Άρθρο 1
Σκοπός
Σκοπός του παρόντος είναι ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων. Ειδικότερα, επιδιώκονται η βελτίωση της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών στην Ελληνική Επικράτεια, ο εξορθολογισμός του διοικητικού και οικονομικού κόστους και η διασφάλιση της αποτελεσματικότερης επιχειρησιακής λειτουργίας των παρόχων υπηρεσιών, καθώς και η επίλυση επειγόντων ενεργειακών ζητημάτων.
Άρθρο 2
Αντικείμενο
Αντικείμενο του παρόντος αποτελούν:
α) η οικειοθελής αναδιοργάνωση των υφιστάμενων Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (εφεξής Δ.Ε.Υ.Α. ή επιχείρηση) και των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων, καθώς και η επικαιροποίηση του νομοθετικού πλαισίου των Δ.Ε.Υ.Α.,
β) η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας Ανώνυμης Εταιρείας (εφεξής Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.) και της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Ανώνυμης Εταιρείας (εφεξής Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.),
γ) η επίλυση ζητημάτων αρμοδιότητας της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., καθώς και του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου «Εταιρεία Παγίων Ε.ΥΔ.ΑΠ.»,
δ) η ίδρυση της Εταιρείας Άρδευσης Βόλβης – Λαγκαδά Α.Ε., και
ε) η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας.
Συμμετοχή Δήμου Κρωπίας επί της Δημόσιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο: «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ»
Το σχόλιο-κείμενο περιέχεται στην υπ. αριθμό 45/27.02.2025 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κρωπίας στην έκτακτη 6η συνεδρίασή του
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε από την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 23:45 !!!, σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο: «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ» και κάλεσε να συμμετέχουν στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για τη βελτίωση των διατάξεων του ανωτέρω σχεδίου, μέχρι και την Παρασκευή, 28 Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 09:00, διάστημα ούτε δεκαπέντε ημερών !!!
Η υπό διαβούλευση νομοθετική ρύθμιση αφορά και τον Δήμο Κορωπίου καθόσον στο Μέρος Γ΄: Προβλέπεται η επέκταση της γεωγραφικής αρμοδιότητας των Εταιρειών Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας (Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.) και Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) όπου ρυθμίζονται ζητήματα διαδοχής, ιδίως όσον αφορά τη συνέχιση εκτέλεσης συμβάσεων, τα πάγια περιουσιακά στοιχεία, τις εκκρεμείς δίκες, τα ταμειακά διαθέσιμα – υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών (Κεφάλαιο Α’). Επιπροσθέτως, επιλύονται ειδικότερα ζητήματα των Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε. και Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., ιδίως για τη δικαστική επίλυση διαφορών, για τους πόρους της Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε., καθώς και για το σύστημα των αποχετεύσεων, ενώ προβλέπονται και ρυθμίσεις για την ενίσχυση του προσωπικού τους (Κεφάλαιο Β’). Επίσης, αντιμετωπίζονται ζητήματα του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) «Εταιρεία Παγίων Ε.ΥΔ.ΑΠ.» που αφορούν τη λειτουργία και συντήρηση του συστήματος του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (Ε.Υ.Σ.) της μείζονος περιοχής Πρωτευούσης, με την παράλληλη ρύθμιση διοικητικών θεμάτων (Κεφάλαιο Γ’).
Ως Δήμος , αρχικά αναφέρουμε ότι το χρονικό περιθώριο της διαβούλευσης για ένα τόσο σημαντικό θέμα είναι απαράδεκτο! Περαιτέρω εκφράζουμε τις απόψεις μας αλλά και τον προβληματισμό για διάφορα θέματα που εγείρονται με το παρόν σχέδιο νόμου.
Το νερό είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και βασική ανάγκη για την επιβίωση. Αποτελεί μέχρι σήμερα ένα δημόσιο αγαθό και η διαχείρισή του πρέπει να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο, διασφαλίζοντας την καθολική πρόσβαση, τη διαφάνεια και την προστασία του απόo αδόκιμες πρακτικές, σαν αυτά που προβλέπει το σχέδιο νόμου.
Η εμπειρία από άλλες χώρες δείχνει ότι το μονοπώλιο, όπως προτείνεται για τους Δήμους της Αττικής, μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών, μείωση της ποιότητας των υπηρεσιών και έλλειψη επενδύσεων σε υποδομές. Επιπλέον, η οποιαδήποτε διαχείριση των υδάτινων πόρων πρέπει να γίνεται πάντα με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον.
Το παρόν υπό διαβούλευση νομοσχέδιο σε καμία περίπτωση δεν τεκμηριώνει σε κανένα άρθρο του, τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων, ούτε επιδιώκεται η βελτίωση της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών στην Ελληνική Επικράτεια, ούτε γίνεται εξορθολογισμός του διοικητικού και οικονομικού κόστους, ούτε διασφαλίζεται η αποτελεσματικότερη επιχειρησιακή λειτουργία των παροχών υπηρεσιών ύδατος και αποχέτευσης.
Οι μεγάλες αποστάσεις, η πιθανή αδυναμία να λειτουργήσουν υπό τις νέες απρόσωπες κι ίσως διαδικτυακές διαδικασίες, οι διοικήσεις που θα βρίσκονται πολύ μακριά, θα κάνουν μάλλον αδύνατη την προσφορά τους.
Η έλλειψη ικανού αριθμού συνεργείων αλλά και κτιριακών εγκαταστάσεων της ΕΥΔΑΠ ΑΕ στην ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου καθιστά την οποιαδήποτε μεταφορά προβληματική. Στο παρόν υπό διαβούλευση νομοσχέδιο δεν γίνεται καμία αναφορά, ούτε επισυνάπτεται καμία μελέτη βιωσιμότητας για την δυνατότητα της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και για το εάν μπορεί να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητα και στην αμεσότητα των προβλημάτων σε θέματα παροχής ύδρευσης για όλους τους Δήμους του λεκανοπεδίου.
Καταργείται με το παρόν οποιαδήποτε ρύθμιση σχετικά με κοινωνικό τιμολόγιο και τιμολόγια ειδικών κατηγοριών που σύμφωνα με την παρ.3 άρθρου 25 του Ν.1069/80 για τις ευπαθείς ομάδες, που υποχρεωτικά εγκρίνονται με το ν.1069/1980 από τα Δημοτικά Συμβούλια. Σε περίπτωση που η ΕΥΔΑΠ ΑΕ χάσει τον δημόσιο χαρακτήρα της, τότε οποιαδήποτε ενέργεια ιδιωτικοποίησης του νερού μπορεί να οδηγήσει σε εμπορευματοποίηση ενός αγαθού που θα έπρεπε να είναι προσβάσιμο σε όλους, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης. Ενδέχεται τότε να περιοριστεί η προσβασιμότητα ή να αυξήσουν τις τιμές, καθιστώντας το νερό ακριβότερο και λιγότερο προσιτό σε ευάλωτους πληθυσμούς. Καμία αναφορά δεν γίνεται επί των ανωτέρω στο σχέδιο νόμου.
Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι από την επισυναπτόμενη στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάλυση Συνεπειών της παρούσας ρύθμισης προκύπτει :
Α)να ΜΗΝ έχουν ληφθεί υπόψη συναφείς πρακτικές από άλλη/ες χώρα/ες της Ε.Ε. ή του ΟΟΣΑ ή από όργανα της Ε.Ε. ή από διεθνείς οργανισμούς
Β)Ενώ σημειώνεται ότι στους στόχους αξιολογούμενης ρύθμισης και σε σχέση με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών επιδιώκεται η επίτευξη στόχου για Μηδενική Φτώχεια -Στόχος 1- Αξιοπρεπή εργασία και οικονομική ανάπτυξη -Στόχος 8-, λιγότερες ανισότητες -Στόχος 10-, Βιώσιμες πόλεις και Κοινότητες -Στόχος 11- και Ζωή στο νερό -Στόχος 14-
Ο Δήμος Κρωπίας έχει προβεί την τελευταία εικοσαετία σε ορθολογική διαχείριση και σε σημαντικές επενδύσεις στα δίκτυα ύδρευσης, αναφέροντας ενδεικτικά ότι έχει αντικαταστήσει δίκτυο ύδρευσης σε εντός σχεδίου και εκτός σχεδίου περιοχές πάνω από 350 χλμ και ολιστικό σύστημα διαχείρισης δικτύου ύδρευσης πλέον σε 20.000 ακίνητα, αντλητικά συγκροτήματα, και αναλωσίμων υλικών για τις επισκευές συντήρησης δικτύων. Ενώ οι οικονομικές του υποχρεώσεις προς την ΕΥΔΑΠ ΑΕ είναι τακτοποιημένες καθόσον μέσω των οικονομικών του υπηρεσιών εισπράττει από τους πολίτες τα αντίστοιχα βεβαιωθέντα ποσά, ανάλογα με την κατανάλωση ύδατος .
Με θεμελιώδη αρχή για το Δήμο μας ότι η δημόσια διαχείριση του νερού διασφαλίζει ότι αυτό το αγαθό παραμένει προσβάσιμο, βιώσιμο και διαχειρίσιμο με σεβασμό προς το κοινό συμφέρον, ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ & ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ ΝΑ ΠΡΟΒΛΕΦΘΕΙ στο νόμο η δυνατότητα επιλογής των ΟΤΑ της Περιφέρειας Αττικής κι εφόσον το επιθυμούν, να διατηρήσουν την αρμοδιότητα παροχής υπηρεσιών ύδρευσης, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, παραθέτουμε τις κάτωθι απόψεις-θέσεις -σχολιασμούς επί της από 13-2-2025 ανωτέρω περιγραφόμενης διαβούλευσης και ειδικότερα επί του ΜΕΡΟΥΣ Γ΄ : ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ, ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΓΙΩΝ Ε.ΥΔ.ΑΠ.» – ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ (άρθρα 40-46)
Τέλος επισημαίνουμε ότι με το παρόν σχέδιο νόμου θίγονται άρθρα του Συντάγματος και βασικές συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές που αφορούν την αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Αρχής της Αναλογικότητας, της Προστασίας του Δημόσιου Κοινωνικού Αγαθού που είναι το «ΝΕΡΟ» και της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, μέσω μέτρων επιβολής ανέλεγκτων και στηριζόμενων στη βούληση του ιδιωτικού οφέλους, καθώς επίσης αντίκειται στη Συνταγματική επιταγή για την υποχρέωση κατοχύρωσης και μη αμφισβήτησης των εργασιακών σχέσεων όλων των εργαζομένων.
Α. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 102 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι:
«1. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Νόμος καθορίζει το εύρος και τις κατηγορίες των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την κατανομή τους στους επί μέρους βαθμούς. Με νόμο μπορεί να ανατίθεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η άσκηση αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του Κράτους.
2. Oι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Oι αρχές τους εκλέγονται με καθολική και μυστική ψηφοφορία, όπως νόμος ορίζει.
3. Με νόμο μπορεί να προβλέπονται για την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών ή την άσκηση αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης αναγκαστικοί ή εκούσιοι σύνδεσμοι οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που διοικούνται από αιρετά όργανα.
4. Το Κράτος ασκεί στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους. O έλεγχος νομιμότητας ασκείται, όπως νόμος ορίζει. Πειθαρχικές ποινές στα αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκτός από τις περιπτώσεις που συνεπάγονται αυτοδικαίως έκπτωση ή αργία, επιβάλλονται μόνο ύστερα από σύμφωνη γνώμη συμβουλίου που αποτελείται κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές, όπως νόμος ορίζει.
5. Το Κράτος λαμβάνει τα νομοθετικά, κανονιστικά και δημοσιονομικά μέτρα που απαιτούνται για την εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και των πόρων που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση της αποστολής και την άσκηση των αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης με ταυτόχρονη διασφάλιση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των πόρων αυτών. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την απόδοση και κατανομή, μεταξύ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των φόρων ή τελών που καθορίζονται υπέρ αυτών και εισπράττονται από το Κράτος. Κάθε μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από κεντρικά ή περιφερειακά όργανα του Κράτους προς την τοπική αυτοδιοίκηση συνεπάγεται και τη μεταφορά των αντίστοιχων πόρων. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τον καθορισμό και την είσπραξη τοπικών εσόδων απευθείας από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης».
Με τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος κατοχυρώνεται η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού ως θεσμός και ως οργανωτικό σχήμα της δημόσιας διοίκησης. Με το εν λόγω άρθρο 102 δεν καθιερώνεται μεν αυτονομία υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ο.τ.α.), δηλαδή εξουσία αυτοτελούς θεσπίσεως κανόνων δικαίου, διασφαλίζεται όμως η αυτοδιοίκηση αυτών, δηλαδή εξουσία να αποφασίζουν επί των τοπικών υποθέσεων (ή επί των κρατικών υποθέσεων που κατ’εξαίρεση έχουν ανατεθεί σε αυτούς από το νόμο) δι’ιδίων οργάνων, εντός των πλαισίων των κανόνων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία τους και θεσπίζονται από τον τυπικό νόμο ή την κατ’εξουσιοδότηση τούτου κανονιστικώς δρώσα διοίκηση (ΣτΕ 1871/2017, 1067/2016, 4077, 389/2009, Ολομ. 1809/1983).
Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος, όχι μόνον επιφυλάσσεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, αλλά επιπροσθέτως επιβάλλεται η λήψη μέτρων για την εξασφάλιση της οικονομικής τους αυτοτέλειας και των αναγκαίων πόρων για την εκπλήρωση της αποστολής τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους κατά τρόπο ώστε να παρέχουν καλύτερη και αποτελεσματικότερη ποιότητα υπηρεσιών προς τους δημότες τους (ΣτΕ 1104/2017, πρβλ. ΣτΕ 1181/2014 Ολομ.).
Στο πλαίσιο δε, της υποχρέωσης του Κράτους να εξασφαλίζει την οικονομική αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α., προβλέπεται ότι σε περίπτωση μεταφοράς αρμοδιοτήτων από κεντρικά ή περιφερειακά όργανα του Κράτους προς Ο.Τ.Α. απαιτείται συγχρόνως με τη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων να μεταφέρονται και οι αντίστοιχοι πόροι που είναι αναγκαίοι για την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών, η σχετικήδε αξίωση είναι αγώγιμη. Τουτέστιν, για την μεταβίβαση αρμοδιοτήτων απόκεντρικά ή περιφερειακά όργανα του κράτους προς οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, απαιτείται συγχρόνως με τη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων να μεταφέρονται και οι αντίστοιχοι πόροι που είναι αναγκαίοι για την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών. Σε περίπτωση δε μη εκπληρώσεως της εν λόγω προϋποθέσεως η κατ’εξουσιοδότηση νόμου εκδιδόμενη κανονιστική διοικητική πράξη περί μεταφοράς συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων από το Κράτος προς τους Ο.Τ.Α. είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα (βλ. ΣτΕ 1717/2014, ΣτΕ 2599/2011, 506/2010 επταμ., 389/2009).Ειδικώς σχετικά με την αρχή της οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ (άρθρο 102 § 2), επισημαίνεται ότι καθιερώθηκε για πρώτη φορά ρητά κατά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2001, ως αναγκαίο συμπλήρωμα της διοικητικής αυτοτέλειάς τους. Η οικονομική αυτοτέλεια αποτελεί conditio sine qua non της θεσμικής υπόστασης της αυτοδιοίκησης, πεμπτουσία της οποίας είναι «η εξουσία των ΟΤΑ να αποφασίζουν αποκλειστικά με δικά τους όργανα για τις τοπικές υποθέσεις» (ΣτΕ 1397/1995).
Αποτελεί δε, και δία λίθο του σεβασμού της λαϊκής εντολής και της δημοκρατικής νομιμοποίησης της οποίας απολαύουν τα αιρετά όργανα των ΟΤΑ στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας. Τούτο διότι η οικονομική εξάρτηση από την κεντρική εξουσία καθυποτάσσει την πολιτική βούληση των αιρετών εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης σ’αυτήν των κρατικών οργάνων, αναιρώντας έτσι κατ’ αποτέλεσμα τη βούληση του συντακτικού νομοθέτη να αποτελέσει η αυτοδιοίκηση θεμελιώδη θεσμό πολιτικής συμμετοχής στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών, χειραφετημένο από το Κράτος και ταυτόχρονα ένα διοικητικό φορέα άσκησης αποφασιστικών αρμοδιοτήτων επί των τοπικών υποθέσεων, υποκείμενο μόνο σε έλεγχο νομιμότητας από κρατικά όργανα. Η βούληση του αναθεωρητικού νομοθέτη να προσδώσει πλήρη κανονιστική δύναμη στη νέα θεσμική εγγύηση της οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ ήταν σαφής (ΣτΕ 2599/2011). Κατά την χαρακτηριστική διατύπωση του Γενικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας ενώπιον της αναθεωρητικής Βουλής, που αποτυπώνει κατά τεκμήριο την βούληση του ιστορικού νομοθέτη: «Η ισχύουσα τελευταία παράγραφος του ά. 102 (…) ερμηνεύθηκε (…) ως κατευθυντήρια διάταξη. Αλλάζει η νομική φύση της διάταξης αυτής (ενν. με την Αναθεώρηση) γιατί καθορίζεται με πολύ πιο επιτακτικό τρόπο η υποχρέωση του κράτους να λαμβάνει όλα τα αναγκαία κανονιστικά, νομοθετικά, διοικητικά, και δημοσιονομικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται η οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ (Πρακτικά Βουλής, Συνεδρίαση ΛΘ’, 24/10/2000, σ. 1410)».
Επομένως, ουσιώδη στοιχεία της ρύθμισης του Συντάγματος, όπως διαμορφώνονται μετά την αναθεώρηση του 2001, τα οποία αφορούν στην τοπική αυτοδιοίκηση, είναι: α) η ρητή καθιέρωση τεκμηρίου αρμοδιότητας υπέρ των Ο.Τ.Α. για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, β) ο καθορισμός από τον νόμο του εύρους των τοπικών υποθέσεων, των κατηγοριών τοπικών υποθέσεων και της κατανομής τους στους επιμέρους βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, γ) η θέσπιση διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας υπέρ των Ο.Τ.Α., δ) η δυνατότητα ανάθεσης με νόμο στους οργανισμούς αυτούς αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του κράτους, ε) η εκλογή των αρχών των Ο.Τ.Α., σε όλες τις βαθμίδες τους, με καθολική και μυστική ψηφοφορία, στ) η δυνατότητα ίδρυσης, με νόμο, για την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών ή την άσκηση αρμοδιοτήτων των Ο.Τ.Α., αναγκαστικών ή εκούσιων συνδέσμων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που διοικούνται από αιρετά όργανα, ζ) η άσκηση από το κράτος εποπτείας επί των Ο.Τ.Α., η οποία συνίσταται αποκλειστικούς σε έλεγχο νομιμότητας, κα ιη) η θέσπιση της υποχρέωσης του κράτους να μεριμνά, λαμβάνοντας τα αναγκαία μέτρα, για την εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και των αναγκαίων πόρων προς εκπλήρωση της αποστολής των Ο.Τ.Α. Τα ανωτέρω αποτελούν και τα συνταγματικά όρια ως προς την παρέμβαση του κοινού νομοθέτη. Η διοικητική αυτοτέλεια των ΟΤΑ έναντι της κρατικής διοίκησης περιλαμβάνει την κατοχύρωση του διοικητικού τους έργου, δηλαδή την εξουσία των ΟΤΑ να αποφασίζουν αποκλειστικούς επί των τοπικών υποθέσεων αρμοδιότητάς τους, με δικά τους όργανα, εντός των πλαισίων των γενικών κανόνων που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία τους, καθώς και την κατοχύρωση των διοικούντων οργάνων τους (ΣτΕ 4077-4080/2009). Κατά τα ανωτέρω, οι ΟΤΑ έχουν τεκμήριο αρμοδιότητας επί των τοπικών υποθέσεων, το οποίο θεμελιώνεται απευθείας στο Σύνταγμα, και αυτοτέλεια των τοπικών αρχών τους, οι οποίες εποπτεύονται από την κεντρική διοίκηση μόνο ως προς τη νομιμότητα των πράξεων ή παραλείψεών τους και όχι ως προς τη σκοπιμότητά τους. Η διοικητική αυτοτέλεια έγκειται ειδικότερα, στον τυπικό χωρισμό του διοικητικού προσωπικού του αυτοδιοικούμενου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης από το προσωπικό των άμεσων κρατικών υπηρεσιών και αφετέρου, στην ανεξαρτησία έναντι των υπηρεσιών αυτών κατά τον ορισμό των προσώπων που διοικούν τον αυτοδιοικούμενο οργανισμό και την διεξαγωγή του διοικητικού έργου. Στην διοικητική αυτοτέλεια των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ερείδεται η εκλογή ή ο αυτοκαθορισμός (δηλαδή ο μη κρατικός καθορισμός) των φορέων των οργάνων, ο τυπικός χωρισμός του προσωπικού των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης από το προσωπικό των κρατικών υπηρεσιών, καθώς και ο αυτοκαθορισμός του τρόπου εργασίας και των προτεραιοτήτων κατά την επιδίωξη των σκοπών τους. Περαιτέρω, η οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ προσδιορίζεται κατ’ αρχάς τόσο υπό λειτουργική όσο και υπό οργανική άποψη.
Η οργανική οικονομική αυτοτέλεια έχει την έννοια ότι οι ΟΤΑ έχουν ίδια αποφασιστικά όργανα επί των οικονομικών τοπικών υποθέσεων. Η οικονομική αυτοτέλεια διακρίνεται, ακόμη, στην περιουσιακή αυτοτέλεια των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, υπό την έννοια αφενός, ότι μπορεί να έχουν τη δική τους περιουσία και τα δικά τους έσοδα και στην δημοσιονομική αυτοτέλεια, δηλαδή, στο ότι οι ίδιοι έχουν τη δυνατότητα να τα διαχειρίζονται και να τα διαθέτουν κατά τη δική τους κρίση, να καταρτίζουν τον προϋπολογισμό και απολογισμό τους, και να ασκούν αυτοτελώς την δική τους δημοσιονομική διαχείριση. Απόρροια της δημοσιονομικής αυτοτέλειας, είναι το γεγονός ότι η περιουσία και τα έσοδα του αυτοδιοικούμενου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης διατίθενται αποκλειστικά για το συγκεκριμένο σκοπό, για τον οποίο έχουν προβλεφθεί, ο οποίος κατατείνει στην αποτελεσματική διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Έτσι, είναι ανεπίτρεπτη εκείνη, η μεταφορά κεφαλαίων, που δεν εξυπηρετεί τον συγκεκριμένο σκοπό, για τον οποίο έχουν διατεθεί στον οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ το πλαίσιο αυτής, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορούν να διαχειρίζονται και να διαθέτουν τα κεφάλαιά τους, με γνώμονα την εκπλήρωση της κατά το άρθρ. 102 του Συντάγματος αποστολής τους, η οποία είναι η σύμφωνη με τις αρχές της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας, διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Διαχείριση και διάθεση των κεφαλαίων τους, οι οποίες δεν εξυπηρετούν τον ανωτέρω σκοπό, είναι μη επιτρεπτές. Τέλος, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης τελούν υπό την εποπτεία του Κράτους, η οποία συνίσταται, όπως ειπώθηκε, αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας, αποκλειομένης της δυνατότητας άσκησης ελέγχου σκοπιμότητας επί των πράξεων και αποφάσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο ανωτέρω περιορισμός της εποπτείας που ασκείτο Κράτος σε έλεγχο νομιμότητας και ταυτόχρονα ο περιορισμός της κρατικής πειθαρχικής εξουσίας επί των αιρετών οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης, αποσκοπεί στη διασφάλιση της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των οργανισμών της τοπικής αυτοδιοίκησης και της ελεύθερης δράσης τους.
Είναι προφανές ότι το σύνολο των υπό θέσπιση διατάξεων νόμου παρεμβάσεων για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, παραβιάζουν την συνταγματικά κατοχυρωμένη οικονομική αυτοτέλειά τους και την αντίστοιχη υποχρέωση του Κράτους να την διασφαλίζει. Ειδικότερα η υποχρεωτική μεταβίβαση των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων προς την ΕΥΔΑΠ ΑΕ αντιβαίνει προς την δημοσιονομική αυτοτέλεια, την οποία απολαύουν οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και η οποία συνίσταται στο δικαίωμά τους να διαχειρίζονται και να διαθέτουν κατά δική τους βούληση τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Β. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 25 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι
«1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους. Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν. Oι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.
2. H αναγνώριση και η προστασία των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από την Πολιτεία αποβλέπει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη.
3. H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται.
4. Tο Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης.Η αρχή της αναλογικότητας παραβιάζεται από την κρατική παρέμβαση, αν
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι πρόσφορη για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με αυτή
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με ή
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι αναλογική εν στενή εννοία (Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος, αυτή Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος, Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος)
Η κρατική παρέμβαση δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με αυτήν, αν το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί με ένα ανώδυνο ή ηπιότερο μέσο. Η κρατική παρέμβαση είναι αναλογική εν στενή έννοια, αν τελεί σε εσωτερική αλληλουχία προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, ώστε η αναμενόμενη ωφέλεια να μην είναι ποιοτικά και ποσοτικά κατώτερη από τη βλάβη που προκαλείται. Κατά μια άποψη, ο δικαστικός έλεγχος της τήρησης της αρχής της αναλογικότητας για θεσπιζόμενη ρύθμιση περιορίζεται στην κρίση του αν η θεσπιζόμενη ρύθμιση είτε είναι προδήλως απρόσφορη είτε υπερβαίνει προδήλως το απαραίτητο μέτρο για την πραγματοποίηση του σκοπού που επιδιώκεται με αυτή.
Με βάση αυτή τη Συνταγματική Ρύθμιση οι κατωτέρω προτεινόμενες διατάξεις έρχονται σε ευθεία σύγκρουση:
1) Τα προβλεπόμενα στο αρ.11 και ειδικότερα ο τρόπος πρόσληψης του Γενικού Διευθυντή με περιορισμό της θητείας αυτού, η δυνατότητα απομάκρυνσής του στο ίδιο αρ. και στην παρ. 3 εδ.3 χωρίς καμία αναφορά αιτιολόγησης και λόγων απομάκρυνσης, καθώς και η διαφορά των απαιτούμενων προσόντων στην παρ.4 εδ.β΄ μεταξύ επιλογής προσώπου προερχόμενου από δημόσιο με αυτά που προβλέπει για πρόσωπο από τον ιδιωτικό τομέα αντίκεινται στις ως άνω Συνταγματικές επιταγές.
2) Η αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή στο αρ. 13 παρ.1 εδ.η΄ αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, καθώς η ευθύνη ενός προσώπου ως αποφαινόμενο όργανο στο νέο σχήμα των ΔΕΥΑ χωρίς να έχει δικαίωμα ψήφου στο ΔΣ και καμία αποφασιστική αρμοδιότητα (αντίκειται στη διάταξη που προβλέπει τη διοίκηση των ΝΠ των ΟΤΑ από συλλογικά όργανα αιρετών. Επιπροσθέτως, μια τέτοια αρμοδιότητα προσκρούει και στην αρχή της αναλογικότητας (αρ.25 παρ.2 Σ). Επιπροσθέτως, έχει κριθεί ότι και η αρμοδιότητα των Γενικών Διευθυντών σύμφωνα με το αρ.παρ.5 εδ. Α΄ του 1069/1980 υπόκειται στην έγκριση του ΔΣ σύμφωνα με πράξεις του Ε.Σ.
3) Η διάταξη του αρ.25 του νομοσχεδίου, καθώς παραβιάζονται συνδυαστικά οι διατάξεις 25 παρ.1, 102 και 24 του Συντάγματος. Προτάσσεται το ιδιωτικό κέρδος των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας και καθίσταται ρυθμιστής τρίτος (εκτός των ΟΤΑ), όσον αφορά τη χρηματοδότηση για την υλοποίηση προγραμμάτων υπηρεσιών ύδατος, δηλαδή υπηρεσιών και έργων, που διασφαλίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε υγιεινό και πόσιμο νερό καθημερινά και εις το διηνεκές. Με τις ρυθμίσεις αυτές παρεμβαίνει τρίτος ιδιώτης, αλλά και ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, οι οποίοι είναι αναρμόδιοι να αποφασίσουν για θέματα προσωπικού, ενώ αρμόδιο είναι αποκλειστικά το ΔΣ των ΔΕΥΑ. Είναι αδιανόητο να ευθύνεται ένα πρόσωπο για την αδυναμία αποπληρωμής οφειλών, καθώς παραλείπονται αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε μη τήρηση ρύθμισης και αδυναμία πληρωμής, πχ. ακραίες καταστροφές από ακραία φαινόμενα που φυσικά προτεραιότητα έχουν έργα που διασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών και όχι φυσικά των παρόχων ενέργειας. Καμία αναλογικότητα δεν προκύπτει από τη ρύθμιση αυτή σε σχέση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα που επιδιώκει και μάλιστα θεωρείται και ακραία αντισυνταγματική πρόταση που προσκρούει σε τρεις (3) Συνταγματικές επιταγές.
4) Αντίθετη στην αρχή της αναλογικότητας και στο αρ.102 Σ, και η ρύθμιση του αρ.29 του νέου νομοσχεδίου που ουσιαστικά καταργεί τη δυνατότητα τιμολογίων σύμφωνα με τις συνθήκες των τοπικών κοινωνιών, αλλά κυρίως της δυνατότητας να προβλέπεται κοινωνικό τιμολόγιο για ευπαθείς ομάδες (ευρύ μάλιστα σύμφωνα με το 1069/1980) ώστε τα ΔΣ με απόφαση τους που εγκρίνεται από τα Δημοτικά Συμβούλια τους να βοηθούν και να ανακουφίζουν κοινωνικές ομάδες και να έχουν πρόσβαση στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό (αρ.24 του Συντάγματος). Εξίσου αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και ο τρόπος εισπραξιμότητας στο προτεινόμενο άρθρο 26 και τα ακραία μέτρα εφαρμογής του ΚΕΔΕ (Κώδικας είσπραξης Δημοσίων Εσόδων) σε οφειλές ιδιωτών που αφορούν το πόσιμο νερό. Το μέτρο είσπραξης της οφειλής μέσω βεβαίωσής του ανέλεγκτα και χωρίς προβλεπόμενους μηχανισμούς αμφισβήτησης της οφειλής από τον καταναλωτή (πχ. μέσω ειδικών επιτροπών ύδρευσης και αποχέτευσης, τις οποίες καταργεί το νέο νομοσχέδιο), οδηγεί σε ακραία τιμωρητικά μέτρα με αβεβαιότητα δυνατότητας πληρωμής οφειλών, που πολλαπλασιάζονται με τους τόκους που προβλέπει ο ΚΕΔΕ, αλλά και υπερβολικός ο τόκος των ρυθμίσεων, καθώς αφορά το δικαίωμα στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό. Προφανώς και καταχρηστικότητα επίσης της προτεινόμενης ρύθμισης στην παρ.9 εδ.β του αρ. 26 περί μετατροπής σε άμεσα απαιτητού του συνόλου της οφειλής σε περίπτωση μη τήρησης της ρύθμισης.
Στις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου επιβάλλεται η συγχώνευση των Δημοτικών Υπηρεσιών παραβλέποντας αναγκαστικού δικαίου ισχύουσες διατάξεις συμμορφούμενες απόλυτα με τις συνταγματικές επιταγές του αρ.102 Σ. Ενδεικτικά και σύμφωνα δε με τις ισχύουσες διατάξεις Άρθρο 223 του π.δ. 323/1989 ορίζεται ότι «(Αρθρο 210 Π.Δ. 76/1985) Γενικές υποχρεώσεις – προστασία : 1. Οι δήμοι και οι κοινότητες οφείλουν να διατηρούν και να προστατεύουν την κάθε είδους περιουσία τους. 2. Οι δήμοι και οι κοινότητες οφείλουν να διαχειρίζονται την ακίνητη και κινητή περιουσία τους με τρόπο επιμελή και αποδοτικό και να διατηρούν την αξία τους. 3. Ακίνητα και κινητά πράγματα, αξίες και οτιδήποτε άλλο ανήκει στην περιουσία των δήμων και των κοινοτήτων, πρέπει να καταγράφονται στα βιβλία τους. 4. Η διάθεση περιουσιακών στοιχείων των δήμων ή των κοινοτήτων επιτρέπεται, εφόσον τηρηθούν οι ειδικές διατάξεις του Κώδικα και εφόσον ο σκοπός που επιδιώκεται με τη διάθεση αυτή εξυπηρετεί το δημοτικό ή κοινοτικό συμφέρον. 5. Η ακίνητη περιουσία των δήμων και των κοινοτήτων προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας «περί προστασίας της ακινήτου περιουσίας του δημοσίου», όπως ισχύουν κάθε φορά.
Η διάταξη του αρ.37 του νέου νομοσχεδίου, σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας είναι φυσικά και η ευθεία πλέον συνταγματική εκτροπή, καθώς μόνο η ΕΥΔΑΠ ΑΕ και η ΕΥΑΘ ΑΕ αποφασίζουν σύμφωνα με την παρ.2 ότι θα ορίσουν με απόφαση των ΔΣ τους αναθέτοντες φορείς σε έργα εκτός χωρικής τους αρμοδιότητας, αλλά η αντισυνταγματική παρέμβαση του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου έρχεται πλέον και σε επίπεδα αρμοδιότητας Περιφερειών κατ΄αρ.186 του ν.3852/2010 χωρίς καμία αιτιολογική βάση, καθιστώντας ουσιαστικά την Τοπική Αυτοδιοίκηση α΄καιβ΄βαθμού εκτός αρμοδιότητας σημαντικών έργων τα οποία ήδη δρομολογούν σε όλα τα επίπεδα λόγω και εμφάνισης συχνών και έντονων καιρικών συνθηκών. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι «έκτακτες ανάγκες λειψυδρίας» αφού στα ΣΔΛΑΠ προβλέπονται οι υποχρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών ύδατος για τη σύνταξη Masterplan για την έγκαιρη λήψη μέτρων κάλυψη μελλοντικών αναγκών ύδρευσης
Γ. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 22 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι
«1. H εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Kράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού.
Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας. 2. Mε νόμο καθορίζονται οι γενικοί όροι εργασίας, που συμπληρώνονται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας συναπτόμενες με ελεύθερες διαπραγματεύσεις και, αν αυτές αποτύχουν, με τους κανόνες που θέτει η διαιτησία.
3. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας από τους δημόσιους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.
4. Oποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται.
Eιδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Xώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών.
5.Tο Kράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει.»
Μέσω από το λόγο πού μας δίνεται με το παρών θέλω νά παρακαλέσω το υπουργείο να σκύψει στο μισθολόγιο καθεστώς των δευα οι πιο παλιοί εργαζόμενοι η ομοσπονδία η Πόε δευα η ΚΕΔΕ δεν νοιάζονται πραγματικά για εμάς στο ενιαίο μισθολόγιο χωρίς προσωπική διαφορά για τούς λόγους πού έχει ο καθένας τούς για εμάς το νομοσχέδιο και η κυβέρνηση είναι η τελευταία μας ελπίδα για να αρθούν άμεσα οι ανισότητες.ευχαριστω
Η Εταιρεία μας, η οποία δραστηριοποιείται ενεργά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και κατατάσσεται μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών στην Ελλάδα, επιθυμεί με την παρούσα να συνδράμει ενεργά στη δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το εν θέματι Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου σας για τη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αναφορικά με το κρισιμότατο θέμα των περιορισμών έγχυσης.
Η σταδιακή αύξηση των περικοπών ΑΠΕ την τελευταία διετία είναι σημαντική σε σχέση με τη συνολική παραγωγή των σταθμών ΑΠΕ και έχει ήδη οδηγήσει σε σοβαρότατες απώλειες εσόδων, χωρίς μάλιστα να καταβάλλεται ή και να προβλέπεται η καταβολή αποζημίωσης, γεγονός το οποίο τελεί σε ευθεία αντίθεση με τις προβλέψεις της ενωσιακής νομοθεσίας.
Δυστυχώς οι μέχρι σήμερα προβλέψεις συνθηκών και φορτίου, όπως περιγράφονται συστηματικά στον τύπο και μάλιστα τονίστηκαν πρόσφατα στην από 17.02.2025 ημερίδα της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. για την προτεινόμενη μεθοδολογία εφαρμογής περιορισμών έγχυσης σταθμών ΑΠΕ, προδιαγράφουν την επιδείνωση του προβλήματος. Επομένως η Πολιτεία οφείλει να αντιμετωπίσει άμεσα το πρόβλημα σε συμμόρφωση με την ενωσιακή νομοθεσία και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις καλές πρακτικές μελών της ΕΕ που αντιμετωπίζουν την περικοπή ηλεκτρικής ενέργειας ως διακριτή και αμειβόμενη υπηρεσία προς το Σύστημα και το Δίκτυο.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω και των δυσμενών επιπτώσεων που θα έχει η εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων στην ανάπτυξη και στη λειτουργία των έργων ΑΠΕ και αποθήκευσης, προσβλέπουμε στην ενσωμάτωσή τους με στόχο τη δημιουργία ενός δίκαιου και ασφαλούς θεσμικού πλαισίου, κατά τις προβλέψεις της ενωσιακής νομοθεσίας και με γνώμονα την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς υπό καθεστώς υγιούς ανταγωνισμού.
Σχόλιο της ΠΟΜΗΤΕΔΥ στην ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο: «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ»
Αρχικά, το νομοσχέδιο προβλέπει τις οικειοθελείς συγχωνεύσεις των Δ.Ε.Υ.Α. ενώ επί της ουσίας τις οδηγεί σε συγχώνευση προσφέροντας επιδότηση 70% των οφειλών προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
Όσες ΔΕΥΑ αποφασίσουν να παραμείνουν αυτόνομες λογικά θα οδηγηθούν σε χρεοκοπία καθώς δεν λαμβάνουν καμία οικονομική βοήθεια υπό τη μορφή επιδόματος.
Είναι ξεκάθαρος ο εκβιασμός, ιδιαιτέρως αν λάβει κανείς υπόψη ότι εδώ και 3 χρόνια βρίσκονται σε διαδικασία αναζήτησης οικονομικής βοήθειας από το κράτος.
Σκοπούμενη η εθελοντική συγχώνευση – συγκέντρωση των Δ.Ε.Υ.Α. με υφαρπαγή ακόμα περισσότερων αρμοδιοτήτων από τους Δήμους καθώς ο έλεγχος από τις υπηρεσίες ύδρευσης περνά στους μεγάλους κεντρικούς φορείς και το νερό από δημόσιο αγαθό, μετατρέπεται σε εμπόρευμα, με τους Δήμους να χάνουν και την αυτονομία τους στον καθορισμό της τιμολογιακής πολιτικής και να εξαρτώνται από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΕΑΥ).
Προβλέπεται ξεκάθαρα η δυνατότητα επιβολής πρόσθετου ειδικού τέλους, με απόφαση του Δήμου και τη σύμφωνη γνώμη της ΡΑΕΑΥ, που φθάνει μέχρι το ογδόντα τοις εκατό (80%) της αξίας του καταναλισκόμενου ύδατος, με σκοπό τη μελέτη, κατασκευή ή επέκταση έργων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Εν συνεχεία επιπρόσθετες αρμοδιότητες (όπως διαχείριση ύδρευσης και αποχέτευσης σε όλη την Αττική, στα νησιά του Αργοσαρωνικού και την Εύβοια) δίνονται στην ΕΥΔΑΠ χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για ενίσχυση των πόρων και της στελέχωσης και με τον τρόπο αυτό ανοίγει διάπλατα η πόρτα της απόλυτης ιδιωτικοποίησης.
Τέλος, με το νομοσχέδιο, η κυβέρνηση ενισχύει με αρμοδιότητες τον ΟΔΥΘ Α.Ε. (Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας) χαρίζοντάς του τη διαχείριση της άρδευσης από τους δήμους της Θεσσαλίας. Αυτό σημαίνει ότι οι αγρότες της Θεσσαλίας δεν θα έχουν πλέον άμεσο διάλογο με τους τοπικούς φορείς, αλλά θα εξαρτώνται από έναν κεντρικό οργανισμό.
Η κοινωνική πολιτική έχει πάει περίπατο για μια ακόμη φορά καθώς η μεταφορά της διαχείρισης μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις στα τέλη άρδευσης, πλήττοντας τους αγρότες, την αγροτική παραγωγή της περιοχής και τελικώς τον πολίτη – καταναλωτή.
Ο Δήμος Διονύσου απορρίπτει κατηγορηματικά το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας “Εκσυγχρονισμός του πλαισίου των Υπηρεσιών Ύδρευσης και Αποχέτευσης και επείγουσες ενεργειακές και πολεοδομικές ρυθμίσεις” και συντάσσεται και με τις σχετικές θέσεις της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ).
Το ΥΠΕΝ φέρνει με μια προσχηματική διαβούλευση ένα Σχέδιο Νόμου, το οποίο είχε αποσύρει το Δεκέμβριο του 2024 αλλάζοντας κατ’ ουσία μόνο τον τίτλο.
Καταρχήν, πρέπει να σημειωθεί ότι επισπεύδον Υπουργείο είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο ενώ έχει μόνο την αρμοδιότητα σχεδιασμού και παρακολούθησης της εφαρμογής της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης, επιμένει να παρεμβαίνει στην αλλαγή του διοικητικού συστήματος των Δήμων για την άσκηση της αρμοδιότητας ύδρευσης και αποχέτευσης, που αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο του Υπουργείου Εσωτερικών (ΥΠΕΣ), το οποίο όχι μόνον έχει τη γνώση και μακρόχρονη σχετική εμπειρία, αλλά είναι και ο αρμόδιος φορέας της Κεντρικής Διοίκησης για τη νομοθέτηση των όρων συγκρότησης και λειτουργίας του εν λόγω διοικητικού συστήματος (συγκρότηση, στελέχωση, οργάνωση, εποπτεία).
Το Σχέδιο Νόμου δεν έρχεται να απαντήσει σε καμία περίπτωση στα σοβαρά θέματα που ταλανίζουν τις Δημοτικές Υπηρεσίες Ύδρευσης όπως η σοβαρή υποστελέχωσή τους, η διαχείριση του ενεργειακού κόστους τους και η ενεργειακή αυτάρκειά τους. Παράλληλα, δίνει αποκλειστική προτεραιότητα στο αστικό νερό που αποτελεί το 12% της συνολικής κατανάλωσης του νερού στη Χώρα μας και αγνοεί παντελώς το αρδευτικό νερό, η χρήση του οποίου (περίπου 85%) δημιουργεί κατά κύριο λόγο την εξάντληση του συγκεκριμένου πολύτιμου φυσικού πόρου. Στην ίδια λογική δεν προκύπτει καμία ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας που, ως γνωστόν, οξύνεται λόγω της κλιματικής κρίσης.Το δε συγκεκριμένο πρόβλημα αντιμετωπίζεται στο Σχέδιο Νόμου με την ανάθεση έργων δημόσιου χαρακτήρα αποκλειστικά στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ για την Αττική.
Ιδιαίτερα, για τον Δήμο Διονύσου που αποτελεί τον σημαντικότερο πράσινο Δήμο της Αττικής, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αποτελούν τροχοπέδη στην παραμονή του ως τέτοιος καθώς δημιουργούνται συνθήκες που δεν θα επιτρέπουν τη διατήρηση του φυσικού πλούτου αλλά και θα οδηγήσουν στον οικονομικό στραγγαλισμό των δημοτών και του Δήμου με την υποχρεωτική μεταφορά όλων των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ. Η μεταφορά θα προκαλέσει εκτόξευση των λογαριασμών ύδρευσης & αποχέτευσης με αποτέλεσμα τον περιορισμό των δραστηριοτήτων διατήρησης του φυσικού πλούτου της περιοχής.
Αποδεικνύει με αυτόν τον τρόπο, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας την έλλειψη πραγματικού ενδιαφέροντος για τη δημοτική διαχείριση του αστικού νερού αλλιώς δεν θα αρκούνταν σε ρυθμίσεις περισσότερο διαχειριστικού χαρακτήρα που δεν δημιουργούν προοπτικές.
Τα άρθρα του Σχέδιου Νόμου που αφορούν την υποχρεωτική παραχώρηση της αρμοδιότητας παροχής υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και άρδευσης στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ είναι καταφανώς προβληματικά καθώς στην προσπάθεια παράκαμψης της αντισυνταγματικότητας της απορρόφησης από την ΕΥΔΑΠ των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης υπάρχει η πρόβλεψη ότι η περιουσία των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης παραμένει κατά κυριότητα στους Δήμους, ενώ η κατοχή και η δυνατότητα χρήσης των παγίων μένουν στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ. Οι συγκεκριμένες προβλέψεις εγκυμονούν μεγάλο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια καθώς για πρώτη φορά διασπάται ο ενιαίος κύκλος της διαχείρισης του νερού που αφορά τόσο το δίκτυο και τον εξοπλισμό όσο και το πιο πολύτιμο δημόσιο αγαθό, το νερό.
Τέλος, αφαιρεί από τους Δήμους τη δυνατότητα, στο πλαίσιο της ανταποδοτικότητας, να επιλέγουν τα τιμολόγια τους όσο και τις κοινωνικές ομάδες που δύνανται να τύχουν ευνοϊκότερων ρυθμίσεων και προωθεί μια οικονομική αποτίμηση των πάντων που οδηγεί αναπόδραστα στην εμπορευματοποίηση του νερού.
Ο Δήμος Διονύσου διαχρονικά έχει επενδύσει είτε με ίδιους πόρους είτε μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων, για τη δημιουργία ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου δικτύου υποδομών ύδρευσης το οποίο με το νομοσχέδιο θα περάσει υποχρεωτικά στην αρμοδιότητα της ΕΥΔΑΠ, το οποίο αποτιμάται σε δεκάδες εκατομμύρια και χωρίς να διευκρινίζεται η διαδικασία και οι όροι.
Για τους παραπάνω λόγους ο Δήμος Διονύσου απορρίπτει συνολικά το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου και θα συντονίσει τις ενέργειες του με τη ΚΕΔΕ αλλά και άλλους φορείς για την μη εφαρμογή του.
(1) Ως πρώτη γενική παρατήρηση, την οποία είχα αναφέρει και την 04η Δεκεμβρίου 2024 στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), είναι ότι επισπεύδον Υπουργείο είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο ενώ έχει μόνο την αρμοδιότητα σχεδιασμού και παρακολούθησης της εφαρμογής της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης, επιμένει να παρεμβαίνει στην αλλαγή του διοικητικού συστήματος των Δήμων για την άσκηση της αρμοδιότητας ύδρευσης και αποχέτευσης, που αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο του Υπουργείου Εσωτερικών (ΥΠΕΣ), το οποίο όχι μόνον έχει τη γνώση και μακρόχρονη σχετική εμπειρία, αλλά είναι και ο αρμόδιος φορέας της Κεντρικής Διοίκησης για τη νομοθέτηση των όρων συγκρότησης και λειτουργίας του εν λόγω διοικητικού συστήματος (συγκρότηση, στελέχωση, οργάνωση, εποπτεία). Στο σημείο αυτό αξίζει να σας αναφέρω ότι, τεκμήριο της ανάληψης της εν λόγω νομοθετικής πρωτοβουλίας από το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ), ερήμην του Υπουργείου Εσωτερικών (ΥΠΕΣ), αποτελεί το γεγονός ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών (ΥΠΕΣ) περιέλαβαν στο προσχέδιο του νέου Κώδικα Δήμων και Περιφερειών, που απέστειλαν προ εβδομάδος στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), ένα χωριστό Κεφάλαιο με 23 άρθρα το οποίο κωδικοποιεί τις ισχύουσες για τις ΔΕΥΑ διατάξεις.
(2) Επιχειρείται από τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου μια οριζόντια νομοθετική επιβολή για την «οικειοθελή» συγχώνευση των ΔΕΥΑ με το απλουστευμένο επιχείρημα της ανάγκης επίτευξης «οικονομιών κλίμακας», όταν στην επιστημονική κοινότητα είναι γνωστό ότι για την άσκηση της αρμοδιότητας ύδρευσης και αποχέτευσης υπάρχει κάθε φορά ένα “optimum” διοικητικό μέγεθος, το οποίο είναι συνάρτηση των ανθρωπογεωγραφικών δεδομένων της εξυπηρετούμενης περιοχής και των οικονομικοτεχνικών χαρακτηριστικών των πηγών ύδρευσης, του δικτύου διανομής και της διάθεσης των λυμάτων. Από τα προαναφερθέντα εύκολα τεκμαίρεται ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (Υ-ΠΕΝ) επιμένει στις εμμονές του, αδυνατώντας να κατανοήσει επί της ουσίας το θεσμό των ΔΕΥΑ και γενικότερα τη διοικητική συγκρότηση, την οργάνωση και τη λειτουργία των Δήμων. Εάν εξάλλου το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) επιθυμούσε να πράξει κάτι ουσιαστικό επί της αναδιοργάνωσης των υφιστάμενων ΔΕΥΑ, και όχι αυτών που έχει κατά νου, θα μπορούσε π.χ. να συντάξει ένα Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο (με τη συνεργασία πάντα του Υπουργείου Εσωτερικών και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών), προκειμένου να προτείνει σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα ένα “optimum” διοικητικό σχήμα των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, προγραμματίζοντας τις αναγκαίες επενδύσεις βελτίωσης/συμπλήρωσης των τεχνικών υποδομών και την μείωση του ενεργειακού κόστους, αλλά διασφαλίζοντας ταυτόχρονα και τους όρους της αποτελεσματικής λειτουργίας τους (ανθρώπινο δυναμικό, τεχνογνωσία, ψηφιοποίηση).
(3) Εισάγονται διατάξεις για την επιδότηση του υφιστάμενου χρέους των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους, παρουσιαζόμενες ως «κίνητρο», όταν επί της ουσίας διατυπώνονται με τρόπο που αποσκοπεί στο να επιτευχθεί ένας «εξαναγκασμός» και μόνο των ΔΕΥΑ. Πιο συγκεκριμένα, το Σχέδιο Νόμου επιδοτεί το υφιστάμενο χρέος των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους με τρόπο άδικο, αφού επιδοτεί κατά 70% της συνολικής οφειλής μόνο όσων Δ.Ε.Υ.Α. συγχωνεύονται ή επεκτείνουν την περιοχή αρμοδιότητάς τους σε Δήμο, παραπέμποντας στο άρθρο 47 του Ν. 5167/2024 (σύμφωνα με το οποίο επιδο-τείται κατά 30% η συνολική οφειλή των ΔΕΥΑ που δεν συγχωνεύονται και μάλιστα με αυστηρές προϋποθέσεις, δηλαδή αν στις 15/1/2026 έχουν διαχειριστική επάρκεια, προϋποθέσεις που δεν ισχύουν για τις ΔΕΥΑ που θα συγχωνευθούν).
(4) Διέπεται από ένα τιμωρητικό χαρακτήρα, είτε στερώντας από όσες ΔΕΥΑ δεν εξοφλούν τους λογαριασμούς ρεύματος την ένταξή τους σε Προγράμματα και Χρηματοδοτήσεις, είτε επισύροντας ποινές (πχ απολύσεις) των Γενικών Διευθυντών των ΔΕΥΑ στις περιπτώσεις μη εξόφλησης τριών συνεχόμενων λογαριασμών ρεύματος. Επί της ουσίας, η ίδια επιτηδευμένη πολιτική που ξεκίνησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας με το «τέλος ταφής» και τους Δήμους, αφήνοντας στην άκρη τις αποκλειστικές ευθύνες που έφε-ρε για την αποτυχία της ανακύκλωσης, συνεχίζεται και με τις ΔΕΥΑ, αφήνοντας πάλι στην άκρη την ολιγωρία της στο να δημιουργήσουν εκείνες τις προϋποθέσεις που θα συνέβαλαν ουσιαστικά στο δυσβάσταχτο ενεργειακό κόστος των ΔΕΥΑ και στην ενεργειακή τους αυτοτέλεια.
(5) Δεν επιλύονται τα ουσιαστικά προβλήματα των ΔΕΥΑ, που είναι η σοβαρή υποστελέχωσή τους, η διαχείριση του ενεργειακού κόστους τους και η ενεργειακή αυτάρκειά τους με τον πολυπόθητο «χώρο», που ζητάμε εδώ και χρόνια, στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Εάν ήθελε το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, εν τοις πράγμασι, να επιλύσει τα 3 μείζονα για τις ΔΕΥΑ προαναφερθέντα ζητήματα, δεν θα προέβαινε στην κατάργηση του ιδρυτικού Νόμου των ΔΕΥΑ, ο οποίος λειτούργησε επιτυχώς για 45 έτη και αναδείχθηκε σε ένα αποτελεσματικό θεσμικό εργαλείο για τη δημοτική διαχείριση της ύδρευσης και αποχέτευσης, αλλά θα συνέτασσε ένα Σχέδιο Νόμου με διατάξεις αποκλειστικά για τις ΔΕΥΑ, που θα αποτελούσε το νέο, σύγχρονο και στιβαρό θεσμικό πλαίσιο των ΔΕΥΑ, με βάση το οποίο οι εν λόγω Επιχειρήσεις θα μπορούσαν να μεταβούν επιτυχώς στην νέα εποχή της «πράσινης» οικονομίας, της χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και των σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων. Με τον τρόπο, δηλαδή, αυτό το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας θα σηματοδοτούσε το πραγματικό ενδιαφέρον του για τη δημοτική διαχείριση του αστικού νερού και δεν θα αρκούνταν σε ρυθμίσεις περισσότερο διαχειριστικού χαρακτήρα που δεν δημιουργούν προοπτικές για τις ΔΕΥΑ.
Στο σημείο αυτό, και δεδομένου ότι αναφερθήκαμε στον Ν.1069/1980, θα θέλαμε να γίνει γνωστό ότι εκτός των υφιστάμενων φορέων διαχείρισης Ύδρευσης – Αποχέτευσης, από τις διατάξεις του Ν.1069/1980 διέπονται και οι αμιγείς δημοτικές επιχείρησης τηλεθέρμανσης Αμυνταίου και Πτολεμαΐδας, Δ.Ε.Τ.Ε.Π.Α. και Δ.Ε.ΤΗ.Π., με φυσικό αντικείμενο αποκλειστικά την τηλεθέρμανση (ΔΕΝ είναι οι φορείς διαχείρισης ύδατος – αποχέτευσης των αντιστοίχων Δήμων). Όπως διαφαίνεται στο Σχέδιο Νόμου, στη βούληση του Νομοθέτη είναι να μην συμπεριληφθεί η υπηρεσία της τηλεθέρμανσης στις διατάξεις του νέου νόμου. Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρξει ρητή εξαίρεση των εν λόγω φορέων που παρέχουν τηλεθέρμανση, προς αποφυγή παρερμηνειών και νομοθετικού κενού. Συμφωνούμε, λοιπόν, και εντάσσουμε στη σημερινή Εισήγηση την πρόταση των Δήμων Εορδαίας και Αμυνταίου να προταθεί η προσθήκη στο Σχέδιο Νόμου ρητής διάταξης των αναφερόμενων 2 δημοτικών επιχειρήσεων (Δ.Ε.Τ.Ε.Π.Α. και Δ.Ε.ΤΗ.Π.) ως εξής:
«Οι υφιστάμενες αμιγείς δημοτικές επιχειρήσεις τηλεθέρμανσης ήτοι η Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας – Δήμου Εορδαίας (Δ.Ε.ΤΗ.Π) και η Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Ευρύτερης Περιοχής Αμυνταίου (Δ.Ε.Τ.Ε.Π.Α.), διατηρούν τη νομική τους προσωπικότητα, συνεχίζουν να λειτουργούν παρέχοντας αποκλειστικά υπηρεσίες τηλεθέρμανσης, διέπονται από τον ν. 1069/1980 «Περί κινήτρων δια την ίδρυσίν Επιχειρήσεων Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως» (Α’ 191) και ρητά εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος Νόμου. Ο ν. 1069/1980 διατηρείται σε ισχύ, με πεδίο εφαρμογής Σελίδα 1 / 2 αποκλειστικά τις δύο (2) Δημοτικές Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης του προηγούμενου εδαφίου, αναφορικά με την παροχή υπηρεσιών τηλεθέρμανσης.»
(6) Στο ίδιο πνεύμα με το προηγούμενο σχόλιο, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας δίνει αποκλειστική προτεραιότητα στο αστικό νερό που αποτελεί το 12% της συνολικής κατανάλωσης του νερού στη Χώρα μας και αγνοεί παντελώς το αρδευτικό νερό, η χρήση του οποίου (περίπου 85%) δημιουργεί κατά κύριο λόγο την εξάντληση του συγκεκριμένου πολύτιμου φυσικού πόρου. Στην ίδια λογική δεν προκύπτει καμία ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας που, ως γνωστόν, οξύνεται λόγω της κλιματικής κρίσης. Το δε συγκεκριμένο πρόβλημα αντιμετωπίζεται στο Σχέδιο Νόμου με την ανάθεση έργων δημόσιου χαρακτήρα αποκλειστικά στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ και την ΕΥΑΘ ΑΕ, αποκλείοντας τις ΔΕΥΑ. Περαιτέρω, το Σχέδιο Νόμου περιέχει ευνοϊκές ρυθμίσεις για την ΕΥΔΑΠ ΑΕ και την ΕΥΑΘ ΑΕ (συγκριτικά με τις ΔΕΥΑ, τις οποίες και σκοπείται ο εκσυγχρονισμός τους) στις περιπτώσεις που συνάπτουν τις προαναφερθείσες συμβάσεις, όπως π.χ. ότι τα έργα αυτά θα χαρακτηρίζονται ως Στρατηγικές Επενδύσεις, θα υπάρχει δυνατότητα πρόσληψης ειδικού εμπειρογνώμονα, κ.λπ.
(7) Απουσιάζει, επίσης, η ουσιαστική σύνδεση του Σχεδίου Νόμου με την ΚΥΑ για την νέα κοστολόγηση του νερού. Εδώ οφείλουμε να πούμε ότι γενικότερα μας δημιουργούν μια ανησυχία τα θέματα της τιμολόγησης του ύδατος, καθ’ όσον πίσω από αυτά κρύβεται μια δυνητική μελλοντική διατάραξη της σχέσης των Δήμων με τους Πολίτες.
(8) Για την εφαρμογή των διατάξεων του Νομοσχεδίου προβλέπεται η έκδοση ενός μεγάλου αριθμού ρυθμιστικών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, για θέματα που θα μπορούσαν να ρυθμισθούν με ευελιξία (π.χ. ο καθορισμός της αποζημίωσης του Προέδρου, του Αντιπροέδρου, των Μελών και του Γραμματέα του ΔΣ για την συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις του ΔΣ, κ.λπ.) ή έχουν ήδη ρυθμισθεί (π.χ. η δομή και το ελάχιστο περιεχόμενο του ΟΕΥ και του Κανονισμού εργασίας των ΔΕΥΑ που έχει υπαχθεί στην αρμοδιότητα της ΡΑΑΕΥ σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, κ.λπ.). Σημειώνεται δε ότι ο απαιτούμενος αριθμός των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων που θα πρέπει να δημοσιευτούν δημιουργεί σοβαρές σκέψεις και υπόνοιες ότι δεν προηγήθηκε της νομοθέτησης επαρκής μελέτη και έρευνα.
Κλείνοντας στο σημείο αυτό με τις βασικές παρατηρήσεις μας επί του Σχεδίου Νόμου θα επαναλάβω την ίδια ακριβώς δέσμευση που διατυπώσαμε μεγαλόφωνα στις 04 Δεκεμβρίου 2024, στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ):
Είμαστε εδώ να προσφέρουμε την πολυετή και σημαντική εμπειρία μας. Κυρίως είμαστε εδώ να διατυπώσουμε όλες τις επιφυλάξεις μας, για να επιτύχουμε τους ρεαλιστικούς και αναγκαίους στόχους μας, αλλά και να αποφύγουμε να χρεωθούμε τα «κακώς κείμενα» της Κεντρικής Διοίκησης, δίνοντας ασφαλείς και βιώσιμες λύσεις στα μείζονα ζητήματα που τίθενται στο σχετικό Σχέδιο Νόμου.
Αξιοποιήστε τα δεδομένα που σας προσφέρουμε προκειμένου να σχεδιάζουμε από κοινού διατάξεις δίκαιες, επαρκώς μελετημένες, που δεν θα θίγουν τον Α’ Βαθμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ούτε οποιοδήποτε εμπλεκόμενο μέρος.
ΨΗΦΙΣΜΑ ΕΤΗΣΙΟΥ ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΚΕΔΕ
ΡΟΔΟΣ 2024 ΓΙΑ ΥΔΑΤΑ
Για τη διαχείριση των υδάτων
Το ΥΠΕΝ προβαίνει σε αποσπασματικές και μη συνεκτικές μεταξύ τους δηλώσεις για αναγκαστικές συνενώσεις των ΔΕΥΑ, που προφανώς αντίκεινται στο Σύνταγμα και στους Νόμους που διέπουν την λειτουργία τους, καθώς και την προστασία των λειτουργικών και περιουσιακών δικαιωμάτων τους.
⚫ Η ΚΕΔΕ έχει καταθέσει σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΑ και την ΕΕΤΑΑ συγκεκριμένη και επιχειρησιακά
τεκμηριωμένη λύση για τις ΔΕΥΑ, η οποία, σε αντίθεση με την πρόταση του ΥΠΕΝ για τη δημιουργία φαραωνικών ΔΕΥΑ ανά περιφέρεια, προβλέπει τη λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε κάθε νομό ( ή και δύο όπου κριθεί απαραίτητο), μόνο σε εθελούσια βάση και το Δ.Σ. του νέου σχήματος να ανήκει 100% στην
Αυτοδιοίκηση.
⚫ Σε ότι αφορά στα νησιά, η θέση της ΚΕΔΕ είναι να παραμείνει το υπάρχον σύστημα και εκφράζουμε την αντίθεσή μας για το σχέδιο που διαρρέεται ότι εξυφαίνεται για τις Κυκλάδες, σύμφωνα με το οποίο θα εφαρμοστεί ένα 11μελές σύστημα διοίκησης, στο οποίο την πλειοψηφία θα έχει η ΕΥΔΑΠ Νήσων ή η ΕΥΔΑΠ.
Επί του άρθρου 2 σύμφωνα με την υπ΄αριθμ. 17/2025 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Λαυρεωτικής το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση των ΔΕΥΑ και των Δήμων θα έπρεπε να έχει τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου για τις ΔΕΥΑ Υπουργείου Εσωτερικών, κάτι που ήταν πάγιο αίτημα της ΚΕΔΕ και της ΕΔΕΥΑ και είχε γίνει αποδεκτό από την κυβέρνηση.
Ο Δήμος Λαυρεωτικής με την υπ’ αριθμ. 17/2025 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Εκφράζει τη διαφωνία του με το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο: «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ» επί της αρχής, μιας και η απορρόφηση της Δ.Ε.Υ.Α.ΤΗ.Λ. από την ΕΥΔΑΠ χωρίς τη συναίνεσή μας, είναι κατάφωρα αντισυνταγματική και κατά συνέπεια παράνομη και ατελέσφορη.
Υποτιμάται για μια ακόμα φορά το έργο των ΔΕΥΑ και συγκεκριμένα της Δ.Ε.Υ.Α.ΤΗ.Λ., στη διαχείριση του νερού και την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν επιλύονται τα βασικά προβλήματα των ΔΕΥΑ που είναι η υποστελέχωση και το ενεργειακό κόστος, καταργείται η Αυτοδιοίκηση και απειλείται η ποιότητα ζωής των τοπικών κοινωνιών.
Το νερό είναι δημόσιο αγαθό στο οποίο πρέπει να έχουν όλοι πρόσβαση ανεξαρτήτως της οικονομικής τους καταστασης.Δεν αποτελεί εμπορεύσιμο προϊόν που υπόκειται στους νόνους της αγοράς και των εκάστοτε ιδιωτικών συμφεροντων.
Για τους λόγους αυτούς δεν δικαιολογείται η ιδιωτικοποίηση του.
Άμεση λύση εργασιακών ζητημάτων.οι δευα είναι οι μοναδικες υπηρεσίεςστην Ελλάδα με τόσο μεγάλες μισθολογικές ανισότητες και αμοιβές υπάρχουν εργαζόμενοι που αμοίβονται με κλαδική σύμβαση,με επειχηρισιακη σύμβαση με ενιαίο,με προσωπική διαφορά χωρίς προσωπική διαφορά,με αμοιβή επιφυλακής χωρίς αμοιβή αμοιβή επιφυλακής με αμοιβή ετοιμότητας για λίγους χωρίς αμοιβή ετοιμότητας για πολλούς με επιδόματα σε άλλους χωρίς επιδόματα για άλλους.για αυτό πριν ψηφιστεί τό νομοσχέδιο οικονομικός έλεγχος σε όλες τις δευα έλεγχος μισθών να αναζητηθούν τυχών αχρεωστητος καταβληθεντα και να ζητηθούν πίσω.να ξεκαθαρίσει το καθεστώς των υπαλλήλων αν θεωρήσουμε δημόσιος τομέας ενιαίο μισθολόγιο όλοι να ενταχθούμε στην κινητικότητα να πάρουμε εφάπαξ.αν όχι συλλογικές συμβάσεις εργασίας για να λυθούν όλα τα προβλήματα..αλλά αυτό δεν τό θέλουν οι συνδικαλιστές γιατί είναι αυτοί με τούς παχυλούς μισθούς!!!
Ρύθμιση για τους εργαζόμενους με δικαστικές αποφάσεις για ένταξη στο τακτικό προσωπικό των ΔΕΥΑ και κατάργηση του νόμου περί υποχρεωτικής χρήσης των ένδικων μέσων από τους διοικούντες των Επιχειρήσεων ώστε να μην απολεσθεί η τεχνογνωσία και η ήδη αποκτηθείσα εργασιακή εμπειρία η οποία δεν μπορεί να αποκτηθεί με κανένα άλλο τρόπο.
1. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στις αποδοχές μας.
2. Δεν γίνεται καμία πρόβλεψη για το εάν θα παραμείνουν οι νυν Γενικοί Διευθυντές στη θέση τους.
3. Καταργούν τους υφιστάμενους ΟΕΥ και των ΔΕΥΑ που δεν θα συγχωνευτούν για να συσταθεί νέος ΟΕΥ που θα εγκριθεί από την ΡΑΑΕΥ και το ΥΠΕΝ για να περιορίσουν στο ελάχιστο τις θέσεις ευθύνης.
4. Απαγορεύει ρητά την διαπραγμάτευση για επίλυση των εργασιακών διαφορών, την στιγμή που ο νόμος την επιτρέπει ακόμη και για τις διαφορές με αναδόχους έργων και προμηθευτές.
Για την πληρέστερη ενημέρωση σας καταγράφουμε τις προτάσεις της Ομοσπονδίας όπως τις προέβλεπε το προηγούμενο σχέδιο νόμου και διεκδικούμε να ενταχθούν στο νέο σχέδιο νόμου που βγήκε για διαβούλευση.
Α. «Αν ο βασικός μισθός ή τακτικές μηνιαίες αποδοχές είναι χαμηλότερες από αυτές που ελάμβανε το πάσης φύσεως προσωπικό των Δ.Ε.Υ.Α., διατηρείται ως προσωπική διαφορά το ποσό που αντιστοιχεί στις επιπλέον αποδοχές που λαμβάνει κάθε υπάλληλος ή συμβασιούχος έως την έναρξη ισχύος του παρόντος. Για τη μισθολογική και εν γένει κατάταξη του προσωπικού, καθώς και για κάθε άλλη νόμιμη συνέπεια, προσμετράται το σύνολο τόσο της αναγνωρισθείσας όσο και διανυθείσας προϋπηρεσίας στην Δ.Ε.Υ.Α. προέλευσης».
Β. «Αν προϊστάμενοι Τμήματος, Διευθυντές, Γενικοί Διευθυντές των συγχωνευόμενων Δ.Ε.Υ.Α. δεν διατηρήσουν την ίδια θέση ευθύνης στις Δ.Ε.Υ.Α., διατηρείται υπέρ τους, ως προσωπική διαφορά, για πέντε (5) έτη το επίδομα θέσης ευθύνης».
Γ. «Στο προσωπικό των Δ.Ε.Υ.Α. καταβάλλεται Κίνητρο Επίτευξης Στόχων (Κ.Ε.Σ.). Το Κ.Ε.Σ. υπολογίζεται επί του βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης του υπαλλήλου, δεν συμψηφίζεται με τυχόν προσωπική διαφορά, δεν μπορεί να υπερβαίνει, ανά έτος, το δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του αθροίσματος του ετήσιου βασικού μισθού και του επιδόματος θέσης ευθύνης του υπαλλήλου». Το ΚΕΣ ήταν πρόταση του Υπουργού.
Δ. «Στο προσωπικό της Δ.Ε.Υ.Α. που καλείται να είναι σε ετοιμότητα (επιφυλακή), καταβάλλεται αμοιβή, το ύψος της οποίας δεν μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ της αποζημίωσης του άρθρου 20 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176) για την υπερωριακή απασχόληση». Το ύψος της αποζημίωσης το πρόσθεσε το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Από το 2013 που εντάχθηκε και το προσωπικό των ΔΕΥΑ στο ενιαίο μισθολόγιο οι εργαζόμενοι τίθενται σε επιφυλακή χωρίς να αμείβονται νόμιμα. Ζητήσαμε να αρθεί αυτή η αδικία και ενώ το ίδιο το υπουργείο βρήκε λύση για την αποζημίωση, στο τελικό σχέδιο νόμου το έχουν αποσύρει.
Ε. «Τυχόν διαφορές στις αποδοχές του προσωπικού των Δ.Ε.Υ.Α. που καταβάλλονται έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, θεωρούνται νόμιμες, δεν αναζητούνται, τυχόν καταλογισμοί αίρονται». Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου ήταν πρόταση του Υπουργού.
Ζ. «Άρση της αδικίας που χρόνια γίνεται σε βάρος των μηχανικών των ΔΕΥΑ»
Εδώ και αρκετά χρόνια γίνεται παρακράτηση 6 τις χιλίοις από τους εργολήπτες που εκτελούν έργα ΔΕΥΑ και αποδίδονται στους μηχανικούς του δημοσίου αντί να δίνονται στους μηχανικούς των ΔΕΥΑ που κάνουν επίβλεψη αυτών των έργων. Μία μεγάλη αδικία που δέχθηκε το ΥΠΕΝ να ικανοποιήσει συμπεριλαμβάνοντας την πρόταση μας στο προηγούμενο σχέδιο νόμου που πλέον δεν προβλέπεται.
Η. «Υπάλληλοι Δ.Ε.Υ.Α., επιτυχόντες της προκήρυξης 3Κ/2018, στις οποίες ανήκουν οργανικά με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και οι οποίοι υπηρετούν με απόσπαση για λόγους υγείας, ή λόγω συνυπηρέτησης σε άλλες Δ.Ε.Υ.Α., δύνανται, με αίτησή τους, που υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος, να μεταταγούν στις Δ.Ε.Υ.Α. που υπηρετούν». Έτσι θα απελευθερωθούν οι θέσεις εργασίας στις ΔΕΥΑ προέλευσης για να επαναπροκηρυχθούν.
Θ. «Αποφάσεις Δ.Σ. των συγχωνευόμενων Δ.Ε.Υ.Α., που εκδόθηκαν δυνάμει του άρθρου 13 του ν. 4483/2017 (Α΄ 107), διατηρούν την ισχύ τους και θεωρούνται νόμιμες ως προς όλες τις έννομες συνέπειες». Αφορά τους εργαζόμενους που εργαζόταν ως συμβασιούχοι την περίοδο συγχωνεύσεων των ΔΕΥΑ τον Μάιο το 2011 και τακτοποιήθηκαν με τον παραπάνω νόμο μετά από πρόταση και μεγάλη προσπάθεια της Ομοσπονδίας.
Ι. «Αν Προϊστάμενοι Τμήματος, Διευθυντές, Γενικοί Διευθυντές, που κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος υπηρετούν σε Δ.Ε.Υ.Α. που εντάσσεται στην Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. ή στην Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., δεν διατηρήσουν την ίδια θέση ευθύνης στην Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε. ή στην Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., διατηρείται υπέρ τους, ως προσαύξηση αποδοχών, για πέντε (5) έτη από την ένταξη της οικείας Δ.Ε.Υ.Α. στην Ε.Υ.Δ.Α.Π. ή στην Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., η μισθολογική διαφορά των αποδοχών τους από τον βασικό μισθό και το επίδομα θέσης ευθύνης».
Κ. «Στην περίπτωση συγχωνεύσεων ως τόπος εργασίας νοείται ο τόπος που αναγράφεται στη σύμβαση εργασίας του απασχολουμένου, όπως αυτή είχε συναφθεί με την Δ.Ε.Υ.Α. απασχόλησής του».
Πέρα των ανωτέρω η Ομοσπονδία ήταν σε διαπραγμάτευση και είχε ζητήσει να συμπεριληφθούν επιπλέον:
Α) Η προσωπική διαφορά της παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 4354/2015, όπως αυτή διαμορφώθηκε κατ’ εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4024/2011 χορηγείται εφεξής από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας των Δ.Ε.Υ.Α. σε όλους τους υπαλλήλους, που έχουν προσληφθεί με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου από την 01.01.2013. Όπως προτάθηκε και έγινε αποδεκτή σε προσχέδιο του ΥΠΕΝ.
Β) Την ανάγκη πρόβλεψης οι αποδοχές του προσωπικού να ρυθμίζονται με συλλογικές συμβάσεις εργασίας μέσω διαπραγμάτευσης, όπως γίνεται δεκτό και από την ΕΔΕΥΑ. Η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου από το έτος 2013 έως και σήμερα έχει προκαλέσει ιδιαίτερα πολλά προβλήματα ακόμη και στη λειτουργία των ΔΕΥΑ, καθότι π.χ. σε αυτό δεν προβλέπεται η καταβολή αμοιβής για την επιφυλακή του προσωπικού, η οποία αποτελεί πάγια πρακτική στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Μόνο με Σ.Σ.Ε. αντιμετωπίζονται οι ιδιαίτερες ανάγκες των συγκεκριμένων επιχειρήσεων.
Γ) Πρόβλεψη για την απορρόφηση του προσωπικού στον οικείο δήμο με την ίδια σχέση εργασίας σε περίπτωση λύση της ΔΕΥΑ Για την κατοχύρωση των θέσεων εργασίας με δική μας πρόταση πέρασε στο νόμο 3801/2009 ρύθμιση η οποία εξειδικεύτηκε ακόμα περισσότερο με το νόμο 4483/2017 όπου σε περίπτωση λύσης της ΔΕΥΑ το προσωπικό μεταφέρεται στον οικείο δήμο. Αυτή η διάταξη δεν προβλέπεται πλέον.
Δ) Σε περίπτωση μείωσης του αριθμού των οργανικών θέσεων, το τακτικό προσωπικό, που τυχόν ήθελε κριθεί υπεράριθμο, δεν απολύεται αλλά διατηρείται ως υπεράριθμο και τοποθετείται ανάλογα με την ειδικότητα και τα προσόντα έως και τη συνταξιοδότησή του. Υπήρχε στις διατάξεις του 1069/1980.
Ε) Οι διατάξεις της παρ. 1 για τους γενικούς διευθυντές δεν θίγουν συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, οι οποίες βρίσκονται σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος. Αναφέρει επίσης το σχέδιο νόμου για τους Γενικού Διευθυντές ότι απολύονται από τον Γενικό Γραμματέα της Αποκέντρωσης αν η ΔΕΥΑ χρωστά σε τρία δίμηνα άνω του ποσοστού 10% του τιμολογίου ρεύματος. Φταίει ο Γενικός Διευθυντής αν η ΔΕΥΑ δεν έχει χρήματα για την εξόφληση. Στο εξής θα καλύπτεται το ρεύμα και θα μένουν απλήρωτοι οι εργαζόμενοι.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω θεωρούμε ότι θα πρέπει να γίνουν προσθήκες στο σχέδιο νόμου που έχει δοθεί σε διαβούλευση ώστε, η διαδικασία αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων και τοποθέτησης του προσωπικού στα νέα οργανογράμματα, στην περίπτωση εθελοντικών συγχωνεύσεων, να γίνει με σαφή και δίκαιο τρόπο ώστε να διασφαλιστεί η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και η υπηρεσιακή εξέλιξη. Μόνο έτσι θα αποφευχθούν βλαπτικές μεταβολές στους όρους εργασίας και στις θέσεις ευθύνης και θα διατηρεί η οικονομική των εργαζομένων και η επαγγελματική τους αξιοπρέπεια.
Να διασφαλιστεί η θεμελιώδης αρχή της ισότητας και της ισότιμης μεταχείρισης εργαζομένων που προσφέρουν την ίδια εργασία και αναλαμβάνουν παρόμοιες ευθύνες πρέπει να διασφαλιστεί πλήρως σε κάθε ρύθμιση και διαδικασία του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ). Είναι απαράδεκτο να συνεχίζουν οι εργαζόμενοι στις ΔΕΥΑ, να κατέχουν μειωμένα εργασιακά δικαιώματα και απολαβές σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους στις ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΑΘ ΑΕ παρότι η φύση της εργασίας τους και οι απαιτήσεις είναι όμοιες, αν όχι αυξημένες. Είναι επίσης ακόμη πιο προκλητικό στο νέο σχέδιο νόμου να υπάρχει ειδική μέριμνα για την διατήρηση των μισθολογικών παροχών των εργαζομένων στον ΟΔΥΘ ΑΕ (άρθρο 66), αλλά όχι των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ.
Θα πρέπει άμεσα να ενσωματωθεί σε κάθε νέα Δ.Ε.Υ.Α. το επιπλέον προσωπικό που απαιτείται για την κάλυψη των νέων αυτών αναγκών. Η υποστελέχωση σε συγκεκριμένες ειδικότητες δεν μπορεί να καλυφθεί με συγχωνεύσεις και πρόχειρες ανακατατάξεις προσωπικού, αλλά απαιτεί την πρόσληψη νέου εξειδικευμένου προσωπικού, που θα μπορεί να ανταπεξέλθει στις νέες απαιτήσεις.
Να διασφαλιστεί η αρχή του καθολικού διαδόχου η οποία κατέχει όλες τις περιπτώσεις που αφορούν τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, διαφωνούμε πλήρως με την κατεύθυνση που δίνει το νομοσχέδιο σύμφωνα με το οποίο η ΡΑΑΕΥ, μια ανεξάρτητη αρχή, θα αποφασίζει πλέον για όλα τα σημαντικά ζητήματα που αφορούν τις ΔΕΥΑ.
Ο σύλλογος Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ συμμετέχει στη διαβούλευση και καταθέτει τις απόψεις του επί πλευρών του νομοσχεδίου που θεωρεί κρίσιμα για την πορεία της ΕΥΔΑΠ. Συγκεκριμένα:
1. Στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία πρόνοια και αγνοείται παντελώς το αρδευτικό νερό, η χρήση του οποίου (περίπου 85%) προκαλεί κατά κύριο λόγο την εξάντληση των αποθεμάτων του πολύτιμου φυσικού πόρου. Δεν προκύπτει καμία ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας
2. Δεν αντιμετωπίζεται το θέμα του ενεργειακού κόστους που επιβαρύνει δραματικά τα κόστη λειτουργίας των Παρόχων ύδατος (και της ΕΥΔΑΠ).
3. Δεν επιλύεται το πιο σημαντικό πρόβλημα της ΕΥΔΑΠ (όπως και των ΔΕΥΑ), που είναι η σοβαρή υποστελέχωση, ιδιαιτέρως στο τεχνικό προσωπικό.
Πρέπει να διασφαλιστεί η διάθεση είτε με μεταφορά του υπάρχοντος προσωπικού στις δομές που θα ενσωματώνονται (ΔΕΥΑ, όμβρια) είτε με άμεσες νέες προσλήψεις του αναγκαίου ανθρώπινου δυναμικού οι οποίοι θα εντάσσονται στον κανονισμό προσωπικού και στο μισθολογικό καθεστώς της ΕΥΔΑΠ με πλήρη δικαιώματα. Δε επιθυμούμε να δημιουργηθούν εντός ΕΥΔΑΠ εργασιακά και μισθολογικά καθεστώτα πολλών ταχυτήτων.
4. Τίθεται σε αμφισβήτηση η οικονομική υγεία της ΕΥΔΑΠ καθώς δεν διασφαλίζονται οι οικονομικοί πόροι για να ανταποκριθεί στις νέες αρμοδιότητες που της αναθέτει το νομοσχέδιο. Απαιτούμε για οποιαδήποτε επέκταση (ενσωμάτωση ΔΕΥΑ) ή μεταφορά αρμοδιοτήτων (π.χ. όμβρια) να υπάρχει αποτίμηση των παραλαμβανόμενων δικτύων και διασφάλιση (μεταφορά) χρηματικών πόρων προς την ΕΥΔΑΠ, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί.
5. Να υπάρξουν ρήτρες διασφάλισης της ΕΥΔΑΠ από την ανάληψη χρεών και λοιπών υποχρεώσεων που μπορεί να έχουν οι εταιρίες που σχεδιάζεται να ενταχθούν στην ΕΥΔΑΠ.
6. Εκφράζουμε την αντίθεσή μας στην, προβλεπόμενη από το νομοσχέδιο, κάλυψη των θέσεων Γενικών Διευθυντών από την αγορά, με δημόσια προκήρυξη θέσεων. Να γίνεται εσωτερική προκήρυξη των θέσεων για συγκεκριμένη θητεία από το στελεχικό δυναμικό της ΕΥΔΑΠ.
7. Ως ελάχιστη επιβράβευση και κίνητρο για το ρόλο που καλείται να επιτελέσει το προσωπικό της ΕΥΔΑΠ, σε όλο τον ελλαδικό χώρο, βάση των προβλέψεων του νομοσχεδίου και των αυξημένων αναγκών απαιτητικής διαχείρισης των δικτύων λόγω λειψυδρίας, να πάψει να έχει εφαρμογή στις αμοιβές του προσωπικού της ΕΥΔΑΠ η παρ. 1 του άρθρου 28 του ν. 4354/2015 (A` 176).
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣΟ ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Κορλός Ηλίας Λυμπέρης Κώστας
Το Νομοσχέδιο δεν επιλύει κανένα από τα σοβαρότερα προβλήματα των ΔΕΥΑ την υποστελέχωση και το ενεργειακό κόστος
Αντίθετα:
• Απεμπολεί την ευθύνη του Κράτους από την επίλυση των θεμάτων ύδρευσης αποχέτευσης και τα φορτώνει στους δημότες.
• Στερεί από τις ΔΕΥΑ χρηματοδοτήσεις (μια ΔΕΥΑ που χρωστά δεν μπορεί να διεκδικήσει χρηματοδοτήσεις). Έτσι τιμωρεί τους δημότες και τις τοπικές κοινωνίες.
• Εξαναγκάζει στην αύξηση των Τιμολογίων του νερού προκειμένου να μπορούν να υφίστανται, να λειτουργούν, να έχουν διαχειριστική επάρκεια, να διεκδικούν πόρους από τα χρηματοδοτικά μέσα κλπ. «Η ΔΕΥΑ δε μπορεί να εισπράττει οποιοδήποτε ποσό ή χρηματοδότηση, που υπερβαίνει ετησίως το πενήντα τοις εκατό (50%) των ιδίων εσόδων»!
• Ουσιαστικά βγάζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση από το παιχνίδι αφού η αρμοδιότητα μεταφέρεται από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
• Δεν έχει καμία μέριμνα για το προσωπικό των ΔΕΥΑ που θα συνενωθούν.
• ‘’Χαϊδεύει’’ την Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης (ΕΥΔΑΠ) και την Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ), στις οποίες δίνει άνισες δυνατότητες με στόχο να συγκεντρωθούν τα έργα και να διαχειριστούν κατά το δοκούν «….Διευκολύνεται η διαδικασία ανάθεσης έργων αντιμετώπισης της λειψυδρίας από την Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. ή την Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., στην περίπτωση κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας.».
• Προστατεύει με κάθε τρόπο τους ενεργειακούς παρόχους.
Το νερό είναι αγαθό και όχι προϊόν. Η υπαγωγή του σε μια ανώνυμη εταιρεία (ΕΥΑΘ Α.Ε.) που είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο είναι λάθος γιατί αφήνει το απαραίτητο σε όλους μας αγαθό να επηρεάζεται από κερδοσκοπικά χρηματιστηριακά παιχνίδια και το καθιστά έρμαιο των αποφάσεων του ιδιωτικού διοικητικού συμβουλίου της ανώνυμης εταιρείας.
Kαι στο τέλος-τέλος, τα νερά ήταν ιδιωτικά μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα και μετά αφού είδαν όλοι ότι το πράγμα δεν λειτουργεί προς όφελος όλων, έγιναν δημόσιο κτήμα. Θέλουμε πραγματικά να ξαναπάμε ενάμιση αιώνα πριν να επαναλάβουμε την ιστορία;
Οι υπηρεσίες ύδρευσης για τούς πολίτες με τό νομοσχέδιο θα γίνουν χειρότερες γιατί δεν διασφαλίζονται εργατικά δικαιώματα τι θα γίνει σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος εκτός ωραρίου;να προστεθεί επίδομα ετοιμότητας σε όλο το τεχνικό προσωπικό γιατί όλο το χρόνο 24ωρες είμαστε σε ετοιμότητα τόσα χρόνια εργαζόμαστε χωρίς αμοιβή εκτός ωραρίου χάριν στο φιλότιμο αλλά και τό φιλότιμο έχει όρια.ενα μισθολόγιο κοινό για όλες τις υπηρεσίες ύδρευσης αποχέτευσης.οσοι έχουν προσληφθεί με ΑΣΕΠ διασφάλιση της θέσης γιατί δεν μπορούμε να συμμετέχουμε σε διαγωνισμούς λόγω των περιορισμών 10 ετιας.
Το Σωματείο Εργαζομένων των ΔΕΥΑ Ν. Χανίων θα ήθελε να ληφθούν υπόψη οι παρακάτω προτάσεις ανά άρθρο του νομοσχεδίου :
Άρθρο 4: Να ξεκαθαριστεί η νομική υπόσταση των Δ.Ε.Υ.Α. ως ΝΠΙΔ και ως κοινωφελής επιχειρήσεις ανταποδοτικού χαρακτήρα.
Άρθρο 5: αναφέρεται ότι το 70% των χρεών επιδοτείται σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 47 του ν. 5167/2024 (Α’ 207).
Στον 5167/2024 αναφέρεται ότι η επιδότηση 70% δίνεται: β) αν, εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, εφαρμόζεται η περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν.1069/1980 (Α’ 191), περί επέκτασης της περιοχής αρμοδιότητας συνιστώμενης επιχείρησης δήμου ή κοινότητας. Ο 5167/2024 δημοσιεύτηκε 20-12-24 δηλ. δίνει τη δυνατότητα επιδότησης εφόσον οι επεκτάσεις /συνενώσεις γίνουν έως 20-6-2025. Είναι αδύνατον να έχουν ολοκληρωθεί.
Άρθρο 7: Δεν είναι ξεκάθαρος ο τρόπος υπολογισμού του αριθμού των μελών του Δ.Σ., απαιτείται διευκρίνιση.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο δεν υπάρχει εκπροσώπηση στο Δ.Σ. από φορείς, όπως το Τεχνικό ή Εμπορικό Επιμελητήριο, εκπροσώπους των πολιτών, παρά μόνο αιρετών και εκπροσώπου των εργαζομένων.
Σε περίπτωση 2 ή 3 ΟΤΑ τα μέλη είναι μόνο από την παράταξη των δημάρχων, απαιτείται διευκρίνιση πόσα μέλη δικαιούται η αντιπολίτευση και πως προκύπτουν.
Άρθρο 10: Στις αρμοδιότητες του Δ.Σ. προστίθεται η υποβολή ετήσιας έκθεσης προγραμματισμού προς τη ΡΑΑΕΥ, πράγμα που αφενός συμβάλει στην γραφειοκρατία και αφετέρου φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με το αυτοδιοίκητο των ΔΕΥΑ, αφού η ΡΑΑΕΥ είναι αρμόδια για την εποπτεία των ΔΕΥΑ και όχι για τη διοίκησή τους.
Άρθρο 11: Να γίνεται επιλογή του Γενικού Διευθυντή μέσω αξιοκρατικών κριτηρίων. Να διορθωθεί η διαφορά μεταξύ κριτηρίων προϋπηρεσίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να τεθούν συγκεκριμένα κριτήρια για την επιχειρησιακή μονάδα του ιδιωτικού τομέα, ανάλογα με το μέγεθος της ΔΕΥΑ και με συνάφεια στο αντικείμενο των ΔΕΥΑ.
Άρθρο 12: Από την παράγραφο 2 που επιτρέπει στο Δ.Σ. τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων του, στον Γενικό Διευθυντή προκύπτει πρόβλημα συγκέντρωσης εξουσίας και αρμοδιοτήτων. Αρχικά, δεν καθορίζεται το πεδίο εφαρμογής το οποίο μπορεί ίσως να αφορά ζητήματα λειτουργίας και όχι κρίσιμες αποφάσεις (στρατηγικές οικονομικές και διοικητικές αποφάσεις). Οι αποφάσεις στις ΔΕΥΑ, που είναι κοινωφελής επιχειρήσεις, πρέπει να λαμβάνονται συλλογικά, με λογοδοσία και κατάλληλο έλεγχο, ο οποίος ασκείται μέσω ενός Δ.Σ. Τέλος, υπάρχει ασυμβίβαστο καθώς ο Γενικός Διευθυντής είναι εισηγητής προς το Δ.Σ. και του δίνεται και η αποφασιστική αρμοδιότητα.
Άρθρο 13: Να γίνει επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, οι οποίες θα ρυθμίζουν τα θεσμικά και μισθολογικά ζητήματα, καθώς και η διατήρηση των υπαρχόντων Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ), ώστε να διασφαλιστεί η 24ωρη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Παράλληλα, θα πρέπει μέσω των συλλογικών συμβάσεων να καθορίζονται οι αμοιβές για τους εργαζόμενους που τίθενται σε κατάσταση ετοιμότητας προς εργασία (επιφυλακή), και υποχρεούνται για χρόνο, εκτός του νόμιμου ωραρίου απασχόλησής τους, ώστε να διατηρείται η εύρυθμη λειτουργία σε 24ωρη βάση.
Να γίνει ρύθμιση για ένταξη στο τακτικό προσωπικό των εργαζομένων που έχουν κερδίσει δικαστικές αποφάσεις, καθώς και η κατάργηση της υποχρέωσης των διοικήσεων να ασκούν ένδικα μέσα εναντίον τους.
Να δοθεί η δυνατότητα μετατροπής όλων των αποσπάσεων για λόγους υγείας σε μετατάξεις στις Δ.Ε.Υ.Α. υποδοχής, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες χωρίς να μεταφέρονται οι οργανικές τους θέσεις.
Οι υπάλληλοι των ΔΕΥΑ να εντάσσονται σε κινητικότητα χωρίς την απαίτηση απόφασης του Δ.Σ. από την προς αποχώρηση ΔΕΥΑ και με μόνη απαίτηση να υπάρχει κενή οργανική θέση στην προς υποδοχή ΔΕΥΑ με την ίδια ειδικότητα με αυτή την ειδικότητα του υπαλλήλου προς μετάταξή. Με αυτό τον τρόπο δεν θα υπάρχει πελατειακή σχέση των υπαλλήλων με την διοίκηση και θα φανούν τα πραγματικά κενά στα οργανογράμματα των ΔΕΥΑ ώστε να μπορέσει να προσληφθεί προσωπικό για τις πραγματικά κενές θέσεις. Έτσι, η επιχείρηση θα διαθέτει ικανοποιημένο προσωπικό στο οποίο θα βασίζεται και θα σχεδιάζει μακροπρόθεσμα για την εξέλιξη της. Όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει στο δυνατό του εφικτού να βοηθούν για την δημιουργία οικογενειών και για την δημογραφική βελτίωση της χώρας. Αυτό θα πρέπει να γίνεται εμπράκτως από όλα τα υπουργεία και με κάθε τρόπο ειδικά όταν αυτό δεν επιβαρύνει τις επιχειρήσεις. Το να κρατούνται όμηροι υπάλληλοι για πολλά χρόνια μακριά από τις οικογένειες τους και με τις ζωές τους σε αναμονή δεν βοηθάει σε τίποτα όλα τα παραπάνω.
Να αναγνωρίζεται η προϋπηρεσία όλων των εργαζομένων και ιδιαίτερα όσων έχουν διοριστεί από το 2015 και μετά, η οποία έχει αναγνωριστεί από τις διαδικασίες ΑΣΕΠ και θεωρείται ως ιδιαίτερα αξιολογούμενο προσόν από τους ΟΕΥ των ΔΕΥΑ. Ειδικότερα, να προβλεφθεί ρύθμιση προκειμένου να αρθεί η σύγκρουση του Ν. 4354/2015 (άρθρο 11 παρ. 4) με τους ΟΕΥ των επιχειρήσεων, για να εξομαλυνθούν οι μισθολογικές αδικίες που υφίστανται στην παρούσα φάση.
Να γίνει καταβολή του πόρου 6‰ στους Μηχανικούς υπαλλήλους αορίστου χρόνου των ΔΕΥΑ, για τα έργα που μελετώνται και επιβλέπονται από αυτούς και στα οποία εφαρμόζεται η παρακράτηση 6‰ επί των λογαριασμών τους. Το χρηματικό ποσό αυτό, καταβάλλεται υπέρ των Μηχανικών μελών του ΤΕΕ και της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, όπως προβλέπεται με την παρ. 2β, άρθρο 315 του Ν. 4412/2016, που παραπέμπει στην παρ. 7θ του άρθρου 53 του ίδιου Νόμου και θα πρέπει να αποδίδεται αντιστοίχως και στους Μηχανικούς των ΔΕΥΑ.
Άρθρο 14: Το προσωπικό μίας ΔΕΥΑ σε περίπτωση διακοπής της λειτουργίας της να μεταφέρεται αυτοδίκαια στον οικείο Δήμο, όπως προέβλεπε ο Ν. 3801/2009.
Άρθρο 18: Να αφαιρεθεί η παράγραφος 6, σύμφωνα με την οποία η ΔΕΥΑ δεν δύναται να εισπράττει οποιοδήποτε ποσό ή χρηματοδότηση από το κράτος ή φορέα Γενικής Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, που υπερβαίνει ετησίως το πενήντα τοις εκατό (50%) των ιδίων εσόδων.
Η παραπάνω ρύθμιση περιορίζει δραματικά τις ΔΕΥΑ, ενώ τους αφαιρει τη δυνατότητα να υλοποιήσουν αναγκαία μεγάλα έργα (όπως αναβαθμίσεις Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων, επεκτάσεις και διαχωρισμούς δικτύων ύδρευσης άρδευσης και έργα αποχέτευσης), με τη χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων και τις οδηγεί σε περαιτέρω συσσώρευση χρεών.
Άρθρο 25: Να δοθεί η δυνατότητα χρήσης βιομηχανικού τιμολογίου ρεύματος σε όλες τις ΔΕΥΑ, με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους, ιδιαίτερα για τις εγκαταστάσεις που λειτουργούν με όρους παραγωγικής μονάδας, όπως αντλιοστάσια, γεωτρήσεις, εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού και λυμάτων.
Να δοθεί η δυνατότητα απόκτησης ενεργειακού χώρου από τις ΔΕΥΑ και εγκατάστασης και εκμετάλλευσης ΑΠΕ για πραγματική μείωση του ενεργειακού κόστους.
Να μην αποτελεί προϋπόθεση για την αξιολόγηση και υλοποίηση προγραμμάτων η πληρωμή τιμολογίων ενέργειας εντός 3 μηνών από τη λήξη τους. Προτείνεται αντ’ αυτού, κάθε οικονομική χρήση να περαιώνεται με θετικά οικονομικά αποτελέσματα (κέρδη) και να μπορεί κάθε ΔΕΥΑ να καλύπτει τις λειτουργικές της δαπάνες μέσα από σωστή και ελεγχόμενη οικονομική διαχείριση.
Να μην σχετίζεται ο διορισμός και η παύση του Γενικού Διευθυντή με την πληρωμή των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεν μπορεί αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή να είναι η εξόφληση παρόχων Ηλεκτρικής Ενέργειας και όχι του συνόλου των λειτουργικών εξόδων και των υποχρεώσεων της ΔΕΥΑ.
Άρθρο 36: Στην παράγραφο η ΡΑΑΕΥ θα πρέπει να έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα, όχι αποφασιστικό ρόλο. Σε περίπτωση αποτυχίας απόκτησης διαχειριστικής επάρκειας, να προβλέπεται η ενίσχυση των ΔΕΥΑ και όχι η υποκατάσταση του παρόχου.
Η ΡΑΑΕΥ είναι ρυθμιστική αρχή. Το να επιβάλλει μονομερώς (και χωρίς τη μεσολάβηση αποφάσεων Δ.Σ.) πάροχο και να καθορίζει αμοιβές είναι εξουσία που ξεπερνά τον κανονιστικό της ρόλο.
Επίσης, όπως έχει αναφερθεί στα σχόλια, πρέπει να δοθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης των μικρότερων παρόχων με λιγότερους από 20.000 προκειμένου να συνταχθούν τα ΣΑΝ και στη συνέχεια με την ολοκλήρωσή τους να καθοριστεί προθεσμία υποβολής των ΣΑΝ στη ΡΑΑΕΥ. Αντίστοιχα, στην παράγραφο 8, οι προθεσμίες υποβολής του Σχεδίου Ασφαλείας Τροφοδοσίας Νερού πρέπει να μετατεθούν.
Στην παράγραφο 9 δίνεται η δυνατότητα είσπραξης σε άλλο πάροχο. Δεν διευκρινίζεται ποιοι φορείς μπορούν να αναλάβουν τη διαδικασία είσπραξης οφειλών και αν μπορούν να είναι ιδιωτικές. Αναφέρεται αμοιβή, η οποία θα μετακυλύετε στους καταναλωτές. Επίσης, η θέσπιση οριζόντιων και ενιαίων στόχων εισπραξιμότητας είναι δύσκολη καθώς υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις ανάλογα με την τοπική κοινωνία που εξυπηρετεί η κάθε ΔΕΥΑ (τουριστικές ή οικονομικά αδύναμες περιοχές).
Άρθρο 37: Επίσης χρήζει διερεύνησης η δυνατότητα ανάθεσης σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας και η δυνατότητα ορισμού τους ως αναθέτοντες φορείς επί δημοσίων συμβάσεων έργων, μελετών, προμηθειών ή υπηρεσιών που δεν υπάγονται στις αρμοδιότητές τους, εφόσον το αντικείμενο αυτών συνδέεται άμεσα με την κατασκευή ή αποκατάσταση κρίσιμων υποδομών για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση των συνεπειών που απορρέουν από την λειψυδρία, για άλλες περιοχές .
Ειδικότερα, στις παραγράφους 7 και 9 δίνεται η δυνατότητα να παραχωρούνται η αξιολόγηση και η επίβλεψη έργων σε εξωτερικό προσωπικό που δεν απασχολείται ούτε στην ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ ούτε στις ενδιαφερόμενες ΔΕΥΑ ή τους Δήμους, αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον. 4412/2016 σύμφωνα με τον οποίο οι διαδικασίες επίβλεψης και αξιολόγησης διενεργούνται από το προσωπικό της αναθέτουσας αρχής, το οποίο έχει σχέση εργασίας με τον φορέα, διοικητική υπευθυνότητα και λογοδοσία.
Άρθρο 68: Το προσωπικό να μην μετακινείται σε απόσταση μεγαλύτερη από 30 χλμ. από την προηγούμενη θέση εργασίας του.
Άρθρο 1
Στο άρθρο αυτό αναφέρεται ότι σκοπός του νομοσχεδίου είναι ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων, καθώς και ο εξορθολογισμός του διοικητικού και οικονομικού κόστους και η διασφάλιση της αποτελεσματικότερης επιχειρησιακής λειτουργίας των παρόχων υπηρεσιών ύδατος. Ωστόσο, από το νομοσχέδιο δεν προκύπτει με ποιον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί ως προς τις Δ.Ε.Υ.Α. , αφού στο νομοσχέδιο ουσιαστικά περιλαμβάνονται στην πλειονότητά τους διατάξεις του ν. 1069/80, ενώ δεν επιλύονται τα δύο βασικά προβλήματα των Δ.Ε.Υ.Α. που είναι η υποστελέχωση και η διαχείριση του ενεργειακού κόστους.
Το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός του πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης και επείγουσες ενεργειακές και πολεοδομικές ρυθμίσεις» αποτελεί ένα συνονθύλευμα διατάξεων που αποτελείται από διατάξεις του καταργούμενου με το σχέδιο νόμου ν. 1069/80 που μεταφέρθηκαν σχεδόν αυτούσιες στο σχέδιο νόμου και νέες διατάξεις που αναφέρονται στις οικειοθελείς πλέον συγχωνεύσεις των Δ.Ε.Υ.Α., αλλά και στην αναγκαστική απορρόφηση των Δήμων και των Δ.Ε.Υ.Α. των περιφερειακών ενοτήτων της Αττικής και της Θεσσαλονίκης στην ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ αντίστοιχα, εκτός αν ζητηθεί εξαίρεση (ΕΥΔΑΠ) ή συνενωθούν μεταξύ τους (ΕΥΑΘ).
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει, επίσης, όσον αφορά στο αστικό νερό, διατάξεις που αναφέρονται σε ζητήματα λειτουργίας και διαχείρισης των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, διατάξεις που αναφέρονται στην ΡΑΑΕΥ , καθώς και στη διαχείριση του αρδευτικού νερού (ΟΔΥΘ Α.Ε. και Εταιρεία Άρδευσης Βόλβης-Λαγκαδά).
To σχέδιο νόμου προωθείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ενώ το Υπουργείο Εσωτερικών επεξεργάζεται την περίοδο αυτή τον Κώδικα Δήμων και Περιφερειών στον οποίο για τις Δ.Ε.Υ.Α. υπάρχει Κεφάλαιο με 23 άρθρα για την κωδικοποίηση των διατάξεων που διέπουν τις Δ.Ε.Υ.Α. Προκαλεί, λοιπόν, απορία η σπουδή του Υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς αρμόδιο και εποπτεύον Υπουργείο για τις Δ.Ε.Υ.Α. είναι το Υπουργείο Εσωτερικών.
Από το νομοσχέδιο προκύπτει ότι η Πολιτεία και ειδικότερα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιλέγει να ασχοληθεί κυρίως και κατά προτεραιότητα με το αστικό νερό που αποτελεί το 12% της συνολικής κατανάλωσης νερού στη χώρα μας παρά με το 85% που είναι το αρδευτικό στη χρήση του οποίου γίνεται η μεγάλη και ασύδοτη σπατάλη του φυσικού πόρου. Κι αυτό σε μια εποχή που η λειψυδρία έχει πάρει πολύ ανησυχητικές διαστάσεις κι επομένως επείγει να ληφθούν μέτρα ορθολογικού και ολιστικού χαρακτήρα. Αντ΄αυτού η λειψυδρία αντιμετωπίζεται στο νομοσχέδιο με την ανάθεση έργων δημόσιου χαρακτήρα (δημόσιες συμβάσεις) αποκλειστικά στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, αποκλείοντας τις Δ.Ε.Υ.Α. και κάθε άλλον φορέα κι ενισχύοντας την άποψη ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος προωθεί ένα νομοσχέδιο με στόχο περισσότερο να ενισχύσει τις δύο αυτές μεγάλες εταιρείες (και κυρίως την ΕΥΔΑΠ) παρά να βελτιώσει, εξυγιάνει και να εκσυγχρονίσει τις Δ.Ε.Υ.Α., ασχολείται δηλ. περισσότερο με το 6% της κατανάλωσης νερού στη χώρα μας που αντιστοιχεί στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ , παρά με το 12% που αντιστοιχεί στην συνολική κατανάλωση πόσιμου νερού. Το νομοσχέδιο περιέχει ευνοϊκές ρυθμίσεις για ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στις περιπτώσεις που συνάπτουν τις παραπάνω δημόσιες συμβάσεις όπως ότι τα έργα αυτά χαρακτηρίζονται Στρατηγικές Επενδύσεις, πρόσληψη ειδικού εμπειρογνώμονα κ.α., ενώ δεν δίνεται η δυνατότητα στις Δ.Ε.Υ.Α. να αξιοποιήσουν τις ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις.
Επειδή, ωστόσο, με το εν λόγω νομοσχέδιο καταργείται ο ιδρυτικός νόμος των Δ.Ε.Υ.Α. ο οποίος λειτούργησε με επιτυχία 45 χρόνια τώρα και αναδείχθηκε σ΄ένα πολύ αποτελεσματικό και ανθεκτικό θεσμικό εργαλείο για τη δημοτική διαχείριση της ύδρευσης και αποχέτευσης, θεωρούμε ότι η αλλαγή στην λειτουργία των Δ.Ε.Υ.Α. θα έπρεπε να περιληφθεί σ΄ένα νομοσχέδιο με διατάξεις αποκλειστικά για τις Δ.Ε.Υ.Α. ώστε να αποτελέσει το νέο, σύγχρονο και στιβαρό θεσμικό πλαίσιο των Δ.Ε.Υ.Α. με βάση το οποίο οι Δ.Ε.Υ.Α. θα βελτιώσουν σημαντικά την λειτουργία τους και θα εκσυγχρονισθούν ώστε να μεταβούν στην νέα εποχή της «πράσινης» και ψηφιακής οικονομίας. Ένα νομοσχέδιο που θα ελάμβανε υπόψη την πραγματική κατάσταση των Δ.Ε.Υ.Α. και θα έδινε λύσεις στα βασικά τους προβλήματα που είναι η διαχείριση του υπέρογκου ενεργειακού τους κόστους και η υποστελέχωση. Με τον τρόπο αυτό η Πολιτεία θα σηματοδοτούσε το ενδιαφέρον της για τη δημοτική διαχείριση του αστικού νερού και δεν θα αρκούνταν σε ρυθμίσεις περισσότερο διαχειριστικού χαρακτήρα, πολλές από τις οποίες είναι και αντισυνταγματικές που δεν βελτιώνουν την υφιστάμενη κατάσταση και δεν δημιουργούν προοπτικές για τις Δ.Ε.Υ.Α.
Παραπέρα, διατρέχοντας το νομοσχέδιο διαπιστώνουμε ότι όσον αφορά στις Δ.Ε.Υ.Α. ότι το περιεχόμενο των διατάξεών του δεν συνάδει παρά σε πολύ μικρό βαθμό με τον τίτλο του που είναι ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης διότι ως προς τις Δ.Ε.Υ.Α. δεν επιτελεί τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό όπως για παράδειγμα δεν περιλαμβάνει διατάξεις για την ενεργειακή αυτάρκεια των επιχειρήσεων ώστε να γίνουν «πράσινες» ούτε επιλύει ζητήματα που κατά καιρούς προκάλεσαν προβλήματα στην ευέλικτη λειτουργία των Δ.ΕΥ.Α. όπως ο διφυής χαρακτήρας τους με αποτέλεσμα να δημιουργούνται θέματα ασφάλειας δικαίου. Επίσης, δεν επιλύει με τις διατάξεις του το πρόβλημα της σοβαρότατης υποστελέχωσης των Δ.Ε.Υ.Α. αφού δεν παρέχει στις ΔΣ.Ε.Υ.Α. την σύμφωνα με την νομική τους μορφή και τον ανταποδοτικό τους χαρακτήρα απαιτούμενη ευελιξία στη διενέργεια των προσλήψεων του προσωπικού αορίστου χρόνου.
Το σχέδιο νόμου, λοιπόν, αρκείται στην ρύθμιση των θεμάτων των Δ.Ε.Υ.Α. και Δήμων που συγχωνεύονται οικειοθελώς και σε ζητήματα που συνδέονται με την προσαρμογή της λειτουργίας τους στο θεσμικό πλαίσιο της ΡΑΑΕΥ. Κατά τα άλλα επαναλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό τον ν. 1069/80.
Ειδικότερα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος εγκαταλείποντας την αρχική επιλογή του μεταρρύθμισης των Δ.Ε.Υ.Α. μέσω αναγκαστικών συγχωνεύσεων ρυθμίζει στο νομοσχέδιο τις οικειοθελείς συγχωνεύσεις Δήμων και Δ.Ε.Υ.Α. τις οποίες μάλιστα θεωρεί οριζόντιο εργαλείο εξυγίανσης και εκσυγχρονισμού των Δ.Ε.Υ.Α., επιφυλάσσοντας σ΄αυτές πολύ υψηλότερη επιδότηση για τα χρέη των Δ.Ε.Υ.Α. στους ενεργειακούς παρόχους σε σχέση με τις Δ.Ε.Υ.Α. που δεν θα συγχωνευθούν. Η επιλογή αυτή του Υπουργείου Περιβάλλοντος που πριμοδοτεί τις Δ.Ε.Υ.Α. που θα συνενωθούν με άλλες Δ.Ε.Υ.Α. και Δήμους δεν είναι μόνο ηθικά απαράδεκτη, αφού στην ουσία εξαναγκάζει τις Δ.Ε.Υ.Α. να συνενωθούν, διαφορετικά θα απωλέσουν την ευνοϊκή οικονομική μεταχείριση που προβλέπει το νομοσχέδιο, αλλά και αντισυνταγματική, αφού δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης ανάμεσα σε επιχειρήσεις ταυτόσημης νομικής φύσης και αντικειμένου. Επομένως, εξαρχής εμπεριέχει τον κίνδυνο δικαστικής ανατροπής της με απρόβλεπτες για τις τοπικές κοινωνίες και τις τοπικές κοινωνίες συνέπειες. Επιπλέον, είναι και λειτουργικά ατελέσφορη διότι συγχωνεύοντας έστω και οικειοθελώςγια παράδειγμα δύο αδύναμες Δ.Ε.Υ.Α. με στόχο την αξιοποίηση της οικονομικής ενίσχυσης, χωρίς την αναγκαία συμπλήρωση των ελλείψεων, δημιουργείται μια μεγαλύτερη αλλά πιο αδύναμη Δ.Ε.Υ.Α.
Επιχειρείται, λοιπόν, με το σχέδιο νόμου οριζόντια νομοθετική επιβολή της “οικειοθελούς” συγχώνευσης , ενώ στην επιστημονική κοινότητα είναι γνωστό ότι για την άσκηση της αρμοδιότητας ύδρευσης και αποχέτευσης υπάρχει κάθε φορά “optimum” διοικητικό μέγεθος, το οποίο είναι συνάρτηση των ανθρωπογεω-γραφικών δεδομένων της εξυπηρετούμενης περιοχής και των οικονομικο-τεχνικών χαρακτηριστικών των πηγών ύδρευσης, του δικτύου διανομής και της διάθεσης των λυμάτων.
Παραπέρα, το νομοσχέδιο επιφυλάσσει διαφορετικό καθεστώς και για τις Δ.Ε.Υ.Α. των περιφερειακών ενοτήτων της Θεσσαλονίκης στις οποίες επιβάλλει την απορρόφησή τους στην ΕΥΑΘ εφόσον δεν συγχωνευθούν μεταξύ τους. Με τον τρόπο αυτό τις οδηγεί σε αναγκαστική συγχώνευση για να αποφύγουν την απορρόφησή τους από την ΕΥΑΘ, παραβιάζοντας την συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της διοικητικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ (άρθρο 102 του Συντάγματος).
Επίσης, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος επιδοτεί το υφιστάμενο χρέος των Δ.Ε.Υ.Α. προς τους ενεργειακούς παρόχους με τρόπο άδικο και αντισυνταγματικό, αφού επιδοτεί κατά 70% της συνολικής οφειλής μόνο όσων Δ.Ε.Υ.Α. συγχωνεύονται ή επεκτείνουν την περιοχή αρμοδιότητάς τους σε Δήμο, παραπέμποντας στο άρθρο 47 του ν. 5167/2024 (σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 5167/ 2024 επιδοτείται κατά 30% η συνολική οφειλή των Δ.Ε.Υ.Α. που δεν συγχωνεύονται και μάλιστα με αυστηρές προϋποθέσεις δηλ. αν στις 15/1/2026 έχουν διαχειριστική επάρκεια, προϋποθέσεις που δεν ισχύουν για τις Δ.Ε.Υ.Α. που θα συγχωνευθούν).
Ταυτόχρονα, στερεί από όσες Δ.Ε.Υ.Α. δεν εξοφλούν τους λογαριασμούς ρεύματος την ένταξή τους σε προγράμματα και χρηματοδοτήσεις και κατά συνέπεια στερεί τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες από το όφελος αναπτυξιακών υποδομών, χωρίς, ωστόσο, η Πολιτεία να έχει δημιουργήσει και δρομολογήσει ασφαλείς προϋποθέσεις για μείωση του ενεργειακού κόστους των Δ.Ε.Υ.Α. και για την ενεργειακή τους αυτάρκεια.
Επίσης, επισύρει ποινές (παύση από τα καθήκοντά τους) στους Γενικούς Διευθυντές των Δ.Ε.Υ.Α. στην περίπτωση μη εξόφλησης τριών συνεχόμενων λογαριασμών ρεύματος. Δυστυχώς, η Πολιτεία χωρίς να λαμβάνει άμεσα μέτρα για μείωση του ενεργειακού κόστους των Δ.Ε.Υ.Α. και για την ενεργειακή τους αυτάρκεια προωθεί διατάξεις κυρωτικού χαρακτήρα, διογκώνοντας το πρόβλημα, αντί να προωθήσει λύσεις για την άμβλυνσή του.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Πρόγραμμα «Απόλλων» που προβλέπει 12 Ενεργειακές Κοινότητες σε επίπεδο Περιφέρειας θα καθυστερήσει να αποφέρει μείωση του ενεργειακού κόστους των Δ.Ε.Υ.Α. (εκτιμάται ότι σε τουλάχιστον τρία χρόνια θα φέρει αποτελέσματα αν δεν υπάρξουν αλλαγές), ενώ η τιμή της ενέργειας είναι σήμερα υψηλή και οι Δ.Ε.Υ.Α. εξακολουθούν να τιμολογούνται από τους ενεργειακούς παρόχους με τιμολόγιο ανάλογο με το οικιακό. Επομένως, αυτή η διάταξη θα στερήσει από τις Δ.Ε.Υ.Α. τη δυνατότητα να συνεχίσουν απρόσκοπτα το επενδυτικό τους έργο με συνέπειες και στους πολίτες που εξυπηρετούν.
Και είναι πολύ σοβαρό το ενδεχόμενο για να αποφύγουν τους κινδύνους και τις επιπτώσεις που απορρέουν από την παραπάνω διάταξη και με στόχο να συνεχίσουν την αναπτυξιακή και επενδυτική τους προσπάθεια, να αναγκασθούν να αναπροσαρμόσουν την τιμολογιακή τους πολιτική, αυξάνοντας σημαντικά τα τιμολόγια νερού. Η αναπροσαρμογή αυτή θα δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα θεσμικού χαρακτήρα, αφού ενδεχομένως να προσκρούσει στη ΚΥΑ κοστολόγησης-τιμολόγησης των υπηρεσιών ύδατος που θέτει ανώτατο όριο στις τιμολογιακές αναπροσαρμογές των παρόχων ύδατος.
Με τις παραπάνω νομοθετικές επιλογές, η Πολιτεία αντί να προστατεύσει τις Δ.Ε.Υ.Α. που είναι δημοτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, προωθεί διατάξεις που ευνοούν τους ενεργειακούς παρόχους.
Αλλά, ιδιαίτερα αρνητική είναι και η διάταξη που περιορίζει τις επιχορηγήσεις των Δ.Ε.Υ.Α. από το Κράτος, τους Φορείς Γενικής Κυβέρνησης ή το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στο 50% των εσόδων τους με αποτέλεσμα να περιορίζεται σοβαρά το επενδυτικό τους έργο με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και την οικονομία και απασχόληση των τοπικών κοινωνιών. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι Δ.Ε.Υ.Α. δεν μπορούν να δανειοδοτηθούν από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων κι επομένως οι επενδυτικές τους δυνατότητες είναι περιορισμένες.
Επίσης, το νομοσχέδιο προβλέπει τέσσερα είδη διαχειριστικής επάρκειας των παρόχων από την ΡΑΑΕΥ κι επομένως και των Δ.Ε.Υ.Α. χωρίς προηγουμένως να έχει γίνει καταγραφή των προβλημάτων των Δ.Ε.Υ.Α. και χωρίς να έχει ενισχύσει τεχνικά και διοικητικά τις Δ.Ε.Υ.Α. ώστε να είναι σε θέση να λάβουν τη διαχειριστική επάρκεια. Με τον τρόπο αυτό τις οδηγεί σε συγχωνεύσεις σε μεταγενέστερο χρόνο, αφού οι μικρές και αδύναμες Δ.Ε.Υ.Α. δεν θα είναι σε θέση να λειτουργήσουν χωρίς διαχειριστική επάρκεια.
Τέλος, το νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνει διατάξεις που διασφαλίζουν τους εργαζόμενους στις Δ.Ε.Υ.Α. παρά μόνο διάταξη για την ένταξή τους στο ενιαίο μισθολόγιο που εξάλλου ισχύει και σήμερα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι προβλέπει οικειοθελείς συγχωνεύσεις ή απορρόφηση από τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ θα έπρεπε να υπάρχει πρόβλεψη για όσους υπαλλήλους απωλέσουν τις θέσεις ευθύνης τους, καθώς και διατάξεις που συνάδουν με το αντικείμενο και τη δραστηριότητα της επιχείρησης (π.χ. επίδομα 2,5 τοις χιλίοις για τους μηχανικούς της Δ.Ε.Υ.Α. όπως λαμβάνουν οι μηχανικοί του Δημοσίου, επίδομα επιφυλακής).
Συμπερασματικά , το νομοσχέδιο δεν επιλύει τα βασικά προβλήματα των Δ.Ε.Υ.Α. που είναι η υποστελέχωση και το ενεργειακό κόστος, ενώ αντιθέτως με αντισυνταγματικές διατάξεις τις ωθεί σε συγχωνεύσεις που είναι μεν οικειοθελείς , αλλά έμμεσα αναγκαστικές, τόσο με τα τέσσερα είδη διαχειριστικής επάρκειας όσο και με το ότι για να λάβουν οικονομική ενίσχυση για να αποπληρώσουν το χρέος τους προς τους ενεργειακούς παρόχους και να λάβουν διαχειριστική επάρκεια θα πρέπει να προχωρήσουν σε συγχωνεύσεις. Επίσης, «τιμωρεί» τις Δ.Ε.Υ.Α. και τις τοπικές κοινωνίες στην περίπτωση που οι Δ.Ε.Υ.Α. δεν είναι συνεπείς στην αποπληρωμή των τιμολογίων ενέργειας, ενώ η Πολιτεία δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για την μείωση του ενεργειακού κόστους των Δ.Ε.Υ.Α.
Αντιθέτως ευνοεί την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ οι οποίες αναλαμβάνουν κατ΄αποκλειστικότητα και με ευνοϊκές ρυθμίσεις τα έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
Γενικά και όσον αφορά στις Δ.Ε.Υ.Α. το νομοσχέδιο επιλέγοντας το σχήμα των οικειοθελών συγχωνεύσεων και δίνοντας δήθεν «κίνητρα» χωρίς να έχει λύσει τα βασικά προβλήματα των Δ.Ε.Υ.Α. επιχειρεί να λύσει με νομικές κατασκευές επιχειρησιακά προβλήματα, τα οποία όμως δεν θα λυθούν αλλά θα επιδεινωθούν.
Επομένως, το νομοσχέδιο δεν συμβάλλει στην μετάβαση των Δ.Ε.Υ.Α. στην νέα εποχή όπως θα όφειλε ένα νομοσχέδιο εκσυγχρονισμού. Μάλλον το αντίθετο αποτέλεσμα φέρνει, με διατάξεις που θα προκαλέσουν περισσότερα προβλήματα από όσα θα επιλύσουν.
Δεν συμφωνώ , πρώτον , γιατί δεν εμπιστεύομαι αυτήν την Κυβέρνηση , γιατί δεν πιστεύω , ότι ενδιαφέρεται για το καλό της κοινωνίας και των πολιτών και δεύτερον , γιατί , ότι έως τώρα ιδιωτικοποίησαν , είδαμε και βλέπουμε καθημερινά , ποιων τα συμφέροντα εξυπηρετούν
Θα πρέπει οι εργαζόμενοι από μακρινές περιοχές της περιφερειακής τους ενότητας της οποίας η ΔΕΥΑ θα συγχωνευθεί στην ΕΥΑΘ και την ΕΥΔΑΠ να έχουν την δυνατότητα επιλογής να μεταταχθούν και να εργαστούν στον οικείο Δήμο τους. Επίσης όσοι επιλέξουν να εργαστούν στην ΕΥΑΘ η την ΕΥΔΑΠ να έχουν τους ίδιους μισθούς και συμβάσεις με τους εκεί εργαζόμενους.
Εκσυγχρονισμός χωρίς λύση σε βασικά ζητήματα όπως είναι το άνισο μισθολογικό καθεστώς δεν μπορεί να γίνει γιατί οι ΔΕΥΑ είναι οι εργαζόμενοι τής καί καλύτερες υπηρεσίες για τους πολίτες δεν μπορούν να επιτευχθούν αν είναι δυσαρεστημένοι μόνο εργαζόμενοι πού είναι στο ενιαίο μισθολόγιο χωρίς προσωπική διαφορά.
Όλη η Θεσσαλονίκη υδρεύεται από την ΕΥΑΘ . Χωρίς προβλήματα , απρόσκοπτα. Γιατί σε εμάς ξαφνικά αν ενταχθούμε στην ΕΥΑΘ να μην λειτουργήσει και να έχουμε κατώτερες υπηρεσίες; Και για ποιες υπηρεσίες μιλάμε για το δήμο θέρμης και συγκεκριμένα τη δημοτική κοινότητα Βασιλικών ; Μεγάλη σκληρότητα νερού, διακοπές συνεχόμενες ,ατελείωτη λάσπη στους δρόμους και στο δίκτυο κατά τις επισκευές , βλάβες που δηλώνονται και ξανά δηλώνονται και μπορεί να περάσει και μια βδομάδα να τρέχουν τα νερά στους δρόμους μέχρι να έρθει η τοπική ΔΕΥΑΘ για την επισκευή , με ότι συνεπάγεται αυτό στην ποιότητα του νερού που πίνουμε. Ατελείωτες διαρροές, που στο τέλος πληρώνει ο δημότης . Για ποιες εργασίες και ποιότητα μιλάει ο δήμαρχος κ. Παπαδόπουλος; Πότε έγιναν έργα ύδρευσης στα βασιλικά; Μόνο μπαλώματα στις βλάβες. Ή μήπως έχουμε φθηνό τιμολόγιο νερού ; Και μάλιστα σε μια καθαρά αγροτική περιοχή; Αποφασίζουμε και διατάσσουμε .. Πλήρης αποτυχία της ΔΕΥΑ ΘΕΡΜΗΣ.
Να ενταχθούμε στην ΕΥΑΘ να δούμε άσπρη μέρα. Ίσως η ΕΥΑΘ να προγραμματίσει έργα .
Να είναι το νερό δημόσιο αγαθό , συμφωνώ . Να μεταφερθούν οι θέσεις εργασίας, συμφωνώ .
Να κρυβόμαστε πίσω από δήθεν παροχές και ποιότητα και να τα αφήσουμε ως έχει, δεν συμφωνώ.. Ένταξη στην ΕΥΑΘ άμεσα!
Το νερό πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό
Παρατηρήσεις επί του Νομοσχεδίου:
– Δεν κατοχυρώνεται κανένα από τα σημερινά δικαιώματα των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ.
– Δεν προβλέπεται τι θα γίνει το προσωπικό σε περίπτωση λύσης μίας ΔΕΥΑ.
– Δεν κατοχυρώνεται η προσωπική διαφορά.
– Δεν κατοχυρώνεται το επίδομα θέσης.
– Δεν επιλύεται το χρόνιο αίτημα μας για την αμοιβή της επιφυλακής.
– Δεν άρει την αδικία που χρόνια γίνεται σε βάρος των μηχανικών των ΔΕΥΑ. Ο πόρος από τα έργα των ΔΕΥΑ θα συνεχίσει να αποδίδεται στους μηχανικούς του δημοσίου παρόλο που τα περισσότερα έργα κατασκευάζονται από τις ΔΕΥΑ
– Δεν προφυλάσσονται οι εργαζόμενοι από αυθαίρετες μετακινήσεις σε περίπτωση συγχωνεύσεων των ΔΕΥΑ.
– Αποσύρθηκε η πρόταση για τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ότι δεν αναζητούνται.
– Αποσύρθηκε η πρόταση για το κίνητρο επίτευξης στόχου των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ.
– Αποσύρθηκε η ρύθμιση για παραμονή στη ΔΕΥΑ που υπηρετούν για λόγους υγείας και συνυπηρέτησης.
– Δεν κατοχυρώνεται στους εργαζομένους οι οποίοι εντάχθηκαν στις ΔΕΥΑ ως αορίστου χρόνου με το νόμο 4483/17, άρθρο 13.
Εκτιμώ πως κάποιοι επόμενοι σχολιαστές θα εστιάσουν σε ακόμη περισσότερα άρθρα – σημεία του Νομοσχεδίου
Με εκτίμηση
Με το παρόν σχέδιο νόμου θίγονται άρθρα του Συντάγματος και βασικές συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές που αφορούν την αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Αρχής της Αναλογικότητας, της Προστασίας του Δημόσιου Κοινωνικού Αγαθού που είναι το «ΝΕΡΟ» και της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, μέσω μέτρων επιβολής ανέλεγκτων και στηριζόμενων στη βούληση του ιδιωτικού οφέλους, καθώς επίσης αντίκειται στη Συνταγματική επιταγή για την υποχρέωση κατοχύρωσης και μη αμφισβήτησης των εργασιακών σχέσεων όλων των εργαζομένων.Α. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 102 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι:
«1. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Νόμος καθορίζει το εύρος και τις κατηγορίες των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την κατανομή τους στους επί μέρους βαθμούς. Με νόμο μπορεί να ανατίθεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η άσκηση αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του Κράτους.
2. Oι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Oι αρχές τους εκλέγονται με καθολική και μυστική ψηφοφορία, όπως νόμος ορίζει.
3. Με νόμο μπορεί να προβλέπονται για την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών ή την άσκηση αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης αναγκαστικοί ή εκούσιοι σύνδεσμοι οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που διοικούνται από αιρετά όργανα.
4. Το Κράτος ασκεί στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους. O έλεγχος νομιμότητας ασκείται, όπως νόμος ορίζει. Πειθαρχικές ποινές στα αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκτός από τις περιπτώσεις που συνεπάγονται αυτοδικαίως έκπτωση ή αργία, επιβάλλονται μόνο ύστερα από σύμφωνη γνώμη συμβουλίου που αποτελείται κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές, όπως νόμος ορίζει.
5. Το Κράτος λαμβάνει τα νομοθετικά, κανονιστικά και δημοσιονομικά μέτρα που απαιτούνται για την εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και των πόρων που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση της αποστολής και την άσκηση των αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης με ταυτόχρονη διασφάλιση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των πόρων αυτών. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την απόδοση και κατανομή, μεταξύ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των φόρων ή τελών που καθορίζονται υπέρ αυτών και εισπράττονται από το Κράτος. Κάθε μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από κεντρικά ή περιφερειακά όργανα του Κράτους προς την τοπική αυτοδιοίκηση συνεπάγεται και τη μεταφορά των αντίστοιχων πόρων. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τον καθορισμό και την είσπραξη τοπικών εσόδων απευθείας από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης».Στο νέο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι το καθεστώς των ΔΕΥΑ παραμένει όπως και στο 1069/1980, ήτοι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου της παρ.4 του άρθρου 252 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, δηλαδή ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΜΕ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗ ΚΑΙ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ.
Παρόλα αυτά με το νέο νομοσχέδιο εξαλείφεται οποιαδήποτε αυτοτελής αρμοδιότητα διοίκησης και ελέγχου των Δήμων στις ΔΕΥΑ και στις Δημοτικές Υπηρεσίες Ύδρευσης και Αποχέτευσης, και οι νέες διατάξεις συνιστούν ευθεία προσβολή των συνταγματικών επιταγών του άρθρου 102 Σ, και ειδικότερα αυτές που αφορούν :
1) τη διεύρυνση του αντικειμένου της ΔΕΥΑ, καθώς στο αρ.2 του ν.1069/1980 η απόφαση ήταν του Δημοτικού Συμβουλίου, ενώ στο αρ. 4 του νομοσχεδίου πλέον ανήκει μόνο στο ΔΣ της ΔΕΥΑ
2) την εδαφική επέκταση των ΔΕΥΑ, σύμφωνα με το αρ. 2 παρ.2 του ν.1069/1980 με σύμφωνη γνώμη του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου επιτρεπόταν, ενώ πλέον με αναγκαστικές συγχωνεύσεις αρ.40 και 41 του νέου νομοσχεδίου αναγκαστική επέκταση γεωγραφικής αρμοδιότητας ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΑΘ ΑΕ αντίστοιχα στο σύνολο των ΟΤΑ Α΄Βαθμού της Περιφέρειας Αττικής και στο σύνολο των ΟΤΑ της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης
3) τη μεταφορά αρμοδιοτήτων ως αποφαινόμενου οργάνου στο πρόσωπο του Γενικού Διευθυντή, σύμφωνα με το αρ. 12 παρ. η΄του υπό διαβούλευση νέου σ/ν «για συμβάσεις από 20000 ευρώ έως και 100000 ευρώ», αποτελεί αντίθετη προσταγή στην ανωτέρω διάταξη που προβλέπει τη διοίκηση των ΝΠ των ΟΤΑ από συλλογικά όργανα αιρετών. Επιπροσθέτως, μια τέτοια αρμοδιότητα προσκρούει και στην αρχή της αναλογικότητας (αρ.25 παρ.2 Σ, αναλυτικά πιο κάτω αντισυνταγματικότητα διατάξεων που αφορούν το Γενικό Διευθυντή)
4) την σύνταξη των Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας που γίνεται σύμφωνα με το αρ.7 του ν.1069/1980 με γνώμη του οικείου Δήμου, με το αρ.16 σε συνδυασμό με το αρ.67 παρ. του νέου νομοσχεδίου οι ΟΕΥ των ΔΕΥΑ συντάσσονται με απόφαση των Υπουργών Ενέργειας και Εσωτερικών και ελέγχονται από ΡΑΕΕΥ και Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Οποιαδήποτε διάρθρωση της Υπηρεσίας που εξυπηρετεί τις ειδικότερες ανάγκες των ΟΤΑ α΄βαθμού στους οποίους ανήκουν οι ΔΕΥΑ παραβλέπεται και καθορίζονται αντισυνταγματικά από την Κεντρική Διοίκηση απευθείας, και ελέγχονται από την Ανεξάρτητη Αρχή (ΡΑΕΕΥ), η οποία δεν έχει κανενός είδους συνταγματική αρμοδιότητα ελέγχου και διοίκησης των ΟΤΑ και των ΝΠ αυτών.
5) την επιδότηση μόνο των ΔΕΥΑ που συγχωνεύονται σύμφωνα με το αρ.5 παρ.1 για τις οφειλές των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, που ουσιαστικά αποτελεί όχι μόνο παράβαση του αρ.102 Σ αλλά και της αρχής της αναλογικότητας σε όλα τα επίπεδα της (αρ.25 παρ.2 του Σ), καθώς αποτελεί κανόνα δικαίου συνταγματικής βαθμίδας και είναι απαραβίαστη! Δεν δύναται να ασκείται τιμωρητική πολιτική έναντι όσων δεν συγχωνευθούν και να επικροτείται η διαδικασία συγχώνευσης με την επιδότηση ιδιωτικού χρέους προς τρίτους και μάλιστα παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ το συνταγματικά ορθό θα ήταν η πρόβλεψη διασφάλισης προς όλους τους πολίτες σύμφωνα με το αρ.24 του Σ, καθώς σύμφωνα με άρθρο 24 του Συντάγματος απορρέει υποχρέωση της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας να προβαίνουν σε θετικές ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος με τη λήψη των απαιτούμενων νομοθετικών, διοικητικών, προλη¬πτικών και κατασταλτικών μέτρων, παρεμβαίνοντας στον αναγκαίο βα¬θμό και στην οικονομική ή άλλη ατομική ή συλλογική δραστηριό¬τητα, όπως είναι αυτή της υπέρογκης και ανεξέλεγκτης ενεργειακής κρίσης σε βάρος των ΔΕΥΑ. Αντιθέτως, αντί να ρυθμίζεται το ιδιωτικό κέρδος εμποδίζεται η εύρρυθμη λειτουργία των ΔΕΥΑ που σκοπό έχουν τη διασφάλιση καθημερινά υγιεινού και πόσιμου νερού προς όλους τους δημότες της χωρικής τους αρμοδιότητας. Επί της ουσίας πρόκειται για αναγκαστικές συγχωνεύσεις όλων των παρόχων υπηρεσιών ύδατος σε επίπεδο νομού και όχι εθελοντικές.
6) τον έλεγχο των ταμειακών διαθέσιμων των ΔΕΥΑ σύμφωνα με το αρ.5 παρ. 10 του νομοσχεδίου, καθώς και η αναγκαστική χρήση του 20% σε αποπληρωμή χρεών (προφανώς σε παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας) και μόνο μετά από αυτή την αποπληρωμή μπορούν τα πρόσθετα έσοδα να διατεθούν σε έργα. Η οικονομική διαχείριση των ΔΕΥΑ διενεργείται και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 158 και 160 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων σύμφωνα με το αρ.17 του ν.1069/1980
7) την ρύθμιση του αρ.9 παρ.6 γ΄ του νομοσχεδίου περί αποφασιστικής αρμοδιότητας της ΡΑΕΕΥ σε μη σχηματισμό πλειοψηφίας επί αποφάσεων ΔΣ. Η ΡΑΑΕΥ δεν αποτελεί συνταγματικά προβλεπόμενη ανεξάρτητη αρχή, αλλά νομοθετικά προβλεπόμενη, σύμφωνα με Οδηγία «της τρίτης ενεργειακής δέσμης» μεν της Ευρωπαϊκής Ένωσης(όχι Κανονισμό για να υπερισχύει) για τη ρύθμιση της αγοράς ενέργειας και μόνο και όχι για τη ρύθμιση της διαχείρισης Ύδατος, συνεπώς καταργείται με νομοθετική διάταξη οποτεδήποτε κριθεί και σε κάθε περίπτωση ο ρόλος της αντισυνταγματικά ορίστηκε με τις διατάξεις τόσο του ν.5037/2023 στις ΔΕΥΑ και στους παρόχους ύδατος, αντισυνταγματικά δίδεται αποφασιστική αρμοδιότητα και με το νέο νομοσχέδιο.
8) την διάταξη του αρ. 10 εδ.θ΄ του νομοσχεδίου όπου εξαιρείται αποφασιστικής αρμοδιότητας το ΔΣ σε όσα προβλέπει περί αποφαινόμενου οργάνου σε συμβάσεις έως 100000 ευρώ από το Γενικό Διευθυντή στο αρ.12 παρ.1 εδ.η΄αυτού
9) Τον Αποκλεισμό των Δημοτικών Συμβουλίων από την έγκριση και τον ουσιαστικό έλεγχο των αποφάσεων του ΔΣ των ΔΕΥΑ περί τιμολογιακής πολιτικής, όπου σύμφωνα με το αρ. 25 του ν.1069/1980 απαιτείται έγκριση και όχι απλή γνώμη των Δημοτικών Συμβουλίων. Προφανώς αντίκειται στο αρ.102 Σ καθώς τα Δημοτικά Συμβούλια είναι αυτά που εγκρίνουν και επιβλέπουν τις ειδικότερες οικονομικές συνθήκες και ανάγκες των δημοτών τους και συμφωνούν στην τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθούν οι ΔΕΥΑ τους. Καταργείται πλέον με τη νέα διάταξη οποιαδήποτε ρύθμιση σχετικά με κοινωνικό τιμολόγιο και τιμολόγια ειδικών κατηγοριών που σύμφωνα με την παρ.3 άρθρου 25 του Ν.1069/80 για τις ευπαθείς ομάδες, υποχρεωτικά εγκρίνονται με το ν.1069/1980 από τα Δημοτικά Συμβούλια
10) Την κατάργηση του ελέγχου των αποφάσεων των ΔΣ των ΔΕΥΑ από τα δημοτικά συμβούλια όπως ίσχυε σύμφωνα με το αρ.21 του ν.1069/1980, καθώς στο νέο νομοσχέδιο γίνεται αναφορά μόνο σε απόφαση του ΔΣ των ΔΕΥΑ, παραβλέποντας ότι η λειτουργία τους και η διαχείρισή τους αφορά τους δήμους στους οποίους ανήκουν και μετά τη λύση τους περιέρχονται στο Δήμο. Η λήψη δε απόφασης λύσης των ΔΕΥΑ, καθώς και κάθε σχετικό ζήτημα που αφορά την περιουσία των ΔΕΥΑ (κινητή/ταμειακά διαθέσιμα και ακίνητη), τη μεταφορά του προσωπικού των ΔΕΥΑ που λύονται και την κατάταξή τους στα νέα σχήματα ή ακόμη και τη δυνατότητα να γίνονται υπηρεσίες του Δήμου της χωρικής τους αρμοδιότητας, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των Δημοτικών Συμβουλίων, συνεπώς αντίκειται στις ρυθμίσεις του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων οποιαδήποτε άλλη ρύθμιση που αποκλείει την αποφασιστική τους αρμοδιότητα και σε αυτά τα ζητήματα. Οποιαδήποτε απόφαση λύσης των Δημοτικών Συμβουλίων πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη και να προκύπτουν τα οφέλη προς τον οικείο Δήμο.
11) Τις σχετικές ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου περί υποχρεωτικής συγχώνευσης ΔΕΥΑ και δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΑΘ ΑΕ προσκρούουν στη συνταγματική επιταγή του αρ.102 Σ, καθώς στις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου επιβάλλεται η συγχώνευση των ΔΕΥΑ και των Δημοτικών Υπηρεσιών παραβλέποντας αναγκαστικού δικαίου ισχύουσες διατάξεις συμμορφούμενες απόλυτα με τις συνταγματικές επιταγές του αρ.102 Σ. Ενδεικτικά και σύμφωνα δε με τις ισχύουσες διατάξεις Αρθρο 223 του π.δ. 323/1989 ορίζεται ότι «(Αρθρο 210 Π.Δ. 76/1985) Γενικές υποχρεώσεις – προστασία 1. Οι δήμοι και οι κοινότητες οφείλουν να διατηρούν και να προστατεύουν την κάθε είδους περιουσία τους. 2. Οι δήμοι και οι κοινότητες οφείλουν να διαχειρίζονται την ακίνητη και κινητή περιουσία τους με τρόπο επιμελή και αποδοτικό και να διατηρούν την αξία τους. 3. Ακίνητα και κινητά πράγματα, αξίες και οτιδήποτε άλλο ανήκει στην περιουσία των δήμων και των κοινοτήτων, πρέπει να καταγράφονται στα βιβλία τους. 4. Η διάθεση περιουσιακών στοιχείων των δήμων ή των κοινοτήτων επιτρέπεται, εφόσον τηρηθούν οι ειδικές διατάξεις του Κώδικα και εφόσον ο σκοπός που επιδιώκεται με τη διάθεση αυτή εξυπηρετεί το δημοτικό ή κοινοτικό συμφέρον. 5. Η ακίνητη περιουσία των δήμων και των κοινοτήτων προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας «περί προστασίας της ακινήτου περιουσίας του δημοσίου», όπως ισχύουν κάθε φορά. Συνεπώς, αντισυνταγματική η διάταξη 36, που αναφέρεται η δυνατότητα της ΡΑΑΕΥ «..να προτείνει αναδιοργάνωση των υφιστάμενων ΔΕΥΑ …..με κάθε πρόσφορο μέσο», ουσιαστικά δίνοντας τη δυνατότητα ακόμη και πρότασης αναγκαστικών συγχωνεύσεων, και συνδέεται με την προϋπόθεση για την εξέταση συμμόρφωσης με τα κριτήρια αξιολόγησης ότι θα είναι η διασφάλιση της επαρκής στελέχωσης των παρόχων ύδατος, χωρίς να γίνεται ουδεμία σχετική πρόβλεψη (πχ. προκήρυξη άμεσα νέων θέσεων εργασίας, μονιμοποίηση προσωπικού με οποιασδήποτε σχέση εργασίας, ειδικά δε εάν υπάρχει απόφαση δικαστηρίου αρκούντος και ασφαλιστικών μέτρων κ.α.), καθώς ειδικότερα η παράγραφος 4 του αρ.36 του σ/ν όπου αναφέρει ότι «Με Κανονισμό της ΡΑΑΕΥ που εκδίδεται έως την 28-02-2026 καθορίζονται οι γενικοί όροι ….που επιβάλλουν το μέτρο της διακοπής υδροδότησης στους καταναλωτές……», όταν η διάθεση του υγιεινού και πόσιμου νερού είναι ζήτημα προστασίας της ανθρώπινης ζωής και δεν μπορεί να επιβληθεί μέτρο διακοπής υδροδότησης, αντιθέτως στο ν/σ θα έπρεπε να προβλέπονται μέτρα για την εξασφάλισή της αδιάκοπης υδροδότησης των καταναλωτών. Αντισυνταγματικές κατά τα ανωτέρω οι διατάξεις 40, 41, 42 (απόφαση συγχώνευσης ΔΕΥΑ μόνο με απόφαση ΔΣ, ενώ απαιτεί απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου), 43, 44, 45 (ταμειακά διαθέσιμα στις ΕΑΔΑΠ και ΕΥΑΘ αε και επιδότηση οφειλής προς παρόχους ενέργειας σε ποσοστό 70 τοις εκατό), κατά ρητή παράβαση του αρ.102 Σ.
12) Τις καταργούμενες διατάξεις του ν.1069/1980 σύμφωνα με το αρ. 69 του νέου νομοσχεδίου και ειδικότερα όλες όσες αφορούν τις αρμοδιότητες των ΟΤΑ και έκδοσης κανονισμών και τιμολογίων αντίκεινται και έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις συνταγματικές παραδοχές της εγκυκλίου 1317 με αρ.πρωτ.109105/19-12-2023 περί κατάργησης ΝΠΔΔ των ΟΤΑ α΄βαθμού, καθώς εξαιρέθηκαν ρητά οι ΔΕΥΑ, αλλά και τα καταργούμενα ΝΠ δεν αποξενώθηκαν από τις αρμοδιότητες των Δήμων, αντιθέτως, μετατράπηκαν σε Υπηρεσίες αυτών και το μεταφερόμενο προσωπικό τοποθετήθηκε σε συνιστώμενες οργανικές θέσεις σε πλήρη ακολουθία των Συνταγματικών Επιταγών του αρ.102 Σ. Στο ίδιο πλαίσιο κινείται, αντίθετα δηλαδή με το 102 Σ, και το αρ.67 του νομοσχεδίου, με το οποίο η κρατική παρέμβαση σε ζητήματα που αφορούν αποκλειστικά του ΟΤΑ παρεμβαίνει και αφήνει ανοιχτή οποιαδήποτε διαδικασία ορίζοντας όπως αναφέρει στην παρ. 3 την αρμόδια υπηρεσία και τη διαδικασία αποστολής χρηματικών καταλόγων των ΔΕΥΑ σε αυτή. Δηλαδή μπορεί και με το π.δ. να συσταθεί ειδική υπηρεσία είσπραξης οφειλών, όπου θα μεταβιβάζονται τα προσωπικά δεδομένα των οφειλετών σε αυτή ή μπορεί να είναι και ιδιωτική εισπρακτική εταιρία;
13) Την διάταξη του αρ.37 του νέου νομοσχεδίου, σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας είναι φυσικά και η ευθεία πλέον συνταγματική εκτροπή, καθώς μόνο η ΕΥΔΑΠ ΑΕ και η ΕΥΑΘ ΑΕ αποφασίζουν σύμφωνα με την παρ.2 ότι θα οριστούν με απόφαση των ΔΣ τους αναθέτοντες φορείς σε έργα εκτός χωρικής τους αρμοδιότητας, αλλά η αντισυνταγματική παρέμβαση του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου έρχεται πλέον και σε επίπεδα αρμοδιότητας Περιφερειών κατ΄αρ.186 του ν.3852/2010 χωρίς καμία αιτιολογική βάση, καθιστώντας ουσιαστικά την Τοπική Αυτοδιοίκηση α΄και β΄βαθμού εκτός αρμοδιότητας σημαντικών έργων τα οποία ήδη δρομολογούν σε όλα τα επίπεδα λόγω και εμφάνισης συχνών και έντονων καιρικών συνθηκών. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι «έκτακτες ανάγκες λειψυδρίας» αφού στα ΣΔΛΑΠ προβλέπονται οι υποχρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών ύδατος για τη σύνταξη Masterplan για την έγκαιρη λήψη μέτρων κάλυψη μελλοντικών αναγκών ύδρευσηςΒ. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 25 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι«1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους. Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν. Oι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.
2. H αναγνώριση και η προστασία των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από την Πολιτεία αποβλέπει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη.
3. H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται.
4. Tο Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης.Η αρχή της αναλογικότητας παραβιάζεται από την κρατική παρέμβαση, αν
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι πρόσφορη για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με αυτή
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με ή
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι αναλογική εν στενή εννοία (Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος, αυτή Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος, Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος)
Η κρατική παρέμβαση δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με αυτήν, αν το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί με ένα ανώδυνο ή ηπιότερο μέσο. Η κρατική παρέμβαση είναι αναλογική εν στενή εννοία, αν τελεί σε εσωτερική αλληλουχία προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, ώστε η αναμενόμενη ωφέλεια να μην είναι ποιοτικά και ποσοτικά κατώτερη από τη βλάβη που προκαλείται. Κατά μια άποψη, ο δικαστικός έλεγχος της τήρησης της αρχής της αναλογικότητας για θεσπιζόμενη ρύθμιση περιορίζεται στην κρίση του αν η θεσπιζόμενη ρύθμιση είτε είναι προδήλως απρόσφορη είτε υπερβαίνει προδήλως το απαραίτητο μέτρο για την πραγματοποίηση του σκοπού που επιδιώκεται με αυτή.
Με βάση αυτή τη Συνταγματική Ρύθμιση οι κατωτέρω προτεινόμενες διατάξεις έρχονται σε ευθεία σύγκρουση:
1) Τα προβλεπόμενα στο αρ.11 και ειδικότερα ο τρόπος πρόσληψης του Γενικού Διευθυντή με περιορισμό της θητείας αυτού, η δυνατότητα απομάκρυνσής του στο ίδιο αρ. και στην παρ. 3 εδ.3 χωρίς καμία αναφορά αιτιολόγησης και λόγων απομάκρυνσης, καθώς και η διαφορά των απαιτούμενων προσόντων στην παρ.4 εδ.β΄ μεταξύ επιλογής προσώπου προερχόμενου από δημόσιο με αυτά που προβλέπει για πρόσωπο από τον ιδιωτικό τομέα αντίκεινται στις ως άνω Συνταγματικές επιταγές.
2) Η αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή στο αρ. 13 παρ.1 εδ.η΄ αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, καθώς η ευθύνη ενός προσώπου ως αποφαινόμενο όργανο στο νέο σχήμα των ΔΕΥΑ χωρίς να έχει δικαίωμα ψήφου στο ΔΣ και καμία αποφασιστική αρμοδιότητα (αντίκειται στη διάταξη που προβλέπει τη διοίκηση των ΝΠ των ΟΤΑ από συλλογικά όργανα αιρετών. Επιπροσθέτως, μια τέτοια αρμοδιότητα προσκρούει και στην αρχή της αναλογικότητας (αρ.25 παρ.2 Σ). Επιπροσθέτως, έχει κριθεί ότι και η αρμοδιότητα των Γενικών Διευθυντών σύμφωνα με το αρ.παρ.5 εδ. Α΄ του 1069/1980 υπόκειται στην έγκριση του ΔΣ σύμφωνα με πράξεις του Ε.Σ.
3) Η διάταξη του αρ.25 του νομοσχεδίου, καθώς παραβιάζονται συνδυαστικά οι διατάξεις 25 παρ.1, 102 και 24 του Συντάγματος. Προτάσσεται το ιδιωτικό κέρδος των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας και καθίσταται ρυθμιστής τρίτος (εκτός των ΟΤΑ), όσον αφορά τη χρηματοδότηση για την υλοποίηση προγραμμάτων υπηρεσιών ύδατος, δηλαδή υπηρεσιών και έργων, που διασφαλίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε υγιεινό και πόσιμο νερό καθημερινά και εις το διηνεκές. Με τις ρυθμίσεις αυτές παρεμβαίνει τρίτος ιδιώτης, αλλά και ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, οι οποίοι είναι αναρμόδιοι να αποφασίσουν για θέματα προσωπικού, ενώ αρμόδιο είναι αποκλειστικά το ΔΣ των ΔΕΥΑ. Είναι αδιανόητο να ευθύνεται ένα πρόσωπο για την αδυναμία αποπληρωμής οφειλών, καθώς παραλείπονται αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε μη τήρηση ρύθμισης και αδυναμία πληρωμής, πχ. ακραίες καταστροφές από ακραία φαινόμενα που φυσικά προτεραιότητα έχουν έργα που διασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών και όχι φυσικά των παρόχων ενέργειας. Καμία αναλογικότητα δεν προκύπτει από τη ρύθμιση αυτή σε σχέση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα που επιδιώκει και μάλιστα θεωρείται και ακραία αντισυνταγματική πρόταση που προσκρούει σε τρεις (3) Συνταγματικές επιταγές.
4) Αντίθετη στην αρχή της αναλογικότητας και στο αρ.102 Σ, και η ρύθμιση του αρ.29 του νέου νομοσχεδίου που ουσιαστικά καταργεί τη δυνατότητα τιμολογίων σύμφωνα με τις συνθήκες των τοπικών κοινωνιών, αλλά κυρίως της δυνατότητας να προβλέπεται κοινωνικό τιμολόγιο για ευπαθείς ομάδες (ευρύ μάλιστα σύμφωνα με το 1069/1980) ώστε τα ΔΣ με απόφαση τους που εγκρίνεται από τα Δημοτικά Συμβούλια τους να βοηθούν και να ανακουφίζουν κοινωνικές ομάδες και να έχουν πρόσβαση στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό (αρ.24 του Συντάγματος). Εξίσου αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και ο τρόπος εισπραξιμότητας στο προτεινόμενο άρθρο 26 και τα ακραία μέτρα εφαρμογής του ΚΕΔΕ (Κώδικας είσπραξης Δημοσίων Εσόδων) σε οφειλές ιδιωτών που αφορούν το πόσιμο νερό. Το μέτρο είσπραξης της οφειλής μέσω βεβαίωσής του ανέλεγκτα και χωρίς προβλεπόμενους μηχανισμούς αμφισβήτησης της οφειλής από τον καταναλωτή (πχ. μέσω ειδικών επιτροπών ύδρευσης και αποχέτευσης, τις οποίες καταργεί το νέο νομοσχέδιο), οδηγεί σε ακραία τιμωρητικά μέτρα με αβεβαιότητα δυνατότητας πληρωμής οφειλών, που πολλαπλασιάζονται με τους τόκους που προβλέπει ο ΚΕΔΕ, αλλά και υπερβολικός ο τόκος των ρυθμίσεων, καθώς αφορά το δικαίωμα στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό. Προφανώς και καταχρηστικότητα επίσης της προτεινόμενης ρύθμισης στην παρ.9 εδ.β του αρ. 26 περί μετατροπής σε άμεσα απαιτητού του συνόλου της οφειλής σε περίπτωση μη τήρησης της ρύθμισης.
Γ. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 22 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι
«1. H εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Kράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού.
Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας. 2. Mε νόμο καθορίζονται οι γενικοί όροι εργασίας, που συμπληρώνονται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας συναπτόμενες με ελεύθερες διαπραγματεύσεις και, αν αυτές αποτύχουν, με τους κανόνες που θέτει η διαιτησία.
3. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας από τους δημόσιους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. 4. Oποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται.
Eιδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Xώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών. 5.Tο Kράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει.»
1) Καίτοι προτείνεται ο εκσυγχρονισμός των Υπηρεσιών Ύδατος, ήτοι των ΔΕΥΑ, προκύπτουν σοβαρά συνταγματικά ζητήματα που όχι μόνο δεν διορθώνουν και δεν βελτιώνουν τις εργασιακές συνθήκες του προσωπικού των υφιστάμενων ΔΕΥΑ, αντιθέτως δημιουργούν εργασιακή ανασφάλεια τόσο δημοτικών υπαλλήλων που θα μεταφερθούν σε νέα σχήματα ΔΕΥΑ (αναγκαστικά ή εθελούσια) χωρίς κανένα δικαίωμα επιλογής παραμονής τους ως προσωπικό στους οικείους Δήμους, αλλά και εργασιακή ανασφάλεια του προσωπικού των υφιστάμενων ΔΕΥΑ. Τα άρθρο 13 ξεκάθαρα αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους των ΔΕΥΑ ως εργαζόμενους του ευρύτερου δημόσιου τομέα υπαγόμενος ευθέως πλέον στο ν.4354/2015, παραγνωρίζοντας περιπτώσεις παλιότερων κυρίως υπαλλήλων που έχουν διασφαλίσει τις αποδοχές τους με δικαστικές αποφάσεις, ενώ παράλληλα τους εξαιρεί από το σύστημα της κινητικότητας, άρα και της δυνατότητας να επιλέξουν άλλη θέση εργασίας στο δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα. Επιπροσθέτως, δεν εξασφαλίζεται η μονιμότητα αυτών των υπαλλήλων καθώς υπάρχουν ασάφειες ως προς τις εργασιακές σχέσεις που διέπουν τους νέους φορείς με τις υφιστάμενες ΔΕΥΑ, και δημιουργούνται εργαζόμενοι τριών κατηγοριών, ήτοι δημοτικοί υπάλληλοι που μεταφέρονται υποχρεωτικά στις νέες ΔΕΥΑ από τους ΟΤΑ, χωρίς δικαίωμα επιλογής, οι εργαζόμενοι που είναι ήδη σε ΔΕΥΑ και συγχωνεύονται αντιμετωπίζονται δε ως δημόσιοι υπάλληλοι μισθολογικά μόνο, όχι όμως στις υπόλοιπες παροχές του δημοσίου (πχ. μονιμότητα) και κυρίως δεν υπάρχει καμία ευθεία εξασφάλιση των εργαζομένων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες πραγματικά αλλά βρίσκονται σε εργασιακή ομηρία λόγω του ρευστού νομοθετικού και νομολογιακού καθεστώτος (πχ. εργαζόμενοι με μπλοκάκια, με συμβάσεις κόβιντ κ.α.) που σε κάποιες περιπτώσεις έχουν πετύχει την έκδοση δικαστικών αποφάσεων και την αναγνώριση της πραγματικής εργασιακής σχέσης. Η αποσύνδεση των Κανονισμών Εργασίας από τα ΔΣ των ΔΕΥΑ με την υποχρεωτική έγκριση αυτών από τα Δημοτικά Συμβούλια και η αποκλειστική αρμοδιότητα των Υπουργών ΥΠΕΝ και Εσωτερικών καθορισμού της δομής και του ελάχιστου περιεχομένου και της έγκρισης από τη ΡΑΑΕΥ και την Αποκεντρωμένη (βλ.αρ, 67 παρ.2 και 16 του νέου νομοσχεδίου), καθώς και ο μη σαφής προσδιορισμός των εργασιακών σχέσεων οδηγεί προφανώς σε αντισυνταγματική θεώρηση των προτεινόμενων διατάξεων του νομοσχεδίου που αναφέρονται διάσπαρτα μέσα στο κείμενο του σχεδίου νόμου, και προσκρούουν σε όλα τα ανωτέρω άρθρα του Συντάγματος.
Ρύθμιση για τους εργαζόμενους με δικαστικές αποφάσεις για ένταξη στο τακτικό προσωπικό των ΔΕΥΑ και κατάργηση του νόμου περί υποχρεωτικής χρήσης των ένδικων μέσων από τους διοικούντες των Επιχειρήσεων ώστε να μην απολεσθεί η τεχνογνωσία και η ήδη αποκτηθείσα εργασιακή εμπειρία η οποία δεν μπορεί να αποκτηθεί με κανένα άλλο τρόπο.
Γ. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 22 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι
«1. H εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Kράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού.
Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας. 2. Mε νόμο καθορίζονται οι γενικοί όροι εργασίας, που συμπληρώνονται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας συναπτόμενες με ελεύθερες διαπραγματεύσεις και, αν αυτές αποτύχουν, με τους κανόνες που θέτει η διαιτησία.
3. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας από τους δημόσιους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. 4. Oποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται.
Eιδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Xώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών. 5.Tο Kράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει.»
1) Καίτοι προτείνεται ο εκσυγχρονισμός των Υπηρεσιών Ύδατος, ήτοι των ΔΕΥΑ, προκύπτουν σοβαρά συνταγματικά ζητήματα που όχι μόνο δεν διορθώνουν και δεν βελτιώνουν τις εργασιακές συνθήκες του προσωπικού των υφιστάμενων ΔΕΥΑ, αντιθέτως δημιουργούν εργασιακή ανασφάλεια τόσο δημοτικών υπαλλήλων που θα μεταφερθούν σε νέα σχήματα ΔΕΥΑ (αναγκαστικά ή εθελούσια) χωρίς κανένα δικαίωμα επιλογής παραμονής τους ως προσωπικό στους οικείους Δήμους, αλλά και εργασιακή ανασφάλεια του προσωπικού των υφιστάμενων ΔΕΥΑ. Τα άρθρο 13 ξεκάθαρα αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους των ΔΕΥΑ ως εργαζόμενους του ευρύτερου δημόσιου τομέα υπαγόμενος ευθέως πλέον στο ν.4354/2015, παραγνωρίζοντας περιπτώσεις παλιότερων κυρίως υπαλλήλων που έχουν διασφαλίσει τις αποδοχές τους με δικαστικές αποφάσεις, ενώ παράλληλα τους εξαιρεί από το σύστημα της κινητικότητας, άρα και της δυνατότητας να επιλέξουν άλλη θέση εργασίας στο δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα. Επιπροσθέτως, δεν εξασφαλίζεται η μονιμότητα αυτών των υπαλλήλων καθώς υπάρχουν ασάφειες ως προς τις εργασιακές σχέσεις που διέπουν τους νέους φορείς με τις υφιστάμενες ΔΕΥΑ, και δημιουργούνται εργαζόμενοι τριών κατηγοριών, ήτοι δημοτικοί υπάλληλοι που μεταφέρονται υποχρεωτικά στις νέες ΔΕΥΑ από τους ΟΤΑ, χωρίς δικαίωμα επιλογής, οι εργαζόμενοι που είναι ήδη σε ΔΕΥΑ και συγχωνεύονται αντιμετωπίζονται δε ως δημόσιοι υπάλληλοι μισθολογικά μόνο, όχι όμως στις υπόλοιπες παροχές του δημοσίου (πχ. μονιμότητα) και κυρίως δεν υπάρχει καμία ευθεία εξασφάλιση των εργαζομένων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες πραγματικά αλλά βρίσκονται σε εργασιακή ομηρία λόγω του ρευστού νομοθετικού και νομολογιακού καθεστώτος (πχ. εργαζόμενοι με μπλοκάκια, με συμβάσεις κόβιντ κ.α.) που σε κάποιες περιπτώσεις έχουν πετύχει την έκδοση δικαστικών αποφάσεων και την αναγνώριση της πραγματικής εργασιακής σχέσης. Η αποσύνδεση των Κανονισμών Εργασίας από τα ΔΣ των ΔΕΥΑ με την υποχρεωτική έγκριση αυτών από τα Δημοτικά Συμβούλια και η αποκλειστική αρμοδιότητα των Υπουργών ΥΠΕΝ και Εσωτερικών καθορισμού της δομής και του ελάχιστου περιεχομένου και της έγκρισης από τη ΡΑΑΕΥ και την Αποκεντρωμένη (βλ.αρ, 67 παρ.2 και 16 του νέου νομοσχεδίου), καθώς και ο μη σαφής προσδιορισμός των εργασιακών σχέσεων οδηγεί προφανώς σε αντισυνταγματική θεώρηση των προτεινόμενων διατάξεων του νομοσχεδίου που αναφέρονται διάσπαρτα μέσα στο κείμενο του σχεδίου νόμου, και προσκρούουν σε όλα τα ανωτέρω άρθρα του Συντάγματος.
Με το παρόν σχέδιο νόμου θίγονται άρθρα του Συντάγματος και βασικές συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές που αφορούν την αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Αρχής της Αναλογικότητας, της Προστασίας του Δημόσιου Κοινωνικού Αγαθού που είναι το «ΝΕΡΟ» και της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, μέσω μέτρων επιβολής ανέλεγκτων και στηριζόμενων στη βούληση του ιδιωτικού οφέλους, καθώς επίσης αντίκειται στη Συνταγματική επιταγή για την υποχρέωση κατοχύρωσης και μη αμφισβήτησης των εργασιακών σχέσεων όλων των εργαζομένων.
Α. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 102 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι:
«1. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Νόμος καθορίζει το εύρος και τις κατηγορίες των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την κατανομή τους στους επί μέρους βαθμούς. Με νόμο μπορεί να ανατίθεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η άσκηση αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του Κράτους.
2. Oι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Oι αρχές τους εκλέγονται με καθολική και μυστική ψηφοφορία, όπως νόμος ορίζει.
3. Με νόμο μπορεί να προβλέπονται για την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών ή την άσκηση αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης αναγκαστικοί ή εκούσιοι σύνδεσμοι οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που διοικούνται από αιρετά όργανα.
4. Το Κράτος ασκεί στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους. O έλεγχος νομιμότητας ασκείται, όπως νόμος ορίζει. Πειθαρχικές ποινές στα αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκτός από τις περιπτώσεις που συνεπάγονται αυτοδικαίως έκπτωση ή αργία, επιβάλλονται μόνο ύστερα από σύμφωνη γνώμη συμβουλίου που αποτελείται κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές, όπως νόμος ορίζει.
5. Το Κράτος λαμβάνει τα νομοθετικά, κανονιστικά και δημοσιονομικά μέτρα που απαιτούνται για την εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και των πόρων που είναι αναγκαίοι για την εκπλήρωση της αποστολής και την άσκηση των αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης με ταυτόχρονη διασφάλιση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των πόρων αυτών. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την απόδοση και κατανομή, μεταξύ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, των φόρων ή τελών που καθορίζονται υπέρ αυτών και εισπράττονται από το Κράτος. Κάθε μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από κεντρικά ή περιφερειακά όργανα του Κράτους προς την τοπική αυτοδιοίκηση συνεπάγεται και τη μεταφορά των αντίστοιχων πόρων. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τον καθορισμό και την είσπραξη τοπικών εσόδων απευθείας από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης».
Στο νέο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι το καθεστώς των ΔΕΥΑ παραμένει όπως και στο 1069/1980, ήτοι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου της παρ.4 του άρθρου 252 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, δηλαδή ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΜΕ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗ ΚΑΙ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ.
Παρόλα αυτά με το νέο νομοσχέδιο εξαλείφεται οποιαδήποτε αυτοτελής αρμοδιότητα διοίκησης και ελέγχου των Δήμων στις ΔΕΥΑ και στις Δημοτικές Υπηρεσίες Ύδρευσης και Αποχέτευσης, και οι νέες διατάξεις συνιστούν ευθεία προσβολή των συνταγματικών επιταγών του άρθρου 102 Σ, και ειδικότερα αυτές που αφορούν :
1) τη διεύρυνση του αντικειμένου της ΔΕΥΑ, καθώς στο αρ.2 του ν.1069/1980 η απόφαση ήταν του Δημοτικού Συμβουλίου, ενώ στο αρ. 4 του νομοσχεδίου πλέον ανήκει μόνο στο ΔΣ της ΔΕΥΑ
2) την εδαφική επέκταση των ΔΕΥΑ, σύμφωνα με το αρ. 2 παρ.2 του ν.1069/1980 με σύμφωνη γνώμη του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου επιτρεπόταν, ενώ πλέον με αναγκαστικές συγχωνεύσεις αρ.40 και 41 του νέου νομοσχεδίου αναγκαστική επέκταση γεωγραφικής αρμοδιότητας ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΑΘ ΑΕ αντίστοιχα στο σύνολο των ΟΤΑ Α΄Βαθμού της Περιφέρειας Αττικής και στο σύνολο των ΟΤΑ της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης
3) τη μεταφορά αρμοδιοτήτων ως αποφαινόμενου οργάνου στο πρόσωπο του Γενικού Διευθυντή, σύμφωνα με το αρ. 12 παρ. η΄του υπό διαβούλευση νέου σ/ν «για συμβάσεις από 20000 ευρώ έως και 100000 ευρώ», αποτελεί αντίθετη προσταγή στην ανωτέρω διάταξη που προβλέπει τη διοίκηση των ΝΠ των ΟΤΑ από συλλογικά όργανα αιρετών. Επιπροσθέτως, μια τέτοια αρμοδιότητα προσκρούει και στην αρχή της αναλογικότητας (αρ.25 παρ.2 Σ, αναλυτικά πιο κάτω αντισυνταγματικότητα διατάξεων που αφορούν το Γενικό Διευθυντή)
4) την σύνταξη των Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας που γίνεται σύμφωνα με το αρ.7 του ν.1069/1980 με γνώμη του οικείου Δήμου, με το αρ.16 σε συνδυασμό με το αρ.67 παρ. του νέου νομοσχεδίου οι ΟΕΥ των ΔΕΥΑ συντάσσονται με απόφαση των Υπουργών Ενέργειας και Εσωτερικών και ελέγχονται από ΡΑΕΕΥ και Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Οποιαδήποτε διάρθρωση της Υπηρεσίας που εξυπηρετεί τις ειδικότερες ανάγκες των ΟΤΑ α΄βαθμού στους οποίους ανήκουν οι ΔΕΥΑ παραβλέπεται και καθορίζονται αντισυνταγματικά από την Κεντρική Διοίκηση απευθείας, και ελέγχονται από την Ανεξάρτητη Αρχή (ΡΑΕΕΥ), η οποία δεν έχει κανενός είδους συνταγματική αρμοδιότητα ελέγχου και διοίκησης των ΟΤΑ και των ΝΠ αυτών.
5) την επιδότηση μόνο των ΔΕΥΑ που συγχωνεύονται σύμφωνα με το αρ.5 παρ.1 για τις οφειλές των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, που ουσιαστικά αποτελεί όχι μόνο παράβαση του αρ.102 Σ αλλά και της αρχής της αναλογικότητας σε όλα τα επίπεδα της (αρ.25 παρ.2 του Σ), καθώς αποτελεί κανόνα δικαίου συνταγματικής βαθμίδας και είναι απαραβίαστη! Δεν δύναται να ασκείται τιμωρητική πολιτική έναντι όσων δεν συγχωνευθούν και να επικροτείται η διαδικασία συγχώνευσης με την επιδότηση ιδιωτικού χρέους προς τρίτους και μάλιστα παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ το συνταγματικά ορθό θα ήταν η πρόβλεψη διασφάλισης προς όλους τους πολίτες σύμφωνα με το αρ.24 του Σ, καθώς σύμφωνα με άρθρο 24 του Συντάγματος απορρέει υποχρέωση της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας να προβαίνουν σε θετικές ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος με τη λήψη των απαιτούμενων νομοθετικών, διοικητικών, προλη¬πτικών και κατασταλτικών μέτρων, παρεμβαίνοντας στον αναγκαίο βα¬θμό και στην οικονομική ή άλλη ατομική ή συλλογική δραστηριό¬τητα, όπως είναι αυτή της υπέρογκης και ανεξέλεγκτης ενεργειακής κρίσης σε βάρος των ΔΕΥΑ. Αντιθέτως, αντί να ρυθμίζεται το ιδιωτικό κέρδος εμποδίζεται η εύρρυθμη λειτουργία των ΔΕΥΑ που σκοπό έχουν τη διασφάλιση καθημερινά υγιεινού και πόσιμου νερού προς όλους τους δημότες της χωρικής τους αρμοδιότητας. Επί της ουσίας πρόκειται για αναγκαστικές συγχωνεύσεις όλων των παρόχων υπηρεσιών ύδατος σε επίπεδο νομού και όχι εθελοντικές.
6) τον έλεγχο των ταμειακών διαθέσιμων των ΔΕΥΑ σύμφωνα με το αρ.5 παρ. 10 του νομοσχεδίου, καθώς και η αναγκαστική χρήση του 20% σε αποπληρωμή χρεών (προφανώς σε παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας) και μόνο μετά από αυτή την αποπληρωμή μπορούν τα πρόσθετα έσοδα να διατεθούν σε έργα. Η οικονομική διαχείριση των ΔΕΥΑ διενεργείται και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 158 και 160 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων σύμφωνα με το αρ.17 του ν.1069/1980
7) την ρύθμιση του αρ.9 παρ.6 γ΄ του νομοσχεδίου περί αποφασιστικής αρμοδιότητας της ΡΑΕΕΥ σε μη σχηματισμό πλειοψηφίας επί αποφάσεων ΔΣ. Η ΡΑΑΕΥ δεν αποτελεί συνταγματικά προβλεπόμενη ανεξάρτητη αρχή, αλλά νομοθετικά προβλεπόμενη, σύμφωνα με Οδηγία «της τρίτης ενεργειακής δέσμης» μεν της Ευρωπαϊκής Ένωσης(όχι Κανονισμό για να υπερισχύει) για τη ρύθμιση της αγοράς ενέργειας και μόνο και όχι για τη ρύθμιση της διαχείρισης Ύδατος, συνεπώς καταργείται με νομοθετική διάταξη οποτεδήποτε κριθεί και σε κάθε περίπτωση ο ρόλος της αντισυνταγματικά ορίστηκε με τις διατάξεις τόσο του ν.5037/2023 στις ΔΕΥΑ και στους παρόχους ύδατος, αντισυνταγματικά δίδεται αποφασιστική αρμοδιότητα και με το νέο νομοσχέδιο.
8) την διάταξη του αρ. 10 εδ.θ΄ του νομοσχεδίου όπου εξαιρείται αποφασιστικής αρμοδιότητας το ΔΣ σε όσα προβλέπει περί αποφαινόμενου οργάνου σε συμβάσεις έως 100000 ευρώ από το Γενικό Διευθυντή στο αρ.12 παρ.1 εδ.η΄αυτού
9) Τον Αποκλεισμό των Δημοτικών Συμβουλίων από την έγκριση και τον ουσιαστικό έλεγχο των αποφάσεων του ΔΣ των ΔΕΥΑ περί τιμολογιακής πολιτικής, όπου σύμφωνα με το αρ. 25 του ν.1069/1980 απαιτείται έγκριση και όχι απλή γνώμη των Δημοτικών Συμβουλίων. Προφανώς αντίκειται στο αρ.102 Σ καθώς τα Δημοτικά Συμβούλια είναι αυτά που εγκρίνουν και επιβλέπουν τις ειδικότερες οικονομικές συνθήκες και ανάγκες των δημοτών τους και συμφωνούν στην τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθούν οι ΔΕΥΑ τους. Καταργείται πλέον με τη νέα διάταξη οποιαδήποτε ρύθμιση σχετικά με κοινωνικό τιμολόγιο και τιμολόγια ειδικών κατηγοριών που σύμφωνα με την παρ.3 άρθρου 25 του Ν.1069/80 για τις ευπαθείς ομάδες, υποχρεωτικά εγκρίνονται με το ν.1069/1980 από τα Δημοτικά Συμβούλια
10) Την κατάργηση του ελέγχου των αποφάσεων των ΔΣ των ΔΕΥΑ από τα δημοτικά συμβούλια όπως ίσχυε σύμφωνα με το αρ.21 του ν.1069/1980, καθώς στο νέο νομοσχέδιο γίνεται αναφορά μόνο σε απόφαση του ΔΣ των ΔΕΥΑ, παραβλέποντας ότι η λειτουργία τους και η διαχείρισή τους αφορά τους δήμους στους οποίους ανήκουν και μετά τη λύση τους περιέρχονται στο Δήμο. Η λήψη δε απόφασης λύσης των ΔΕΥΑ, καθώς και κάθε σχετικό ζήτημα που αφορά την περιουσία των ΔΕΥΑ (κινητή/ταμειακά διαθέσιμα και ακίνητη), τη μεταφορά του προσωπικού των ΔΕΥΑ που λύονται και την κατάταξή τους στα νέα σχήματα ή ακόμη και τη δυνατότητα να γίνονται υπηρεσίες του Δήμου της χωρικής τους αρμοδιότητας, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των Δημοτικών Συμβουλίων, συνεπώς αντίκειται στις ρυθμίσεις του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων οποιαδήποτε άλλη ρύθμιση που αποκλείει την αποφασιστική τους αρμοδιότητα και σε αυτά τα ζητήματα. Οποιαδήποτε απόφαση λύσης των Δημοτικών Συμβουλίων πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη και να προκύπτουν τα οφέλη προς τον οικείο Δήμο.
11) Τις σχετικές ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου περί υποχρεωτικής συγχώνευσης ΔΕΥΑ και δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΑΘ ΑΕ προσκρούουν στη συνταγματική επιταγή του αρ.102 Σ, καθώς στις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου επιβάλλεται η συγχώνευση των ΔΕΥΑ και των Δημοτικών Υπηρεσιών παραβλέποντας αναγκαστικού δικαίου ισχύουσες διατάξεις συμμορφούμενες απόλυτα με τις συνταγματικές επιταγές του αρ.102 Σ. Ενδεικτικά και σύμφωνα δε με τις ισχύουσες διατάξεις Αρθρο 223 του π.δ. 323/1989 ορίζεται ότι «(Αρθρο 210 Π.Δ. 76/1985) Γενικές υποχρεώσεις – προστασία 1. Οι δήμοι και οι κοινότητες οφείλουν να διατηρούν και να προστατεύουν την κάθε είδους περιουσία τους. 2. Οι δήμοι και οι κοινότητες οφείλουν να διαχειρίζονται την ακίνητη και κινητή περιουσία τους με τρόπο επιμελή και αποδοτικό και να διατηρούν την αξία τους. 3. Ακίνητα και κινητά πράγματα, αξίες και οτιδήποτε άλλο ανήκει στην περιουσία των δήμων και των κοινοτήτων, πρέπει να καταγράφονται στα βιβλία τους. 4. Η διάθεση περιουσιακών στοιχείων των δήμων ή των κοινοτήτων επιτρέπεται, εφόσον τηρηθούν οι ειδικές διατάξεις του Κώδικα και εφόσον ο σκοπός που επιδιώκεται με τη διάθεση αυτή εξυπηρετεί το δημοτικό ή κοινοτικό συμφέρον. 5. Η ακίνητη περιουσία των δήμων και των κοινοτήτων προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας «περί προστασίας της ακινήτου περιουσίας του δημοσίου», όπως ισχύουν κάθε φορά. Συνεπώς, αντισυνταγματική η διάταξη 36, που αναφέρεται η δυνατότητα της ΡΑΑΕΥ «..να προτείνει αναδιοργάνωση των υφιστάμενων ΔΕΥΑ …..με κάθε πρόσφορο μέσο», ουσιαστικά δίνοντας τη δυνατότητα ακόμη και πρότασης αναγκαστικών συγχωνεύσεων, και συνδέεται με την προϋπόθεση για την εξέταση συμμόρφωσης με τα κριτήρια αξιολόγησης ότι θα είναι η διασφάλιση της επαρκής στελέχωσης των παρόχων ύδατος, χωρίς να γίνεται ουδεμία σχετική πρόβλεψη (πχ. προκήρυξη άμεσα νέων θέσεων εργασίας, μονιμοποίηση προσωπικού με οποιασδήποτε σχέση εργασίας, ειδικά δε εάν υπάρχει απόφαση δικαστηρίου αρκούντος και ασφαλιστικών μέτρων κ.α.), καθώς ειδικότερα η παράγραφος 4 του αρ.36 του σ/ν όπου αναφέρει ότι «Με Κανονισμό της ΡΑΑΕΥ που εκδίδεται έως την 28-02-2026 καθορίζονται οι γενικοί όροι ….που επιβάλλουν το μέτρο της διακοπής υδροδότησης στους καταναλωτές……», όταν η διάθεση του υγιεινού και πόσιμου νερού είναι ζήτημα προστασίας της ανθρώπινης ζωής και δεν μπορεί να επιβληθεί μέτρο διακοπής υδροδότησης, αντιθέτως στο ν/σ θα έπρεπε να προβλέπονται μέτρα για την εξασφάλισή της αδιάκοπης υδροδότησης των καταναλωτών. Αντισυνταγματικές κατά τα ανωτέρω οι διατάξεις 40, 41, 42 (απόφαση συγχώνευσης ΔΕΥΑ μόνο με απόφαση ΔΣ, ενώ απαιτεί απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου), 43, 44, 45 (ταμειακά διαθέσιμα στις ΕΑΔΑΠ και ΕΥΑΘ αε και επιδότηση οφειλής προς παρόχους ενέργειας σε ποσοστό 70 τοις εκατό), κατά ρητή παράβαση του αρ.102 Σ.
12) Τις καταργούμενες διατάξεις του ν.1069/1980 σύμφωνα με το αρ. 69 του νέου νομοσχεδίου και ειδικότερα όλες όσες αφορούν τις αρμοδιότητες των ΟΤΑ και έκδοσης κανονισμών και τιμολογίων αντίκεινται και έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις συνταγματικές παραδοχές της εγκυκλίου 1317 με αρ.πρωτ.109105/19-12-2023 περί κατάργησης ΝΠΔΔ των ΟΤΑ α΄βαθμού, καθώς εξαιρέθηκαν ρητά οι ΔΕΥΑ, αλλά και τα καταργούμενα ΝΠ δεν αποξενώθηκαν από τις αρμοδιότητες των Δήμων, αντιθέτως, μετατράπηκαν σε Υπηρεσίες αυτών και το μεταφερόμενο προσωπικό τοποθετήθηκε σε συνιστώμενες οργανικές θέσεις σε πλήρη ακολουθία των Συνταγματικών Επιταγών του αρ.102 Σ. Στο ίδιο πλαίσιο κινείται, αντίθετα δηλαδή με το 102 Σ, και το αρ.67 του νομοσχεδίου, με το οποίο η κρατική παρέμβαση σε ζητήματα που αφορούν αποκλειστικά του ΟΤΑ παρεμβαίνει και αφήνει ανοιχτή οποιαδήποτε διαδικασία ορίζοντας όπως αναφέρει στην παρ. 3 την αρμόδια υπηρεσία και τη διαδικασία αποστολής χρηματικών καταλόγων των ΔΕΥΑ σε αυτή. Δηλαδή μπορεί και με το π.δ. να συσταθεί ειδική υπηρεσία είσπραξης οφειλών, όπου θα μεταβιβάζονται τα προσωπικά δεδομένα των οφειλετών σε αυτή ή μπορεί να είναι και ιδιωτική εισπρακτική εταιρία;
13) Την διάταξη του αρ.37 του νέου νομοσχεδίου, σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας είναι φυσικά και η ευθεία πλέον συνταγματική εκτροπή, καθώς μόνο η ΕΥΔΑΠ ΑΕ και η ΕΥΑΘ ΑΕ αποφασίζουν σύμφωνα με την παρ.2 ότι θα οριστούν με απόφαση των ΔΣ τους αναθέτοντες φορείς σε έργα εκτός χωρικής τους αρμοδιότητας, αλλά η αντισυνταγματική παρέμβαση του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου έρχεται πλέον και σε επίπεδα αρμοδιότητας Περιφερειών κατ΄αρ.186 του ν.3852/2010 χωρίς καμία αιτιολογική βάση, καθιστώντας ουσιαστικά την Τοπική Αυτοδιοίκηση α΄και β΄βαθμού εκτός αρμοδιότητας σημαντικών έργων τα οποία ήδη δρομολογούν σε όλα τα επίπεδα λόγω και εμφάνισης συχνών και έντονων καιρικών συνθηκών. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι «έκτακτες ανάγκες λειψυδρίας» αφού στα ΣΔΛΑΠ προβλέπονται οι υποχρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών ύδατος για τη σύνταξη Masterplan για την έγκαιρη λήψη μέτρων κάλυψη μελλοντικών αναγκών ύδρευσης
Β. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 25 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι
«1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους. Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν. Oι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.
2. H αναγνώριση και η προστασία των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από την Πολιτεία αποβλέπει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη.
3. H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται.
4. Tο Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης.
Η αρχή της αναλογικότητας παραβιάζεται από την κρατική παρέμβαση, αν
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι πρόσφορη για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με αυτή
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με ή
• η συγκεκριμένη κρατική παρέμβαση δεν είναι αναλογική εν στενή εννοία (Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος, αυτή Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος, Ολομ. ΑΠ 27/2008 άρ. 25 παρ. 1 Συντάγματος)
Η κρατική παρέμβαση δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με αυτήν, αν το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί με ένα ανώδυνο ή ηπιότερο μέσο. Η κρατική παρέμβαση είναι αναλογική εν στενή εννοία, αν τελεί σε εσωτερική αλληλουχία προς τον επιδιωκόμενο σκοπό, ώστε η αναμενόμενη ωφέλεια να μην είναι ποιοτικά και ποσοτικά κατώτερη από τη βλάβη που προκαλείται. Κατά μια άποψη, ο δικαστικός έλεγχος της τήρησης της αρχής της αναλογικότητας για θεσπιζόμενη ρύθμιση περιορίζεται στην κρίση του αν η θεσπιζόμενη ρύθμιση είτε είναι προδήλως απρόσφορη είτε υπερβαίνει προδήλως το απαραίτητο μέτρο για την πραγματοποίηση του σκοπού που επιδιώκεται με αυτή.
Με βάση αυτή τη Συνταγματική Ρύθμιση οι κατωτέρω προτεινόμενες διατάξεις έρχονται σε ευθεία σύγκρουση:
1) Τα προβλεπόμενα στο αρ.11 και ειδικότερα ο τρόπος πρόσληψης του Γενικού Διευθυντή με περιορισμό της θητείας αυτού, η δυνατότητα απομάκρυνσής του στο ίδιο αρ. και στην παρ. 3 εδ.3 χωρίς καμία αναφορά αιτιολόγησης και λόγων απομάκρυνσης, καθώς και η διαφορά των απαιτούμενων προσόντων στην παρ.4 εδ.β΄ μεταξύ επιλογής προσώπου προερχόμενου από δημόσιο με αυτά που προβλέπει για πρόσωπο από τον ιδιωτικό τομέα αντίκεινται στις ως άνω Συνταγματικές επιταγές.
2) Η αρμοδιότητα του Γενικού Διευθυντή στο αρ. 13 παρ.1 εδ.η΄ αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, καθώς η ευθύνη ενός προσώπου ως αποφαινόμενο όργανο στο νέο σχήμα των ΔΕΥΑ χωρίς να έχει δικαίωμα ψήφου στο ΔΣ και καμία αποφασιστική αρμοδιότητα (αντίκειται στη διάταξη που προβλέπει τη διοίκηση των ΝΠ των ΟΤΑ από συλλογικά όργανα αιρετών. Επιπροσθέτως, μια τέτοια αρμοδιότητα προσκρούει και στην αρχή της αναλογικότητας (αρ.25 παρ.2 Σ). Επιπροσθέτως, έχει κριθεί ότι και η αρμοδιότητα των Γενικών Διευθυντών σύμφωνα με το αρ.παρ.5 εδ. Α΄ του 1069/1980 υπόκειται στην έγκριση του ΔΣ σύμφωνα με πράξεις του Ε.Σ.
3) Η διάταξη του αρ.25 του νομοσχεδίου, καθώς παραβιάζονται συνδυαστικά οι διατάξεις 25 παρ.1, 102 και 24 του Συντάγματος. Προτάσσεται το ιδιωτικό κέρδος των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας και καθίσταται ρυθμιστής τρίτος (εκτός των ΟΤΑ), όσον αφορά τη χρηματοδότηση για την υλοποίηση προγραμμάτων υπηρεσιών ύδατος, δηλαδή υπηρεσιών και έργων, που διασφαλίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε υγιεινό και πόσιμο νερό καθημερινά και εις το διηνεκές. Με τις ρυθμίσεις αυτές παρεμβαίνει τρίτος ιδιώτης, αλλά και ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, οι οποίοι είναι αναρμόδιοι να αποφασίσουν για θέματα προσωπικού, ενώ αρμόδιο είναι αποκλειστικά το ΔΣ των ΔΕΥΑ. Είναι αδιανόητο να ευθύνεται ένα πρόσωπο για την αδυναμία αποπληρωμής οφειλών, καθώς παραλείπονται αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε μη τήρηση ρύθμισης και αδυναμία πληρωμής, πχ. ακραίες καταστροφές από ακραία φαινόμενα που φυσικά προτεραιότητα έχουν έργα που διασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών και όχι φυσικά των παρόχων ενέργειας. Καμία αναλογικότητα δεν προκύπτει από τη ρύθμιση αυτή σε σχέση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα που επιδιώκει και μάλιστα θεωρείται και ακραία αντισυνταγματική πρόταση που προσκρούει σε τρεις (3) Συνταγματικές επιταγές.
4) Αντίθετη στην αρχή της αναλογικότητας και στο αρ.102 Σ, και η ρύθμιση του αρ.29 του νέου νομοσχεδίου που ουσιαστικά καταργεί τη δυνατότητα τιμολογίων σύμφωνα με τις συνθήκες των τοπικών κοινωνιών, αλλά κυρίως της δυνατότητας να προβλέπεται κοινωνικό τιμολόγιο για ευπαθείς ομάδες (ευρύ μάλιστα σύμφωνα με το 1069/1980) ώστε τα ΔΣ με απόφαση τους που εγκρίνεται από τα Δημοτικά Συμβούλια τους να βοηθούν και να ανακουφίζουν κοινωνικές ομάδες και να έχουν πρόσβαση στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό (αρ.24 του Συντάγματος). Εξίσου αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και ο τρόπος εισπραξιμότητας στο προτεινόμενο άρθρο 26 και τα ακραία μέτρα εφαρμογής του ΚΕΔΕ (Κώδικας είσπραξης Δημοσίων Εσόδων) σε οφειλές ιδιωτών που αφορούν το πόσιμο νερό. Το μέτρο είσπραξης της οφειλής μέσω βεβαίωσής του ανέλεγκτα και χωρίς προβλεπόμενους μηχανισμούς αμφισβήτησης της οφειλής από τον καταναλωτή (πχ. μέσω ειδικών επιτροπών ύδρευσης και αποχέτευσης, τις οποίες καταργεί το νέο νομοσχέδιο), οδηγεί σε ακραία τιμωρητικά μέτρα με αβεβαιότητα δυνατότητας πληρωμής οφειλών, που πολλαπλασιάζονται με τους τόκους που προβλέπει ο ΚΕΔΕ, αλλά και υπερβολικός ο τόκος των ρυθμίσεων, καθώς αφορά το δικαίωμα στο δημόσιο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό. Προφανώς και καταχρηστικότητα επίσης της προτεινόμενης ρύθμισης στην παρ.9 εδ.β του αρ. 26 περί μετατροπής σε άμεσα απαιτητού του συνόλου της οφειλής σε περίπτωση μη τήρησης της ρύθμισης.
Γ. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 22 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ που ορίζει ότι
«1. H εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Kράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού.
Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας. 2. Mε νόμο καθορίζονται οι γενικοί όροι εργασίας, που συμπληρώνονται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας συναπτόμενες με ελεύθερες διαπραγματεύσεις και, αν αυτές αποτύχουν, με τους κανόνες που θέτει η διαιτησία.
3. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας από τους δημόσιους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. 4. Oποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται.
Eιδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Xώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, καθώς και τα σχετικά με την προσφορά προσωπικής εργασίας στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης για την ικανοποίηση τοπικών αναγκών. 5.Tο Kράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει.»
1) Καίτοι προτείνεται ο εκσυγχρονισμός των Υπηρεσιών Ύδατος, ήτοι των ΔΕΥΑ, προκύπτουν σοβαρά συνταγματικά ζητήματα που όχι μόνο δεν διορθώνουν και δεν βελτιώνουν τις εργασιακές συνθήκες του προσωπικού των υφιστάμενων ΔΕΥΑ, αντιθέτως δημιουργούν εργασιακή ανασφάλεια τόσο δημοτικών υπαλλήλων που θα μεταφερθούν σε νέα σχήματα ΔΕΥΑ (αναγκαστικά ή εθελούσια) χωρίς κανένα δικαίωμα επιλογής παραμονής τους ως προσωπικό στους οικείους Δήμους, αλλά και εργασιακή ανασφάλεια του προσωπικού των υφιστάμενων ΔΕΥΑ. Τα άρθρο 13 ξεκάθαρα αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους των ΔΕΥΑ ως εργαζόμενους του ευρύτερου δημόσιου τομέα υπαγόμενος ευθέως πλέον στο ν.4354/2015, παραγνωρίζοντας περιπτώσεις παλιότερων κυρίως υπαλλήλων που έχουν διασφαλίσει τις αποδοχές τους με δικαστικές αποφάσεις, ενώ παράλληλα τους εξαιρεί από το σύστημα της κινητικότητας, άρα και της δυνατότητας να επιλέξουν άλλη θέση εργασίας στο δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα. Επιπροσθέτως, δεν εξασφαλίζεται η μονιμότητα αυτών των υπαλλήλων καθώς υπάρχουν ασάφειες ως προς τις εργασιακές σχέσεις που διέπουν τους νέους φορείς με τις υφιστάμενες ΔΕΥΑ, και δημιουργούνται εργαζόμενοι τριών κατηγοριών, ήτοι δημοτικοί υπάλληλοι που μεταφέρονται υποχρεωτικά στις νέες ΔΕΥΑ από τους ΟΤΑ, χωρίς δικαίωμα επιλογής, οι εργαζόμενοι που είναι ήδη σε ΔΕΥΑ και συγχωνεύονται αντιμετωπίζονται δε ως δημόσιοι υπάλληλοι μισθολογικά μόνο, όχι όμως στις υπόλοιπες παροχές του δημοσίου (πχ. μονιμότητα) και κυρίως δεν υπάρχει καμία ευθεία εξασφάλιση των εργαζομένων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες πραγματικά αλλά βρίσκονται σε εργασιακή ομηρία λόγω του ρευστού νομοθετικού και νομολογιακού καθεστώτος (πχ. εργαζόμενοι με μπλοκάκια, με συμβάσεις κόβιντ κ.α.) που σε κάποιες περιπτώσεις έχουν πετύχει την έκδοση δικαστικών αποφάσεων και την αναγνώριση της πραγματικής εργασιακής σχέσης. Η αποσύνδεση των Κανονισμών Εργασίας από τα ΔΣ των ΔΕΥΑ με την υποχρεωτική έγκριση αυτών από τα Δημοτικά Συμβούλια και η αποκλειστική αρμοδιότητα των Υπουργών ΥΠΕΝ και Εσωτερικών καθορισμού της δομής και του ελάχιστου περιεχομένου και της έγκρισης από τη ΡΑΑΕΥ και την Αποκεντρωμένη (βλ.αρ, 67 παρ.2 και 16 του νέου νομοσχεδίου), καθώς και ο μη σαφής προσδιορισμός των εργασιακών σχέσεων οδηγεί προφανώς σε αντισυνταγματική θεώρηση των προτεινόμενων διατάξεων του νομοσχεδίου που αναφέρονται διάσπαρτα μέσα στο κείμενο του σχεδίου νόμου, και προσκρούουν σε όλα τα ανωτέρω άρθρα του Συντάγματος.
Η νομική σύμβουλος της ΔΕΥΑ Λάρισας
Νανά Μαυραντζά
Οι επιχειρήσεις ύδρευσης δεν πρέπει να γίνουν ιδιωτικές για αρκετούς σημαντικούς λόγους, οι οποίοι σχετίζονται κυρίως με την κοινωνική ευθύνη, την ποιότητα ζωής και την ισότητα. Ορισμένοι από τους πιο βασικούς λόγους είναι:
1.Νερό ως Δημόσιο Αγαθό: Το νερό είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και βασική ανάγκη για την επιβίωση. Η ιδιωτικοποίηση του νερού μπορεί να οδηγήσει σε εμπορευματοποίηση ενός αγαθού που θα έπρεπε να είναι προσβάσιμο σε όλους, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης. Οι ιδιωτικές εταιρείες, με στόχο το κέρδος, ενδέχεται να περιορίσουν την προσβασιμότητα ή να αυξήσουν τις τιμές, καθιστώντας το νερό ακριβότερο και λιγότερο προσιτό σε ευάλωτους πληθυσμούς.
2.Αύξηση Τιμών: Στην ιδιωτική αγορά, η τιμή του νερού ενδέχεται να αυξηθεί, καθώς οι εταιρείες έχουν ως πρωταρχικό στόχο το κέρδος. Αυτό μπορεί να πλήξει τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, καθώς το νερό θα γίνει πιο ακριβό και η πρόσβαση σε αυτό πιο δύσκολη.
3.Διαχείριση και Αντίκτυπος στην Ποιότητα: Ο δημόσιος τομέας συχνά έχει κίνητρο να διασφαλίσει τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την ποιότητα του νερού. Αντίθετα, οι ιδιωτικές εταιρείες μπορεί να επικεντρωθούν περισσότερο στην εξοικονόμηση κόστους και να παραμελήσουν την ποιότητα του νερού ή την προστασία του περιβάλλοντος. Ο δημόσιος έλεγχος εξασφαλίζει ότι οι στόχοι για την ποιότητα του νερού και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα είναι προτεραιότητες.
4.Δημοκρατική Διακυβέρνηση και Λογοδοσία: Με τον δημόσιο έλεγχο της ύδρευσης, οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων και να έχουν λόγο για τη διαχείριση ενός τόσο βασικού αγαθού. Οι ιδιωτικές εταιρείες, όμως, συνήθως λειτουργούν με κριτήρια που εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους, χωρίς να λογοδοτούν με τον ίδιο τρόπο στους πολίτες.
5.Κίνδυνοι για την Υγιεινή και την Ασφάλεια: Η ιδιωτικοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερη διαφάνεια και μειωμένα μέτρα ασφάλειας ή συντήρησης του δικτύου ύδρευσης. Οι ιδιωτικές εταιρείες ενδέχεται να μην είναι εξίσου δεσμευμένες στη διασφάλιση της υγιεινής και της ασφάλειας των νερών, κάτι που μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τη δημόσια υγεία.
6.Κοινωνική Δικαιοσύνη και Ισότητα: Εάν το νερό γίνεται εμπόρευμα, μπορεί να οδηγήσει σε ανισότητες στην πρόσβαση, καθώς οι πιο φτωχοί άνθρωποι ενδέχεται να μην μπορούν να το αντέξουν. Η κοινωνική ισότητα και δικαιοσύνη απαιτούν να παραμείνει το νερό ως δημόσιο αγαθό, διαθέσιμο σε όλους χωρίς αποκλεισμούς.
7.Ενδεχόμενη Μονοπώληση: Η ιδιωτικοποίηση της ύδρευσης μπορεί να οδηγήσει σε μονοπώλιο ή ολιγοπώλιο, όπου ελάχιστες ή μία εταιρεία ελέγχει την παροχή νερού. Αυτό ενδέχεται να περιορίσει τον ανταγωνισμό και να μειώσει τα κίνητρα για βελτιώσεις στην ποιότητα ή την τιμή της υπηρεσίας.
Συνολικά, η ιδιωτικοποίηση του νερού θεωρείται επικίνδυνη, καθώς μπορεί να καταλήξει σε επιβάρυνση των πολιτών, υποβάθμιση της ποιότητας του νερού και ανισότητες στην πρόσβαση, ενώ η δημόσια διαχείριση του νερού διασφαλίζει ότι αυτό το αγαθό παραμένει προσβάσιμο, βιώσιμο και διαχειρίσιμο με σεβασμό προς το κοινό συμφέρον.
Έχουμε πολύ καλή παροχή ύδατος.
Δεν έχουμε προβλήματα. Δεν θέλουμε άλλοι να αποφασίζουν για εμάς.
Όταν δεν έχουμε προβλήματα γιατί να κάνουμε κάτι που δεν ξέρουμε που οδηγεί. Είναι τρέλλα.
Μόνο υποψίες δημιουργεί.
Το νομοσχέδιο αυτό συνιστά ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση ανοίγματος των τοπικών ΔΕΥΑ στην ελεύθερη (λεγόμενη) αγορά. Η διεύρυνση του αντικειμένου της πρώην ΡΑΕ σε ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων-Ενέργειας- Υδάτων) ήταν το πρώτο βήμα.
Οι ΔΕΥΑ λειτουργούν σαν τοπικά μονοπώλια και πώς αλλιώς θα ήταν δυνατόν; Πηγές, κεντρικοί μεταφορικοί αγωγοί, υδραγωγεία, διυλιστήρια, αστικά δίκτυα διανομής ήταν εξολοκλήρου έργο των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης και των ΔΕΥΑ.
Πώς, λοιπόν, και για ποιο λόγο προκύπτει αναγκαιότητα για «τη βελτίωση της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών στην Ελληνική Επικράτεια, ο εξορθολογισμός του διοικητικού και οικονομικού κόστους και η διασφάλιση της αποτελεσματικότερης επιχειρησιακής λειτουργίας των παρόχων υπηρεσιών, καθώς και η επίλυση επειγόντων ενεργειακών ζητημάτων»;
Και, το πρωταρχικό ερώτημα, γιατί ο «εξορθολογισμός», η «αποτελεσματικότερη λειτουργία» και η «επίλυση επειγόντων ενεργειακών ζητημάτων» επιτυγχάνεται μόνο μέσω των προτεινόμενων αναγκαστικών στην ουσία συνενώσεων των ΔΕΥΑ;
Εγκαλούνται οι δημοτικές επιχειρήσεις για τα χρέη τους, μεγαλύτερο μέρος των οποίων οφείλεται στην κούρσα των τιμών ενέργειας, που έφτασαν στα ύψη, ως αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών ιδιωτικοποίησης του μονοπωλίου της ΔΕΗ. Και με την επίκληση των χρεών αυτών σαν επιχείρημα το υπουργείο προτείνει σαν γιατρικό το άνοιγμα των υπηρεσιών ύδρευσης αποχέτευσης στην ελεύθερη αγορά.
Είδαμε όμως τι έγινε με την «απελευθέρωση της ενέργειας». Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχουμε και με την απελευθέρωση των υδάτων. Το παρόν νομοσχέδιο επαναλαμβάνει το καταστροφικό σενάριο που εφαρμόστηκε στον τομέα της ενέργειας.
Ποιος και με ποια κριτήρια θα θέσει τους κανόνες «εξορθολογισμού» και «αποτελεσματικότερης λειτουργίας» των επιχειρήσεων ύδρευσης; Προφανώς η ΡΑΑΕΥ και προφανώς με κριτήρια της ελεύθερης (λεγόμενης) αγοράς.
Η ΡΑΑΕΥ αναλαμβάνει την πιστοποίηση των ΔΕΥΑ, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, τα οποία περιλαμβάνουν την οικονομική βιωσιμότητα, την ικανότητα καθημερινής διαχείρισης του δικτύου, την ορθή είσπραξη εσόδων και την υλοποίηση έργων υποδομής.
Που οδηγούν αυτά; Σε μεγάλα επιχειρησιακά σχήματα, σε απώλεια οποιουδήποτε ελέγχου των τοπικών κοινωνιών στη λειτουργία των επιχειρήσεων και την τιμολογιακή πολιτική και, τελικά, σε ένα ακόμη χρηματιστήριο, Υδάτων (ύδρευσης και άρδευσης) αυτή τη φορά.
Εάν η κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να αναβαθμίσει τις ΔΕΥΑ όφειλε να:
α. Φροντίσει για την πρόσληψη όλου εκείνου του προσωπικού (εργατικού και στελεχιακού) που
απαιτείται/προβλέπεται από τα ισχύοντα αυτή τη στιγμή οργανογράμματα των δημοτικών
επιχειρήσεων, ώστε αυτές να μπορούν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών
και να μην καταφεύγουν σε εξωτερικές εργολαβίες.
Υπάρχουν π.χ. εγκαταλειμμένα, λόγω μη στελέχωσης, εργαστήρια με αποτέλεσμα οι αναλύσεις και
μετρήσεις ποιοτικών χαρακτηριστικών του νερού να δίνονται σε ιδιώτες. Γιατί;
β. Σε ό,τι αφορά το βραχνά των ενεργειακών χρεών των ΔΕΥΑ. Με την φρενίτιδα της εξάπλωσης των
ΑΠΕ φτάσαμε σε σημείο να υπερπαράγεται ρεύμα το οποίο απορρίπτεται (πετιέται), γιατί αν
διοχετευτεί στο εθνικό δίκτυο μεταφοράς, αυτό θα καταρρεύσει. Γιατί αυτή η υπερπλεονάζουσα
ενέργεια δεν παραχωρείται δωρεάν –ή με πολύ χαμηλή τιμή- στις ΔΕΥΑ; Γιατί;
Εδώ αποκαλύπτεται ο κυβερνητικός εκβιασμός προς τις απρόθυμες για συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ,
οι οποίες «απειλούνται» και κατατάσσονται στις «μη αποτελεσματικές», ενώ για τις πρόθυμες
προβλέπεται ρύθμιση των χρεών τους (70% χρηματοδοτική ενίσχυση για ληξιπρόθεσμες οφειλές
τους προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, που θα καλυφθεί μέσω του Ταμείου Ενεργειακής
Μετάβασης).
Μια θηλιά στο λαιμό των «ανυπάκουων», έτσι ώστε να το ξανασκεφτούν και να γίνουν αναγκαστικά
υπάκουοι. Και αυτή την τακτική το νομοσχέδιο την αποκαλεί «οικειοθελή συγχώνευση»!
Ένα απόλυτο καθαρό ΟΧΙ στα σχέδια του υπουργείου.
Ό,τι ζούμε με την ενέργεια το νομοθετούν και το ετοιμάζουν ΚΑΙ για το νερό
Το νομοσχέδιο αυτό συνιστά ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση ανοίγματος των τοπικών ΔΕΥΑ στην ελεύθερη (λεγόμενη) αγορά. Η διεύρυνση του αντικειμένου της πρώην ΡΑΕ σε ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων-Ενέργειας- Υδάτων) ήταν το πρώτο βήμα.
Οι ΔΕΥΑ λειτουργούν σαν τοπικά μονοπώλια και πώς αλλιώς θα ήταν δυνατόν; Πηγές, κεντρικοί μεταφορικοί αγωγοί, υδραγωγεία, διυλιστήρια, αστικά δίκτυα διανομής ήταν εξολοκλήρου έργο των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης και των ΔΕΥΑ.
Πώς, λοιπόν, και για ποιο λόγο προκύπτει αναγκαιότητα για «τη βελτίωση της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών στην Ελληνική Επικράτεια, ο εξορθολογισμός του διοικητικού και οικονομικού κόστους και η διασφάλιση της αποτελεσματικότερης επιχειρησιακής λειτουργίας των παρόχων υπηρεσιών, καθώς και η επίλυση επειγόντων ενεργειακών ζητημάτων»;
Και, το πρωταρχικό ερώτημα, γιατί ο «εξορθολογισμός», η «αποτελεσματικότερη λειτουργία» και η «επίλυση επειγόντων ενεργειακών ζητημάτων» επιτυγχάνεται μόνο μέσω των προτεινόμενων αναγκαστικών στην ουσία συνενώσεων των ΔΕΥΑ;
Εγκαλούνται οι δημοτικές επιχειρήσεις για τα χρέη τους, μεγαλύτερο μέρος των οποίων οφείλεται στην κούρσα των τιμών ενέργειας, που έφτασαν στα ύψη, ως αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών ιδιωτικοποίησης του μονοπωλίου της ΔΕΗ. Και με την επίκληση των χρεών αυτών σαν επιχείρημα το υπουργείο προτείνει σαν γιατρικό το άνοιγμα των υπηρεσιών ύδρευσης αποχέτευσης στην ελεύθερη αγορά.
Είδαμε όμως τι έγινε με την «απελευθέρωση της ενέργειας». Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχουμε και με την απελευθέρωση των υδάτων. Το παρόν νομοσχέδιο επαναλαμβάνει το καταστροφικό σενάριο που εφαρμόστηκε στον τομέα της ενέργειας.
Ποιος και με ποια κριτήρια θα θέσει τους κανόνες «εξορθολογισμού» και «αποτελεσματικότερης λειτουργίας» των επιχειρήσεων ύδρευσης; Προφανώς η ΡΑΑΕΥ και προφανώς με κριτήρια της ελεύθερης (λεγόμενης) αγοράς.
Η ΡΑΑΕΥ αναλαμβάνει την πιστοποίηση των ΔΕΥΑ, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, τα οποία περιλαμβάνουν την οικονομική βιωσιμότητα, την ικανότητα καθημερινής διαχείρισης του δικτύου, την ορθή είσπραξη εσόδων και την υλοποίηση έργων υποδομής.
Που οδηγούν αυτά; Σε μεγάλα επιχειρησιακά σχήματα, σε απώλεια οποιουδήποτε ελέγχου των τοπικών κοινωνιών στη λειτουργία των επιχειρήσεων και την τιμολογιακή πολιτική και, τελικά, σε ένα ακόμη χρηματιστήριο, Υδάτων (ύδρευσης και άρδευσης) αυτή τη φορά.
Εάν η κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να αναβαθμίσει τις ΔΕΥΑ όφειλε να:
α. Φροντίσει για την πρόσληψη όλου εκείνου του προσωπικού (εργατικού και στελεχιακού) που απαιτείται/προβλέπεται από τα ισχύοντα αυτή τη στιγμή οργανογράμματα των δημοτικών επιχειρήσεων, ώστε αυτές να μπορούν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών και να μην καταφεύγουν σε εξωτερικές εργολαβίες.
Υπάρχουν π.χ. εγκαταλειμμένα, λόγω μη στελέχωσης, εργαστήρια με αποτέλεσμα οι αναλύσεις και μετρήσεις ποιοτικών χαρακτηριστικών του νερού να δίνονται σε ιδιώτες. Γιατί;
β. Σε ό,τι αφορά το βραχνά των ενεργειακών χρεών των ΔΕΥΑ. Με την φρενίτιδα της εξάπλωσης των ΑΠΕ φτάσαμε σε σημείο να υπερπαράγεται ρεύμα το οποίο απορρίπτεται (πετιέται), γιατί αν διοχετευτεί στο εθνικό δίκτυο μεταφοράς, αυτό θα καταρρεύσει. Γιατί αυτή η υπερπλεονάζουσα ενέργεια δεν παραχωρείται δωρεάν –ή με πολύ χαμηλή τιμή- στις ΔΕΥΑ; Γιατί;
Εδώ αποκαλύπτεται ο κυβερνητικός εκβιασμός προς τις απρόθυμες για συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ, οι οποίες «απειλούνται» και κατατάσσονται στις «μη αποτελεσματικές», ενώ για τις πρόθυμες προβλέπεται ρύθμιση των χρεών τους (70% χρηματοδοτική ενίσχυση για ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, που θα καλυφθεί μέσω του Ταμείου Ενεργειακής
Μετάβασης).
Μια θηλιά στο λαιμό των «ανυπάκουων», έτσι ώστε να το ξανασκεφτούν και να γίνουν αναγκαστικά υπάκουοι. Και αυτή την τακτική το νομοσχέδιο την αποκαλεί «οικειοθελή συγχώνευση»!
Ένα απόλυτο καθαρό ΟΧΙ στα σχέδια του υπουργείου.
Ό,τι ζούμε με την ενέργεια το νομοθετούν και το ετοιμάζουν ΚΑΙ για το νερό.
Για εμάς τους πολίτες θερμής,σίγουρα η ένωση με τον οργανισμό ύδρευσης θεσσαλονίκης,θα μας ζημιώσει και ως προς τις παροχές (άμεση ανταπόκριση-επισκευή )σε περίπτωση βλαβών και αναμφισβήτητα όλο αυτό γίνεται για να γίνει ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΙΔΟΣ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ ,σαν το ρεύμα.
Μέσα σε έναν μήνα,ουσιαστικά καταργείτε το νυχτερινό ρεύμα (οι εργαζόμενοι οικογενειάρχες ,δεν έχουν πλέον κανένα όφελος με τις πρωινές ώρες) και μας αποτελειώνετε με το νερό.
Είμαστε αντίθετοι στη μεταρρύθμιση , διότι θα ζημιωθούν οι μικρότερες κοινωνίες.
Ακόμη ένα νομοσχέδιο σέ λάθος κατεύθυνση. Αυτή την φορά ο στόχος είναι τό νερό. Ένα καθαρά αντικοινωνικό σχέδιο που δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα αλλά τα οξύνει. Πέρα από αυτό είναι και αντιεργατικο, αφού δεν κατοχυρώνει δικαιώματα και δεν προφυλάσσει τούς εργαζόμενους που αν μη τι άλλο εδώ και χρόνια έχουν μέλημα τους την εύρυθμη λειτουργία των ΔΕΥΑ. Κατά την γνώμη μου θα έπρεπε νά δοθεί η δυνατότητα σέ όσες ΔΕΥΑ ήθελαν οικιωθελως να προσχωρήσουν σέ συνενώσεις αφού πρώτα θα έχουν λυθεί τά εργασιακά θέματα. Όι υποχρεωτικές συνενώσεις θα φέρουν μείωση και υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Αυτό θα έχει αντίκτυπο σέ περιοχές με αυξημένη τουριστική δραστηριότητα. Είναι ακόμη ένας λόγος ώστε αν γίνουν οι συνενώσεις νά υπάρξει διαφοροποίηση από δήμο σέ δήμο.Αλλα ας μήν κρυβόμαστε,η στόχευση είναι η ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ και κατα επεκταση ένα κοινωνικό αγαθό όπως το νερό σέ χέρια ιδιωτών με σκοπό τό κέρδος. Έχουμε δει την αποτυχία παρόμοιων σχεδίων σέ πολλές περιπτώσεις. Είμαι κάθετα αντίθετος στις συνενώσεις των ΔΕΥΑ.
Αγαπητοί νομοθέτες, εφόσον ονομάζετε το νομοσχέδιο «Εκσυγχρονισμός του πλαισίου των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης…… να φροντίσετε ώστε το σώμα του νόμου να ανταποκρίνεται στον τίτλο.
Για ποιον εκσυγχρονισμό μιλάτε όταν
1) Το Δ.Σ. δεν είναι υπόλογο και δεν κρίνεται αν η σκοπιμότητα των αποφάσεών του συμβάλλει να επιτυγχάνονται οι 4 τύποι της διαχειριστικής επάρκειας. Αντίθετα μπορεί ανενόχλητο να παίρνει αποφάσεις, που διακυβεύουν τα οικονομικά της ΔΕΥΑ.
2) Παύεται ο Γεν. Διευθυντής αν για τρία (3) συνεχόμενα τρίμηνα διαπιστώνεται απόκλιση σε ποσοστό μεγαλύτερο του δέκα τοις εκατό (10%), αναφορικά με την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της οικείας Δ.Ε.Υ.Α προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ θα έπρεπε πρωτίστως να προβλέψετε ειδική χαμηλή τιμή κιλοβατώρας και δυνατότητα επιδότησης για την εγκατάσταση και λειτουργία σύγχρονων μορφών ενέργειας.
3) Εσείς ζητάτε να επιτυγχάνονται μόνο στόχοι αλλά δεν αναφέρεστε από ποιες μελέτες έχει προκύψει ότι θα ωφελήσει η συγχώνευση των ΔΕΥΑ τις τοπικές κοινωνίες;
4) Εσείς θα παίρνετε αποφάσεις με βάση μαθηματικές εξισώσεις για αύξηση τιμολογίων και διακοπές παροχών χωρίς όμως να έρθετε σε αντιπαράθεση με το καταναλωτικό κοινό. Δηλαδή οι ΔΕΥΑ θα κάνουν τον ρόλο του εισπράκτορα.
5) Θίγετε κεκτημένα δικαιώματα εργαζομένων οι οποίοι ούτως ή άλλως ΔΕΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΟΥΝ ΤΟΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ και ο εκσυγχρονισμός σας το μόνο που κατορθώνει είναι αβεβαιότητα για το μέλλον τους και το μέλλον των οικογενειών τους.
ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ:
Επανεισαγωγή του νόμου στο πλαίσιο μόνο οικειοθελούς συγχώνευσης και με προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των καταναλωτών.
Είναι ευκαιρία με το νέο νομοσχέδιο η ΕΔΕΥΑ να θέσει επιτακτικά τα κάτωθι ζητήματα προς νομοθετική ρύθμιση επίλυση:
α) Παραγραφή απαιτήσεων στα είκοσι έτη.
β) Δουλεία εκ του νόμου υπόγειας διέλευσης αγωγών σε αδόμητα ακίνητα ή σε αδόμητα τμήματα, χωρίς ανάγκη απαλλοτρίωσης ή δικαστικής αδείας.
γ) Διαδοχή στις οφειλές περίπτωση πλειστηριασμού ακινήτου σε βάρος του υπερθεματιστή (αφανές βάρος του ακινήτου)
δ) Οι ρυθμίσεις οφειλών πάντα στην διακριτική ευχέρεια του Δ.Σ. της επιχείρησης με δυνατότητα διαγραφής και μέρους των τόκων.
ε) Να προβλεφθεί η δυνατότητα έκτακτης επιχορήγησης της ΔΕΥΑ από τον οικείο Δήμο σε περίπτωση έκτακτων αναγκών.
στ) Σύσταση ειδικής γνωμοδοτικής υπηρεσίας για ΔΕΥΑ στο Υπ.Εσ.
Είναι ευκαιρία με το νέο νομοσχέδιο η ΕΔΕΥΑ να θέσει επιτακτικά τα κάτωθι ζητήματα προς νομοθετική ρύθμιση επίλυση:
α) Παραγραφή απαιτήσεων στα είκοσι έτη.
β) Δουλεία εκ του νόμου υπόγειας διέλευσης αγωγών σε αδόμητα ακίνητα ή σε αδόμητα τμήματα, χωρίς ανάγκη απαλλοτρίωσης ή δικαστικής αδείας.
γ) Διαδοχή στις οφειλές περίπτωση πλειστηριασμού ακινήτου σε βάρος του υπερθεματιστή (αφανές βάρος του ακινήτου)
δ) Οι ρυθμίσεις οφειλών πάντα στην διακριτική ευχέρεια του Δ.Σ. της επιχείρησης με δυνατότητα διαγραφής και μέρους των τόκων.
ε) Να προβλεφθεί η δυνατότητα έκτακτης επιχορήγησης της ΔΕΥΑ από τον οικείο Δήμο σε περίπτωση έκτακτων αναγκών.
στ) Σύσταση ειδικής γνωμοδοτικής υπηρεσίας για ΔΕΥΑ στο Υπ.Εσ.
Διαφωνώ με την ιδιωτικοποίηση του νερού. Είναι βασικό δημόσιο αγαθό και δεν πρέπει να περάσει σε ιδιωτικά χέρια, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών και χειρότερες υπηρεσίες.
Να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας όσων έχουν προσληφθεί με ΑΣΕΠ.
Με τό νομοσχέδιο να ξεκαθαρίσει η νομική μορφή μορφή τών δευα.υποχρεωτικη συνένωση ανά Περιφερειακή ενότητα να περάσουν οι ΔΕΥΑ στο δημόσιο τομέα και έλεγχο, για να κλείσουν τα μαγαζάκια των δημάρχων.να εξαιρεθούν οι υπάλληλοι από τό ενιαίο μισθολόγιο γιατί ούτως ή άλλως μόνο μερικοί εργαζόμενοι αμοίβονται με ενιαίο μισθολόγιο.να αναζητηθούν μη νόμιμες αποδοχές υπαλλήλων,
Είμαι κατά τις ένταξης της ΔΕΥΑΘ ύδρευση και αποχέτευση να υπάγονται στο Δήμο Θεσσαλονίκης και κατά οποιασδήποτε μορφής ιδιωτικοποίησης. Το νερό είναι δημόσιο αγαθό και δεν πρέπει να το σφετερίζεται οποιοσδήποτε ιδιώτης αισχροκερδόντας και παράλληλα να κάνει ελλιπή συντήρηση με ότι αυτό συνεπάγεται για την υγεία όλων μας. Εξάλλου ο κάθε Δήμος γνωρίζει καλύτερα τις ελλείψεις και τις ανάγκες που μπορεί να προκύψουν και να επέμβει άμεσα να συντηρήσει, επισκευάσει ή ότι άλλο χρειαστεί χωρίς την διαμεσολάβηση τρίτων και να μπλέξουμε γραφειοκρατίκα και να περιμένουμε πότε θα παρθεί μια απόφαση και για να ολοκληρωθεί κάποια επισκευή για παράδειγμα να κάνει μήνες, ενώ ο ίδιος ο Δήμος θα μπορέσει να το ολοκληρώσει σε μία μέρα ή εβδομάδα για αυτό εμμένω στην απόφαση μου να παραμείνει η ύδρευση και η αποχέτευση ως οέχει στους εκάστοτε Δήμους.
Σας ευχαριστώ πολύ για την κατανόηση σας.
Διαφωνώ με την ιδιωτικοποίηση του βασικότερου αγαθού. Διαφωνώ με την συγκεντρωτική συμπεριφορά ώστε να δημιουργηθεί μια τεράστια ΕΥΑΘ που θα αδιαφορήσει για του μικρότερους δήμους. Εάν κάποιοι δήμοι αδυνατούν να υποστηρίξουν την ύδρευση ας παραχωρήσουν τα δικαιώματά τους στην ΕΥΑΘ. Ο Δήμος Θέρμης τα καταφέρνει μιά χαρά και οι δημότες εξυπηρετούνται με λογικές χρεώσεις και άκρως ικανοποιητική εξυπηρέτηση. Κάθε προσπάθεια ενάντια σε αυτό γίνεται μόνο για να εξυπηρετήσετε μεγάλα συμφέροντα και όχι το λαό. Αυτή την άκρατη νεοφιλευθεροποίηση θα τη βρείτε μπροστά σας σύντομα!
1. ΑΡΘΡΟ 13
Επειδή με το συγκεκριμένο άρθρο προβλέπεται η ρύθμιση ζητημάτων
προσωπικού και λαμβανομένων υπόψη των διαχρονικών προβλημάτων, που έχουν
ανακύψει, προτείνονται τα ακόλουθα:
Α) Στην παρ. 4 του προτεινόμενου σχεδίου αναφέρεται, πως «Ως προς τις
αποδοχές του προσωπικού, που υπηρετεί στις Δ.Ε.Υ.Α., εφαρμόζονται τα άρθρα 7
έως 34 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176)».
Επειδή ως προς το μισθολογικό καθεστώς των εργαζομένων στις Δ.Ε.Υ.Α
έχει ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός δικαστικών αποφάσεων όλων των βαθμίδων της
Ελληνικής Δικαιοσύνης (ενδεικτικά: Πρακτικά Συν. Ολομέλειας Ελ.Συν. της
17.09.2014, ΑΠ 113/2017, ΟλΑΠ 5/2022) αλλά και εξαιτίας της ασαφοούς
διατύπωσης του άρθρου 31 παρ. 1α και 3 του ν. 4024/2011, της μεταγενέστερης
τροποποίησης του άρθρου 31 με την τροποποίηση της παρ. 4 σε αυτό και της
απουσίας ερμηνευτικών οδηγιών για την εφαρμογή της τροποποιημένης παρ. 4
του άρθρου 31 ν. 4024/2011 μπορούν να προκύψουν ζητήματα ως προς τον
υπολογισμό της «προσωπικής διαφοράς». Επίσης, λόγω δικαστικών αποφάσεων,
που έχουν, έως σήμερα, εκδοθεί και έχουν καταστεί αμετάκλητες παρατηρείται
διαφοροποίηση ως προς το ύψος των αποδοχών των εργαζομένων στις Δ.Ε.Υ.Α..
Για αυτόν τον λόγο και σε αντιστοιχία με την περιεχόμενο στο άρθρο 66
παρ. 5 του ίδιου σχεδίου προτείνεται η ρύθμιση να τροποποιηθεί ως εξής:
«Ως προς τις αποδοχές του προσωπικού, που υπηρετεί στις Δ.Ε.Υ.Α., εφαρμόζονται
οι παρ. 7 έως 34 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176). Οι καταβαλλόμενες κατά την
ημερομηνία ισχύος του παρόντος, πάσης φύσεως, επιπλέον μισθολογικές διαφορές
και επιδόματα διατηρούνται ως προσωπική διαφορά λογιζόμενες ως νόμιμες για
κάθε συνέπεια. Δεν αναζητούνται ως αχρεωστήτως και τυχόν καταλογισμοί
αίρονται».
2. Σε αρκετές Δ.Ε.Υ.Α. λόγω έλλειψης προσωπικού και προκειμένου να
αντιμετωπίσουν τις ανάγκες τους (λαμβανομένης υπόψη και της εικοσιτετράωρης
λειτουργίας αυτών) θέτουν το τεχνικό προσωπικό αυτών σε κατάσταση απλής
ετοιμότητας εργασίας (επιφυλακή), λόγω της οποίας υποχρεούται για χρόνο, εκτός
του νόμιμου ωραρίου απασχόλησής του, να είναι διαθέσιμο σε πρώτη ζήτηση ενώ
από την άλλη στις διατάξεις του ν. 4354/2015 δεν έχει προβλεφθεί η καταβολή
αμοιβής για τέτοιες περιπτώσεις. Για αυτόν τον λόγο προτείνεται, όπως είχε
προβλεφθεί και στο προηγούμενο σχέδιο, που είχε υποβληθεί από το ΥΠΕΝ προς
την ΚΕΔΕ, να προστεθεί η κάτωθι ρύθμιση:
«Στο προσωπικό των Δ.Ε.Υ.Α., που καλείται να είναι σε ετοιμότητα, καταβάλλεται
αμοιβή ίση με το ήμισυ της προβλεπόμενης στο άρθρο 20 του ν. 4354/2015 (Α΄
176) για την παροχή υπερωριακής εργασίας αποζημίωση.»
3. ΑΡΘΡΟ 14
Επειδή με τη συγκεκριμένη διάταξη προβλέπεται η ρύθμιση ζητημάτων, που
αφορούν στη μεταφορά προσωπικού σε περίπτωση συγχώνευσης Δ.Ε.Υ.Α. (άρθρο
5), κρίσιμο είναι να προβλεφθούν και τα ακόλουθα:
Α) Να προστεθεί παρ. 9, στην οποία να ορίζεται, πως;
«Για το προσωπικό, που απασχολείται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας
ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και μεταφέρεται αυτοδικαίως εξακολουθούν να
διατηρούνται, ως προσωπική διαφορά, οι πάσης φύσεως επιπλέον μισθολογικές
διαφορές και επιδόματα, που λάμβαναν κατά τον χρόνο της μεταφοράς. Ο χρόνος
προϋπηρεσίας τους αναγνωρίζεται για όλες τις υπηρεσιακές και μισθολογικές και
υπηρεσιακές συνέπειες.»
Β) Να προστεθεί παρ. 10, στην οποία να ορίζεται, πως:
«Ως τόπος παροχής εργασίας του προσωπικού, που μεταφέρεται, προσδιορίζεται ο
τόπος, στον οποίο αυτό παρείχε την εργασία του πριν την ολοκλήρωση της
προβλεπόμενης στο άρθρο 5 συγχώνευσης.»
Επισημαίνεται, πως σε περίπτωση συγχώνευσης Δ.Ε.Υ.Α. συντρέχει
διαδοχή εργοδότη (π.δ. 178/2002) και δε μπορεί, εξαιτίας της συγχώνευσης, να
χειροτερεύσουν οι όροι απασχόλησης του «μεταβιβαζόμενου» εργαζόμενου. Για
αυτόν τον λόγο και προκειμένου να προκύψουν πρακτικά ή ερμηνευτικά ζητήματα
προτείνονται οι ανωτέρω ρυθμίσεις, με τις οποίες κατοχυρώνεται η μισθολογική
και εργασιακή σχέση.
1. Αποσαφήνιση της νομικής υπόστασης των ΔΕΥΑ ως ΝΠΙΔ ανταποδοτικού
χαρακτήρα και διατήρηση των παγίων περιουσιακών στοιχείων καθώς και κάθε
κινητής και ακίνητης περιουσίας.
2. Επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας που ρυθμίζουν εργασιακά και
λοιπά θέματα λειτουργίας των ΔΕΥΑ και διατήρηση του υπάρχοντος
οργανογράμματος της ΠΟΕ-ΔΕΥΑ που δίνει λύσεις στο ιδιόμορφο καθεστώς της
24ωρης λειτουργίας των Επιχειρήσεων.
3. Δυνατότητα χρήσης βιομηχανικού τιμολογίου ρεύματος τουλάχιστον για τις
Ε.Ε.Λ. και τα αντλιοστάσια τα οποία αποτελούν τις πλέον ενεργοβόρες μονάδες
των ΔΕΥΑ και οι οποίες πληρούν τον όρο της παραγωγής-μεταποίησης αγαθού.
4. Σε περίπτωση αναγκαστικής διακοπής λειτουργίας μιας ΔΕΥΑ το προσωπικό της
να μεταφέρεται αυτοδίκαια στον οικείο Δήμο όπως όριζε ο αρχικός Ν.3801/2009
του τότε Υπουργού Εσωτερικών κ. Νάκου Αθανάσιου.
1. ΑΡΘΡΟ 41: Αντισυνταγματική η υποχρεωτική επέκταση της χωρικής
αρμοδιότητας της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. και η απορρόφηση των Δ.Ε.Υ.Α. του νομού Θεσσαλονίκης με
δυνατότητα εξαίρεσης στην περίπτωση αναγκαστικής πάλι συνένωσης της με όμορη
Δ.Ε.Υ.Α. όταν για όλες τις υπόλοιπές Δ.Ε.Υ.Α της χώρας είναι οικειοθελής η συνένωση. Δύο
μέτρα και δύο σταθμά για όμοιες επιχειρήσεις? Ποιος ο λόγος? που τεκμηριώνεται??
2. ΑΡΘΡΟ 14 και άρθρο 46 και όπου αναφέρεται η μεταφορά του Προσωπικού
Να προστεθεί παρ. στην οποία να ορίζεται, πως;
«Για το προσωπικό, που απασχολείται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας
ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και μεταφέρεται αυτοδικαίως εξακολουθούν να
διατηρούνται, ως προσωπική διαφορά, οι πάσης φύσεως επιπλέον μισθολογικές
διαφορές και επιδόματα, που λάμβαναν κατά τον χρόνο της μεταφοράς. Ο χρόνος
προϋπηρεσίας τους αναγνωρίζεται για όλες τις υπηρεσιακές και μισθολογικές και
υπηρεσιακές συνέπειες.»
3. Πρόσβαση στα στοιχεία Κτηματολογίου (παροχή κωδικών όπως σε
Δικηγόρους), Δήμου και ΑΑΔΕ για τον εντοπισμό των οφειλετών.
4. ΆΡΘΡΟ 26: Η ρύθμιση των οφειλών να εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια
κάθε Δ.Σ. και να είναι πιο φιλική στον πολίτη ώστε να έχει κίνητρο για την
αποπληρωμή της οφειλής του. Εφόσον κάνει ρύθμιση δεν θα πρέπει να πληρώνει
επιτόκιο. Η υπηρεσία είναι ανταποδοτική και όχι κερδοσκοπική.
5.ΑΡΘΡΟ 27: Σε περίπτωση αναγκαστικής διακοπής λειτουργίας μιας ΔΕΥΑ το
προσωπικό της να μεταφέρεται αυτοδίκαια στον οικείο Δήμο όπως όριζε ο αρχικός
Ν.3801/2009 του τότε Υπουργού Εσωτερικών κ. Νάκου Αθανάσιου
6. ΑΡΘΡΟ 25: Απαράδεκτη η κύρωση σε Γενικούς Διευθυντές ως προς την
πληρωμή των λογαριασμών για ενέργεια διότι δεν είναι στην διακριτική του
ευχέρεια να πληρώσει ή όχι.
Είναι δεδομένο ότι εξ ανάγκης μένουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, όπως το 2022 με
την υπέρμετρη αύξηση της τιμής της kwh και της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Σημειωτέον ότι οι Δ.Ε.Υ.Α χρησιμοποιούν για την άντληση του νερού ενεργοβόρες
εγκαταστάσεις οι οποίες τιμολογούνται με οικιακό τιμολόγιο και όχι βιομηχανικό .
Για να υπάρξει ανταποδοτικότητα αυτό το κόστος θα πρέπει να μετακυλησθεί
στους πολίτες, απόφαση που εντάσσεται στις αρμοδιότητες του εκάστοτε
Διοικητικού Συμβουλίου και όχι στον Γενικό Διευθυντή.
7. Αντισυνταγματική η διάκριση στην επιχορήγηση για την κάλυψη των
ληξιπρόθεσμων λογαριασμών ενέργειας για συγχωνευόμενες και μη ΔΕΥΑ.
ΒΑΣΩ
Προτεινόμενες Νομοτεχνικές Βελτιώσεις για τη Διασφάλιση των Εργαζομένων
Άρθρο 13 – Προσωπικό Προσθήκη παραγράφου 5: "Το προσωπικό των Δημοτικών
Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) που μεταφέρεται σε άλλους
φορείς ή εντάσσεται σε νέα επιχειρησιακή δομή, διατηρεί το σύνολο των
μισθολογικών και εργασιακών του δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων επιδομάτων,
πρόσθετων παροχών και προϋπηρεσιακών ωφελημάτων, ανεξαρτήτως του νέου
φορέα απασχόλησης."
Άρθρο 14 – Μεταφορά προσωπικού Τροποποίηση παραγράφου 3: "Η μεταφορά του
προσωπικού πραγματοποιείται με διατήρηση της ίδιας σχέσης εργασίας, των ίδιων
αποδοχών και δικαιωμάτων, όπως αυτά ισχύουν κατά τη στιγμή της μεταφοράς. Ο
νέος φορέας δεν δύναται να προβαίνει σε απολύσεις για λόγους που σχετίζονται με τη
μεταφορά, ούτε σε μονομερή μεταβολή των όρων απασχόλησης."
Άρθρο 46 – Μεταφορά προσωπικού Προσθήκη παραγράφου 6: "Οι μεταφερόμενοι
εργαζόμενοι στις Εταιρείες Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας (Ε.ΥΔ.Α.Π.
Α.Ε.) και Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) εντάσσονται στο ισχύον εργασιακό και
μισθολογικό καθεστώς των φορέων προέλευσής τους, με δυνατότητα επιλογής του
συμφερότερου γι’ αυτούς καθεστώτος."
Άρθρο 53 – Μετάταξη προσωπικού Προσθήκη νέας παραγράφου: "Οι μετατάξεις
προσωπικού πραγματοποιούνται μόνο κατόπιν αίτησης του εργαζομένου και δεν
επιτρέπεται η αναγκαστική μετάταξη χωρίς τη συναίνεσή του. Οι εργαζόμενοι που
μετατάσσονται διατηρούν πλήρως τα μισθολογικά και ασφαλιστικά τους δικαιώματα,
καθώς και την προϋπηρεσία τους."
Γενική Ρύθμιση Προστασίας Θέσεων Εργασίας Προσθήκη νέου άρθρου: "Άρθρο
Χ – Διασφάλιση Θέσεων Εργασίας και Μισθολογικών Ρυθμίσεων
1. Απαγορεύεται οποιαδήποτε απόλυση προσωπικού ως συνέπεια της
μεταφοράς, συγχώνευσης ή αναδιοργάνωσης των Δ.Ε.Υ.Α. και των συναφών
φορέων ύδρευσης και αποχέτευσης.
2. Οι εργαζόμενοι που μεταφέρονται ή μετατάσσονται σε νέους φορείς
εντάσσονται σε καθεστώς ισοδύναμο ή ευνοϊκότερο από το προηγούμενο
εργασιακό τους καθεστώς.
3. Σε περίπτωση που προκύψουν νέες θέσεις εργασίας στους φορείς υποδοχής, οι
μεταφερόμενοι εργαζόμενοι έχουν προτεραιότητα έναντι νέων υποψηφίων."
Κάντε την μεταρρύθμιση που ετοιμάζεται αλλά με τα εξής χαρακτηριστικά:
1ον Εθελοντική συνένωση όσων ΔΕΥΑθέλουν να συνενωθούν με την ΕΥΑΘ ( και υπάρχουν τέτοιες ΔΕΥΑ στον νόμο μας )
2ον αφήστε το αυτοδιοίκητο στις ΔΕΥΑ των δήμων της Β’ περιφέρειας Θεσσαλονίκης που έχουν μη αστικά χαρακτηριστικά.
3ον Δημιουργία μιας ΜΕΊΖΟΝ ΔΕΥΑ με εποπτικό χαρακτήρα με την συμμετοχή σε αυτην της ΕΥΑΘ των ΔΕΥΑ και εκπροσώπων των Δήμων που έχουν υπηρεσίες ύδρευσης. Οι νέες Μείζον ΔΕΥΑ να διοικούνται από εκπροσώπους της ΡΑΑΕΥ των Δήμων και των ΔΕΥΑ του νομού Θεσσαλονίκης – Χαλκιδικής και της ΕΥΑΘ.
4ον βάλτε στόχους βελτίωσης της εισπραξιμότητας και της Βιωσιμότητας των ανά Δήμο – ΔΕΥΑ ή υπηρεσιών ύδρευσης με αποτελέσματα τα οποία θα είναι μετρήσιμα σε συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο τριών ετών , με επιτήρηση των στόχων από τις νέες Μείζον ΔΕΥΑ – ΡΑΑΕΥ .
5ον μην περνάτε τα χρέη των ΔΕΥΑ στους Δήμους, αλλά αντι αυτού παγώσετε τα χρέη και δώστε την δυνατότητα ρύθμισης των χρεών σε 100 δόσεις , με την προϋπόθεση όμως ότι θα κρατήσετε χαμηλά την χρέωση της κιλοβατώρας ή θα δοθεί το δικαίωμα στις ΔΕΥΑ να πανε σε ιδιωτικούς ή μη παρόχους ενέργειας από ΑΠΕ, για να μπορέσουν οι ΔΕΥΑ να ανταπεξέλθουν σε μια τέτοια ρύθμιση και να μην ξανά δημιουργηθούν χρέη . Έτσι θα δώσετε το δικαίωμα στις ΔΕΥΑ να γίνουν βιώσιμες, δεν θα χρεωθούν οι Δήμοι και τα 200.000.000 ευρώ με τα οποία θέλετε να επιχορηγήσετε τους παροχους ενέργειας για να καλύψουν μέρος αυτών των χρεών θα μπορέσετε να τα δώσετε στους πολίτες ως κοινωνική πολιτική .
6ον η νέα Μείζον ΔΕΥΑ και η ΡΑΑΕΥ θα ελέγχει την εισπραξιμότητα, την βιωσιμότητα και την τήρηση της ρύθμισης οφειλών που θα έχουν οι ΔΕΥΑ και οι Δήμοι , θα επιβάλει στόχους και μετά το πέρας της τριετίας εφόσον κάποιες ΔΕΥΑ δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν τότε αναγκαστικά θα συνενώνονται .
7ον εφόσον οι ΔΕΥΑ είναι εκτός γενικής κυβέρνησης και το προσωπικό των ΔΕΥΑ αμείβεται μόνο από τα ανταποδοτικά έσοδα αυτών, τότε επιτρέψτε την πρόσληψη του απαραίτητου προσωπικού που χρειάζονται για να λειτουργήσουν με κριτήρια ΑΣΕΠ αλλά εκτός διαδικασιών πρόσληψης ΑΣΕΠ και περιορισμών προσλήψεων.
8ον. Άμεση Υποχρεωτική προσαρμογή της τιμολογιακής πολιτικής των ΔΕΥΑ σύμφωνα με την τελευταία ΚΥΑ και με τους κανόνες τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος ούτως ώστε να προκύψει βιωσιμότητα των ΔΕΥΑ
Έτσι θα επιτύχετε μια μεταρρύθμιση η οποία δεν θα επηρεάσει το αυτοδιοίκητο των ΔΕΥΑ και των Δήμων.
Δεν θα έχει αντιδράσεις.
Θα βελτιώσει άμεσα την λειτουργία των ΔΕΥΑ .
Θα θέσει κανόνες δικαίου και ορθής λειτουργίας.
Και θα έχει κοινωνικό πρόσημο.
ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΑ ΙΣΧΥΟΥΝ:
ΕΝΙΑΙΟ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟ, ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΑΣΕΠ κ.α.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΔΕΝ ΙΣΧΥΟΥΝ:
ΔΗΜΟΣΙΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ, ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ κ.α.
ΝΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΕΙ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΔΕΥΑ ΚΑΙ Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΥΤΕ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΟΥΤΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Θα ήθελα να εκφράσω την αντίθεσή μου στην ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης. Το νερό είναι ένα θεμελιώδες δημόσιο αγαθό και η διαχείρισή του πρέπει να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο, διασφαλίζοντας την καθολική πρόσβαση, τη διαφάνεια και την προστασία του από κερδοσκοπικές πρακτικές.
Η εμπειρία από άλλες χώρες δείχνει ότι η ιδιωτικοποίηση συχνά οδηγεί σε αυξήσεις τιμών, μείωση της ποιότητας των υπηρεσιών και έλλειψη επενδύσεων σε υποδομές. Επιπλέον, η διαχείριση των υδάτινων πόρων πρέπει να γίνεται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και όχι το ιδιωτικό κέρδος.
Για τους λόγους αυτούς, θεωρώ ότι κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης είναι λανθασμένη και θα πρέπει να διασφαλιστεί η δημόσια και κοινωνικά υπεύθυνη διαχείρισή τους.
ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ!!!
Η διατήρηση του νερού ως δημόσιου αγαθού και η αποφυγή συγχώνευσης των ΔΕΥΑ είναι σημαντική για αρκετούς λόγους.
Πρόσβαση για Όλους: Το νερό είναι βασικό αγαθό για την υγεία και την ευημερία. Αν παραμείνει δημόσιο, εξασφαλίζεται ότι όλοι οι πολίτες, ανεξαρτήτως εισοδήματος, θα έχουν ισότιμη και αξιόπιστη πρόσβαση στο νερό.
Αναγκαιότητα για Δημόσια Υγειονομική Διαχείριση: Η διαχείριση του νερού από δημόσιους φορείς επιτρέπει τη διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας του, αφού το δημόσιο συμφέρον και η υγεία των πολιτών είναι η κύρια προτεραιότητα. Η ιδιωτικοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε χαλάρωση των κανόνων, με στόχο το κέρδος, κάτι που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ποιότητα του νερού.
Αντιμετώπιση Κοινωνικών Ανισοτήτων: Οι ιδιωτικές εταιρείες συνήθως επικεντρώνονται στην κερδοφορία, και αυτό μπορεί να σημαίνει αυξήσεις στις τιμές, περιορίζοντας την πρόσβαση σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Εάν το νερό παραμείνει δημόσιο, μπορεί να διασφαλιστεί ότι οι τιμές παραμένουν δίκαιες και προσιτές για όλους.
Τοπικός Έλεγχος και Δημοκρατική Διακυβέρνηση: Όταν η διαχείριση του νερού παραμένει στα χέρια των τοπικών Αρχών και των ΔΕΥΑ, οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν περισσότερο στη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη διαχείριση του νερού στις κοινότητές τους. Αυτό ενισχύει τη δημοκρατική διακυβέρνηση και την τοπική υπευθυνότητα.
Αποτελεσματική Διαχείριση Φυσικών Πόρων: Η διατήρηση του νερού ως δημόσιου αγαθού βοηθά στην πιο βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, καθώς οι δημόσιοι φορείς είναι πιο επιρρεπείς να λαμβάνουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές που ωφελούν το περιβάλλον και τις επόμενες γενιές.
Αποφυγή Συγκέντρωσης Εξουσίας και Κεφαλαίου: Αν οι ΔΕΥΑ συγχωνευθούν με ιδιωτικές εταιρείες, η εξουσία και τα κέρδη μπορεί να συγκεντρωθούν στα χέρια λίγων μεγάλων επιχειρήσεων, περιορίζοντας την ανταγωνιστικότητα και την ικανότητα των τοπικών κοινωνιών να επιβάλλουν τους όρους τους για τη διαχείριση των πόρων.
Προστασία από Κερδοσκοπία: Με τις ΔΕΥΑ να παραμένουν δημόσιες, αποφεύγεται το φαινόμενο της κερδοσκοπίας που μπορεί να συμβεί αν το νερό ιδιωτικοποιηθεί. Οι δημόσιοι φορείς δεν έχουν στόχο το άμεσο κέρδος και επικεντρώνονται περισσότερο στην εξυπηρέτηση των πολιτών.
Η διατήρηση του νερού ως δημόσιου αγαθού είναι βασική για τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της βιωσιμότητας και της ποιότητας ζωής για όλους τους πολίτες.
Παρατηρήσεις επί του Νομοσχεδίου:
– Δεν κατοχυρώνεται κανένα από τα σημερινά δικαιώματα των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ.
– Δεν προβλέπεται τι θα γίνει το προσωπικό σε περίπτωση λύσης μίας ΔΕΥΑ.
– Δεν κατοχυρώνεται η προσωπική διαφορά.
– Δεν κατοχυρώνεται το επίδομα θέσης.
– Δεν επιλύεται το χρόνιο αίτημα μας για την αμοιβή της επιφυλακής.
– Δεν άρει την αδικία που χρόνια γίνεται σε βάρος των μηχανικών των ΔΕΥΑ. Ο πόρος από τα έργα των ΔΕΥΑ θα συνεχίσει να αποδίδεται στους μηχανικούς του δημοσίου παρόλο που τα περισσότερα έργα κατασκευάζονται από τις ΔΕΥΑ
– Δεν προφυλάσσονται οι εργαζόμενοι από αυθαίρετες μετακινήσεις σε περίπτωση συγχωνεύσεων των ΔΕΥΑ.
– Αποσύρθηκε η πρόταση για τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ότι δεν αναζητούνται.
– Αποσύρθηκε η πρόταση για το κίνητρο επίτευξης στόχου των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ.
– Αποσύρθηκε η ρύθμιση για παραμονή στη ΔΕΥΑ που υπηρετούν για λόγους υγείας και συνυπηρέτησης.
– Δεν κατοχυρώνεται στους εργαζομένους οι οποίοι εντάχθηκαν στις ΔΕΥΑ ως αορίστου χρόνου με το νόμο 4483/17, άρθρο 13.
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ !!
ΟΧΙ ΣΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ!!
ΑΜΕΣΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ!!