Αρχική ΝΕΟ ΚΥΡΩΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΟΔΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΜΕΡΟΣ Β’ ΝΕΟ ΚΥΡΩΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΩΔΙΚΑ ΟΔΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ (άρθρα 3-102)Σχόλιο του χρήστη ΕΥΘΥΤΑ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΡΟΔΟΥ | 22 Ιανουαρίου 2025, 19:35
Θέσεις της ΕΥΘΥΤΑ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΡΟΔΟΥ (μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θυμάτων Τροχαίων – FEVR) Άρθρο 42 Αλκοόλ και Οδήγηση ‘Ενας μεθυσμένος οδηγός είναι ένας επίδοξος δολοφόνος. Σύμφωνα με μεγάλο αριθμό επιστημονικών μελετών η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ αποτελεί το αίτιο για ένα πολύ μεγάλο αριθμό τροχαίων συγκρούσεων. Οι περισσότερες μελέτες συγκλίνουν στο ότι στο 30 έως 40% των σοβαρών τροχαίων συγκρούσεων που έχουν σαν συνέπεια τραυματισμούς που θα οδηγήσουν στο θάνατο ή σε σοβαρές αναπηρίες εμπλέκονται οδηγοί υπό την επήρεια αλκοόλ. Στη χώρα μας όπου ο αριθμός θανάτων και τραυματισμών από τροχαίες συγκρούσεις είναι επί δεκαετίες πολύ υψηλός, μεγαλύτερος από το μέσο όρο των χωρών της Ευρώπης, πολλαπλές αναφορές υπάρχουν τα τελευταία χρόνια τόσο για την αυξητική τάση στη χρήση αλκοόλ όσο και για την πτωτική τάση της ηλικίας έναρξης της χρήσης. ● Από τις ιατρικές μελέτες έχει από χρόνια τεκμηριωθεί πως δεν υπάρχει ποσότητα αλκοόλ που να θεωρείται πως δεν επηρεάζει το χρήστη. Η θέσπιση εδώ και αρκετές δεκαετίες «νομίμων ορίων Συγκέντρωσης Αλκοόλ στο Αίμα» (BAC) δεν έχει σαν βάση την φυσιολογία του ανθρώπινου οργανισμού και τη βασισμένη σε αποδείξεις ιατρική αλλά είναι προϊόν προσπάθειας των κυβερνήσεων να συγκεραστεί η κοινωνική αγανάκτηση για τον αυξημένο αριθμό τροχαίων με την διατήρηση ως νόμιμης της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ όπως επιδιώκουν ποικιλώνυμα συμφέροντα. Η θέσπιση διαφορετικών «νομίμων ορίων Συγκέντρωσης Αλκοόλ στο Αίμα» από κάθε χώρα μαρτυρεί αυτό ακριβώς το γεγονός, πως οι ιατρικές μελέτες, κοινά αποδεκτές από όλους, δεν λαμβάνονται υπ όψιν. Δεν λαμβάνεται επίσης υπ όψιν το γεγονός πως πολλαπλοί παράγοντες, όπως η αϋπνία, η μεγάλη περίοδος εντατικής εργασίας, η μεγάλη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και άλλοι επιτείνουν την δράση του αλκοόλ και κατά συνέπεια ένας οδηγός που με βάση το αλκοτέστ βρίσκεται εντος νομίμων ορίων στην πραγματικότητα είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να οδηγεί. ● Η Ελλάδα έχει θεσπίσει σαν «νόμιμα όρια Συγκέντρωσης Αλκοόλ στο Αίμα» τα 0,5gr/L για τους οδηγούς γενικά ενώ για τους επαγγελματίες και τους νέους οδηγούς ισχύει το όριο των 0.2 gr/L. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Ασφάλεια των Μεταφορών – ETSC (Δεκέμβριος 2017), την ίδια περίοδο τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες (Τσεχία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία) έχουν θεσμοθετήσει σαν όριο το 0 gr/L για όλες τις κατηγορίες οδηγών ενώ άλλες τέσσερις (Εσθονία, Πολωνία, Σουηδία, Νορβηγία) έχουν θεσμοθετήσει σαν όριο το 0.2 gr/L επίσης για όλες τις κατηγορίες οδηγών. ● Ειδικά για τους επαγγελματίες και τους νέους οδηγούς εννέα ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσμοθετήσει το Μηδενικό Αλκοόλ (Τσεχία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία, Λιθουανία, Κροατία, Γερμανία, Ιταλία, Σλοβενία). Τα τροχαία δεν είναι ατυχήματα. Είναι προβλέψιμα και μπορούν να προληφθούν λέει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Αυτή η αντίληψη επιτάσσει την υιοθέτηση της κατεύθυνσης Μηδενική Χρήση Αλκοόλ από τους οδηγούς. Αυτό δεν μπορεί να αποτελεί ευχή ή προτροπή αλλά νομοθετική ρύθμιση. ● Μια νομοθετική ρύθμιση σ αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να συνδυαστεί με την αυστηρή επιτήρηση της εφαρμογής της και με την αναθεώρηση σε μια εντελώς διαφορετική λογική των διοικητικών και ποινικών κυρώσεων που αφορούν την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ. Η χρήση δεν θα πρέπει να «συγχωρείται» ούτε να θεωρείται «αμέλεια». ● Δυστυχώς οι αιματολογικές εξετάσεις εμπλεκομένων σε σοβαρές τροχαίες συγκρούσεις (με νεκρούς ή σοβαρά τραυματίες) καταδεικνύουν πως σε πολλούς από τους οδηγούς με αλκοόλ στο αίμα συχνά συνυπάρχουν και άλλες ουσίες που αθροιστικά προκαλούν ένα εκρηκτικό αποτέλεσμα. Ψυχοτρόπες ουσίες (κοκαΐνη, ηρωίνη, κάνναβη, ναρκωτικά χάπια και πολλά χημικά κοκτέιλ που πουλιούνται παράνομα) επηρεάζουν την οδήγηση, με διαταραχές στην κρίση, στην όραση και στα αντανακλαστικά. Αν και είναι εφικτός με απλά μέσα ο προληπτικός έλεγχος της χρήσης ουσιών από τα συνεργεία που πραγματοποιούν το αλκοτέστ στο δρόμο, δυστυχώς στη χώρα μας δεν εφαρμόζεται ακόμα, το λεγόμενο ναρκοτέστ. Είναι κάτι που θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα και μαζί με όσα εκθέσαμε παραπάνω θα συμβάλει αποφασιστικά στον περιορισμό των συγκρούσεων και της επικινδυνότητας στο οδικό δίκτυο. ● Να σημειωθεί ότι: Από την 18η Μαΐου 2018 η Επιστημονική Επιτροπή του ΕΚΑΒ και ο Τομέας Πρόληψης Ατυχημάτων έχουν ζητήσει την θέσπιση της Μηδενικής Ανοχής στο Αλκοόλ για τους οδηγούς (https://www.ekab.gr/tomeas-prolipsis-atychimaton ) και από την 6η Οκτωβρίου 2021 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το Ψήφισμα του Πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια 2021-2030 – Συστάσεις για τα επόμενα βήματα προς το «Όραμα μηδενικών απωλειών» που υιοθετήθηκε με συντριπτική πλειοψηφία Κατά τη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο εστάλησαν σχετικές προτάσεις προς όλους τους Έλληνες Ευρωβουλευτές (https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2021-0407_EL.html) ζητάει τη θέσπιση Μηδενικής Ανοχής στο Αλκοόλ για τους οδηγούς σ όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ● Η τήρηση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας και η επίβλεψη αυτής είναι η βάση κάθε πολιτισμένης και εύρυθμης κοινωνικής λειτουργίας - ελέγχου μαζί με την οδική συμπεριφορά των χρηστών. Αυτό που κυριαρχεί στους Ελληνικούς δρόμους είναι πλήρης αναρχία με τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος και δεν θα ανατραπεί απλώς με ένα νέο νομοθέτημα χωρίς έλεγχο και πλήρους εφαρμογής του. Θέσεις της ΕΥΘΥΤΑ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΡΟΔΟΥ (μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θυμάτων Τροχαίων – FEVR) ● Το άρθρο 43 «προκαλεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα» Το άρθρο 43, εδώ και δεκαετίες το ειδεχθές έγκλημα της εγκατάλειψης θύματος από τους δράστες οδηγούς χαρακτηρίζεται ελαφρύ πλημμέλημα και παραμένει ξανά ως έχει: «Αν από τη συμπεριφορά του ο παθών περιήλθε σε κίνδυνο ζωής ή επήλθε θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη αυτού, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη ….και με αφαίρεση της αδείας οδήγησης για χρονικό διάστημα τριών (3) έως έξι (6) μηνών, η οποία επιβάλλεται υποχρεωτικά από το δικαστήριο. Άρθρο που επιφυλάσσει για μερίδα πολιτών (οδηγοί) ειδική, ευνοϊκότερη ποινική μεταχείριση από αυτήν που αντιμετωπίζουν οι υπόλοιποι πολίτες (μη οδηγοί) αν υποπέσουν στο ίδιο αδίκημα. Σύμφωνα με το άρθρο 306: 1) Έκθεση, του Ποινικού Κώδικα: «όποιος εκθέτει… ένα πρόσωπο που ο ίδιος το τραυμάτισε υπαίτια… 2. Αν η πράξη προκάλεσε στον παθόντα: α) βαριά βλάβη στην υγεία του, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών β) το θάνατό του, επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον έξι ετών. Δεν είναι δυνατόν για το ίδιο αδίκημα σε άλλους να επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών και σε άλλους κάθειρξη τουλάχιστον έξι ετών. Όλες οι διώξεις που έχουν ασκηθεί και όλες οι αποφάσεις δικαστηρίων για θανατηφόρα τροχαία με εγκατάλειψη βασίζονται στο άρθρο 43 του ΚΟΚ και είναι πάντα έξι μήνες φυλάκιση και τρίμηνη αφαίρεση της άδειας οδήγησης, όταν η υπόθεση τελεσιδικήσει (δηλαδή οκτώ (8) χρόνια μετά το συμβάν). Η αντιμετώπιση της εγκατάλειψης θύματος από τον νομοθέτη ως πράξη μικρής απαξίας και χαμηλής ποινικής αξιολόγησης οδηγεί και στην άμεση απελευθέρωση των δραστών αν τυχόν αυτοί συλληφθούν όπως και στη μη αφαίρεση της άδειας οδήγησης άμεσα. Είναι μύθος η δυνατότητα χρήσης αυστηρότερης νομοθεσίας για τους οδηγούς που εγκαταλείπουν τα θύματα τους αφού ο ΚΟΚ αποτελεί «ειδική νομοθεσία» που υπερισχύει έναντι κάθε υπάρχουσας γενικής νομοθεσίας. Η πολιτεία με αυτό το άρθρο αναγορεύεται σε ηθικό αυτουργό των τροχαίων με εγκατάλειψη προτρέποντας τους δράστες να το κάνουν για να έχουν αν εντοπιστούν ηπιότερη αντιμετώπιση μια και δεν θα μπορεί να τεκμηριωθεί η ύπαρξη αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών στο αίμα τους κατά τον χρόνο τέλεσης του εγκλήματος. Κανένας λόγος ύπαρξης, εκτός της προστασίας των εγκληματιών οδηγών, δεν υφίσταται για το άρθρο 43 του ΚΟΚ όταν υπάρχει το άρθρο 306 του Ποινικού Κώδικα που πρέπει να ισχύσει για όλους τους πολίτες στο οδικό δίκτυο. Θέσεις της ΕΥΘΥΤΑ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΡΟΔΟΥ (μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Θυμάτων Τροχαίων – FEVR) Άρθρο 20 Όρια ταχύτητας: Είναι αδιανόητο να μιλούμε για βιώσιμη αστική κινητικότητα και να γίνεται αυτός ο διαχωρισμός. Άμεση εφαρμογή του ορίου σε τριάντα (30) χιλιόμετρα την ώρα στο αστικό περιβάλλον όπως εφαρμόζεται και στις χώρες της Ε.Ε. ► Για την επιτυχή και αποτελεσματική εφαρμογή του Κ.Ο.Κ, απαιτείται η δέσμευση της Πολιτείας για την επίτευξη του Κ.Ο.Κ με θετικά αποτελέσματα μείωσης των τροχαίων δυστυχημάτων. ►εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής ►αποτελεσματικός συντονισμός ► διαχρονικότητα ► παρακολούθηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων ► στελέχωση των τμημάτων τροχαίας- αστυνόμευση συστηματικά του οδικού δικτύου και όχι παροδικά χωρίς αξιολόγηση και συλλογής πληροφοριών όπως συμβαίνει στη χώρα μας. Η συνεχής παρουσία τροχαίας και η έντονη τροχονομική αστυνόμευση αποτελεί μεγίστης σημασίας προληπτικό μέτρο. Αυτό έχει δείξει η διεθνής εμπειρία και πρακτική και απέδειξε ότι το μέτρο αυτό λειτουργεί θετικά στην πρόληψη και την μείωση των θανάτων οδικής κυκλοφορίας. Τα τροχαία δυστυχήματα όχι μόνο θα μειωθούν αλλά θα εκμηδενιστούν. Οι στρατηγικές αστυνόμευσης στόχο πρέπει να έχουν να καταστήσουν την αστυνόμευση περισσότερο αντιληπτή. Για την εφαρμογή τους απαιτείται η συστηματική χρήση νέων τεχνολογιών (κάμερες καταγραφής παραβάσεων, drones , ναρκοτέστ κ.λπ.), οι οποίες οδηγούν και σε πολύ οικονομικότερη αστυνόμευση, καθώς και η επιμόρφωση των αστυνομικών για τη σωστή και έγκυρη συμπλήρωση της αυτοψίας του τροχαίου συμβάντος. Η οδική ασφάλεια δεν είναι μόνο ζήτημα νομοθεσίας και εξαγγελιών. Απαιτεί βαθιά και ουσιαστική αλλαγή νοοτροπίας και στάσης. Σκοπός πρέπει να είναι η προστασία του θεμελιώδους δικαιώματος της ζωής μας. Η εξάλειψη των τροχαίων είναι εφικτή όπως αποδεικνύει η επιστήμη της οδικής ασφάλειας και η διεθνής εμπειρία.