Άρθρο 4 – Βασικές αρχές και στόχοι της ανακουφιστικής φροντίδας

Ok

Προτάσεις του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών για το ΄΄Ολοκληρωμένο Σύστημα Παροχής Ανακουφιστικής Φροντίδας΄΄

Σύμφωνα με τη διεθνή αρθρογραφία στο πεδίο της Ανακουφιστικής Φροντίδας θα πρέπει να υπάρχει ολιστική προσέγγιση του ασθενούς από μία εκπαιδευμένη ομάδα επαγγελματιών υγείας, που συνήθως περιλαμβάνει ιατρό, νοσηλευτή, φυσικοθεραπευτή, κοινωνικό λειτουργό, ψυχολόγο, διατροφολόγο και εθελοντές.
Τα μέλη της πρέπει να συνεργάζονται, να έρχονται σε επαφή με τις δομές που θα εξυπηρετήσουν τον ασθενή και να θέτουν από κοινού στόχους.
Η συνεισφορά του Φυσικοθεραπευτή σε αυτή την ομάδα είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματική, γιατί συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή, με την πρόληψη και την ανακούφιση του πόνου και τη διατήρηση της κινητικότητας.
Ο επικεφαλής της ομάδας των επαγγελματιών υγείας ορίζεται από την πρωταρχική ανάγκη του ασθενή και διαφοροποιείτε ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου.
Όταν απαιτείται η παροχή φυσικοθεραπευτικών υπηρεσιών, τότε ο φυσικοθεραπευτής αξιολογεί τον ασθενή και θεσπίζει κοινούς στόχους ώστε να συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του, αλλά και στην αποτελεσματική διαχείριση των συνυπαρχόντων ασθενειών. Ανάλογα το πρόβλημα του ασθενή χρησιμοποιεί διαφορετικές τεχνικές για να τον ανακουφίσει αλλά και για να διατηρήσει την ανεξαρτησία του για μεγαλύτερο διάστημα, για να διατηρηθεί ο αυτοσεβασμός του και για να μειωθεί η επιβάρυνση των οικείων του που τον φροντίζουν.
Ο φυσικοθεραπευτής εφαρμόζει:
Α) κινησιοθεραπεία, που συμβάλλει στη μείωση του πόνου, της κόπωσης, της μυϊκής αδυναμίας, του λεμφοιδήματος, της κατάθλιψης , δυσκοιλιότητας και αποτελεί σημαντικό παράγοντα πρόληψης των δυσκαμψιών και των κατακλίσεων.
Β) τεχνικές χαλάρωσης, που συμβάλλουν στη μείωση του πόνου, του άγχους και της δύσπνοιας,
Γ) επανεκπαίδευση των λειτουργικών δραστηριοτήτων, που συμβάλλει στη μείωση του πόνου και της κόπωσης, ενώ καθιστά τον ίδιο λειτουργικά ανεξάρτητο,
Δ) τεχνικές μάλαξης, οι οποίες συμβάλλουν στη μείωση του άγχους, της ναυτίας και της δυσκοιλιότητας,
Ε) αναπνευστικές ασκήσεις, που συμβάλλουν εκτός από τη βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας και στη μείωση του άγχους και της δύσπνοιας,
Ζ) φυσικά μέσα, που συμβάλλουν στην μείωση του πόνου, της μυϊκής αδυναμίας και της ναυτίας.
Η) Την τοποθέτηση του σώματος και των μελών των κατακεκλιμένων ασθενών σε ειδικές θέσεις, για την αποφυγή των κατακλίσεων και επίσης εκπαιδεύει τα οικεία πρόσωπα, για την ορθή θέση του σώματος και των μελών, με σκοπό την αποφυγή των κατακλίσεων.
Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να νομοθετηθεί η αναλογία του επιστημονικού προσωπικού ανά κλίνη για τη νοσοκομειακή αλλά και για την μετανοσοκομειακή φροντίδα σε εσωτερικές δομές και να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση των υπηρεσιών που παρέχονται στην οικία των ασθενών.
Προτείνουμε την παρουσία ενός (1) Φυσικοθεραπευτή για κάθε 15 κλίνες νοσηλείας.
Θα πρέπει επίσης να ενισχυθεί η διασύνδεση των υφιστάμενων δημόσιων δομών που παρέχουν υπηρεσίες φυσικοθεραπείας αλλά και των ιδιωτών Φυσικοθεραπευτών που παρέχουν υπηρεσίες με τη συλλογική σύμβαση του ΠΣΦ με τον ΕΟΠΥΥ, αλλά και των ιδιωτών με τις υφιστάμενες δομές του ΕΣΥ, των προνοιακών δομών χρονίων πασχόντων που ανήκουν στο Υπουργείο Εργασίας, των ΤΟΜΥ και των κινητών μονάδων μονάδες υγείας και κυρίως με τις Δομές Ανακουφιστικής Φροντίδας Ασθενών (Δ.Α.Φ.Α.) που θα δημιουργηθούν.
Η διασύνδεση είναι εξαιρετικά σημαντική γιατί αυτή τη στιγμή παρατηρούμε πως υπάρχουν ασύνδετες νησίδες χωρίς ένα κοινό σχέδιο για την Υγεία και την αποκατάσταση.
Τέλος προτείνουμε την ενίσχυση της δια βίου εκπαίδευσης των Φυσικοθεραπευτών σε θέματα Ανακουφιστικής Φροντίδας, την ένταξη ανανεωμένων μαθημάτων στο βασικό πρόγραμμα σπουδών αλλά και την ενημέρωση στο ευρύ κοινό για τη σημασία της ανακουφιστικής φροντίδας και το ρόλο του φυσικοθεραπευτή και άλλων επαγγελματιών στη διεπιστημονική ομάδα που την απαρτίζει.
Οι Φυσικοθεραπευτές με την επιστημονική κατάρτιση τους υποστηρίζουν τους ασθενείς σε όλα τα στάδια της νόσου από το οξύ μέχρι το τελικό, προσφέροντας και στις 4 φάσεις φροντίδας κατά Dietz: Πρόληψη, αποκατάσταση, υποστήριξη και καταπράυνση.
• Στη φάση της πρόληψης τονίζουν την έγκαιρη παρέμβαση και την εκπαίδευση για την πρόληψη ή την επιβράδυνση των επιπτώσεών της.
• Στην φάση της αποκατάστασης για τη διατήρηση της λειτουργικής ανεξαρτησίας και την παραγωγικότητα στο χώρο εργασίας.
• Στην υποστηρικτική φάση το επίκεντρο είναι οι δραστηριότητες αυτοφροντίδας.
• Στην παρηγορητική φάση, ο πρωταρχικός στόχος είναι η ανακούφιση από τον πόνο αλλά και η διατήρηση της ανεξαρτησίας του στο μέγιστο βαθμό και η υποστήριξη της οικογένειας στην παροχή βοήθειας στον ασθενή.
Η φυσικοθεραπεία είναι δικαιωματικά μια παρέμβαση βασισμένη σε ενδείξεις (evidence-based) που προάγει την ποιοτική φροντίδα και διευκολύνει την πορεία των ασθενών με προχωρημένη νόσο για μια ειρηνική ζωή μέχρι το θάνατό τους.
Συνοψίζοντας πιστεύουμε πως θα πρέπει:
• να κατοχυρωθεί ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στην ανακουφιστική φροντίδα με την ενίσχυση της παρουσίας των φυσικοθεραπευτών στην ΠΦΥ και στις λοιπές δομές.
• να υπάρχει συνοχή μεταξύ όλων των βαθμίδων της υγειονομικής περίθαλψης με ένα λειτουργικό σύστημα παραπομπής μεταξύ πρωτοβάθμιας και άλλων επιπέδων φροντίδας.
• να αντιμετωπιστεί η έλλειψη και η άνιση κατανομή των εργαζομένων στον τομέα της υγείας
• να ενισχυθεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των ομάδων ασθενών στη χάραξη πολιτικής και να αναπτυχθεί μηχανισμός λογοδοσίας που να εξασφαλίζει την κοινωνική αποδοχή του συστήματος υγείας και την καθολική πρόσβαση σε αυτό.
• να ενισχυθεί και να υποστηριχτεί η λειτουργία των διεπαγγελματικών ομάδων, με την συμμετοχή Ιατρών, Νοσηλευτών, Φυσικοθεραπευτών, κ.α με επικέντρωση στις ανάγκες του ασθενούς και στην εισαγωγή της καινοτομίας. Οι ομάδες αυτές θα προάγουν της εκπαίδευσης, της έρευνας και την παροχή ποιοτικής φροντίδας υγείας.
Η Πρόσβαση στην ανακουφιστική φροντίδα δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε μια κλειστή ομάδα ασθενών, θα πρέπει να είναι ανοικτή σε κάθε ασθενή που υποφέρει από σοβαρά ή απειλητικά για τη ζωή προβλήματα υγείας. Επίσης είναι σημαντικό η ανακουφιστική φροντίδα να είναι προσβάσιμη στην κοινότητα και στα σπίτια των ασθενών, καθώς οι περισσότεροι πόνοι μπορούν να ανακουφιστούν με φθηνό, ασφαλές και τον αποτελεσματικό συνδυασμό φαρμάκων και Φυσικοθεραπείας.

ΓΙΑ ΤΟ Κ.Δ.Σ. ΤΟΥ Π.Σ.Φ.

ΛΥΜΠΕΡΙΔΗΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ

Άρθρο 4 – Βασικές αρχές και στόχοι της ανακουφιστικής φροντίδας
2.α. Σχετικά με τις ειδικές δομές νοσηλείας ΑΦ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η διεθνής πρακτική και βιβλιογραφία έχει αναδείξει ποικίλες πρακτικές ΑΦ οι οποίες συνοψίζονται σε:
1. Φροντίδα μικρού αριθμού (6-20) εσωτερικών ασθενών σε δομή ΑΦ (Ξενώνας)
2. Ημερήσια νοσηλεία 6-8 ώρες σε 10-15 ασθενείς την ημέρα σε δομή ΑΦ
3.Νοσηλεία στο σπίτι από εξειδικευμένους νοσηλευτές
4. Διαμέσου τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας μπορεί να παρέχονται συμβουλές σε λειτουργούς υγείας για τη φροντίδα ασθενών που διευκολύνει την 30 πρόσβαση τους σε εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως κινητές μονάδες ή μονάδες ενδο-νοσοκομειακών ασθενών.

2.β. Ειδικότερα για τους καρκινοπαθειες σε προχωρημένο ή τελικό στάδιο επιβεβλημένη είναι η υποστήριξη στη διαδικασία θρήνου της οικογένειας πριν αλλά και 6 μήνες έως 1 χρόνο μετά το θάνατο του αγαπημένου τους προσώπου, αλλά και η ψυχολογική και πνευματική προετοιμασία του για το επικείμενο τέλος.
Δ.Σ FAIRLFILFE ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Η ολοφάνερη παράλειψη είναι η μη πρόβλεψη της βιωσιμότητας (βλ. Στόχους ΟΗΕ) και της ανισότητας στην πρόσβαση στις υπηρεσίες θεραπείας πόνου και παρηγορικής φροντίδας που ισχύει στην χώρα μας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη – Περιφέρεια) τόσο σε επίπεδο πρόσβασης σε οπιοειδή όσο και σε δομές.
Απουσιάζει εντελώς η πρόβλεψη της νησιωτικότητας και οι προτάσεις για υπέρβαση των δυσκολιών που αυτή επιφέρει μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας (τηλεϊατρική κλπ).
Η ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α. συμμετέχει στο έργο «Δημιουργία Δικτύου Οργανώσεων και Ομάδων της Κοινωνίας Πολιτών στο Πλαίσιο των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ» που έχει ως φορέα το ΕΛΙΑΜΕΠ και στην οποία επεξεργαζόμαστε ακριβώς αυτό το σημείο (ανισότητα στην πρόσβαση)

Άρθρο 4 – Βασικές αρχές και στόχοι της ανακουφιστικής φροντίδας
4. 1. Ο τρόπος με τον οποίο είναι διατυπωμένο το συγκεκριμένο άρθρο αφορά τους στόχους της Πολιτείας όσον αφορά την ΑΦ και όχι στους στόχους της ΑΦ (ενηλίκων και παιδιών).
Σύγχυση στόχων και μέσων ΑΦ. Ο κύριος στόχος είναι η διασφάλιση της ποιότητας ζωής και αξιοπρέπειας των ασθενών μέσω της πρόληψης , αξιολόγησης και ανακούφισης των σωματικών, ψυχοκοινωνικών και πνευματικών αναγκών του ασθενούς, καθώς και η ψυχοκοινωνική και πνευματική στήριξη της οικογένειας, τόσο κατά τη διάρκεια της ασθένειας όσο και κατά την περίοδο του πένθους.
Η διαμόρφωση μιας μεθοδολογίας και ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης αποτελούν τα μέσα για την επίτευξη του στόχου.
4.1β. Η προσέγγιση της ΑΦ είναι ολιστική και δεν περιορίζεται στον ασθενή. Δεν είναι ασθενοκεντρική, καθώς περιλαμβάνει και την οικογένεια (ενήλικες και παιδιά) και τους σημαντικούς άλλους στη ζωή του ασθενή και προϋποθέτει διεπιστημονική ομάδα με εξειδίκευση στην ΑΦ προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες τους.
Προτεινόμενη αναδιατύπωση:
Η υιοθέτηση μιας προσωποκεντρικής προσέγγισης κατά την παροχή υπηρεσιών σε ασθενή-οικογενειακό περιβάλλον, από διεπιστημονική ομάδα εξειδικευμένων
επαγγελματιών υγείας, με έμφαση στον προσδιορισμό των αναγκών των ασθενών
και τη διερεύνηση των καλύτερων επιλογών, ως προς τον τρόπο και τον τόπο
υπαγωγής στην αναγκαία θεραπεία και φροντίδα
4.1γ. Προτεινόμενη αναδιατύπωση: Η επιλογή ως προς τον τόπο, τρόπο και μέθοδο φροντίδας του ασθενούς και η διασφάλιση της πρόσβασης και παροχής ΑΦ σε κατάλληλα πλαίσια: νοσοκομείο, ξενώνα, Ανακουφιστική υπηρεσία κατ΄οίκον νοσηλείας.
4.2.α. Να διαγραφεί «θεραπείας και νοσηλείας».
Προτεινόμενη αναδιατύπωση: Η ανάπτυξη ειδικών δομών ολιστικής φροντίδας των ασθενών που ενδυναμώνουν τη δυνατότητα συμμετοχής του οικογενειακού και οικείου τους περιβάλλοντος κατά τα στάδια θεραπείας και νοσηλείας τους,

Άρθρο 4-Βασικές αρχές και στόχοι της Ανακουφιστικής Φροντίδας
1. Θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο όρος εξειδικευμένη Ανακουφιστική Φροντίδα
1β. Υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης και εξατομικευμένης προσέγγισης παροχής υπηρεσιών εξειδικευμένης Ανακουφιστικής Φροντίδας από διεπιστημονική ομάδα επαγγελματιών υγείας, με έμφαση στον προσδιορισμό των αναγκών των ασθενών και στη διεύρυνση των θεραπευτικών επιλογών τους, ως προς τον τρόπο και τον τόπο υπαγωγής τους στην αναγκαία θεραπεία. Διασφαλίζει επιπλέον την υποστήριξη της οικογένειας τόσο κατά τη διάρκεια της ασθένειας όσο και κατά τη περίοδο του πένθους.

1γ. να προστεθεί… «από την αρχή της διάγνωσης μέχρι την ίαση ή την υποτροπή και το τελικό στάδιο.»

2β. Η βελτίωση …..να προστεθεί…..της επάρκειας του ανθρώπινου δυναμικού (η οποία περιλαμβάνει γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορά) είναι απαραίτητη στην άσκηση της ανακουφιστικής φροντίδας.

1γ. να προστεθεί… «από την αρχή της διάγνωσης μέχρι την ίαση ή την υποτροπή και το τελικό στάδιο.»
2β. Η βελτίωση …..να προστεθεί…..της επάρκειας (η οποία περιλαμβάνει γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορά) είναι απαραίτητη στην άσκηση της ανακουφιστικής φροντίδας.

Οι αρχές και οι στόχοι που αναφέρονται στο συγκεκριμένο άρθρο δεν συνάδουν με τις αρχές και τους στόχους της Ανακουφιστικής Φροντίδας που περιγράφονται διεθνώς.
Επισυνάπτουμε ένα από τα έγγραφα της Παγκόσμιας Ένωσης Υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας που περιγράφονται οι ορισμοί, οι βασικές αρχές και οι στόχοι της Ανακουφιστικής Φροντίδα:
^[1]
Συγκεκριμένα, οι αρχές και οι στόχοι συμπληρώνουν τον ορισμό της Ανακουφιστικής Φροντίδας:
«Palliative care is an approach that improves the quality of life of patients (adults and children) and their families who are facing the problems associated with life-threatening illness, through the prevention and relief of suffering by means of early identification and correct assessment and treatment of pain and other problems, whether physical, psychosocial or spiritual. Palliative care:
• provides relief from pain and other distressing symptoms;
• affirms life and regards dying as a normal process;
• intends neither to hasten or postpone death;
• integrates the psychological and spiritual aspects of patient care;
• offers a support system to help patients live as actively as possible until death;
• offers a support system to help the family cope during the patients’ illness and in their own bereavement;
• uses a team approach to address the needs of patients and their families,
including bereavement counselling, if indicated;
• will enhance quality of life, and may also positively influence the course of illness;
• is applicable early in the course of illness, in conjunction with other therapies that are intended to prolong life, such as chemotherapy or radiation therapy,and includes those investigations needed to better understand and manage distressing clinical complications.

Επιπλέον στο 4.1.β γίνεται αναφορά για ασθενοκεντρική προσέγγιση με το οποίο δεν συμφωνούμε. Η Ανακουφιστική Φροντίδα δεν αφορά μόνο τον ασθενή αλλά και την οικογένειά του. Και ο ασθενής είναι μια ολοκληρωμένη οντότητα που δεν χαρακτηρίζεται μόνο από την ασθένειά του. Πιο αποδεκτοί όροι θα ήταν η ανθρωποκεντρική ή η προσωποκεντρική προσέγγιση.

Τέλος στο 4.1.β και 4.2.α αναφέρεται ο όρος «θεραπεία», ενώ θα ήταν πιο ορθό η λέξη «φροντίδα».

Το Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας για την Ανακουφιστική Φροντίδα Παιδιών και Εφήβων

Στις βασικές αρχές θα πρέπει να περιλαμβάνεται και η παροχή υποστήριξης στους φροντιστές και στους οικείους του ασθενούς κατά την πορεία της ασθένειας αλλά και υποστήριξη για τη διαχείριση του πένθους.
Ταυτόχρονα, η έμφαση στον προσδιορισμό των αναγκών των ασθενών θα πρέπει να λαμβάνει επίσης υπόψιν τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε πάθησης (Νεοπλάσματα, καρδιακά, σπάνιες ασθένειες κτλ).
Στους στόχους θα πρέπει εκτός από την ανάπτυξη δομών να προβλέπεται ταυτόχρονα και η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων δομών αλλά και η θέσπιση ενός πλήρους συστήματος αξιολόγησης και ελέγχου με συμμετοχή ασθενών και των συλλόγων τους.

1γ. να προστεθεί… «από την αρχή της διάγνωσης μέχρι την ίαση ή την υποτροπή και το τελικό στάδιο.»
2β. Η βελτίωση …..να προστεθεί…..της επάρκειας (η οποία περιλαμβάνει γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορά) είναι απαραίτητη στην άσκηση της ανακουφιστικής φροντίδας.

Άρθρο 4 – Βασικές αρχές και στόχοι της ανακουφιστικής φροντίδας
4. 1. Σύγχυση στόχων και μέσων ΑΦ.Ο τρόπος με τον οποίο είναι διατυπωμένο το συγκεκριμένο άρθρο αφορά τους στόχους της Πολιτείας για την ΑΦ και όχι στους στόχους της ΑΦ (ενηλίκων και παιδιών).
Ο κύριος στόχος είναι η διασφάλιση της ποιότητας ζωής και αξιοπρέπειας των ασθενών μέσω της πρόληψης , αξιολόγησης και ανακούφισης των σωματικών, ψυχοκοινωνικών και πνευματικών αναγκών του ασθενούς, καθώς και η ψυχοκοινωνική και πνευματική στήριξη της οικογένειας, τόσο κατά τη διάρκεια της ασθένειας όσο και κατά την περίοδο του πένθους.
Η διαμόρφωση μιας μεθοδολογίας και ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης αποτελούν τα μέσα για την επίτευξη του στόχου.
4.1β. Η προσέγγιση της ΑΦ είναι ολιστική και δεν περιορίζεται στον ασθενή. Δεν είναι ασθενοκεντρική, καθώς περιλαμβάνει και την οικογένεια (ενήλικες και παιδιά) και τους σημαντικούς άλλους στη ζωή του ασθενή και προϋποθέτει διεπιστημονική ομάδα με εξειδίκευση στην ΑΦ προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες τους.
Προτεινόμενη αναδιατύπωση:
Η υιοθέτηση μιας προσωποκεντρικής προσέγγισης κατά την παροχή υπηρεσιών σε ασθενή-οικογενειακό περιβάλλον, από διεπιστημονική ομάδα εξειδικευμένων
επαγγελματιών υγείας, με έμφαση στον προσδιορισμό των αναγκών των ασθενών
και τη διερεύνηση των καλύτερων επιλογών, ως προς τον τρόπο και τον τόπο
υπαγωγής στην αναγκαία θεραπεία και φροντίδα
4.1γ. Προτεινόμενη αναδιατύπωση: Η επιλογή ως προς τον τόπο, τρόπο και μέθοδο φροντίδας του ασθενούς και η διασφάλιση της πρόσβασης και παροχής ΑΦ σε κατάλληλα πλαίσια: νοσοκομείο, ξενώνα, Ανακουφιστική υπηρεσία κατ΄οίκον νοσηλείας.
4.2.α. Να διαγραφεί «θεραπείας και νοσηλείας».
Προτεινόμενη αναδιατύπωση: Η ανάπτυξη ειδικών δομών ολιστικής φροντίδας των ασθενών που ενδυναμώνουν τη δυνατότητα συμμετοχής του οικογενειακού και οικείου τους περιβάλλοντος κατά τα στάδια θεραπείας και νοσηλείας τους,
——————————————————-

Τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη και την Υλοποίηση της Στρατηγικής για την ΑΦ στην Ελλάδα (στο εξής Εθνική Επιτροπή): Χαρά Σπηλιοπούλου – Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας, Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ, Αντιπρύτανης ΕΚΠΑ, Κυριακή Μυστακίδου – ομότιμη Καθηγήτρια Ανακουφιστικής Αγωγής, Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ, Υπεύθυνη Εκπαίδευσης & Έρευνας Μονάδας Ανακουφιστικής Αγωγής «Τζένη Καρέζη», της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Δανάη Παπαδάτου – αφυπ. Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ, Πρόεδρος του φορέα «Μέριμνα», Ελισάβετ Πατηράκη – Καθηγήτρια, Συστήματα Νοσηλευτικής Φροντίδας-Ανακουφιστική Φροντίδα, Τμήμα Νοσηλευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ, Δρ. Ιωάννης Κωνσταντινίδης – Ειδικός Παθολόγος, πρ. Συντονιστής Διευθυντής Παθολογικού Τμήματος ΓΝΘΠ «Η Παμμακάριστος», Πρόεδρος του φορέα «Νοσηλεία», Δρ. Αλίκη Τσερκέζογλου – Γυναικολόγος-Ογκολόγος, Διευθύντρια Μονάδας Ανακουφιστικής Φροντίδας “ΓΑΛΙΛΑΙΑ”, Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος Κ.Ε.Φ.Ι. – Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών, Δρ. Ευγενία Βαθάκου, Συντονίστρια της Εθνικής Επιτροπής. Η Εθνική Επιτροπή συστάθηκε βάσει Υπουργικής Απόφασης (αρ. πρωτ. Α1β Γ.Π. οικ. 58099 25/07/2018).