Άρθρο 46 – Γραφείο Πρόληψης Ατυχημάτων σε ενδοχώρια ύδατα

Ως επαγγελματίας Επόπτης Δημόσιας Υγείας για περισσότερο από 12 χρόνια, δεν ήταν λίγες οι φορές που ασχολήθηκα με τον έλεγχο κολυμβητικών δεξαμενών. Ένα πολύ απαιτητικό αντικείμενο υγειονομικού ενδιαφέροντος, αφού, προκειμένου να καλυφθούν όλες οι απαιτήσεις της ισχύουσας υγειονομικής διάταξης, έπρεπε εκτός από το υγειονομικό, να ελέγξουμε και το διοικητικό μέρος (προβλεπόμενα δικαιολογητικά, πτυχία ναυαγοσωστών, κλπ.) αλλά και τον μηχανολογικό εξοπλισμό.
Δυστυχώς όμως όταν, ως καλείσαι ως ελεγκτική αρχή να εφαρμόσεις οποιοδήποτε νομοθέτημα, διαπιστώνεις ότι πάντοτε υπάρχουν κενά ή ασάφειες, που δεν σου επιτρέπουν να κάνεις αψεγάδιαστα τη δουλειά σου, ειδικά όταν ένα νομοθέτημα προέρχεται από μια άλλη εποχή, όπου τα δεδομένα ήταν πιο περιορισμένα.
Έτσι συνέβη και με την υγειονομική διάταξη για τις κολυμβητικές δεξαμενές, που ως νομοθέτημα ηλικίας άνω των 40 ετών (πλέον), πιθανά δεν είχε προβλέψει την αναγκαιότητα θέσπισης συγκεκριμένων νομοθετικών κριτηρίων για την καταλληλότητα και επάρκεια των προσκομιζόμενων πτυχίων και λοιπών δικαιολογητικών σχετικά με τη ναυαγοσωστική στις κολυμβητικές δεξαμενές (ή π.χ. και για την ασφάλεια κατά τη λειτουργία νεροτσουληθρών).
Θεωρώ ότι η παρούσα διάταξη, έρχεται επιτέλους να δώσει λύσεις στο συγκεκριμένο σοβαρό πρόβλημα, αλλά και στο πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, που δημιουργείται εξαιτίας των ατυχημάτων στα ενδοχώρια ύδατα (έστω και καθυστερημένα).
Ως εκ τούτου, χαιρετίζω την πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας και του ΚΕΕΛΠΝΟ, που θα συντονίσει όλες τις απαραίτητες ενέργειες στον τομέα αυτό.
Με την ψήφιση της διάταξης αυτής, που ελπίζω να μην καθυστερήσει πολύ, πιστεύω ότι θα ωφεληθούν σημαντικά τόσο οι συνάδελφοι ΕΔΥ κατά τον έλεγχο, όσο και οι ίδιοι οι ναυαγοσώστες, οι σχολές ναυαγοσωστικής ενδοχώριων υδάτων και οι λουόμενοι και φυσικά οι λουτρικοί χώροι. Γιάννης Λαυράνος, Επόπτης Υγείας.

Ασχολούμαι με τον υγρό στίβο και τη ναυαγοσωστική αρκετά χρόνια. Θεωρώ εξαιρετικά επίκαιρη και σημαντική την απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας να συμπεριλάβει ρύθμιση για τα ατυχήματα στο νερό, βάζοντας τάξη σε ένα ομιχλώδες τοπίο. Όσοι απολαμβάνουν το νερό στα πλαίσια του αθλητισμού και της αναψυχής, γνωρίζουν τις παθογένειες του χώρου (ναυαγοσώστες με χαμηλού επιπέδου ταχύρυθμη εκπαίδευση, λουτρικοί χώροι χωρίς εξοπλισμό, εκπαίδευση ναυαγοσωστών από ακατάλληλους «εκπαιδευτές» κτλ) και τις επιπτώσεις τους (αιφνίδιοι θάνατοι αθλητών κατά τη διάρκεια αγώνων ή προπονήσεων, πνιγμοί σε αφύλακτες πισίνες κατά τη διάρκεια των διακοπών κτλ). Έχοντας συμμετάσχει στο δημόσιο διάλογο για το σχέδιο υπουργικής απόφασης που αφορούσε τα ατυχήματα στο νερό το προηγούμενο καλοκαίρι, πιστεύω ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου θα συμβάλλει στην δημιουργία αισθήματος ασφάλειας στις πισίνες και τους άλλους λουτρικούς χώρους και η δημιουργία αισθήματος εμπιστοσύνης για τους ναυαγοσώστες που μέχρι στιγμής οι περισσότεροι αντιμετωπίζουμε με καχυποψία για το επίπεδο των γνώσεων τους. Το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει δείξει τα τελευταία χρόνια, μέσα από το εύρος και την ποιότητα των δράσεών του, ότι είναι ο μοναδικός κρατικός οργανισμός που θα μπορούσε να συντονίσει αποτελεσματικά αυτή την αποστολή. Γιώργος Μ. Σεπέτης, BEd, DipEd, MA, Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Κάθε χρόνο θρηνούμε αδικοχαμένες ζωές από ατυχήματα στο νερό. Ως ψυχολόγος, γνωρίζω τις βαθιές επιπτώσεις που ένα τέτοιο περιστατικό έχει στην ψυχική υγεία όσων βίωσαν ένα περιστατικό πνιγμού αλλά και των συγγενών του θύματος που δυσκολεύονται να το ξεπεράσουν. Πολλά ζευγάρια που έχασαν το παιδί τους από πνιγμό, χωρίζουν μετά από μερικά χρόνια. Θεωρώ σημαντική την πρόβλεψη του παρόντος άρθρου στο νομοσχέδιο για την ψυχική υγεία. Η εφαρμογή του, είμαι σίγουρος ότι θα συμβάλλει στην αποτροπή τέτοιου είδους «τραγωδιών» που αν και δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας, βλέπουν συχνά την καρέκλα του ψυχολόγου, ή ακόμα χειρότερα, περνούν απαρατήρητα έχοντας καταστρέψει άδικα τις ζωές των πασχόντων και των γύρω τους! Συγχαίρω όσους πρόβλεψαν την συμπερίληψη του άρθρου για την ρύθμιση θεμάτων ναυαγοσωστικής και ως επιστήμονας και ως πατέρας παιδιών.

Γιώργος Λυράκος CPsychol
Ψυχολόγος Υγείας, PhD, MSc
Ψυχιατρικός Τομέας Γ.Ν.Ν. Άγ. Παντελεήμων
Διευθυντής Σπουδών MSc Health Psychology, City Unity College
^[1]

Ως επιστήμονας που υπηρετεί τη Δημόσια Υγεία για αρκετές δεκαετίες, με έμφαση τα θέματα που αφορούν την υγιεινή και ασφάλεια των κολυμβητικών δεξαμενών και των υδροψυχαγωγικών πάρκων, διαπιστώνω με ιδιαίτερη ικανοποίηση την πρόβλεψη της παρούσας ρύθμισης, η οποία συνεισφέρει πολύ σημαντικά στην κάλυψη του κενού της πρόληψης των ατυχημάτων που δημιουργεί η Υπουργική Απόφαση της δεκαετίας του 1970 και οι μεταγενέστερες επικαιροποιήσεις της. Το κενό αυτό και η έλλειψη εξειδικευμένης και ολοκληρωμένης γνώσης όσων ασχολούνταν με τα ατυχήματα στο νερό από οποιαδήποτε θέση, δυστυχώς συνετέλεσαν στην αύξηση των ατυχημάτων στο νερό τα τελευταία χρόνια. Είμαι σίγουρος ότι η παρούσα διάταξη μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει. Η Ελλάδα, στην πιο κρίσιμη περίοδο των τελευταίων δεκαετιών, κάνει ένα θετικό βήμα για την προστασία των πολιτών της. Το γεγονός ότι το άρθρο (ως μέρος του νομοσχεδίου) έρχεται προς ψήφιση λίγο πριν την έναρξη του καλοκαιριού, έχει τη δική του σημειολογία και σηματοδοτεί μια σημαντική αρχή. Συγχαρητήρια σε όσους συνέβαλλαν στην ενσωμάτωση της παρούσας διάταξης και καλή επιτυχία για την εφαρμογή της.

Μανόλης Βελονάκης, MD, MPH, PhD
τ. Επιστημονικός Υπεύθυνος Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας
τ. Επιστημονικός Συνεργάτης, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας

Ως γιατρός και μητέρα, νιώθω ιδιαίτερη ικανοποίηση για όσα προβλέπονται στο άρθρο 46 για τα ατυχήματα στο νερό. Ο τομέας αυτός έχει παραμεληθεί για χρόνια με αποτέλεσμα η Ελλάδα να πρωταγωνιστεί πανευρωπαϊκά κατακτώντας θλιβερές διακρίσεις. Ευελπιστώ ότι οι εμπλεκόμενοι θα μεριμνήσουν ώστε οι λουτρικοί χώροι θα είναι στο εξής πιο ασφαλείς και οι ναυαγοσώστες περισσότερο καταρτισμένοι.
Δέσποινα Δημητρίου, MD

Η Ελληνική Ομοσπονδία Υποβρύχιας Δραστηριότητας – Αθλητικής Αλιείας, συνεργάζεται τα τελευταία χρόνια σε πλήθος δράσεων πρόληψης ατυχημάτων στο νερό με το ΚΕΕΛΠΝΟ, τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας και άλλους οργανισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι κατανοητή από όλους όσους ασχολούνται με θέματα πρόληψης και διάσωσης, η ανάγκη συντονισμού των δράσεων από ένα κεντρικό οργανισμό.

Θα ήταν ιδανικό ο οργανισμός αυτός να καλύπτει όλα τα είδη λουτρικών χώρων και όλες τις εκπαιδευτικές ανάγκες. Στην προκειμένη περίπτωση δεν προβλέπεται κάτι για τις ακτές όπου αρμόδιο είναι το Υπουργείο Ναυτιλίας. Παρόλα αυτά, η παρούσα διάταξη βάζει τάξη σε ένα νομοθετικό κενό δεκαετιών. Ως ομοσπονδία που δραστηριοποιεί αθλήματα τόσο σε πισίνες (πχ άπνοια, υποβρύχια σκοποβολή) όσο και στη θάλασσα (αυτόνομη κατάδυση, ψάρεμα επιφανείας και υποβρύχιο ψάρεμα), νιώθουμε ιδιαίτερη ικανοποίηση που ένα υπουργείο αναλαμβάνει να ασχοληθεί σοβαρά με θέματα ασφάλειας.

Το άρθρο 46, αν και δεν περιέχει λεπτομέρειες (που θα δοθούν στην πορεία με αποφάσεις του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού), έρχεται να καλύψει δυνητικά αυτό το κενό. Οι προϋποθέσεις ορθής πιστοποίησης των εποπτών ασφαλείας / ναυαγοσωστών και της λειτουργίας των αντίστοιχων λουτρικών χώρων ενδοχώριων υδάτων, θα εξασφαλίσει υψηλότερου επιπέδου ασφάλεια. Ως εκ τούτου, χαιρετίζουμε την απόφαση του Υπουργείου Υγείας να συμπεριλάβει το άρθρο 46 στο νομοσχέδιο και ενθαρρύνουμε την ταχύτατη εφαρμογή του από το ΚΕΕΛΠΝΟ.

Βαγγέλης Ρακαντάς
Πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Υποβρύχιας Δραστηριότητας – Αθλητικής Αλιείας
(αναγνωρισμένης από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού)

Το άρθρο 46, έρχεται να καλύψει ένα νομοθετικό κενό, βοηθώντας στα προβλήματα που προκύπτουν από τα ατυχήματα στο νερό. Είναι κοινή διαπίστωση όσων ασχολούνται με τη Δημόσια Υγεία ότι τα ατυχήματα στο νερό αποτελούν ένα διαχρονικό πρόβλημα με ιδιαίτερη έμφαση τις τελευταίες δεκαετίες. Οι κοινωνικο-οικονομικές και ιδιαίτερα οι ψυχολογικές συνέπειες ενός ατυχήματος που έχει ως επίπτωση μια βαριά βλάβη υγείας ή θάνατο είναι ανυπολόγιστες. Διάφοροι επαγγελματικοί κλάδοι και φορείς (ναυαγοσώστες, εκπαιδευτές, πτυχιούχοι φυσικής αγωγής, υπεύθυνοι και ιδιοκτήτες λουτρικών χώρων κ.α.) αλλά κυρίως οι πολίτες (π.χ.οικογένειες των πασχόντων ατόμων)πλήττονται από την έλλειψη συστηματικής και συνεχούς υπεύθυνης προληπτικής πολιτικής που να αφορά την ενημέρωση, εκπαίδευση και επιτήρηση των ατυχημάτων στο νερό.
Έχοντας υπηρετήσει την Δημόσια Υγεία από διάφορες θέσεις αλλά και σαν απλός πολίτης ή άτομο που έχει ασχοληθεί με τον υγρό αθλητισμό, θεωρώ σημαντικό βήμα ότι το παρόν νομοσχέδιο συμπεριλαμβάνει το εν λόγο άρθρο.

Ελεονώρα Χατζηπασχάλη
Στέλεχος ΚΕΕΛΠΝΟ

Ο Δρ Νικόλαος Τριπόδης, Σχολικός Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής και Πρόεδρος της Πανελλήνιας (Επιστημονικής) Ένωσης Εκπαιδευτικών
Λειτουργών Φυσικής Αγωγής, χαιρετίζει τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 46, για τη σύσταση Γραφείου Πρόληψης Ατυχημάτων σε πισίνες, πάρκα νερού, λίμνες και ποτάμια καθώς και τις σχολές ναυαγοσωστικής που θα προετοιμάζουν τους επαγγελματίες για τη στελέχωση των ανωτέρω χώρων. Η Ελλάδα καταγράφει κάθε χρόνο σημαντικές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές εξαιτίας ατυχημάτων που θα μπορούσαν να προβλεφθούν μέσα από μέτρα και στρατηγικές πρόληψης. Ένα τέτοιο γραφείο ατυχημάτων, θα μπορέσει να φέρει κοντά τους εμπλεκόμενους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για να συντονίσει τις απαραίτητες δράσεις.

Ο αριθμός ατυχημάτων στο νερό, πολλά από τα οποία καταλήγουν δυστυχώς σε πνιγμό, είναι απροσδόκητα υψηλός για τη χώρα μας. Οι αιτίες αυτού του φαινομένου είναι πολλές. Δύο από αυτές εντοπίζονται στο γεγονός ότι από τη μια μεριά η Ελλάδα έχει 16,300 km ακτογραμμής, μέγεθος που την κατατάσσει σε απόλυτο αριθμό στην τρίτη και στην ένατη θέση στην Ευρώπη και στον Κόσμο, αντίστοιχα και από την άλλη ο πληθυσμός της τριπλασιάζεται κάθε χρόνο κατά την τουριστική περίοδο. Τα μεγέθη αυτά δεν περιλαμβάνουν τα εγχώρια ύδατα. Ο κύριος λόγος όμως αυτού του μεγάλου κοινωνικού προβλήματος εντοπίζεται στην περιστασιακή και ερασιτεχνική αντιμετώπισή του από τους κρατικούς φορείς εκπαίδευσης και πρόληψης. Το ζήτημα είναι θέμα ΥΓΕΙΑΣ και ΠΡΟΛΗΨΗΣ. Χρειάζεται η θεσμοθέτηση ΜΙΑΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ. Χωρίς μια ορθή νομοθεσία αλλά και την πιστή εφαρμογής αυτής κανένα βήμα προόδου δεν μπορεί να επιτευχθεί. Κρίνοντας επιτακτική την ανάγκη επικαιροποίησης της νομοθεσίας γύρω από τη ναυαγοσωστική, και έχοντας υπ’ όψιν ότι οι πτυχιούχοι των Σχολών Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού παίζουν καθοριστικό ρόλο είτε ως ναυαγοσώστες είτε ως εκπαιδευτές στα θέματα πρόληψης και διάσωσης στο νερό, θεωρώ ΘΕΤΙΚΟ το γεγονός θεσμοθέτησης των θεμάτων ναυαγοσωστικής σε ενδοχώρια ύδατα που προβλέπει η παρούσα ρύθμιση. ΚΡΙΝΕΤΑΙ ΟΜΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ η ΔΙΑΤΑΞΗ ΑΥΤΗ να ισχύει για όλα τα εθνικά ύδατα (ακτογραμμή και εγχώρια ύδατα). Διαφορετικά τούτο αποτελεί ημί-μετρο.

Καθηγητής Νίκος Γελαδάς
Κοσμήτορας Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σε συνέχεια του σχεδίου υπουργικής απόφασης για τα ατυχήματα στο νερό που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση πέρυσι, επικροτώ το περιεχόμενο του άρθρου 46 του παρόντος νομοσχεδίου.

Η ασφάλεια στις κολυμβητικές δεξαμενές είναι πλημμελής με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν όσοι ασχολούνται με το νερό για αναψυχή, αθλητισμό, αποκατάσταση ή βιοπορισμό. Για τους λόγους αυτούς, έπρεπε η πολιτεία να είχε μεριμνήσει εδώ και πολλά χρόνια για τη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου που θα δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές ώστε οι ναυαγοσώστες να είναι άρτια εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι και οι πισίνες σωστά στελεχωμένες.

Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που η περιεκτική παράγραφος του άρθρου 46 μας προϊδεάζει θετικά για όλες τις παραπάνω ανάγκες.

Χαράλαμπος Παπανικολάου
Αντιπρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Εξαιρετικά Διακριθέντων Αθλητών