Υπουργείο Υγείας

1. Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας (Υ.Ψ.Υ.) είναι το σύνολο των ολοκληρωμένων υπηρεσιών εντός του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), οι οποίες αποσκοπούν στην παρακολούθηση, διατήρηση και βελτίωση της ψυχικής υγείας του ανθρώπου.
2. Οι Υ.Ψ.Υ. απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους με ψυχικές διαταραχές, διαταραχές αυτιστικού τύπου, νευροαναπτυξιακές διαταραχές και συνοδά μαθησιακά προβλήματα, σε ενήλικες με ψυχικές διαταραχές, σε άτομα με άνοια και άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις, καθώς και σε άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, και οργανώνονται σε τρεις (3) βασικούς πυλώνες ως εξής: α) την πρόληψη παθήσεων και την προαγωγή της ψυχικής υγείας, β) την έγκαιρη διάγνωση, περίθαλψη και θεραπεία ψυχικών παθήσεων και γ) την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη των Ληπτών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Λ.Υ.Ψ.Υ.).
Ειδικότερα, οι ως άνω πυλώνες περιλαμβάνουν:
α) την εκτίμηση των αναγκών ψυχικής υγείας των πολιτών, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μέτρων και προγραμμάτων πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης ψυχικών νοσημάτων των πολιτών και των ευπαθών ομάδων,
β) τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας που παρέχονται στην κοινότητα,
γ) την παροχή επείγουσας και εξειδικευμένης νοσοκομειακής φροντίδας ψυχικής υγείας,
δ) τη διαχείριση ασθενών με χρόνια ψυχικά νοσήματα, με στοχευμένη κατεύθυνσή τους στις κατά περίπτωση αναγκαίες υπηρεσίες ψυχικής υγείας,
ε) τη διασύνδεση, υπό την έννοια της παραπομπής, της παρακολούθησης, του συντονισμού και, κατά περίπτωση, της συνδιαχείρισης περιστατικών με: εα) τις δομές πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας και τις δομές ανακουφιστικής και παρηγορητικής φροντίδας, εβ) τις υπηρεσίες και δομές αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, εγ) τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας και εδ) τις υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας,
στ) τις υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας,
ζ) την πρόληψη παθήσεων και την προαγωγή της ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων, την πρώιμη ανίχνευση, την έγκαιρη διάγνωση και τη βέλτιστη θεραπευτική πορεία των διαταραχών της ψυχικής τους υγείας, καθώς και τη διασύνδεση των δομών και υπηρεσιών ψυχικής υγείας με το εκπαιδευτικό σύστημα, μέσω: ζα) του σχεδιασμού, της ανάπτυξης και υλοποίησης προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε θέματα ψυχικής υγείας του μαθητικού πληθυσμού, των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και των οικογενειών και ζβ) της καθιέρωσης κοινών προτύπων, πρωτοκόλλων και διαδικασιών για τη διασφάλιση της ευχερούς προσβασιμότητας σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων,
η) την ψυχιατροδικαστική με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη αποτελεσματικών μορφών σωφρονισμού των εφήβων,
θ) τις υπηρεσίες κοινοτικής φροντίδας, για την αντιμετώπιση των κρίσεων και φυσικών καταστροφών και των απειλών δημόσιας υγείας που έχουν επίπτωση στην ψυχική υγεία του πληθυσμού,
ι) την οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα μέσω της εργασίας, την ενεργητική ένταξη και παραμονή τους στην αγορά εργασίας μέσω δομών και προγραμμάτων υποστηριζόμενης απασχόλησης και επαγγελματικής ένταξης,
ια) την οργάνωση και εφαρμογή δράσεων και προγραμμάτων για την καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος και
ιβ) την ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων για τη διασφάλιση και την ενίσχυση των δικαιωμάτων, της αυτοεκπροσώπησης και της συνηγορίας των ατόμων με ψυχικές παθήσεις.
3. Οι Υ.Ψ.Υ. παρέχονται δωρεάν και ισότιμα σε όλο τον πληθυσμό της χώρας, ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική, επαγγελματική, ασφαλιστική κατάσταση και τον τόπο κατοικίας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, μέσα από το ενιαίο, αυτοτελές, καθολικό και αποκεντρωμένο Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Ε.Δ.Υ.Ψ.Υ.), που οργανώνεται, αναπτύσσεται και λειτουργεί σύμφωνα με τον παρόντα, με βάση τις αρχές της τομεοποίησης και της κοινοτικής ψυχιατρικής, της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, της αποϊδρυματοποίησης, της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, της επαγγελματικής ένταξης, της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας, καθώς και της πληροφόρησης και της εθελοντικής αρωγής της κοινότητας στην προαγωγή της ψυχικής υγείας, της καταπολέμησης του κοινωνικού στίγματος και της ενίσχυσης των δικαιωμάτων της αυτοεκπροσώπησης και της συνηγορίας των ατόμων με ψυχικές παθήσεις.
4. Οι δημόσιοι φορείς Υ.Ψ.Υ. δύνανται να συνεργάζονται με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιώτες παρόχους Υ.Ψ.Υ. και ιδιώτες ιατρούς για τη διασφάλιση της πρόσβασης του συνόλου του πληθυσμού στις αναγκαίες Υ.Ψ.Υ..