Δεδομένου ότι ορισμένοι ΟΣΔ απαιτούν, κατά την κρίση των χρηστών, αδικαιολόγητα υπέρογκες αμοιβές είναι αναγκαίο να προβλεφθεί διαδικασία ελέγχου άλλως προ- έγκρισης των αμοιβολογίων τους. Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει να ακολουθηθεί είτε το γαλλικό σύστημα ελέγχου και έγκρισης του αμοιβολογίου από ανεξάρτητη επιτροπή ή να προβλεφθεί ειδική διαδικασία καθορισμού της ενιαίας εύλογης αμοιβής, όπου αυτή προβλέπεται από τον Νόμο, με ταχύτατη διαιτητική διαδικασία (ίδετε απάντησή μας στο σημείο 4 ανωτέρω) ή στα πλαίσια ειδικής ρύθμισης για «πιλοτική» δίκη στην οποία η εύλογη αμοιβή/ αμοιβολόγιο θα καθορίζεται κατ’ ενιαίο τρόπο για κάθε κατηγορία δικαιούχων χρηστών (και όχι όπως συμβαίνει τώρα, δηλαδή, να καθορίζεται η εύλογη αμοιβή κάθε φορά, με δικαστική απόφαση, για κάθε διαφορετικό χρήστη με αποτέλεσμα να επικρατεί ανταγωνιστική αναρχία από τις αντιφατικές, μεταξύ τους, αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων αφού άλλοι χρήστες /ραδιοφωνικοί σταθμοί καλούνται να καταβάλλουν 2%, άλλοι 3% και άλλοι 4% και 5% για την ίδια ακριβώς χρήση, βάση της διαφορετικής και μόνον κάθε φορά, κρίσης του δικάσαντος δικαστή).
Η σύνθεση της ανεξάρτητης επιτροπής θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να διασφαλίζεται ισότιμη συμμετοχή ΟΣΔ, χρηστών και οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται με αμερόληπτη, δίκαιη και αντικειμενική κρίση.
Τα κριτήρια προσδιορισμού της εύλογης αμοιβής, που είναι έννοια κοινοτική (C- 245/2000, Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten [SENA]- Nederlandse Omroep Stichting [NOS]), έχουν ήδη προσδιορισθεί από τη σχετική νομολογία του ΔΕΚ, με βασικότερο όλων την αντιπροσωπευτικότητα των αιτούντων ΟΣΔ. Σύμφωνα με την πάγια Νομολογία του ΔΕΚ (υπόθεση «C-52/07 «Kanal 5 Ltd, TV 4 AB κατά Foreningen Svenska Tonsattares Internationella Musikbyra (STIM) upa»), κάθε ΟΣΔ δικαιούται να εισπράττει τμήμα μόνον της ενιαίας εύλογης αμοιβής, το οποίο θα πρέπει να ανταποκρίνεται στον αριθμό των έργων τα οποία ο συγκεκριμένος ΟΣΔ εκπροσωπεί και τα οποία πράγματι μετέδωσε/ παρουσίασε στο κοινό ο εκάστοτε χρήστης. Κατά την πάγια θέση του ΔΕΚ, το άρθρο 82 ΕΕ έχει την έννοια ότι ένας ΟΣΔ, που κατέχει δεσπόζουσα θέση σε σημαντικό τμήμα της κοινής αγοράς, θα πρέπει να προσφέρει στον χρήση τίμημα το οποίο να είναι συνολικά ανάλογο προς τον αριθμό των μουσικών έργων που προστατεύονται από αυτόν, και τα οποία πράγματι μεταδίδονται/ χρησιμοποιούνται από αυτόν. Ομοίως, ο Ισπανικός Άρειος Πάγος με την ad hoc απόφασή του 55/2009 Gestevision Telecinco S.A. v Artistas Interpretes o Ejecutantes, Sociedad de Gestion De Espana, έκρινε ότι παρίσταται ανάγκη να καθοριστεί ως ένα από τα κριτήρια που είναι απαραίτητα για να διασφαλισθεί ο εύλογος χαρακτήρας κατά τον προσδιορισμό της εν λόγω εύλογης αμοιβής (της αντίστοιχης με την προβλεπόμενη στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121/1993) ότι η αμοιβή αυτή θα προσαρμόζεται στην εκ μέρους των χρηστών πραγματική χρήση φωνογραφημάτων που ανήκουν στο ρεπερτόριο καθενός ΟΣΔ.
Περαιτέρω, για τον προσδιορισμό της αμοιβής αυτής, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η θεσμοθετημένη, από τον Ν. 2121/1993, αλλά και από την υπερνομοθετικής ισχύος Σύμβαση της Βέρνης, διάκριση μεταξύ δημιουργών και δικαιούχων συγγενικών δικαιωμάτων αλλά και το νομοθετικό προβάδισμα που το άρθρο 53 του Ν. 2121/1993 ρητά αναγνωρίζει στους δημιουργούς έναντι των δικαιούχων συγγενικών δικαιωμάτων. Προκειμένου να διασφαλισθεί η δέουσα ισορροπία μεταξύ των δύο ως άνω δικαιωμάτων, στο πλαίσιο που χαράσσει ο ίδιος ο Ν. 2121/1993, το ύψος της προβλεπόμενης στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121 «εύλογης» αμοιβής θα πρέπει να προσδιορισθεί σε ποσοστό προφανώς κατώτερο της αμοιβής που εισπράττουν οι δημιουργοί για τη δημόσια εκτέλεση των μουσικών έργων τους (η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 2,2% επί των εσόδων από την συγκεκριμένη εκμετάλλευση).
Συμπερασματικά, η ήδη αναγνωριζόμενη από το ΔΕΚ «αρχή της αναλογικότητας» της εύλογης αμοιβής σε σχέση με την αντιπροσωπευτικότητα του εκάστοτε αιτούντος ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων, ως προς τα έργα των οποίων κάνει χρήση κάθε χρήστης (ραδιοφωνικός σταθμός) αλλά και σε σχέση με την αμοιβή που εισπράττουν οι αντίστοιχοι σε κάθε χώρα ΟΣΔ πνευματικών δικαιωμάτων, θα πρέπει να αποτελέσει το θεμέλιο κάθε σχετικής νομοθετικής ρύθμισης, που στο σημείο αυτό είναι απολύτως απαραίτητη.
Δεδομένου ότι ορισμένοι ΟΣΔ απαιτούν, κατά την κρίση των χρηστών, αδικαιολόγητα υπέρογκες αμοιβές είναι αναγκαίο να προβλεφθεί διαδικασία ελέγχου άλλως προ- έγκρισης των αμοιβολογίων τους. Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει να ακολουθηθεί είτε το γαλλικό σύστημα ελέγχου και έγκρισης του αμοιβολογίου από ανεξάρτητη επιτροπή ή να προβλεφθεί ειδική διαδικασία καθορισμού της ενιαίας εύλογης αμοιβής, όπου αυτή προβλέπεται από τον Νόμο, με ταχύτατη διαιτητική διαδικασία (ίδετε απάντησή μας στο σημείο 4 ανωτέρω) ή στα πλαίσια ειδικής ρύθμισης για «πιλοτική» δίκη στην οποία η εύλογη αμοιβή/ αμοιβολόγιο θα καθορίζεται κατ’ ενιαίο τρόπο για κάθε κατηγορία δικαιούχων χρηστών (και όχι όπως συμβαίνει τώρα, δηλαδή, να καθορίζεται η εύλογη αμοιβή κάθε φορά, με δικαστική απόφαση, για κάθε διαφορετικό χρήστη με αποτέλεσμα να επικρατεί ανταγωνιστική αναρχία από τις αντιφατικές, μεταξύ τους, αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων αφού άλλοι χρήστες /ραδιοφωνικοί σταθμοί καλούνται να καταβάλλουν 2%, άλλοι 3% και άλλοι 4% και 5% για την ίδια ακριβώς χρήση, βάση της διαφορετικής και μόνον κάθε φορά, κρίσης του δικάσαντος δικαστή). Η σύνθεση της ανεξάρτητης επιτροπής θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να διασφαλίζεται ισότιμη συμμετοχή ΟΣΔ, χρηστών και οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται με αμερόληπτη, δίκαιη και αντικειμενική κρίση. Τα κριτήρια προσδιορισμού της εύλογης αμοιβής, που είναι έννοια κοινοτική (C- 245/2000, Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten [SENA]- Nederlandse Omroep Stichting [NOS]), έχουν ήδη προσδιορισθεί από τη σχετική νομολογία του ΔΕΚ, με βασικότερο όλων την αντιπροσωπευτικότητα των αιτούντων ΟΣΔ. Σύμφωνα με την πάγια Νομολογία του ΔΕΚ (υπόθεση «C-52/07 «Kanal 5 Ltd, TV 4 AB κατά Foreningen Svenska Tonsattares Internationella Musikbyra (STIM) upa»), κάθε ΟΣΔ δικαιούται να εισπράττει τμήμα μόνον της ενιαίας εύλογης αμοιβής, το οποίο θα πρέπει να ανταποκρίνεται στον αριθμό των έργων τα οποία ο συγκεκριμένος ΟΣΔ εκπροσωπεί και τα οποία πράγματι μετέδωσε/ παρουσίασε στο κοινό ο εκάστοτε χρήστης. Κατά την πάγια θέση του ΔΕΚ, το άρθρο 82 ΕΕ έχει την έννοια ότι ένας ΟΣΔ, που κατέχει δεσπόζουσα θέση σε σημαντικό τμήμα της κοινής αγοράς, θα πρέπει να προσφέρει στον χρήση τίμημα το οποίο να είναι συνολικά ανάλογο προς τον αριθμό των μουσικών έργων που προστατεύονται από αυτόν, και τα οποία πράγματι μεταδίδονται/ χρησιμοποιούνται από αυτόν. Ομοίως, ο Ισπανικός Άρειος Πάγος με την ad hoc απόφασή του 55/2009 Gestevision Telecinco S.A. v Artistas Interpretes o Ejecutantes, Sociedad de Gestion De Espana, έκρινε ότι παρίσταται ανάγκη να καθοριστεί ως ένα από τα κριτήρια που είναι απαραίτητα για να διασφαλισθεί ο εύλογος χαρακτήρας κατά τον προσδιορισμό της εν λόγω εύλογης αμοιβής (της αντίστοιχης με την προβλεπόμενη στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121/1993) ότι η αμοιβή αυτή θα προσαρμόζεται στην εκ μέρους των χρηστών πραγματική χρήση φωνογραφημάτων που ανήκουν στο ρεπερτόριο καθενός ΟΣΔ. Περαιτέρω, για τον προσδιορισμό της αμοιβής αυτής, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η θεσμοθετημένη, από τον Ν. 2121/1993, αλλά και από την υπερνομοθετικής ισχύος Σύμβαση της Βέρνης, διάκριση μεταξύ δημιουργών και δικαιούχων συγγενικών δικαιωμάτων αλλά και το νομοθετικό προβάδισμα που το άρθρο 53 του Ν. 2121/1993 ρητά αναγνωρίζει στους δημιουργούς έναντι των δικαιούχων συγγενικών δικαιωμάτων. Προκειμένου να διασφαλισθεί η δέουσα ισορροπία μεταξύ των δύο ως άνω δικαιωμάτων, στο πλαίσιο που χαράσσει ο ίδιος ο Ν. 2121/1993, το ύψος της προβλεπόμενης στο άρθρο 49 παρ. 1 του Ν. 2121 «εύλογης» αμοιβής θα πρέπει να προσδιορισθεί σε ποσοστό προφανώς κατώτερο της αμοιβής που εισπράττουν οι δημιουργοί για τη δημόσια εκτέλεση των μουσικών έργων τους (η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 2,2% επί των εσόδων από την συγκεκριμένη εκμετάλλευση). Συμπερασματικά, η ήδη αναγνωριζόμενη από το ΔΕΚ «αρχή της αναλογικότητας» της εύλογης αμοιβής σε σχέση με την αντιπροσωπευτικότητα του εκάστοτε αιτούντος ΟΣΔ συγγενικών δικαιωμάτων, ως προς τα έργα των οποίων κάνει χρήση κάθε χρήστης (ραδιοφωνικός σταθμός) αλλά και σε σχέση με την αμοιβή που εισπράττουν οι αντίστοιχοι σε κάθε χώρα ΟΣΔ πνευματικών δικαιωμάτων, θα πρέπει να αποτελέσει το θεμέλιο κάθε σχετικής νομοθετικής ρύθμισης, που στο σημείο αυτό είναι απολύτως απαραίτητη.