1. Κίνδυνος: ένα φυσικό φαινόμενο ή μια ανθρώπινη δραστηριότητα που μπορεί να προκαλέσει μέσα σε καθορισμένο χρονικό διάστημα επιπτώσεις στον άνθρωπο, τις υποδομές, το περιβάλλον, στην περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς, σε συγκεκριμένη περιοχή και ορισμένη χρονική περίοδο.
2. Ανάλυση κινδύνου: προσδιορισμός, μελέτη και παρακολούθησή του για τον εντοπισμό της δυναμικής, της προέλευσης, των χαρακτηριστικών και της συμπεριφοράς του.
3. Επικινδυνότητα: είναι η πιθανότητα ένας κίνδυνος να προκαλέσει επιπτώσεις στον άνθρωπο, τις υποδομές, στο περιβάλλον, στην περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς, σε συγκεκριμένη περιοχή και ορισμένη χρονική περίοδο και καθορίζεται από το συνδυασμό των παραγόντων του κινδύνου, της έκθεσης και της τρωτότητας.
4. Τρωτότητα: οι συνθήκες που καθορίζονται από φυσικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς, τεχνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες ή διαδικασίες που αυξάνουν την ευπάθεια του ατόμου, των κοινωνικών ομάδων και των υποδομών σε περίπτωση εκδήλωσης κινδύνου ή καταστροφής.
5. Έκθεση: η κατάσταση των ανθρώπων, των υποδομών, των φυσικών πόρων, των παραγωγικών υποδομών και άλλων περιουσιακών στοιχείων που εκτίθενται σε κίνδυνο ή εστία κινδύνου.
6. Ανθεκτικότητα: η ικανότητα ενός συστήματος ή μιας κοινωνίας, που εκτίθεται σε κινδύνους να διατηρήσει ένα αποδεκτό επίπεδο λειτουργίας και δομής.
7. Καταστροφή: οι εκτεταμένες δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, στις υποδομές, στο περιβάλλον ή στην περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς που έχουν προκληθεί από φυσικά φαινόμενα, ανθρωπογενή ή τεχνολογικά συμβάντα.
8. Εναπομένων κίνδυνος: είναι ο κίνδυνος καταστροφών που παραμένει ακόμη και όταν έχουν εφαρμοστεί αποτελεσματικά μέτρα μείωσης του κινδύνου καταστροφών και για τον οποίο πρέπει να διατηρηθούν οι δυνατότητες αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και αποκατάστασης.
9. Μείωση των κινδύνων καταστροφών: αποσκοπεί στην πρόληψη νέων και τη μείωση του υφιστάμενου κινδύνου καταστροφών καθώς και στη διαχείριση του εναπομένοντος κινδύνου, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και στην επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης.
10. Έγκαιρη προειδοποίηση: η παροχή έγκαιρης ειδοποίησης και επαρκούς πληροφόρησης, μέσω των αρμόδιων φορέων, που δίνει τη δυνατότητα δρομολόγησης συγκεκριμένων δράσεων για την αποφυγή ή τη μείωση των επιπτώσεων του κινδύνου και την προετοιμασία για αποτελεσματική αντιμετώπιση.
11. Συντονισμός: η οργάνωση της δράσης, η παρακολούθηση και ιεράρχηση των απαιτούμενων ενεργειών καθώς και η εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας, της εφαρμογής αρχών και πρωτοκόλλων συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων για τη επίτευξη κοινού σκοπού.
12. Διαχείριση και οργάνωση παροχής βοήθειας: η παρακολούθηση, ιεράρχηση και διασφάλιση της παροχής βοήθειας στους φορείς που την αιτούνται.
13. Πρόληψη: το σύνολο των δράσεων και των μέτρων για την αποφυγή ή την μείωση της πιθανότητας του κινδύνου ή τον περιορισμό των επιπτώσεων των καταστροφών που προκαλούνται στον άνθρωπο, τις υποδομές, το περιβάλλον ή στην περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
14. Ετοιμότητα: η δυνατότητα του ανθρώπινου δυναμικού και των μέσων που καθιστά δυνατή την εξασφάλιση αποτελεσματικής και ταχείας αντίδρασης σε περίπτωση κινδύνου.
15. Αντιμετώπιση: Η υλοποίηση δράσεων βάσει του σχεδιασμού πολιτικής προστασίας και των επιχειρησιακών σχεδίων των επιμέρους εμπλεκόμενων φορέων για τη διάσωση ανθρώπων και αποτροπή ή περιορισμό βλάβης της υγείας, των υποδομών, του περιβάλλοντος, της περιουσίας, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
16. Βραχεία αποκατάσταση: περιλαμβάνει τα μέτρα και τις αναγκαίες ενέργειες για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων, τις τεχνικές παρεμβάσεις για τον άμεσο περιορισμό των επιπτώσεων των καταστροφών, καθώς και την επαναφορά των βασικών υπηρεσιών και επαναλειτουργία των εγκαταστάσεων στην πληγείσα περιοχή.
17. Μέσο-μακροπρόθεσμη αποκατάσταση: περιλαμβάνει τα μέτρα και τις δράσεις για την πλήρη επαναφορά των υποδομών, υπηρεσιών, της στέγασης, των εγκαταστάσεων και υποδομών ζωτικής σημασίας στην πληγείσα περιοχή, καθώς και μέτρα και δράσεις για την αποφυγή ή τη μείωση του μελλοντικού κινδύνου καταστροφών.
18. Κύκλος διαχείρισης καταστροφών: περιλαμβάνει τις φάσεις της πρόληψης, ετοιμότητας, αντιμετώπισης και αποκατάστασης των καταστροφών.
19. Οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση πληθυσμού: περιλαμβάνει το σύνολο των δράσεων που ενεργοποιούνται για την προληπτική απομάκρυνση πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο της ζωής ή της υγείας του, εξαιτίας της παραμονής του πλησίον περιοχής που εκτιμάται ότι απειλείται από εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή.
20. Επιχειρήσεις απεγκλωβισμού και διάσωσης πολιτών: περιλαμβάνουν τις άμεσες δράσεις για τον απεγκλωβισμό και τη διάσωση πολιτών που βρίσκονται σε επαφή, ή εντός του χώρου που εξελίσσεται ένα καταστροφικό φαινόμενο και διατρέχουν άμεσο και διαρκή κίνδυνο ζωής, της υγείας και της ασφάλειάς τους και απαιτείται η παροχή βοήθειας, το ταχύτερο δυνατόν, προκειμένου να μην υπάρξουν ή να περιοριστούν οι απώλειες.
21. Δράσεις πρόληψης δομικού χαρακτήρα: περιλαμβάνουν τις ρυθμίσεις σε επίπεδο χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού καθώς και τα έργα και παρεμβάσεις που αποσκοπούν στη μείωση της έκθεσης, ενίσχυση της ανθεκτικότητας και μείωση της τρωτότητας στους αναγνωρισμένους κινδύνους.
22. Δράσεις πρόληψης μη δομικού χαρακτήρα: περιλαμβάνουν τις δράσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και μείωση της τρωτότητας της κοινωνίας στους αναγνωρισμένους κινδύνους καθώς και στην ενίσχυση της ετοιμότητας και της έγκαιρης προειδοποίησης για την αντιμετώπιση καταστροφών.
23. Υποδομές Ζωτικής Σημασίας: νοείται η περιουσία, τα συστήματα ή μέρη αυτών τα οποία είναι ουσιώδη για τη διατήρηση των λειτουργιών ζωτικής σημασίας της κοινωνίας, της υγείας, της ασφάλειας, της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας των μελών της, και των οποίων η διακοπή λειτουργίας ή η καταστροφή θα είχε σημαντικό αντίκτυπο για τη Χώρα, ως αποτέλεσμα της αδυναμίας διατήρησης των λειτουργιών αυτών.
24. Ευρωπαϊκές Υποδομές Ζωτικής Σημασίας: νοούνται οι Υποδομές Ζωτικής Σημασίας που βρίσκονται εντός της ελληνικής επικράτειας ή άλλου κράτους μέλους και των οποίων η διακοπή λειτουργίας ή η καταστροφή θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στη Χώρα και ταυτόχρονα σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.
25. Έκτακτη ανάγκη: επείγουσα κατάσταση που οφείλεται σε τρέχον ή επικείμενο συμβάν, φυσικό ή ανθρωπογενές, το οποίο με οποιονδήποτε τρόπο θέτει σε κίνδυνο ή απειλεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια ή την υγεία προσώπων ή που καταστρέφει ή βλάπτει ή απειλεί να καταστρέψει ή βλάψει τις υποδομές, το περιβάλλον ή την περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
26. Ομάδες πρώτης (1ης) απόκρισης ή Πρώτοι Ανταποκριτές: είναι οι καθ’ ύλη και κατά τόπο αρμόδιοι φορείς να επιχειρούν σε έκτακτα ή καταστροφικά συμβάντα σύμφωνα με τον επιχειρησιακό ρόλο και την αποστολή τους (Πυροσβεστικό Σώμα, Ελληνική Αστυνομία, Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας).
Η ορολογία σε πολλούς από τους αναφερόμενους σε αυτό το άρθρο ορισμούς πρέπει να προσεχθεί περισσότερο. Σε αυτό θα συνέβαλε η αξιοποίηση της ορολογίας που χρησιμοποιείται από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, η χρήση των αγγλικών όρων σε παρένθεση, θα διευκόλυνε την ενιαία κατανόηση και τη χρήση των όρων από όλους, συμπεριλαμβανομένης και της επιστημονικής κοινότητας.
Προτείνεται να τροποποιηθεί η υφιστάμενη παράγραφος 12 (ή να τεθεί νέα υπ. αρίθμ.27), που αφορά τον ορισμό της «Διαχείρισης Κινδύνου/Καταστροφής», ως εξής:
«12. Διαχείριση κινδύνων/καταστροφών/εκτάκτων αναγκών: ο σχεδιασμός, η οργάνωση και η αξιοποίηση πόρων-αρμοδιοτήτων-διαδικασιών-πολιτικών-πρακτικών, πριν-κατά τη διάρκεια-μετά την εμφάνιση/εκδήλωση ενός επικίνδυνου ή καταστροφικού παράγοντα/συμβάντος, με σκοπό τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων τους, τη διασφάλιση της παροχής βοήθειας στους πάσχοντες και την αποτροπή επανάληψης των συνεπειών τους στο μέλλον, μέσω της αύξησης της ανθεκτικότητας και της μείωσης της τρωτότητας των ανθρώπων, των υποδομών, του περιβάλλοντος και της περιουσίας, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς, της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας ή της ομαλής λειτουργίας του Κράτους.»
Αιτιολόγηση Σχολίου:
Απουσιάζει από το Σχέδιο Νόμου ο ορισμός της Διαχείρισης κινδύνων/καταστροφών/έκτακτης ανάγκης, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιείται συχνά η λέξη «Διαχείριση». Ως εκ τούτου κρίνεται αναγκαίος ο ορισμός, που θα αποτυπώνει, κατά το δυνατόν πληρέστερα, το εύρος των αρμοδιοτήτων του προσωπικού που θα επιλεγεί σε θέσεις Διαχειριστών ή/και Συντονιστών Έκτακτης ανάγκης, καθώς είναι σε άμεση συνάφεια με τα απαιτούμενα προσόντα τους.
Προτείνεται να τροποποιηθεί το υπάρχον κείμενο της παραγράφου 25, που αφορά τον ορισμό της «Έκτακτης ανάγκης», ως εξής:
«25. Έκτακτη ανάγκη: κάθε αιφνίδια κατάσταση, που προκαλείται από φυσικά ή άλλα γεγονότα τεχνολογικά ή πολεμικά, η οποία θέτει με οποιονδήποτε τρόπο σε κίνδυνο την ασφάλεια/υγεία του έμψυχου δυναμικού, δημιουργεί ή απειλεί να δημιουργήσει καταστροφές σε υποδομές, περιβάλλον και περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς, και συνιστά παρακώλυση και διατάραξη της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας ή της συνέχισης της ομαλής λειτουργίας του Κράτους».
Αιτιολόγηση Σχολίου:
Η πρόταση για τον ορισμό της «Έκτακτης Ανάγκης» λαμβάνει υπόψιν της και συμπληρώνεται από τον αντίστοιχο ορισμό που δίνεται με το Νομοθετικό Διάταγμα 17/1974 (ΦΕΚ Α΄ 236/1974), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και αφορά το σύνολο των εκτάκτων αναγκών που δύναται να αντιμετωπιστούν σε περιόδους ειρήνης-κρίσης/έντασης-πολέμου, αφού τόσο η φύση των απειλών όσο και οι τρόποι αντιμετώπισή των, δεν επηρεάζονται και δε διαφέρουν αναλόγως της κατάστασης που επικρατεί. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να υπάρχει ένας κοινά αποδεκτός και πλήρης ορισμός, που θα χρησιμοποιείται σε όλες τις καταστάσεις.
Θα μπορούσε για λόγους αποφυγής σύγχυσης των ορισμών, π.χ. από διαφορετικές ειδικότητες, να επιλεγεί η χρήση διεθνούς βιβλιογραφίας (π.χ. UNISDR ή SEC(2010)1626 ή ISO 31010) και σε κάθε περίπτωση με συνοδευτικό τον αγγλικό όρο σε παρένθεση.
Εχω επιπλέον τα ακόλουθα σχόλια στους παρακάτω ορισμούς:
Ανάλυση κινδύνου: … του επιπέδου και της περιόδου επαναφοράς του ή πιθανότητα εμφάνισης (αν μιλάμε για hazard analysis)
Αλλιώς, εννοούμε το Risk analysis κατά το ISO 31010; Σε αυτην την περίπτωση το risk μεταφράζεται ως κίνδυνος και άρα οι ορισμοί κίνδυνος και επικινδυνότητα είναι ανάποδα. Αλλιώς θα έπρεπε να είναι ανάλυση επικινδυνότητας.
Θα προσέθετα και το risk assessment (εκτίμηση κινδύνου: η συνολική διατομεακή διαδικασία εντοπισμού, ανάλυσης και αξιολόγησης κινδύνων που πραγματοποιείται σε εθνικό ή σε ενδεδειγμένο κατώτερο του εθνικού επίπεδο – 1313/2013/ΕΕ) και επιπλεόν risk evaluation (αξιολόγηση κινδύνου), risk identification (εντοπισμός κινδύνου). Αν το risk παραμεινει επικινδυνότητα, με αντίστοιχη διόρθωση.
Τρωτότητα: οι συνθήκες που… «ορίζουν» αντι αυξάνουν την ευπάθεια… «του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος»
Στο σημείο 10.
Ποιοι είναι οι αρμόδιοι φορείς; Θα πρέπει να αναφέρονται και τα Κέντρα Ικανότητας εδώ.
Είναι πολύ σημαντικό αν επανεξεταστούν οι ορισμοί του κινδύνου και της επικινδυνότητας. Για παράδειγμα, παγκοσμίως, στον σεισμό και στην πλημμύρα, το Hazard (επικινδυνότητα) έχει την πιθανότητα εμφάνισης του γενότος. Το risk είναι ο συνδυασμός του hazard με το vulnerability (τρωτότητα). Κάποιες φορές μέσα στην τρωότητα μπορεί να εμπριέχονται και οι επιπτώσεις.
Σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος είναι ο συνδυασμός της επικινδυνότητας (hazard), της τρωτότητας (vulnerability) ή/και των επιπτώσεων (impacts).
Επίσης, σχετικά με τον ορσιμό της Έκθεσης. Ίσως να ήταν πιο ξεκάθαρο να λεγόταν «Στοιχεία σε Έκθεση» ή «Στοιχεία σε διακινδύνευση»;
Βραχεία αποκατάσταση: …. Να δηλωθεί μέχρι πότε, χρόνος. Είναι πολύ σημαντικό.
Μέσο-μακροπρόθεσμη αποκατάσταση: … Ομοίως.
«26. …είναι οι καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιοι φορείς που δύνανται να επιχειρούν σε έκτακτα ή καταστροφικά συμβάντα, σύμφωνα με τον επιχειρησιακό ρόλο και την αποστολή τους (Πυροσβεστικό Σώμα, Ελληνική Αστυνομία, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός)
O Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός (Ε.Ε.Σ) ανήκει αδιαμφισβήτητα στις Ομάδες 1ης Απόκρισης για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών. Λειτουργεί στην Ελλάδα από το 1877 και είναι μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Συλλόγων Ερυθρού Σταυρού (Δ.Ο.Ε.Σ.) από το 1919, βασίζοντας την λειτουργία και τις δράσεις του στις ιδέες και τις αρχές που έχουν περιληφθεί στις Συμβάσεις της Γενεύης του έτους 1945 και στα Πρόσθετα Πρωτόκολλα των ετών 1977 και 2005. Επιτελεί δε βοηθητικό ρόλο προς τις δημόσιες αρχές στο ανθρωπιστικό πεδίο, έχοντας καθήκον να συνδράμει αυτές για την πραγματοποίηση ανθρωπιστικών δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του. Είναι η μεγαλύτερη οργάνωση παροχής εθελοντικού και πολυποίκιλου κοινωνικού έργου στην Ελλάδα, δυναμικότητας 11.000 μελών, με πιστοποιημένη εκπαίδευση και λειτουργίες.
Δρα τόσο σε περίοδο ένοπλης σύρραξης και σε συνεργασία με τις Ένοπλες Δυνάμεις, για την περίθαλψη των τραυματιών, των ασθενών και των αδύναμων, όσο και σε περίοδο ειρήνης για δράσεις που καλύπτουν οι Συμβάσεις της Γενεύης για λογαριασμό όλων των θυμάτων έκτακτης ανάγκης, πολιτών και στρατιωτικών, παρέχοντας υπηρεσίες αποκατάστασης προς όσους έχουν την ανάγκη για αρωγή. Στη διεθνή σκηνή και ειδικότερα σε ότι αφορά την αντιμετώπιση κινδύνων και καταστροφών, αποτελεί ξεχωριστή οντότητα αναγνωρίσιμη από όλους τους Διεθνείς οργανισμούς παγκόσμιας εμβέλειας (ΟΗΕ, ΕΕ) καθώς και από όλες τις Κυβερνήσεις και τα Συστήματα πολιτικής προστασίας, εξαιτίας του μεγάλου πλήθους εθελοντών που εκπαιδεύονται και εργάζονται σε παγκόσμιο επίπεδο, εφαρμόζοντας πρότυπα διαχείρισης ποιότητας με σχετικές πιστοποιήσεις ανά αντικείμενο. Η ιδιαιτερότητα αυτή για τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό (έναντι οποιασδήποτε άλλης Εθελοντικής ομάδας/οργάνωσης) αναγνωρίζεται εξάλλου και στο άρθρο 71 του παρόντος Σχεδίου Νόμου, όπως αυτό τροποποιεί το άρθρο 14Γ, παρ.1 του Ν.3013/2002.
Σε ότι δε αφορά την συμμετοχή του Ε.Ε.Σ σε καταστροφές ή έκτακτες ανάγκες στην Ελληνική επικράτεια, οι Ομάδες Εθελοντών των Σωμάτων που τον αποτελούν (Σαμαρείτες Διασώστες-Ναυαγοσώστες, Νοσηλευτική, Κοινωνική Πρόνοια), ήταν πάντοτε άμεσα παρούσες και αποτελεσματικές, είτε αυτοβούλως είτε κατόπιν πρόσκλησης των αρμόδιων κρατικών φορέων. Ενδεικτικά μόνο παραδείγματα αποτελούν η προσφυγική κρίση (2015-2018), σεισμοί, πλημμύρες (με την πλέον πρόσφατη στη Μάνδρα Αττικής, Νοε 2017-Φεβ 2019), δασικές πυρκαγιές (με την πλέον πρόσφατη στο Μάτι, Ιούλ 2018) κλπ. Ως εκ τούτου, ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός πρέπει απαραιτήτως να συμπεριλαμβάνεται στις Ομάδες Πρώτης απόκρισης.
Εξετάστε την επαναδιατύπωση κάποιων απο τους ορισμούς όπως παρακάτω:
5.Έκθεση: ο βαθμός έκθεσης (ή έλλειμα προστασίας) των ανθρώπων, των υποδομών, των φυσικών πόρων, των παραγωγικών υποδομών και άλλων περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται σε περιοχή όπου εκδηλώνεται κίνδυνος ή υπάρχει εστία κινδύνου
8.Εναπομένων κίνδυνος: o κίνδυνος που παραμένει ακόμη και όταν έχουν εφαρμοστεί αποτελεσματικά μέτρα μείωσης του κινδύνου καταστροφών και για τον οποίο πρέπει να διασφαλιστούν οι δυνατότητες αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και αποκατάστασης
10.Έγκαιρη προειδοποίηση: η παροχή έγκαιρης ειδοποίησης και επαρκούς πληροφόρησης μέσω των αρμοδίων φορέων που δίνει ικανό χρόνο για τη δρομολόγηση συγκεκριμένων δράσεων για την αποφυγή ή τη μείωση των επιπτώσεων του κινδύνου και την προετοιμασία για αποτελεσματική αντιμετώπιση
14.Ετοιμότητα: το επίπεδο προετοιμασίας του ανθρώπινου δυναμικού και των μέσων που καθιστά δυνατή την εξασφάλιση αποτελεσματικής και ταχείας αντίδρασης σε περίπτωση κινδύνου
23.Υποδομές Ζωτικής Σημασίας:νοούνται οι εγκαταστάσεις, τα συστήματα και τα δίκτυα ή μέρη αυτών τα οποία είναι ουσιώδη για την αδιάλειπτη παροχή των απαραίτητων υπηρεσιών για τη λειτουργία της κοινωνίας και την εξασφάλιση της υγείας, της ασφάλειας, της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας των μελών της, η διακοπή λειτουργίας ή καταστροφή των οποίων θα είχε σημαντικό αντίκτυπο σε τοπικό, περιφερειακό ή και εθνικό επίπεδο
24.Ευρωπαικές Υποδομές Ζωτικής Σημασίας: (να συμπληρωθείστο τέλος της παραγράφου).. κράτη μέλη της Ε.Ε.
26. a.Να συμπληρωθούν οι ομάδες Πολιτικής Προστασίας των ΟΤΑ στους πρώτους ανταποκριτές b. να διορθωθεί «.. αρμόδιοι φορείς που επιχειρούν»
Να συμπληρωθούν το υπάρχον κείμενο της παραγράφου 26, που αφορά τις Ομάδες πρώτης (1ης) Απόκρισης ή Πρώτους Ανταποκριτές, τα εξής:
«26. Ομάδες πρώτης (1ης) Απόκρισης ή Πρώτοι Ανταποκριτές:είναι οι καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιοι φορείς που δύνανται να επιχειρούν σε έκτακτα καταστροφικά συμβάντα, σύμφωνα με τον επιχειρησιακό ρόλο και την αποστολή τους (Πυροσβεστικό Σώμα, Ένοπλες Δυνάμεις, Ελληνική Αστυνομία, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας).»
Αιτιολόγηση Σχολίου:
Οι Ένοπλες Δυνάμεις (Ε.Δ) ανήκουν αδιαμφισβήτητα στις Ομάδες 1ης Απόκρισης για την αντιμετώπιση και διαχείριση των εκτάκτων αναγκών, καθώς τηρούν σε ετοιμότητα άμεσης επέμβασης καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ειδικά εκπαιδευμένα Τμήματα προσωπικού και μέσων όλων των Κλάδων (Στρατός Ξηράς, Πολεμική Αεροπορία και Πολεμικό Ναυτικό), τα πλέον γνωστά εκ των οποίων φέρουν την ονομασία «ΤΜΗΜΑΤΑ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ» και «ΤΜΗΜΑΤΑ ΧΕΛΜΟΣ».
Τα μεν «ΤΜΗΜΑΤΑ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ» συνίστανται τόσο από εξειδικευμένο προσωπικό στην Αντιμετώπιση Δασικών πυρκαγιών (πεζοπόρα και μηχανοκίνητα τμήματα δασοπυρόσβεσης με πιστοποίηση του Π.Σ) και στην αστική διάσωση – αρωγή πληγέντων συνεπεία καταστροφών (πιστοποιημένοι από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό διασώστες, νοσοκόμοι, στοιχεία συνοδών – σκύλων διάσωσης, χειριστές συστήματος καθαρισμού-παροχής νερού κ.λπ) καθώς και από μηχανήματα έργου για την διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων και την αποκατάσταση των δρομολογίων.
Τα δε «ΤΜΗΜΑΤΑ ΧΕΛΜΟΣ» συνίστανται από εξειδικευμένο προσωπικό του Στρατού Ξηράς στην Έρευνα – Διάσωση αγνοουμένων, κυρίως σε ξηρά αλλά και στο υγρό στοιχείο (λίμνες-ποτάμια).
Επιπλέον και ειδικότερα σε ότι αφορά την Αντιμετώπιση των Δασικών πυρκαγιών και την Έρευνα – Διάσωση σε όλη την επικράτεια, τα κύρια εναέρια μέσα που χρησιμοποιεί στον μηχανισμό του το Ελληνικό κράτος, είναι τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα και των 3 Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων (Πολεμική Αεροπορία, Στρατός Ξηράς, Πολεμικό Ναυτικό).
Επιπρόσθετα, οι Ένοπλες Δυνάμεις αναφέρονται ρητά στις Δυνάμεις Πολιτικής προστασίας του Άρθρου 5 του παρόντος Σχεδίου Νόμου.
Συμπερασματικά λοιπόν επισημαίνεται ότι, οι Ένοπλες Δυνάμεις απαιτείται αναμφισβήτητα να συμπεριλαμβάνονται στις επιχειρησιακές Ομάδες Πρώτης απόκρισης.
Να συμπληρωθούν στο υπάρχον κείμενο της παραγράφου 26, που αφορά τις Ομάδες πρώτης (1ης) Απόκρισης ή Πρώτοι Ανταποκριτές, τα εξής:
«26. …είναι οι καθ’ ύλην και κατά τόπο αρμόδιοι φορείς που δύνανται να επιχειρούν σε έκτακτα ή καταστροφικά συμβάντα, σύμφωνα με τον επιχειρησιακό ρόλο και την αποστολή τους (Πυροσβεστικό Σώμα, Ελληνική Αστυνομία, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός.
Δικαιολογητικές σκέψεις:
O Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός (Ε.Ε.Σ) ανήκει αδιαμφισβήτητα στις Ομάδες 1ης Απόκρισης για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών. Λειτουργεί στην Ελλάδα από το 1877 και είναι μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Συλλόγων Ερυθρού Σταυρού (Δ.Ο.Ε.Σ.) από το 1919, βασίζοντας την λειτουργία και τις δράσεις του στις ιδέες και τις αρχές που έχουν περιληφθεί στις Συμβάσεις της Γενεύης του έτους 1945 και στα Πρόσθετα Πρωτόκολλα των ετών 1977 και 2005. Επιτελεί δε βοηθητικό ρόλο προς τις δημόσιες αρχές στο ανθρωπιστικό πεδίο, έχοντας καθήκον να συνδράμει αυτές για την πραγματοποίηση ανθρωπιστικών δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του. Είναι η μεγαλύτερη οργάνωση παροχής εθελοντικού και πολυποίκιλου κοινωνικού έργου στην Ελλάδα, δυναμικότητας 11.000 μελών, με πιστοποιημένη εκπαίδευση και λειτουργίες.
Δρα τόσο σε περίοδο ένοπλης σύρραξης και σε συνεργασία με τις Ένοπλες Δυνάμεις, για την περίθαλψη των τραυματιών, των ασθενών και των αδύναμων, όσο και σε περίοδο ειρήνης για δράσεις που καλύπτουν οι Συμβάσεις της Γενεύης για λογαριασμό όλων των θυμάτων έκτακτης ανάγκης, πολιτών και στρατιωτικών, παρέχοντας υπηρεσίες αποκατάστασης προς όσους έχουν την ανάγκη για αρωγή. Στη διεθνή σκηνή και ειδικότερα σε ότι αφορά την αντιμετώπιση κινδύνων και καταστροφών, αποτελεί ξεχωριστή οντότητα αναγνωρίσιμη από όλους τους Διεθνείς οργανισμούς παγκόσμιας εμβέλειας (ΟΗΕ, ΕΕ) καθώς και από όλες τις Κυβερνήσεις και τα Συστήματα πολιτικής προστασίας, εξαιτίας του μεγάλου πλήθους εθελοντών που εκπαιδεύονται και εργάζονται σε παγκόσμιο επίπεδο, εφαρμόζοντας πρότυπα διαχείρισης ποιότητας με σχετικές πιστοποιήσεις ανά αντικείμενο. Η ιδιαιτερότητα αυτή για τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό (έναντι οποιασδήποτε άλλης Εθελοντικής ομάδας/οργάνωσης) αναγνωρίζεται εξάλλου και στο άρθρο 71 του παρόντος Σχεδίου Νόμου, όπως αυτό τροποποιεί το άρθρο 14Γ, παρ.1 του Ν.3013/2002.
Σε ότι δε αφορά την συμμετοχή του Ε.Ε.Σ σε καταστροφές ή έκτακτες ανάγκες στην Ελληνική επικράτεια, οι Ομάδες Εθελοντών των Σωμάτων που τον αποτελούν (Σαμαρείτες Διασώστες-Ναυαγοσώστες, Νοσηλευτική, Κοινωνική Πρόνοια), ήταν πάντοτε άμεσα παρούσες και αποτελεσματικές, είτε αυτοβούλως είτε κατόπιν πρόσκλησης των αρμόδιων κρατικών φορέων. Ενδεικτικά μόνο παραδείγματα αποτελούν η προσφυγική κρίση (2015-2018), σεισμοί, πλημμύρες (με την πλέον πρόσφατη στη Μάνδρα Αττικής, Νοε 2017-Φεβ 2019), δασικές πυρκαγιές (με την πλέον πρόσφατη στο Μάτι, Ιούλ 2018) κλπ.
Ως εκ τούτου, ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός πρέπει απαραιτήτως να συμπεριλαμβάνεται στις Ομάδες Πρώτης απόκρισης.
Οι ορισμοί του Κινδύνου και της Επικινδυνότητας ορίζονται λάθος.
Οι δυο βασικοί ορισμοί του κινδύνου ειναι
Κίνδυνος = πιθανότητα x επίπτωση
Κίνδυνος = επικινδυνότητα x ευπάθεια
Σε ολη την διεθνη βιβλιογραφία βρίσκεις οτι Risk=Hazard * Vulnerability
Μια σημαντική διάκριση είναι αυτή μεταξύ των αγγλικών όρων risk (κίνδυνος) και hazard (επικινδυνότητα), οι οποίοι σε πολλές γλώσσες μεταφράζονται με την ίδια λέξη. Λαμβάνοντας υπόψη το δεύτερο ορισμό, η διαφορά μεταξύ κινδύνου και επικινδυνότητας βρίσκεται στην ευπάθεια των αποδεκτών του κινδύνου: μία πιθανή επικινδυνότητα περιλαμβάνει μόνο την (πιθανά) αρνητική επίδραση ενός συμβάντος (καταστροφής ή κρίσης). Ο βαθμός ευπάθειας των ανθρώπων και του περιβάλλοντος σε ένα τέτοιο συμβάν, καθορίζει κατά πόσο αυτό μπορεί να αποτελεί σημαντικό κίνδυνο.
Για παράδειγμα: μία υπερχείλιση από μόνη της θα μπορούσε να θεωρηθεί ως επικινδυνότητα. Ωστόσο, εάν συμβεί σε μία ακατοίκητη περιοχή, χωρίς οικονομική και περιβαλλοντική αξία, τότε δεν υπάρχει κανένας ή υπάρχει μικρός κίνδυνος.
Η ευπάθεια είναι μία σύνθετη έννοια, η οποία αποτελείται από την έκθεση και την τρωτότητα. Για παράδειγμα: ο βαθμός στον οποίο τα κτίρια είναι ευπαθή σε μία πλημμύρα, εξαρτάται από το μέγεθος της έκθεσης (το ύψος του νερού) και το βαθμό στον οποίο πραγματικά επηρεάζονται από το νερό
Κίνδυνος = πιθανότητα x επίδραση x έκθεση x τρωτότητα
(Πηγή MiSRaR)