Άρθρο 05 – Έναρξη διαδικασίας για την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη

1. Την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη προσώπου, μπορούν να ζητήσουν ο σύζυγος, αυτός που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον φερόμενο ως ψυχικά ασθενή, ο συγγενής σε ευθεία γραμμή απεριόριστα, ο συγγενής εκ πλαγίου μέχρι και το δεύτερο βαθμό, όποιος ασκεί τη γονική μέριμνα ή ο δικαστικός του συμπαραστάτης, με αίτησή τους στον εισαγγελέα πρωτοδικών του τόπου της κατοικίας ή διαμονής του προσώπου, που φέρεται ότι χρήζει ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης. Σε επείγουσα περίπτωση, αν δεν υπάρχει κανένα από τα πρόσωπα αυτά, την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη μπορεί να ζητήσει αυτεπάγγελτα ο εισαγγελέας του προηγούμενου εδαφίου.
2.Την αίτηση της παρ. 1 πρέπει να συνοδεύουν πρόσφατες, γραπτές γνωματεύσεις δύο ψυχιάτρων, ή παιδοψυχίατρων, κατά περίπτωση, που θα αναφέρονται πλήρως και επαρκώς αιτιολογημένα στις προϋποθέσεις των άρθρων 1 και κατά περίπτωση 2 και 3 του παρόντος, και θα ορίζουν τη μορφή της ψυχικής ασθένειας, το είδος της ψυχιατρικής περίθαλψης που θα πρέπει να παρασχεθεί για την βελτίωση της ψυχικής υγείας του συγκεκριμένου ασθενή, καθώς και την συνιστώμενη Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Οι ψυχίατροι ή παιδοψυχίατροι, κατά περίπτωση, που συντάσσουν τις γνωματεύσεις, δεν πρέπει να τελούν σε σχέση συγγενείας με τον αιτούντα ή με το πρόσωπο που φέρεται, στην αίτηση, ότι χρήζει ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης.
3. Η αρμόδια Περιφερειακή Διοίκηση Τομέων Ψυχικής Υγείας (Πε.Δι.Το.Ψ.Υ.) και, σε περίπτωση αδυναμίας, η Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, κοινοποιεί τον Σεπτέμβριο κάθε έτους στις κατά τόπους Εισαγγελίες Πρωτοδικών κατάλογο με τα στοιχεία επικοινωνίας των αρμόδιων κοινοτικών μονάδων ψυχικής υγείας.

  • 22 Μαΐου 2019, 13:03 | ΚΑΤΣΑΜΑΓΚΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ – ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ «Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ»

    Άρθρο 5
    Παρ. 2. Δεν είναι ξεκάθαρο αν οι γραπτές γνωματεύσεις των δύο ψυχιάτρων πρέπει να δίνονται επί του εντύπου του Παραρτήματος Α.

    Επίσης, στην παράγραφο 1 αναφέρεται ότι την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη μπορεί να τη ζητήσει ο εισαγγελέας σε επείγουσα περίπτωση, χωρίς όμως να περιγράφεται τι συνιστά επείγουσα περίπτωση. Θεωρούμε ότι θα ήταν καλό να προσδιοριστεί.

  • 22 Μαΐου 2019, 12:44 | ΕΝΩΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

    Αναφορικά με το άρθρο 5, προτείνουμε την προσθήκη της έννοιας «επιμέλεια» μετά την «γονική μέριμνα».
    Αναφορικά με την υποβολή της αίτησης από τον Εισαγγελέα, εισηγούμαστε να δίνεται η δυνατότητα στον Επιστημονικό Διευθυντή κοινοτικής δομής ή μονάδας να υποβάλλει στον εισαγγελέα αίτημα για ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη για ασθενή ο οποίος είχε στο παρελθόν θεραπευτική σχέση με τη δομή, η οποία έχει διακοπεί λόγω υποτροπής της ψυχικής νόσου, αλλά υπάρχουν και ενδείξεις ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την έναρξη διαδικασίας για την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη
    Στην παράγραφο 2, προτείνουμε την εξειδίκευση του χρονικού διαστήματος εντός του οποίου θα πρέπει να έχουν χορηγηθεί οι «πρόσφατες γνωματεύσεις».
    Προτείνουμε επίσης την παροχή νομοθετικής εξουσιοδότησης για την έκδοση Υπουργικής Απόφασης στην οποία θα καθορίζονται τα κριτήρια επιλογής των «συνιστώμενων» Μονάδων Ψυχικής Υγείας κατά περίπτωση.
    Στο τελευταίο εδάφιο προτείνουμε την εξειδίκευση της συγγένειας ως αποτρεπτικό παράγοντα για τη χορήγηση των γνωματεύσεων.
    Αναφορικά με την υποχρέωση της αρμόδιας Περιφερειακής Διοίκησης Τομέων Ψυχικής Υγείας (Πε.Δι.Το.Ψ.Υ.) και, σε περίπτωση αδυναμίας, της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, για την κοινοποίηση τον Σεπτέμβριο κάθε έτους στις κατά τόπους Εισαγγελίες Πρωτοδικών καταλόγου με τα στοιχεία επικοινωνίας των αρμόδιων κοινοτικών μονάδων ψυχικής υγείας, επισημαίνουμε εκ νέου τα ανωτέρω σχετικά με τις τραγικές ελλείψεις της Πρωτοβάθμιας Παροχής Φροντίδας Υγείας στην πράξη.
    Για την εφαρμογή του Νόμου απαιτείται άμεση λειτουργία των Τομέων Ψυχικής Υγείας, σύσταση και λειτουργία των προβλεπόμενων Κέντρων Ψυχικής Υγείας και των υπηρεσιών τις οποίες παρέχουν προς τον πολίτη (όπως η Βραχεία Νοσηλεία πλησίον του τόπου κατοικίας του και οι Μονάδες Παρέμβασης στην Ψυχολογική Κρίση στην οικία του) αλλά και άμεση διασύνδεση των ψυχιατρικών δομών.

  • 20 Μαΐου 2019, 11:35 | Κατερίνα Χατζή

    1. Ο ασθενής πρέπει να έχει δικαίωμα να ζητήσει εξαίρεση κάποιου ή κάποιων από τα παραπάνω πρόσωπα. Το ότι έχουμε συγγένεια ή έχουμε σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης με κάποιον δεν σημαίνει ότι αυτό το άτομο ενδιαφέρεται για το συμφέρον της υγείας μας. Τουναντίον μπορεί να υπάρχει σκοπιμότητα μέσα από αυτή την κίνηση. Επιπλέον ο ασθενής μπορεί να βιώνει μέσα στην οικογένεια την απειλή μιας εισαγγελικής το οποίο δυσχεραίνει πολύ τις σχέσεις του με τα οικεία πρόσωπα καθώς και την κατάσταση της ψυχικής του υγείας.
    2. Είναι αδύνατον μέσα σε λίγα λεπτά να γίνει διάγνωση ψυχικής ασθένειας και εκτίμηση τι είδους θεραπεία θα λάβει ο φερόμενος ως ασθενής. Επίσης αυτοί οι ψυχίατροι που θα εξετάζουν θα πρέπει να είναι δημόσιοι, κατάλληλα εκπαιδευμένοι και να προέρχονται από λίστες που θα ανανεώνονται σε εύλογο χρονικό διάστημα. Δεν θα πρέπει οι ίδιοι να συστήνουν μονάδα ψυχικής υγείας στην οποία θα παραχθούν ακούσια οι ψυχιατρικές υπηρεσίες στον ασθενή και ούτε θα πρέπει οι ίδιοι να είναι υπεύθυνοι για τη θεραπεία του. Δεν αρκεί να μην έχουν συγγένεια αλλά κάθε δήλωση του ασθενή ότι έχει κάποια διαπροσωπική σχέση μαζί τους πρέπει να εξετάζεται.
    Κατερίνα Χατζή : Μέλος του υπό σύσταση σωματείου ΔΑΛΥΨΥ( Δράση – Αλληλεγγύη Ληπτών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας)

  • 20 Μαΐου 2019, 11:02 | Γεώργιος Κακαβούλιας

    Παρ.1
    Αυτό το «σωρευτικά» αυτοαναιρείται ,γιατί κάλλιστα μπορεί κάποιος να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ «ακούσιας θεραπείας στην κοινότητα» και «ακούσιας νοσηλείας», αλλά να αρνείται ότι πάσχει ή να αποδέχεται ότι το όποιο ψυχολογικό του πρόβλημα δεν απαιτεί κατά τη γνώμη του κανενός είδους θεραπεία
    Για τη β προϋπόθεση. Έχει γίνει ουσιαστικά αντικατάσταση του όρου «εναισθησία» με τον όρο «πραγματικότητα». Προτείνω να διατηρηθεί ο όρος εναισθησία , καθώς «η σοβαρή διαταραχή του ελέγχου της πραγματικότητας » δεν αποδίδει περιγεγραμμένα την έλλειψη ικανότητας να αντιληφθεί ότι νοσεί. Εξάλλου μπορεί να διατηρεί άριστα πλείστα όσα στοιχεία της πραγματικότητας, καθώς δεν πρόκειται για συγχυτική κατάσταση (εξαιρουμένης της οργανικότητας) και με την απώλεια ενός και μόνου στοιχείου – σε σχέση με τη νόσο- να παρασύρεται στο σύνολό της η πραγματικότητα.
    .
    Παρ.2
    Εφόσον η ακούσια νοσηλεία επιβάλλεται μόνο με δικαστική απόφαση, τότε μέχρι την έκδοσή της (τουλάχιστον 15νθήμερο) ο θεράπων ιατρός έχει τη νομική κάλυψη για την ενδεικνυόμενη θεραπεία? Ο φερόμενος ασθενής έχει δικαίωμα να αρνηθεί την προτεινόμενη θεραπεία? Επίσης και μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης μπορεί να επιλέγει ενδεικνυόμενες θεραπείες ή φαρμακευτικές αγωγές/σχήματα έναντι άλλων ??

  • 18 Μαΐου 2019, 17:24 | Βασίλειος Αλεβίζος

    2. ….και θα ορίζουν το είδος της ψυχικής ασθένειας (ή διαταραχής; ή νόσου;), θα ορίζουν το είδος ψυχιατρικής περίθαλψης που θα πρέπει να παρασχεθεί..
    Σχόλιο: Δεν είναι δυνατόν ο γιατρός που θα υπογράψει την αρχική γνωμάτευση να επιβάλλει στον π.χ. διευθυντή της μονάδας που θα νοσηλευτεί, τη θεραπεία που θα εφαρμόζει. Προτείνεται απάλειψη του εδαφίου: και θα ορίζουν…μέχρι Μονάδα Ψυχικής Υγείας.
    Σχεδόν ουδέποτε προσέρχεται ο ασθενής με έτοιμες τις δύο γνωματεύσεις (ίσως τούτο συμβεί για θεραπεία στην κοινότητα). Αυτές θα συνταχθούν κατά την προσέλευση του ασθενή με συνοδεία της Αστυνομικής Αρχής.

    Βασίλειος Αλεβίζος
    τ. Αναπλ. Καθηγητής Ψυχιατρικής Παν/μίου Αθηνών

    Μέλος της συντακτικής επιτροπής του Ν. 2071/92 για την ακούσια νοσηλεία