Αρχική Αναδιάρθρωση ΕΟΤΆρθρο 01: Μεταφορά αρμοδιοτήτων διεύθυνσης μελετών και επενδύσεων, και διεύθυνσης ποιοτικού ελέγχου και εποπτείας αγοράς του Ε.Ο.Τ. στο Υπουργείο ΤουρισμούΣχόλιο του χρήστη ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΠΛΟΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ε.Ο.Τ. | 28 Ιανουαρίου 2013, 15:48
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ε.Ο.Τ. ΘΕΜΑ: Παρατηρήσεις επί του σχεδίου νόμου για τον Τουρισμό. Ειδικότερα : ΑΡΘΡΟ 1, § γ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ: Οι προτάσεις του Σχεδίου Νόμου που αφορούν σε μεταφορά αρμοδιοτήτων από τη Διεύθυνση Τουριστικών Εγκαταστάσεων του ΕΟΤ στο Υπουργείο Τουρισμού αναδεικνύουν με τον πιο σαφή τρόπο την απουσία κεντρικού στόχου και βασικού πλαισίου, που θα έπρεπε να στηρίζει τη λήψη τόσο σημαντικών αποφάσεων που απαξιώνουν, όχι μόνο έναν Οργανισμό και μια Υπηρεσία με σημαντική διαδρομή αλλά, το ίδιο το Κράτος και τον ρόλο του στη διαμόρφωση και την ταυτότητα του Ελληνικού Τουρισμού. Η Διεύθυνση Τουριστικών Εγκαταστάσεων εποπτεύει, σχεδιάζει, εγκρίνει και συνεργάζεται με συναρμόδιους φορείς για τη δημιουργία πλαισίου και για την υλοποίηση τουριστικών δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών και ανωδομών, ενώ παράλληλα συμμετέχει στο χωρικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη της τουριστικής δραστηριότητας μέσω των τριών Τμημάτων, τα οποία σύμφωνα με το Π.Δ. 343/2001 είναι τα: α) Τμήμα Τεχνικών Υπηρεσιών β) Τμήμα Χωροταξίας και Περιβάλλοντος γ) Τμήμα Σχεδιασμού α. Τμήμα Τεχνικών Υπηρεσιών Το Τμήμα αυτό αποτελεί την συνέχεια της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, μιάς από τις τρεις (3) Διευθύνσεις που συστάθηκαν από τη δημιουργία του ΕΟΤ(έτος 1952). Κατά την διάρκεια της πέραν των εξήντα (60) ετών λειτουργίας της η Τεχνική Υπηρεσία του ΕΟΤ αποτελεί την "αιχμή του δόρατος" για την πραγματοποίηση των στόχων της Τουριστικής Πολιτικής και έχει κληθεί και έχει ανταποκριθεί με επιτυχία στην πραγματοποίηση μιάς πληθώρας έργων, προγραμμάτων και δραστηριοτήτων και τον κύριο παράγοντα τουριστικής ανάπτυξης της Ελλάδας. Τα έργα που εκτέλεσε, όπως Ξενοδοχεία, Ακτές, Υδροθεραπευτήρια, Τουριστικά Περίπτερα, Εστιατόρια, Οδικοί και Μεθοριακοί Σταθμοί, Γήπεδα γκολφ - Αθλητικές εγκαταστάσεις, Τουριστικοί λιμένες και καταφύγια τουριστικών σκαφών, Υπαίθρια θέατρα, Παραδοσιακοί Ξενώνες, Χιονοδρομικά κέντρα, Ορεινά μονοπάτια και καταφύγια, Οικοτουριστικές διαδρομές, κλπ αποτέλεσαν πρότυπα μίμησης από άλλους δημόσιους φορείς και κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα. Η διατήρηση του Τμήματος αυτού υπαγορεύεται και επιβάλλεται για τους πιο κάτω λόγους: Α) Στο άρθρο 1 του Ν. 3669/08 «Κύρωση της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής Δημοσίων Έργων» αναφέρεται ρητά ότι το Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ ορίζεται ως ο μόνος κρατικός επιτελικός Δημόσιος φορέας για την παραγωγή δημοσίων έργων. Η υλοποίηση Δημόσιων έργων των Υπουργείων γίνεται από εποπτευόμενους φορείς – ΝΠΔΔ, όπως ορίζει το άρθρο 14, παρ.1,του Ν 2190/94 (ΦΕΚ 28 Α). Για τον λόγο αυτό έχουν εκδοθεί μια σειρά Π.Δ. για αποφαινόμενα όργανα μεταξύ των οποίων και ο ΕΟΤ (Π.Δ. 214/87), ο οποίος εκτελεί έργα ειδικά για τον τουρισμό. Κανένα Υπουργείο δεν εκτελεί Δημόσιο Έργο παρά μόνο μέσω του φορέα που εποπτεύει. Ακόμη και το Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. συστήνει Ειδικές Υπηρεσίες Δημόσιων Εργων (ΕΥΔΕ) και Ανώνυμες Εταιρείες που υλοποιούν συγκεκριμένα έργα π.χ. Εγνατία Α.Ε. που σήμερα, μετά την κατασκευή της Εγνατίας οδού, υλοποιεί έργα εθνικής εμβέλειας. Σημειώνεται ότι Υπουργεία, όπως το Υπουργείο Πολιτισμού που έχει υπηρεσία εκτελέσεως Δημόσιων Έργων, υλοποιεί έργα της αρμοδιότητάς του μέσω των εποπτευομένων φορέων του όπως είναι το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, οι κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων κ.λ.π. ενώ πολλά ειδικά έργα υλοποιούνται με αυτεπιστασία π.χ. αναστηλώσεις αρχαίων μνημείων, μεταφορά γλυπτών κ.λ.π. Είναι ως εκ τούτου αντισυμβατική και ασύμφωνη με την κείμενη νομοθεσία και την υφιστάμενη πρακτική, η αφαίρεση και μεταφορά αρμοδιοτήτων από ένα δοκιμασμένο φορέα, τον ΕΟΤ, που εποπτεύεται μέχρι σήμερα από το Υπουργείο Τουρισμού, στο ίδιο το Υπουργείο, όπου δεν υπάρχει σχετική υποδομή ,εμπειρία και τεχνογνωσία. Εάν μάλιστα ληφθεί υπόψη η ειδικότερη ευθύνη του συγκεκριμένου τμήματος να ολοκληρώσει την υλοποίηση ήδη δρομολογημένων έργων ΕΣΠΑ που βρίσκονται σε ολόκληρη την Επικράτεια, η επιχειρούμενη ρύθμιση φαίνεται ακόμα περισσότερο αστήρικτη και αναποτελεσματική. Β) Ο ΕΟΤ διαθέτει, μετά από χρονοβόρα διαδικασία πιστοποίησης, επιβεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας τύπου Α για υλοποίηση έργων συγχρηματοδοτούμενων από Κοινοτικούς πόρους και ενταγμένων στο ΕΣΠΑ. Για την επιβεβαίωση αυτή έχουν ληφθεί υπ’ όψιν οι υφιστάμενες δομές και υπηρεσίες του ΕΟΤ και ειδικότερα το στελεχιακό δυναμικό και η τεχνογνωσία της Δ/νσης Τουριστικών Εγκαταστάσεων, πάντα σε συνδυασμό με τις υπηρεσίες του ΕΟΤ που υποστηρίζουν το έργο των τεχνικών υπηρεσιών (Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών, Διεύθυνση Διοικητικού, Νομική Υπηρεσία και άλλες). Πιθανή μεταφορά των αρμοδιοτήτων δεν συνεπάγεται απαραίτητα και άμεση απόκτηση ίδιας διαχειριστικής επάρκειας και άρα εξασφάλιση της δυνατότητας της νέας υπηρεσίας να υλοποιεί συγχρηματοδοτούμενα έργα του ΕΣΠΑ. Γ) Κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ με φορέα υλοποίησης τον ΕΟΤ και βρίσκονται σε φάση υλοποίησης συνολικά 23 έργα που καλύπτουν ευρύ φάσμα παρεμβάσεων στο σύνολο της χώρας. Τέτοια έργα είναι η κατασκευή λιμενικών τουριστικών καταφυγίων, αναστηλώσεις κτιρίων, αναπλάσεις και διαμορφώσεις δημόσιων χώρων, αποκατάσταση και προστασία βυζαντινών θρησκευτικών μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς, ανάδειξη και αποκατάσταση ορειβατικών και οικοτουριστικών διαδρομών κ.αλ. Ο συνολικός προϋπολογισμός μελέτης των ενταγμένων έργων του ΕΣΠΑ προσεγγίζει τα 48.000.000,00 €, τα προς ένταξη έργα 17.652.000,00 € και τα υπό μελέτη έργα 31.438.000,00 €. Οποιαδήποτε αφαίρεση αρμοδιοτήτων από το τμήμα Τεχνικών Υπηρεσιών της Δ/νσης Τουριστικών Εγκαταστάσεων θα επιφέρει σημαντική καθυστέρηση στην υλοποίηση των έργων και στην απορρόφηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ, το οποίο βρίσκεται στο τελευταίο κρίσιμο στάδιο και αποτελεί το μοναδικό αναπτυξιακό εργαλείο της χώρας. Οι καθυστερήσεις λόγω της αλλαγής του φορέα υλοποίησης (ΕΟΤ) θα επιφέρει οικονομικές επιβαρύνσεις στο Ελληνικό Δημόσιο, από τις νόμιμες αξιώσεις των αναδόχων των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι η ανωτέρω καθυστέρηση θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στα ενταγμένα, στα υπό δημοπράτηση έργα και στα υπό ένταξη έργα με κίνδυνο να μην υλοποιηθούν στα πλαίσια της παρούσης προγραμματικής περιόδου και με συνέπεια να απολεσθούν δεσμευμένοι οικονομικοί πόροι. Κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με την εκφρασμένη Κυβερνητική πολιτική προκειμένου για πόρους του ΕΣΠΑ, τους βασικούς οικονομικούς στόχους και την παρούσα δύσκολη οικονομική συγκυρία . β.Τμήμα Χωροταξίας και Περιβάλλοντος. Το Τμήμα Χωροταξίας και Περιβάλλοντος έχει θεσμοθετημένες αρμοδιότητες που περιγράφονται όχι μόνο στο Π.Δ. 343/2001 (ΦΕΚ 231/Α/11-10-2001) για τον οργανισμό του ΕΟΤ, αλλά και σε Νόμους πλαίσιο για δημιουργία μη τουριστικών εγκαταστάσεων (Υδατοκαλλιέργειες, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, χρήση αιγιαλού και παραλίας, τουριστική και άλλη χρήση δασικών εκτάσεων κλπ). Ως εκ τούτου είναι ο κατ’ εξοχήν συναρμόδιος φορέας που γνωμοδοτεί για τη γενικότερη εφαρμογή της τουριστικής πολιτικής και αποτελεί τα τελευταία 30 χρόνια τον φορέα προς τον οποίο απευθύνουν άλλες Υπηρεσίες ερωτήματα για χωροθέτηση έργων και δραστηριοτήτων ή για σχέδια χωροταξικού και πολεοδομικού περιεχομένου. Στο Υπουργείο Τουρισμού, η υπάρχουσα αντίστοιχη Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού συγκροτήθηκε και απέκτησε αρμοδιότητες το 2005 με το Π.Δ. 149 (ΦΕΚ 211/2005). Οι αρμοδιότητες αυτές είναι αρμοδιότητες χωροταξικής οργάνωσης και σχεδιασμού σε επίπεδο της Ελληνικής Επικράτειας και παντελώς διάφορες από αυτές του Τμήματος Χωροταξίας και Περιβάλλοντος του ΕΟΤ. Το Τμήμα Χ. και Π. καλύπτει εκτελεστικές αρμοδιότητες τις οποίες ασκεί με βάση την υπάρχουσα τεχνογνωσία, την μακρόχρονη και εξειδικευμένη εμπειρία και πλουσιότατο αρχείο που έχει δημιουργηθεί σε διάστημα πολλών χρόνων. Το μεγάλο χρονικό διάστημα προσαρμογής που θα απαιτηθεί κατά την μεταφορά των αρμοδιοτήτων στο Υπουργείο θα προκαλέσει δυσχέρειες και θα είναι ανασταλτικός παράγων για την υλοποίηση μεγάλου αριθμού αναπτυξιακών έργων που αποστέλλονται στο Τμήμα για γνωμοδότηση (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Λιμάνια, Τουριστικές Υποδομές κλπ.). γ. Τμήμα Σχεδιασμού Η μετονομασία του Τμήματος Σχεδιασμού σε Τμήμα Τεχνικής υποστήριξης με αρμοδιότητες ασύνδετες μεταξύ τους (υποστήριξη ΠΥΤ, έκδοση Διαπιστωτικών Πράξεων, Χιονοδρομικά Κέντρα κλπ) μοιάζει πρόχειρη και ότι δεν στηρίζεται στην ανάγκη κάλυψης πραγματικών αναγκών. Ενώ θεωρείται δεδομένη η ανάληψη από το Τμήμα αρμοδιοτήτων που σήμερα ασκούνται, είτε από άλλες Υπηρεσίες του ΕΟΤ είτε από τις ΠΥΤ, επί πλέον προστίθενται μεμονωμένες αρμοδιότητες της Τεχνικής Υπηρεσίας της Διεύθυνσης, η οποία σύμφωνα με το Σχέδιο Νόμου μεταφέρεται στο Υπουργείο. Ειδικότερα: ενώ οι Εγκαταστάσεις Ειδικής Υποδομής έχουν ήδη ανατεθεί με το Ν. 4002/2011 στην ΕΥΠΑΤΕ, με το υπόψη Σχέδιο Νόμου στο Τμήμα Σχεδιασμού ανατίθενται αρμοδιότητες όπως των χιονοδρομικών κέντρων, που σήμερα (λόγω συγκεκριμένων διαφορετικών απαιτήσεων των Χ.Κ.) ασκούνται από την ΕΥΠΑΤΕ, από το Τμήμα Σχεδιασμού και από το Τμήμα Τεχνικών Υπηρεσιών (που ρητά βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας τις ασκεί ως Τεχνική Υπηρεσία του ΕΟΤ). Το συγκεκριμένο Τμήμα που καλείται να ασκήσει αρμοδιότητες εν μέρει σχεδιασμού και εν μέρει αμιγώς τεχνικής φύσεως και κατά περίπτωση θα υποστηρίζει κάποιες ΠΥΤ (προφανώς μόνο στην περίπτωση προσωρινής έλλειψης μηχανικών) θα εντάσσεται σε μια Διεύθυνση, αυτή του Ποιοτικού ελέγχου που ασκεί (σύμφωνα και με τον τίτλο της) αρμοδιότητες πιστοποίησης και ελέγχου των τουριστικών εγκαταστάσεων. ΑΡΘΡΟ 1, § β Τμήμα Τουριστικών Επενδύσεων και Ενημέρωσης Επενδυτών/Διεύθυνσης Μελετών και Επενδύσεων ΕΟΤ Η αρμοδιότητα και το προσφερόμενο έργο του υπάρχοντος τμήματος Τουριστικών Επενδύσεων, που φαίνεται να καταργείται στον ανασχεδιασμό του ΕΟΤ, δεν μπορεί να αντικατασταθεί στο σύνολό του από την Ειδική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων (ΕΥΠΑΤΕ), διότι η τελευταία καλύπτει μόνο τις μεγάλες επενδύσεις αρμοδιότητάς της. Το υπάρχον, στη Δ/νση Μελετών & Επενδύσεων, Τμήμα είχε μέχρι σήμερα σημαντική παρουσία σε δράσεις και ενέργειες υποστήριξης των ΜικροΜεσαίων Επιχειρήσεων και διαμόρφωσης του πλαισίου ενίσχυσής τους. Παρέχει πληροφόρηση σε όλες τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις του τουρισμού για τις ισχύουσες προδιαγραφές, τις διαδικασίες εγκρίσεων και τα ισχύοντα κάθε φορά προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης, από οποιονδήποτε φορέα και εάν προκηρύσσονται. Παράλληλα παρακολουθεί τις τάσεις, τα ενδιαφέροντα της αγοράς και μπορεί να εισηγείται έγκαιρα παρεμβάσεις στον προγραμματισμό-σχεδιασμό υποστήριξης των Μ.Μ.Ε. συμβάλλοντας ουσιαστικά στη διαμόρφωση της επενδυτικής πολιτικής με σχετικές εισηγήσεις και στην αναβάθμιση του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος. Όσον αφορά τη Διεύθυνση Μελετών και Επενδύσεων η διαχειριστική της επάρκεια για έργα τύπου Β’ (μελέτες-έρευνες) έχει πιστοποιηθεί από την ΕΥΔ /ΥΠΑΝ, γεγονός που της επιτρέπει να προωθεί και να υλοποιεί σχετικές δράσεις ενταγμένες στο χρηματοδοτικό πλαίσιο του ΕΣΠΑ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το Υπουργείο αποτελεί ένα φορέα που θα πρέπει ούτως ή άλλως να καλύψει τις επιτελικές του αρμοδιότητες. Ο σημαντικότατος και εν μέρει παραγνωρισμένος ρόλος του αυτός δεν συνάδει με την εκτέλεση τεχνικών έργων, πολύ δε περισσότερο που κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με την ισχύουσα πρακτική σε επίπεδο Υπουργείων. Εάν λάβουμε υπόψη την έλλειψη τεχνικού προσωπικού και τη γενικότερη στελέχωση του Υπουργείου με υπαλλήλους προερχόμενους από πολλούς και διαφορετικούς φορείς, ξένους προς τον τουρισμό, που δεν διαθέτουν αλλά ούτε μπορούν να αποκτήσουν άμεσα Τουριστική εμπειρία και συνείδηση, οδηγούμαστε αβίαστα στο συμπέρασμα ότι το εγχείρημα του Σχεδίου Νόμου θα αποτελέσει ένα ακόμα εμπόδιο στην ομαλή λειτουργία των τουριστικών Υπηρεσιών και της υποστήριξης των τουριστικών έργων και δραστηριοτήτων. Ο ΕΟΤ, με το εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό του και την μακρά αδιάλειπτη παρουσία του στο τουριστικό γίγνεσθαι έχει αποδείξει, ότι είναι ο μόνος αξιόπιστος φορέας που μπορεί να εκτελεί Ειδικά Τουριστικά έργα, να υποστηρίζει με τις υπηρεσίες του τη δημιουργία τουριστικών υποδομών και ανωδομών και εν τέλει να διαμορφώνει το τουριστικό προϊόν (άμεσα ή έμμεσα). Οι επιχειρούμενες κατά καιρούς προσπάθειες για υλοποίηση αναπτυξιακών Τουριστικών έργων από άλλους φορείς υλοποίησης δεν απέδωσαν. Παράδειγμα αποτελεί η ΕΤΑ, η οποία παρόλο που έγινε προσπάθεια να λειτουργήσει ως φορέας υλοποίησης Τουριστικής ανάπτυξης, δεν έχει επιτύχει να υλοποιήσει Τουριστικά έργα περιοριζόμενη στην διαχείριση και παραχώρηση εκτάσεων ιδιοκτησίας του ΕΟΤ, σε ιδιωτικούς φορείς. ΠΡΟΤΑΣΗ Επειδή οι προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν μοιάζει να στηρίζονται αφενός σε διαπίστωση ελλείψεων ή προβλημάτων του υπάρχοντος συστήματος και αφετέρου σε πρόβλεψη για ωφέλειες από το προτεινόμενο σύστημα , ενώ αντίθετα οι Υπηρεσίες του ΕΟΤ με γνώση και αντικειμενικότητα έχουν εντοπίσει εμφανείς ελλείψεις και ανακολουθίες του Σχεδίου Νόμου, ως ανωτέρω αναγράφονται, θεωρούμε δείγμα ευθύνης την απόσυρση του.