Υπουργείο Ανάπτυξης

α) Πέραν των οριζομένων στο άρθρο 19, ειδικά για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, για τους καλούμενους οικονομικούς φορείς ισχύουν και τα ακόλουθα:
1. Στις δημοπρασίες κατασκευής έργων καλούνται οι οικονομικοί φορείς που είναι εγγεγραμμένοι στο Μ.Ε.ΕΠ. ή τα νομαρχιακά μητρώα, κατά κατηγορίες ή εξειδικευμένες επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις των επόμενων παραγράφων. Τα ίδια εφαρμόζονται και για την ανάθεση έργων χωρίς διαγωνισμό, όπου αυτή επιτρέπεται.
2. Όταν το έργο ανήκει αποκλειστικά σε μια κατηγορία του Μ.Ε.ΕΠ. καλούνται οι οικονομικοί φορείς της κατηγορίας αυτής. Ένα έργο θεωρείται ότι ανήκει αποκλειστικά σε μια κατηγορία αν ανήκουν στην κατηγορία αυτή πλέον του ενενήντα τοις εκατό (90%) των εργασιών του όλου έργου. Για τον υπολογισμό του ποσοστού αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα απρόβλεπτα.
3. Αν το έργο περιλαμβάνει εργασίες διαφόρων κατηγοριών που καμιάς το ποσοστό δεν ξεπερνά το όριο της προηγούμενης παραγράφου, στις δημοπρασίες καλούνται οικονομικοί φορείς που είναι εγγεγραμμένοι για όλες τις κατηγορίες του έργου ή κοινοπραξίες οικονομικών φορέων που να καλύπτουν τις καλούμενες κατηγορίες. Κατηγορία με ποσοστό εργασιών λιγότερο του δέκα τοις εκατό (10%) δεν λαμβάνεται υπόψη, μπορεί όμως η διακήρυξη να ορίσει διαφορετικά.
4. Αν το έργο περιλαμβάνει αποκλειστικά αντικείμενο εξειδικευμένων οικονομικών φορέων του Μ.Ε.ΕΠ., καλούνται στο διαγωνισμό οι οικονομικοί φορείς που είναι εγγεγραμμένοι στην αντίστοιχη κατηγορία και οι εξειδικευμένοι οικονομικοί φορείς αν υπάρχουν σε αντίστοιχες τάξεις. Τα δύο τελευταία εδάφια της παραγράφου 2 εφαρμόζονται και στην περίπτωση αυτή.
5. Σε περιπτώσεις ειδικών έργων που η κατασκευή τους απαιτεί εξειδικευμένους οικονομικούς φορείς μπορεί η διακήρυξη να ορίσει πρόσθετες απαιτήσεις για τη συμμετοχή σε δημοπρασία. Στις απαιτήσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνεται η υποχρεωτική σύμπραξη οικονομικών φορέων εξειδικευμένων για ορισμένες εργασίες του έργου ή τεχνικών του Μ.Ε.Κ., πέρα από τα κατώτερα όρια της υποχρεωτικής στελέχωσης ή τεχνικού του Μ.Ε.Κ. που είναι εγγεγραμμένοι για επιμέρους εργασίες μιας κα¬τηγορίας. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Τμήματος Κατασκευών του Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γ.Γ.Υ., μπορεί να προστίθενται στη διακήρυξη επιπλέον όροι, όταν τούτο ενδείκνυται από το είδος ή την πολυπλοκότητα του προς ανάθεση έργου.
6. Αν στη δημοπρασία καλούνται οικονομικοί φορείς μιας κατηγορίας, η τάξη προσδιορίζεται από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας με τον οποίο δημο¬πρατείται το έργο. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου τα ποσοστά των απρόβλεπτων δαπανών (απρόβλεπτα) λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη, όπως αυτά καθορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 170. Αν στη δημοπρασία καλούνται οικονομικοί φορείς περισσότερων κατηγοριών ή κοινοπραξίες οικονομικών φορέων περισσότερων κατηγοριών, η τάξη για κάθε κατηγορία προσδιορίζεται από το αντίστοιχο μέ¬ρος του προϋπολογισμού. Τα πιο πάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για τις εξειδικευμένες επιχειρήσεις.
7. Οι οικονομικοί φορείς γίνονται δεκτοί στις δημοπρασίες και σε κοινοπραξία αν δεν το αποκλείει η διακήρυξη. Οι οικονομικοί φορείς που κοινοπρακτούν πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στην κατηγορία του έργου που δημοπρατείται ή, σε περίπτωση που το έργο περιλαμβάνει εργασίες περισσότερων κατηγοριών, τουλάχιστον σε μία από τις κατηγορίες του έργου που δημοπρατείται. Ο καθένας από τους οικονομικούς φορείς που κοινοπρακτούν, συμμετέχει στην κοινοπραξία με ποσοστό όχι μικρότερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του προϋπολογισμού της υπηρεσίας του δημοπρατούμενου έργου. Αν το έργο περιλαμβάνει εργασίες περισ¬σότερων κατηγοριών το ποσοστό του προηγούμενου εδαφίου αναφέρεται στον προϋπολογισμό της κάθε κατηγορίας.
8. Κοινοπραξίες οικονομικών φορέων εγγεγραμμένων στην ίδια τάξη και κατηγορία έργου του Μ.Ε.ΕΠ. μέχρι και την πέμπτη τάξη, επιτρέπεται να αναλάβουν έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου από το ανώτατο όριο της τάξης τους μέχρι το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της διαφοράς μεταξύ του ανώτατου ορίου της τάξης τους και του ανώτατου ορίου της επόμενης τάξης, υπό την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον δύο από τους οικονομικούς φορείς αυτούς συμμετέχουν στην κατανομή της κατασκευής του έργου ή στα κέρδη και τις ζημίες της κοινοπραξίας, με ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) ο καθένας. Όταν κοινοπρακτούν οικονομικοί φορείς εγγεγραμμένοι στην έκτη τάξη του Μ.Ε.ΕΠ. για την ίδια κατηγορία εργασιών, το ανώτατο όριο προϋπολογισμού διαμορφώνεται στα εξήντα εκατομμύρια (60.000.000) ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσοστό συμμετοχής του καθενός στα κέρδη και τις ζημίες της κοινοπραξίας, ανέρχεται τουλάχιστον σε είκοσι πέντε τοις εκατό (25%). Τα όρια της παραγράφου αυτής μπορεί να επανακαθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, λαμβανομένου υπόψη του δείκτη αναθεώρησης των τιμών των δημοσίων έργων, όπως καθορίζεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
9. Για την ευθύνη των μελών της κοινοπραξίας ισχύουν τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 19.
β) Πέραν των οριζομένων στο άρθρο 19, ειδικά για τις δημόσιες συμβάσεις μελετών και παροχής τεχνικών υπηρεσιών, για τους καλούμενους οικονομικούς φορείς ισχύουν και τα ακόλουθα :
1. Στις διαδικασίες για την ανάθεση σύμβασης εκπόνησης μελέτης ή σύμβασης παροχής τεχνικών υπηρεσιών που αφορά σε μελέτες ή επιβλέψεις μελετών και έργων δικαιούνται να συμμετέχουν εγκατεστημένα στην Ελλάδα φυσικά και νομικά πρόσωπα, εφόσον είναι εγγεγραμμένα στις κατά νόμο απαιτούμενες τάξεις και κατηγορίες του Μητρώου σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις Η εγγραφή στα Μητρώα και η διατήρηση σε ισχύ της εγγραφής με τις νόμιμες αναθεωρήσεις της αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ανάληψη της εκπόνησης μελέτης ή της παροχής τεχνικών υπηρεσιών, κατά τις διατάξεις του νόμου αυτού. Το δικαίωμα συμμετοχής κρίνεται τόσο κατά την υποβολή της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος ή της προσφοράς όσο και κατά τη σύναψη της σύμβασης. Δεν αποτελεί λόγο αποκλεισμού από το διαγωνισμό η αναθεώρηση του πτυχίου και η κατάταξη σε μεγαλύτερη τάξη πτυχίου από την καλούμενη, εφόσον ο συμμετέχων ανήκε στην καλούμενη τάξη κατά την υποβολή αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος ή προσφοράς στο διαγωνισμό. Αποτελεί λόγο αποκλεισμού ο υποβιβασμός του πτυχίου σε τάξη που δεν καλείται στο διαγωνισμό και η διαγραφή από το Μητρώο Μελετητών.
2. Για τη συμμετοχή στη διαδικασία ανάθεσης παροχής τεχνικών υπηρεσιών επίβλεψης δημόσιου έργου , οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδεικνύουν, εκτός από την εγγραφή τους στα Μητρώα της παραγράφου 1, εμπειρία από την κατασκευή ή επίβλεψη έργων της αντίστοιχης κατηγορίας. Το επίπεδο της απαιτούμενης εμπειρίας εκφραζόμενο σε έτη ορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης, πρέπει να βρίσκεται σε αναλογία με τις ιδιαιτερότητες του προς επίβλεψη έργου και να καλύπτεται από την ομάδα επίβλεψης στην οποία μπορεί να συμμετέχει μηχανικός υποκείμενος στα ασυμβίβαστα σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις , με αποδεδειγμένη εμπειρία σε κατασκευή έργων της αντίστοιχης κατηγορίας, η οποία μπορεί να προκύπτει είτε από σχετικά πιστοποιητικά και έγγραφα είτε και από την εγγραφή του στην αντίστοιχη κατηγορία έργου Μητρώου σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις
3. Στις διαδικασίες για την ανάθεση σύμβασης παροχής τεχνικών υπηρεσιών για τις οποίες δεν τηρούνται στην Ελλάδα Μητρώα, η συμμετοχή επιτρέπεται σε ημεδαπά, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εγγεγραμμένα στα Μητρώα της παραγράφου 1 ή πιστοποιημένα από αναγνωρισμένο οργανισμό πιστοποίησης, όπως ειδικότερα ορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης.
4. Με τα έγγραφα της σύμβασης οι αναθέτουσες Αρχές ζητούν από τους συμμετέχοντες που δεν έχουν εγκατάσταση στην Ελλάδα, να αποδείξουν την εγγραφή τους σε επαγγελματικό ή εμπορικό μητρώο του κράτους εγκατάστασής τους ή να προσκομίζουν ανάλογη ένορκη βεβαίωση ή πιστοποιητικό. Οι αναθέτουσες Αρχές μπορούν να ζητούν από τους συμμετέχοντες να αποδείξουν ότι διαθέτουν επιπλέον ειδική έγκριση ή ότι είναι μέλη συγκεκριμένου οργανισμού της χώρας εγκατάστασής τους, αν κατά το δίκαιο της χώρας αυτής η ειδική έγκριση ή η ιδιότητα του μέλους συγκεκριμένου οργανισμού είναι υποχρεωτική για να παράσχουν τις υπηρεσίες της προς ανάθεση σύμβασης.
5. Η συμμετοχή στις διαδικασίες του νόμου αυτού αλλοδαπών πλην των αναφερομένων στην παράγραφο 4 επιτρέπεται μόνον εφόσον προβλέπεται από τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας ή αν προκηρύχθηκε ειδικός διεθνής διαγωνισμός που επιτρέπει τη συμμετοχή τους. Τα έγγραφα της σύμβασης ειδικών διεθνών διαγωνισμών εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού που έχει τις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού. Με τα έγγραφα της σύμβασης ορίζονται στις περιπτώσεις αυτές οι ειδικότερες προϋποθέσεις για τον έλεγχο της ποιοτικής επιλογής των συμμετεχόντων της παραγράφου αυτής.
6. Με τα έγγραφα της σύμβασης ορίζονται τα ελάχιστα επίπεδα τεχνικής καταλληλότητας γενικής εμπειρίας στις καλούμενες κατηγορίες. Η εγγραφή και κατάταξη στα Μητρώα της παραγράφου 1 και η κατοχή αντίστοιχου πτυχίου αποτελεί τεκμήριο τεχνικής καταλληλότητας γενικής εμπειρίας στην καλούμενη τάξη και κατηγορία του αντίστοιχου Μητρώου.
7. Αν για την εκπόνηση της μελέτης ή την παροχή της τεχνικής υπηρεσίας απαιτείται αυξημένη εμπειρία, μπορεί, ύστερα από γνώμη του αρμόδιου Τεχνικού Συμβουλίου, να καλούνται με τα έγγραφα της σύμβασης συμμετέχοντες εγγεγραμμένοι σε τάξη ανώτερη από αυτήν που προκύπτει με βάση την προεκτιμώμενη αμοιβή της μελέτης.
8. Η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των συμμετεχόντων για την εκπόνηση της μελέτης ή την παροχή της υπηρεσίας μπορεί να αξιολογείται ιδίως βάσει της τεχνογνωσίας , της αποτελεσματικότητας, της εμπειρίας και της αξιοπιστίας τους. Για τον έλεγχο της ικανότητας αυτής η αναθέτουσα Αρχή μπορεί, ανάλογα με τη φύση, την ποσότητα ή τη σπουδαιότητα και τη χρήση των υπηρεσιών, να ζητά με τα έγγραφα της σύμβασης, όλα ή κάποια από τα στοιχεία α ιι), β, γ, ε, στ και η, του Παραρτήματος ΧΙΙ, του Προσαρτήματος Α.
Ειδικότερα για το στοιχείο α ιι) του ανωτέρω Παραρτήματος ο σχετικός κατάλογος θα πρέπει να περιλαμβάνει τις κυριότερες μελέτες ή τεχνικές υπηρεσίες παρόμοιας φύσης που προσφέρθηκαν για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πενταετίας και το πολύ δεκαπενταετίας πριν την ημέρα της υποβολής των προσφορών. Το χρονικό αυτό διάστημα πρέπει να είναι ανάλογο του μεγέθους, της πολυπλοκότητας και των εξειδικευμένων απαιτήσεων της προς ανάθεση σύμβασης και καθορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης .
9. Στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων άνω των ορίων εφαρμογής της οδηγίας, οι συμμετέχοντες μπορούν, για συγκεκριμένη σύμβαση, να στηρίζονται στις δυνατότητες άλλων οικονομικών φορέων, για να αποδείξουν την τεχνική τους καταλληλότητα, χωρίς να χρειάζεται να διατηρούν με τους οικονομικούς φορείς αυτούς δεσμούς συγκεκριμένης νομικής φύσης. Η αναθέτουσα Αρχή ζητά αποδείξεις για τη δέσμευση του οικονομικού φορέα που θέτει τις δυνατότητές του στη διάθεση του συμμετέχοντα και ιδίως την ύπαρξη απόφασης του οργάνου διοίκησης του οικονομικού φορέα, περί του ότι θα διαθέσει τα ζητούμενα τεχνικά μέσα υπέρ του συμμετέχοντα, αν αυτός επιλεγεί ανάδοχος.
10. Σε περίπτωση πτώχευσης και απώλειας της ιδιότητας του μελετητή ή παρόχου τεχνικών υπηρεσιών φυσικού προσώπου, επέρχεται αυτοδίκαια ο αποκλεισμός του από τη διαδικασία ανάθεσης μελέτης ή σύμβασης τεχνικών υπηρεσιών. Η ίδια συνέπεια επέρχεται και σε περίπτωση πτώχευσης ή διαγραφής ή υποβιβασμού του πτυχίου σε τάξη κατώτερη του καλούμενου οικονομικού φορέα. Ο θάνατος ή πτώχευση ή απώλεια της ιδιότητας του μελετητή που στελεχώνει με το πτυχίο του οικονομικού φορέα, ο οποίος υπέβαλε αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε διαγωνισμό, δεν επιφέρει τον αποκλεισμό της από το διαγωνισμό, εφόσον επήλθε πριν το πέρας της διαδικασίας επιλογής ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας και εφόσον δεν συνεπάγεται αλλαγές στην τάξη και στις κρίσιμες για το διαγωνισμό κατηγορίες. Στην περίπτωση αυτή η επιλογή γίνεται χωρίς να συνυπολογίζεται στο δυναμικό του οικονομικού φορέα το ελλείπον στέλεχος.
11. Εφόσον, στις περιπτώσεις των δύο πρώτων εδαφίων της προηγούμενης παραγράφου, ο οικονομικός φορέας είναι μέλος σύμπραξης ή κοινοπραξίας, μπορεί να αντικατασταθεί με πρωτοβουλία και ευθύνη των υπολοίπων μελών, μέχρι την ολοκλήρωση του πρακτικού επιλογής ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή η επελθούσα μεταβολή δηλώνεται άμεσα και προσκομίζονται προς έλεγχο τα τυπικά δικαιολογητικά που αφορούν το νέο μέλος. Η αναθέτουσα Αρχή εγκρίνει τη μεταβολή, αν πεισθεί ότι συντρέχουν οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις. Η σύμπραξη ή κοινοπραξία μπορεί να μην αναπληρώσει το ελλείπον μέλος, αν τούτο δεν είναι απαραίτητο για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό.
12. Αλλαγές στη σύνθεση σύμπραξης ή κοινοπραξίας που υπέβαλε προσφορά σε διαγωνισμό λόγω εξόδου ή εισόδου μελών δεν επιτρέπονται μετά το άνοιγμα των τεχνικών προσφορών των συμμετεχόντων. Αν διαπιστωθεί μεταβολή στη στελέχωση συμμετέχοντα, η οποία επηρεάζει την ομάδα μελέτης, ο συμμετέχων αποκλείεται, εκτός αν η μεταβολή αυτή οφείλεται σε λόγο ανώτερης βίας. Στην περίπτωση αυτή τηρείται η διαδικασία της αντικατάστασης του στελέχους, εφαρμοζόμενης αναλογικά της παραγράφου 3 του άρθρου 203.
13.Με την επιφύλαξη των οριζομένων στα άρθρα 18 και 19, ισχύουν και τα ακόλουθα:
α) Σε περίπτωση που στη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης εκπόνησης μελετών και παροχής τεχνικών υπηρεσιών συμμετέχει σύμπραξη, αυτή μπορεί να αφορά στην ίδια ή και σε διαφορετικές κατηγορίες μελετών ή τεχνικών υπηρεσιών και εκδηλώνεται με την από κοινού υποβολή προσφοράς. Αν η σύμπραξη εκδηλώνεται για την ίδια κατηγορία μελέτης, ο μέγιστος αριθμός συμπραττόντων είναι τρεις (3).
β) Με την υποβολή της προσφοράς τα μέλη της σύμπραξης υποβάλλουν δήλωση περί ορισμού του κοινού εκπροσώπου της σύμπραξης και του αναπληρωτή του. Ο εκπρόσωπος της σύμπραξης είναι υποχρεωτικά και συντονιστής των μελών της, έχει δε έναντι της αναθέτουσας Αρχής την υποχρέωση να εκπροσωπεί και να συντονίζει, κατά τη διαδικασία της ανάθεσης αλλά και της εκτέλεσης, την από κοινού δράση των μελών της σύμπραξης, όπου αυτή απαιτείται κατά την κρίση της αναθέτουσας Αρχής. Με την αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος υποβάλλεται, επί ποινή αποκλεισμού, πίνακας κατανομής της αμοιβής στα μέλη της σύμπραξης. Ο πίνακας μπορεί να τροποποιηθεί κατά την εκτέλεση της σύμβασης, μετά από έγκριση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας.
γ) Ο έλεγχος των λόγων αποκλεισμού σύμφωνα με τα άρθρα 68 και 69 και η πλήρωση των σχετικών κριτηρίων επιλογής αφορά όλα τα μέλη της σύμπραξης ή της κοινοπραξίας. Ο έλεγχος της τεχνικής καταλληλότητας και η διαπίστωση εκπλήρωσης των επιπέδων που τίθενται στην προκήρυξη αφορά τουλάχιστον ένα εκ των συμπραττόντων ή κοινοπρακτούντων στην ίδια κατηγορία μελέτης.
δ) Κάθε μελετητής ή πάροχος τεχνικών υπηρεσιών ή εταιρεία / γραφείο μελετών ή παρόχων τεχνικών υπηρεσιών μπορεί να μετέχει μόνο σε μία σύμπραξη ή κοινοπραξία κατά τη διαδικασία ανάθεσης. Αν σε κάποιες κατηγορίες μελετών υφίσταται αποδεδειγμένα μικρός αριθμός εγγεγραμμένων μελετητών ή εταιρειών μελετών της καλούμενης τάξης, επιτρέπεται, ύστερα από γνώμη του οικείου τεχνικού συμβουλίου, να συμμετέχουν μελετητές ή εταιρείες μελετών της αμέσως κατώτερης ή και ανώτερης τάξης κατά τα οριζόμενα στην προκήρυξη.