Αρχική Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισηςΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ «ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ»   Άρθρο 29 Ίδρυση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων» – Ένταξη δομών, μονάδων, υπηρεσιών και προγραμμάτων Ο.ΚΑ.ΝΑ. και ΚΕ.Θ.Ε.Α. – Ένταξη λοιπών δημόσιων μονάδων απεξάρτησηςΣχόλιο του χρήστη ΕΚΤΕΠΝ - Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά | 17 Ιουλίου 2024, 16:33
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΚΤΕΠΝ - Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά' | 17 Ιουλίου 2024, 16:33

    Σχόλια του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) σε δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας «Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης», συγκεκριμένα για το Κεφάλαιο Β΄σχετικά με την ίδρυση του Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπιση Εξαρτήσεων – ΕΟΠΑΕ Παρακάτω παρουσιάζονται το σύνολο των σχολίων του ΕΚΤΕΠΝ για το νομοσχέδιο. Κάποια από αυτά τα σχόλια που αφορούν συγκεκριμένα Άρθρα (31, 51, 53 και 58) αναλύονται και παρουσιάζονται αντίστοιχα στα Άρθρα αυτά. - Αποτύπωση της διασύνδεσης και της συνεργασίας του ΕΟΠΑΕ με το ΕΚΤΕΠΝ (βλ. επίσης αναλυτικά στα σχετικά σχόλια του ΕΚΤΕΠΝ στα Άρθρα 31 και 58): Το ΕΚΤΕΠΝ λειτουργεί από το 1993, ως το εθνικό παρατηρητήριο για τα ναρκωτικά και τα οινοπνευματώδη. Αποτελεί τον αρμόδιο φορέα για τη συλλογή, την επεξεργασία και τη δημοσιοποίηση των διαθέσιμων επίσημων στοιχείων σχετικά με την κατάσταση της χρήσης ουσιών στη χώρα. Είναι επιτακτική η ανάγκη να αποτυπώνεται ρητά η θεσμική σχέση, η διασύνδεση και η συνεργασία του ΕΟΠΑΕ με το ΕΚΤΕΠΝ, για να διατίθεται ο όγκος των δεδομένων που θα προκύπτουν από τον ΕΟΠΑΕ και θα συλλέγονται από το ΕΚΤΕΠΝ. Αυτό εξασφαλίζεται με σχετική αναφορά στα Άρθρα 29 (βλ. επόμενη παράγραφο) και 31 (βλ. σχετικό σχόλιο ΕΚΤΕΠΝ σε Άρθρο 31), καθώς και στο Άρθρο 58 (βλ. σχετικό σχόλιο ΕΚΤΕΠΝ σε Άρθρο 58) σχετικά με το Πληροφοριακό Σύστημα Προγραμμάτων του ΕΟΠΑΕ. Με βάση τα παραπάνω, συγκεκριμένα στο Άρθρο 29 το ΕΚΤΕΠΝ προτείνει να προστεθεί: «Ο Ε.Ο.Π.Α.Ε. συνεργάζεται με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (Ε.Κ.ΤΕ.Π.Ν.), το οποίο συλλέγει, επεξεργάζεται και δημοσιοποιεί στοιχεία για τα ναρκωτικά και το φαινόμενο της εξάρτησης εν γένει και αποτελεί τον εθνικό φορέα του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ναρκωτικά». - Ενίσχυση του θεσμού του Εθνικού Συντονιστή, επιφυλάξεις ως προς την ένταξή του στον ΕΟΠΑΕ: Με βάση την εμπειρία του ΕΚΤΕΠΝ αλλά και τη στενή συνεργασία του με όλα τα πρόσωπα που έχουν έως σήμερα υπηρετήσει το ρόλο του Εθνικού Συντονιστή, το ΕΚΤΕΠΝ θεωρεί σημαντικό να διατηρηθεί ως ανεξάρτητος θεσμός, εκτός ΕΟΠΑΕ. Το χαρτοφυλάκιο του Εθνικού Συντονιστή δεν περιορίζεται στις υπηρεσίες πρόληψης και αντιμετώπισης των εξαρτήσεων (αρμοδιότητες του ΕΟΠΑΕ), αλλά περιλαμβάνει και τον συντονισμό δράσεων που αφορούν τη μείωση της προσφοράς (αρμοδιότητα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη), την κοινωνική συνοχή και την υποστήριξη ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων στην αγορά εργασίας (αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικογένειας), την πρόληψη των εξαρτήσεων στη σχολική κοινότητα (αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας), κ.ά. Επιπλέον, ο σχεδιασμός και η παρακολούθηση της Εθνικής Στρατηγικής και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, η λειτουργία της Εθνικής Επιτροπής Σχεδιασμού και Συντονισμού για την Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων και η εκπροσώπηση της χώρας μας στην Ευρώπη και διεθνώς αποτελούν σημαντικά καθήκοντα και επιβάλλουν την αποκλειστική ενασχόληση με μεγάλη αφοσίωση και δέσμευση. - Πρόβλεψη για αποκεντρωμένο συντονισμό των δομών του ΕΟΠΑΕ: Προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι τοπικές ανάγκες και οι δομές να ανταποκρίνονται αμεσότερα και αποτελεσματικότερα είναι απαραίτητο να προβλεφθεί αποκεντρωμένος συντονισμός και διάρθρωση των δομών, ιδιαίτερα σε έναν υπερμεγέθη οργανισμό, όπως φαίνεται να είναι ο ΕΟΠΑΕ. Με την διάρθρωση υπηρεσιών, όπως περιγράφεται στο Άρθρο 46, η δομή του ΕΟΠΑΕ φαίνεται να είναι υπερσυγκεντρωτική με έναν Οργανισμό με τόσο μεγάλο αριθμό δομών πανελλαδικά. - Αποτύπωση της σύνδεσης του ΕΟΠΑΕ με τα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας: Σκοπός του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, με βάση το οποίο ιδρύθηκε και λειτουργεί το δίκτυο των Κέντρων Πρόληψης πανελλαδικά εδώ και 30 χρόνια, είναι να εξασφαλίζεται η υλοποίηση της εθνικής πολιτικής για την πρόληψη σε εθνικό επίπεδο μέσω του ρόλου του ΟΚΑΝΑ, ενώ ο ενεργός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τοπικών φορέων να επιτρέπει παράλληλα τη σύνδεση με την τοπική κοινότητα διευκολύνοντας την εκτίμηση και την ανταπόκριση των τοπικών αναγκών. Ο θεσμός των Κέντρων Πρόληψης έχει αναγνωριστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεδομένου ότι αποτέλεσαν πρωτοποριακές υπηρεσίες που επικεντρώνονται αποκλειστικά στην πρόληψη. Η ύπαρξη τέτοιων υπηρεσιών αναγνωρίστηκε ως προαπαιτούμενο για την αποτελεσματική πρόληψη σε εθνικό επίπεδο, με βάση τις σχετικές Διεθνείς Κατευθυντήριες Γραμμές των Ηνωμένων Εθνών. Είναι σημαντικό να βρεθεί βιώσιμη λύση για τη συνέχιση της λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης και τη σύνδεσή τους με τον ΕΟΠΑΕ, η οποία να είναι συμβατή με το όφελος της τωρινής άμεσης σύνδεσής τους με την τοπική κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό, χρειάζεται να αποτυπωθεί η σύνδεση του ΕΟΠΑΕ με τα Κέντρα Πρόληψης με σχετικά αναφορά στα Άρθρα 29 και 31. Επιπλέον, δεδομένου ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΤΕΠΝ, εδώ και 25 τουλάχιστον χρόνια η πρόληψη των εξαρτήσεων στην Ελλάδα υλοποιείται κατά βάση από το πανελλαδικό δίκτυο των Κέντρων Πρόληψης (βλ. Ετήσιες Εκθέσεις του ΕΚΤΕΠΝ) θα πρέπει να αναφέρονται στο Άρθρο 53 στους εγκεκριμένους οργανισμούς πρόληψης, θεραπείας και επανένταξης. - Διατήρηση του πλουραλισμού και της διαφορετικότητας των θεραπευτικών προσεγγίσεων και προγραμμάτων: Είναι σημαντική η πρόβλεψη και η σαφής διατύπωση στο κείμενο του νομοσχεδίου της διατήρησης της διαφορετικότητας των θεραπευτικών προγραμμάτων, καθώς μέσω του πλουραλισμού των θεραπευτικών προσεγγίσεων δίνεται η δυνατότητα στα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρήσης ουσιών να επιλέξουν τη θεραπεία τους με βάση τις ανάγκες τους και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Επίσης, με βάση τα στοιχεία του ΕΚΤΕΠΝ (βλ. Ετήσιες Εκθέσεις του ΕΚΤΕΠΝ) τα τελευταία χρόνια σημειώνεται αύξηση σε αιτήματα για θεραπεία από ουσίες, όπως η κάνναβη, η κοκαΐνη και άλλα διεγερτικά, καθώς και σε αιτήματα για θεραπεία από συμπεριφορικές εξαρτήσεις (π.χ. τζόγος, διαδίκτυο, κτλ.), με αποτέλεσμα να καθίσταται αναγκαία η ενίσχυση των ψυχοκοινωνικών προγραμμάτων και η προσβασιμότητα σε περισσότερες και διαφορετικού τύπου θεραπευτικές υπηρεσίες για την αντιμετώπισή τους. Ο πλουραλισμός των διαφορετικών προσεγγίσεων θα πρέπει επομένως να αποτυπώνεται με διακριτό τρόπο στην παροχή υπηρεσιών και τη διάρθρωσή τους. - Αξιολόγηση του ΕΟΠΑΕ και λειτουργία των δομών του με προδιαγραφές ποιότητας: Στο νομοσχέδιο θα πρέπει να προβλεφθεί η αξιολόγηση του ΕΟΠΑΕ, καθώς και η διαδικασία καθορισμού προδιαγραφών ποιότητας με βάση τις οποίες θα λειτουργούν οι δομές του.