1. Αρμόδια αρχή για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων είναι ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ.), ν.π.ι.δ., το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
2. Σκοπός του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων είναι η υποβοήθηση του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη χάραξη και υλοποίηση της εθνικής πολιτικής στον τομέα των μεταμοσχεύσεων.
3. Για την εκπλήρωση του σκοπού του, ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων μεταξύ άλλων:
– Εισηγείται το πλαίσιο ποιότητας και ασφάλειας της αλυσίδας από τη δωρεά έως τη μεταμόσχευση οργάνων, όπως και την αναπροσαρμογή του στα νεότερα επιστημονικά δεδομένα, βάσει της κτηθείσας εμπειρίας.
– Εισηγείται τη χορήγηση, την ανανέωση ή την ανάκληση της προσωρινής ή οριστικής άδειας σε οργανισμούς αφαίρεσης, Μονάδες μεταμόσχευσης και Τράπεζες Ιστών προς Μεταμόσχευση.
– Εισηγείται τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας σε οργανισμούς αφαίρεσης οργάνων, Μονάδες Μεταμόσχευσης και Τράπεζες Ιστών προς Μεταμόσχευση.
– Προβαίνει σε ετήσια εκτίμηση και αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας και των αποτελεσμάτων των οργανισμών αφαίρεσης και των Μονάδων Μεταμοσχεύσεων και υποβάλλει έκθεση στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
– Παρέχει ενημέρωση σχετικά με τη δωρεά οργάνων, εν ζωή ή μετά θάνατον, σε οποιοδήποτε πολίτη το επιθυμεί.
– Συντάσσει το ειδικό έντυπο συναίνεσης στην αφαίρεση οργάνων που φυλάσσεται στον ιατρικό φάκελο του δότη.
– Εισηγείται τα κριτήρια κατάταξης στο Εθνικό Μητρώο υποψήφιων ληπτών οργάνων και τηρεί το Εθνικό Μητρώο.
– Οργανώνει και συντονίζει σε τοπικό, εθνικό και διακρατικό επίπεδο τη διακίνηση των μοσχευμάτων.
– Φυλάσσει το αρχείο υποψήφιων δωρητών και τηρεί το αρχείο των δηλώσεων εναντίωσης στη μετά θάνατον αφαίρεση οργάνων.
– Τηρεί αρχεία οργάνων, δοτών και ληπτών, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα. Επίσης τηρεί αρχείο σχετικά με τα σοβαρά ανεπιθύματα συμβάντα και αντιδράσεις.
– Συνεργάζεται με αντίστοιχους οργανισμούς και μεταμοσχευτικά κέντρα κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών για την προμήθεια και ανταλλαγή μοσχευμάτων.
– Μεριμνά για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των ληπτών, των ζώντων δοτών και των συγγενών των δοτών.
– Επιδιώκει με κάθε πρόσφορο τρόπο και ιδίως με την οργάνωση ενημερωτικής εκστρατείας την πληροφόρηση του κοινού για τη δωρεά οργάνων με στόχο την αύξηση του αριθμού των προοριζόμενων για μεταμόσχευση οργάνων.
Στο άρθρο 24 γίνεται σαφές ότι, βασικό αντικείμενο του ΕΟΜ είναι οι μεταμοσχεύσεις οργάνων καθώς και ο συντονισμός εύρεσης, αφαίρεσης, μεταφοράς και μεταμόσχευσης ιστοσυμβατών οργάνων μεταξύ διαφορετικών ατόμων.
Άλλες αρχές, όπως π.χ. η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΙΥΑ) ασχολούνται με τη θέσπιση κριτηρίων και προδιαγραφών που αφορούν σε κύτταρα και ιστούς, όπως το σπέρμα και τα σπερματοζωάρια, ο ωοθηκικός ιστός και τα ωάρια καθώς και τα βλαστοκύτταρα (Ν.3305, άρθρο 17, σημ. 2).
Στον ίδιο νόμο περιγράφονται οι προϋποθέσεις ίδρυσης Τραπεζών κρυοσυντήρησης κυττάρων και ιστών, στους ορισμούς των οποίων ρητά εμπίπτουν και τα βλαστικά κύτταρα.
Προτείνεται η υπαγωγή των Τραπεζών Κρυοσυντήρησης Ομφαλοπλακουντιακού αίματος καθώς και απομονωμένων κυττάρων που προέρχονται από αυτό ή και από άλλους ενήλικους ιστούς, στην παραπάνω Εθνική Αρχή, όπως άλλωστε ρητά προβλέπεται στο Άρθρο 42 του παρόντος, το οποίο συμπεριλαμβάνει όλους τους ιστούς και τα κύτταρα που αναφέρονται παραπάνω στην ίδια κατηγορία (ενδεικτική είναι η πρόβλεψη του άρθρου 23 παρ. 2, ότι «στην περίπτωση που μεταμοσχεύονται, εκτός από όργανα, κύτταρα και ιστοί, ο ΕΟΜ οφείλει να συνεργαστεί με την Εθνική Αρχή ΙΥΑ, υποδεικνύοντας ότι η τελευταία είναι αρμόδια για τα «κύτταρα» και τους «ιστούς».
Εναλλακτικά προτείνεται η θεσμοθέτηση ξεχωριστής «Εθνικής Αρχής Εφαρμογών Βλαστικών Κυττάρων», στα πρότυπα αντίστοιχων αρχών του εξωτερικού, κατάλληλου επιστημονικού εύρους ώστε να καλύπτει όλο το φάσμα των σημερινών και αυριανών εφαρμογών της παραπάνω τεχνολογίας.
Ο Οργανισμός, που είναι υπέυθυνος για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων, δεν μπορεί να έχει αρμοδιότητα για τα κύτταρα και τους ιστούς, γιατί δεν αφορούν μεταμόσχευση ούτε κατά το «γράμμα» της επιστήμης ούτε κατά το «πνεύμα» της!
Η επεξεργασία ιστών και κυττάρων έχει σκοπό να υποκαταστήσει την ανάγκη για οργανα προς μεταμόσχευση. Είναι αντικείμενο ενός νέου κυρίως κλάδου της επιστήμης, της αναγεννητικής ιατρικής.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι οι δύο επιστήμες είναι «ανταγωνιστριες» σε «ένα κάποιο επίπεδο», (και όλοι γνωρίζουμε ότι πάντα υπάρχει η αντίκρυση στο οικονομικό επίπεδο).
Όταν ανατίθεται η ρύθμιση της «διείσδυσης» της νεότερης επιστήμης στην κοινωνία από τον οργανισμό που «εκπροσωπεί» την αρχαιότερη των δύο επιστήμη, ΤΙ νομίζετε ότι θα συμβεί?
Δεν υπάρχει λόγος να αναρωτηθούμε, μπορούμε απλώς να διαβάσουμε τον παρόντα νόμο!
Και όπως αντιλαμβάνεστε δεν αναφέρομαι σε πρόσωπα αλλά σε δυνάμεις που δρούν στην κοινωνία.