1. Σκοπός του Οργανισμού είναι η προάσπιση και προαγωγή της υγείας του πληθυσμού της Ελλάδας και ειδικότερα η προστασία της Δημόσιας Υγείας, ήτοι η πρόληψη νόσων, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η προαγωγή της υγείας μέσω οργανωμένων προσπαθειών της πολιτείας και της κοινωνίας. Στο σκοπό του Ε.Ο.Δ.Υ. περιλαμβάνονται: α) η παρακολούθηση και εκτίμηση της υγείας του πληθυσμού της χώρας και των βιολογικών, κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων που την προσδιορίζουν, β) η επιδημιολογική καταγραφή και συνεχής διαχρονική εποπτεία της επίπτωσης των νοσημάτων, λοιμωδών και μη μεταδοτικών, με ενδιαφέρον για την δημόσια υγεία, γ) η λήψη μέτρων πρόληψης και διαρκούς ενημέρωσης του πληθυσμού, στο σύνολό του ή σε επιμέρους ομάδες, για την προστασία της υγείας και την εξασφάλιση της ευεξίας και της ευζωίας του, δ) δράσεις που αποσκοπούν στην προστασία του πληθυσμού από κάθε είδους απειλές που προέρχονται από εξάπλωση νοσημάτων ή καταστάσεων βλαπτικών για την υγεία.
2. Μέσα για την επίτευξη των σκοπών του Ε.Ο.Δ.Υ. είναι:
α) Η οργάνωση επαρκούς και αποτελεσματικού συστήματος ετοιμότητας για απόκριση σε περιπτώσεις κινδύνων για τη Δημόσια Υγεία, μετά από σχετική γνωμοδότηση για την αξιολόγησή τους από το Εθνικό Συμβούλιο Δημόσιας Υγείας (Ε.ΣΥ.ΔΥ.). Ειδικότερα, σε περιπτώσεις επιδημιών, ηθελημένης ή τυχαίας απελευθέρωσης βιολογικών ή χημικών παραγόντων, εισόδου στη χώρα μετακινούμενων πληθυσμών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα και κάθε έκτακτης ανάγκης που δημιουργεί κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία, ο Ε.Ο.Δ.Υ., υπό την εποπτεία του Ε.ΣΥ.ΔΥ. και του Υπουργού Υγείας, επεμβαίνει άμεσα με κινητές μονάδες, ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και κάθε πρόσφορο μέσο για την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
β) Η συστηματική συνεργασία σε θέματα προστασίας της Δημόσιας Υγείας με το Υπουργείο Υγείας και τις Υγειονομικές Περιφέρειες, τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας, καθώς και με τις μονάδες πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας της χώρας.
γ) Η παροχή έγκυρων επιδημιολογικών και επιστημονικών δεδομένων και πληροφοριών και η προώθηση της λήψης αποφάσεων από τα αρμόδια όργανα βάσει τεκμηρίωσης.
δ) Ο σχεδιασμός, συντονισμός και συμβολή στην οργάνωση της εργαστηριακής υποστήριξης της Δημόσιας Υγείας, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.
ε) Η επιχειρησιακή ετοιμότητα σε εικοσιτετράωρη βάση για ανάληψη δράσης σε θέματα προστασίας της Δημόσιας Υγείας από εγχώριες ή διασυνοριακές υγειονομικές απειλές και ιδιαίτερα σε επείγουσες και έκτακτες καταστάσεις.
στ) Η διατομεακή και διεπιστημονική συνεργασία στα θέματα υγείας, περιλαμβανομένου του τομέα της αγροτικής και κτηνοτροφικής πολιτικής, της προστασίας του περιβάλλοντος στα πλαίσια της αντίληψης της «Ενιαίας Υγείας» και της διαμόρφωσης νομοθεσίας και κανονιστικών διατάξεων για ζητήματα δημόσιας υγείας και άλλων συναφών θεμάτων.
ζ) Η συμβολή στην έρευνα με κριτήριο τις προτεραιότητες υγείας του πληθυσμού μέσω διοργάνωσης και χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η υλική και ηθική υποστήριξη ερευνητικών δράσεων, η θέσπιση υποτροφιών έρευνας στα γνωστικά αντικείμενα της προστασίας της Δημόσιας Υγείας και της Επιδημιολογίας πεδίου.
η) Η συστηματική συνεργασία με άλλους φορείς, όπως ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, επιστημονικές εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και η συμβολή στην εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και άλλων ειδικών, περιλαμβανομένης και της υποστήριξης εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών, μεταπτυχιακών σεμιναρίων, δημοσιεύσεων, εκδόσεων, συμποσίων και συνεδρίων, με στόχο την αξιοποίηση όλων των δυνάμεων της χώρας στην επιστημονική συνεργασία για την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
θ) Η συστηματική ανάπτυξη ευρωπαϊκής και διεθνούς συνεργασίας με ενεργό συμμετοχή σε διεθνή όργανα έγκαιρης προειδοποίησης, συντονισμού δράσης για την ασφάλεια της υγείας των πολιτών, κοινής απόκρισης σε διασυνοριακές υγειονομικές απειλές, καθώς και σε διεθνή όργανα επιτήρησης της εφαρμογής Διεθνών Υγειονομικών Κανονισμών και πρόληψης και προαγωγής υγείας.
Παρ. 1. Προτείνω να προστεθεί ένας ακόμη σκοπός: «ε) ο σχεδιασμός μέτρων και πολιτικών πρόληψης και ελέγχου των νοσημάτων του αντικειμένου του, η εισήγησή τους προς την Πολιτεία και η παροχή ανεξάρτητης επιστημονικής γνωμοδότησης για θέματα της αρμοδιότητάς του». Ο ρόλος αυτός είναι σημαντικός και πρέπει να αναφέρεται, ενώ η «ανεξάρτητη επιστημονική γνωμοδότηση» (όπως προβλέπεται σε αντίστοιχους οργανισμούς άλλων χωρών και του ECDC) πρέπει να αποτελεί ρητό στόχο καθώς αποτελεί προϋπόθεση για λειτουργία που βασίζεται στην επιστημονική τεκμηρίωση.
Για την εύρυθμη λειτουργία του νέου οργανισμού και την αποφυγή λαθών του παρελθόντος θα πρέπει να αποσαφηνιστεί πλήρως ποιες θα είναι οι αρμοδιότητες του, εάν και σε ποιους παράγοντες κινδύνου για την δημόσια υγεία και νοσήματα θα έχει συντονιστικό ρόλο εξειδικευμένων εργαστηρίων και σε ποιες περιπτώσεις θα παράγει πρωτογενή εργαστηριακά δεδομένα.
Το παρόν νομοσχέδιο στοχεύει στην διαμόρφωση Εθνικής στρατηγικής για τον καρκίνο που κρίνεται επιτακτική και αναγκαία καθώς ο καρκίνος αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου στη χώρα μας και μείζον εθνικό αλλά και παγκόσμιο πρόβλημα Υγείας.
Ο καρκίνος, όπως αναφέρεται, είναι μια νόσος που αποτελεί σημαντική πρόκληση για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και ένα εμπόδιο για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Ως εκ τούτου η ανάγκη για ενημέρωση, για πρόληψη της νόσου από τους κατεξοχήν αρμόδιους Επαγγελματίες Υγείας, αλλά και η υπεύθυνη, ολιστική και ασθενοκεντρική αντιμετώπιση μέσω της διαμόρφωσης Εθνικής Στρατηγικής για τη νόσο, είναι επιβεβλημένη. Στα πλαίσια αυτά η ενεργή συμμετοχή και στελέχωση με επιστήμονες Διαιτολόγους-Διατροφολόγους ΠΕ/ΤΕ, κατόχων άδειας άσκησης επαγγέλματος Διαιτολόγου-Διατροφολόγου, θα πρέπει να θεωρείται αναγκαία και αυτονόητη, για την εκπλήρωση των παραπάνω σκοπών του νομοσχεδίου.
Άρθρο 2:
Δεν περιγράφεται με ακρίβεια το προσωπικό που θα προσφέρει τις υπηρεσίες του προς τον σκοπό αυτό, παρά μόνο γίνεται αναφορά σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό με κινητές μονάδες. Η περιγραφή του ρόλου κάθε επαγγελματία υγείας στην Δημόσια Υγεία, από όποιο φορέα κι αν προέρχεται (Υγειονομική Περιφέρεια, υπηρεσία Δημόσιας Υγείας, Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια, Τριτοβάθμια φροντίδα υγείας) και βάση των κατοχυρωμένων επαγγελματικών δικαιωμάτων κάθε κλάδου, οφείλει να διευκρινιστεί στο παρόν σχέδιο νόμου.
Οι επιστήμονες Διαιτολόγοι-Διατροφολόγοι ΠΕ, απόφοιτοι της Σχολή Επιστημών Υγείας & Αγωγής, του Χαροκοπείου Πανεπιστήμιου, του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής, έχουν εκπαιδευτεί (θεωρητικά και πρακτικά/ Κλινική πρακτική άσκηση) να εφαρμόζουν την Επιστήμη της Διαιτολογίας και της Διατροφής για τη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών και της διατροφικής κατάστασης τόσο μεμονωμένων ατόμων, όσο και ομάδων του πληθυσμού, υγιών ή ασθενών, π.χ. νεογνών, βρεφών, παιδιών, και εφήβων, αθλουμένων καθώς και ατόμων με ειδικές ανάγκες. Το αντικείμενο δε, των σπουδών τους, καλλιεργεί επίσης την έρευνα υψηλού επιπέδου συμβάλλοντας στην προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και της δημόσιας υγείας.
Σας αναφέρουμε ενδεικτικά αποσπάσματα από τα επαγγελματικά δικαιώματα του Π.Ε Διαιτολόγου όπως προκύπτουν από το Π.∆. 311/1997(ΦΕΚ Α ́, 221/29-10-1997):
Ο Π.Ε Διαιτολόγος με βάση τις εξειδικευμένες γνώσεις στη διατροφή και την κλινική διαιτολογία, είναι σε θέση:
-να σχεδιάζει, προγραμματίζει, επιβλέπει και υποστηρίζει την εκτέλεση προγραμμάτων διατροφής …. ασθενούντος πληθυσμού, νοσηλευόμενου ή μη, σε χώρους ομαδικής σίτισης.
-να εκτιμά την κατάσταση θρέψης των ασθενών που νοσηλεύονται σε ειδικές μονάδες (εντατικής θεραπείας, μεταμοσχεύσεων κ.α) και να εφαρμόζει ειδικές μεθόδους διατροφικής υποστήριξης (εντερική, παρεντερική διατροφή).
-να σχεδιάζει και επιβλέπει την εκτέλεση θεραπευτικών διαιτών, βάση ιατρικών οδηγιών.
-να συντάσσει προδιαγραφές για τη βιομηχανική παραγωγή ειδικών σκευασμάτων σίτισης για ειδικές κατηγορίες πληθυσμού (π.χ…. ασθενείς με ειδικά διατροφικά προβλήματα).
-να συμμετέχει σε επιστημονικές δραστηριότητες που αφορούν τη διατροφή, τη νόσο και την υγεία του πληθυσμού.
-να εκπαιδεύει σε θέματα διατροφής και διαιτολογίας, προσωπικό που εμπλέκεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην προπαρασκευή, παραλαβή και διακίνηση τροφίμων.
– να συμμετέχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε προσωπικό των κλάδων επαγγελμάτων υγείας.
-να συμμετέχει τέλος στην εκπαίδευση του υγιούς πληθυσμού σε θέματα διατροφής, μέσα από προγράμματα που οργανώνονται από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς.
Πολύ σημαντική κρίνεται και η πραγματοποίηση αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των δράσεων και των μέσων, για την επίτευξη των σκοπών του Ε.Ο.Δ.Υ
Θα πρότεινα ανάμεσα στους σκοπούς του οργανισμού (Άρθρο 02) να προστεθεί η εκτίμηση των υγειονομικών προτεραιοτήτων επί τη βάση των μειζόνων προβλημάτων υγείας του πληθυσμού και ο σχεδιασμός παρεμβάσεων τόσο στην επικράτεια όσο και σε επιλεγμένες περιφέρειες. Επίσης από τους σκοπούς απουσιάζουν αναφορές στη μείωση των ανισοτήτων και στην εκτίμηση του κόστους/οφέλους των διαφόρων παρεμβάσεων.
«Τα ιατρικά λάθη είναι η Τρίτη κυριότερη αιτία θανάτου μετά την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο, όπως προέκυψε από μελέτη των ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς της Βαλτιμόρης. Σε μελέτη του Πανεπιστήμιου Πειραιώς το 2010 αναφέρεται ότι «Όσον αφορά την καταγραφή των ιατρικών λαθών, η Ελλάδα υστερεί έναντι των άλλων χωρών του ανεπτυγμένου κόσμου που εφαρμόζουν εδώ και χρόνια τέτοια συστήματα.»
Και προτείνει «Η συλλογή, ανάλυση και αξιοποίηση της πληροφορίας από τα ιατρικά σφάλματα μπορεί να προσφέρει μία σημαντική βελτίωση στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας προς τον πολίτη, στην εξοικονόμηση πόρων για τον τομέα υγείας και την εθνική οικονομία και στο ερευνητικό έργο των εμπλεκομένων μερών. Ένας τέτοιος μηχανισμός μελλοντικά μπορεί να λειτουργήσει και σαν μηχανισμός πρόληψης των ιατρικών σφαλμάτων. Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η ύπαρξη μιας κεντρικής με εθνικό χαρακτήρα στρατηγικής και ενός οργανωτικού σχεδιασμού από την Πολιτεία που θα ενέχει καθολική αποδοχή, ώστε να επισημανθεί η σημασία της άμεσης αντιμετώπισης του ζητήματος των ιατρικών σφαλμάτων και με τη δέουσα σοβαρότητα.»
Κατόπιν των παραπάνω συμπερασμάτων των ερευνών, θα πρέπει ρητά να συμπεριληφθεί στους στόχους του οργανισμού η καταγραφή και η καταπολέμηση των ιατρικών λαθών. Για την εκπλήρωση του στόχου θα πρέπει να συμπεριληφθεί υποχρεωτικά στην διοίκηση ικανός αριθμός εκπροσώπων των ασθενών – πολιτών (μη ιατροί).
Επίσης, η Ελλάδα υπερτερεί σε διαφθορά στον κλάδο της υγείας για τον οποίο «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμόρφωσε πέντε κατηγορίες-μορφές διαφθοράς στην υγεία. Μεταξύ αυτών αναφέρεται το «Ακατάλληλο ή προβληματικό ή εκ προθέσεως παραπλανητικό μάρκετινγκ, προβολή και προώθηση ιατρικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων (διαφθορά μεταξύ γιατρών/νοσηλευτών και ιδιωτικών εταιρειών και μεταξύ πολιτικών/υπηρεσιακών παραγόντων και ιδιωτικών εταιρειών).
Ανάμεσα στις αιτίες εμφάνισης του παραπάνω αναφέρεται:
(1) Η μεγάλη ανοχή στη διαφθορά, σε συνδυασμό με τις αδυναμίες και τα κενά στη νομοθεσία και τις διαδικασίες
(2) Η περιορισμένη διαφάνεια και τα ελλείμματα στην πληροφόρηση για τα δικαιώματα των ασθενών και τα πρότυπα παροχής υπηρεσιών στην υγεία.
(3) Οι περιορισμένοι, περιχαρακωμένοι και μη ανεξάρτητοι μηχανισμοί ελέγχου.
(4) Οι αδυναμίες του δικαστικού συστήματος με τα υψηλά ποσοστά ατιμωρησίας.
(5) Οι διοικητές των νοσοκομείων δεν επιλέγονται βάσει αυστηρών επαγγελματικών κριτηρίων.
Ενώ στα προτεινόμενα μέτρα προτείνει την:
1.Η εφαρμογή και η τήρηση του νόμου.
2.Οι καλύτεροι και αποτελεσματικότεροι μηχανισμοί ελέγχων.
3. Καλύτερα συστήματα λογοδοσίας.
Κατόπιν των παραπάνω και επειδή η ανοχή σημαίνει συνενοχή, προτείνεται στους σκοπούς του Οργανισμού να συμπεριληφθεί ρητά η καταπολέμηση της διαφήμισης των ιατρών και η συστηματική ενημέρωση των πολιτών για τα δικαιώματα τους. Για την εκπλήρωση του στόχου θα πρέπει να συμπεριληφθεί υποχρεωτικά στην διοίκηση ικανός αριθμός εκπροσώπων των ασθενών – πολιτών (μη ιατροί).
Τα ιατρικά λάθη είναι η Τρίτη κυριότερη αιτία θανάτου μετά την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο, όπως προέκυψε από μελέτη των ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς της Βαλτιμόρης Σε μελέτη του Πανεπιστήμιου Πειραιώς το 2010 αναφέρεται ότι «Όσον αφορά την καταγραφή των ιατρικών λαθών, η Ελλάδα υστερεί έναντι των άλλων χωρών του ανεπτυγμένου κόσμου που εφαρμόζουν εδώ και χρόνια τέτοια συστήματα.» και προτείνει «Η συλλογή, ανάλυση και αξιοποίηση της πληροφορίας από τα ιατρικά σφάλματα μπορεί να προσφέρει μία σημαντική βελτίωση στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας προς τον πολίτη, στην εξοικονόμηση πόρων για τον τομέα υγείας και την εθνική οικονομία και στο ερευνητικό έργο των εμπλεκομένων μερών. Ένας τέτοιος μηχανισμός μελλοντικά μπορεί να λειτουργήσει και σαν μηχανισμός πρόληψης των ιατρικών σφαλμάτων. Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η ύπαρξη μιας κεντρικής με εθνικό χαρακτήρα στρατηγικής και ενός οργανωτικού σχεδιασμού από την Πολιτεία που θα ενέχει καθολική αποδοχή, ώστε να επισημανθεί η σημασία της άμεσης αντιμετώπισης του ζητήματος των ιατρικών σφαλμάτων και με τη δέουσα σοβαρότητα.»
Κατόπιν των παραπάνω θα πρέπει να συμπεριληφθεί ρητά στους σκοπούς του οργανισμού η ευθύνη για την καταγραφή των ιατρικών λαθών και την πρόληψη τους.
ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
Η ανάγκη συστάσεως Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), σε αντικατάσταση του ΚΕΕΛΠΝΟ, το οποίο έχει να επιδείξει σχεδόν αποκλειστικά διαφθορά και τεχνικές βουλιμικής διαπλοκής, είναι αναντίρρητα αδήριτη. Εντούτοις, το παρόν προσχέδιο νόμου του ΕΟΔΥ εμφανίζεται ελλειπέστατο, ασαφές και αποσπασματικό ως προς α) την οργάνωση, β) κατ’ εξοχήν τους σκοπούς, γ) την λειτουργική διασύνδεσή του με τους άλλους ημεδαπούς και αλλοδαπούς-ευρωπαϊκούς οργανισμούς και θεσμούς σχετικούς με την υγεία και δ) την θέσπιση μηχανισμών διαρκούς και ενδελεχούς αξιολογήσεως και ποιοτικού ελέγχου του παρεχομένου έργου.
Προτείνεται η επανεπεξεργασία του νομοσχεδίου κατ’ αρχήν με βάση τις ισχύουσες σταθερές του European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), αλλά και με βάση την εμπειρία άλλων ευρωπαϊκών κρατών, προσαρμοσμένου στην ελληνική πραγματικότητα. Στο νομοσχέδιο πρέπει να αναλύονται όλες οι προαναφερόμενες ελλείψεις λεπτομερώς και με σαφήνεια, χωρίς να επαφίενται στην πλειονότητά τους σε μελλοντικούς εφαρμοστικούς νόμους ή προεδρικές διατάξεις.
ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΧΟΛΙΑ
• Τα πρόσωπα τα οποία θα στελεχώσουν το Δ.Σ. θα πρέπει να είναι επιστήμονες υγείας, κατ’ εξοχήν προερχόμενοι από τις ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά και από Σχολές Δημόσιας Υγείας, ημεδαπής ή/και αλλοδαπής, με επιχειρησιακή ικανότητα και δυνατότητα (δεν γίνεται αντιληπτή η διατύπωση της παραγράφου 1 του άρθρου 03: … καταξιωμένα και αναγνωρισμένα πρόσωπα του επιστημονικού χώρου του ιδιωτικού τομέα ή της δημόσιας διοίκησης, ιδίως επιστήμονες υγείας).
• Ο διορισμός των μελών του Δ.Σ. από τον εκάστοτε Υπουργό απάδει της προσδοκίας δημιουργίας ενός ανεξάρτητου και αξιοκρατικού οργανισμού. Προτείνεται, ειδικό σώμα επαϊόντων για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων και την τελική επιλογή των καταλλήλων με βάση το βιογραφικό τους, όπου θα έχει καθοριστικό λόγο και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου.
• Η εκτελεστική δραστηριότητα του ΔΣ πρέπει να περιλαμβάνει διοικητικό έλεγχο των οικονομικών και της αναπτύξεως ή εγκρίσεως, κατόπιν εισηγήσεων, στρατηγικών πολιτικών υγείας.
• Με αντίστοιχο τρόπο πρέπει να επιλέγονται τα μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου (ΕΣ), στο οποίο οφείλουν να συμμετέχουν όλοι οι προϊστάμενοι των επιμέρους Τμημάτων ειδικού αντικειμένου.
• Πέραν του ΔΣ και του ΕΣ, θα πρέπει να λειτουργεί οικονομική υπηρεσία, υπό τον έλεγχο του ΔΣ.
• Είναι επιβεβλημένος ο λεπτομερής καθορισμός α) του έργου –προληπτικού, επιδημιολογικής επιτηρήσεως, διαμορφώσεως γενικών πολιτικών υγείας κ.ο.κ.- κάθε επιμέρους διευθύνσεως και β) της στελεχώσεως με επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό κάθε διευθύνσεως (i] προσόντα, ii] επιλογή από ειδικό σώμα στο οποίο θα συμμετέχουν μέλη του ΔΣ και ΕΣ, του Υπουργείου και εξωτερικοί επιστήμονες – γνώστες του αντικειμένου και iii] μέθοδος αξιολογήσεως παραγομένου έργου). Σε ότι αφορά το ήδη εργαζόμενο διοικητικό και επιστημονικό προσωπικό στο ΚΕΕΛΠΝΟ, εάν αυτό επιθυμεί να ενταχθεί στον ΕΟΔΥ, θα πρέπει να μετέλθει της καθορισμένης διαδικασίας επιλογής.
• Σε ότι αφορά την δημιουργία μητρώου καταγραφής επιδημιολογικών δεδομένων σχετικών με τον σκοπό του ΕΟΔΥ και των εξ αυτών διαμορφουμένων αντιστοίχων πολιτικών δημόσιας υγείας, θα πρέπει να καθοριστεί η λειτουργική διασύνδεση και συνεργασία με συναφείς ως προς το αντικείμενο Επιστημονικές Εταιρείες, Ιδρύματα και Ινστιτούτα. Παραδόξως, απουσιάζει η επακριβής και λεπτομερής αναφορά αυτής της λειτουργικής διασυνδέσεως και συνεργασίας στο παρόν νομοσχέδιο.
• Εφόσον υπάρχει η πρόθεση παροχής εκπαιδευτικού έργου εκ μέρους του ΕΟΔΥ, θα πρέπει να καθοριστούν η εκπαιδευτική διαδικασία, το επίπεδο εκπαιδεύσεως (μετεκπαιδευτικό, διαρκούς εκπαιδεύσεως – ενημερώσεως κ,ο,κ), τα αντικείμενα εκπαιδεύσεως, η μέθοδος επιλογής εκπαιδευτών και τα πρόσωπα προς εκπαίδευση (ειδικό ενδιαφέρον, προσόντα, προϋπηρεσία, σχετικότητα με το αντικείμενο) .
• Είναι επιβεβλημένη η σύσταση ανεξαρτήτου μηχανισμού συνολικού ποιοτικού ελέγχου του παρεχομένου έργου από τον ΕΟΔΥ, απαρτιζομένου από εξωτερικούς ειδικούς επιστήμονες και αρμόδια στελέχη του Υπουργείου. Η διενέργεια του τακτικού ποιοτικού ελέγχου από Διεύθυνση λειτουργούσα εντός του ΕΟΔΥ δεν διασφαλίζει την αμεροληψεία και την αντικειμενική αξιολόγηση.
• Να περιγραφούν επακριβώς τα κριτήρια ορισμού των «Κέντρων Αναφοράς για συγκεκριμένα θέματα Δημόσιας Υγείας», το οργανόγραμμα, οι σκοποί, η στελέχωσή των και ο μηχανισμός ελέγχου της ποιότητας του παρεχομένου έργου. Τα Κέντρα Αναφοράς θα πρέπει να είναι πιστοποιημένα, αναγνωρισμένα διεθνώς και να συνεργάζονται με αντίστοιχα ευρωπαϊκά κέντρα.
ΕΠΙΚΡΙΣΗ
Τα ανωτέρω σχόλια αποτελούν ορισμένες παρατηρήσεις επί του προσχεδίου νόμου, με κοινό παρονομαστή την στόχευση στην σύσταση ενός οργανισμού νομικά θωρακισμένου με τέτοιο τρόπο, ώστε να λειτουργεί με διαύγεια και αξιοκρατία, ανεξάρτητα από τις «αγαθές» ή «κακές» προθέσεις του εκάστοτε Υπουργού. Σε κάθε άλλη περίπτωση, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να γίνουμε σε βάθος χρόνου μάρτυρες επαναλήψεως του φαινομένου ΚΕΕΛΠΝΟ.
• Αλέξανδρος Καφετζάκης, Αγγειοχειρουργός, Επιμελήτης Α’, ΠαΓΝΗ, Ηράκλειο Κρήτης
• Ανέστης Κιούλπαλης, ΚΑρδιολόγς, Διευθυντής ΜΕΘ, Βενιζέλειο Νοσοκομείο, Ηράκλειο Κρήτης
• Κορνηλία Μακρή, Γενική Ιατρός, Διευθύντρια ΕΣΥ, Π.Ι. Επισκοπής Ηρακλείου Κρήτης
• Ευάγγελος Ξυνός, Αν. Καθηγητής Χειρουργικής, Ηράκλειο Κρήτης
• Σπυριδούλα Παπαδάκη, Φαρμακοποιός ΕΣΥ, ΠαΓΝΗ , Ηράκλειο Κρήτης
• Μπόρις Τρέπλοου, Χειρουργός, Επιμελητής Α, ΠαΓΝΗ, Ηράκλειο Κρήτης
• Μαρία Τσιωτάκη, Διοικητικός Υπάλληλος, ΠαΓΝΗ, ΠαΓΝΗ, Ηράκλειο Κρήτης
H προστασία της δημόσιας υγείας είναι ένα τεράστιο και πολυπαραγοντικό εγχείρημα. Απαιτεί την συνεργασία πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων. Κατά την διάρκεια ορκωμοσίας στην ΕΣΔΥ (https://www.youtube.com/watch?v=H7nAVt4Kr2o), ο Κοσμήτορας της (και Αναπληρωτής Προέδρου του ΚΕΕΛΠΝΟ), Καθ. Αλκιβιάδης Βατόπουλος, το διατύπωσε με τον πιο εύγλωττο τρόπο: «Η σχολή και εσείς (εννοεί οι απόφοιτοι) είσαστε διαφορετικοί από το σύνηθες. Η οδοντιατρική βγάζει οδοντιάτρους. Η ιατρική βγάζει γιατρούς. Η σχολή πολιτικών μηχανικών βγάζει πολιτικούς μηχανικούς. Εσείς έχετε τελείως διαφορετικό background και θα κάνετε διαφορετικά πράγματα. Θα δουλέψετε από υπηρεσίες δημόσιας υγείας μέχρι […] δεν μπορώ να φανταστώ τι. Υπάρχει μια κοινή συνισταμένη σε όλα αυτά. Η δημόσια υγεία. Όταν επιλεχθήκατε είδατε ότι πήραμε ανθρώπους που κατά αρχήν φαινόντουσαν λίγο άσχετοι. Είναι αυτό που λέμε βιομηχανική κατασκοπεία. Να βάλουμε πράκτορές μας μέσα, ώστε να μπει η λογική της δημόσιας υγείας.»
Επειδή η ΕΣΔΥ είναι το καθ’ ύλην ίδρυμα παραγωγής ειδικών δημόσιας υγείας, η παραπάνω άποψη ως προς το εύρος αρμοδιοτήτων όσων την υπηρετούν εντός ΕΟΔΥ, πρέπει να αντικατοπτρίζεται από την νομοθεσία. Όσοι υπηρετούν την δημόσια υγεία εργαζόμενοι στον ΕΟΔΥ, δεν πρέπει «αποστειρωμένα» να συνεργάζονται μόνο με φορείς που υπάγονται στο Υπουργείο Υγείας. Όμως, το εδάφιο 2(β) αναφέρει:
β) Η συστηματική συνεργασία σε θέματα προστασίας της Δημόσιας Υγείας με το Υπουργείο Υγείας και τις Υγειονομικές Περιφέρειες, τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας, καθώς και με τις μονάδες πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας της χώρας.
Το Υπουργείο Υγείας συνεργάζεται με το Υπουργείο Παιδείας προτείνοντας την εκπόνηση δράσεων προστασίας της δημόσιας υγείας στην εκπαίδευση (πρόληψη πνιγμών, ηλιακή ακτινοβολία, οδική ασφάλεια, κτλ). Συνεργάζεται με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με σκοπό την δημιουργία οδηγιών για τα τρόφιμα ή τον ψεκασμό για τα κουνούπια. Θεωρώ λοιπόν ότι το εδάφιο 2(β), πρέπει να αναδιατυπωθεί ως εξής:
β) Η συστηματική συνεργασία σε θέματα προστασίας της Δημόσιας Υγείας με το Υπουργείο Υγείας αλλά και όλα τα Υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους, οι δράσεις των οποίων επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την δημόσια υγεία, καθώς επίσης και τις Υγειονομικές Περιφέρειες, τις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας και τις μονάδες πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας της χώρας.
Επίσης, πιστεύω ότι για τον ίδιο λόγο, η παράγραφος 2(η) πρέπει να αναδιατυπωθεί, κάνοντας αναφορά στην δυνατότητα συμμετοχής σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα. Όλα ξεκινούν από την παιδεία. Πρέπει ο ΕΟΔΥ να μπορεί να συνεργάζεται και διδακτικά με διάφορα πανεπιστήμια σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, προσφέροντας γνώσεις:
η) Η συστηματική συνεργασία με άλλους φορείς, όπως ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, επιστημονικές εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και η συμβολή στην εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και άλλων ειδικών, περιλαμβανομένης και της υποστήριξης εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών όπως προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών και σεμιναρίων, δημοσιεύσεων, εκδόσεων, συμποσίων και συνεδρίων, με στόχο την αξιοποίηση όλων των δυνάμεων της χώρας στην επιστημονική συνεργασία για την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Η Ελλάδα υπερτερεί σε διαφθορά στον κλάδο της υγείας για τον οποίο «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμόρφωσε πέντε κατηγορίες-μορφές διαφθοράς στην υγεία, μεταξύ αυτών και «Ακατάλληλο ή προβληματικό ή εκ προθέσεως παραπλανητικό μάρκετινγκ, προβολή και προώθηση ιατρικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων»
Ανάμεσα στις αιτίες εμφάνισης αναφέρεται:
(1) Η μεγάλη ανοχή στη διαφθορά. Αυτά σε συνδυασμό με τις αδυναμίες και τα κενά στη νομοθεσία και τις διαδικασίες είναι αποτελέσματα της βασικής αιτίας.
(2) Η περιορισμένη διαφάνεια και τα ελλείμματα στην πληροφόρηση για τα δικαιώματα των ασθενών και τα πρότυπα παροχής υπηρεσιών στην υγεία.
(3) Οι περιορισμένοι, περιχαρακωμένοι και μη ανεξάρτητοι μηχανισμοί ελέγχου.
(4) Οι αδυναμίες του δικαστικού συστήματος με τα υψηλά ποσοστά ατιμωρησίας.
(5) Οι διοικητές των νοσοκομείων δεν επιλέγονται βάσει αυστηρών επαγγελματικών κριτηρίων.
Ενώ στα προτεινόμενα μέτρα προτείνει την:
1.Η εφαρμογή και η τήρηση του νόμου.
2.Οι καλύτεροι και αποτελεσματικότεροι μηχανισμοί ελέγχων.
3. Καλύτερα συστήματα λογοδοσίας.
Κατόπιν των παραπάνω, για την μείωση της διαφθοράς και επειδή η ανοχή σημαίνει συνενοχή, ο συγκεκριμένος οργανισμός θα πρέπει να συμπεριλάβει στους στόχους του την ενημέρωση των πολιτών για τα δικαιώματα τους και την καταπολέμηση της διαφήμισης των ιατρών. Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου θα πρέπει να συμπεριληφθεί ικανός αριθμός εκπροσώπων των ασθενών – πολιτών.
Τα ιατρικά λάθη είναι η Τρίτη κυριότερη αιτία θανάτου μετά την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο, όπως προέκυψε από μελέτη των ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς της Βαλτιμόρης. Σε μελέτη του Πανεπιστήμιου Πειραιώς το 2010 αναφέρεται ότι «Όσον αφορά την καταγραφή των ιατρικών λαθών, η Ελλάδα υστερεί έναντι των άλλων χωρών του ανεπτυγμένου κόσμου που εφαρμόζουν εδώ και χρόνια τέτοια συστήματα.»και προτείνει ότι «η συλλογή, ανάλυση και αξιοποίηση της πληροφορίας από τα ιατρικά σφάλματα μπορεί να προσφέρει μία σημαντική βελτίωση στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας προς τον πολίτη, στην εξοικονόμηση πόρων για τον τομέα υγείας και την εθνική οικονομία και στο ερευνητικό έργο των εμπλεκομένων μερών. Ένας τέτοιος μηχανισμός μελλοντικά μπορεί να λειτουργήσει και σαν μηχανισμός πρόληψης των ιατρικών σφαλμάτων. Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η ύπαρξη μιας κεντρικής με εθνικό χαρακτήρα στρατηγικής και ενός οργανωτικού σχεδιασμού από την Πολιτεία που θα ενέχει καθολική αποδοχή, ώστε να επισημανθεί η σημασία της άμεσης αντιμετώπισης του ζητήματος των ιατρικών σφαλμάτων και με τη δέουσα σοβαρότητα.»
Κατόπιν των παραπάνω στον σκοπό του Οργανισμού θα πρέπει να συμπεριληφθεί ρητά η ευθύνη για την καταγραφή και αποτροπή των ιατρικών λαθών και φυσικά να ληφθεί μέριμνα να υπάρξουν δικλείδες ασφαλείας (πχ. εισαγωγή εκπροσώπων ασθενών στην διοίκηση του οργανισμού) ώστε να αποτραπεί το γνωστό και σύνηθες στην ελληνική πραγματικότητα «κουκούλωμα»!
Στο παρόν άρθρο που αφορά τον σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας του Ε.Ο.Δ.Υ., περιγράφεται στοχευμένα η ουσία της Δημόσιας Υγείας. Παρατηρώ όμως ότι δεν περιγράφεται με ακρίβεια το προσωπικό που θα προσφέρει τις υπηρεσίες του προς τον σκοπό αυτό, παρά μόνο γίνεται αναφορά σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό με κινητές μονάδες. Η περιγραφή του ρόλου κάθε επαγγελματία υγείας στην Δημόσια Υγεία, από όποιο φορέα κι αν προέρχεται ( Υγειονομική Περιφέρεια, υπηρεσία Δημόσιας Υγείας, Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια, Τριτοβάθμια φροντίδα υγείας ) και βάση των κατοχυρωμένων επαγγελματικών δικαιωμάτων κάθε κλάδου, οφείλει να διευκρινιστεί στο παρόν σχέδιο νόμου και εκτιμώ ότι θα είναι ουσιαστικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του φορέα, την αποφυγή επικαλύψεων σε θέματα δηλώσεων περιστατικών, επιδημιολογικών ερευνών, στατιστικών στοιχείων για την υγεία του πληθυσμού, δράσεων κλπ αλλά και την ανάληψη ευθυνών όταν και όπου χρειάζεται.
Οι απόφοιτοι του τμήματος Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας του ΤΕΙ, και στο εξής οι απόφοιτοι του εν λόγω τμήματος από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, έχουν εκπαιδευτεί προπτυχιακά (Θεωρητικά και πρακτικά) και ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με το αντικείμενο της Δημόσιας Υγείας που περιγράφετε. Αν ασχοληθούμε λίγο με την ιστορία της Δημόσιας Υγείας στην χώρα μας, θα δούμε την σημαντική προσφορά των Επισκεπτών Υγείας σε μαζικούς εμβολιασμούς και προγράμματα αγωγής και προαγωγής υγείας στα σχολεία και στην κοινότητα, στον έλεγχο λοιμωδών νοσημάτων και γενικότερα στην προάσπιση της Δημόσιας Υγείας!
Δεν είναι ξεχωριστός και υπεύθυνος επαγγελματικός κλάδος που υπηρετεί την Δημόσια Υγεία? Μήπως λοιπόν πρέπει να αναφερθεί ο ρόλος των Επισκεπτών Υγείας και στο παρόν σχέδιο νόμου?
Σας ευχαριστώ και καλή επιτυχία στο έργο σας.
Με εκτίμηση
Χρυσούλα Λάππα
Ο σκοπός του νέου οργανισμού ΕΟΔΥ, περιγράφεται συνοπτικά και σημαντικά θέματα που αφορούν τον πυρήνα της δημόσιας υγείας χρήζουν διεξοδικότερης ανάλυσης.. Αυτό που π.χ. δεν αναφέρεται πουθενά στο παρόν νομοσχέδιο σε αντίθεση με το άρθρο 19 του παρόντος που αφορά το ΕΙΝΕ και αναφέρονται με πλήρη σαφήνεια και περιγραφή είναι οι αρμοδιότητες του ΕΟΔΥ. Για παράδειγμα, θα έχει την αρμοδιότητα να σχεδιάζει και εισηγείται στον Υπουργό Υγείας τη διαμόρφωση Εθνικών Σχεδίων Δράσης στο πλαίσιο του σκοπού του, να συντάσσει και δημοσιεύει κατευθυντήριες οδηγίες, να γνωμοδοτεί επί ζητημάτων βιοηθικής και δεοντολογίας που άπτονται του αντικειμένου του, να εισηγείται την εναρμόνιση σε διάφορα θέματα που άπτονται του σκοπού του με τη Ευρωπαϊκή Ένωση ή σχετικούς διεθνής φορείς κλπ Η μη αναφορά σαφών αρμοδιοτήτων στο παρόν νομοσχέδιο δημιουργεί θολό τοπίο για τους στόχους του ΕΟΔΥ καθώς και για την εύρυθμη λειτουργία του.
Σε σχέση με το ΕΙΝΕ ποια θα είναι η σχέση του ΕΟΔΥ σε επίπεδο αρμοδιοτήτων, πρόληψης , επικοινωνίας, προγραμμάτων κ.α Αν για κάθε νόσο όπως Διαβήτης , Καρδιαγγειακά κλπ δημιουργείται ένα αντίστοιχο ινστιτούτο με το ΕΙΝΕ σε τρίτο φορέα θα πρέπει να υπάρχει σαφής καθορισμός των αρμοδιοτήτων.
Ο μη σαφής καθορισμός αρμοδιοτήτων σε συνδυασμό με την τροποποίηση και πιθανόν συρρίκνωση της λειτουργίας του ΕΟΔΥ σε σχέση με το ΚΕΕΛΠΝΟ ελλοχεύει τον κίνδυνο να μην μπορεί να πιστοποιηθεί ως Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων και να μην μπορεί να αποτελεί εθνικό αντιπρόσωπο και να αναγνωρίζεται από διεθνής οργανισμούς όπως το ECDC ,το CDC με αποτέλεσμα την απομόνωση και εσωστρέφεια, καταστροφικό για την Δημόσια Υγεία.
καλημερα,
όπως γνωρίζετε σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία έχουν οριστεί (υπάλληλοι του καθε νοσοκομείου)ως καταγραφείς του ΕΑΝ (Εθνικου Αρχείου Νεοπλασιών).
θα ήθελα να γνωρίζω αν θα συνεχιστεί η καταγραφή των νεοπλασιών από τουσ ήδη ορισμένους καταγραφείς των νοσοκομείων.
Με εκτίμηση