1. Σκοπός του Ε.Ο.Π.Α.Ε. είναι:
α) η συμβολή στον σχεδιασμό, την προώθηση και την υλοποίηση της εθνικής πολιτικής για την ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος των εν γένει εξαρτήσεων, εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών, τη μείωση της ζήτησης και προσφοράς εξαρτησιογόνων ουσιών και τον περιορισμό των κινδύνων και επιβλαβών συνεπειών αυτών,
β) η εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για την Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων και η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά των Εξαρτήσεων,
γ) η πρόληψη της χρήσης και της διάδοσης των εξαρτησιογόνων ουσιών, παράνομων ή νόμιμων, καθώς και η πρόληψη της εμφάνισης εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών, μέσα από τις ενδεδειγμένες κατά περίπτωση δράσεις,
δ) η σωματική αποτοξίνωση, η θεραπεία, ο απεθισμός, η απεξάρτηση και η μείωση της βλάβης, καθώς και η ψυχοκοινωνική υποστήριξη και φροντίδα των ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαρτήσεων, εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών, βάσει επιστημονικών, θεραπευτικών και κλινικά ορθών πρακτικών,
ε) η διασφάλιση της άμεσης πρόσβασης των εξαρτημένων ατόμων στις αναγκαίες υπηρεσίες και η παροχή συνεχούς και ολοκληρωμένης φροντίδας, μέσω της διαλειτουργικότητας των υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα,
στ) η ανάπτυξη δεξιοτήτων, η επαγγελματική κατάρτιση, η ενδυνάμωση και η κοινωνική επανένταξη των ωφελουμένων,
ζ) η εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού του, του προσωπικού άλλων φορέων, των εθελοντών και των μελών της οικογένειας των ωφελουμένων,
η) η επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τις συνέπειες και τους κινδύνους από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και την ανάπτυξη εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών,
θ) η ενθάρρυνση και ο συντονισμός κάθε ιδιωτικής πρωτοβουλίας που έχει σκοπό τη συμμετοχή στην αντιμετώπιση του προβλήματος των εν γένει εξαρτήσεων, εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών,
ι) η μελέτη και η παρακολούθηση του προβλήματος των εν γένει εξαρτήσεων, εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών και των εκθέσεων για την εξέλιξή του σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, η συλλογή και επεξεργασία στοιχείων για όλες τις εξαρτήσεις, η ανάλυση και αξιολόγηση σχετικών επιστημονικών μελετών και δεδομένων, η υλοποίηση εθνικών ερευνών, καθώς και η υποβολή προτάσεων και σχεδίων και η εισήγηση μέτρων προς το Υπουργείο Υγείας.
2. Για την υλοποίηση του σκοπού του ο Ε.Ο.Π.Α.Ε. δύναται:
α) να συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς της χώρας, ιδίως Υπουργεία, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), πανεπιστημιακά ιδρύματα και νοσοκομεία, καθώς και με ενωσιακούς και διεθνείς οργανισμούς και μη κερδοσκοπικούς φορείς, για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την υλοποίηση της εθνικής πολιτικής για τις εν γένει εξαρτήσεις, εξαρτητικές συμπεριφορές και εθισμούς,
β) να συμμετέχει σε συναντήσεις, συνέδρια, σεμινάρια και κάθε είδους συναφείς εκδηλώσεις με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών, πρακτικών και τεχνογνωσίας, την υποβολή προτάσεων και την εισήγηση μέτρων για την εναρμόνιση, την επικαιροποίηση και την προσαρμογή της εθνικής πολιτικής προς εκείνη των ενωσιακών και διεθνών φορέων,
γ) να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις και μνημόνια συνεργασίας με τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς της περ. α). Οι συμβάσεις του πρώτου εδαφίου περιλαμβάνουν το αντικείμενο συνεργασίας, τις εκατέρωθεν υποχρεώσεις κάθε φορέα ως προς την υλοποίηση, το χρονοδιάγραμμα, τη χρηματοδότηση, εφόσον απαιτείται, την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και τους ειδικότερους όρους συνεργασίας για την παρακολούθηση και επίτευξη των αποτελεσμάτων της,
δ) να ιδρύει και να αναπτύσσει δομές, μονάδες, υπηρεσίες και προγράμματα που άπτονται του αντικειμένου του και αφορούν στην πρόληψη, στη μείωση της βλάβης, στη θεραπεία και στην αντιμετώπιση των εν γένει εξαρτήσεων, εξαρτητικών συμπεριφορών και εθισμών, καθώς και στην κοινωνική επανένταξη των εξαρτημένων ατόμων, είτε αυτοτελώς, είτε σε συνεργασία με φορείς του Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ.), είτε με λοιπούς δημόσιους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας,
ε) να σχεδιάζει και να υλοποιεί προγράμματα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού του, του προσωπικού άλλων φορέων, των εθελοντών, των ωφελουμένων και των μελών της οικογένειάς τους και
στ) να συνεργάζεται με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) για: (στα) την υλοποίηση δράσεων και προγραμμάτων ενδυνάμωσης, συμβουλευτικής, επαγγελματικού προσανατολισμού, επιχειρηματικότητας, απόκτησης και αναβάθμισης επαγγελματικών δεξιοτήτων και απασχόλησης, που στοχεύουν στην κάλυψη των αναγκών των απεξαρτημένων ή υπό εξάρτηση ατόμων, στη διευκόλυνση της ένταξής τους στην αγορά εργασίας και στην παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και συμβουλευτικής προς τα άτομα αυτά κατά τη διάρκεια της ένταξης/επανένταξής τους στο εργασιακό περιβάλλον, (στβ) την προετοιμασία και υποστήριξή τους με στόχο την κοινωνική τους επανένταξη και (στγ) την υλοποίηση κοινών δράσεων επικοινωνίας και προβολής με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και των επιχειρήσεων.