Το άρθρο 11 του ν. 2716/1999 (Α’ 96), περί Μονάδων Ψυχικής Υγείας στον ιδιωτικό κερδοσκοπικό και μη κερδοσκοπικό τομέα, αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 11
Μονάδες Ψυχικής Υγείας στον ιδιωτικό κερδοσκοπικό και μη κερδοσκοπικό τομέα
1. Επιπλέον των όσων προβλέπονται από τα π.δ. 247/1991 (Α΄ 93) περί των όρων, των προϋποθέσεων και της διαδικασίας για την ίδρυση, λειτουργία και μεταβίβαση Ιδιωτικών Κλινικών, π.δ. 517/1991 (Α΄ 202) περί των ιδιωτικών κλινικών, των τεχνικών προδιαγραφών και του ιατρικού εξοπλισμού τους και τον ν. 4600/2019 (Α΄43), περί εκσυγχρονισμού και αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου ιδιωτικών κλινικών, φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα δύνανται να ιδρύουν και να λειτουργούν Κέντρα Ημέρας, Προστατευόμενα Διαμερίσματα, Οικοτροφεία, Ξενώνες, Ειδικά Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης, Ειδικές Μονάδες Αποκατάστασης και Επαγγελματικής Επανένταξης, Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση και Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας. Το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί να λειτουργεί περισσότερες από μία Μ.Ψ.Υ..
2. Για την ίδρυση και λειτουργία των Μονάδων Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.) της παρ. 1 ακολουθείται η εξής διαδικασία:
α) Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ιατρικής Ψυχικής Υγείας της οικείας Υ.Πε. εισηγείται, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμοδίου Επιστημονικού Συμβουλίου Ψυχικής Υγείας (Ε.Σ.Υ.Ψ.Υ.), στον αρμόδιο για θέματα ψυχικής υγείας Υποδιοικητή, είτε αυτοβούλως, είτε μετά από προηγούμενη εισήγηση του Τμήματος Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ένταξης και Μονάδων Ψυχικής Υγείας Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου, τη δημιουργία νέων δομών και υπηρεσιών προς κάλυψη των αναγκών της περιοχής αρμοδιότητάς του.
β) Ο αρμόδιος Υποδιοικητής υποβάλλει, δια του Διοικητή της οικείας Υ.Πε., σχετική εισήγηση στον Υπουργό Υγείας, την οποία συνοδεύει με τα κρίσιμα επιδημιολογικά δεδομένα που προκύπτουν από το Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Παρακολούθησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης και τεκμηριώνουν την εισήγησή του.
γ) Ο Υπουργός Υγείας εκδίδει τη σχετική έγκριση σκοπιμότητας, μετά από συνεκτίμηση της εισήγησης και των συνοδευτικών αυτής επιδημιολογικών δεδομένων.
δ) Μετά από την έκδοση της έγκρισης σκοπιμότητας της περ. γ), ο αρμόδιος Υποδιοικητής χορηγεί με απόφασή του την άδεια ίδρυσης των Μ.Ψ.Υ. της παρ. 1.
ε) Τα φυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα που έλαβαν την άδεια ίδρυσης των Μ.Ψ.Υ. της παρ. 1 οφείλουν να υποβάλουν, εντός ενός (1) έτους από τη λήψη της, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την έκδοση της άδειας λειτουργίας τους στο Τμήμα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ένταξης και Μονάδων Ψυχικής Υγείας Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου της οικείας Δ.Υ.Πε.. Υπό την προϋπόθεση της εμπρόθεσμης υποβολής των αναγκαίων δικαιολογητικών σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, ο αρμόδιος Υποδιοικητής της οικείας Υ.Πε. χορηγεί, με απόφασή του, την άδεια λειτουργίας των Μονάδων της παρ. 1.
3. Οι Μ.Ψ.Υ. που ιδρύονται και λειτουργούν σύμφωνα με το παρόν εντάσσονται στο αντίστοιχο Περιφερειακό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Πε.Δ.Υ.Ψ.Υ.).
4. Δεν επιτρέπεται η χορήγηση άδειας ίδρυσης και άδειας λειτουργίας:
α) σε νομικά πρόσωπα των οποίων οι νόμιμοι εκπρόσωποι, οι διαχειριστές ή τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν καταδικαστεί για παράβαση των διατάξεων της ποινικής νομοθεσίας, που συνιστά κώλυμα διορισμού στο Δημόσιο ή για παράβαση που αφορά στη νομοθεσία για τα ναρκωτικά ή για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής. Το κώλυμα του πρώτου εδαφίου αίρεται μόνο σε περίπτωση αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης.
β) Σε νομικά πρόσωπα των οποίων οι νόμιμοι εκπρόσωποι ή διαχειριστές είναι γιατροί ή ψυχολόγοι κλάδου Ε.Σ.Υ. ή επαγγελματίες ψυχικής υγείας που έχουν τη δημοσιοϋπαλληλική ιδιότητα.
Σε αντίθετη περίπτωση, η άδεια ίδρυσης που χορηγήθηκε ανακαλείται αμέσως και επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 20 και 21 του π.δ. 247/1991.
5. Οι άδειες ίδρυσης και λειτουργίας της παρ. 2 ανακαλούνται, με απόφαση του αρμόδιου Υποδιοικητή, εφόσον διαπιστωθούν: α) σοβαροί διοικητικοί ή διαχειριστικοί λόγοι, όπως παραβίαση των όρων των αδειών που χορηγήθηκαν, παραβίαση των καταστατικών σκοπών των νομικών προσώπων στις οποίες χορηγήθηκαν οι εν λόγω άδειες, κατάχρηση και κακοδιαχείριση εκ μέρους τους εθνικών πόρων και πόρων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, β) μη εφαρμογή των δεσμευτικών για όλους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υποπερ. 2 της περ. γ) του δευτέρου εδαφίου της παρ. 4β του άρθρου 4 του ν. 3329/2005 (Α’ 81), αποφάσεων της κατά τόπον αρμόδιας Διεύθυνσης Ιατρικής Ψυχικής Υγείας της Δ.Υ.Πε., για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς, γ) μη διασύνδεση με το Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Παρακολούθησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης του Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ.) και δ) επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, όπως σοβαρή υστέρηση στην αποτελεσματικότητα και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών εντός των Μ.Ψ.Υ. και την προστασία των δικαιωμάτων των ωφελούμενων, διακινδύνευση της υγείας, της σωματικής ακεραιότητας και της περιουσίας τους.
6. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας εξειδικεύονται τα κριτήρια έκδοσης της έγκρισης σκοπιμότητας της περ. γ) της παρ. 2, όπως η έλλειψη ή ο περιορισμένος αριθμός δομών για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, η συσσώρευση ή η αδυναμία υποδοχής και εξυπηρέτησης περιστατικών σε υφιστάμενες δομές και η αναγκαιότητα παροχής συγκεκριμένων ή εξειδικευμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε συνάρτηση με τα ιδιαίτερα πληθυσμιακά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά εκάστης Υ.Πε, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η διαδικασία και κάθε λεπτομέρεια για τη χορήγηση της άδειας ίδρυσής τους, οι διαδικασίες ελέγχου, τα δικαιολογητικά, οι προϋποθέσεις και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την έκδοση και τη μεταβίβαση της άδειας λειτουργίας τους, καθώς και η διαδικασία για τη διαπίστωση της συνδρομής των λόγων ανάκλησης των αδειών ίδρυσης και λειτουργίας, τη λήψη και την εκτέλεση της απόφασης περί ανάκλησης αυτών.».
Για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του ν. 2716/1999 και την σκοπούμενη τροποποίηση (άρθρο 19) που αφορά στις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας, παρατηρούμε ότι το σχέδιο νόμου, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση, αλλάζει εκ νέου και εκ βάθρων το θεσμικό πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας των ΜΨΥ, παραπέμπει δε για όλα τα σημαντικά ζητήματα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης.
Στο ίδιο άρθρο, το άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ.Το σχέδιο νόμου προβλέπει (άρθρο 20) τη σύσταση Μητρώου Μονάδων Ψυχικής Υγείας των ΝΠΙΔ, εντοπίζουμε όμως ένα σημαντικό έλλειμμα: δεν ελέγχεται αφενός σε κανένα σημείο η συμβατότητα του καταστατικού των ΝΠΙΔ με τους στόχους της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και αφετέρου η επιστημονική επάρκεια του με τριετή τουλάχιστον λειτουργία. Επιπλέον προϋπόθεση ορίζεται η ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων του ΝΠΙΔ και του επιστημονικού προσωπικού του για τις παρεχόμενες από μέρους τους υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Το θέμα απαιτεί σοβαρή διερεύνηση, καθώς ενώ είναι γνωστό ότι η ασφάλιση αυτή από πλευράς κόστους είναι ιδιαίτερα ψηλή έως και απαγορευτική, άγνωστο είναι κατά πόσο πρόθυμες θα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες να αναλάβουν τον εν λόγω ασφαλιστικό κίνδυνο.Πέρα από τα παραπάνω, παρότι οι Εποπτευόμενοι Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Ιδιωτικού Δικαίου Κερδοσκοπικού και μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ. στο άρθρο 15 κατηγοριοποιούνται σε 4 κατηγορίες (βλ. σημ. α-δ), μόνο για την περ. β’ δηλ. για τους τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) που ιδρύουν και λειτουργούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.), σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), ορίζεται συγκεκριμένο σύστημα εποπτείας μέσω της δημιουργίας ειδικού Μητρώου, της δυνατότητας ανάκλησης αδειών λειτουργίας, της υποχρέωσης τήρησης δεδομένων στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης και στο ενιαίο σύστημα ενδοεπιχειρησιακού σχεδιασμού (ERP) των εποπτευομένων ΝΠΙΔ, του διοικητικού, οικονομικού και διαχειριστικού τους ελέγχου από τον αρμόδιο για θέματα ψυχικής υγείας Υποδιοικητή της οικείας Υ.Πε., δημιουργώντας έτσι μια άνιση δημιουργία υποχρεώσεων για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του αρ. 11 του ν. 2716/1999, χωρίς να προβλέπεται ταυτόχρονα κάποιο πλαίσιο μεγαλύτερων αρμοδιοτήτων ή δικαιωμάτων τους, ώστε να δικαιολογείται η συγκεκριμένη επιβαρυντική διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τις λοιπές κατηγορίες εποπτευόμενων φορέων. Επισημαίνουμε ότι τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα λειτουργούν κοινοτικές ΜΨΥ υπό τη αδειοδότηση, τον έλεγχο και τη χρηματοδότηση της πολιτείας, με βάση τον εθνικό σχεδιασμό για το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας.
Για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του ν. 2716/1999 και την σκοπούμενη τροποποίηση (άρθρο 19) που αφορά στις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας, παρατηρούμε ότι το σχέδιο νόμου, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση, αλλάζει εκ νέου και εκ βάθρων το θεσμικό πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας των ΜΨΥ, παραπέμπει δε για όλα τα σημαντικά ζητήματα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης.
Στο ίδιο άρθρο, το άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ.Το σχέδιο νόμου προβλέπει (άρθρο 20) τη σύσταση Μητρώου Μονάδων Ψυχικής Υγείας των ΝΠΙΔ, εντοπίζουμε όμως ένα σημαντικό έλλειμμα: δεν ελέγχεται αφενός σε κανένα σημείο η συμβατότητα του καταστατικού των ΝΠΙΔ με τους στόχους της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και αφετέρου η επιστημονική επάρκεια του με τριετή τουλάχιστον λειτουργία. Επιπλέον προϋπόθεση ορίζεται η ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων του ΝΠΙΔ και του επιστημονικού προσωπικού του για τις παρεχόμενες από μέρους τους υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Το θέμα απαιτεί σοβαρή διερεύνηση, καθώς ενώ είναι γνωστό ότι η ασφάλιση αυτή από πλευράς κόστους είναι ιδιαίτερα ψηλή έως και απαγορευτική, άγνωστο είναι κατά πόσο πρόθυμες θα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες να αναλάβουν τον εν λόγω ασφαλιστικό κίνδυνο.Πέρα από τα παραπάνω, παρότι οι Εποπτευόμενοι Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Ιδιωτικού Δικαίου Κερδοσκοπικού και μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ. στο άρθρο 15 κατηγοριοποιούνται σε 4 κατηγορίες (βλ. σημ. α-δ), μόνο για την περ. β’ δηλ. για τους τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) που ιδρύουν και λειτουργούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.), σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), ορίζεται συγκεκριμένο σύστημα εποπτείας μέσω της δημιουργίας ειδικού Μητρώου, της δυνατότητας ανάκλησης αδειών λειτουργίας, της υποχρέωσης τήρησης δεδομένων στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης και στο ενιαίο σύστημα ενδοεπιχειρησιακού σχεδιασμού (ERP) των εποπτευομένων ΝΠΙΔ, του διοικητικού, οικονομικού και διαχειριστικού τους ελέγχου από τον αρμόδιο για θέματα ψυχικής υγείας Υποδιοικητή της οικείας Υ.Πε., δημιουργώντας έτσι μια άνιση δημιουργία υποχρεώσεων για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του αρ. 11 του ν. 2716/1999, χωρίς να προβλέπεται ταυτόχρονα κάποιο πλαίσιο μεγαλύτερων αρμοδιοτήτων ή δικαιωμάτων τους, ώστε να δικαιολογείται η συγκεκριμένη επιβαρυντική διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τις λοιπές κατηγορίες εποπτευόμενων φορέων. Επισημαίνουμε ότι τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα λειτουργούν κοινοτικές ΜΨΥ υπό τη αδειοδότηση, τον έλεγχο και τη χρηματοδότηση της πολιτείας, με βάση τον εθνικό σχεδιασμό για το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας. Υπό την έννοια αυτή, αποτελούν κρίκους του συστήματος ψυχικής υγείας και παρέχουν ως εκ τούτου δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Τροποποιείται το άρθρο 11 του ν. 2716/1999
παρ. 1
Το μέχρι σήμερα ισχύον άρθρο 11 επιφυλάσσει το δικαίωμα ίδρυσης ειδικώς Κινητών Μονάδων Ψυχιατρικής Περίθαλψης μόνο σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Με τον τρόπο αυτό αναλάμβανε το κράτος, μέσω της χρηματοδότησης των φορέων αυτών, την παροχή πρωτοβάθμιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα πλαίσια εκπλήρωσης της συνταγματικής του υποχρέωσης. Πλέον επέρχεται πλήρης εξομοίωση κερδοσκοπικού και μη κερδοσκοπικού τομέα και μπορεί πλέον η πρωτοβάθμια ψυχιατρική περίθαλψη να περάσει και στα χέρια κερδοσκοπικών φορέων.
παρ. 2
Τροποποιείται η διαδικασία έκδοσης άδειας σκοπιμότητας (από τον Υπουργό Υγείας με εισήγηση του Υποδιοικητή κατόπιν εισήγησης του Προϊσταμένου Δ/νσης Ιατρικής Ψ.Υ., κατόπιν γνωμοδότησης του Επιστημονικού Συμβουλίου ή κατόπιν πρότασης του Τμήματος ΜΨΥ των ΝΠΙΔ) και η διαδικασία έκδοσης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας (από τον Υποδιοικητή)
παρ. 3
ένταξη των ΜΨΥ που λαμβάνουν άδεια στο ΠεΔΥΨΥ
παρ. 5
Μέσα στους λόγους ανάκλησης της άδειας (περ. β) περιλαμβάνεται ανεπίτρεπτη παρέμβαση της περ. β στο θεραπευτικό έργο των φορέων. Οι φορείς όμως φέρουν την ευθύνη
παρ. 6
Εξουσιοδοτική διάταξη για Υπουργική Απόφαση σε σχέση με τη διαδικασία απόφασης σκοπιμότητας και αδειών (πρβλ και άρθρο 72 παρ. 6 – εντός 6 μηνών)
Για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του ν. 2716/1999 και την σκοπούμενη τροποποίηση (άρθρο 19) που αφορά στις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας, παρατηρούμε ότι το σχέδιο νόμου, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση, αλλάζει εκ νέου και εκ βάθρων το θεσμικό πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας των ΜΨΥ, παραπέμπει δε για όλα τα σημαντικά ζητήματα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης.
Στο ίδιο άρθρο, το άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ.Το σχέδιο νόμου προβλέπει (άρθρο 20) τη σύσταση Μητρώου Μονάδων Ψυχικής Υγείας των ΝΠΙΔ, εντοπίζουμε όμως ένα σημαντικό έλλειμμα: δεν ελέγχεται αφενός σε κανένα σημείο η συμβατότητα του καταστατικού των ΝΠΙΔ με τους στόχους της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και αφετέρου η επιστημονική επάρκεια του με τριετή τουλάχιστον λειτουργία. Επιπλέον προϋπόθεση ορίζεται η ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων του ΝΠΙΔ και του επιστημονικού προσωπικού του για τις παρεχόμενες από μέρους τους υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Το θέμα απαιτεί σοβαρή διερεύνηση, καθώς ενώ είναι γνωστό ότι η ασφάλιση αυτή από πλευράς κόστους είναι ιδιαίτερα ψηλή έως και απαγορευτική, άγνωστο είναι κατά πόσο πρόθυμες θα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες να αναλάβουν τον εν λόγω ασφαλιστικό κίνδυνο.Πέρα από τα παραπάνω, παρότι οι Εποπτευόμενοι Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Ιδιωτικού Δικαίου Κερδοσκοπικού και μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ. στο άρθρο 15 κατηγοριοποιούνται σε 4 κατηγορίες (βλ. σημ. α-δ), μόνο για την περ. β’ δηλ. για τους τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) που ιδρύουν και λειτουργούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.), σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), ορίζεται συγκεκριμένο σύστημα εποπτείας μέσω της δημιουργίας ειδικού Μητρώου, της δυνατότητας ανάκλησης αδειών λειτουργίας, της υποχρέωσης τήρησης δεδομένων στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης και στο ενιαίο σύστημα ενδοεπιχειρησιακού σχεδιασμού (ERP) των εποπτευομένων ΝΠΙΔ, του διοικητικού, οικονομικού και διαχειριστικού τους ελέγχου από τον αρμόδιο για θέματα ψυχικής υγείας Υποδιοικητή της οικείας Υ.Πε., δημιουργώντας έτσι μια άνιση δημιουργία υποχρεώσεων για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του αρ. 11 του ν. 2716/1999, χωρίς να προβλέπεται ταυτόχρονα κάποιο πλαίσιο μεγαλύτερων αρμοδιοτήτων ή δικαιωμάτων τους, ώστε να δικαιολογείται η συγκεκριμένη επιβαρυντική διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τις λοιπές κατηγορίες εποπτευόμενων φορέων. Επισημαίνουμε ότι τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα λειτουργούν κοινοτικές ΜΨΥ υπό τη αδειοδότηση, τον έλεγχο και τη χρηματοδότηση της πολιτείας, με βάση τον εθνικό σχεδιασμό για το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας. Υπό την έννοια αυτή, αποτελούν κρίκους του συστήματος ψυχικής υγείας και παρέχουν ως εκ τούτου δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Οπως έχει τονιστεί και σε προηγούμενο σχόλιο,στο άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ. Ως εκ τούτου, εγείρονται προβληματισμοί σχετικά με το πώς θα αξιολογούνται από την αρμόδια Ενιαία Αρχή της οι θεραπευτικές ανάγκες των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας ώστε ληφθούν δεσμευτικές αποφάσεις για αυτές και πόσο άμεσα θα είναι δυνατόν αυτές να επικοινωνούνται στους φορείς προς εφαρμογή;
Όπως έχει τονιστεί και σε προηγούμενο σχόλιο, στο άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ. Ως εκ τούτου, εγείρονται προβληματισμοί σχετικά με το πώς θα αξιολογούνται από την αρμόδια Ενιαία Αρχή της οι θεραπευτικές ανάγκες των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας ώστε ληφθούν δεσμευτικές αποφάσεις για αυτές και πόσο άμεσα θα είναι δυνατόν αυτές να επικοινωνούνται στους φορείς προς εφαρμογή;
Τροποποιείται το άρθρο 11 του ν. 2716/1999
παρ. 1
Το μέχρι σήμερα ισχύον άρθρο 11 επιφυλάσσει το δικαίωμα ίδρυσης ειδικώς Κινητών Μονάδων Ψυχιατρικής Περίθαλψης μόνο σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Με τον τρόπο αυτό αναλάμβανε το κράτος, μέσω της χρηματοδότησης των φορέων αυτών, την παροχή πρωτοβάθμιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα πλαίσια εκπλήρωσης της συνταγματικής του υποχρέωσης. Πλέον επέρχεται πλήρης εξομοίωση κερδοσκοπικού και μη κερδοσκοπικού τομέα και μπορεί πλέον η πρωτοβάθμια ψυχιατρική περίθαλψη να περάσει και στα χέρια κερδοσκοπικών φορέων.
παρ. 2
Τροποποιείται η διαδικασία έκδοσης άδειας σκοπιμότητας (από τον Υπουργό Υγείας με εισήγηση του Υποδιοικητή κατόπιν εισήγησης του Προϊσταμένου Δ/νσης Ιατρικής Ψ.Υ., κατόπιν γνωμοδότησης του Επιστημονικού Συμβουλίου ή κατόπιν πρότασης του Τμήματος ΜΨΥ των ΝΠΙΔ) και η διαδικασία έκδοσης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας (από τον Υποδιοικητή)
παρ. 3
ένταξη των ΜΨΥ που λαμβάνουν άδεια στο ΠεΔΥΨΥ
παρ. 5
Μέσα στους λόγους ανάκλησης της άδειας (περ. β) περιλαμβάνεται ανεπίτρεπτη παρέμβαση της περ. β στο θεραπευτικό έργο των φορέων. Οι φορείς όμως φέρουν την ευθύνη
παρ. 6
Εξουσιοδοτική διάταξη για Υπουργική Απόφαση σε σχέση με τη διαδικασία απόφασης σκοπιμότητας και αδειών (πρβλ και άρθρο 72 παρ. 6 – εντός 6 μηνών)
Άρθρο 20 Σύσταση Μητρώου εποπτευόμενων ΝΠΙΔ – Επιφυλάξεις ως προς τη θέσπιση ακόμη μίας διαδικασίας – η μη εγγραφή θα συνεπάγεται μη αποζημίωση των φορέων
Άρθρο 19 Τροποποιείται το άρθρο 11 του ν. 2716/1999
παρ. 1
Το μέχρι σήμερα ισχύον άρθρο 11 επιφυλάσσει το δικαίωμα ίδρυσης ειδικώς Κινητών Μονάδων Ψυχιατρικής Περίθαλψης μόνο σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Με τον τρόπο αυτό αναλάμβανε το κράτος, μέσω της χρηματοδότησης των φορέων αυτών, την παροχή πρωτοβάθμιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα πλαίσια εκπλήρωσης της συνταγματικής του υποχρέωσης. Πλέον επέρχεται πλήρης εξομοίωση κερδοσκοπικού και μη κερδοσκοπικού τομέα και μπορεί πλέον η πρωτοβάθμια ψυχιατρική περίθαλψη να περάσει και στα χέρια κερδοσκοπικών φορέων.
παρ. 2
Τροποποιείται η διαδικασία έκδοσης άδειας σκοπιμότητας (από τον Υπουργό Υγείας με εισήγηση του Υποδιοικητή κατόπιν εισήγησης του Προϊσταμένου Δ/νσης Ιατρικής Ψ.Υ., κατόπιν γνωμοδότησης του Επιστημονικού Συμβουλίου ή κατόπιν πρότασης του Τμήματος ΜΨΥ των ΝΠΙΔ) και η διαδικασία έκδοσης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας (από τον Υποδιοικητή)
παρ. 3
ένταξη των ΜΨΥ που λαμβάνουν άδεια στο ΠεΔΥΨΥ
παρ. 5
Μέσα στους λόγους ανάκλησης της άδειας (περ. β) περιλαμβάνεται ανεπίτρεπτη παρέμβαση της περ. β στο θεραπευτικό έργο των φορέων. Οι φορείς όμως φέρουν την ευθύνη
παρ. 6
Εξουσιοδοτική διάταξη για Υπουργική Απόφαση σε σχέση με τη διαδικασία απόφασης σκοπιμότητας και αδειών (πρβλ και άρθρο 72 παρ. 6 – εντός 6 μηνών)
Δίνεται πλέον η δυνατότητα λειτουργίας ΜΨΥ και Πρωτοβάθμιων Μονάδων Ψυχικής Υγείας από ΝΠΙΔ κερδοσκοπικού χαρακτήρα! Οι κλινικές πχ οι οποίες διαθέτουν μάλιστα χώρους – με βαθμολόγηση 40 του κριτηρίου παραχώρηση χώρου – μπορούν να ιδρύουν Κινητές Μονάδες και με 50% στα υπόλοιπα ποιοτικά κριτήρια (50% στο κριτήριο εμπειρία-τεχνογνωσία δηλ 20 βαθμοί, 50% στο κριτήριο πληρότητας της πρότασης δηλαδή 10 βαθμοί και 40 βαθμούς στην παραχώρηση χώρων σύνολο 70 βαθμοί).
Το ουσιαστικό ερώτημα που προκύπτει είναι αν θα διατηρηθεί το κονδύλι του προϋπολογισμού του ΥΥ (περίπου 70 εκατομμύρια ετησίως) που πήγαινε μόνο σε ΑΜΚΕ και αν θα συνεχίσει να πηγαίνει μόνο σε ΑΜΚΕ ή όλα τα ΝΠΙΔ θα αποζημιώνονται μόνο από τον ΕΟΠΥ.
Για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του ν. 2716/1999 και την σκοπούμενη τροποποίηση (άρθρο 19) που αφορά στις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας, παρατηρούμε ότι το σχέδιο νόμου, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση, αλλάζει εκ νέου και εκ βάθρων το θεσμικό πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας των ΜΨΥ, παραπέμπει δε για όλα τα σημαντικά ζητήματα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης.
Στο ίδιο άρθρο, το άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει (άρθρο 20) τη σύσταση Μητρώου Μονάδων Ψυχικής Υγείας των ΝΠΙΔ, εντοπίζουμε όμως ένα σημαντικό έλλειμμα: δεν ελέγχεται αφενός σε κανένα σημείο η συμβατότητα του καταστατικού των ΝΠΙΔ με τους στόχους της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και αφετέρου η επιστημονική επάρκεια του με τριετή τουλάχιστον λειτουργία. Επιπλέον προϋπόθεση ορίζεται η ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων του ΝΠΙΔ και του επιστημονικού προσωπικού του για τις παρεχόμενες από μέρους τους υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Το θέμα απαιτεί σοβαρή διερεύνηση, καθώς ενώ είναι γνωστό ότι η ασφάλιση αυτή από πλευράς κόστους είναι ιδιαίτερα ψηλή έως και απαγορευτική, άγνωστο είναι κατά πόσο πρόθυμες θα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες να αναλάβουν τον εν λόγω ασφαλιστικό κίνδυνο.
Πέρα από τα παραπάνω, παρότι οι Εποπτευόμενοι Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Ιδιωτικού Δικαίου Κερδοσκοπικού και μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ. στο άρθρο 15 κατηγοριοποιούνται σε 4 κατηγορίες (βλ. σημ. α-δ), μόνο για την περ. β’ δηλ. για τους τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) που ιδρύουν και λειτουργούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.), σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), ορίζεται συγκεκριμένο σύστημα εποπτείας μέσω της δημιουργίας ειδικού Μητρώου, της δυνατότητας ανάκλησης αδειών λειτουργίας, της υποχρέωσης τήρησης δεδομένων στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης και στο ενιαίο σύστημα ενδοεπιχειρησιακού σχεδιασμού (ERP) των εποπτευομένων ΝΠΙΔ, του διοικητικού, οικονομικού και διαχειριστικού τους ελέγχου από τον αρμόδιο για θέματα ψυχικής υγείας Υποδιοικητή της οικείας Υ.Πε., δημιουργώντας έτσι μια άνιση δημιουργία υποχρεώσεων για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του αρ. 11 του ν. 2716/1999, χωρίς να προβλέπεται ταυτόχρονα κάποιο πλαίσιο μεγαλύτερων αρμοδιοτήτων ή δικαιωμάτων τους, ώστε να δικαιολογείται η συγκεκριμένη επιβαρυντική διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τις λοιπές κατηγορίες εποπτευόμενων φορέων. Επισημαίνουμε ότι τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα λειτουργούν κοινοτικές ΜΨΥ υπό τη αδειοδότηση, τον έλεγχο και τη χρηματοδότηση της πολιτείας, με βάση τον εθνικό σχεδιασμό για το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας. Υπό την έννοια αυτή, αποτελούν κρίκους του συστήματος ψυχικής υγείας και παρέχουν ως εκ τούτου δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει (άρθρο 20) τη σύσταση Μητρώου Μονάδων Ψυχικής Υγείας των ΝΠΙΔ, εντοπίζουμε όμως ένα σημαντικό έλλειμμα: δεν ελέγχεται αφενός σε κανένα σημείο η συμβατότητα του καταστατικού των ΝΠΙΔ με τους στόχους της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και αφετέρου η επιστημονική επάρκεια του με τριετή τουλάχιστον λειτουργία. Επιπλέον προϋπόθεση ορίζεται η ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων του ΝΠΙΔ και του επιστημονικού προσωπικού του για τις παρεχόμενες από μέρους τους υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Το θέμα απαιτεί σοβαρή διερεύνηση, καθώς ενώ είναι γνωστό ότι η ασφάλιση αυτή από πλευράς κόστους είναι ιδιαίτερα ψηλή έως και απαγορευτική, άγνωστο είναι κατά πόσο πρόθυμες θα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες να αναλάβουν τον εν λόγω ασφαλιστικό κίνδυνο.
Πέρα από τα παραπάνω, παρότι οι Εποπτευόμενοι Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Ιδιωτικού Δικαίου Κερδοσκοπικού και μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ. στο άρθρο 15 κατηγοριοποιούνται σε 4 κατηγορίες (βλ. σημ. α-δ), μόνο για την περ. β’ δηλ. για τους τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) που ιδρύουν και λειτουργούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.), σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), ορίζεται συγκεκριμένο σύστημα εποπτείας μέσω της δημιουργίας ειδικού Μητρώου, της δυνατότητας ανάκλησης αδειών λειτουργίας, της υποχρέωσης τήρησης δεδομένων στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Θεραπευτικής Διαχείρισης και στο ενιαίο σύστημα ενδοεπιχειρησιακού σχεδιασμού (ERP) των εποπτευομένων ΝΠΙΔ, του διοικητικού, οικονομικού και διαχειριστικού τους ελέγχου από τον αρμόδιο για θέματα ψυχικής υγείας Υποδιοικητή της οικείας Υ.Πε., δημιουργώντας έτσι μια άνιση δημιουργία υποχρεώσεων για τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του αρ. 11 του ν. 2716/1999, χωρίς να προβλέπεται ταυτόχρονα κάποιο πλαίσιο μεγαλύτερων αρμοδιοτήτων ή δικαιωμάτων τους, ώστε να δικαιολογείται η συγκεκριμένη επιβαρυντική διακριτική μεταχείριση σε σχέση με τις λοιπές κατηγορίες εποπτευόμενων φορέων. Επισημαίνουμε ότι τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα λειτουργούν κοινοτικές ΜΨΥ υπό τη αδειοδότηση, τον έλεγχο και τη χρηματοδότηση της πολιτείας, με βάση τον εθνικό σχεδιασμό για το δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας. Υπό την έννοια αυτή, αποτελούν κρίκους του συστήματος ψυχικής υγείας και παρέχουν ως εκ τούτου δωρεάν δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
H σκοπούμενη τροποποίηση (άρθρο 19) που αφορά στις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Ψυχικής Υγείας, παρατηρούμε ότι το σχέδιο νόμου, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση, αλλάζει εκ νέου και εκ βάθρων το θεσμικό πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας των ΜΨΥ, παραπέμπει δε για όλα τα σημαντικά ζητήματα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης.
Στο ίδιο άρθρο, το άρθρο 19, ως λόγος ανάκλησης άδειας ορίζεται μεταξύ άλλων η «αμέλεια εφαρμογής των δεσμευτικών για όλους αποφάσεων της οικείας Διεύθυνσης Ιατρών, για τη θεραπευτική πορεία του ασθενούς», χωρίς να καθίσταται σαφές από το σύνολο του νομοσχεδίου, τι θα αφορούν οι εν λόγω αποφάσεις και σε τι πλαίσιο θα δημιουργούν δέσμευση για την ατομική θεραπεία ασθενών, υποβαθμίζοντας ενδεχομένως τον ρόλο της Πολυκλαδικής Θεραπευτικής Ομάδας των ΜΨΥ.
Θα μπορούσε μέσω gov. Gr