Αρχική Δράσεις δημόσιας υγείας - Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος ΥγείαςΆρθρο 21 Προμήθεια του συνόλου των φαρμάκων των νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας και του Γενικού Νοσοκομείου Παπαγεωργίου από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας – Αντικατάσταση παρ. 1, τροποποίηση παρ. 4 και προσθήκη παρ. 7 στο άρθρο δέκατο πέμπτο του ν. 5015/2023Σχόλιο του χρήστη ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.) | 19 Μαρτίου 2024, 01:49
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (Π.Ε.Φ.Ν.Ι.)' | 19 Μαρτίου 2024, 01:49

    Κατόπιν αρκετών μηνών λειτουργίας του νέου συστήματος προμηθειών συγκεκριμένων κατηγοριών φαρμάκων των Δημόσιων νοσοκομείων μέσω της ΕΚΑΠΥ (όπως περιγράφονται στην παράγραφο 1β του άρθρου 21 του παρόντος σχεδίου νόμου) και της σχετικής πλατφόρμας που έχει δημιουργηθεί, με το παρόν σχέδιο νόμου επιχειρείται η επέκταση του συστήματος προμηθειών των νοσοκομείων για όλα σχεδόν τα φάρμακα. Στη μέχρι τώρα λειτουργία του νέου συστήματος προμηθειών έχουν καταγραφεί σοβαρά προβλήματα και δυστοκίες στη ροή των προμηθειών των νοσοκομείων, κάτι που εγκυμονεί κινδύνους για την ποιότητα και ασφάλεια των ασθενών. Επιγραμματικά αναφέρουμε τα κάτωθι: • Αρκετές φορές καθίσταται αδύνατη η παραγγελία σκευασμάτων, χωρίς να είναι δυνατή η προμήθεια άλλου γενόσημου, βιοομοειδούς ή εναλλακτικού σκευάσματος, προκαλώντας αδυναμία πρόσβασης του ασθενούς στην αναγκαία και προγραμματισμένη θεραπευτική αγωγή (ελλείψεις και πιθανές ακυρώσεις θεραπειών). • Φάρμακα και κωδικοί εναλλάσσονται ή εξαφανίζονται συχνά καθημερινά και απροειδοποίητα από την διαδικτυακή πλατφόρμα παραγγελιών, προκαλώντας σύγχυση για τον τρόπο παραγγελίας τους και δυσχεραίνοντας τις διαδικασίες προμήθειάς τους. • Σε ό,τι αφορά τα ιδιοσκευάσματα των διαγωνισμών της ΕΚΑΠΥ, συνεχίζει η μη αιτιολογημένη επιλογή φαρμάκου από την «αόρατη πλατφόρμα», και όχι από τον αρμόδιο φαρμακοποιό του νοσοκομείου, που έχει την ευθύνη της διαχείρισης των φαρμάκων (χωρίς αυτό να καταγράφεται με κάποιο τρόπο). Αυτό οδηγεί σε μεγάλα προβλήματα σχετικά με την ασφαλή χορήγηση (λάθη στη συνταγογράφηση, αλλά και στη χρήση), δεδομένου ότι γιατροί, νοσηλευτές, βοηθοί φαρμακείου αλλά και φαρμακοποιοί δεν είναι δυνατό να θυμούνται τα διαφορετικά εμπορικά ονόματα που εναλλάσσονται με ταχύτητα αστραπής. Οι πολλαπλοί κωδικοί επιβαρύνουν το υγειονομικό προσωπικό, αυξάνουν τον κίνδυνο του φαρμακευτικού λάθους και δημιουργούν σοβαρά προβλήματα συμμόρφωσης, σύγχυση και ταλαιπωρία εξωτερικών ασθενών, λόγω της αναγκαστικής εναλλαγής ιδιοσκευασμάτων. • Έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα η διαδικασία προμήθειας σε επίπεδο νοσοκομειακού φαρμακείου, με την προσθήκη γραφειοκρατικών σταδίων, καθώς η πλατφόρμα παραγγελιών είναι μη φιλική για το χρήστη. Π.χ. καθίσταται σχεδόν υποχρεωτική η διακριτή παραγγελία ανά κωδικό φαρμάκου, με αποτέλεσμα την εκθετική αύξηση του αριθμού των παραγγελιών και των σχετικών συνοδευτικών διεκπεραιωτικών εγγράφων. • Η πλατφόρμα δεν παρέχει καμία δυνατότητα εκτίμησης αναγκών, βάσει στατιστικών κατανάλωσης, ή χρήσης άλλων αποδοτικών μοντέλων πρόβλεψης των αναγκών σε φάρμακα, με συνέπεια η κρίσιμη εργασία της παραγγελίας να δυσχεραίνεται και να καθίσταται επιρρεπής σε αστοχίες. Ειδικά για την συντριπτική πλειοψηφία των νοσοκομείων, που δεν έχει γίνει πλήρης διασύνδεση με το υφιστάμενο πληροφοριακό σύστημα του φαρμακείου, χάνεται οποιοδήποτε πλεονέκτημα που παρείχαν τα κατά τόπους πληροφοριακά συστήματα, αυξάνοντας τις πιθανότητες τοπικών ελλείψεων και ακυρώσεων θεραπειών. • Καταγράφεται δυσκολία στη διασφάλιση της επάρκειας φαρμάκων, καθώς καθυστερούν οι παραδόσεις, λόγω πολυπλοκότητας της διαδικασίας και προσθήκης επιπλέον σταδίων. Αυτό συχνά αυξάνει το χρόνο που απαιτείται για να γίνει διαθέσιμη η θεραπεία στους ασθενείς, κάτι που ειδικά σε νοσοκομεία της επαρχίας μπορεί να αποβεί κρίσιμο. • Έχουν καταγραφεί και καταγράφονται καθημερινά ακόμα και περιπτώσεις να απορρίπτονται από την πλατφόρμα οι αιτηθείσες ποσότητες των παραγγελιών των νοσοκομειακών φαρμακείων, με αιτιολογία μη διαφανή και αντιεπιστημονικά, «στατιστικώς οριζόμενα», κριτήρια-«κόφτες», προσθέτοντας επιπλέον γραφειοκρατικά και χρονοβόρα στάδια στην διαδικασία των παραγγελιών. • Η διαδικασία οφείλει να είναι ανάλογη των αρμοδιοτήτων της κάθε υπηρεσίας. Τα αρμόδια τμήματα στα νοσοκομεία σχετικά με τις συμβάσεις είναι τα Τμήματα Προμηθειών και όχι τα φαρμακεία, στα οποία καθημερινά ως τώρα αποστέλλονται από την ΕΚΑΠΥ νέες εκτελεστικές συμβάσεις προμηθευτών κλπ. Με τον τρόπο αυτό, αντί να ενισχύεται και να στηρίζεται ο πολύπλευρος ρόλος και η διαχρονική προσφορά του νοσοκομειακού φαρμακοποιού, αυτός υποβαθμίζεται σε διοικητικό υπάλληλο της ΕΚΑΠΥ. Κατόπιν των παραπάνω παρατηρήσεων, από τα δεδομένα της μέχρι τώρα λειτουργίας του νέου συστήματος προμηθειών φαρμάκων των Δημόσιων νοσοκομείων μέσω της ΕΚΑΠΥ, προερχόμενες από τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς, αρμόδιους υγειονομικούς για την διακίνηση των φαρμάκων στα δημόσια νοσοκομεία, είναι απορίας άξιο πώς κατά την Ανάλυση Συνεπειών Ρύθμισης του παρόντος σχεδίου νόμου αναφέρεται ότι " Δεν αναμένονται κίνδυνοι από την εφαρμογή των προτεινόμενων ρυθμίσεων"; Έγινε άραγε αξιολόγηση κινδύνου (Risk Assessment) πριν από την έναρξη λειτουργίας του νέου συστήματος προμηθειών φαρμάκων των Δημόσιων νοσοκομείων μέσω της ΕΚΑΠΥ; Ή και τώρα, πριν από την επέκταση αυτού για όλα σχεδόν τα φάρμακα; Με ποια μέθοδο και ποιοι ρωτήθηκαν; Έγινε καταγραφή των επιπτώσεων, βάσει των εκατοντάδων επισημάνσεων-παρατηρήσεων-προτάσεων από τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς, από την εφαρμογή των νέων διαδικασιών & τη μέχρι τώρα λειτουργία της νέας πλατφόρμας; Υπήρξε σχέδιο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, πριν αποφασιστεί η επέκταση του μέτρου σε όλα τα φάρμακα; Πώς γίνεται να δίνεται απόλυτη εξουσία στο ΔΣ της ΕΚΑΠΥ να αποφασίζει για τον τρόπο παραγγελιοληψίας, χωρίς τη συνεργασία και τη συναίνεση των νοσοκομείων, και του εξειδικευμένου προσωπικού που εργάζεται σε αυτά (πχ των νοσοκομειακών φαρμακοποιών για το πεδίο των φαρμάκων) όταν ξεκάθαρα η επιλογή αυτή επιδρά σημαντικά στη λειτουργία τους; Έχει γίνει ανάλυση κόστους - οφέλους από τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, πριν την απόφαση για επέκταση; Ποιο είναι το σχέδιο για την αξιολόγηση της μεταρρύθμισης στο μέλλον; Υπάρχει κάποια διαδικασία καταγραφής των επιπτώσεων, έστω και των μελλοντικών; Η καθημερινή πρακτική στα δημόσια νοσοκομεία υποδεικνύει πως όχι, τουλάχιστον επιτυχημένα. Η ΠΕΦΝΙ έχει επανειλημμένα παρέμβει, με φυσική παρουσία αλλά και εγγράφως, προς το Υπουργείο Υγείας και τη Διοίκηση της ΕΚΑΠΥ, ενημερώνοντας για τα πολλαπλά προβλήματα της παραγγελιοληψίας μέσω της συγκεκριμένης πλατφόρμας, & προτείνοντας παρεμβάσεις. Το φάρμακο είναι ένα αγαθό με πολλές ιδιαιτερότητες. Για παράδειγμα είναι συχνά αναντικατάστατο, απαιτείται άμεση προμήθειά του, σε πολλές περιπτώσεις είναι απρόβλεπτο το πότε και πόσο θα χρειαστεί να χορηγηθεί. Η έλλειψή του, συχνό φαινόμενο τα τελευταία χρόνια, μπορεί να αποβεί μοιραία για τον ασθενή, και η αλυσίδα της προμήθειας του είναι ευάλωτη σε λάθη και άστοχες αλλαγές. Κάθε μεταρρύθμιση θα πρέπει να γίνεται με προσοχή, σωστό σχεδιασμό, αξιοποίηση της υπάρχουσας εμπειρίας των υπεύθυνων για τη διαχείριση φαρμάκων των δημόσιων νοσοκομείων και συνεχή αξιολόγηση των επιπτώσεων, με επεμβάσεις για την διόρθωση των προβλημάτων. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει κατά το πρώτο στάδιο εφαρμογής της μεταρρύθμισης, οπότε η επέκταση αυτής για όλα σχεδόν τα φάρμακα εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλεια του ασθενή και την ποιότητα των υγειονομικών υπηρεσιών των δημόσιων νοσοκομείων. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα ξεκάθαρο πλαίσιο ενημέρωσης από την ΕΚΑΠΥ προς τα νοσοκομεία και όλους τους εμπλεκόμενους (ΕΟΦ/Υπουργείο Υγείας – Διεύθυνση Φαρμάκων, Τμήμα Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων/επαγγελματίες υγείας/συνταγογράφοι γιατροί/νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί/ενώσεις ασθενών), το οποίο θα ακολουθεί την ισχύουσα φαρμακευτική νομοθεσία και το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των νοσοκομείων, αλλά και η διαμόρφωση μιας πιο λειτουργικής πλατφόρμας με πλήρη διασύνδεση με τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων και των επιμέρους τμημάτων τους. Για το λόγο αυτό προτείνουμε την απόσυρση του άρθρου, μέχρις ότου η όλη μεταρρύθμιση σχεδιαστεί σωστά και γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για επίλυση των προβλημάτων που έχει δημιουργήσει. Η συμμετοχή της ΠΕΦΝΙ ως συμβουλευτικού οργάνου στη διαμόρφωση αυτού του πλαισίου και η συνεχής συνεργασία ώστε να αποφεύγονται προβλήματα όμοια με αυτά που αντιμετωπίζουμε όλο αυτό το διάστημα είναι απαραίτητη, και θα πρέπει να προβλέπεται και να περιλαμβάνεται ξεκάθαρα στο σχετικό άρθρο, όταν επανέλθει προς ψήφιση, κατόπιν των επιβεβλημένων τροποποιήσεων.