Αρχική ΜεταμοσχεύσειςΆρθρο 9 – Αφαίρεση οργάνων από θανόντα δότη

Άρθρο 9 – Αφαίρεση οργάνων από θανόντα δότη

1. Η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων από θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται εφόσον είναι ενήλικο και συντρέχουν οι προϋποθέσεις της επόμενης παραγράφου. Η αφαίρεση από ανήλικο είναι δυνατή εάν συναινούν σε αυτό οι γονείς ή ο γονέας, που έχουν την επιμέλεια του τέκνου. Εάν δεν υπάρχουν ή έχουν εκπέσει από τη γονική μέριμνα, η συναίνεση παρέχεται από τον επίτροπο. Η συναίνεση δίνεται α) με έγγραφο στο οποίο βεβαιώνεται η γνησιότητα της υπογραφής, β) με προφορική δήλωση, που καταχωρίζεται σε ειδικό βιβλίο, το οποίο τηρείται στον οργανισμό αφαίρεσης ή στη Μονάδα Μεταμόσχευσης. Κατά τη δήλωση παρίστανται δύο μάρτυρες, οι οποίοι συνυπογράφουν στο ειδικό βιβλίο. Η συναίνεση πρέπει να είναι ρητή και ειδική. Τα έγγραφα υπό α) και β) φυλάσσονται στον ιατρικό φάκελο του δότη.
2. Η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων από ενήλικο, θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται εφόσον, όσο ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του σύμφωνα με την παράγραφο 3.
3. Στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων τηρείται αρχείο όπου καταχωρούνται οι δηλώσεις των πολιτών περί αντίθεσής τους στην αφαίρεση οργάνων τους μετά θάνατον. Κάθε ενήλικος πολίτης μπορεί να αποστέλλει στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων σχετική δήλωσή του, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής. Για τη δήλωση δεν απαιτείται συγκεκριμένος τύπος, αρκεί να συνάγεται ρητά και αβίαστα η ακριβής βούληση του προσώπου. Η δήλωση αυτή είναι ελεύθερα ανακλητή. Η ανάκληση γίνεται με νεότερη δήλωση ανάκλησης, η οποία αποστέλλεται ομοίως στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Η αρχική δήλωση διαγράφεται από το αρχείο και θεωρείται ως μη γενόμενη.
4. Η συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων που εμπεριέχονται στο αρχείο της παραγράφου 3 υπάγεται στις διατάξεις του ν. 2472/1997, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαφύλαξη του απορρήτου των πληροφοριών αυτών. Η πρόσβαση στο αρχείο αυτό επιτρέπεται μόνο στους αρμόδιους υπαλλήλους του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και τους Συντονιστές Μεταμοσχεύσεων.
5. Η αφαίρεση οργάνων από θανόντα δότη διενεργείται μετά την επέλευση του θανάτου, κριτήριο για την οποία είναι η νέκρωση του εγκεφαλικού στελέχους, σύμφωνα με τα ευρέως αποδεκτά και σύγχρονα δεδομένα της επιστήμης. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται επακριβώς το κριτήριο επέλευσης του θανάτου, κατόπιν γνώμης του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.). Με όμοιο τρόπο θεσπίζεται «Κώδικας Πρακτικής», σχετικά με τη διαδικασία διάγνωσης και επιβεβαίωσης του εγκεφαλικού θανάτου.
6. Όταν ο θεράπων ιατρός διαγνώσει νέκρωση του εγκεφαλικού στελέχους και εφόσον η λειτουργία ορισμένων οργάνων διατηρείται με τεχνητά μέσα, υποχρεούται να προβεί από κοινού με έναν αναισθησιολόγο και ένα νευρολόγο ή νευροχειρουργό στη σύνταξη πιστοποιητικού θανάτου. Στην πιστοποίηση του θανάτου δεν συμμετέχει ιατρός που ανήκει στη μεταμοσχευτική ομάδα. Στη συνέχεια, ο θεράπων ιατρός υποχρεούται να ενημερώσει σχετικά, χωρίς καθυστέρηση, το Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων, εφόσον υφίσταται στο νοσοκομείο και τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων , προκειμένου να ενημερωθεί εάν το ενήλικο, θανόν πρόσωπο έχει δηλώσει την άρνησή του να γίνει δωρητής οργάνων μετά θάνατον. Εάν ο θανών είναι ανήλικος, ο θεράπων ιατρός από κοινού με τον Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων, εφόσον υφίσταται στο νοσοκομείο, υποχρεούται να μεριμνήσει για την ανεύρεση των προσώπων που είναι αρμόδια να συναινέσουν στην αφαίρεση των οργάνων, για την ενημέρωσή τους και τη λήψη της συναίνεσής τους. Εφόσον λάβει τη συναίνεση,  ενημερώνει σχετικά, χωρίς καθυστέρηση, τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Εάν πρόκειται να πραγματοποιηθεί η μεταμόσχευση, συνεχίζεται η τεχνητή υποστήριξη του θανόντος προσώπου.
7. Η αφαίρεση οργάνων από θανόντα δότη γίνεται με τον προσήκοντα σεβασμό στο σώμα του νεκρού. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για την αποκατάσταση της εικόνας του.

Σχόλια 1 2
  • 17 Μαΐου 2011, 20:35 | ΙΩΑΝΝΑ ΝΤΡΟΥΛΙΑ

    3. Στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων τηρείται αρχείο όπου καταχωρούνται οι δηλώσεις των πολιτών περί αντίθεσής τους στην αφαίρεση οργάνων τους μετά θάνατον. Κάθε ενήλικος πολίτης μπορεί να αποστέλλει στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων σχετική δήλωσή του, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής.

    ΣΧΟΛΙΟ:
    Ως εθελοντές και μέσω του Συλλόγου μας, από το 2003 διοργανώνουμε Ημερίδες, παίρνουμε μέρος σε Εκθέσεις και διαμορφώνουμε ειδικά Περίπτερα διανέμοντας υλικό του ΕΟΜ για τη διάδοση της ιδέας της Δωρεάς Ιστών & Οργάνων.
    Αυτό που έχουμε αποκομίσει από τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας, προσπαθώντας να πείσουμε τους πολίτες για την αξία της Δωρεάς Οργάνων, ξέρετε ποιο είναι; Άρνηση στο να γίνουν Δωρητές. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο κόσμος δεν είναι ενημερωμένος και στο άκουσμα της έκφρασης «αφαίρεση οργάνων» αντιδρά με σκεπτικισμό και καχυποψία, για όλους τους εμπλεκόμενους (γιατρούς, νοσηλευτές) και γενικότερα για όλο το σύστημα. Αποτέλεσμα είναι ο μικρός σχετικά αριθμός υπογεγραμμένων δηλώσεων Δωρητών Οργάνων. Φανταστείτε όμως, πόσες δηλώσεις περί αντίθεσής τους στην αφαίρεση οργάνων τους μετά θάνατον θα έχουμε, αν ακούσει ο κόσμος ότι «υποχρεούται» με Νόμο του Κράτους να δωρίσει τα όργανά του!
    Δυστυχώς η ελλιπής ενημέρωση ή/και η παραπληροφόρηση έχουν οδηγήσει την κοινωνία μας σ’ αυτό το σημείο. Πιστεύω ότι είναι πολύ νωρίς στο να εφαρμοστεί στην Ελλάδα ένας τέτοιος Νόμος. Ίσως μετά από 20 -30 χρόνια, αλλά αφού πρώτα έχει γίνει πολύ δουλειά από τους εμπλεκόμενους Φορείς (Υπουργείο Υγείας, ΕΟΜ, Νοσοκομεία, γιατρούς, συντονιστές, εθελοντές) και αλλάξει η νοοτροπία του Έλληνα, ίσως τότε να μιλάμε για μηδενικές λίστες αναμονής υποψηφίων ληπτών οργάνων σώματος.

  • 17 Μαΐου 2011, 19:11 | ΗΛΙΑΣ Π ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ

    «2. Η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων από ενήλικο, θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται εφόσον, όσο ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του σύμφωνα με την παράγραφο 3.»

    Ἡ διάταξη εἶναι κανιβαλλική.
    Μετατρέπει τή ΔΩΡΕΑ ὀργάνων σέ προσβλητική γιά τήν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια καί ἐλευθερία, ΥΠΟΚΛΟΠΗ.

    Δέν θά λύσει τό πρόβλημα τῶν μεταμοσχεύσεων. Θά συσπειρώσει τήν καχυποψία καί θά ὁδηγήσει σέ μαζικές ἀρνήσεις
    ἡ ἀγάπη ΔΕΝ ΕΚΒΙΑΖΕΤΑΙ. ΜΟΝΟ ΝΑ ΕΜΠΝΕΥΣΤΕΙ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ.

    Περισσότερη ενημέρωση, περισσότερες ξεκάθαρες γραμμές, περισσότερος σεβασμός στόν δότη καί τή δωρεά.

  • 17 Μαΐου 2011, 18:23 | Γιούλη Μενουδάκου

    Ο νομοθέτης πριν δημοσιεύσει ένα σχέδιο νόμου για ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα, όφειλε να είχε κάνει μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο και στα εγκυρότερα επιστημονικά άρθρα σχετικά με την «εικαζόμενη συναινεση» στη δωρεά οργάνων από θανόντα δότη. Παραθέτω το εξής «»The Impact of Presumed Consent Legislation on Cadaveric Organ Donation:
    A Cross Country Study»
    http://www.hks.harvard.edu/fs/aabadie/pconsent.pdf

    Η μελέτη αυτή είναι ότι πιο εμπεριστατωμένο και πρόσφατο έχει γίνει σχετικά με το θέμα της Εικαζόμενης ή μη συναίνεσης. Εξετάζει την επίδραση της Εικαζόμενης Συναίνεσης στους δείκτες της δωρεάς. Οι δείκτες της δωρεάς μελετήθηκαν μέσα από το πρίσμα οικονομικών, κοινωνικών, θρησκευτικών και πληθυσμιακών παραγόντων. Η μελέτη έγινε σε 22 χώρες σε χρονική περίοδο 10 ετών.

    Βασικά Σημεία:

    • Στην πράξη, ανεξαρτήτως νομοθεσίας (εικαζόμενης ή μη) και ανεξάρτητα αν ένας πολίτης είχε δηλώσει την επιθυμία του ή την άρνησή του να γίνει δότης μετά θάνατον (κάρτα δωρητή / αρνητική κάρτα δωρητή), στις περισσότερες χώρες την τελική απόφαση την παίρνουν οι συγγενείς του εκλιπόντος.
    • Σε χώρες με Μη εικαζόμενη συναίνεση (ΗΠΑ. Μεγ. Βρετανία) το ποσοστό άρνησης των οικογενειών αγγίζει το 50%, ενώ σε χώρες με Εικαζόμενη συναίνεση φτάνει μόλις το 20% – 30% (Ισπανία – Γαλλία).
    • Υπάρχει διαφοροποίηση στην εφαρμογή του νόμου της Εικαζόμενης συναίνεσης σε κάθε χώρα. Π.χ. στην Αυστρία οι συγγενείς απλά ενημερώνονται για την αφαίρεση των οργάνων του εκλιπόντος, ενώ στην Ισπανία ουσιαστικά ζητείται η συναίνεσή τους.
    •Οι συγγραφείς της μελέτης ισχυρίζονται ότι παρά το ότι η μελέτη τους δείχνει θετική συσχέτιση της Εικαζόμενης συναίνεσης και της αύξησης της Δωρεάς, είναι πιθανό και εντοπίζονται περιπτώσεις που η εφαρμογή της Εικαζόμενης συναίνεσης είχε μηδενικά ή και αρνητικά αποτελέσματα στους δείκτες της Δωρεάς!
    • Τα εμπειρικά αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι οι νομοθεσίες που προβλέπουν την Εικαζόμενη συναίνεση μπορούν να αυξήσουν τη δωρεά έως και 20%. Όμως θα ήταν παραπλανητικό να αποδοθεί η αύξηση αυτή μόνο και μόνο στην αλλαγή της νομοθεσίας σε Εικαζόμενη, αλλά θα πρέπει να εξεταστούν και άλλοι παράγοντες (οργάνωση συστήματος υγείας, χρηματοδότηση συστήματος μεταμοσχεύσεων, ενημέρωση κοινού).
    •Στη συγκεκριμένη μελέτη η Ελλάδα καθώς και άλλες χώρες με χαμηλό αριθμό δοτών – μεταμοσχεύσεων α.ε.π. δεν συμπεριελήφθησαν καθώς η χαμηλή δραστηριότητά τους αποδόθηκε κατά κύριο λόγο σε οργανωτικές ελλείψεις και ανεπαρκείς υποδομές του συστήματος υγείας. Στις χώρες όπου υπάρχουν τέτοιου είδους ελλείψεις, οι νομοθετικές ρυθμίσεις σε Εικαζόμενη συναίνεση πιθανών να μην συμβάλλουν σε αύξηση των μεταμοσχεύσεων καθώς δεν θα υπάρχει δυνατότητα απορρόφησης των διαθέσιμων μοσχευμάτων.
    •Εν κατακλείδι, οι συγγραφείς δηλώνουν ότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα σχετικά με το πώς θα πρέπει να εφαρμόζονται και να δρομολογούνται νομοθετικές αλλαγές τέτοιου είδους. Αν και πρόσφατες μελέτες δείχνουν πετυχημένες νομοθετικές μεταβάσεις στην Εικαζόμενη συναίνεση, από την άλλη πλευρά καταδεικνύεται ότι σε μερικές χώρες, το να επιβάλει κανείς τη νομοθεσία της Εικαζόμενης συναίνεσης, χωρίς πρώτα να «χτίσει» επαρκή κοινωνική αποδοχή και υποστήριξη, μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα στους δείκτες της Δωρεάς.

    Προσωπική σημείωση κλείνοντας οτι το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι ο τύπος της συναίνεσης (εικαζόμενης ή μη), αλλά ένα βήμα πριν: στο οτι οι δότες ΔΕΝ ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ! Όταν δεν εντοπίζεται ο εγκεφαλικά νεκρός και κανείς δεν κινεί τις διαδικασίες προς τη δωρεά οργάνων, πως θα φτάσουμε στη συναίνεση των συγγενών?
    Ας μη ρίχνουμε λοιπόν την ευθύνη στους πολίτες, οτι δηλ. έχουμε λίγες μεταμοσχεύσεις, επειδή δεν είμαστε όλοι δωρητές οργάνων. Έρχεται λοιπόν ο νομοθέτης να μας κάνει δωρητές για να βρεθούν ως δια μαγείας όργανα… Πόσο λάθος έχει προσεγγιστεί το όσο θέμα, είναι λυπηρό, εν έτη 2011, με όλες τις πηγές στις οθόνες μας και όλη την εμπειρία των γειτονικών χωρών καταγεγραμμένη…. Πουθενά η εικαζόμενη συναίνεση δεν αναφέρεται ως μαγική συνταγή, αλλά αντίθετα είναι το πρώτο που κάνουν «λάβαρο» του εκσυγχρονισμού των μεταμοσχεύσεων όσοι προσεγγίζουν το θέμα άκρως επιφανειακά.
    θεωρώ ότι τα συστήματα της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων αξίζουν μια πιο ενδελεχή έρευνα και μια περισσότερο βιοηθική προσέγγιση.

Σχόλια 1 2