Άρθρο 12 – Διαδικασία ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου

1. Το Μονομελές Πρωτοδικείο που δικάζει με τη διαδικασία εκούσιας δικαιοδοσίας, συνεδριάζει μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την υποβολή της αίτησης για ακούσια νοσηλεία, «κεκλεισμένων των θυρών», ώστε να προστατεύεται η ιδιωτική ζωή του ασθενή. Για το παραδεκτό της αίτησης θα πρέπει κατά την συζήτησή της στο ακροατήριο του Μονομελούς Πρωτοδικείου να προσκομίζεται αντίγραφο του πρακτικού ενημέρωσης του ασθενή κατά την εισαγωγή του. Η απόφαση πρέπει να εκδίδεται εντός 5 ημερών μετά από την συζήτηση της αίτησης και να επιδίδεται στον φερόμενο ότι χρήζει ακούσιας νοσηλείας και στον διευθυντή της Μονάδας Ψυχικής Υγείας όπου νοσηλεύεται, με επιμέλεια του εισαγγελέα.
2. Αντίγραφο της αίτησης με κλήση να παραστεί ο φερόμενος ότι χρήζει ακούσιας νοσηλείας κατά την εκδίκασή της επιδίδεται σε αυτόν, με μέριμνα του εισαγγελέα πρωτοδικών, τουλάχιστον 48 ώρες πριν την ορισθείσα συζήτηση, με ρητή μνεία για το δικαίωμα διορισμού συνηγόρου αυτεπαγγέλτως, κατά το άρθρο 13. Ο καθού η αίτηση μπορεί να παρίσταται με δικηγόρο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 13 , ενώ μπορεί επίσης να παρασταθεί και με ψυχίατρο, ως τεχνικό σύμβουλο. Η διάταξη του άρθρου 7 εφαρμόζεται αναλόγως και για την μεταφορά του καθού η αίτηση στο δικαστήριο.
3. Η απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη. Στην περίπτωση απόρριψης της αίτησης, η απόφαση κοινοποιείται στον Εισαγγελέα και διατάσσεται από αυτόν η άμεση έξοδος του καθού από τη Μονάδα Ψυχικής Υγείας.
4. Το Μονομελές Πρωτοδικείο μπορεί οποτεδήποτε, με αίτηση του προσώπου που χρήζει ακούσιας νοσηλείας ή του επιστημονικού διευθυντή της Μονάδας Ψυχικής Υγείας ή του εισαγγελέα, να διατάξει την μεταρρύθμιση της απόφασης ως προς την αλλαγή της Μονάδας Ψυχικής Υγείας που νοσηλεύεται ο ασθενής, αν αυτό απαιτείται για την καλύτερη ιατρική αντιμετώπιση του προβλήματος της υγείας του.
5. Στις εισαγγελίες πρωτοδικών Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Πατρών, Λάρισας, Ιωαννίνων και Ηρακλείου Κρήτης ορίζεται ειδικός εισαγγελέας πρωτοδικών που ασχολείται αποκλειστικά με τις υποθέσεις του παρόντος κεφαλαίου, με τη δέουσα τροποποίηση του κανονισμού λειτουργίας.
6. Για τα πρωτοδικεία Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Πατρών, Λάρισας, Ιωαννίνων και Ηρακλείου Κρήτης και για τις υποθέσεις που υπάγονται στον παρόντα, το Μονομελές Πρωτοδικείο συνεδριάζει σε χώρο που βρίσκεται εντός των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, ο οποίος προσδιορίζεται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

  • 22 Μαΐου 2019, 12:40 | ΕΝΩΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

    Αναφορικά με το άρθρο 12, έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο διευθυντές Μονάδων Ψυχικής Υγείας ή συγγενείς ασθενών να υποβάλουν αιτήσεις για αλλαγή Μονάδας νοσηλείας του ασθενή επικαλούμενοι αποκλειστικά τον κίνδυνο «απόδρασης» του ασθενούς από τη Μονάδα στην οποία νοσηλεύεται και ανεξάρτητα από την πορεία της θεραπείας του.
    Προτείνουμε τη θέσπιση ειδικής πρόβλεψης ώστε να μην γίνονται δεκτές αιτήσεις που θεμελιώνονται μόνο στην προαναφερθείσα αιτιολόγηση.

  • 21 Μαΐου 2019, 12:43 | Παύλος Σακκάς

    Στην παρ 6 μιλά για αίθουσες δικαστηρίων εντός των μονάδων ψυχικής υγείας. Προφανώς ο συντάκτης δεν γνωρίζει ότι στις περισσότερες μονάδες δεν υπάρχει χώρος ούτε για την νοσηλεία των ασθενών. Μάλιστα κάπου νοσηλεύονται ασθενείς σε διαδρόμους. Πού λοιπόν θα βρεθούν οι χώροι για αίθουσες δικαστηρίων. Και ποιο κίνητρο θα έχουν οι δικαστές για να έρθουν στα ψυχιατρεία;

  • 21 Μαΐου 2019, 00:48 | Παρατηρητήριο για τα Δικαιώματα στον χώρο της Ψυχικής Υγείας

    Άρθρο 12.2

    Σχετικά με το “Ο καθού η αίτηση μπορεί να παρίσταται με δικηγόρο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 13 , ενώ μπορεί επίσης να παρασταθεί και με ψυχίατρο, ως τεχνικό σύμβουλο” να συμπληρωθεί: “ή με κλινικό ψυχολόγο της επιλογής του”, καθώς η εν λόγω ειδικότητα είναι παγκόσμια αρμόδια για ψυχιατρικού τύπου κρίσεις σε γνωμοδοτικό και θεραπευτικό επίπεδο και διασφαλίζεται έτσι η διεπιστημονικότητα του συστήματος περίθαλψης.

  • 20 Μαΐου 2019, 20:01 | Κατερίνα Χατζή

    1. Προτείνεται η συνεδρίαση να γίνεται μέσα σε πέντε (5) ημέρες, καθώς κάθε επιπλέον μέρα νοσηλείας εν αναμονή της απόφασης, υπό τις παρούσες συνθήκες και χωρίς δραστική αναβάθμιση των Μονάδων Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ), ενδέχεται να προκαλεί περαιτέρω ψυχική οδύνη στον φερόμενο ως ασθενή. Επίσης αντίγραφο της αίτησης πρέπει να επιδίδεται και στο δικηγόρο του φερόμενου ως ασθενή.
    2. Ο φερόμενος ως ασθενής πρέπει να έχει το δικαίωμα να διορίσει δικηγόρο και επί αδυναμίας αυτός να διορίζεται υποχρεωτικά αυτεπάγγελτα.
    3. Οφείλεται να προβλέπεται αποζημίωση του φερόμενου ως ασθενή στην περίπτωση απόρριψης της αίτησης για ακούσια θεραπεία.
    4. Η αίτηση πρέπει να μπορεί να γίνει και από το δικηγόρο του φερόμενου ως ασθενή.
    5. Ο εισαγγελέας που θα ασχολείται με αυτά τα θέματα θα πρέπει να είναι άριστα καταρτισμένος πάνω σε θέματα ψυχικής υγείας.
    6. Επιπλέον, προτείνεται όπως οι συνεδριάσεις γίνονται σε δικαστική αίθουσα κεκλεισμένων των θυρών αντί για ειδικά διαμορφωμένης αίθουσας εντός ΜΨΥ. Το σημείο αυτό θεωρείται κεφαλαιώδους σημασίας, καθώς οφείλουν να είναι διακριτά τα όρια της δικαστικής διαδικασίας από αυτά της νοσηλείας. Στην περίπτωση της ακρόασης από το Μονομελές Πρωτοδικείο, ο φερόμενος ως ασθενής παρίσταται ως πολίτης, όχι ως ασθενής – οπότε λόγοι αξιοπρέπειας υπαγορεύουν την αντιμετώπιση του φερόμενου ως ασθενούς ως πολίτη, όχι ως ασθενούς. Επιπλέον, είναι ορατό το ενδεχόμενο εκφοβισμού και μη αντικειμενικής κρίσης του φερόμενου ως ασθενή, στοιχείων απαράδεκτων σε μια δικαστική διαδικασία, λόγω της παρουσίας του στο περιβάλλον της ΜΨΥ.
    Κατερίνα Χατζή : Μέλος του υπό σύσταση σωματείου ΔΑΛΥΨΥ( Δράση – Αλληλεγγύη Ληπτών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας)

  • 20 Μαΐου 2019, 12:10 | Γεώργιος Κακαβούλιας

    Παρ.1
    Το παραδεκτό της αίτησης προϋποθέτει το πρακτικό ενημέρωσης που όμως εκδίδεται από τη ΜΨΥ νοσηλείας, που δεν υπάρχει τις περισσότερες φορές στον τόπο κατοικίας και εισαγγελικής αρχής. (Βλέπε και αρ.12,παρ.1)
    Παρ.2
    Η κλήση του ασθενή πριν τη συζήτηση στο δικαστήριο να γίνεται αυτόματα με την έκδοση προσωρινής διαταγής του εισαγγελέα κι αυτό όχι μόνο για τη συντόμευση του χρόνου και την εύρυθμη λειτουργία της διαδικασίας, αλλά κυρίως για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης με την άσκηση των δικαιωμάτων του.
    Η παράσταση τεχνικού συμβούλου –ψυχιάτρου είναι ανέφικτη αν γίνεται με έξοδα του ασθενή, καθώς τις περισσότερες φορές, στις πλέον ευάλωτες ομάδες, δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα και κάποτε δεν υπάρχουν καν συγγενείς. Επομένως αν σκοπεύουμε σε προάσπιση δικαιωμάτων να γίνεται επίσης αυτόματα απ΄ την Εισαγγελία εφόσον δεν υπάρχει η δυνατότητα εκ μέρους του εξεταζόμενου ανθρώπου.
    Κατά τη συζήτηση στο δικαστήριο οι γνωματεύσεις μένουν χωρίς εκπροσώπηση, αλλά σε εξαιρετικές περιπτώσεις πρέπει να γίνεται και αυτό, να υπάρχει δηλ. η δυνατότητα υποστήριξης των γνωματεύσεων και ανάδειξης κλινικού σκεπτικού.
    Η μεταφορά του ασθενή στο δικαστήριο να έχει τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα ιατρού ή του Δντή της κλινικής, καθώς κάποιες φορές είναι ανέφικτη και θεραπευτικά επιβλαβής/ελεγκτέα.
    Παρ.3
    Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης, διατάσσεται η άμεση έξοδος απ΄ τη ΜΨΥ νοσηλείας του φερόμενου ασθενή. Εδώ τίθεται και πάλι το θέμα της θεραπείας στο ενδιάμεσο διάστημα (βλέπε και αρ.14 και αρ.16 παρ.1).

  • 18 Μαΐου 2019, 19:57 | Άννα Εμμανουηλίδου

    Άρθρο 12.2 Σχετικά με το “Ο καθού η αίτηση μπορεί να παρίσταται με δικηγόρο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 13 , ενώ μπορεί επίσης να παρασταθεί και με ψυχίατρο, ως τεχνικό σύμβουλο” να συμπληρωθεί: “ή με κλινικό ψυχολόγο της επιλογής του”, καθώς η εν λόγω ειδικότητα είναι παγκόσμια αρμόδια για ψυχιατρικού τύπου κρίσεις σε γνωμοδοτικό και θεραπευτικό επίπεδο και διασφαλίζεται έτσι η διεπιστημονικότητα του συστήματος περίθαλψης. 

  • 15 Μαΐου 2019, 15:05 | Στέλιος Στυλιανίδης

    Καθίσταται επιβεβλημένη η συστηματική εκπαίδευση των εμπλεκόμενων δικαστών, τόσο του Μονομελούς Πρωτοδικείου, όσο και των Εισαγγελέων Πρωτοδικών, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογούν την αξιοπιστία της όλης προβλεπόμενης διαδικασίας.

    Για την Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (Ε.Π.Α.Ψ.Υ.),
    Στέλιος Στυλιανίδης
    Καθ. Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο