Σχόλιο της Μαρίας Ντούζα: Αντιγράφω το σχόλιο του Βασίλη Κοσμόπουλου που με καλύπτει πλήρως.
ΑΡΘΡΟ 1
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, κατά την ταπεινή μου γνώμη ως νέου κινηματογραφιστή, έχοντας διαγνώσει τις όποιες δυσλειτουργίες του - επί 25 έτη - ήδη δοκιμασμένου συστήματος, προτείνει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας, με σαφή αναπτυξιακό χαρακτήρα, που θα επιτρέψει στην πρωτοβουλία των κινηματογραφικών δημιουργών να ευδοκιμήσει μέσα σ’ ένα σύγχρονο περιβάλλον.
Οι βασικές αρχές του νομοσχεδίου, όπως ο πολλαπλασιασμός των πηγών και η αύξηση της χρηματοδότησης, η ανακατανομή της προς όφελος της παραγωγής, η εξάλειψη γραφειοκρατικών πρακτικών, η απόδοση του ειδικού φόρου με βάση τα εισιτήρια της ελληνικής ταινίας σε αντίστροφη κλίμακα, η ενίσχυση της ανεξάρτητης παραγωγής και η δυνατότητα χάραξης αποτελεσματικής κινηματογραφικής πολιτικής από το Ε.Κ.Κ. είναι σαφώς θετικές και θα λειτουργήσουν ενισχυτικά για την ελληνική κινηματογραφία.
Η ανάπτυξη της παραγωγής καθόλου δεν «υποβαθμίζει το ρόλο της πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας» αντιθέτως δημιουργεί τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στον δημιουργό να εργασθεί με πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Η «υψηλή αλληλεξάρτηση των ρυθμίσεών του σ/ν» επιβάλλει να διασφαλιστεί η λειτουργία του συνόλου των παρεμβάσεών του, κατά συνέπεια είναι αναγκαίο να επιδειχθεί αμέσως η απαραίτητη πολιτική βούληση για την εφαρμογή του 1,5% και την ενεργοποίηση των φορολογικών κινήτρων.
Από διάφορες πλευρές διατυπώνονται κάποιες επιμέρους προτάσεις, που το περιεχόμενό τους ίσως να έχει ενδιαφέρον, η θέση των περισσοτέρων όμως δεν είναι στο νομοσχέδιο αλλά στον νέο εσωτερικό κανονισμό του Ε.Κ.Κ.
Η προσωπική μου ανάγνωση είναι ότι ο νομοθέτης δεν παραπέμπει τα ζητήματα αυτά στον νέο εσωτερικό κανονισμό κακόβουλα αλλά προκειμένου να μην χρειάζεται νέα νομοθεσία κάθε 4-5 χρόνια, όταν δηλαδή θα δοκιμάζονται στην πράξη οι επιμέρους επιλογές ή οι συνθήκες θα επιβάλλουν αναπροσαρμογή των εργαλείων παρέμβασης.
Η αλλαγή του τρόπου διοίκησης και λειτουργίας του ΕΚΚ είναι επιβεβλημένη από την διαπίστωση της παθογένειας του υπάρχοντος συστήματος.
Παρά τις αγαθές προθέσεις του τότε νομοθέτη και των προσώπων που υπηρέτησαν το σχήμα αυτό, δυστυχώς στην πράξη οι «ασφαλιστικές δικλείδες» συχνά δεν λειτούργησαν και οι «αντιπροσωπευτικές διαδικασίες» καταστρατηγήθηκαν νομότυπα, επιτρέποντας την εμφάνιση φαινομένων που υπέσκαψαν την δυναμική ανάπτυξη του ελληνικού κινηματογράφου. Η «συνυπευθυνότητα» δυστυχώς μετατράπηκε σε «διάχυση ευθυνών» και ουσιαστικά οδήγησε στην «αδυναμία καταλογισμού ευθυνών» για την αποτελεσματικότητα (ή μη) της όποιας πολιτικής ασκείτο από το ΕΚΚ .
Η φιλοσοφία που επέλεξε ο νομοθέτης για την νέα αυτή δομή , εν ολίγοις, επιτρέπει την χάραξη και εφαρμογή συγκεκριμένης κινηματογραφικής πολιτικής από το ΕΚΚ αλλά – επιτέλους – δίνει και την δυνατότητα προσωποποίησης και καταλογισμού της ευθύνης για την πολιτική που θα επιλεγεί να εφαρμοσθεί, ανά τριετία.
Και, φυσικά, όσοι θεωρούμε πιο αποτελεσματικό το προτεινόμενο μοντέλο δεν έχουμε κανένα «έλλειμμα δημοκρατικότητας»…
Καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από την ικανότητα των προσώπων που θα κληθούν να υλοποιήσουν τη νέα αυτή πολιτική, ο δημόσιος χαρακτήρας της διαδικασίας επιλογής τους πρέπει να συνάδει με την πρόθεση διαφάνειας.
Τελευταίο αλλά πρώτιστο, κρίνω ότι το νέο αυτό βήμα για την ανάπτυξη της ελληνικής κινηματογραφίας θα μείνει μετέωρο χωρίς την συστηματοποίηση και αναβάθμιση της κινηματογραφικής παιδείας, τόσο με την δημιουργία πρότυπης σχολής όσο και με την διάχυση της οπτικοακουστικής παιδείας στο «Νέο Σχολείο». Πρέπει λοιπόν οι σχετικές διεργασίες, ανάμεσα στο ΥΠΠΟΤ και το Υπουργείο Παιδείας να ξεκινήσουν αμέσως μετά την ψήφιση του σ/ν, με την συμμετοχή των κινηματογραφιστών.
Με επιμέρους σχόλια και προτάσεις στα οικεία άρθρα θα συμπληρώσω την μικρή μου παρέμβαση στην διαδικασία διαβούλευσης.
Επί της αρχής του σ/ν όμως σημειώνω ότι θα ήθελα ΝΑ ΨΗΦΙΣΤΕΙ χωρίς να αλλοιωθεί το πνεύμα του αλλά με την πιθανή βελτίωση κάποιων ρυθμίσεών του, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης και σωστή ΕΦΑΡΜΟΓΗ του.
Με σεβασμό όλων των απόψεων
Βασίλης Κοσμόπουλος
σκηνοθέτης/παραγωγός
ΑΡΘΡΟ 5
α. Να ληφθεί μέριμνα για την ενίσχυση από τον ειδικό φόρο της «μικρής» ανεξάρτητης διανομής ελληνικών ταινιών.
β. Είναι σωστή η προσπάθεια περιορισμού των «ολιγοπωλιακών» φαινομένων.
ΑΡΘΡΟ 7
Σωστή επιλογή – κλειδί η συνάρτηση της επιστροφής του ειδικού φόρου με τα εισιτήρια της ελληνικής ταινίας, και μάλιστα σε αντίστροφη κλίμακα.
Η επιλογή αυτή θα οδηγήσει σε βελτίωση της αντιμετώπισης της ελληνικής ταινίας.
Η αντίστροφη κλίμακα θα ενισχύσει τον πιο δυναμικό τομέα του φάσματος της ελληνική παραγωγής ενώ και η ενίσχυση της μονής-διπλής αίθουσας είναι επίσης στην σωστή κατεύθυνση.
ΑΡΘΡΟ 8
Ο ακριβής προσδιορισμός του εσόδων επί των οποίων θα υπολογίζεται σε κάθε διαφορετική περίπτωση το ποσοστό της επένδυσης, ξεπερνά ένα από τα πιο βασικά «κενά» του προηγούμενου νόμου που συνετέλεσε τα μέγιστα στην ..μη –εφαρμογή του.
Αυτό δείχνει ότι ο νομοθέτης έχει την πρόθεση να εφαρμοστεί το μέτρο.
Για να επιβεβαιωθεί στην πράξη η βούληση αυτή, πρέπει ΑΜΕΣΩΣ μετά την ψήφιση του σ/ν να καθορισθούν, με τις προβλεπόμενες υπουργικές αποφάσεις, εφαρμόσιμες, αναπότρεπτες κυρώσεις για όποιον δεν θα εφαρμόζει το νέο νόμο.
ΑΡΘΡΟ 14
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ του ΕΚΚ είναι πρόσωπο-κλειδί για την φιλοσοφία του νέου νόμου.
Για τον λόγο αυτό, είναι απαραίτητος ο δημόσιος χαρακτήρας της διαδικασίας επιλογής του.
Επίσης, με την επιλογή του, θα είναι σκόπιμο να κατατίθεται από εκείνον ένα «πλαίσιο άσκησης κινηματογραφικής πολιτικής, με συγκεκριμένους στόχους» έτσι ώστε στο τέλος της θητείας του να αξιολογείται και ως προς την επίτευξη ή μη των στόχων αυτών.
Ο νέος εσωτερικός κανονισμός του Ε.Κ.Κ. που θα υποβάλλεται από τον Γεν/Δντη, είναι απαραίτητο – μεταξύ άλλων - να μεριμνά για την διαφύλαξη της πολυφωνίας του ελληνικού κινηματογράφου, την ενίσχυση του ντοκιμαντέρ και της μικρού μήκους ταινίας, τη στήριξη της ανεξάρτητης διανομής και την ανανέωση της κινηματογραφικής γραφής.
ΑΡΘΡΟ 20
Είναι νομίζω αναγκαία η θέσπιση του Μητρώου, για να αρθούν οι – υπάρχοντες σήμερα – περιορισμοί στην άσκηση του επαγγέλματος του παραγωγού και για να μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα το αυτόματο σύστημα ενίσχυσης μέσω του ειδικού φόρου.
Να διασφαλιστεί όμως ότι τα κριτήριά του θα επιβεβαιώσουν την πρόθεση για «άνοιγμα» του επαγγέλματος.
ΑΡΘΡ0 23
Στους σκοπούς του Φ.Κ.Θ. να συμπεριληφθεί η δημιουργία μηχανισμών στήριξης της ελληνικής ταινίας και η ενίσχυση της ελληνικής κινηματογραφίας.
ΑΡΘΡΟ 35
α. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η διατύπωση της παραγράφου 2 («Η αναπαραγωγή και χρησιμοποίηση των κινηματογραφικών ταινιών καθώς και του λοιπού υλικού του κινηματογραφικού αρχείου επιτρέπεται για τις πολιτιστικές δραστηριότητες που οργανώνει ή ενισχύει το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού καθώς και για επιστημονικούς και ερευνητικούς σκοπούς») είναι ιδιαιτέρως προβληματική, διότι δεν επιτρέπει την αναπαραγωγή/χρήση του υλικού του αρχείου για οπτικοακουστικές παραγωγές που δεν οργανώνονται/ενισχύονται από το ΥΠΠΟΤ.
Είναι σημαντικό ΛΑΘΟΣ διότι το υλικό, ως πολιτιστικό απόθεμα της χώρας, πρέπει να είναι διαθέσιμο σε όλους, αλλιώς εμμέσως λειτουργεί ως «λογοκρισία», καθώς το κράτος θα επιτρέπει την χρήση μόνο σε επιλεγμένες παραγωγές.
Αντιθέτως, σύμφωνα με την διεθνή πρακτική, η αναπαραγωγή/χρήση ΔΕΝ θα πρέπει να έχει περιορισμούς, ενώ θα πρέπει να καθορίζεται από το ΕΟΑ και συγκεκριμένο κόστος ανά χρονική μονάδα, ανάλογα με τους σκοπούς και το είδος της χρήσης.
β. Καθώς η προσφορά της ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ έχει υπάρξει ιδιαιτέρως σημαντική, θα πρέπει από κοινού (η Πολιτεία με την Ταινιοθήκη) να εργασθούν έτσι ώστε να βρεθεί το πλαίσιο λειτουργίας που θα επιτρέψει όχι μόνο την συνέχιση αλλά και την ανάπτυξη του έργου της.
Βασίλειος Κοσμόπουλος
Σχόλιο της Μαρίας Ντούζα: Αντιγράφω το σχόλιο του Βασίλη Κοσμόπουλου που με καλύπτει πλήρως. ΑΡΘΡΟ 1 Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, κατά την ταπεινή μου γνώμη ως νέου κινηματογραφιστή, έχοντας διαγνώσει τις όποιες δυσλειτουργίες του - επί 25 έτη - ήδη δοκιμασμένου συστήματος, προτείνει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας, με σαφή αναπτυξιακό χαρακτήρα, που θα επιτρέψει στην πρωτοβουλία των κινηματογραφικών δημιουργών να ευδοκιμήσει μέσα σ’ ένα σύγχρονο περιβάλλον. Οι βασικές αρχές του νομοσχεδίου, όπως ο πολλαπλασιασμός των πηγών και η αύξηση της χρηματοδότησης, η ανακατανομή της προς όφελος της παραγωγής, η εξάλειψη γραφειοκρατικών πρακτικών, η απόδοση του ειδικού φόρου με βάση τα εισιτήρια της ελληνικής ταινίας σε αντίστροφη κλίμακα, η ενίσχυση της ανεξάρτητης παραγωγής και η δυνατότητα χάραξης αποτελεσματικής κινηματογραφικής πολιτικής από το Ε.Κ.Κ. είναι σαφώς θετικές και θα λειτουργήσουν ενισχυτικά για την ελληνική κινηματογραφία. Η ανάπτυξη της παραγωγής καθόλου δεν «υποβαθμίζει το ρόλο της πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας» αντιθέτως δημιουργεί τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στον δημιουργό να εργασθεί με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Η «υψηλή αλληλεξάρτηση των ρυθμίσεών του σ/ν» επιβάλλει να διασφαλιστεί η λειτουργία του συνόλου των παρεμβάσεών του, κατά συνέπεια είναι αναγκαίο να επιδειχθεί αμέσως η απαραίτητη πολιτική βούληση για την εφαρμογή του 1,5% και την ενεργοποίηση των φορολογικών κινήτρων. Από διάφορες πλευρές διατυπώνονται κάποιες επιμέρους προτάσεις, που το περιεχόμενό τους ίσως να έχει ενδιαφέρον, η θέση των περισσοτέρων όμως δεν είναι στο νομοσχέδιο αλλά στον νέο εσωτερικό κανονισμό του Ε.Κ.Κ. Η προσωπική μου ανάγνωση είναι ότι ο νομοθέτης δεν παραπέμπει τα ζητήματα αυτά στον νέο εσωτερικό κανονισμό κακόβουλα αλλά προκειμένου να μην χρειάζεται νέα νομοθεσία κάθε 4-5 χρόνια, όταν δηλαδή θα δοκιμάζονται στην πράξη οι επιμέρους επιλογές ή οι συνθήκες θα επιβάλλουν αναπροσαρμογή των εργαλείων παρέμβασης. Η αλλαγή του τρόπου διοίκησης και λειτουργίας του ΕΚΚ είναι επιβεβλημένη από την διαπίστωση της παθογένειας του υπάρχοντος συστήματος. Παρά τις αγαθές προθέσεις του τότε νομοθέτη και των προσώπων που υπηρέτησαν το σχήμα αυτό, δυστυχώς στην πράξη οι «ασφαλιστικές δικλείδες» συχνά δεν λειτούργησαν και οι «αντιπροσωπευτικές διαδικασίες» καταστρατηγήθηκαν νομότυπα, επιτρέποντας την εμφάνιση φαινομένων που υπέσκαψαν την δυναμική ανάπτυξη του ελληνικού κινηματογράφου. Η «συνυπευθυνότητα» δυστυχώς μετατράπηκε σε «διάχυση ευθυνών» και ουσιαστικά οδήγησε στην «αδυναμία καταλογισμού ευθυνών» για την αποτελεσματικότητα (ή μη) της όποιας πολιτικής ασκείτο από το ΕΚΚ . Η φιλοσοφία που επέλεξε ο νομοθέτης για την νέα αυτή δομή , εν ολίγοις, επιτρέπει την χάραξη και εφαρμογή συγκεκριμένης κινηματογραφικής πολιτικής από το ΕΚΚ αλλά – επιτέλους – δίνει και την δυνατότητα προσωποποίησης και καταλογισμού της ευθύνης για την πολιτική που θα επιλεγεί να εφαρμοσθεί, ανά τριετία. Και, φυσικά, όσοι θεωρούμε πιο αποτελεσματικό το προτεινόμενο μοντέλο δεν έχουμε κανένα «έλλειμμα δημοκρατικότητας»… Καθώς πολλά θα εξαρτηθούν από την ικανότητα των προσώπων που θα κληθούν να υλοποιήσουν τη νέα αυτή πολιτική, ο δημόσιος χαρακτήρας της διαδικασίας επιλογής τους πρέπει να συνάδει με την πρόθεση διαφάνειας. Τελευταίο αλλά πρώτιστο, κρίνω ότι το νέο αυτό βήμα για την ανάπτυξη της ελληνικής κινηματογραφίας θα μείνει μετέωρο χωρίς την συστηματοποίηση και αναβάθμιση της κινηματογραφικής παιδείας, τόσο με την δημιουργία πρότυπης σχολής όσο και με την διάχυση της οπτικοακουστικής παιδείας στο «Νέο Σχολείο». Πρέπει λοιπόν οι σχετικές διεργασίες, ανάμεσα στο ΥΠΠΟΤ και το Υπουργείο Παιδείας να ξεκινήσουν αμέσως μετά την ψήφιση του σ/ν, με την συμμετοχή των κινηματογραφιστών. Με επιμέρους σχόλια και προτάσεις στα οικεία άρθρα θα συμπληρώσω την μικρή μου παρέμβαση στην διαδικασία διαβούλευσης. Επί της αρχής του σ/ν όμως σημειώνω ότι θα ήθελα ΝΑ ΨΗΦΙΣΤΕΙ χωρίς να αλλοιωθεί το πνεύμα του αλλά με την πιθανή βελτίωση κάποιων ρυθμίσεών του, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης και σωστή ΕΦΑΡΜΟΓΗ του. Με σεβασμό όλων των απόψεων Βασίλης Κοσμόπουλος σκηνοθέτης/παραγωγός ΑΡΘΡΟ 5 α. Να ληφθεί μέριμνα για την ενίσχυση από τον ειδικό φόρο της «μικρής» ανεξάρτητης διανομής ελληνικών ταινιών. β. Είναι σωστή η προσπάθεια περιορισμού των «ολιγοπωλιακών» φαινομένων. ΑΡΘΡΟ 7 Σωστή επιλογή – κλειδί η συνάρτηση της επιστροφής του ειδικού φόρου με τα εισιτήρια της ελληνικής ταινίας, και μάλιστα σε αντίστροφη κλίμακα. Η επιλογή αυτή θα οδηγήσει σε βελτίωση της αντιμετώπισης της ελληνικής ταινίας. Η αντίστροφη κλίμακα θα ενισχύσει τον πιο δυναμικό τομέα του φάσματος της ελληνική παραγωγής ενώ και η ενίσχυση της μονής-διπλής αίθουσας είναι επίσης στην σωστή κατεύθυνση. ΑΡΘΡΟ 8 Ο ακριβής προσδιορισμός του εσόδων επί των οποίων θα υπολογίζεται σε κάθε διαφορετική περίπτωση το ποσοστό της επένδυσης, ξεπερνά ένα από τα πιο βασικά «κενά» του προηγούμενου νόμου που συνετέλεσε τα μέγιστα στην ..μη –εφαρμογή του. Αυτό δείχνει ότι ο νομοθέτης έχει την πρόθεση να εφαρμοστεί το μέτρο. Για να επιβεβαιωθεί στην πράξη η βούληση αυτή, πρέπει ΑΜΕΣΩΣ μετά την ψήφιση του σ/ν να καθορισθούν, με τις προβλεπόμενες υπουργικές αποφάσεις, εφαρμόσιμες, αναπότρεπτες κυρώσεις για όποιον δεν θα εφαρμόζει το νέο νόμο. ΑΡΘΡΟ 14 Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ του ΕΚΚ είναι πρόσωπο-κλειδί για την φιλοσοφία του νέου νόμου. Για τον λόγο αυτό, είναι απαραίτητος ο δημόσιος χαρακτήρας της διαδικασίας επιλογής του. Επίσης, με την επιλογή του, θα είναι σκόπιμο να κατατίθεται από εκείνον ένα «πλαίσιο άσκησης κινηματογραφικής πολιτικής, με συγκεκριμένους στόχους» έτσι ώστε στο τέλος της θητείας του να αξιολογείται και ως προς την επίτευξη ή μη των στόχων αυτών. Ο νέος εσωτερικός κανονισμός του Ε.Κ.Κ. που θα υποβάλλεται από τον Γεν/Δντη, είναι απαραίτητο – μεταξύ άλλων - να μεριμνά για την διαφύλαξη της πολυφωνίας του ελληνικού κινηματογράφου, την ενίσχυση του ντοκιμαντέρ και της μικρού μήκους ταινίας, τη στήριξη της ανεξάρτητης διανομής και την ανανέωση της κινηματογραφικής γραφής. ΑΡΘΡΟ 20 Είναι νομίζω αναγκαία η θέσπιση του Μητρώου, για να αρθούν οι – υπάρχοντες σήμερα – περιορισμοί στην άσκηση του επαγγέλματος του παραγωγού και για να μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα το αυτόματο σύστημα ενίσχυσης μέσω του ειδικού φόρου. Να διασφαλιστεί όμως ότι τα κριτήριά του θα επιβεβαιώσουν την πρόθεση για «άνοιγμα» του επαγγέλματος. ΑΡΘΡ0 23 Στους σκοπούς του Φ.Κ.Θ. να συμπεριληφθεί η δημιουργία μηχανισμών στήριξης της ελληνικής ταινίας και η ενίσχυση της ελληνικής κινηματογραφίας. ΑΡΘΡΟ 35 α. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η διατύπωση της παραγράφου 2 («Η αναπαραγωγή και χρησιμοποίηση των κινηματογραφικών ταινιών καθώς και του λοιπού υλικού του κινηματογραφικού αρχείου επιτρέπεται για τις πολιτιστικές δραστηριότητες που οργανώνει ή ενισχύει το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού καθώς και για επιστημονικούς και ερευνητικούς σκοπούς») είναι ιδιαιτέρως προβληματική, διότι δεν επιτρέπει την αναπαραγωγή/χρήση του υλικού του αρχείου για οπτικοακουστικές παραγωγές που δεν οργανώνονται/ενισχύονται από το ΥΠΠΟΤ. Είναι σημαντικό ΛΑΘΟΣ διότι το υλικό, ως πολιτιστικό απόθεμα της χώρας, πρέπει να είναι διαθέσιμο σε όλους, αλλιώς εμμέσως λειτουργεί ως «λογοκρισία», καθώς το κράτος θα επιτρέπει την χρήση μόνο σε επιλεγμένες παραγωγές. Αντιθέτως, σύμφωνα με την διεθνή πρακτική, η αναπαραγωγή/χρήση ΔΕΝ θα πρέπει να έχει περιορισμούς, ενώ θα πρέπει να καθορίζεται από το ΕΟΑ και συγκεκριμένο κόστος ανά χρονική μονάδα, ανάλογα με τους σκοπούς και το είδος της χρήσης. β. Καθώς η προσφορά της ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ έχει υπάρξει ιδιαιτέρως σημαντική, θα πρέπει από κοινού (η Πολιτεία με την Ταινιοθήκη) να εργασθούν έτσι ώστε να βρεθεί το πλαίσιο λειτουργίας που θα επιτρέψει όχι μόνο την συνέχιση αλλά και την ανάπτυξη του έργου της. Βασίλειος Κοσμόπουλος