1. Οι αναθέτοντες φορείς ζητούν από τους προσφέροντες να παράσχουν, κατά περίπτωση, τα ακόλουθα είδη εγγυήσεων:
α) «Εγγύηση συμμετοχής», το ύψος της οποίας καθορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης σε συγκεκριμένο χρηματικό ποσό, αριθμητικώς και ολογράφως σε Ευρώ και δεν μπορεί να υπερβαίνει το δυο τοις εκατό (2%) της προεκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, συνυπολογιζομένων των δικαιωμάτων προαίρεσης και παράτασης της σύμβασης, χωρίς ΦΠΑ, με ανάλογη στρογγυλοποίηση.
Η εγγύηση συμμετοχής πρέπει να ισχύει τουλάχιστον για τριάντα (30) ημέρες μετά τη λήξη του χρόνου ισχύος της προσφοράς που καθορίζουν τα έγγραφα της σύμβασης. Σε περίπτωση που η διάρκεια ισχύος της προσφοράς λήγει, ο αναθέτων φορέας μπορεί, πριν τη λήξη της, να ζητά από τον προσφέροντα να παρατείνει, εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος, τη διάρκεια ισχύος της προσφοράς και της εγγύησης συμμετοχής.
Δεν απαιτείται εγγύηση συμμετοχής για τη συμμετοχή σε διαδικασίες ανάθεσης συμφωνιών-πλαίσιο, δυναμικού συστήματος αγοράς ή σε συνοπτικό διαγωνισμό.
Η εγγύηση συμμετοχής καταπίπτει αν ο προσφέρων αποσύρει την προσφορά του κατά τη διάρκεια ισχύος αυτής, δεν προσκομίσει εγκαίρως τα προβλεπόμενα από τα έγγραφα της σύμβασης δικαιολογητικά ή δεν προσέλθει εγκαίρως για υπογραφή της σύμβασης, ή αν παρέχει ψευδή στοιχεία ή πληροφορίες, οι οποίες απαιτούνται από τους αναθέτοντες φορείς σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 325 ή την παράγραφο 1 του άρθρου 326.
Η εγγύηση συμμετοχής επιστρέφεται στον ανάδοχο με την προσκόμιση της εγγύησης καλής εκτέλεσης.
Η εγγύηση συμμετοχής επιστρέφεται στους λοιπούς προσφέροντες:
αα) μετά την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας άσκησης διοικητικής προσφυγής ή την έκδοση απόφασης επί τυχόν ασκηθείσας διοικητικής προσφυγής κατά της απόφασης κατακύρωσης και
αβ) μετά την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας άσκησης ενδίκων μέσων προσωρινής δικαστικής προστασίας ή την έκδοση απόφασης επ’ αυτών και
αγ) μετά την ολοκλήρωση του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το άρθρα 35 και 36 του ν. 4129/2013 (Α΄ 52), εφόσον απαιτείται.
β) «Εγγύηση καλής εκτέλεσης», το ύψος της οποίας καθορίζεται σε ποσοστό έως πέντε τοις εκατό (5%) επί της αξίας της σύμβασης χωρίς να υπολογίζεται ο ΦΠΑ. Η εγγύηση καλής εκτέλεσης καταπίπτει στην περίπτωση παράβασης των όρων της σύμβασης, όπως αυτή ειδικότερα ορίζει.
Δεν απαιτείται εγγύηση καλής εκτέλεσης για τις συμβάσεις αξίας ίσης ή κατώτερης από το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ.
Σε περίπτωση τροποποίησης της σύμβασης κατά το άρθρο 345, η οποία συνεπάγεται αύξηση της συμβατικής αξίας, ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να καταθέσει προν την τροποποίηση, συμπληρωματική εγγύηση το ποσοστό της οποίας ανέρχεται σε ποσοστό έως 5% επί του ποσού της αύξησης.
γ) «Εγγύηση καλής εκτέλεσης συμφωνίας-πλαίσιο», το ύψος της οποίας ανέρχεται σε ποσοστό έως 0,5% επί της συνολικής αξίας της συμφωνίας-πλαίσιο ή του τμήματος της συμφωνίας πλαίσιο, χωρίς να υπολογίζεται ο ΦΠΑ, η οποία θα αποδεσμεύεται ισόποσα και αναλογικά, κατ’ έτος, σε σχέση με το χρόνο συνολικής διάρκειας της συμφωνίας-πλαίσιο. Προκειμένου να υπογραφεί η σύμβαση που βασίζεται στη συμφωνία-πλαίσιο, ο οικονομικός φορέας μπορεί να υποχρεωθεί να καταθέσει εγγύηση καλής εκτέλεσης της σύμβασης αυτής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση β΄.
δ) «Εγγύηση προκαταβολής», στην περίπτωση χορήγησης προκαταβολής, ισόποση με την προκαταβολή. Η προκαταβολή είναι έντοκη από της καταβολής, επιβαρυνόμενη με το ύψος επιτοκίου που καθορίζεται με Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Όταν, σύμφωνα με τα έγγραφα της σύμβασης, προσκομίζεται και εγγύηση καλής εκτέλεσης, η τελευταία καλύπτει και την παροχή ισόποσης προκαταβολής προς τον ανάδοχο, χωρίς να απαιτείται η κατάθεση εγγύησης προκαταβολής. Σε περίπτωση που από τα έγγραφα της σύμβασης προβλέπεται μεγαλύτερο ύψος προκαταβολής, αυτή λαμβάνεται με την κατάθεση από τον ανάδοχο εγγύησης προκαταβολής που θα καλύπτει τη διαφορά μεταξύ του ποσού της εγγύησης καλής εκτέλεσης και του ποσού της καταβαλλόμενης προκαταβολής. Η απόσβεση της προκαταβολής και η επιστροφή της εγγύησης καλής εκτέλεσης πραγματοποιούνται, σύμφωνα με τους όρους των εγγράφων της σύμβασης. Η προκαταβολή και η εγγύηση προκαταβολής μπορεί να χορηγούνται τμηματικά εφ’ όσον τούτο ορίζεται στους όρους της διακήρυξης και στα έγγραφα της σύμβασης. Η προκαταβολή απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί για λόγους που δε σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με το αντικείμενο της σύμβασης.
2. Οι αναθέτοντες φορείς μπορούν να ζητούν από τους προσφέροντες να παράσχουν «Εγγύηση καλής λειτουργίας» για την αποκατάσταση των ελαττωμάτων που ανακύπτουν ή των ζημιών που προκαλούνται από δυσλειτουργία των έργων ή των αγαθών κατά την περίοδο εγγύησης καλής λειτουργίας, εφόσον από τα έγγραφα της σύμβασης προβλέπεται η προσκόμιση τέτοιας εγγύησης. Το ύψος της εγγύησης καλής λειτουργίας καθορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης σε συγκεκριμένο χρηματικό ποσό.
3. Οι εγγυήσεις των παραγράφων 1 και 2 εκδίδονται από πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν νόμιμα στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, ή στα κράτη-μέρη της ΣΔΣ και έχουν, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, το δικαίωμα αυτό. Μπορούν, επίσης, να εκδίδονται από το Ε.Τ.Α.Α. – Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ή να παρέχονται με γραμμάτιο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων με παρακατάθεση σε αυτό του αντίστοιχου χρηματικού ποσού.
4. Ο αναθέτων φορέας επικοινωνεί με τους φορείς που φέρονται να έχουν εκδώσει τις εγγυητικές επιστολές προκειμένου να διαπιστώσει την εγκυρότητά τους. Αν διαπιστωθεί η πλαστότητα εγγυητικής επιστολής, ο οικονομικός φορέας αποκλείεται από το διαγωνισμό, υποβάλλεται μηνυτήρια αναφορά στον αρμόδιο εισαγγελέα και κινείται η διαδικασία πειθαρχικής δίωξης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Διασφάλιση της δυνατότητας εγγυοδοσίας του Ε.Τ.Α.Α. – Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.
Ως προς την παρ. 1 περ. αα όπου αναφέρεται ο όρος «διοικητική προσφυγή», πρέπει αυτός να διορθωθεί διότι οι αναθέτοντες φορείς που δεν είναι αναθέτουσες αρχές δεν εκδίδουν διοικητικές πράξεις, ώστε κατ’ ακολουθία κατ’ αυτών να ασκούνται διοικητικές προσφυγές. Ορθότερος ο όρος «προσφυγή».
Ως προς την παρ. 1 περ. α όπου προβλέπεται ότι «Δεν απαιτείται εγγύηση συμμετοχής για τη συμμετοχή σε διαδικασίες ανάθεσης συμφωνιών – πλαίσιο, δυναμικού συστήματος αγοράς ή σε συνοπτικό διαγωνισμό», δεν καθίσταται σαφές αν αυτό συνιστά διακριτική ευχέρεια του αναθέτοντος φορέα η απαγόρευση απαίτησης προσκόμισης εγγύησης συμμετοχής στις διαδικασίες αυτές.
Ομοίως στην παρ. 1 περ. β όπου αναφέρεται ότι «Δεν απαιτείται εγγύηση καλής εκτέλεσης για τις συμβάσεις αξίας ίσης ή κατώτερης από το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ».
Ως προς την παρ. 4 του άρθρου, προφανώς εκ παραδρομής έχει παραμείνει η φράση «και κινείται η διαδικασία πειθαρχικής δίωξης» από την πρόβλεψη του άρθρου 67 του Βιβλίου Ι, όπου αναφέρεται ότι : «Σε περίπτωση που τα αρμόδια διοικητικά όργανα δεν ενεργήσουν τα παραπάνω επιβάλλονται οι πειθαρχικές ποινές που προβλέπονται στο άρθρο 153» και πρέπει η φράση να διαγραφεί.
Να παραμείνουν οι εγγυητικές επιστολές για να αποκλειστούν οι κακοί επαγγελματίες που ταλαιπωρούν χωρίς κόστος τις υπηρεσίες του δημοσίου με ενστάσεις και προδικαστικές προσφυγές και προσπαθούν να τις εκβιάσουν (άμεσα και έμμεσα).Όλοι διαμαρτύρονται ότι οι προμηθευτές δεν είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, ότι τα υλικά και οι υπηρεσίες δεν είναι αυτές που προβλέπονται στην σύμβαση αλλά ταυτόχρονα η εγγύηση συμμετοχής είναι μέχρι 2% (!!) και η καλής εκτέλεσης μέχρι 5%(!!) Και το χείριστο είναι στις συμφωνίες –πλαίσιο, δυναμικό σύστημα αγοράς όπου η εγγύηση συμμετοχής είναι 0(!!) και η εγγύηση καλής εκτέλεσης μέχρι 0,5(!!). Μετά κάποιοι αναρωτιούνται γιατί τα υλικά των νοσοκομείων δεν είναι καλά, γιατί ο προμηθευτής δεν εκπληρώνει τις συμβατικές του υποχρεώσεις , γιατί….Μα γιατί δεν έχει καμία απολύτως συνέπεια. Γιατί εάν είναι άτυχος και βρεθεί σε μια τυπική επιτροπή απλά δεν θα παραδώσει, μόνο αυτό!! Παλαιότερα όχι μόνο έχανε την εγγυητική του που ήταν της τάξεως του 10% αλλά
σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή κατακύρωνε το διαγωνισμό ή ανέθετε την εκτέλεση της σύμβασης στο αμέσως επόμενο κατά σειρά, ο αποκλεισθείς ή ο εκπεσών ανάδοχος, πέραν των κυρώσεων, που προβλέπονταν, όφειλε να καταβάλει στην αναθέτουσα αρχή τη διαφορά του ανταλλάγματος που τυχόν προέκυπτε από την κατακύρωση της σύμβασης ή την ανάθεση της εκτέλεσης της στον αμέσως επόμενο κατά σειρά υποψήφιο. Κάποιος κακός προμηθευτής, θα υπογράφει μια σύμβαση 4 ετών ,δεν θα παραδίδει σωστά υλικά και υπηρεσίες, θα κλείνουν εξαιτίας του οι υγιείς επιχειρήσεις αφού δεν θα μπορούν να τον ανταγωνιστούν λόγω των παρατυπιών που θα κάνει , δεν θα έχουν αντικείμενο εργασίας και αυτός δεν θα έχει καμία απολύτως συνέπεια. Φαίνεται ότι τα χρόνια που υλοποιήθηκαν συμφωνίες –πλαίσιο χωρίς εγγυήσεις κανείς δεν αντελήφθη τι κακό έγινε στην αγορά και τον υγιή ανταγωνισμό. Μόνο ο κρατικός προϋπολογισμός, οι ασθενείς, τα νοσοκομεία, οι υπηρεσίες,…Αυτοί θα αντιληφθούν και πάλι τις συνέπειες από την συμμετοχή μη αξιόπιστων προμηθευτών.