Άρθρο 01 – Πλαίσιο αρχών και στόχων του «Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα των επιχειρήσεων και των οργανισμών»

Για να δείτε το Πλαίσιο αρχών και στόχων του «Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα των επιχειρήσεων και των οργανισμών», πατήστε εδώ

  • 28 Ιουλίου 2017, 14:21 | Γιώργος Ηλιόπουλος – Aiphoria

    Το προτεινόμενο Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ και Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα, σε γενικές γραμμές φαίνεται πως περισσότερο μπερδεύει παρά βοηθά. Φαίνεται αποσυνδεδεμένο τόσο με λοιπές Εθνικές Δεσμεύσεις (πχ Συμφωνία Παρισίων) ενώ υπάρχει απουσία αναφοράς σε συνεργασίες και συνέργειες με Κοινωνικούς Φορείς και Οργανώσεις (π.χ. Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη).

    Επιπλέον και ειδικότερα:
    • Δεν λαμβάνει υπόψη του τις νέες δεσμεύσεις και πολιτικές τόσο της ΕΕ όσο και της Ελλάδας, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί από την υιοθέτηση της διεθνούς πρωτοβουλίας του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και του Στόχους 2030.
    • Δεν υπάρχει καμία αναφορά στην έννοια της Ουσιαστικότητας (materiality) που αποτελεί βασική έννοια για τον προσδιορισμό των ουσιαστικών θεμάτων που αφορούν κάθε επιχείρηση.
    • Αγνοεί επιπλέον όλα τα διεθνώς αναγνωρισμένα πλαίσια ενσωμάτωσης των αρχών της ΕΚΕ και της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας που και η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να εφαρμόζει
    • Σελ. 5: Γίνεται σύνδεση των εξαγωγών με την έννοια της Βιώσιμης Ανάπτυξης η οποία όχι μόνο επιστημονικά δεν στέκει, αλλά είναι και λανθασμένη. Οι εξαγωγές συνεπάγονται μεταφορές οι οποίες με τη σειρά του συνεπάγονται κατανάλωση ενέργειας και εκπομπές ρύπων. Η Βιώσιμη Ανάπτυξη επί της αρχής, δεν μπορεί να υποστηρίζει την αύξηση των εξαγωγών, αλλά αντιθέτως προάγει μοντέλα τοπικής παραγωγής και τοπικής κατανάλωσης και αυτάρκειας. Για παράδειγμα, η εισαγωγή πατάτας από το Περού, εκτός από πρακτική μη αποδοτική οικονομικά, είναι και επιβαρυντική για το περιβάλλον (κατανάλωση ενέργειας, εκπομπές, επιβάρυνση του θαλάσσιου περιβάλλοντος μέσω των μεταφορών, διάθεση μη φρέσκων προϊόντων), ενώ παράλληλα δεν βλέπουμε πως μπορεί να προσθέσει προστιθέμενη αξία από κοινωνικής άποψης και στον εισάγοντα. Συνεπώς δεν δημιουργεί αξία για κανένα πυλώνα της βιώσιμης ανάπτυξης: Οικονομία, Περιβάλλον, Κοινωνία
    • Σελ. 6. Προτείνεται η προσθήκη 4ου σημείου: Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την ΕΚΕ, την ορθή εφαρμογή της και τα οφέλη της, προκειμένου να είναι σε θέση το κοινωνικό σύνολο να αξιολογεί και επιβραβεύει τις καλές πρακτικές, έναντι των κακών. Σε διαφορετική περίπτωση, οι προσπάθειες των επιχειρήσεων, θα τυγχάνουν μικρής αναγνώρισης και συνεπώς επιβράβευσης που είναι και το ζητούμενο, από το κοινωνικό σύνολο.

    • Σελ. 8: Η Μεγιστοποίηση της κοινωνικής ωφέλειας, δεν αποτελεί εξ ορισμού αναγκαία συνθήκη για τη βιωσιμότητα; Βλ. ορισμό βιώσιμης ανάπτυξης.

    • Σελ. 9 Η διάκριση σε πυλώνες «επιχείρηση, περιβάλλον, κοινωνία και αγορά» πως προκύπτει; Είναι πλήρως αυθαίρετη, επιστημονικά αίολη και εμπειρικά πρωτόλεια και επιφανειακή. Μάλιστα συνδέεται ο πυλώνας «Επιχείρηση» και «Αγορά» με την «οικονομική διάσταση στο πλαίσιο της ΕΚΕ». Κατ αρχήν τι σημαίνει πυλώνας, με ποια κριτήρια ορίζεται και σε τι εξυπηρετεί; 2ον) Εφόσον ο πυλώνας «Επιχείρηση» συνδέεται πρωταρχικά με την οικονομική διάσταση, γιατί να υπάρχει και ο πυλώνας αγορά; Η μέριμνα για το ανθρώπινο δυναμικό που υπεισέρχεται; η μέριμνα για την υγεία και ασφάλεια, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ίσων ευκαιριών; η εκπαίδευση των εργαζομένων; η έλλειψη των διακρίσεων; Όλα αυτά αποτελούν θέματα της εσωτερικής οργάνωσης και διοίκησης της επιχείρησης και συνεπώς προτείνεται αντί για «Επιχείρηση» να μετονομαστεί σε ανθρώπινο δυναμικό.
    Ο τομέας της αγοράς επίσης στερείται σαφήνειας και λογικής. Οι εξωτερικές επιδράσεις της επιχείρισης είναι κατ αρχήν τα προϊόντα της. Είτε παράγει τρόφιμα (ασφάλεια προϊόντων, ασφάλεια καταναλωτών, συμμόρφωση με πλαίσιο και κανονισμούς) είτε υπηρεσίες (πχ Τραπεζικές) υπάρχει κακός τρόπος να προσφέρονται και καλός, ο οποίος συνεισφέρει στη βιωσιμότητα και αειφόρο ανάπτυξη. Συνεπώς, μια επιχείρηση βρίσκεται στην αγορά εξ ορισμού, αλλά δεν μας ενδιαφέρει αυτό. Αυτό που έχει σημασία είναι η διαχείριση των επιδράσεών της.
    • Σελ. 10: Αναφέρεται: «ασφαλές και υγιές περιβάλλον εργασίας». Το περιβάλλον εργασίας από μόνο του δεν μπορεί να είναι υγιές, καθώς δεν είναι έμβιος οργανισμός. Μπορεί όμως να είναι ασφαλές και να υποστηρίζει την υγεία.
    • Σελ. 12 Σ.Σ.ΙΙ: Δεν έχει συμπεριληφθεί καθόλου η χρήση του νερού. Ως πρωταρχικό στοιχείο της ζωής, κρίνεται απαραίτητη η σαφής και διακριτή αναφορά σε αυτό. Βλέπε και κατευθυντήριες οδηγίες GRI-G4.

  • Οι υποχρεώσεις ή οι προδιαγραφές για τις επιχειρήσεις εντάσσονται στον χώρο της Κανονιστικής Συμμόρφωσης. Η Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα, όπως αυτή ορίζεται, αφορά πρακτικές και δράσεις πάνω και πέρα από τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων σε κανονιστικές, ρυθμιστικές, νομικές ή φορολογικές υποχρεώσεις. Οποιαδήποτε προσπάθεια σχετικών «ρυθμίσεων» από την πολιτεία δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς και τις αρχές της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας. Επιπλέον, δεν έχει κανένα νόημα η πιστοποίηση εθελοντικών, προαιρετικών και οικειοθελών πρωτοβουλιών των εταιρειών που λειτουργούν με κοινωνική ευαισθησία.

    Παρά ταύτα, υπάρχουν τρόποι με τους οποίους η πολιτεία θα μπορούσε να βοηθήσει, να ενισχύσει και να ενθαρρύνει την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα με:
    την οριοθέτηση και τον σαφή εννοιολογικό προσδιορισμό για τον χαρακτηρισμό δράσεων και συμπεριφορών ως Επιχειρηματικά Υπεύθυνων, ώστε να αποφεύγεται η σύγχυση και η επικοινωνιακή κατάχρηση
    την εκπαίδευση των στελεχών της πολιτείας και των δημόσιων φορέων της σε θέματα κοινωνικής συνείδησης, κοινωνικής ευαισθησίας και υπεύθυνης επιχειρηματικής πρακτικής, ώστε να αναγνωρίζονται και να μην παρεμποδίζονται σχετικές δράσεις και πρωτοβουλίες
    την υποδειγματική συμπεριφορά υπηρεσιών και επιχειρήσεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ώστε να αποτελέσουν παράδειγμα και καταλύτη αλλαγών στην κοινωνική ευαισθησία των πολιτών αλλά και των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα. Είναι εμφανής η ανάγκη καθοδήγησης των φορέων της δημόσιας επιχειρηματικότητας προς μια περισσότερο διάφανη, ισόρροπη και υπεύθυνη δραστηριότητα
    τη διαρκή, χωρίς αποκλεισμούς, πολυμερή διαβούλευση για τις κανονιστικές ή άλλες υποχρεώσεις όλων των επιχειρήσεων σχετικά με τον κοινωνικό τους ρόλο και, ιδιαίτερα, σε θέματα παροχής πληροφόρησης και δημοσιότητας
    την έμπρακτη και ουσιαστική υποστήριξη του έργου των ανεξάρτητων αρχών που ρυθμίζουν και παρακολουθούν τη συμπεριφορά των επιχειρήσεων, όπως είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ο Συνήγορος του Καταναλωτή και, εν γένει, όλες οι ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές των επιμέρους αγορών
    την αναπροσαρμογή και τον εκσυγχρονισμό της διοικητικής και φορολογικής μεταχείρισης δωρεών, χορηγιών, ενισχύσεων και δράσεων με σαφή κοινωνικό προσανατολισμό

    Συμπερασματικά, οι κοινωνικές ανάγκες και τα κοινωνικά προβλήματα αλλάζουν και μετασχηματίζονται διαρκώς. Οι μελλοντικές προκλήσεις αναμένονται αρκετά διαφορετικές από τις χθεσινές ή τις σημερινές. Ο χώρος της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας και της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης πρέπει να παραμένει ανοιχτός και ελεύθερος για τη συνεχή προσέλκυση νέων ιδεών, μεθόδων και λύσεων. Η καλύτερη υποστήριξη από την πλευρά της Ελληνικής πολιτείας θα ήταν να αποφύγει τα λάθη του παρελθόντος, την υπερ-ρύθμιση που καταργείται στην πράξη, τις αντικοινωνικά μεροληπτικές διατάξεις, την περιπτωσιολογία και την ανάλυση που καταλήγει ξεπερασμένη πριν ακόμα δημοσιευτεί.

    Σημειώσεις:
    σελ 12, 13 : χρειάζεται αναδιατύπωση των αδόκιμων και ασαφών αναφορών σε “αντιανταγωνιστική συμπεριφορά” και “μείωση ανταγωνιστικής συμπεριφοράς”
    σελ 7, 8, 13 : υπάρχουν αρκετές αναφορές στην ψηφιακή τεχνολογία (“προηγμένα ψηφιακά συστήματα”, “ψηφιακή οικονομία”, “ψηφιακά μέσα”, “ηλεκτρονικοποίηση διαδικασιών”) η οποία είναι γενικότερη έννοια που δεν αποτελεί άμεσο στόχο ή δράση της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας.

  • Περικλής Βασιλόπουλος ΕΡΤ – Β΄ Μέρος

    1. Επί της Διαδικασίας: Η παράταση της στενάχωρης αρχικής προθεσμίας και ο επακόλουθος πολλαπλασιασμός περιεκτικών παρεμβάσεων από τους βασικούς φορείς που προωθούν την ΕΚΕ στην Ελλάδα απέδειξε ότι είμαστε στην αρχή ενός ουσιαστικού διαλόγου που με κατάλληλα βήματα μπορεί να μας οδηγήσει σε μια καλή νομοθέτηση του πλαισίου της Εθνικής Στρατηγικής ΕΚΕ. Άλλωστε και η κα Φωτεινή Παγκάλου, Επιστημονική Σύμβουλος της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου δήλωσε στη ραδιοφωνική εκπομπή Athens Calling – Η Αθήνα Καλεί του Α’ Προγράμματος ΕΡΑ τη Δευτέρα 24/7 10-12 το βράδυ (https://www.mixcloud.com/PericlesVassilopoulos/athens-calling-247-%CE%B1-%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82/) ότι ακολουθεί δεύτερο κείμενο προτάσεων υλοποίησης όπως και ένας νέος κύκλος πολυεπίπεδων διαβουλεύσεων. Δηλαδή επρόκειτο τελικά για μια προ-Διαβούλευση. Εάν όμως είχε διευκρινιστεί αυτό το σημαντικό σημείο θα είχαμε εξοικονόμηση των αντίστοιχων δίκαιων κριτικών από το σύνολο σχεδόν των παρεμβάσεων. Εν πάσει περιπτώσει το σημαντικό είναι να προχωρήσει σωστά η διαδικασία από εδώ κι εμπρός.
    Πρόταση: Στο μέτρο που αποκρυσταλλώνονται οι βασικές κατευθύνσεις του διαλόγου η ΕΡΤ ως Δημόσια Ραδιοτηλεόραση θα μπορούσε να αναλάβει διαμέσου συντονισμένης δέσμης εκπομπών σε ραδιόφωνο/τηλεόραση/διαδίκτυο την μεταφορά του διαλόγου στο ευρύτερο κοινό και στο σύνολο των ενδιαφερόμενων φορέων. Τίτλος της δράσης «Κοινωνική Ευθύνη από όλους. Κοινωνική Ευθύνη για όλους». Πιο ειδικά επίσης και εντός του πλαισίου του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου της ΕΡΤ που αποτελεί μια καινοτομική, συμμετοχική πρωτοβουλία συγκροτημένου ανοίγματος της ΕΡΤ στην κοινωνία και τα συμμετέχοντα μέρη (stakeholders) – αποτελείται από 55 πολίτες με κλήρωση και 55 εκπροσώπους δημοσίων φορέων και συλλογικοτήτων – θα μπορούσε να συγκροτηθεί μια ευέλικτη ομάδα διαλόγου και προώθησης της Κοινωνικής Ευθύνης στον Δημόσιο Τομέα με συνεργασία της ΕΡΤ με ΑΕΙ (ΕΜΠ, ΕΚΠΑ, Πάντειο, Οικονομικό Πανεπιστήμιο), το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, ΚΕΠΕ, ΕΥΔΑΠ/ΔΕΗ και Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Ήδη μετά από ενημέρωση του ΣΚΕ τρεις φορείς (Γ.Γ Ισότητας, ΕΣΑΜΕΑ, ΤΕΙ Αθηνών) κατέθεσαν τις προτάσεις τους στη Διαβούλευση. Θα ακολουθήσουν κι άλλοι.
    Η δημιουργία πολλών παράλληλων «νησίδων ενεργητικής δράσης ΕΚΕ» σε δημόσιο, ιδιωτικό τομέα, ΜΚΟ/Κοινωνία πολιτών και η δημιουργική σύζευξη τους στην πορεία ολοκλήρωσης της Διαβούλευσης μιας πραγματικά Εθνικής Στρατηγικής ΕΚΕ, είναι ο σωστός τρόπος κίνησης προς τα εμπρός και ο μόνος δρόμος που θα συμπεριλάβει πολλούς τομείς και φορείς και το ευρύτερο κοινό και δεν θα περιορίσει τη συζήτηση μόνο στους γνωρίζοντες, τους ειδικούς και τις μεγάλες επιχειρήσεις. Σε μια τέτοια κατεύθυνση κινείται και η υποδειγματική κατά τη γνώμη μου συνεισφορά του Ι.Χ. Σαριδάκη στην παρούσα Διαβούλευση.

    2. Η διευρυμένη πολυτομεακή πλατφόρμα της ΕΚΕ. Σωστά αναφέρεται στο Σχέδιο ότι η ΕΚΕ είναι μια δυναμικά εξελισσόμενη έννοια. Πολύ σωστά αναφέρεται επίσης η θέση ότι η ΕΚΕ αφορά εξίσου τον ιδιωτικό τομέα και τον δημόσιο τομέα αλλά και το σύνολο της κοινωνίας. Η ΕΚΕ αποτελεί πλέον γενικό κοινωνικό διακύβευμα. Αυτές οι θέσεις αποτελούν τα βασικά πλεονεκτήματα της προτεινόμενης Εθνικής Στρατηγικής και νομίζω ότι πρέπει να αποτελέσουν τον κεντρικό πυρήνα της εν εξελίξει διαβούλευσης σε συνδυασμό με τις αναγκαίες αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο υπάρχον κείμενο και έχουν τονιστεί ορθά από πολλές παρεμβάσεις (Σύνδεση με την agenda 2030 για την Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ, εθελοντική υιοθέτηση ΕΚΕ από τον ιδιωτικό τομέα πέραν της υποχρεωτικής κανονιστικής συμμόρφωσης). Επειδή όμως η ΕΚΕ είναι μια δυναμικά εξελισσόμενη έννοια, τίποτα δεν πρέπει να θεωρηθεί αυτονόητο. Το καλύτερο πεδίο εξέτασης αυτής της εξελικτικής πορείας είναι η ίδια η ευρωπαϊκή πολιτική. Το 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όρισε την ΕΚΕ ως «έννοια σύμφωνα με την οποία οι εταιρείες ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέλη» (COM (2001)366). Με σαφήνεια η Επιτροπή περιορίζει την ΕΚΕ στις ιδιωτικές επιχειρήσεις και ιδίως τις μεγάλες, ενώ δεν υπάρχει ούτε ως υποψία ο ρόλος της πολιτείας. Δέκα χρόνια μετά, το 2011 και κάτω από την επήρεια της Μεγάλης Κρίσης του 2008, τα πράγματα αλλάζουν πολύ αλλά όχι πλήρως. Η Επιτροπή προωθεί έναν νέο ορισμό της ΕΚΕ ως «ευθύνη των επιχειρήσεων για τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία». «Προϋπόθεση για την εκπλήρωση αυτής της ευθύνης είναι ο σεβασμός της ισχύουσας νομοθεσίας και των συλλογικών συμφωνιών μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Για να ανταποκρίνονται πλήρως στην εταιρική κοινωνική ευθύνη τους, οι επιχειρήσεις πρέπει να καθιερώσουν διαδικασίες για την ένταξη των κοινωνικών, περιβαλλοντικών και δεοντολογικών πτυχών και των πτυχών των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των δικαιωμάτων του καταναλωτή, τόσο στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα όσο και στη βασική στρατηγική τους σε στενή συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέλη» (Ανακοίνωση της Επιτροπής COM (2011)681).
    Διευρύνεται το θεματολόγιο της ΕΚΕ, μπαίνει η στρατηγική διάσταση και για πρώτη φορά εισέρχονται στο πεδίο της ΕΚΕ οι δημόσιες αρχές με ρόλο υποστήριξης της ΕΚΕ και προοπτική κανονιστικής ρύθμισης. Κάνει την εμφάνιση της επίσης η έννοια της υποχρεωτικής λογοδοσίας των επιχειρήσεων που το 2014 μετατρέπεται στην Οδηγία 2014/95/ΕΕ για την δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών. Γιατί συμβαίνει όμως μια τέτοια σημαντική αλλαγή που ανοίγει τον δρόμο στη ρυθμιστική και κανονιστική παρέμβαση των κρατών μελών και της ΕΕ σε ένα τομέα που αναγόταν στην πλήρη αυτορρύθμιση των επιχειρήσεων; Η εξήγηση δίνεται λίγο πιο κάτω.
    «Συχνά υπάρχει χάσμα μεταξύ των προσδοκιών των πολιτών και της αντίληψής τους ως προς την πραγματικότητα της επιχειρηματικής συμπεριφοράς. Αυτό το χάσμα οφείλεται, εν μέρει, άλλοτε στην ανεύθυνη συμπεριφορά ορισμένων επιχειρήσεων και άλλοτε στην υπερβολική διαφήμιση από ορισμένες επιχειρήσεις των περιβαλλοντικών ή κοινωνικών επιτευγμάτων τους. Μερικές φορές το χάσμα αυτό προξενείται εξαιτίας ανεπαρκούς κατανόησης από ορισμένες επιχειρήσεις των ταχέως εξελισσόμενων κοινωνικών προσδοκιών, καθώς και εξαιτίας ανεπαρκούς συνειδητοποίησης εκ μέρους των πολιτών των επιτευγμάτων των επιχειρήσεων και των περιορισμών υπό τους οποίους αυτές λειτουργούν. Η Επιτροπή προτίθεται να αντιμετωπίσει το θέμα των παραπλανητικών οικολογικών ισχυρισμών κατά την προώθηση προϊόντων στην αγορά (το λεγόμενο «πράσινο πλυντήριο)/green washing». ((Ανακοίνωση της Επιτροπής COM (2011)681).
    Παρόλα αυτά, επειδή τα πάντα στο επίπεδο της κοινοτικής πρακτικής είναι προϊόν συμβιβασμών σε άλλο σημείο αναφέρεται «Η ανάπτυξη της ΕΚΕ πρέπει να καθοδηγείται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις» (σελ. 9). Η στροφή όμως είχε ήδη γίνει. Έτσι, «τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση τόσο των θετικών όσο και των αρνητικών συνεπειών της συμπεριφοράς των επιχειρήσεων. Οι δημόσιες αρχές και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να επιδεικνύουν κοινωνική υπευθυνότητα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις σχέσεις τους με τις επιχειρήσεις» (σελ.10).
    Η διευρυμένη έννοια της ΕΚΕ ως γενικό κοινωνικό διακύβευμα, ο ρόλος του Δημόσιου Τομέα και η πολυμερής/πολυτομεακή πλατφόρμα με επιχειρήσεις, Πολιτεία, ΜΚΟ, ΜΜΕ ως μέθοδος εξισορρόπησης και αλληλοδιορθωτικής προώθησης της ΕΚΕ είναι ήδη εδώ. Πρόκειται για το πλουραλιστικό μοντέλο πολλαπλής διακυβέρνησης που υφίσταται σε πολλούς τομείς κοινοτικής πολιτικής.
    Σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες συζητήσεις για την ΕΚΕ που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την 6η Φεβρουαρίου 2013 και οδήγησε σε Ψήφισμα η νέα αυτή αντίληψη κυριαρχεί. Ανάμεσα σε άλλα, αναφέρεται ότι «το Ε.Κ επαινεί τα κράτη μέλη για τις σημαντικές προσπάθειές τους να καταρτίσουν και να υλοποιήσουν εθνικά σχέδια δράσης για την ΕΚΕ μετά από διαβουλεύσεις με εθνικές πολυμερείς πλατφόρμες σε πολλές χώρες της ΕΕ. Εκφράζει, εντούτοις, την ανησυχία του διότι ένα ευρύ φάσμα μέτρων πολιτικής εξακολουθεί να μην αποδίδει σημαντικά ορατά αποτελέσματα όσον αφορά την προώθηση της ΕΚΕ. Ζητεί να υπάρξει μεγαλύτερη προσπάθεια έρευνας και αποτίμησης στα μέτρα δημόσιας πολιτικής για την ΕΚΕ σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Καλεί την ίδια την Επιτροπή να πρωτοστατήσει δίνοντας το παράδειγμα ως υπεύθυνος εργοδότης μέσω της δημοσίευσης έκθεσης σχετικά με την δικής της ΕΚΕ σύμφωνα με το παράρτημα περί δημοσίου τομέα της GRI και μέσω της παροχής ειδικών αδειών στο προσωπικό της Επιτροπής ώστε να υλοποιήσουν πρωτοβουλίες εθελοντισμού εργαζομένων, καθώς και μέσω της επανένταξης των χρήσεων των επενδύσεων του συνταξιοδοτικού ταμείου με δεοντολογικά κριτήρια».
    Το 2014 με την υιοθέτηση της προαναφερθείσας Οδηγίας 2014/95/ΕΕ και ύστερα από 15 χρόνια σταδιακών προσαρμογών ένας πρώτος κύκλος έκλεισε. Οι μεγάλες επιχειρήσεις με πάνω από 500 εργαζομένους αποκτούν υποχρέωση τεκμηριωμένης λογοδοσίας και ότι ανήκε στο παρελθόν στον χώρο της οικειοθελούς προσαρμογής τώρα βρίσκεται στον χώρο της κανονιστικής συμμόρφωσης. Η ΕΚΕ καλείται να επεκταθεί σε νέους τομείς και χώρους καλύπτοντας έτσι τις εξελισσόμενες προσδοκίες των κοινωνιών. Υπάρχουν πολλοί που διαμαρτύρονται γι’ αυτήν την εξέλιξη τονίζοντας ότι επιβαρύνει γραφειοκρατικά τις επιχειρήσεις, αναιρεί τον οικειοθελή χαρακτήρα της ΕΚΕ και προωθεί την περιττή κρατική ρύθμιση. Άλλοι αντίθετα θεωρούν ότι η ευρωπαϊκή πολιτική για την ΕΚΕ μέσα σε ένα καθεστώς ύφεσης, κρίσης, ανισοτήτων και μεγάλων εταιρικών σκανδάλων, αποτελεί τον ελαχιστότατο κοινό παρανομαστή που λειτουργεί ως φύλλο «συκής» στον –ακόμα- κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο λόγο και πρακτική. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εκπονήσουμε από κοινού μια προσαρμογή στις σημερινές ανάγκες της χώρας για Εθνική Στρατηγική για την ΕΚΕ, λαμβάνοντας υπόψη και το ευρωπαϊκό κεκτημένο οσοδήποτε αντιφατικό και ατελές κι αν είναι. Μπορούμε μάλιστα να κάνουμε και κάποια βήματα προς τα εμπρός. Αν μάλιστα κάποιος διαβάσει ανάμεσα στις γραμμές θα δει ότι μέσα στην συζήτηση για την ΕΚΕ ξεπηδούν όλα τα διακυβεύματα των σύγχρονων κοινωνιών που αφορούν άμεσα τους πολλούς. Δηλαδή όλους.

    Περικλής Βασιλόπουλος
    Επιτροπή Κοινωνικής Υπευθυνότητας ΕΡΤ – ΚΕΕΠ της ΕΡΤ.
    Επικοινωνία pvasilopoulos@ert.gr

  • 1. Εκπόνηση εθνικού σχεδίου «Κοινωνική ευθύνη για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στην Ελλάδα».
    Απαιτείται ενιαίο σχέδιο που θα περιλαμβάνει τους εθνικούς στρατηγικούς στόχους βιωσιμότητας (σύμφωνα με τη Διεθνή Συνθήκη της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ) και τις υποχρεώσεις κοινωνικής ευθύνης
    α) της Δημόσιας Διοίκησης (Κοινωνική Ευθύνη Δημοσίων Οργανισμών) κυρίως στην άσκηση της κανονιστικής και ελεγκτικής λειτουργίας για την προώθηση ενός ευνοϊκού θεσμικού πλαισίου για την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, την αποδοτική αξιοποίηση πόρων εν ανεπαρκεία, τη χρήση αειφορικών υλικών και μορφών ενέργειας, την κοινωνική συνοχή με έμφαση στη μείωση των ανισοτήτων και του αποκλεισμού μειονεκτούντων, την προστασία δημοσίων αγαθών όπως η υγεία και η ασφάλεια και η προστασία του περιβάλλοντος,
    β) των Δήμων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Κοινωνική ευθύνη των κοινοτήτων) για τις έξυπνες υποδομές πόλεων, προσβάσιμων σε ΑμεΑ, ανοικτών σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς, όπως και για τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα πόλεων και την ποιότητα των υπηρεσιών,
    γ) τις επιχειρήσεις/ΙδιωτικούΤομέα (Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη/ΕΚΕ) για την Υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και τη λογοδοσία με τις εκθέσεις βιωσιμότητας
    δ) των ΜΚΟ (Κοινωνική Ευθύνη Εθελοντικών Οργανώσεων) για Λογοδοσία με Απολογιστικές Εκθέσεις που περιλαμβάνουν ενέργειες και δείκτες επιδόσεων για το κοινωνικό τους έργο, τη συμβολή τους στη Βιώσιμη, κοινωνική συνοχή και δίκαιη Ανάπτυξη,και
    ε) των πολιτών (Ατομική Κοινωνική Ευθύνη) για τη Βιώσιμη κατανάλωση και επίγνωση της Περιβαλλοντικής ευθύνης όλων.
    2. Υιοθέτηση διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων και ανάπτυξη – αξιοποίηση εθνικών προτύπων για την Κοινωνική ευθύνη και Βιωσιμότητα
    Υπάρχουν διαθέσιμα σχετικά διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα για την κοινωνική ευθύνη και τη βιωσιμότητα οργανισμών και πόλεων που μπορεί να αξιοποιηθούν όπως το ΕΛΟΤ ISO 26000, Οδηγός για την κοινωνική ευθύνη των οργανισμών, τα πρότυπα GRI για τις απολογιστικές εκθέσεις κοινωνικής ευθύνης και βιωσιμότητας (που αξιοποιούνται ήδη ευρύτατα από τις επιχειρήσεις) και το ISO 37101 για τα συστήματα διαχείρισης της βιωσιμότητας πόλεων, καθώς και άλλα σχετικά πρότυπα για δείκτες αναφοράς επιδόσεων βιωσιμότητας. Τα πρότυπα αυτά μπορεί να υιοθετηθούν ή και να προσαρμοστούν μέσω της δημιουργίας εθνικών προτύπων από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) με στόχο την υποστήριξη των σχετικών εθνικών πολιτικών.

  • Tο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) καταθέτει τις απόψεις του για το νέο σχέδιο εθνικής στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα, θεωρώντας καταρχήν ότι η εκπόνηση ενός κατά το δυνατόν άρτιου σχεδίου θα υπηρετήσει πολλαπλώς την επιχειρηματική δράση και την εθνική οικονομία.
    Στο πλαίσιο αυτό θεωρούμε χρήσιμο να εκφράσουμε ορισμένες βασικές παρατηρήσεις :
    1. Θεωρούμε απαραίτητο να συνδεθεί το σχέδιο εθνικής στρατηγικής για την ΕΚΕ με τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (sustainable development goals) που έχουν υιοθετηθεί από τον ΟΗΕ. Θεωρούμε ότι αυτό είναι απαραίτητο για να αποτυπώνεται η θέληση της πολιτείας και για την εφαρμογή των σχετικών προβλέψεων που η ίδια έχει αποδεχτεί αλλά και για να είναι ευχερής η διατύπωση κατάλληλων δεικτών που υπηρετούν τους 17 αυτούς στόχους. Επιπλέον, να καθίσταται ευχερέστερη η σύγκριση με άλλες χώρες που εφαρμόζουν στρατηγικά σχέδια για την ΕΚΕ και ενσωματώνουν σε αυτά τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.
    2. Κατά την γνώμη μας, η ΕΚΕ θα έπρεπε ορθότερα να οριοθετείται ως εμπεριέχουσα τις δράσεις των επιχειρήσεων που είναι πέραν της συμμόρφωσης τους έναντι των κανονιστικών απαιτήσεων και αποσκοπούν στην οικονομική και κοινωνική μακροημέρευση και την αειφορική ανάπτυξη. Τα υπόλοιπα αφορούν επιμέρους στοχεύσεις που υπηρετούν σε κάποιο βαθμό το στρατηγικό σχέδιο. Ως εκ τούτου, η συμπερίληψη των στόχων της εξωστρέφειας και της καινοτομίας, ως πεδία που οριοθετούν την ΕΚΕ, μπορούν να θεωρηθούν ως πλεονασμός.
    3. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό να περιορίζεται η προώθηση της ΕΚΕ κυρίως με κανονιστικές ρυθμίσεις διότι έτσι αναιρείται η ίδια η ουσία της στοχοθεσίας και λειτουργίας της. Όταν η ΕΚΕ μετατρέπεται σε έναν μηχανισμό κανονιστικής συμμόρφωσης, κάθε είδους οικειοθελής προσαρμογή και υιοθέτηση των στόχων της εκ μέρους των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα δε των μικρών και των μεσαίων, υποχωρεί. Αυτό, μάλιστα, σε συνδυασμό με έναν σημαντικό διοικητικό φόρτο, μπορεί να οδηγήσει στην αντίληψη ότι η ΕΚΕ δεν αποτελεί έναν χρήσιμο για τις επιχειρήσεις στόχο αλλά ένα σημαντικό και ίσως και δυσβάστακτο βάρος. Ο κίνδυνος να περιπέσει η αποδοχή και εφαρμογή της ΕΚΕ σε μια απολύτως γραφειοκρατική κανονιστική διαδικασία είναι μεγάλος.
    4. Η προβλεπόμενη εργαλειοθήκη για την προώθηση της ΕΚΕ είναι μάλλον φτωχή. Οι επιχειρήσεις που κατευθύνονται να εφαρμόσουν την αντίληψη της ΕΚΕ θα έχουν ισχυρότερα κίνητρα για την επιτέλεση αυτού του στόχου αν αυτό συνοδεύεται με τη σχετική επιβράβευση από την αγορά, ιδιαίτερα δε από το καταναλωτικό κοινό και τους άλλους μετέχοντες στην εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς επίσης και από την πολιτεία.
    5. Ο ανταγωνισμός αποτελεί μια εξαιρετικά δυναμική διαδικασία που προφανώς είναι δύσκολο να προσδιορίζεται αφοριστικά. Θεωρούμε ότι η χρήση της γνωστής από την καθομιλουμένη έννοιας «υγιής ανταγωνισμός» είναι μάλλον αποπροσανατολιστική. Είναι ορθότερο να προτιμάται η χρήση της έννοιας του αποτελεσματικού ανταγωνισμού (workable competition) και να προσδιορίζονται ως κακές και στρεβλωτικές πρακτικές οι έννοιες του καταστρεπτικού (ruinous) ή και του αθέμιτου (unfair) ανταγωνισμού .
    6. Για την προώθηση της ΕΚΕ και μάλιστα σε οικειοθελή βάση, θεωρούμε απαραίτητο να συντάσσεται κάθε έτος μια σχετική έκθεση στην οποία να καταγράφεται η πρόοδος στην επίτευξη των στόχων, η οποία θα πρέπει να τίθεται υπόψη της Βουλής των Ελλήνων.
    7. Για την προαγωγή της ΕΚΕ είναι απαραίτητος ο διάλογος και η συνεργασία μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών δομών, κάτι που δεν αποτυπώνεται στο παρόν σχέδιο εθνικής στρατηγικής. Ο διάλογος αυτός καθιστά ευχερέστερο τον συγκερασμό των απόψεων, δεν απομακρύνει τις επιχειρήσεις από τη στοχοθεσία της ΕΚΕ και περιορίζει τις οποιεσδήποτε τριβές κατά την εφαρμογή.

  • 26 Ιουλίου 2017, 18:26 | ΓΙΑΓΤΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

    Σε όλο το σχέδιο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα δεν αναφέρεται πουθενά ο Κοινωνικός Ισολογισμός των επιχειρήσεων. Αυτό δηλαδή που αποτελεί την ουσία όλων των δράσεων, πόσα δηλαδή κεφάλαια δαπανά μια επιχείρηση για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη σε σχέση με το Τζίρο της. Ένα κλάσμα δηλαδή που κατατάσσει τις επιχειρήσεις σε φιλικές, ουδέτερες ή εχθρικές μέσα στο κοινωνικό ιστό που δραστηριοποιούνται. Ο Κοινωνικός Ισολογισμός εν τέλη θα μπορούσε να αποτελέσει και το κριτήριο για διακριτή αντιμετώπιση από το κράτος των διαφόρων επιχειρήσεων. Μια ουσιαστική επιβράβευση των φιλικών με την κοινωνία επιχειρήσεων, αυτών με μεγάλο κοινωνικό ισολογισμό, θα αποτελούσε κίνητρο για την βελτίωση και των άλλων επιχειρήσεων, με αποτελέσματα που θα βελτίωναν όλους τους δείκτες της οικονομίας ουσιαστικά.
    Νομίζω ότι είναι ευκαιρία να συμπεριληφθεί ο Κοινωνικός Ισολογισμός στο σχέδιο και να περιλαμβάνει μάλιστα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν την κατάσταση της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας.

  • 25 Ιουλίου 2017, 12:11 | ΣΕΒ και Συμβούλιο ΣΕβ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

    ΘΕΜΑ: «Διαβούλευση Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα»

    Κύριοι Υπουργοί,
    Σε απάντηση της πρόσκλησής σας για συμμετοχή στη διαβούλευση επί του «Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα», σας υποβάλλουμε τις γενικές παρατηρήσεις μας καθώς και ειδικότερα σχόλια.

    Το προτεινόμενο Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη & την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα είναι δυστυχώς πρόχειρο, ασύνδετο με τις διεθνείς εξελίξεις και τις εθνικές δεσμεύσεις και με γενικεύσεις εννοιών και όρων που δεν συνάδουν με την ουσία της ΕΚΕ αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς.

    Τα παραπάνω γενικά σχόλια, σε συνδυασμό με την απουσία συμμετοχής εκπροσώπων της Επιχειρηματικής Κοινότητας, όπως ο ΣΕΒ, κατά την προετοιμασία του, ιδιαίτερα εφόσον αφορά στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, καθιστούν αναγκαία την εκ νέου διαμόρφωση, αντί της διαβούλευσης προς βελτίωση.

    Ενδεικτικά παραδείγματα σημαντικών ασαφειών και ελλείψεων του Σχεδίου:

    1)Ο ορισμός ΕΚΕ (σελ.4) δεν αντιστοιχεί στον ορισμό της Ευρωπαϊκής Επικοινωνίας [COM(2011) 681 final], ούτε με άλλους διεθνώς αναγνωρισμένους ορισμούς. Αποτελεί λανθασμένη βάση για το Σχέδιο στρατηγικής. Έννοιες όπως αειφορική (!) ανάπτυξη, καινοτομία και εξωστρέφεια είναι πιο γενικές από την ΕΚΕ.

    2)Παρά την αναφορά σε «διακριτές διαφορές» από την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης, το Σχέδιο δεν ορίζει τις διαφορές αυτές. Αντιθέτως, υπάρχουν πολύ συχνές αναφορές στη βιώσιμη ανάπτυξη, κάποιες εκ των οποίων λανθασμένες.

    3)Αποτέλεσμα μάλλον της παραπάνω ασάφειας είναι η απουσία αναφοράς ή διασύνδεσης με το υπό εκπόνηση Εθνικό Σχέδιο για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης – Ατζέντα 2030 του Ο.Η.Ε.

    4)Το Σχέδιο περιέχει αναφορές και στόχους σε πληθώρα θεμάτων τα οποία, αν και σημαντικά, δεν είναι μέρος ενός σχεδιασμού ΕΚΕ. Ενδεικτικά: ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ψηφιακή τεχνολογία, εξαγωγές, κυκλική οικονομία, ανταγωνισμός, διανομή κερδών, κλπ.

    5)Το Σχέδιο δεν αξιοποιεί υφιστάμενες εθελοντικές εθνικές και διεθνείς πρωτοβουλίες και πρότυπα για την διάχυση και υλοποίηση καλών πρακτικών ΕΚΕ παρότι αναγνωρίζει πως η εφαρμογή ΕΚΕ εξ ’ορισμού θα πρέπει να βασιστεί σε εθελοντικές συνέργειες των εταιρειών.

    Αναλυτικά τα σχόλια επί του σχεδίου παρατίθενται στο Παράρτημα που ακολουθεί. Με δεδομένη τη σημαντικότητα του θέματος, το δυναμικό συνεισφοράς της επιχειρηματικής κοινότητας στη Βιώσιμη Ανάπτυξη μέσω της ΕΚΕ και τη χρονική συγκυρία των εθνικών δεσμεύσεων για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ο.Η.Ε., είναι αναγκαία η εκπόνηση ενός νέου, πλήρους και εφαρμόσιμου πλαισίου εθνικής στρατηγικής ΕΚΕ. Ο ΣΕΒ και το Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη παραμένουν στη διάθεση του Υπουργείου για να συνδράμουν σε μια τέτοια προσπάθεια.

    Ειδικότερα σχόλια ΣΕΒ και Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
    επί του «Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής
    για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα»

    Η για οποιοδήποτε τομέα Εθνική Στρατηγική της χώρας θα έπρεπε να είναι προϊόν συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου τομέα, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα θέμα που αφορά την επιχειρηματικότητα. Αντί αυτού, το παρόν σχέδιο αποτελεί το αποτέλεσμα της εργασίας εν πολλοίς της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή , χωρίς να έχει προηγηθεί κανενός είδους συζήτηση ή διαβούλευση με τους εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας και χωρίς να ληφθεί υπ’ όψη η προσπάθεια για την εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής ΕΚΕ που είχε γίνει κατά το παρελθόν.

    Επί πλέον, δεδομένου ότι η χώρα μας έχει ήδη καθυστερήσει τρία χρόνια την εκπόνηση και υιοθέτηση της εν λόγω Εθνικής Στρατηγικής, το μικρό (ακόμα και μετά την παράτασή του) χρονικό διάστημα της διαβούλευσης, δεν επαρκεί να καλύψει τα κενά λόγω της μη συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην εκπόνηση της Στρατηγικής.

    Το υπό κρίση Σχέδιο, το οποίο δεν περιλαμβάνει αλλά ούτε προβλέπει την μελλοντική ύπαρξη κάποιου προγράμματος ενεργειών και δράσεων για την υλοποίησή του, αντίκειται στην Ευρωπαϊκή πολιτική για την ΕΚΕ (την οποία υποτίθεται ότι έρχεται για να υλοποιήσει) καθώς αναφέρεται σε «ρύθμιση του πεδίου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης» (παρ. 1, σελ. 3), ένα πεδίο κατ’ εξοχήν εθελοντικής δράσης, που διέπεται από κατευθυντήριες γραμμές διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΟΣΑ, ο ΟΗΕ κ.λπ. και όχι από σχετική Ευρωπαϊκή νομοθεσία.

    Επιπροσθέτως, ο ορισμός της ΕΚΕ στο παρόν Σχέδιο καθιστά τις επιχειρήσεις υπεύθυνες, μεταξύ άλλων, για τη δημιουργία «υγιούς πεδίου επιχειρηματικής δραστηριότητας» (παρ. 2, σελ. 4), το οποίο αποτελεί ευθύνη του κράτους και των ρυθμιστικών αρχών ! Συχνά δε, η ΕΚΕ θεωρείται μέσο για την υλοποίηση άλλων κρατικών πολιτικών όπως η ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, η ενίσχυση της απασχόλησης κ.λπ.

    Γενικά, παρατηρείται σύγχυση μεταξύ διαφόρων εννοιών και όρων (ΕΚΕ, βιώσιμη ανάπτυξη, κυκλική οικονομία, πράσινη ανάπτυξη κ.λπ.) αλλά και απόψεις που δεν συνάδουν με την ουσία της ΕΚΕ αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Π.χ. στο διάγραμμα της σελ. 5, οι βιώσιμες, υπεύθυνες επιχειρήσεις αποτελούν προϋπόθεση για την ύπαρξη της έννοιας της ΕΚΕ (και όχι αποτέλεσμά της), το αποτέλεσμα δε όλων αυτών δεν μπορεί παρά να είναι το τρίπτυχο οικονομική ανάπτυξη – περιβαλλοντική προστασία – κοινωνική συνοχή που αποτελούν τους τρεις πυλώνες της Βιώσιμης Ανάπτυξης (και όχι η «μετάβαση σε μια κυκλική, ανταγωνιστική, βιώσιμη και εξωστρεφή οικονομία»).

    Ειδικότερα θέματα που καθιστούν το Σχέδιο ανεπίκαιρο, αποκομμένο από το ευρύτερο πλαίσιο που διαμορφώνουν οι δεσμεύσεις της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής και της διεθνούς κοινότητας και, τελικά, μη λειτουργικό είναι τα εξής:
    • Δεν υπάρχει σύνδεση της Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης της «Ατζέντας 2030» του ΟΗΕ, οι οποίοι υιοθετήθηκαν από 193 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η σύνδεση αυτή είναι εκ των ων ουκ άνευ, δεδομένου ότι η χώρα μας εκπονεί (εξ όσων έχουν δημοσίως ανακοινωθεί αρμοδίως) Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης από την Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
    • Κατ’ αναλογία, όχι απλώς δεν υπάρχει σύνδεση, αλλά αγνοούνται παντελώς όλα τα διεθνώς καθιερωμένα πλαίσια και πρότυπα ενσωμάτωσης από τις επιχειρήσεις των αρχών της ΕΚΕ, όπως οι κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, το Οικουμενικό Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών, η πρωτοβουλία για την σύνταξη εκθέσεων απολογισμού Global Reporting Initiative (GRI), το πρότυπο ISO26000 για την ΕΚΕ κ.λπ.
    • Η καινοφανής αναφορά περί «τεσσάρων πυλώνων» της ΕΚΕ (παρ. 5, σελ. 9) (η επιχείρηση, το περιβάλλον, η κοινωνία και η αγορά), δημιουργεί σύγχυση μεταξύ ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης, η οποία παγκοσμίως ορίζεται ως το τρίπτυχο οικονομική ανάπτυξη – περιβαλλοντική προστασία – κοινωνική συνοχή. Θα έπρεπε να διατυπώνεται η σαφής διασύνδεση της ΕΚΕ με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη καθώς η πρώτη αποτελεί τον πλέον καθιερωμένο τρόπο έκφρασης της συνεισφοράς των επιχειρήσεων στη δεύτερη.
    • Δεν προβλέπεται κανενός είδους συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων, σημαντικός παράγοντας τόσο για την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και κινητοποίηση των ενδιαφερομένων μερών, όσο και για την υλοποίηση πρακτικών ΕΚΕ. Επί πλέον, τα θέματα ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης, που είναι προαπαιτούμενο για την προαγωγή της ΕΚΕ δεν υπάρχουν στους επιχειρησιακούς στόχους του υπό κρίση Σχεδίου (σε αντίθεση μάλιστα με ό,τι συμβαίνει στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών).
    • Επίσης, καίριας σημασίας είναι η ουσιαστικότητα (materiality) των θεμάτων ΕΚΕ για τις επιχειρήσεις (δεδομένου του εθελοντικού χαρακτήρα της ΕΚΕ). Και το σημείο αυτό αγνοείται παντελώς στο παρόν Σχέδιο.
    • Παρεμβαίνει στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας μιας επιχείρησης, όπως διαπιστώνεται ήδη από το σκοπό του Σχεδίου (παρ. 1, σελ. 3) όπου αναφέρεται ότι η ΕΚΕ θα συμβάλει στη «βελτίωση των συνθηκών του εσωτερικού πλαισίου οργάνωσης και δράστης τους», και εξειδικεύεται στους επιχειρησιακούς στόχους όπου αναφέρονται η «μετάβαση από ιεραρχικό μοντέλο λήψης αποφάσεων σε σύγχρονα μοντέλα διοίκησης» (σελ. 14), η «λήψη αποφάσεων με διαδικασίες συναπόφασης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων» (σελ. 14), η «πολυδιάστατη εκπροσώπηση επιχείρησης» (σελ. 15), θέματα απολύτως ασύνδετα με την ΕΚΕ.
    • Εξ ορισμού, οι δημόσιοι φορείς δεν μπορούν να υλοποιήσουν δράσεις ΕΚΕ (παρ. 10.3.2, σελ. 22). Το ότι οφείλουν να εκπαιδεύουν το προσωπικό τους, να προσπαθούν συνεχώς να βελτιώσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο κ.λπ. αποτελεί την ουσία της ύπαρξής τους και υπηρετεί τους σκοπούς της σύστασής τους και δεν πρόκειται για δράσεις που υλοποιούνται σε εθελοντική βάση.

  • 24 Ιουλίου 2017, 16:16 | ΓΑΛΑΝΗ ΑΘΗΝΑ

    Παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Στρατηγικής για την Ε.Κ.Ε.

    Το Σχέδιο αναδεικνύει την πρόθεση της κυβερνητικής δράσης για «ρύθμιση του πλαισίου ανάπτυξης της Ε.Κ.Ε./Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα», πέντε σχόλια –παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Στρατηγικής:
    α)το ότι τέθηκε το παρόν Σχέδιο απ’ ευθείας σε διαβούλευση ενώ θα μπορούσε βάσει των δυνατοτήτων και των καινοτομιών που ήδη έχει εφαρμόσει η παρούσα κυβέρνηση να το θέσει σε μια προ-διαβούλευση (βλ. προ-διαβούλευση για Ανοιχτή Διακυβέρνηση, Νομοσχέδιο ΑΜΕΑ) δίνοντας την ευκαιρία στα ενδιαφερόμενα μέρη να τοποθετηθούν και να συν-διαμορφώσουν το παρόν Σχέδιο ώστε να είναι πιο τεκμηριωμένο και πληρέστερο.
    β)ένα από τα πρώτα ζητήματα που τίθενται για την ανάπτυξη ενός πλαισίου δημόσιας πολιτικής για την Ε.Κ.Ε. είναι η διακυβέρνησή της. Στο παρόν Σχέδιο Στρατηγικής χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας και αποσαφήνισης για το ποιος φορέας θα έχει την ευθύνη για το σύστημα διαχείρισης και εφαρμογής του Σχεδίου Στρατηγικής όπως και για τον τρόπο και το χρονοδιάγραμμα παρακολούθησης και την επανεξέτασή του.
    γ)επίσης, η Ε.Κ.Ε. ως μια προσέγγιση διαχείρισης που συμβάλλει στον κοινωνικό μοντέλο για τη βιώσιμη ανάπτυξη (SD) δεν αλλάζει μόνο τις σχέσεις των επιχειρήσεων και της κοινωνίας, αλλά και των επιχειρήσεων και του κράτους/δημόσιας διοίκησης. Οι τύποι των μέσων που χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή των πολιτικών της Ε.Κ.Ε. επηρεάζονται τόσο από τον εθνικό ορισμό της ΕΚΕ (όπως καταγράφεται στο παρόν Σχέδιο) όσο και από την έκταση που λαμβάνει ο εθελοντικός της χαρακτήρας. Το εν λόγω Σχέδιο δεν γίνεται καμία αναφορά στο υπό διαμόρφωση Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και τους στρατηγικούς στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Διεθνών Συνθηκών όπως η Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ / Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης, δύο Σχέδια που θα πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται και να έχουν μια συνεκτικότητα. Επίσης, στο Σχέδιο γίνεται αναφορά σε ρυθμίσεις αλλά δεν αποσαφηνίζει αν θα είναι νομοθετικές προσεγγίσεις -π.χ. προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2014/95/ ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Ε.Ε. L 330/1 της 15ης Νοεμβρίου 2014) «για την τροποποίηση της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ όσον αφορά στη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών και πληροφοριών για την πολυμορφία από ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις και ομίλους»- ή θα ακολουθήσει την υιοθέτηση ήπιων, μη δεσμευτικών πρωτοβουλιών με στόχο τη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ευαισθητοποίηση και την τόνωση της δημόσιας συζήτησης για τις προκλήσεις και τα θέματα που διαπραγματεύεται η Ε.Κ.Ε., ή ακόμη ένα συνδυασμό και των δύο.
    δ) Όντως, η Δημόσια Διοίκηση έχει διπλό ρόλο να παίξει στο πεδίο εφαρμογής της Ε.Κ.Ε. Αφ’ ενός να επικυρώσει και να υποστηρίξει την έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Αγορά, στις επιχειρήσεις και αφ’ ετέρου να λειτουργήσει η ίδια ως παράδειγμα τήρησης των αρχών και εφαρμογής της Ε.Κ.Ε. Η υποενότητα 10.3.2. θα πρέπει να αναλυθεί και να τεκμηριωθεί περισσότερο λαμβάνοντας υπ’όψιν
    1) την πολλαπλότητα του ρόλου της Δημόσιας Διοίκησης ως εργοδότη, αγοραστή, παρόχου υπηρεσιών, βασικού συνδιαμορφωτή της βιωσιμότητας των τοπικών κοινωνιών όπου έχει ένα σημαντικό ρόλο στο να διασφαλίσει ότι ο τρόπος λειτουργίας της είναι σύμφωνος με τις ορθές πρακτικές Ε.Κ.Ε.
    2) Η εφαρμογή της Ε.Κ.Ε. στο δημόσιο τομέα (ως Κοινωνική Ευθύνη των Δημοσίων Οργανισμών) που συμπεριλαμβάνει Κεντρική Διοίκηση, Δήμους και Κοινότητες θα δώσει τη δυνατότητα να βελτιωθούν η οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική επιδόσεις ενώ θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις εκείνες – μέσω μιας σειράς μηχανισμών- που θα του επιτρέψουν να ελέγχει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα πιθανούς κινδύνους και να δημιουργεί ή να αξιοποιεί νέες ευκαιρίες.
    3) Τα πεδία εφαρμογής της Ε.Κ.Ε. στο Δημόσιο τομέα. Ενδεικτικά θα μπορούσαν να προσδιοριστούν σε πρώτη φάση σε 6 βασικούς άξονες:
    •Ευαισθητοποίηση και επίγνωση των εργαζομένων. Κατανόηση της έννοιας Ε.Κ.Ε. και βελτίωση της γνώσης των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα
    •Επαναπροσδιορισμός των κανόνων δεοντολογίας και του χάρτη υποχρεώσεων κάθε δημόσιου φορέα βάσει των αρχών της Ε.Κ.Ε.
    •Απολογιστικές Εκθέσεις κοινωνικής ευθύνης. Συγκέντρωση και διάδοση της πληροφορίας του δημοσίου σε σχέση με την Ε.Κ.Ε. ακολουθώντας τις κατευθυντήριες οδηγίες για έκδοση αναφορών βάσει των θεμάτων κοινωνικής ευθύνης του ΕΛΟΤ ISO 26000 και των προτύπων αναφοράς επιδόσεων(GRI).
    •Προώθηση κοινωνικά υπεύθυνων επενδύσεων.
    •Προώθηση κριτηρίων αξιολόγησης και επιλογής προμηθευτών στις δημόσιες συμβάσεις και κρατικές προμήθειες για τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις των έργων, υλικών και υπηρεσιών .
    •Ευαισθητοποίηση πολιτών. Ανάπτυξη εργαλείων ενημέρωσης για τους πολίτες σχετικά με την Ε.Κ.Ε.

    ε) Αναφορικά με την ενότητα 10.2 Παρατηρητήριο Ε.Κ.Ε., η αρμοδιότητά του περιγράφεται μόνο ως παρακολούθηση του βαθμού ενσωμάτωσης της Ε.Κ.Ε. από τις επιχειρήσεις υπάρχει ένα κενό, του ρόλου και των στόχων του, όπως επίσης σχετικά με την αντίστοιχη παρακολούθηση του βαθμού ενσωμάτωσης της Ε.Κ.Ε. στο Δημόσιο Τομέα.

    Αθηνά Γαλάνη
    Εμπειρογνώμονας σε θέματα Ε.Κ.Ε., Επικοινωνίας,
    και Διαλόγου με τα Ενδιαφερόμενα Μέρη.

  • 24 Ιουλίου 2017, 16:58 | Ιωάννης Χ. Σαριδάκης

    1η (Εισαγωγική) Παρατήρηση
    Απαιτείται ενιαίος σχεδιασμός και ενιαίο σχέδιο με τίτλο: «Κοινωνική ευθύνη για τη Βιώσιμη και δίκαιη Ανάπτυξη στην Ελλάδα» που θα περιλαμβάνει τους εθνικούς στρατηγικούς στόχους βιωσιμότητας για το 2030 και τις υποχρεώσεις κοινωνικής ευθύνης για Δημόσια Διοίκηση, Δήμους/Τοπική Αυτοδιοίκηση, επιχειρήσεις/Ιδιωτικό Τομέα, ΜΚΟ και πολίτες.
    Το Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα, της ΓΓ Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή) και το Εθνικό Σχέδιο για τους Στρατηγικούς Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030 του ΟΗΕ μπορεί να ενσωματωθούν σε ένα ενιαίο σχέδιο Κυβερνητικής πολιτικής και δέσμευσης στο υψηλότερο επίπεδο π.χ. Γραφείο Πρωθυπουργού ή ΓΓ της Κυβέρνησης.
    Για την καλύτερη επικοινωνία με κατάλληλους ελληνικούς όρους η «Κοινωνική ευθύνη για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (και ενδεχομένως, δίκαιη*-pro poor growth/με μείωση ανισοτήτων)» δεν μπορεί να δηλώνεται ως ΕΚΕ και να περιορίζεται στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη των ιδιωτικών επιχειρήσων.
    Η κοινωνική ευθύνη αφορά:
    • Επιχειρήσεις: Αναφερόμαστε στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη/ΕΚΕ – Υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και απολογιστικές εκθέσεις βιωσιμότητας
    • Δημόσιο: Αναφερόμαστε στην Κοινωνική Ευθύνη των Δημοσίων Οργανισμών. Λογοδοσία με Απολογιστικές Εκθέσεις που περιλαμβάνουν ενέργειες και δείκτες επιδόσεων για τη συμβολή τους στη Βιώσιμη και δίκαιη Ανάπτυξη (κυρίως για την κοινωνική συνοχή, μείωση ανισοστήτων και εξάλειψη αποκλεισμού μειονεκτούντων)
    • ΜΚΟ: Αναφερόμαστε στην Κοινωνική Ευθύνη των Εθελοντικών Οργανώσεων. Λογοδοσία με Απολογιστικές Εκθέσεις που περιλαμβάνουν ενέργειες και δείκτες επιδόσεων για τη συμβολή τους στη Βιώσιμη, δίκαιη Ανάπτυξη
    • Πολίτες: Αναφερόμαστε στην Ατομική Κοινωνική Ευθύνη και Βιώσιμη κατανάλωση και επίγνωση για την Περιβαλλοντική ευθύνη, και
    • Ανθρώπινες κοινότητες/πόλεις: Αναφερόμαστε στην Κοινωνική ευθύνη των ανθρωπίνων κοινοτήτων και κάθε μορφή Τοπικής Αυτοδιοίκησης όπως Δήμος, Κοινότητα ή Περιφέρεια. Αναφερόμαστε στην κοινωνική ευθύνη τους για τις έξυπνες υποδομές πόλεων, την ποιότητα υπηρεσιών, τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα πόλεων, προσβάσιμων σε ΑμεΑ, ανοικτών σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς.

    Ειδικά για δημόσιους οργανισμούς, επιχειρήσεις και εθελοντικές οργανώσεις/MKO εφαρμόζονται οι αρχές, οι ορισμοί εννοιών και τα θέματα και οι καλές πρακτικές που προτείνονται στο ελληνικό πρότυπο: ΕΛΟΤ ISO 26000, Οδηγός για την κοινωνική ευθύνη των οργανισμών.

  • 24 Ιουλίου 2017, 15:53 | Νίκος Αυλώνας, Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης, Πρόεδρος Kέντρου Αειφορίας (CSE)

    Το παρόν Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής αποτελεί μια προσπάθεια υιοθέτησης μιας Εθνικής Στρατηγικής για την ΕΚΕ η οποία περισσότερο μπερδεύει το τοπίο παρά αποτελεί μια πραγματική στρατηγική για την πρόοδο και ανάπτυξη των επιχειρήσεων και κατ επέκταση της χώρας.

    Συγκεκριμένα, εντοπίζουμε τα εξής θέματα και προβλήματα με το Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής:

    -Δεν υπάρχει αναφορά και διασύνδεση με τη σημαντικότερη διεθνή προσπάθεια αυτή τη στιγμή, τους Στόχους των Ηνωμένων Εθνών για την Βιώσιμη Ανάπτυξη για το 2030. Φαίνεται αδιανόητο μια νέα Εθνική Στρατηγική για την ΕΚΕ να αγνοεί αυτούς τους Στόχους, αντί να βασίζεται σε αυτούς και να παρέχει εργαλεία στις επιχειρήσεις για την υιοθέτησή τους.
    -Παρόλο που στον Ν.4403/2016 και την πρόσφατη εγκύκλιο από την Γ.Γ. Εμπορίου και Προστασία καταναλωτή (6/6/17) υπάρχει σαφής αναφορά σε διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα και οδηγίες για την υιοθέτηση των αρχών της ΕΚΕ (όπως το Global Reporting Initiative, UNGC, OECD Guidelines for Multinational Enterprises, κ.ά.) το Σχέδιο Νόμου τα αγνοεί παντελώς, παρόλο που η πλειοψηφία των εταιρειών διεθνώς και στην Ελλάδα τα χρησιμοποιούν ήδη για την διαμόρφωση στρατηγικής, ενσωμάτωση αρχών ΕΚΕ και για την δημιουργία του περιεχομένου των σχετικών εκθέσεων.
    – Στο σύνολο του το Σχέδιο μπορεί να χαρακτηριστεί ασαφές (π.χ. για το θέμα των vouchers, της πιστοποίησης, του παρατηρητηρίου) τόσο ως προς τη λειτουργία των μηχανισμών όσο και προς την χρησιμότητα τους. Κάποιοι δε από αυτούς τους μηχανισμούς όχι μόνο αποτελούν Ευρωπαϊκή πρωτοτυπία αλλά φαίνεται να κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση, κάνοντας αβέβαιη τη χρησιμότητα τους.
    -Στην ενότητα για την αύξηση της αξιοπιστίας της ΕΚΕ γίνεται αναφορά σε πιστοποιήσεις και στη δημιουργία σήματος/βράβευσης που θεωρούμε ότι δεν συνδέονται και δεν αυξάνουν την αξιοπιστία της ΕΚΕ και των πληροφοριών, γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την εξωτερική διασφάλιση και αναγνωρισμένους θεσμούς όπως ο Εθνικός Δείκτης Εταιρικής Υπευθυνότητας (CRI) που υλοποιείται σε συνεργασία με τον Business in the Community τα τελευταία 10 χρόνια

    Συμπερασματικά, θεωρούμε ότι το Σχέδιο χρειάζεται σημαντική αναθεώρηση για να ανταποκρίνεται στις βέλτιστες πρακτικές της εθνικής, ευρωπαϊκής και παγκόσμιας πραγματικότητας

  • Όπως άλλωστε γνωρίζετε:

    Α. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (εφεξής Σύμβαση), που συνιστά πλέον εθνική νομοθεσία, λόγω της επικύρωσής της μαζί με το Προαιρετικό Πρωτόκολλο που τη συνοδεύει από την Ελληνική Βουλή μέσω του ν.4074/2012, επιβάλλει, μεταξύ άλλων, και την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία ως εργαζόμενων και ως καταναλωτών. Πιο συγκεκριμένα:
    -σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 «Γενικές Υποχρεώσεις», τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν:
    « […]
    ε. Να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να εξαλειφθούν οι διακρίσεις βάσει της αναπηρίας, από οποιοδήποτε πρόσωπο, οργανισμό ή ιδιωτική επιχείρηση, […]».
    -σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα», τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου:
    «[…] β. να διασφαλίζουν ότι οι ιδιωτικοί φορείς, οι οποίοι προσφέρουν εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, λαμβάνουν υπόψη τους όλες τις μορφές της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρίες […]».
    Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τη Σύμβαση, τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν: « […] β. Να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και των νομοθετικών, προκειμένου να τροποποιήσουν ή να καταργήσουν τους ισχύοντες νόμους, κανονισμούς, έθιμα και πρακτικές που συνιστούν διακρίσεις κατά των ατόμων με αναπηρίες, γ. Να λάβουν υπόψη την προστασία και την προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες, σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματά τους, […]» (βλ. άρθρο 4, παρ. 1).

    Β.Ο νόμος 4443/2016 (Αρ. ΦΕΚ 232 Α’/9-12-2016) απαγορεύει τις «άμεσες» και «έμμεσες» διακρίσεις σε βάρος των εργαζομένων με αναπηρία και επιβάλλει την εφαρμογή «εύλογων προσαρμογών». Όπως αναφέρεται στον νόμο, η μη εφαρμογή «εύλογων προσαρμογών» συνιστά διάκριση.

    Γ.Η εφαρμογή των 17 στόχων που περιλαμβάνονται στην «Ατζέντα 2030» για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη – η οποία υιοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η Ελλάδα- φιλοδοξούν να συμβάλλουν στην αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης. Στην «Ατζέντα 2030» η οικονομική ανάπτυξη δεν θεωρείται αυτοσκοπός και δεν προσεγγίζεται με καθαρά οικονομικούς όρους, όπως συνέβαινε στο παραδοσιακό μοντέλο, αλλά ως το μέσο για την καταπολέμηση της πείνας και τη δημιουργία περισσότερο ειρηνικών, δίκαιων και συμπεριληπτικών κοινωνιών. Από τη μια μεριά η δικαιωματική προσέγγιση της αναπηρίας, όπως αυτή κατοχυρώνεται από τη Σύμβαση των ΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η οποία εστιάζει στην άρση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών εμποδίων και από την άλλη το νέο μοντέλο ανάπτυξης, που προωθείται μέσω της «Ατζέντας 2030», με επίκεντρο τον άνθρωπο, τα δικαιώματά του και το περιβάλλον πρέπει να αποτελέσουν τη βάση πάνω στην οποία η ελληνική Πολιτεία και οι παραγωγικοί φορείς του τόπου οφείλουν να στηρίξουν τον νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό τους. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αποτελεί ίσως το σημαντικότερο όχημα για την προώθηση αυτού του νέου ανθρωποκεντρικού μοντέλου ανάπτυξης.

    Δ.Η αναπηρία πέραν της κοινωνικής εμπεριέχει και μια αναπτυξιακή διάσταση. Τα άτομα με αναπηρίες αποτελούν περίπου το 15% των καταναλωτών, μια αγορά υποτιμημένη μέχρι σήμερα από τις επιχειρήσεις. Αν μάλιστα σε αυτό το ποσοστό προστεθούν οι οικογένειες των ατόμων με αναπηρίες και άλλες ομάδες με παρόμοιες ανάγκες, όπως τα άτομα τρίτης ηλικίας, το ποσοστό αυτό αποκτά τεράστια δυναμική. Νεότερες μελέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν αναδείξει τη σημασία αυτών των αγορών, υποστηρίζοντας ότι μόνο στον τουριστικό τομέα 4,2 εκ θέσεις εργασίας στην ΕΕ συντηρούνται από τον τουρισμό αυτών των ομάδων. Γεγονός που οδηγεί στην ανάγκη συμπερίληψης δράσεων για την ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών με αναπηρία και με παρόμοιες ανάγκες μεταξύ των δράσεων της «Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα», με τη βεβαιότητα ότι αυτό αντίστοιχα θα οδηγήσει τις επιχειρήσεις στην προσέλκυση νέων αγορών, αύξηση του τζίρου, εξωστρέφεια και οικονομική άνθηση.

    Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει ανά ενότητα τα ακόλουθα:

    1.Η ενότητα «2. Ορισμός Ε.Κ.Ε.» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (Ε.Κ.Ε.) είναι μία έννοια δυναμική, η οποία βρίσκεται σε συνάρτηση με τις εκάστοτε περιστάσεις. Η ΕΚΕ, επίσης, είναι μία έννοια που συνδέεται άρρηκτα με τις έννοιες της Βιώσιμης και Αειφόρου Ανάπτυξης που αναφέρονται στην οικονομική ανάπτυξη που όμως επιτυγχάνεται μέσα από ένα αίσθημα διαγενεαλογικής ευθύνης απέναντι στο περιβάλλον και την κοινωνία. Σκοπός λοιπόν των εννοιών αυτών, όπως και της ΕΚΕ – αν και υπάρχουν διακριτές διαφορές αυτών – είναι να εξασφαλιστεί ένα πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπου οι επιχειρήσεις θα δρουν με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο περιβάλλον και την κοινωνία εν γένει, λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλομορφία της, το οποίο θα αποβαίνει ωφέλιμο όχι μόνο για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, αλλά και για το σύνολο της κοινωνίας.[…]».

    2.Η ενότητα «3. Όραμα» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Ένα βιώσιμο και υπεύθυνο παραγωγικό περιβάλλον είναι το όραμα που πρέπει να υπηρετηθεί μέσω της ΕΚΕ στη χώρα μας. Αν μη τι άλλο, το «υπεύθυνο επιχειρείν» αποτελεί επένδυση με πολλαπλά οφέλη για όλους: Οι κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρήσεις είναι επιχειρήσεις βιώσιμες, αφού σε όλα τα στάδια παραγωγής τους καθίστανται πιο ανταγωνιστικές, ενσωματώνουν καινοτομίες, μπορούν να διαθέτουν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές που να ικανοποιούν τις ανάγκες του μεγαλύτερου δυνατού φάσματος καταναλωτών. Ακόμη, βάσει της διάρθρωσής τους, μπορούν να προσελκύουν προσωπικό υψηλών δεξιοτήτων και παράλληλα να γίνονται αποδεκτές από τους καταναλωτές χτίζοντας την επιχειρηματική τους φήμη, αλλά και μια ουσιαστική σχέση εμπιστοσύνης μαζί τους. [….] Παράλληλα, οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σημαίνει ότι ασκούν υπεύθυνα τις δραστηριότητές τους σε όλα τα στάδια παραγωγής και διακίνησης των προϊόντων τους και για όλα τα συναλλασσόμενα μέρη και επομένως, αναπτύσσονται με γνώμονα τη διαγενεαλογική ευθύνη και το σεβασμό της ανθρώπινης ποικιλομορφίας απέναντι την κοινωνία, το περιβάλλον, τους εργαζόμενούς τους, τους πολίτες των χωρών όπου δραστηριοποιούνται και τους καταναλωτές τους. […]».

    3.Η ενότητα «4. Αποστολή και Σκοπός ΕΚΕ» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: « Η ΕΚΕ για να πετύχει το όραμά της, θέτει την αποστολή της και τον βασικό σκοπό της: Αποστολή της ΕΚΕ είναι η δημιουργία […] την ανάπτυξη και εξωστρέφεια της τοπικής παραγωγής και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τη δημιουργία υγιούς περιβάλλοντος εργασίας για όλους τους εργαζόμενους και την ενίσχυση των δικαιωμάτων όλων των καταναλωτών, δίχως διακρίσεις και αποκλεισμούς […] Στη βάση των προαναφερόμενων, επιδιώκεται: Να εντάξουν όλο […]. Η ΕΚΕ συμβάλει στην εμπορική επιτυχία των επιχειρήσεων στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στο εξωτερικό, ακριβώς γιατί οι εταιρείες που εντάσσουν πρακτικές ΕΚΕ δημιουργούν ένα θετικό περιβάλλον, προσελκύουν και διατηρούν στο στελεχιακό τους δυναμικό ταλαντούχους εργαζόμενους και παράλληλα, μειώνεται το «brain drain», αποκτούν καλή φήμη και γίνονται ανταγωνιστικές προς τις ομοειδείς επιχειρήσεις των άλλων χωρών, μπορούν να απευθυνθούν σε νέες αγορές καταναλωτών. Η ΕΚΕ συμβάλλει, επιπλέον, στη διατήρηση ενός βιώσιμου συστήματος διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η επιχείρηση γίνεται καινοτόμα, παράγει βιώσιμα προϊόντα και «κερδίζει» καταναλωτές και από ομάδες δυναμικών καταναλωτών (άτομα με αναπηρία, άτομα τρίτης ηλικίας κ.λπ.) των οποίων οι ανάγκες αγνοούνται στο σχεδιασμό ακόμη και σήμερα. Επίσης, δημιουργείται ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εφοδιαστική αλυσίδα – η θετική επίδραση του οποίου δύναται να «πείσει» και άλλες επιχειρήσεις να εντάξουν δράσεις ΕΚΕ. […] Το μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης προωθεί μια ανταγωνιστική οικονομία που αξιοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους που διαθέτει με σεβασμό στην ανθρώπινη ποικιλομορφία και περιορίζει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, ώστε οι μελλοντικές γενεές να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες και τα ίδια δικαιώματα, ενώ ταυτόχρονα, προάγεται μια οικονομία υψηλής απασχόλησης που οδηγεί σταδιακά και στην κοινωνική συνοχή.[…]».

    4.Η ενότητα «6. Οφέλη για τις επιχειρήσεις και για την αγορά από την ενσωμάτωση δράσεων ΕΚΕ» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Οι επιχειρήσεις είναι οντότητες που συνδέονται άμεσα με το κοινωνικό σύνολο μέσα στο οποίο δρουν και παράλληλα επηρεάζουν και επηρεάζονται από αυτό. […]
    – Στήριξη των τοπικών κοινωνιών και των τοπικών προμηθευτών
    – Ενίσχυση της απασχόλησης
    – Προσέλκυση καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένων καταναλωτών από ευπαθείς ομάδες (άτομα με αναπηρία, άτομα τρίτης ηλικίας κ.α.)
    – Αντοχή στην κλιματική αλλαγή και περιβαλλοντική αειφορία
    – Δημιουργία επενδυτικού περιβάλλοντος συμβατού με τις ανάγκες της κοινωνίας».

    5.Η ενότητα «7.1 Επιχειρησιακοί Στόχοι ΕΚΕ» να συμπληρωθεί ως ακολούθως : «Στρατηγικός Στόχος ΙΙΙ Ε.Σ.: Ποιότητα ζωής εργαζομένων Δράσεις: 1. Ευχάριστοι χώροι εργασίας, προσβάσιμοι σε όλους, 2. Δομές εντός του χώρου εργασίας για εργαζόμενες μητέρες, 3. Μετάβαση από ιεραρχικό μοντέλο λήψης αποφάσεων σε σύγχρονα μοντέλα διοίκησης, 4. Παροχή ειδικών αδειών (ανατροφής τέκνου, ασθένειας συζύγου κ.ά.) χωρίς μείωση αποδοχών, 5. Λήψη σημαντικών αποφάσεων με διαδικασίες συναπόφασης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, 6. Ανοιχτός διάλογος με ενώσεις εργαζομένων, 7. Μείωση και πρόληψη εργατικών ατυχημάτων, 8. Άδειες για εκπαίδευση εργαζομένων , εντός ή και εκτός του καθ΄εαυτού εργασιακού τους αντικειμένου, 9. Αύξηση ποσοστού εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών εργοδοτών – εργαζομένων, 10. Εύλογες προσαρμογές υποδομών, υπηρεσιών και διαδικασιών προς όφελος των εργαζομένων με αναπηρία […]» Ε.Σ.: Ίσες ευκαιρίες για όλους Δράσεις: 1. Πολυδιάστατη σύνθεση διοικητικών οργάνων, ως προς το φύλο, την ηλικία, τη θρησκεία, την καταγωγή, την αναπηρία κ.ά., 2. Πολυδιάστατη σύνθεση εργατικού δυναμικού, 3. Πολυδιάστατη εκπροσώπηση επιχείρησης […] Ε.Σ.: Μέτρα ενίσχυσης δικαιωμάτων συνόλου πολιτών και καταναλωτών. Δράσεις: 1. Ανοιχτός διάλογος με καταναλωτικές οργανώσεις, 2. Διαφάνεια, Ανοιχτά δεδομένα, 3. Αύξηση επενδύσεων που εμπεριέχουν ρήτρες προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 4. Συμμόρφωση με εθελοντικούς κανονισμούς και πρότυπα σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια, καθώς και την προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία, των προϊόντων και των υπηρεσιών κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, […]».

    6.Η ενότητα «9. Αναφορά αποτελεσμάτων – Γνωστοποίηση δράσεων» να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως: «[…] β) Με εργασιακά θέματα όπως:
    •Πολιτική διαφοροποίησης και ίσων ευκαιριών (ανεξαρτήτως φύλλου, θρησκείας, αναπηρίας, μειονεκτικότητας ή και άλλων πτυχών αιτιών διάκρισης)
    •Σεβασμός των δικαιωμάτων των εργαζομένων και συνδικαλιστική ελευθερία.
    •Υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία, συστήματα εκπαίδευσης, παρεμβάσεις προσβασιμότητας και εφαρμογή εύλογων προσαρμογών για άτομα με αναπηρία, τρόπος προσλήψεων, προαγωγών κτλ.
    2) Μη χρηματοοικονομική κατάσταση […]
    •Το ανθρώπινο δυναμικό των επιχειρήσεων και των οργανισμών (συνεχής και εξειδικευμένη εκπαίδευση προσωπικού με αναφορά στον αριθμό εκπαίδευσης των εργαζομένων ανά έτος, αυξημένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ασφάλεια, εξισορρόπηση εργασιακής και προσωπικής ζωής, αριθμός αδειών ( γονικών, ασθενείας, κ.τ.λ.), αριθμός ατυχημάτων εργαζομένων και αριθμός αυτών που απασχολούνται σε δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, αριθμό εργαζομένων που εργάζονται με συμβάσεις προσωρινής απασχόλησης σε σχέση με το σύνολο του δυναμικού της οντότητας, αριθμός εργαζομένων με αναπηρία και χρόνια πάθηση ή γονέων/κηδεμόνων ατόμων με αναπηρία, μέτρα εξισορρόπησης της εργασιακής και προσωπικής ζωής αυτών .)
    • Την ηγεσία της επιχείρησης και του οργανισμού (καλλιέργεια και ενίσχυση επιχειρησιακής κουλτούρας ΕΚΕ, ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης, διαφάνειας και συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, ορθή διαχείριση και υποστήριξη του ανθρώπινου δυναμικού αναφορικά με τη σταδιοδρομία, την εκπαίδευση, το σύστημα αμοιβών και προαγωγών. )
    • Την αγορά (ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που ενσωματώνουν αρχές ΕΚΕ. Μέριμνα για την ικανοποίηση των καταναλωτών χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, παροχή ουσιαστικής πληροφόρησης σε μορφές κατανοητές και προσβάσιμες από όλους τους καταναλωτές (π.χ. καταναλωτές με αναπηρία) σχετικά με τα προϊόντα και τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών. Εφαρμογή αρχών ΕΚΕ στην εφοδιαστική αλυσίδα: Προμηθευτές που λειτουργούν βάσει κριτηρίων τα οποία είναι σε συνάρτηση με το ισχύον νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο, παρακολούθηση των προμηθευτών που θεωρούνται ότι εκτίθενται σε υψηλό κίνδυνο εμφάνισης περιστατικών παιδικής ή καταναγκαστικής εργασίας ή αποκλεισμού από την εργασία ατόμων με αναπηρία και λοιπών ευπαθών ομάδων, προμηθευτές που συνεργάζονται με Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης κ.α.)
    •Το κοινωνικό περιβάλλον (συνεργασία με τοπικές κοινότητες και ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες, αλληλοσεβασμός επιχείρησης – κοινότητας, υποστήριξη κοινωνικών ομάδων με γνώμονα τις ιδιαίτερες τοπικές ανάγκες) […]».

    7.Η ενότητα «10. 1 Αύξηση της αξιοπιστίας και προβολή της ΕΚΕ» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «[…] Στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, σχεδιάζουμε να δημιουργήσουμε μία κεντρική πύλη, προσβάσιμη σε όλους στη βάση των προδιαγραφών που θέτει η ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/ΦΕΚ 1301 Β’/ 12.04.2012-Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, για παροχή πληροφοριών σχετικά με την ΕΚΕ, όπου θα συγκεντρώνονται οι σχετικές πληροφορίες που θα συλλέγονται από το καθ΄ ύλην αρμόδιο υπουργείο, το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, αλλά και των συναρμόδιων υπουργείων με σκοπό την ενημέρωση των ήδη δραστηριοποιούμενων κοινωνικά υπεύθυνων επιχειρήσεων, αλλά και όσων θέλουν να αναπτύξουν δράσεις ΕΚΕ.[…]».

    8.Η ενότητα «10.3.2. Δράσεις Κοινωνικής Ευθύνης που υλοποιούνται από Δημόσιους Φορείς» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «Οι δράσεις Κοινωνικής Ευθύνης που υλοποιούν οι δημόσιοι φορείς απευθύνονται στο εσωτερικό και εξωτερικό τους περιβάλλον. Δράσεις που απευθύνονται στο εσωτερικό περιβάλλον του οργανισμού περιλαμβάνουν δράσεις για την εκπαίδευση του προσωπικού, τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντός τους (ευχάριστοι και προσβάσιμοι χώροι εργασίας κ.ά.), […]. Οι δράσεις που αφορούν στο εξωτερικό περιβάλλον του οργανισμού, περιλαμβάνουν δράσεις με αποτελέσματα εμφανή στο ευρύ κοινό, στην κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία. Σε αυτές περιλαμβάνονται δράσεις για την ταχύτερη και καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, την ταχύτερη επίλυση διαφορών που προκύπτουν, τη μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας μέσω χρήσης ΑΠΕ και οικολογικών συσκευών, την ορθολογική χρήση ενέργειας και πόρων, τη στέγαση των υπηρεσιών σε βιοκλιματικά κτίρια προσβάσιμα σε όλους κ.ά.».

    Ελπίζοντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στις προαναφερθείσες προτάσεις μας.

  • Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Αν και καθυστέρησε τρία χρόνια, έγινε κάπως ξαφνικά και με περιορισμένο χρόνο διαβούλευσης η πρόταση «Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα» αποτελεί μια θετική πρωτοβουλία που με ένα ζωντανό διάλογο και κατάλληλο πνεύμα συναίνεσης εκ μέρους όλων των συμμετεχόντων (stakeholders) δηλαδή Πολιτεία/Δημόσιος Τομέας, Ιδιωτικές Επιχειρήσεις, Συλλογικοί φορείς ΕΚΕ, ΜΚΟ, κοινωνία πολιτών, κοινή γνώμη, μπορεί να βελτιωθεί και να οδηγηθούμε σε μια καλή νομοθέτηση με ευρύτερη αποδοχή, άρα και με μια πιο αποτελεσματική εφαρμογή. Υποθέτω επίσης ότι εξαιτίας της σημασίας του θέματος και του όντως δυναμικού και εξελισσόμενου χαρακτήρα της ΕΚΕ μετά το πέρας της ηλεκτρονικής διαβούλευσης θα υπάρξει η δυνατότητα ζωντανών διαβουλεύσεων με τους ενδιαφερόμενους για την αναζήτηση συναινετικών κοινών τόπων. Στον διάλογο πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη και το «Κείμενο εργασίας για το Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής της Ελλάδας για την ΕΚΕ» – 28 Ιουλίου 2014 και η αντίστοιχη διαβούλευση που υπάρχει στην ιστοσελίδα opengov. Άλλωστε και τα δύο σχέδια παρ’ όλες τις λεκτικές ή ουσιαστικές διαφορές τους κινούνται και τα δύο στην ίδια κατεύθυνση Εθνικής Στρατηγικής υιοθετώντας τη νέα διευρυμένη έννοια της ΕΚΕ ως πολυτομεακής πλατφόρμας που συμπεριλαμβάνει όλους τους τομείς μιας σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας και οικονομίας (Πολιτεία-Δημόσιος τομέας, Ιδιωτικές Επιχειρήσεις, κοινωνική οικονομία, ΜΜΕ) και όχι μόνον την «εθελοντική υιοθέτηση της ΕΚΕ από την ιδιωτική επιχειρηματικότητα» που αποτελεί πλέον μετά την Μεγάλη Κρίση του 2008 μια πεπαλαιωμένη αντίληψη που εγκαταλείπεται σταδιακά και από την ευρωπαϊκή πολιτική.
    Η παρούσα πρόταση, παρ’όλη την ιδιόμορφη λεκτική διατύπωση και πολλά διφορούμενα σημεία, αποτελεί ένα σαφές βήμα προς τα εμπρός αναφορικά με την νέα διευρυμένη έννοια της ΕΚΕ αν και είναι σημαντική έλλειψη η μη αποτίμηση του προηγούμενου σχεδίου και της διαβούλευσης. Κάποτε επιτέλους πρέπει να μάθουμε ως χώρα ότι κανείς δεν νομοθετεί εν κενώ. Ιδίως όταν και οι προτεινόμενες πρακτικές προτάσεις υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής (Ιστοσελίδα για ΕΚΕ και Παρατηρητήριο ΕΚΕ στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου – 2017) και (Εθνικό Συμβούλιο ΕΚΕ, Αρχή εφαρμογής και Αξιολόγησης ΕΚΕ – 2014) είναι συγγενείς στην φιλοσοφία σύλληψής τους. Ενδεχομένως μάλιστα ένας συνδυασμός τους να αποτελεί το καλύτερο μείγμα πολιτικής για τη σωστή προώθηση της ΕΚΕ στην Ελλάδα.
    Την προσεχή εβδομάδα θα αναρτηθεί το δεύτερο μέρος της άποψης που περιλαμβάνει:
    Α) Ο ρόλος της ΕΡΤ και των δημόσιων ΜΜΕ σε συνεργασία με ΑΕΙ/ερευνητικά ινστιτούτα και άλλες ΔΕΚΟ στην προώθηση της ΕΚΕ στο σύνολο της επικράτειας. Οι θέσεις της EBU (European Broadcasting Union) που εκπροσωπεί 57 δημόσιες ραδιοτηλεοράσεις για τον κρίσιμο κοινωνικό αντίκτυπο των δημόσιων ΜΜΕ και την ΕΚΕ.
    Β) Ιστορική αποτίμηση και εξέλιξη της ΕΚΕ. Πώς από την ρήση του Milton Friedman “The Business of Business is the profit” (Η δουλειά των επιχειρήσεων είναι μόνο το κέρδος) το 1970, περάσαμε σταδιακά στην ΕΚΕ ως εθελοντική υιοθέτηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων και κατόπιν στην σύγχρονη πολυτομεακή πλατφόρμα ως γενικό κοινωνικό διακύβευμα και πρόκληση για τις πλουραλιστικές δημοκρατικές κοινωνίες σε κρίση. Η αντίστοιχη σταδιακή εξέλιξη της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και πρακτικής.
    Γ) Προτάσεις για τον δημόσιο τομέα και τον ιδιωτικό τομέα με στόχο την κοινή και δημιουργική συνεργασία τους στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής.
    Δ) Προτάσεις μελών του Συμβουλίου Κοινωνικού Ελέγχου Αττικής της ΕΡΤ που αποτελείται από 110 μέλη -55 εκπροσώπους Θεσμών και κοινωνικών οργανισμών και 55 πολίτες που κληρώθηκαν από 900 πολίτες που έκαναν αίτηση εθελοντικής συμμετοχής (2.200 στο σύνολο της επικράτειας). Τα ΣΚΕ Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας της ΕΡΤ αποτελούν βασικό στοιχείο της ΕΚΕ της εταιρείας σε συνδυασμό με τις άλλες δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας (Πρόσφυγες, Άστεγοι, ανάδειξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων και συλλογικοτήτων). Δείτε εδώ περισσότερα: polites.ert.gr

    Περικλής Βασιλόπουλος / Επιτροπή Κοινωνικής Υπευθυνότητας ΕΡΤ – ΚΕΕΠ της ΕΡΤ.
    Επικοινωνία pvasilopoulos@ert.gr

  • 20 Ιουλίου 2017, 16:41 | KPMG Greece

    •Προτείνεται να παρέχονται, έστω σε υψηλό επίπεδο, κατευθύνσεις για το πώς μπορεί μια επιχείρηση / ένας οργανισμός να προχωρήσει στον προσδιορισμό των σχετικών βασικών θεμάτων (πχ εντοπισμό ενδιαφερομένων μερών, προσδιορισμό ουσιωδών θεμάτων και καθορισμό σχετικών ενεργειών ΕΚΕ, λαμβάνοντας υπόψη διαθέσιμες μεθοδολογίες και πρακτικές Αναγνώρισης Επιχειρησιακών Κινδύνων).

    •Στον Επιχειρησιακό Στόχο (Ε.Σ.) με τίτλο «Επιχειρησιακή Ηθική» (σελ. 13) προτείνεται η προσθήκη της «Εταιρικής Διακυβέρνησης και περιβάλλοντος Εσωτερικού Ελέγχου» ως δράση/ μέσο ενίσχυσης της ΕΚΕ αλλά και διασφάλισης της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας.

    •Προτείνεται να γίνει αναφορά (σελ. 7).στην ανάγκη υιοθέτησης κινήτρων για υπεύθυνες πρακτικές, ώστε να αντισταθμίζεται το γεγονός ότι κατά κανόνα κοστίζουν περισσότερο (π.χ. η εκτύπωση σε ανακυκλωμένο χαρτί σύμφωνα με FSC πρακτικές είναι πιο κοστοβόρα από τις συνηθισμένες μεθόδους).

    •Προσθήκη επεξήγησης για τους τρόπους με τους οποίους το κράτος θα προβεί «στην ενίσχυση συγκεκριμένων κατηγοριών επενδύσεων» (σελ.7).

    •Προσθήκη επεξήγησης για το πώς η «αντιανταγωνιστική συμπεριφορά » των επιχειρήσεων μπορεί να συνδεθεί με την παραγωγικότητα, την έρευνα και την ανάπτυξη πρακτικών ΕΚΕ (σελ. 12).

    •Προσθήκη επεξήγησης φράσης «Κοινή χρήση σημαντικών και κοστοβόρων υποδομών και με άλλες επιχειρήσεις» με πραγματικά παραδείγματα υγιούς οικονομικού περιβάλλοντος σελ.13.

    •Προσθήκη αναφοράς της Εγκυκλίου του ΓΕΜΗ, αναφορικά με τις διατάξεις των νόμων Ν.4403/2016 και 4308/2014 καθώς και των κατευθυντήριων οδηγιών της ΕΕ που εκδόθηκαν πρόσφατα, στην Ενότητα 9 (σελ. 17).

    •Προσδιορισμός επεξήγησης για τα κριτήρια που θα πληροί ο «φορέας παροχής βραβείου» (σελ. 19)

    •Στην ενότητα των προμηθειών θα μπορούσε να υπάρχει αναφορά σε διαδικασία και συστήματα αξιολόγησης προμηθευτών καθώς και στο πώς μπορεί η ΕΚΕ να συμβάλλει σε θέματα βελτίωσης της εφοδιαστικής αλυσίδας.

    •Προσθήκη επεξήγησης «κουπονιών ΕΚΕ» («vouchers», σελ 36)

  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
    ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
    ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ
    ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ
    ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ
    Αθήνα, 20/7/2017
    ΑΠ: 1490
    Ταχ. Δ/ση: Δραγατσανίου 8
    TK 10559 Aθήνα
    Πληροφορίες: Λουκίδου Αικατερίνη
    Τηλ: 2131511148
    Fax: 210321316
    e-mail: loukikat@isotita.gr

    Θέμα: Σχόλια στο Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα

    Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων είναι ο αρμόδιος φορέας για το σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών ισότητας των φύλων. Στο πλαίσιο αυτό, παρακαλούμε βρείτε παρακάτω τις παρατηρήσεις μας για το υπό διαβούλευση Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Υπεύθυνη Επιχειρηματικότητα.
    Σας ενημερώνουμε επίσης ότι στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2016-2020 (το οποίο βρίσκεται αναρτημένο στον εξής σύνδεσμο http://www.isotita.gr/wp-content/uploads/2017/04/ESDIF.pdf) και συγκεκριμένα στη θεματική «Αγορά Εργασίας, Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής» περιλαμβάνονται Δράσεις που αφορούν την ένταξη των πολιτικών ισότητας στις επιχειρήσεις.

    Αναλυτικά οι παρατηρήσεις μας είναι οι εξής:

    Στρατηγικός Στόχος ΙΙΙ
    Σελίδα 39
    Ε.Σ. : Μείωση ανεργίας: νέες προσλήψεις
    • Προτείνουμε στη Δράση 1 την προσθήκη της έκφρασης «με έμφαση στις νέες εργαζόμενες»

    Ε.Σ. Ίσες ευκαιρίες για όλους
    Δράσεις:
    • Προτείνουμε την προσθήκη των εξής δράσεων:
    «3. Κίνητρα για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής των εργαζομένων (δομές παιδικής φροντίδας στις επιχειρήσεις, εφαρμογή της νομοθεσίας για τη γονική άδεια, κίνητρα ενθάρρυνσης της χρήσης της γονικής άδειας και από τους άνδρες)
    4. Εφαρμογή της ισότητας αμοιβής ανδρών και γυναικών
    5. Προστασία εγκύων εργαζομένων
    6. Εκπόνηση Σχεδίων Ισότητας Φύλου από τις επιχειρήσεις με ενσωμάτωση των ανωτέρω προτάσεων»

    Επίσης: Σελίδα 39 πρώτη πρόταση
    Ορθογραφική διόρθωση στην λέξη «φύλλου» σε «φύλο»

    Τέλος, θα θέλαμε να σας ενθαρρύνουμε να χρησιμοποιήσετε μη σεξιστική γλώσσα στο κείμενο του Σχεδίου και συγκεκριμένα να συμπεριλάβετε τόσο τον θηλυκό όσο και τον αρσενικό τύπο στα ουσιαστικά που χρησιμοποιείτε: για παράδειγμα «καταναλωτές/καταναλώτριες», «εργαζόμενοι/εργαζόμενες» κ.ο.κ.
    Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω συνεργασία.

    Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης

    Δημοσθένης Τρέμος

  • 20 Ιουλίου 2017, 00:26 | Έφη Κουτσουρέλη

    Κύρια σημεία παραλήψεων του Σχεδίου,
    .Δεν λαμβάνει υπόψη του τις νέες δεσμεύσεις και πολιτικές τόσο της ΕΕ όσο και της Ελλάδας, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί από την υιοθέτηση της διεθνούς πρωτοβουλίας του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και του Στόχους 2030.
    .Δεν υποστηρίζει αλλά και ούτε αναφέρεται το ήδη υπάρχον θεσμικό πλαίσιο ρύθμισης θεμάτων συναφών με την ΕΚΕ,
    .Αγνοεί επιπλέον όλα τα διεθνώς αναγνωρισμένα πλαίσια ενσωμάτωσης των αρχών της ΕΚΕ και της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας
    . Δεν μεριμνά για τη μείωση του διοικητικού φόρτου, της γραφειοκρατίας και της πολυπλοκότητας,
    . Αγνοεί βασικές προϋποθέσεις εφαρμογής της ΕΚΕ,
    Δεν προωθεί το διάλογο και τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών δομών για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της στρατηγικής αυτής, δημιουργεί ερωτηματικά για την διαφάνεια.
    Τέλος το σχέδιο παρουσιάζεται σαν υποκατάστατο άλλων ενεργειών που είναι αναγκαίες για την αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων της ελληνικής οικονομίας, όπως για παράδειγμα η καινοτομία , η ψηφιακή στρατηγική, η συνεργασία των ερευνητικών ιδρυμάτων κ πανεπιστημίων με τον ιδιωτικό τομέα και την αγορά, η εθνική στρατηγική για την Ανάπτυξη της χώρας.

    Συμπερασματικά : Η επιτυχία του θεσμού ΕΚΕ στις επιχειρήσεις δεν είναι αυτοσκοπός αλλά καλλιέργεια οράματος για την ανάπτυξη και την πρόοδο καθώς και η υλοποίησή του με βάση κοινές αξίες οι οποίες πρέπει να καλλιεργηθούν και να συνδέσουν το άτομο, την οικογένεια, την επιχείρηση, την κοινωνία, την χώρα σε ένα σκοπό. Δηλαδή επιδιώκεται η συνεργασία και η αποδοχή όλων των μερών καθώς και η ανάπτυξη της κατάλληλης κουλτούρας.

  • 19 Ιουλίου 2017, 12:22 | CSR HELLAS & GLOBAL COMPACT NETWORK HELLAS

    Η Ελλάδα, εφαρμόζοντας την Ευρωπαϊκή πολιτική για την ΕΚΕ 2011 – 2014, όφειλε να έχει υιοθετήσει μία τέτοια Εθνική Στρατηγική ήδη από το 2014. Η επίσπευση της διαδικασίας διαβούλευσης μετά από τόσα χρόνια καθυστέρησης, σε συνδυασμό με το περιεχόμενο του Σχεδίου αυτού, δημιουργεί σήμερα εύλογα όχι μόνο ανησυχία, αλλά και σύγχυση!
    Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο του Σχεδίου είναι σαφές ότι καταργεί εμφανώς κάθε προσπάθεια που είχε προηγηθεί στο παρελθόν (βλ. σχετικά αποτελέσματα Δημόσιου Διαλόγου και θέσεις των επιχειρηματικών φορέων σχετικά με Σχέδιο Εθνικής στρατηγικής για την ΕΚΕ της 18ης Σεπτεμβρίου 2014) για συνεννόηση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και προβληματίζει για τον απώτερο σκοπό του, αφού ακόμα και αυτός ο ορισμός της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και οι βασικές της αρχές εμφανίζονται με νέες διαστάσεις π.χ. «εξωστρέφεια» αντί «διαφάνειας»!
    Ωστόσο, το συγκεκριμένο Σχέδιο με την αναφορά στη σελ. 3 στο σκοπό του ως «η ρύθμιση του πεδίου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης …» αντιβαίνει ξεκάθαρα στην ίδια την Ευρωπαϊκή πολιτική για την ΕΚΕ όπως αυτή περιγράφεται και στη σελ. 29 του Σχεδίου, όπου αναφέρεται «οι κύριοι κοινοί άξονες των Σχεδίων είναι η ενίσχυση της διαφάνειας, η υιοθέτηση της ΕΚΕ από δημόσιους οργανισμούς και η προβολή της μέσω των δραστηριοτήτων τους, η αύξηση της κοινωνικής ευαισθητοποίησης, των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών και η υποστήριξη των επιχειρήσεων στην ανάπτυξη και εφαρμογή δράσεων ΕΚΕ».
    Συνοψίζοντας, τα βασικότερα σημεία που θα πρέπει να αποτελέσουν την αφορμή για την απόσυρση ή πλήρη απόρριψη του Σχεδίου σημειώνονται και τα παρακάτω σημεία :
    • Δεν λαμβάνει υπόψη του τις νέες δεσμεύσεις και πολιτικές τόσο της ΕΕ όσο και της Ελλάδας, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί από την υιοθέτηση της διεθνούς πρωτοβουλίας του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και του Στόχους 2030. Η παγκόσμια Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης αποτελούν ήδη προτεραιότητα και για τις 193 χώρες που δεσμεύτηκαν στην υλοποίησή της, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας ιδιαίτερα όταν την περίοδο αυτή εκπονείται το Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης με πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης.
    • Δεν υποστηρίζει αλλά και ούτε αναφέρεται το ήδη υπάρχον θεσμικό πλαίσιο ρύθμισης θεμάτων συναφών με την ΕΚΕ, όπως για παράδειγμα «η εφαρμογή κριτηρίων κοινωνικής και περιβαλλοντικής επίδοσης στην επιλογή και αξιολόγηση προμηθευτών του δημοσίου», «η διασφάλιση των δικαιωμάτων των μετόχων», κλπ.
    • Δεν μεριμνά για τη μείωση του διοικητικού φόρτου, της γραφειοκρατίας και της πολυπλοκότητας αλλά αντίθετα προβλέπει (1) τη δημιουργία πλατφόρμας συγκέντρωσης των στοιχείων που θα πρέπει να δηλώνουν οι επιχειρήσεις σχετικά με την ΕΚΕ, άραγε γιατί είναι αυτό αναγκαίο μετά την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας και τη δημοσιοποίηση αυτών των πληροφοριών μέσω του ΓΕ.ΜΗ όπως προβλέπει ήδη στο Ν.4403/2016 (Οδηγία 2014/95/ΕΕ) και (2) τη δημιουργία Παρατηρητηρίου για την ΕΚΕ, το οποίο όπως φαίνεται από τα παραδείγματα άλλων χωρών που παρατίθενται στις σελ. 29 – 39 μάλλον αποτελεί Ελληνική πρωτοτυπία! Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 24ης και 25ης Μαρτίου 2011, έκανε έκκληση για μείωση του συνολικού ρυθμιστικού φόρτου, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις («ΜμΕ»), τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, και πρότεινε μέτρα για την αύξηση της παραγωγικότητας, ενώ στόχος της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις ΜμΕ και η προώθηση της διεθνοποίησής τους.
    • Δεν προωθεί το διάλογο και τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών δομών για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της στρατηγικής αυτής, αλλά δεν αναφέρεται και σε κανένα μέτρο ή ενέργεια ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης που αποτελούν αναγκαία και αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για την προαγωγή της ΕΚΕ, όπως ξεκάθαρα προβλέπεται τόσο από την πολιτική της ΕΕ, αλλά και από τις σχετικές προτεραιότητες των εθνικών σχεδίων άλλων χωρών. Ενώ επιπρόσθετα αγνοεί τους φορείς που ήδη λειτουργούν στην Ελλάδα για την προώθηση της ΕΚΕ, όπως το Δίκτυο CSR Hellas, το Ελληνικό Δίκτυο για το Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ, το Συμβούλιο Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΣΕΒ.
    • Δεν αποσαφηνίζει το πλαίσιο εφαρμογής, αντίθετα δημιουργεί και περαιτέρω σύγχυση γιατί αγνοεί βασικές προϋποθέσεις εφαρμογής της ΕΚΕ και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, όπως η επικέντρωση στην ουσιαστικότητα (materiality) των θεμάτων ΕΚΕ/βιωσιμότητας που απασχολούν κάθε επιχείρηση ή/και κλάδο δραστηριότητας, η σύμπραξη με τα ενδιαφερόμενα μέρη και η εφαρμογή αποδεκτών προτύπων για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της ΕΚΕ.
    • Αγνοεί επιπλέον όλα τα διεθνώς αναγνωρισμένα πλαίσια ενσωμάτωσης των αρχών της ΕΚΕ και της Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας που και η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να εφαρμόζει καταρχήν οι κατευθυντήριες αρχές σχετικά με τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα για την εφαρμογή του πλαισίου του ΟΗΕ «Προστασία, σεβασμός και επανόρθωση», οι κατευθυντήριες γραμμές του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, η τριμερής δήλωση αρχών της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική πολιτική, αλλά και τα πλέον καθιερωμένα εθελοντικά για τις επιχειρήσεις πρότυπα όπως το Οικουμενικό Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), το πρότυπο 26000 του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης ISO, η πρωτοβουλία για την υποβολή εκθέσεων απολογισμού σε παγκόσμιο επίπεδο (Global Reporting Initiative). Όλα τα παραπάνω μνημονεύονται ωστόσο στο Ν.4403/2016 και τη σχετική εγκύκλιο για την εφαρμογή του που εκδόθηκε από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή την 6η Ιουνίου 2017.
    • Ωστόσο το Σχέδιο υιοθετεί πρόνοιες για πιστοποίηση της ΕΚΕ, για πιο σκοπό άραγε(;) όταν ακόμη και ο Διεθνής Οργανισμός Πιστοποίησης (ISO) επέλεξε να μην είναι πιστοποιήσιμο το σχετικό με την ΕΚΕ πρότυπο ISO26000 εξαιτίας ακριβώς του δυναμικής σχέσης που υπάρχει μεταξύ της επιχείρησης και περιβάλλοντος στο οποίο αυτή λειτουργεί.
    Ταυτόχρονα δε, το σχέδιο δεν περιλαμβάνει καμία πρόβλεψη για το πώς οι δημόσιες πολιτικές θα ευνοούν και δεν θα εμποδίζουν την υιοθέτηση και εφαρμογή πολιτικών ΕΚΕ από τις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα τις ΜμΕ όπως ενδεικτικά θα μπορούσε να συμβεί μέσω κριτηρίων ΕΚΕ κατά την αξιολόγηση προμηθευτών στις κρατικές προμήθειες, προσέγγιση που εφαρμόζεται ήδη στην Ολλανδία (Green Public Procurement) συστηματικά από το 2010 αλλά και σε άλλες χώρες προς όφελος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της κάθε χώρας.
    Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως η στρατηγική για την ΕΚΕ δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να εμφανίζεται ως το «πλαίσιο πολιτικών γενικότερης οικονομικής πολιτικής και επίλυσης κοινωνικών προβλημάτων», ούτε υποκατάστατο άλλων ενεργειών που είναι αναγκαίες για την αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων της ελληνικής οικονομίας, όπως για παράδειγμα η εξωστρέφεια και η καινοτομία. Στο σύνολο των χωρών-μελών της Ένωσης η στρατηγική αυτή αποτελεί υποστηρικτικό εργαλείο ενίσχυσης των άλλων εθνικών πολιτικών και ειδικότερα εκείνων που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ λειτουργεί συμπληρωματικά με άλλες εθνικές στρατηγικές όπως για παράδειγμα αυτήν για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.