Το άρθρο 26 του ν. 3984/2011 (Α’ 150) αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 26
Πόροι Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων
- Πόροι του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) είναι:
α) η ετήσια επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας,
β) οι δωρεές, οι κληρονομίες, τα κληροδοτήματα, οι εισφορές και επιχορηγήσεις από τρίτους, και τα έσοδα από κάθε είδους δραστηριότητα ή οι πρόσοδοι από την κινητή και ακίνητη περιουσία του,
γ) τα έσοδα από τη διαχείριση κονδυλίων ερευνητικών, αναπτυξιακών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων και προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που προέρχονται από τη χρηματοδότηση αντίστοιχων προγραμμάτων και αποσκοπούν στην προαγωγή της δημόσιας υγείας,
δ) τα έσοδα από την υλοποίηση προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται ή συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή άλλους διεθνείς οργανισμούς,
ε) τα έσοδα που προέρχονται από την παροχή των υπηρεσιών του ΕΟΜ, όπως αυτές οι υπηρεσίες τιμολογούνται με τις εκάστοτε ισχύουσες υπουργικές αποφάσεις ή με αποφάσεις του ΕΟΜ και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο παρόν άρθρο,
στ) τα έσοδα από παράβολα για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας δομών οργάνων, ιστών και κυττάρων.
- Οι πόροι του ΕΟΜ κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδας με τον τίτλο «Λογαριασμός ΕΟΜ», ο οποίος τελεί υπό τη διοίκηση και διαχείριση του ΕΟΜ.
- Η έγκριση του προϋπολογισμού και απολογισμού του Οργανισμού, συμπεριλαμβανομένης της θέσης του ανώτατου ορίου δαπανών και του διαχειριστικού ελέγχου, υπάγεται στην αρμοδιότητα του Υπουργού Υγείας.
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Οικονομικών δύναται να προβλέπονται επιπλέον πόροι, πέραν αυτών της παρ. 1, υπέρ του ΕΟΜ, οι οποίοι προέρχονται είτε από νοσοκομεία, είτε από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, είτε από εποπτευόμενους φορείς του Υπουργείου Υγείας και να καθορίζεται και να εξειδικεύεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας.»
Προτείνεται να προστεθεί στην παράγραφο 1 ως πόρος του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) ανταποδοτικό τέλος ανά συνεδρία αιμοκάθαρσης, η περιτοναϊκής κάθαρσης, η οποία να αποδίδεται στον ΕΟΜ από τις αντίστοιχες μονάδες μέσω του ΕΟΠΥΥ.
Ως προς τη χρηματοδότηση του ΕΟΜ που αναφέρεται στο άρθρο αυτό, διαπιστώνουμε ότι παραλείπεται η φράση «πάγια» που προσδιορίζει την τακτική επιχορήγηση του οργανισμού από τον τακτικό προϋπολογισμό, η οποία είχε προβλεφθεί από το νομοθέτη με το άρθρο 26 του ν. 3984/2011 για ευνόητους λόγους. Στην ουσία, η χρηματοδότηση του ΕΟΜ θα εξαρτάται από Υπουργικές Αποφάσεις, για τις οποίες θα πρέπει τουλάχιστον να προβλέπεται συγκεκριμένη χρονική προθεσμία έκδοσής τους. Ουσιαστικά σε τίποτα δεν ενισχύεται ο Οργανισμός σε σχέση με το σημερινό καθεστώς. Γενικά, ακόμα και οι όποιες θετικές αλλαγές που επιφέρει το σχέδιο νόμου θα αναιρεθούν στην πράξη, εφόσον ο ΕΟΜ δεν θα είναι ανεξάρτητος φορέας, με το δικό του Κανονισμό Λειτουργίας, το δικό του οργανόγραμμα και με τη σύσταση προσωποπαγών θέσεων, όπως ζητούμε όλα αυτά τα χρόνια και η λειτουργία του θα εξαρτάται από τις διαθέσεις και την εξουσία του εκάστοτε υπουργού.
προς τη χρηματοδότηση του ΕΟΜ που αναφέρεται στο άρθρο 38 του εν’ λόγω Σχεδίου, που διαπιστώνουμε ότι παραλείπεται η φράση «πάγια» που προσδιορίζει την τακτική επιχορήγηση του οργανισμού από τον τακτικό προϋπολογισμό, η οποία είχε προβλεφθεί από το νομοθέτη στο άρθρο 26 του ν. 3984/2011 για ευνόητους λόγους {(Όπως φαίνεται στη σύνταξη του άρθρου συμμετείχαν και εξαίρετοι ταχυδακτυλουργοί) . . Στην ουσία η χρηματοδότηση του ΕΟΜ επαφίεται σε μεγάλο βαθμό να γίνεται με Υπουργικές Αποφάσεις για τις οποίες θα πρέπει τουλάχιστον να προβλέπεται συγκεκριμένη χρονική προθεσμία έκδοσής τους. Ουσιαστικά σε τίποτα δεν ενισχύεται ο Οργανισμός σε σχέση με το σημερινό καθεστώς.
Γενικώς, ακόμα και οι όποιες θετικές αλλαγές που επιφέρει το Σχέδιο θα αναιρεθούν στην πράξη εφόσον ο ΕΟΜ δεν θα είναι ανεξάρτητος φορέας με το δικό του Κανονισμό Λειτουργίας το δικό του οργανόγραμμα και με τη σύσταση προσωποπαγών θέσεων , όπως ζητούμε όλα αυτά τα χρόνια και η λειτουργία του θα επαφίεται στις διαθέσεις και την εξουσία του εκάστοτε υπουργού.
Για τον Π.Σ.Ν
Ο Πρόεδρος Γρηγόρης Λεοντόπουλος
Το αρχικό σχέδιο που είχε κατατεθεί προέβλεπε επιπλέον πόρους του ΕΟΜ (ποσό επί του νοσηλίου για ιατρικές πράξεις σχετιζόμενες με τη διαδικασία της μεταμόσχευσης.
Για κάθε συνεδρία (αιμοκάθαρση ή περιτοναική) στον ιδιωτικό τομέα, υπήρχε πρόβλεψη, ύψους ενός ευρώ. Προβλεπόταν επίσης ότι η είσπραξη των ποσών αυτών γίνεται με αφαίρεσή τους από την αποζημίωση που καταβάλλει ο ΕΟΠΥΥ στους ιδιώτες φορείς, κατά τη διαδικασία του clawback.
Θεωρώ ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για ουσιαστική αναβάθμιση του συστήματος μεταμοσχεύσεων εάν δεν προβλέψουμε σταθερή χρηματοδότηση του ΕΟΜ, ώστε να μπορεί να καλύπτει τις λειτουργικές του δαπάνες. Ας μην ξεχνάμε ότι για κάθε μεταμόσχευση που πραγματοποιείται ο ΕΟΠΥΥ εξοικονομεί σημαντικότατους πόρους, αφού παύει εφεξής να καταβάλλει το κόστος της αιμοκάθαρσης. Εξάλλου, η περιεχόμενη στη νέα διάταξη εξουσιοδότηση για ρύθμιση του ζητήματος των πόρων με Υπουργική Απόφαση δεν βοηθά ιδιαίτερα, καθώς μπορεί στην καλύτερη των περιπτώσεων να καθυστερήσει και στη χειρότερη να μην υλοποιηθεί ποτέ.
Παρ επί της αρχής πρόκειται για ένα νομοσχέδιο με σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο χώρο των μεταμοσχεύσεων, που έχει υιοθετήσει αρκετά σημεία από το Εθνικό Σχέδιο, δυστυχώς στο υπό διαβούλευση άρθρο (Κεφ. Β’, αντικατάσταση αρ. 26 ν. 3984/2011) οι βασικοί πόροι του ΕΟΜ επαφίενται σε Υπουργικές Αποφάσεις, όπως δηλ. γινόταν στα 20 χρόνια οριακής και αναπτυξιακά αναποτελεσματικής λειτουργίας του ΕΟΜ, γεγονός που καθιστά τον κάθε μακρόπνοο σχεδιασμό ανέφικτο και τη λειτουργία του συστήματος επισφαλή. Η οικονομική αυτοτέλεια και η σταθερή χρηματοδότηση του ΕΟΜ είναι ζωτικής σημασίας για την σταθερή ανάπτυξη και ασφαλή διαχείριση της δωρεάς και των μεταμοσχεύσεων. Όλες οι χώρες με αποτελεσματικά συστήματα, έχουν ισχυρούς, σε δομές, προσωπικό και δυνατότητες παρεμβάσεων Αρμόδιους φορείς, οι οποίοι ως επί το πλείστο, υποστηρίζονται οικονομικά από τους κύριους «ευεργετημένους» της ανταποδοτικότητας των μεταμοσχεύσεων (εκτός από τους ασθενείς φυσικά), που δεν είναι άλλοι από τα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΟΠΥΥ).
Η βιώσιμη χρηματοδότηση δεν μπορεί να στηρίζεται σε μία ανελαστική, μη προοπτική και συνήθως «ιστορική» κρατική ετήσια επιχορήγηση (με τον όρο ιστορική εννοώ την επιχορήγηση που βασίζεται στο/α προηγούμενο/α έτος/η και δεν λαμβάνει υπόψιν τις μεταβαλλόμενες προοπτικά ανάγκες). Καμία συγκεκριμένη και κοστολογημένη αναφορά δεν γίνεται στο ΣχΝ για σύνδεση της χρηματοδότησης με τις αυξανόμενες ανάγκες (προβλέπεται παρόλα αυτά στο Εθνικό Σχέδιο Μεταμοσχεύσεων που έχει η κυβέρνηση στα χέρια της πάνω από ένα έτος), καμία εμπροσθοβαρής επένδυση ( και αυτό αναφέρεται στο Εθνικό Σχέδιο) καμία πηγή πρόσθετων εσόδων σε σύνδεση με την πρόβλεψη εξοικονόμησης κονδυλίων που αποδεδειγμένα προκύπτει από την μεταμόσχευση σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο υποκατάστασης της λειτουργίας των οργάνων (π.χ. αιμοκάθαρση vs μεταμόσχευση νεφρού). Καμία συγκεκριμένη αναφορά δεν γίνεται στο ΣχΝ για αποζημίωση των Νοσοκομείων που προσφέρουν δότες ή των χειρουργικών ομάδων των νοσοκομείων που κάνουν την λήψη οργάνων, των Μεταμοσχευτικών Κέντρων για την μεταμόσχευση των οργάνων, του προσωπικού που απασχολείται σε συνθήκες υπερεργασίας λόγω των απαιτήσεων των μεταμοσχεύσεων (ΚΑΙ αυτά προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο, αλλά ΔΕΝ περιελήφθησαν στο σχέδιο νόμου!). Η γενικόλογη αναφορά του άρθρου «…δύναται να προβλέπονται επιπλέον πόροι…» παραπέμπει στις καλένδες μιας ΚΥΑ της οποίας η έκδοση μπορεί να καθυστερήσει μήνες και η υλοποίησή της έτη.