους, ο χρόνος και η διαδικασία παραλαβής των υλικών, ο τρόπος διοικητικής επίλυσης των διαφορών που ανακύπτουν κατά την παραλαβή και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
δ) Για την παραλαβή του αντικειμένου τμηματικού ή συνολικού σύμβασης παροχής υπηρεσιών συγκροτείται τριμελής Επιτροπή παραλαβής με απόφαση του αρμόδιου αποφαινομένου οργάνου του φορέα που εκτελεί τη σύμβαση. Εφόσον απαιτούνται ειδικές γνώσεις ένα τουλάχιστον μέλος της επιτροπής πρέπει να έχει την αντίστοιχη ειδικότητα. Σε περίπτωση αιτιολογημένης αδυναμίας για την συμπλήρωση ή την συγκρότηση της ανωτέρω επιτροπής η αναθέτουσα αρχή μπορεί να ζητήσει από άλλη αναθέτουσα αρχή τη διάθεση υπαλλήλου ή υπαλλήλων της.