Αρχική Σύσταση Ελληνικής ΑκτοφυλακήςΆρθρο 1 Μετονομασία Λιμενικού Σώματος-ΥπαγωγήΣχόλιο του χρήστη Θρασύβουλος Θράσος | 13 Δεκεμβρίου 2010, 10:49
  • Σχόλιο του χρήστη 'Θρασύβουλος Θράσος' | 13 Δεκεμβρίου 2010, 10:49

    1.- Η διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη προσκρούει κατ΄ αρχήν σε δεοντολογικά, τυπικά και λειτουργικά δεδομένα καθώς : Α) Η σχετική πρωτοβουλία έπρεπε να αναληφθεί από το Υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας (ΥΘΥΝΑΛ) ή έστω σε συνεργασία με το ΥΘΥΝΑΛ αφού το Λιμενικό Σώμα σύμφωνα με την υφιστάμενη τουλάχιστον νομοθεσία υπάγεται στο ΥΘΥΝΑΛ. Παρά τούτο κι ο υπουργός κ. Διαμαντίδης Ιωάννης, δεν παρίστατο ούτε στην παρουσίαση του σχεδίου νόμου στο υπουργικό συμβούλιο, Β) Θα προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα στην λειτουργία του ΛΣ αφού οι «εν-αλλαγές» των 14 τελευταίων μηνών έχουν ήδη διαταράξει σοβαρά τη συνοχή του. Πέραν των διαφορετικών προσεγγίσεων του προσωπικού του –λογικών από μια άποψη καθώς περίπου το ίδιο θα συνέβαινε σε όποιο ανάλογο φορέα ή Υπηρεσία ετίθεντο τέτοια ζητήματα- ανά ειδικότητα, περιοχή υπηρέτησης, βαθμό, προέλευση ή εκπαίδευση, αναδεικνύονται μοιραία μικροπρεπείς ή κι ευτελείς επιδιώξεις και μικροσυμφέροντα, απωθημένα και κόμπλεξ, ανθρώπινες δηλαδή συμπεριφορές, που μοιραία έχουν τραυματίσει ή υπονομεύσει και τις απλές διαπροσωπικές καθημερινές τους σχέσεις, Γ) Αντίστοιχα σχέδια νόμου όπως π.χ. εκείνο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας με θέμα «Υπηρεσιακή εξέλιξη και ιεραρχία των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων − Θέματα διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατολογίας και συναφείς διατάξεις», που ψηφίστηκε στις 22-09-2010 στη Βουλή (Ν. 3883/2010), δεν τέθηκαν και σωστά προς διαβούλευση, ακριβώς για την αποφυγή των προαναφερόμενων καταστάσεων, Δ) Το σχέδιο νόμου που δόθηκε από το ΥΠΠ συνοδεύεται από μια ελλιπή αιτιολογική έκθεση αναφορικά με τους λόγους, το σκεπτικό, τους στόχους κι τις επιπτώσεις των διατάξεων του σχεδίου νόμου αλλά και για το όφελος - κόστος των ρυθμίσεων (οικονομικό, εθνικό, πολιτειακό, κοινωνικό, ανθρώπινο κεφάλαιο, κ.λπ.). Επιπλέον περιέχει στοιχεία που δεν ευσταθούν όπως π.χ. η «ανάγκη διαχείρισης ζητημάτων περιβαλλοντικής προστασίας από ένα Υπουργείο» δηλ. το ΥΠΠ ενώ σχεδόν όλα τα υπουργεία της χώρας ασχολούνται και με την περιβαλλοντική προστασία, παρουσιάζει έλλειψη κατανόησης του χαρακτήρα και του ρόλου των θαλάσσιων μεταφορών και της εμπορικής ναυτιλίας της χώρας μας, δεν αναφέρει π.χ ότι στα κράτη που μνημονεύονται στην αιτιολογική έκθεση (ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Γαλλία) οι ακτοφυλακές δεν υπάγονται σε αστυνομικά υπουργεία ενώ στη Γαλλία δεν υπάρχει επίσημη ακτοφυλακή, αναφέρει π.χ. ότι με το σχέδιο νόμου «εξασφαλίζεται η αυτόνομη επιχειρησιακή δράση του ΛΣ» παρότι είχε και πριν αυτόνομη επιχειρησιακή δράση το ΛΣ ενώ και για την «οριστική και αμετάκλητη κατοχύρωση» των ασφαλιστικών δικαιωμάτων του προσωπικού και του καθεστώτος εισροής πόρων προς τα κύρια ή επικουρικά Ταμεία είναι φανερό ότι δεν αρκεί παρά μια άλλη διάταξη νόμου για να ανατρέψει την κατάσταση, οι δε πόροι των ταμείων (σε αριθμό και σε ύψος χρημάτων), λόγω του περιορισμού των αρμοδιοτήτων του Σώματος, θα μειωθούν σημαντικά με ότι αυτό συνάγεται για τις παροχές των ταμείων στο προσωπικό του ΛΣ στη συνέχεια (π.χ. μείωση μερισμάτων – συντάξεων) και Ε) Το κείμενο του σχεδίου νόμου δεν συνιστά νέα ρύθμιση αλλά πρόκειται κατά το μέγιστο μέρος του για μια επιλεκτική ή και πιστή αντιγραφή διατάξεων που αφορούν στην Ελληνική Αστυνομία (ΕΛΑΣ) και συγκεκριμένα των άρθρων 8,9,10,12,13,19 και 23 του Ν. 2800/2000 «Αναδιάρθρωση Υπηρεσιών Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, σύσταση Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις» κι ορισμένων σημείων του ΠΔ 242/1999 «Οργανισμός του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας» και των άρθρων 11 και 60 του Ν. 1481/1984 «Οργανισμός Υπουργείου Δημοσίας Τάξης». Τα λίγα δε καινοφανή σημεία του (λέξεις ή προτάσεις) είναι αποκαλυπτικά στοχεύσεων και λογικών του σχεδίου νόμου ενώ δεν λείπουν κι «ακατανόητες» διατάξεις όπως η παροχή δυνατότητας έκδοσης προεδρικών διαταγμάτων για τη ρύθμιση θεμάτων ιεραρχίας ή ανάκλησης από την εφεδρεία κι η απασχόληση προσωπικού στον Οίκο Ναύτου, ο οποίος ως γνωστόν θα ενταχθεί σύντομα με άλλα ασφαλιστικά Ταμεία στον ΟΠΥ . 2.- Με βάση τα παραπάνω αλλά και τις δυσμενέστατες του συνέπειες για το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος και τους εμπλεκόμενους φορείς ή κλάδους (ΥΘΥΝΑΛ, ναυτιλία, ναυτική εργασία, κ.λπ.) το σχέδιο νόμου πρέπει να αποσυρθεί άμεσα και να εκδοθεί ένα προεδρικό διατάγμα που να τροποποιεί το ΠΔ 96/2010, ούτως ώστε να ενσωματώνει πλήρως στο ΥΘΥΝΑΛ το ΛΣ, το οποίο πρέπει να επανέλθει στην κατάσταση που ήταν πριν από 15 μήνες. Παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν αλλά μετά από ευρεία συζήτηση, σοβαρή μελέτη και ώριμη σκέψη και να αφορούν σε ένα σύστημα, που θα συνδέει τις προσλήψεις, την εκπαίδευση και την διαρκή επιμόρφωση, τις μεταθέσεις, τις εξειδικεύσεις, τις προαγωγές και τις τοποθετήσεις σε θέσεις διοίκησης κι ευθύνης του προσωπικού του. Μια θεσμική δηλαδή αναμόρφωση του Λιμενικού Σώματος, με τη διατήρηση όλων των αρμοδιοτήτων του, που θα επιτρέψει με ουσιαστικό διάλογο και ευρεία συμμετοχή κι ιδίως των ανώτερων παραγωγικών αξιωματικών, που τώρα έχουν εκ των πραγμάτων φιμωθεί, χωρίς αποκλεισμούς κι υπονομεύσεις, τη βελτίωση της δομής και της λειτουργίας του ΛΣ (με ή χωρίς Αρχηγείο) και του ΥΘΥΝΑΛ και την αναβάθμιση του έργου τους σε συνθήκες αξιοπρέπειας, διαφάνειας, δικαιοσύνης, ίσης μεταχείρισης κι αποτελεσματικότητας. 3.- Επειδή όμως το σχέδιο νόμου επηρεάζει κι όλους τους ασχολούμενους με τις θαλάσσιες δραστηριότητες είναι σκόπιμο να αναφερθεί κι η γενικότερη στάση των κύρια εμπλεκόμενων συλλογικών φορέων καθώς : Α) Εναντίον της κατάργησης του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και της απομάκρυνσης του Λ.Σ. από αυτό, είχαν ταχθεί από την αρχή (Οκτώβριο 2009) οι ενώσεις των ναυτικών (Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία) και όλοι οι ναυτιλιακοί φορείς πλην της Ένωσης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας συντ. ΕΕΝ (τότε υπό την ονομασία Ένωση Εφοπλιστών Ακτοπλοΐας) πρόεδρος της οποίας τυγχάνει ο κ. Βεντούρης Απόστολος κι η οποία με επίσημη γραπτή ανακοίνωση, είχε ταχθεί με ενθουσιασμό υπέρ της κατάτμησης των αρμοδιοτήτων του ΥΕΝ σε διάφορα Υπουργεία και της υπαγωγής του ΛΣ στο ΥΠΠ, θέση που διατηρεί μέχρι και σήμερα. Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, παρά τις αντιδράσεις από τον Οκτώβριο 2009 της Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου, η οποία δεν έχει θεσμικό ρόλο στην Ελλάδα, τήρησε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2010 μια στάση αναμονής για την κατάτμηση του ΥΕΝ και την απομάκρυνση του ΛΣ από αυτό. Στη συνέχεια όμως συντάχθηκε με τις θέσεις όλων των άλλων ναυτιλιακών φορέων πλην της ΕΕΝ. Β) Στο προεκλογικό πρόγραμμα κι εξαγγελίες της κυβέρνησης δεν υπήρχε κανενός είδους νύξη για την κατάργηση του ΥΕΝ και την απομάκρυνση του ΛΣ από αυτό ή τη συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων του, όπως π.χ. είχε γίνει για αλλαγές σε άλλα Υπουργεία ή στην Αγροφυλακή. Γ) Η σύσταση του Αρχηγείου και η «επιχειρησιακή» λειτουργία του ΛΣ συνδέεται με επιδιώξεις -τουλάχιστον στο χώρο προσωπικού ΛΣ- της συνδικαλιστικής ομοσπονδίας κυρίως. Κι επειδή είναι πράγματι παράδοξο να ζητάει και να επιχαίρει ένας συνδικαλιστικός φορέας για την αποψίλωση αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας του (φανταστείτε π..χ. το σωματείο εργαζομένων να ζητάει τη μείωση των εργασιών ενός εργοστασίου ή ναυπηγείου) θα πρέπει να αναζητηθεί η βαθύτερη αιτία αυτής της κίνησης. Η συνδικαλιστική ομοσπονδία, μέλη της οποίας όπως είναι γνωστό γράφτηκαν μαζικά και στο σωματείο των Αξιωματικών το 2006-7, που δεν ανήκει σε αυτήν, ενδιαφέρεται κατά βάση για την αποφυγή ή την ελαχιστοποίηση των μεταθέσεων του προσωπικού. Αυτό το σημείο – κλειδί έχει διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό τη δράση, τη διατύπωση θέσεων και τις περισσότερες παρεμβάσεις της καθώς και την προσήλωση στο πρότυπο του μέσου αστυνομικού, που δεν έχει μεταθέσεις. Ενδεικτικά και μόνο θα μπορούσε να δει κανείς π.χ. την στάση και τη δράση της (ανακοινώσεις, διαμαρτυρίες, κ.λπ.) από τον Οκτώβριο 2005 έως το Απρίλιο του 2009 σχετικά με τα σχεδόν ίδια προεδρικά διατάγματα για τις μεταθέσεις (το 222 και το 33 αντίστοιχα) με τη διαφορά ότι στο πρώτο της είχε αφαιρεθεί το δικαίωμα ψήφου στα συμβούλια μεταθέσεων ενώ στο δεύτερο της ξαναδινόταν ή την τωρινή της πρόταση με τίτλο «ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ», στην οποία παραπέμπει η ανακοίνωσή της με ημερομηνία 03-12-2010 περί «ασθενούς ΛΣ» (π.χ. προσλήψεις μέσω των πανελληνίων εξετάσεων αλλά με πριμοδότηση εντοπιότητας και υποχρεωτική παραμονή 10 ετών σε περιοχές με αδυναμία στελέχωσης). Το θέμα των μεταθέσεων με καλή θέληση θα μπορούσε να έχει λυθεί, εφόσον είχε ενταχθεί και συνδυαστεί σε ένα ευρύτερο σύστημα προσλήψεων, προαγωγών, εξειδικευμένης απασχόλησης σε ορισμένους βαθμούς, επιλογής προϊσταμένων Υπηρεσιών με κριτήρια, κ.λπ. Ας δοθεί π.χ. η δυνατότητα σε ένα Λιμενοφύλακα ή Υπαξιωματικό ή ακόμα και Αξιωματικό να υπηρετήσει αρκετά ή όλα τα χρόνια σε ένα μέρος εφόσον ήθελε αλλά υπό προϋποθέσεις π.χ. χωρίς ή με περιορισμένη δυνατότητα βαθμολογικών προαγωγών. Όλοι όσοι προσλήφθηκαν ή απόκτησαν στη συνέχεια ειδικότητες ας παραμένουν σε συγκεκριμένες υπηρεσίες αλλά με επίσης καθορισμένο πλαίσιο προαγωγών και κατάληψης θέσεων. Με τον τρόπο που δυστυχώς λειτουργούσαν και λειτουργούν οι μεταθέσεις ή οι μη μεταθέσεις σε πλείστες περιπτώσεις (ευνοιοκρατικά, εκδικητικά, εκβιαστικά, ψηφοθηρικά, κ.λπ.) δημιούργησαν και δημιουργούν αλλόκοτες καταστάσεις (εγκλωβισμό ορισμένων σε ανεπιθύμητες περιοχές όπως τα νησιά του νοτιοανατολικού και του κεντρικού Αιγαίου, μόνιμη παραμονή άλλων όπως στη Θεσσαλονίκη ή στο Ηράκλειο και κυρίως στο κέντρο, κ.λπ.). Και τώρα ακόμα μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αρκεί να υπάρξει διάθεση επίλυσής του με υποχωρήσεις γιατί απλά δεν γίνεται να τα έχουν όλα κι όλοι. 4.- H κατ’ άρθρο διατύπωση παρατηρήσεων στο σχέδιο νόμου δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι πρόκειται για μια προσαρμογή κείμενων αστυνομικών διατάξεων για ένα Σώμα, το οποίο αν και με αρκετά αστυνομικά καθήκοντα, έχει διαφορετικό χαρακτήρα, νοοτροπία κι ιδιότητα. Γι’ αυτό και πρέπει συνοπτικά να αποσαφηνιστούν μερικά πράγματα και συγκεκριμένα : Α) Πουθενά στον κόσμο, όπου υπάρχουν ακτοφυλακές (Coast Guards) και δρουν αυτόνομα, δεν υπάγoνται σε αστυνομικά Υπουργεία αλλά στην πλειοψηφία τους υπάγονται στα Υπουργεία Άμυνας. Β) Οι αρμοδιότητές τους ποικίλλουν από χώρα σε χώρα ανάλογα με τις ιστορικές, οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες αλλά τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες των χωρών, που δημιουργήθηκαν και λειτούργησαν. Υπάρχουν χώρες στις οποίες η Ακτοφυλακή ασχολείται μόνο με έρευνα και διάσωση, χώρες όπου δεν ασχολείται με την έρευνα και τη διάσωση, χώρες στις οποίες έχει κι αστυνομικές αρμοδιότητες και χώρες στις οποίες δεν έχει, χώρες στις οποίες έχει διευρυμένες αρμοδιότητες όπως υδρογραφικές εργασίες, θαλάσσια έρευνα, εμπορική ναυτιλία, αλιεία, λειτουργία των φάρων, κ.λπ.. Γ) Η διαμόρφωση των αρμοδιοτήτων του ΛΣ στη χώρα μας, οι οποίες και σαφείς και συγκεκριμένες και οριοθετημένες είναι, ακολούθησαν ιστορικά την πορεία της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Η ονομασία «Λιμενικό Σώμα», εκείνη την περίοδο (1915-1919) πρέπει να αναζητηθεί στις αρμοδιότητές του σε σχέση με το Πολεμικό μας Ναυτικό, καθώς η ονομασία «Ακτοφυλακή» υπήρχε. Η Αμερικάνικη Ακτοφυλακή «Coast Guard» είχε ιδρυθεί το 1915 κι ήταν γνωστός ο ρόλος της. Ακόμα και σήμερα έχει αυξημένες αρμοδιότητες όσον αφορά στο σύνολο των θαλάσσιων δραστηριοτήτων και στη λειτουργία του τομέα της εμπορικής ναυτιλίας. Έχει κι αρμοδιότητες, οι οποίες στη χώρα μας ασκούνται π.χ. από το Πολεμικό Ναυτικό ή τα Τελωνεία. Δ) Με το σχέδιο νόμου επιχειρείται η δραστική συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων του Λιμενικού Σώματος και η αλλαγή της φυσιογνωμίας, της αποστολής, της δομής, της στελέχωσης και της λειτουργίας του. Η ενέργεια αυτή θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη διαχείριση και στον έλεγχο όλων των θαλάσσιων ή και παράκτιων δραστηριοτήτων (ναυσιπλοΐα, εμπορική ναυτιλία, αλιεία, θαλάσσιο περιβάλλον, αναψυχή, έκνομες ενέργειες, θαλάσσια σύνορα, κ.λπ), με τις οποίες σε διοικητικό ή και ελεγκτικό επίπεδο, αυτόνομα ή σε συνεργασία με άλλους φορείς, ασχολείται το Λιμενικό Σώμα. Ε) Αποτελεί ταπείνωση για το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος, όπου κι αν υπηρετεί κι ανεξάρτητα από το βαθμό που έχει συνειδητοποιήσει την κατάσταση ή το έργο του, αυτή η συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων του κι η απομάκρυνσή του από ένα Υπουργείο, που χάρις στο ΛΣ παρά τις επιφυλάξεις εφοπλιστών τότε (1935) δημιουργήθηκε. Ιδίως όταν όλοι γνωρίζουν πως κι εξαιτίας της δουλειάς σε Λιμεναρχεία, ΥΕΝ, Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, Κέντρα Επιμόρφωσης, κλπ., των γνώσεων και των εμπειριών αυτού του προσωπικού επί 90 έτη: α) η εμπορική μας ποντοπόρος ναυτιλία κατέχει σήμερα σε μέγεθος την πρώτη θέση στον κόσμο και τα ελληνικά εμπορικά ποντοπόρα πλοία διαθέτουν τις καλύτερες προδιαγραφές με αποτέλεσμα η ελληνική σημαία να είναι πλέον από τις ποιοτικότερες στον κόσμο, β) οι περισσότερες θαλάσσιες χρήσεις στη χώρα μας (ακτοπλοΐα, μεταφορές φορτίων, αλιεία, αναψυχή, κ.λπ.) ασκούνται σε μεγάλο βαθμό με ασφάλεια και σε καθεστώς ορθολογικής διαχείρισης και νομιμότητας, γ) το θαλάσσιο περιβάλλον και οι ακτές προστατεύονται σε ικανοποιητικό βαθμό και δ) τα θαλάσσια σύνορά μας διαφυλάσσονται επιτυχημένα κατά το μέρος που αναλογεί στο ΛΣ κι οι έκνομες δραστηριότητες στο θαλάσσιο χώρο και στα λιμάνια διώκονται. ΣΤ) Σε γενικές γραμμές και σε σύγκριση με τις υπηρεσίες του υπόλοιπου δημόσιου τομέα στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν και υπάρχουν προβλήματα, το Λιμενικό Σώμα λειτούργησε μέχρι τώρα αρκετά αποτελεσματικά. Και το πέτυχε κυρίως χάρις στις δεξιότητες, γνώσεις κι ικανότητες του προσωπικού του είτε αφορά σε επιστημονικά προσόντα αφού όλοι οι αξιωματικοί του αλλά και αρκετοί υπαξιωματικοί και λιμενοφύλακες είναι κάτοχοι τουλάχιστον ενός πανεπιστημιακού ή πολυτεχνικού τίτλου ή πτυχίου ΑΕΝ, πιστοποιητικών γνώσης μιας τουλάχιστον ξένης γλώσσας και μεγάλος αριθμός τους διαθέτει μεταπτυχιακά και διδακτορικά διπλώματα είτε αφορά σε ειδικές εκπαιδεύσεις και προσόντα αφού αρκετοί κυρίως υπαξιωματικοί και λιμενοφύλακες έχουν πιστοποιημένες γνώσεις σε τεχνικούς, επιχειρησιακούς, τεχνολογικούς, διοικητικούς και λοιπούς τομείς. Ζ) Εκείνο που πραγματικά θα περίμενε κανείς κι ιδίως την τρέχουσα περίοδο εθνικής περισυλλογής και προσγείωσης, είναι η έστω κι απλή αναγνώριση αυτού του έργου καθώς δεν υπάρχει άλλος φορέας στην ελληνική δημόσια διοίκηση, στις αρμοδιότητες του οποίου να συμπεριλαμβάνεται και κλάδος, που έχει κατακτήσει τέτοια παγκόσμια πρωτιά. Αντίθετα επιχειρείται και με το παρόν σχέδιο νόμου η πλήρης απαξίωση κι η διάλυση του ΛΣ. Ίσως για να επαληθευθεί για μια ακόμη φορά πως η κακοδαιμονία μας δεν είναι τυχαία, τίποτα δεν άλλαξε στον τόπο. Αν παραλληλίσουμε την κατάσταση, η κακή μεταχείριση που επιφυλάχθηκε σε όσους είχαν ουσιαστική εθνική προσφορά όπως στον Κολοκοτρώνη ή στον Ελ. Βενιζέλο, που τυγχάνει κι ο ιδρυτής του Σώματος, παραμένει απαράβατος εθνικός κανόνας, η ελληνική ιδιαιτερότητα. Πώς να γλυτώσει το Λιμενικό Σώμα ;