1. Ο εισαγγελέας πρωτοδικών, αφού διαπιστώσει την συνδρομή των τυπικών προϋποθέσεων και εφόσον και οι δύο ιατρικές γνωματεύσεις συμφωνούν για την ανάγκη ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης:
α) Εφόσον η ψυχιατρική περίθαλψη εξειδικεύεται ως θεραπεία στην κοινότητα, εκδίδει αιτιολογημένη διάταξη, στην οποία αναφέρονται αναλυτικά οι όροι της θεραπείας και η Μονάδα Ψυχικής Υγείας που θα την παρέχει και θα έχει την επιστημονική ευθύνη, οι υποχρεώσεις του ασθενή και ο προβλεπόμενος χρόνος διάρκειας της θεραπείας στην κοινότητα.
β) Εφόσον η ψυχιατρική περίθαλψη εξειδικεύεται ως ακούσια νοσηλεία, εισάγει αυθημερόν αίτηση στο μονομελές πρωτοδικείο για συζήτηση, κατά την διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας, που συνοδεύεται υποχρεωτικά από αίτημα έκδοσης προσωρινής διαταγής, σύμφωνα με το άρθρο 11.
2. Αντίγραφο της διάταξης της περίπτ. α΄ της παρ. 1 ή, κατά περίπτωση, της αίτησης με την ορισθείσα δικάσιμο της περίπτ. β΄της παρ. 1, επιδίδεται με επιμέλεια του εισαγγελέα πρωτοδικών στο πρόσωπο που φέρεται ότι χρήζει ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη, με ρητή μνεία στο δικαίωμα αυτεπάγγελτου διορισμού συνηγόρου, κατά το άρθρο 13.
Είναι αναγκαία η μετεκπαίδευση των εισαγγελέων σε τέτοια ειδικά θέματα ψυχικής υγείας, ώστε να αυξηθεί η δυνατότητά τους να εκτιμούν την κατάσταση. Επίσης η εκπαίδευση τους είναι απαραίτητο να βασίζεται ή τουλάχιστον να εμπεριέχει τις ιδέες και προτάσεις των κινημάτων αυτοβοήθειας και των διεθνών επιτυχημένων μη-βίαιων μοντέλων με σεβασμό προς τον άνθρωπο και με πολύ καλά αποτελέσματα σε επίπεδο μείωσης νοσηλειών και ανάρρωσης, όπως επί παραδείγματι ο Ανοιχτός Διάλογος, το Soteria, το Σπίτι Φυγής, και το Hearing Voices Network.
Ο εισαγγελέας πρέπει να έχει πλήρη γνώση των περί ψυχικής υγείας θεμάτων προκειμένου να λάβει μια απόφαση που θα είναι συνολικά ωφέλιμη προς τον ασθενή .
Επίσης, είναι απαραίτητη η παρουσία συνηγόρου του φερόμενου ως ασθενή – σε περίπτωση αδυναμίας επιλογής δικηγόρου από τον ασθενή τότε ο δικηγόρος αυτός οφείλει να διορίζεται υποχρεωτικά και αυτεπάγγελτα.
Κατερίνα Χατζή : Μέλος του υπό σύσταση σωματείου ΔΑΛΥΨΥ( Δράση – Αλληλεγγύη Ληπτών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας)
Παρ.2 βλέπε και αρ .13
Ο διορισμός συνηγόρου να γίνεται άμεσα στη φάση αυτή της όλης διαδικασίας για να μην χάνεται
χρόνος και για να έχει εξαρχής τη δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων του, πολύ περισσότερο που ο διορισμός είναι αυτεπάγγελτος
Άρθρο 10 Είναι αναγκαία η μετεκπαίδευση των εισαγγελέων σε τέτοια ειδικά θέματα ψυχικής υγείας, ώστε να αυξηθεί η δυνατότητά τους να εκτιμούν την κατάσταση. Το Παρατηρητήριο για τα Διακιώματα στο Χώρο της Ψυχικής Υγείας θα μπορούσε να συνδράμει από την πλευρά του σ’ αυτή την εξέλιξη συμμετέχοντας σ’ αυτήν την μετεκπαίδευση, βλ. Σχόλιό μου στο άρθρο 6.
Στον εισαγγελέα αποδίδεται ιατρικός ρόλος (..εκδίδει διάταξη στην οποία αναφέρονται αναλυτικά οι όροι της θεραπείας..), ως να υποκαθιστά τη Μονάδα Ψυχικής Υγείας.
Ίσως πρέπει να επανέλθει η 48ωρη προθεσμία παρακολούθησης (του Ν 2071/92), για την ασφαλέστερη εκτίμηση της αναγκαιότητας ή όχι για ακούσια νοσηλεία.
Βασίλειος Αλεβίζος
τ. Αναπλ. Καθηγητής Ψυχιατρικής Παν/μίου Αθηνών
Μέλος της συντακτικής επιτροπής του Ν. 2071/92 για την ακούσια νοσηλεία